02-Tre shenjat dalluese të një kishe të vërtetë

Çuditërisht, dhe ndoshta edhe fatkeqësisht, Kisha e tre shekujve të fundit është kthyer në një realitet interesant për studiuesit, në një burim dhembjesh si edhe bekimesh për besimtarët, dhe një një objekt urrejtjeje dhe talljeje për armiqtë e saj. Nga njëra anë, ajo ka qenë Kisha e martirëve, e sakrificave të shumta, e një shpërthimi misionar për ungjillëzimin e të gjithë botës, e një revolucioni kulturor, e një zelli për lavdinë e Perëndisë dhe bekimin e njeriut. Nga ana tjetër ajo ka qenë edhe Kisha e problemeve të shumta, e përçarjeve teologjike, e skizmave denominacionale, e sekte të shumta që dolën prej saj, e probleme morale, shpesh herë edhe e paaftësisë për të adresuar jo vetëm problemet e kulturave në të cilat gjendet ajo, por edhe problemet e saja të brendshme morale, organizative dhe teologjike. Si rrjedhim, ata që nuk besojnë në Krishtin, e urrejnë, e akuzojnë, e tallim dhe e ndjejnë veten të justifikuar në përbuzjen e tyre për Kishën. Nga ana tjetër, ata që e duan Krishtin dhe Kishën pavarësisht problemeve të saj, janë të pakënaqur me gjendjen e saj me një pakënaqësi të shenjtë.

Për sa i përket kësaj të dytës, kjo është diçka e mirë sepse “në fakt, vetëm pasi ne përjetojmë një pakënaqësi të shenjtë me situatën e tanishme, mund të jemi gati që të mbjellim farën e reformës.” (David ëells, God in the ëasteland, 213) Sigurisht që thjesht një gjendje pakënaqësie nuk është e mjaftueshme për të drejtuar Kishën drejt zgjidhjes. Duhen marrë hapa konkretë. Po kështu, shpresoj që gjithsecili prej nesh është i pakënaqur edhe me ecjen e vet në besim, me masën e shenjtërisë, e besimit, e pendimit, e njohjes, me masën e bindjes e mbi të gjitha me masën e përjetimit dhe adhurimit të Perëndisë. Çfarë duhet të bëjmë?

Hapi i parë për ta kthyer Kishën në atë gjendje e realitet që duhet të jetë është përkufizimi i saj. Çfarë është kisha në natyrën dhe esencën e saj? Cili është identiteti i saj? Cili është misioni i saj? Pra, cili është objektivi? Së dyti duhet adresuar pyetja: Cilat janë mjetet e saj për të realizuar këtë mision? Çfarë duhet të jemi dhe si duhet të shkojmë atje?

Të tëra këto pyetje, fillojnë ta marrin përgjigjen e tyre nëse shtrojmë pyetjen përmbledhëse të tyre:  Cilat janë shenjat dalluese të Kishës? Cilat janë ato  karakteristika thelbësore që e bëjnë një kishë lokale apo një denominacion të tërë një Kishë të vërtetë? Pra, përpara se sa të shtrojmë pyetjen se si duhet të jetë një kishë e shëndetshme, ne duhet të bëjmë pyetje se çfarë e bën një kishë të vërtetë. Ka kisha të vërteta që janë shëndetliga (në fakt të gjitha ato), por ka nga ana tjetër edhe entitete që i thonë vetes kisha por që nuk janë të tilla, e si rrjedhim as nuk mund të pretendojnë për shëndet. Përpara se sa të flasim për shëndetin e një kishe dhe të një Krishteri, duhet të flasim se çfarë e bën atë Kishë. Teologjia përkufizon metodologjinë, doktrina kryeson gjithnjë praktikën.

Një Shikim Historik

Cilat janë shenjat dalluese të një Kishe të vërtetë? Fatmirësisht, kjo nuk është një pyetje e re për Krishterimin. Në shekullin e tretë, një grup ekstremistësh, Novatianët, u ndanë nga kisha dhe formuar entitetin e tyre pikërisht për shkak të kësaj pyetje. Në atë kohë, për shkak të persekutimit, disa besimtarë i kishin ofruar adhurimin perandorak Cezarit. Më pas, ata ishin penduar, dhe kthyer tek Krishti e Kisha. Kisha i kishte falur dhe pranuar përsëri në gjirin e saj. Kjo falje e pranim, për Novatianëtt ishte e papranueshme, dhe ata e quajtën kishën e asaj kohe apostate dhe veten e tyre si kisha e vërtetë. Dy shekuj më vonë, Donatistët, një grup tjetër separatist, u nda prej Kishës mëmë të asaj kohe dhe e quajtën veten si e vetmja Kishë e vërtetë.

Por problematika se çfarë është një kishë e vërtetë nuk u diskutua shumë deri më daljen në skenë të Reformacionit protestant apo ungjillor, që filloi zyrtarisht më Martin Luterin. Deri në atë kohë, kisha konsiderohej mjeti i hirit mbi të cilën doktrina dhe praktika e krishterë ndërtohej. Por përkufizimi i kishës nuk diskutohej vetëm sa pranohej si e vërtetë. Dhe çfarë pranohej si e vërtetë nga Kisha Katolike Romake ishte deklarata e saj se ishte kisha e vërtetë, sepse vinte prej Pjetrit si papa i parë i Romës. Për ta, nëse je anëtar i Kishës Katolike, je i lidhur pjesë e Kishës së vërtetë, sepse je i lidhur përmes saj me apostullimin e Pjetrit, e përmes tij me vetë Krishtin. Pra Kisha Katolike e përkufizon autenticitetin e saj me doktrinën e trashëgimisë apostolike të saj. Ata thonë, sepse ne rrjedhim nga Pjetri, ne jemi kisha e vërtetë. Pjetri ishte papa i parë që Krishti caktoi, dhe Pjetri caktoi të tjerë si pasardhës të tij dhe shërbëtorë nën të, dhe ata që erdhëm më pas, ua dorëzuan stafetën të tjerëve, e kështu me radhë në një vazhdimësi të pashkëputur, dhe si rrjedhim, ne jemi kisha e vërtetë. Ata bazohem mbi Mateun 16:18, ku pasi Pjetri, në emër të dishepujve të tjerë ka rrëfyer Jezusin të jetë Mesia, Biri i Perëndisë, Krishti i thotë: “Dhe unë po të them gjithashtu, se ti je Pjetri, dhe mbi këtë shkëmb do të ndërtoj Kishën time.”

Si duhet kuptuar ky pasazh? Emri Pjetër përkthehet shkëmb, dhe duket në pamja të parë që Krishti po bën me gisht nga Pjetri duke i thënë, mbi ty do të ndërtoj kishën time. Por Efesianëve 2:20 e kontradikton këtë interpretim sepse thotë se kisha është e “ndërtuar mbi themelin e apostujve dhe të profetëve, duke qenë Jezu Krishti vetë guri i qoshes.” Asnjë pasazh tjetër i Dhiatës së Re nuk i atribuon një preeminencë apo një rang të tillë superior Pjetrit mbi apostujt e tjerë. Nëse identiteti i Kishës varet mbi preeminencën e Pjetrit, a nuk do të kishim marrë nga Perëndia më shumë se sa një varg në Bibël që flet për këtë?

E vërtetë që Krishti iu referua Pjetrit dhe rrëfimit të tij. Kësaj është e vështirë që ti shmangemi. Por Pjetri foli në emër të gjithë Apostujve në përgjigjen e tij. Krishti pyeti: “Kush thoni JU se jam unë?” dhe Pjetri u përgjigj për të tërë dhe rrëfeu doktrinën e të tërë atyre mbi Krishtin. Kështu shkëmbi nuk është thjesht personi i Pjetrit, as thjesht fjalët e tij, nuk është as thjesht grupi i apostujve, e as thjesht fjalët e tyre, por tërë grupi i tyre dhe doktrina e tyre e përbashkët mbi Krishtin. Ky interpretim bie në harmoni me Efe. 2:20, dhe shpjegon se përse mund të themi se themeli i Kishës është në fakt apostolik. Pra natyra apostolike e saj ka të bëjë jo me personat e apostujve e pasardhësve të tyre si njerëz të veçantë, por me rrëfimin e tyre të përbashkët apostolik, me doktrinën apostolike, me vazhdimësinë e saj nga gjenerata në gjeneratë.

Pra, Kisha është e vërtetë dhe apostolike, nëse doktrina e saj është apostolike. Një kishë lokale është e vërtetë nëse ajo ndërtohet mbi themelin e mësimit dhe praktikës së apostujve, siç i gjejmë të shkruara në Dhiatën e Re.

Për këtë arsye, “Reformacioni e bëri ungjillin, dhe jo organizimin kishtar, testin e kishës së vërtetë.” Cloëney, The Church, 101. Ndërsa Kisha Katolike e Romës insistonte dhe vazhdon të insistojë në ekstanalizimin, në atributin e jashtëm të Kishës, që janë hierarkia priftërore e vazhdueshme nën Papën si pasardhës i Pjetrit, Reformacioni ungjillor protestant insistuan për një “kuptim shpirtëror dhe biblik të atributeve të Kishës. Për të qenë apostolike, Kisha duhej që të ndërtohej mbi doktrinën e Apostujve (1 Kor. 3:10-11; Efe. 2:20; 3:4-5). Jo froni i pretenduar i Pjetrit, por doktrina e Pjetrit është shenja e vërtetë e apostolicitetit të Kishës.” (Ibid).

Në këtë proces dhe si rrjedhim i rizbulimit se çfarë e bën një kishë apostolike, Reformatorët protestantë, vunë re nga Shkrimi, tre shenja dalluese të një kishe të vërtetë të Krishtit: (1) predikimin e vërtetë të Fjalës; (2) administrimin e duhur të sakramenteve; dhe (3) aplikimin besnik të disiplinës kishtare. Siç do ta shikojmë edhe nga materiali në vazhdim, por fillimisht shkurtimisht nga ky kapitull, nga këto tre shenja varet jo vetëm vërtetësia e Kishës, por prej tyre buron edhe shëndeti i saj.

Shenja e Parë: Predikimi i Vërtetë i Fjalës

Një kishë e vërtetë karakterizohet në radhë të parë nga predikimi i vërtetë dhe besnik i Fjalës së Perëndisë si standardi absolut dhe më i lartë i të gjitha çështjeve të besimit dhe të jetës. Praktikisht, pa këtë shenjtë të parë, është e pamundur që kisha të ekzistojë, dhe të dy shenjat e tjera e gjejnë burimin, rëndësinë dhe aplikimin e tyre nga kjo shenjë e parë.

Si edhe Kisha Apostolike, Reformatorët theksuan faktin që është vetë Perëndia që na flet përmes Fjalës së Shkruar dhe Fjalës së Predikuar. Krishti tha, “Delet e mia e dëgjojnë zërin tim, dhe unë i njoh dhe më ndjekin,” (Gjo. 10:27). Ata që dëgjojnë dhe ndjekin zërin e Krishtit që është Fjala e tij, janë Kisha e vërtetë. Nga kjo ata e njohin veten, dhe nga kjo i njeh edhe Krishti ata. Krishti gjithashtu u tha atyre që i besuan, “Nëse do të qëndroni në fjalën time, jeni me të vërtetë dishepujt e mi, do ta njihni të vërtetën, dhe e vërteta do t’ju bëjë të lirë,” (Gjo. 8:31-32). Kjo është siguria e të qenit me të vërtetë kisha e tij, nëse qëndrojmë në fjalën e tij. Po kështu ai tha, “Nëse ndokush më do, do ta mbajë fjalën time, dhe Ati im do ta dojë dhe ne do të vijmë tek ai  dhe do të bëjmë banesën tek ai,” (Gjo. 14:23). Kisha e vërtetë është ajo ku Perëndia Triune, At, Bir dhe Frymë e Shenjtë banon në të. Ky është atributi i vërtetë i kishës së vërtetë, i komunitetit ku me të vërtetë banon Perëndia Triune, Kisha e vërtetë mban fjalën e Krishtit, e predikon atë, e ruan atë, e aplikon atë.

Në Dhiatën e Vjetër, eksternializmi si ai i Kishës Katolike Romane e Ortodokse të Lindjes u dënua nga profetët. Izraelitët atëherë mendonin se Perëndia nuk do ta braktiste kurrë tempullin e tij (Jer. 7:4), apo priftërinjtë e popullit të tij. Por Perëndia ua braktisi tempullin, ua mohoi priftërinë dhe ua shpërndau kombit në të katër anët e botës. Përse? Sepse ata i mohuan Fjalën e tij. Trashëgimia priftërore nuk e bëri Kaifën të ishte një prift i vërtetë dhe as një trashëgimtar të premtimeve të Perëndisë kur ai mohoi Krishtin dhe fjalën e tij. Po kështu, e kaluara e mirë e një kishe apo denominacioni, qoftë ai Katolik, Ortodoks i lindjes, apo Ungjillor i çfarë do lloj ngjyre nuk sigurojnë vërtetësinë e asaj kishe për aq kohë sa nuk i qëndrojnë besnikë fjalës së Perëndisë, dhe e shkëmbejnë ungjillin e mirë të shpëtimin nga hiri i Perëndisë përmes besimit dhe për shkak të personit e veprës së Krishtit, me një ungjill tjetër veprash siç bën Kisha Katolike apo Kisha Ortodokse apo edhe disa kisha të ashtuquajtura ungjillore. Sektet si ato te Dëshmitarëve të Jehovait apo Mormonët nuk mund të jenë kisha të vërteta, pavarësisht emrit të tyre madhështor, sepse ato mohojnë fjalën e Krishtit dhe doktrinën e tij.

Dhiata e Re na e jep origjinën e Kishës në predikimin e Fjalës, dhe të përmbushjes së premtimeve e profecive të saj në personin dhe veprën e Krishti. Bashkësia e shenjtorëve të Kishës së Hershme konsistonte në ata besimtarë që qëndronin në mësimin apostolik (Vep. 2:42). Luka e përshkruan rritje e Kishës si rritjen e Fjalës. Tek Vep. 6:7 lexojmë, “Ndërkaq fjala e Perëndisë po përhapej, dhe numri i dishepujve po shtohej.” “Por fjala e Perëndisë rritej dhe shumohej,” (Vep. 12:24). Apo, “Kështu fjala e zotit shtohej dhe forcohej fuqishëm,” (Vep. 19:20). Këto fraza i referohen rritjes së Kishës.

Kështu kisha e ka origjinën e saj, identitetin e saj, rritjen e saj dhe shëndetin e saj në Fjalën e Shkruar dhe të Predikuar të Perëndisë. Prandaj paraardhësit tanë reformatorë dolën me refrenin Sola Scriptura. Shkrimi dhe vetëm Shkrimi është autoriteti final i të gjitha çështjeve të besimit dhe të jetës, jo se çfarë ka thënë tradita apo se çfarë kanë thënë papët apo koncilet e Kishës, të cilat siç argumentoi Martin Luteri kontradiktojnë njëra-tjetrën. Besnikëria ndaj Fjalës, predikimi dhe aplikimi i saj e bëjnë një bashkësi besimtarësh një kishë të vërtetë.

Por më shumë se kaq. Vetëm predikimi besnik i Fjalës së Perëndisë, i Krishtit dhe i lajmit të mirë nuk është e mjaftueshme, ajo edhe duhet besuar. Nëse në qytetin e Durrësit do të kishim vetëm 7-8 pastorë që predikonin nëpër rrugë e sheshe të qytetit në mënyrë besnike çdo të diel, përsëri nuk do të kishim kishë. Dimensioni tjetër i predikimit të Fjalës së Perëndisë si shenja e parë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe pranimi dhe besimi i këtij predikimi. Nuk ka kishë vetëm me predikues të ungjillit. Kisha duhet të ketë si predikues ashtu edhe lesues, si dhënës ashtu edhe marrës, si drejtues ashtu dhe ndjekës së Fjalës. Në shërbesat e adhurimit ditën e diel, nëse do ta studionim me kujdes programin e shërbesës, do të zbulonim se ka një dialog ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Perëndia na flet përmes leximit dhe predikimit të Fjalës, ne i përgjigjemi në lutje e këngë. Nëse Perëndia flet dhe askush nuk përgjigjet, atëherë nuk ka kishë. Por aty ku Fjala predikohet besnikërisht, dhe ky Fjala pranohet me gëzim e fryte, aty shikojmë shenjën e parë të një kishe të vërtetë.

Shenja e Dytë: Administrimi i Duhur i Sakramenteve

Shenja e dytë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe administrimi i duhur i sakramenteve. Sakramentet janë akte apo veprime të jashtme që simbolizojnë një mesazh shpirtëror. Ato janë në një farë mënyre edhe një vulë sepse janë një përbetim për vërtetësinë e këtij mesazhi,një përbetim që vjen nga Perëndia. Në kishën protestantë që doli prej Reformacionit, sakramentet janë vetëm dy, Pagëzimi dhe Darka e Zotit. Në thelb, “sakramentet janë fjala vizive e Perëndisë,” ka thënë Augustini. Ato janë një simbol i jashtëm e viziv i një realiteti të brendshëm e shpirtëror. Si të tilla, ato janë vazhdimi i predikimit besnik të Fjalës, rrjedhin prej saj, rregullohen prej saj, dhe e gjejnë domosdoshmërinë e tyre si shenja dalluese të një kishë të vërtetë prej Fjalës. Sakramentet na shpalosin në mënyrë vizive, apo i predikojnë syve tanë, siç edhe predikimi u flet veshëve tanë, vetë zemrën e Ungjillit. Pagëzimi simbolizon e ilustron e vulos mesazhin që ne jemi të shpëtuar nga lart poshtë, përmes larjes së mëkateve tona nga gjaku i derdhur i Krishtit në kryq. Darka e Zotit na simbolizon dhe na ilustron se të Krishterët mund të jetojnë vetëm përmes trupit dhe gjakut të Krishtit të ofruar si një sakrificë për ne në kryq. Në këtë mënyrë, sakramentet janë shenja dalluese dhe të observueshme të një kishe të vërtetë. Dhe po ashtu si edhe me predikimin e Fjalës, në një kishë të vërtetë, nuk është e mjaftueshme vetëm ofrimi i tyre nga pastori, por edhe marrja besnike e tyre nga besimtarët.

Por sakramentet nuk janë një shenjë dalluese vetëm për shkak të deduktimit logjik, por për shkak të urdhrit hyjnor. Kështu, për sa i përket pagëzimit: Krishti urdhëroi, “Shkoni pra, dhe bëni dishepuj të gjithë kombet, duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë, duke i mësuar që të mbajnë të gjitha sa kam urdhëruar,” (Mateu 28:19-20). Urdhri në këtë pasazh është që pagëzimi dhe predikimi duhet të shoqërojnë njëra-tjetrën, dhe janë instrumentet e të bërit e dishepujve, e një kishe të vërtetë.

Ata që thonë se anëtarësimi në një kishë lokale nuk ka rëndësi, dhe në fakt ka shumë kisha që nuk kanë farë regjistra kishe, nuk kanë farë anëtarësim në kishë, tërë këta shkojnë kundra vullnetit të Krishtit për Kishën e tij.

Në Dhiatën e Vjetër, listat e emrave në librin e Numrave janë një dëshmi e shqetësimit të Perëndisë për të pasur një anëtarësim të saktë të popullit të tij. Po kështu, tek Malakia 3:16 dhe Eksodi 32:32-33 shikojmë të flitet për librin e jetës si modeli i anëtarësisë që duhet të ketë kisha lokale këtu në tokë. Madje Psalmi 87:4-6, flet në mënyrë profetike se si emrat e jo-Judenjve do te shkruhen në regjistrat e Zionit. Në Dhiatën e Re kemi të njëjtin impenjim për të mbajtur të shkruar emrat e besnikëve të Perëndisë. Tek Vep. 2:41 na jepet numri total i besimtarëve të parë që përqafuan predikimin e Fjalës nga Pjetri. Po kështu, sipas Palit tek letra drejtuar Filipianëve, emrat e Evdisë, Sintikës dhe Klementit janë shkruar në librin e jetës. Flasim këtu për anëtarësimin fizik në kishën lokale sepse pagëzimi ka lidhje me të. Në fakt, pagëzimi është akti i jashtëm i futjes në Kishë, i anëtarësimit në trupin mbarëbotëror të Kishës së Krishtit, pasi dikush është bërë shpirtërisht një anëtar i saj përmes besimit. Pa pagëzim, pa këtë ritual apo shenjë të jashtme që simbolizon këtë shpëtim dhe anëtarësim në trupin e Krishtit, nuk mund të dallojmë se kush i përket atij e kush jo, nuk mund të dallojmë se ku mbaron Bota e se ku fillon Kisha. Sepse pagëzimi është një simbol i jashtëm i një realiteti të brendshëm shpirtëror, Krishti e ka caktuar atë të jetë një shenjë dalluese e Kishës së Tij.

Po kështu edhe me Darkën e Zotit. Ndërsa pagëzimi është një shenjë e hyrjes e anëtarësimit në Krisht e në kishë, Darka e Zotit është shenja e vazhdimit tonë me Krishtin dhe trupin e tij. Darka është pikërisht e tillë, një darkë në të cilën ne ulemi dhe hamë e pimë me njëri-tjetrin dhe me Krishtin. Ne ulemi në tavolinën hyjnore të Mbretit tonë, të ftuar prej tij, të pastruar e të veshur me petkat e drejtësisë së tij, për të komunikuar, për të marrë e dhënë me atë dhe me kishën e tij. Por edhe ky sakrament nuk është një domosdoshmëri logjike, por një urdhër hyjnor. Krishti tha, “Bëjeni këtë në përkujtimin tim.” Pali tha,”sepse unë morra nga Zoti atë që ju transmetova edhe juve,” (1 Kor.11:23). Çfarë Pali morri e dha ishte një urdhër, administrimi i një shenje, i një simboli, i një vule të jashtme. Dhe këtë ai e morri nga vetë Zoti. Pra, një urdhër për tu zbatuar, dhe si rrjedhim edhe një shenjë e jashtme dalluese e një kishe të vërtetë që jeton në Krishtin dhe me Krishtin, që ushqehet e rritet prej tij dhe në të.

Shenja e Tretë: Aplikimi Besnik i Disiplinës Kishtare

Shenja e tretë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe disiplina kishtare. Ky term, fatkeqësisht, ka marrë një nam të keq për shkak të abuzimeve të mëdha të bëra nga vetë kisha në të kaluarën. Reagimi i parë që dëgjojmë kur shqiptohen fjalët disiplinimi kishtar është, “Inkuizicioni, turra e druve, fikja e qiriut në një fuçi bitumi.” Për njeriun modern koncepti i disiplinimit kishtar është i egër dhe mesjetar.

Por në fakt është krejt ndryshe. Termat dishepull, disiplinat dhe disiplinim kanë të njëjtin rrënjë. Një dishepull është një person që si një atlet, e disiplinon jetën e tij përreth disiplinave të mësimit biblik. Qëllimi është rritja dhe jo shkatërrimi, është jeta dhe jo vdekja, është bekimi dhe jo mallkimi. Disiplinimi i besimtarëve fillon nga podiumi, nga predikimi i fjalës. Sa më besnik është predikimi i Fjalës, aq më të dishepulluar apo të disiplinuar kanë mundësinë që të bëhen besimtarët. Pranimi anëtar në kishë në vetvete, është një akt disipline. Po kështu është edhe nxjerrja e të pabindurve jashtë saj, si një rast i fundit dhe ekstrem. Tek Mateu 18, lexojmë se pasi Krishti foli për vet-disiplinën dhe vet-disiplinimin (vargjet 8-9), ai themeloi edhe procesin publik të disiplinimit të njëri-tjetrit, dhe të disiplinimit që duhet të vijë nga drejtuesit e kishës. Mesazhi është i qartë. Disiplinimi ka për qëllim rritjen tonë, lavdinë e Perëndisë, mbrojtjen, pastrimin dhe bekimin e Kishës. Nëse nuk disiplinojmë vetveten, do të vijë, duhet të vijë të na disiplinojë vëllai apo motra jonë në Krisht. Nëse nuk pendohemi, biem nën disiplinimin e Perëndisë përmes drejtuesve të kishës. Në fakt, praktikimi i disiplinës, sipas Fjalës, demonstron vendosmërinë e kishës për të synuar një jetë të shenjtë përpara Zott të saj. Nëse ka herezi flagrante, apo sjellje skandalizuese jo-kristiane brenda Kishës, ajo është e urdhëruar që të mos e tolerojë një gjë të tillë (1 Kor. 5:1-5, 13). Disiplina është e rëndësishme pra, për të ruajtur harmoninë në kishë, unitetin, dhe bindjen. Aty ku mungon kjo lloj disipline, nuk mund të ketë dallim ndërmjet botës jashtë dhe kishës brenda. Kufijtë janë të rëndësishëm për çdo shtet. Po kështu, pa fjalën, pa sakramentet dhe padisiplinën kishtare nuk mund të tregojmë se ku fillon e mbaron kisha dhe se ku fillon e mbaron bota. Pa ato as nuk mund të kemi e as nuk mund të dallojmë Kishën e vërtetë.

Shtëpia e Perëndisë

Por dikush mund të pyesë: A nuk janë virtytet morale, gjithashtu shenja dalluese të kishës së Krishtit? Virtyte si dashuria për Perëndinë dhe për njeriun, falja, përdëllimi e dhembshuria, mirësia e përulësia, zemërbutësia e zemërgjerësia, a nuk janë të urdhëruara ato qartë nga Apostulli Pal tek Kol. 3:12? Sigurisht që po. Por është e rëndësishme që të kuptojmë se të tëra këto ekzistojnë dhe lulëzojnë aty ku janë prezent tre shenjat dalluese të një kishe të vërtetë. Le të marrim si shembull, dashurinë. Si e përjetojmë dashurinë e Perëndisë në Krisht, dhe si e dallojmë atë nga dashuritë paganë të kësaj bote? Vetëm përmes predikimit dhe dëgjimit të Fjalës së Perëndisë. Shpëtimtari ynë na mikpret në Darkën e Tij të shenjtë për të na ushqyer shpirtërisht besimin për të dhe dashurinë tonë për të dhe për Kishën  tij. Barinjtë besnikë të kishës së Perëndisë, disiplinojnë përmes predikimit, anëtarësimit, këshillimit, nxitjes e qortimit, popullin e Perëndisë, dhe ky në vetvete është një akt dashurie dhe një mjet kultivimi i dashurisë biblike ndërmjet anëtarëve të kishës. Pa Fjalën, për shembull ne nuk dimë as përkufizimin e dashurisë, as të dashurisë hyjnore dhe as të dashurisë njerëzore. Pali tha, “dhe ju burra ti doni gratë tuaja ashtu siç Krishti e deshi Kishën dhe dha jetën e tij për të” (Efe. 5:25).  Në këtë varg na jepet përkufizimi i të dyja dashurive. Problemi kryesor i botës jashtë kishës, dhe i rrëmujës që ka bërë ajo me marrëdhëniet njerëzore është sepse nuk ka një përkufizim dhe as një shembull të vërtetë të dashurisë siç ka Kisha.

Dhe kjo vetëm për sa i përket virtytit të dashurisë. Po kështu mund të vazhdojmë edhe me virtytet e tjera. Po jap një shembull për të ilustruar marrëdhënien e tre shenjave të mësipërme me të gjitha virtytet e urdhrat e tjerë Biblikë.

Kisha është shtëpia e Perëndisë. Shtëpitë e kësaj bote përbëhen nga tre elemente të domosdoshme për të qenë të tilla, nga themelet, nga struktura, dhe nga çatia. Shume elemente mund ti instalohen këtyre tre gjerave. Dyer, dritare, pllaka, instalime elektrike e hidraulike, frigoriferë e lavatrice. Lista është pa fund. Të gjitha këto janë të mira. Por të domosdoshme, ato që e bëjnë shtëpinë shtëpi janë vetëm tre, themeli, muret, dhe çatia. Orenditë shtëpiake mund të jenë të shumta dhe të bëra kapicë apo të sistemuara bukur në një fushë të hapur, por ato nuk bëjnë shtëpinë. Themeli, muret dhe çatia përbejnë shtëpinë.

Të gjitha virtytet që urdhëruan Apostujt e të gjitha lumturitë që predikoi Krishti duhet të jenë prezent në jetën e Kishës. Por nëse Fjala e Perëndisë nuk predikohet besnikërisht, nëse sakramentet nuk administrohet siç duhet, nëse nuk ka disiplinim të drejtë kishtar, atëherë nuk ka një kishë të vërtetë. Nëse këto shenjta mungojnë, edhe shenjtëria që duhet të zbukurojë kishën do të mungojë. Nëse ia heqim këto shenja kishës, dhe ajo që ngelet është thjesht një grup njerëzish dhe jo kisha e gjallë e Perëndisë dhe e Zotit Krisht.