Unë Besoj në Perëndinë…(i)

(Artikulli ne PDF)

Çfarë duhet të kuptojmë kur, së bashku me Kishën e të gjithë kohërave, deklarojmë “Unë besoj në Perëndinë…”? A mos është kjo thjesht një aleancë që ne deklarojmë me Judenjtë, Muslimanët, Hinduistët apo teistë të tjerë si ne, kundra ateistëve të kësaj bote? Apo mos ndoshta po deklarojmë se besojmë në dicka më shumë se sa kaq? Sigurisht që është kjo e fundit. Përmes Kredos ne rrëfejmë besimin tonë në Perëndinë e Biblës, në Perëndinë Triune të kësaj Kredoje në përputhje me doktrinën e Krishtit dhe Apostujve. Ne në fakt rrëfejmë besimin tonë në Perëndinë Krijues dhe Shpëtues të kësaj bote, që na u bë i njohur përmes Birit dhe Frymës, dhe që emrin i tij është At, Bir dhe Frymë e Shenjtë. Nëse nuk është ky Perëndia që ne rrëfejmë, atëherë po recitojmë kredon e gabuar. Nëse nuk është ky Perëndia që ne besojmë, atëherë ne thjesht kemi deklaruar se i besojmë një lloj idhulli, aspak ndryshe nga paganët e kësaj bote.

Perëndia dhe Idhujtaria

Një është Perëndia,” është një nga deklaratat më të vërteta dhe në të njëjtën kohë më ngatërruese që gjendet në gojën e shqiptarit që pretendon se nuk është ateist dhe se beson në Perëndi. Po, është e vërtetë që ka vetëm një Perëndi në këtë botë. Por dy janë problemet që përmban kjo deklaratë. Së pari, kjo buron nga doktrina anti-trinitariane e Islamit. Islami gabimisht mendon se të Krishterët besojnë në tre Perëndi, pra se jemi triteistë, dhe si rrjedhim e deklaron veten monoteiste duke thënë se Perëndia është një. Në fakt Krishterimi i të gjitha kohërave dhe ngjyrimeve ka qenë dhe do të mbetet gjithashtu monoteistë. Ne besojmë në një Perëndi në tre persona, dhe jo në tre Perëndi. Për më gjatë, doktrinën e Trinisë do ta shqyrtojmë në detaj në kapitullin e radhës.

Së dyti, edhe pse ka vetëm një Perëndi të vërtetë, ajo çfarë njerëzit kanë në mendje, mund të mos jetë Perëndia i vërtetë, por një karikaturë e tij, pra një idhull. Urdhëresat “Nuk do të kesh perëndi të tjerë para meje. Nuk do të bësh skulpturë ose shëmbëlltyrë të asnjë gjëje që ndodhet aty në qiejt ose këtu poshtë në tokë ose në ujërat nën tokë” (Eks. 20:3-4), nuk ndalojnë vetëm ateizmin por edhe idhujtarinë. Në fakt është idhujtari që të kesh ide, përkufizime apo doktrina të gabuara mbi Perëndinë. Është idhujtari të kesh “keqinterpretime, opinione të gabuara, dhe mendime të liga apo thjesht të padenja” për Perëndinë.[1]

Për shembull, civilizimi antik Greko-Roman kishte bërë pikërisht këtë gjë. Ata të gjithë besonin në ekzistencën e të mbinatyrshmes. Aristoteli madje, në mënyrë të saktë e përkufizoi atë me frazën “ὃ οὐ κινούμενον κινεῖ,”-i Palëvizshmi që Lëviz Gjithçka.[2] Ata gjithashtu besonin se njeriu ishte i krijuar në një farë mënyre i ngjashëm me Perëndinë. Problemi i tyre ishte se formuluan një ide mbi Perëndinë duke u nisur nga imazhi i njeriut. Pali i referohet kësaj kur shkruan:

Ajo që mund të njihet prej Perëndisë është bërë e dukshme në ta, sepse Perëndia ua ka shfaqur atyre. Në fakt cilësitë e tij të padukshme, fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij, duke qenë të dukshme nëpërmjet veprave të tij që nga krijimi i botës, shihen qartë, me qëllim që ata të jenë të pafalshëm. Sepse, megjithëse e njohën Perëndinë, nuk e përlëvduan as e falënderuan si Perëndi, përkundrazi u bënë të pamend në arsyetimet e tyre dhe zemra e tyre pa gjykim u errësua. Duke e deklaruar veten të urtë, u bënë të marrë, dhe e shndërruan lavdinë e Perëndisë së pakalbshëm në një shëmbëllim të ngjashëm me atë të një njeriu të kalbshëm, të shpendëve, të kafshëve katërkëmbëshe dhe të rrëshqanorëve, (Rom. 1:19-23).

Pra Pali thotë se ata që i besonin Perëndisë në kohën e tij, e kishin përkufizuar Krijuesin në shëmbëllimin e krijesës, veçanërisht të frymorëve, në vend që ta ngrinin përkufizimin e tyre mbi Zbulesën e vetë Perëndisë për vetveten. Pra, thirrja jonë është që të mos jemi inoçentë dhe të mos biem në idhujtari ndërsa besojmë në Perëndi dhe e rrëfejmë atë përmes Kredos së Apostujve. Sipas Perëndisë, nuk është e mjaftueshme për ne që të kemi një besim të sinqertë kundrejt tij, por edhe një besim të saktë, pasi është e mundur që një person ta ketë sinqerisht…dhe…gabim besimin e tij mbi Perëndinë. “Njihu, pra, me Perëndinë dhe do të kesh siguri; kështu do të kesh mirëqenie,” (Jobi 22:21) ishte këshilla e mençur që Elifazi i dha Jobit në dëshpërimin e tij. “Kështu thotë Zoti: “I dituri të mos lavdërohet me diturinë e tij, njeriu i fortë të mos lavdërohet me forcën e tij, i pasuri të mos lavdërohet me pasurinë e tij. Por kush lavdërohet të lavdërohet me këtë: të ketë gjykim dhe të më njohë mua, që jam Zoti, që bëj mirësinë, ushtroj të drejtën dhe drejtësinë mbi tokë; sepse kënaqem me këto gjëra”, thotë Zoti,” (Jer. 9:23-24). Pra, njohja e Perëndisë-teologjia-është thellësisht praktike. Në fatkeqësi, vuajtje a varfëri…njih Perëndinë. Në pasuri, dituri e pushtet…njih Perëndinë. Si në të mirë ashtu edhe në të keqe njih personin, cilësitë dhe rrugët e Perëndisë. Kjo është pra thirrja jonë. Por le të ti afrohemi kuptimit të drejtë të Personit dhe Veprës së Perëndisë.

Perëndia është Frymë

Përkufizimin më të shkurtër të Perëndisë na e jep vetë Krishti e gjendet tek Gjoni 4:24, “Perëndia është Frymë, dhe ata që e adhurojnë duhet t`a adhurojnë në frymë dhe në të vërtetën.” Perëndia është frymë. Në fakt vargu duhet përkthyer ‘Perëndia është një frymë’ edhe për arsye gramatikore të tekstit në origjinal, por edhe pasi Ai nuk është i vetmi frymë. Bibla thotë se engjëjt janë “frymëra shërbenjës, që dërgohen për të shërbyer për të mirën e atyre që kanë për të trashëguar shpëtimin” (Heb. 1:14). Nëse themi se Perëndia është frymë, atëherë nuk do të dallonim ndërmjet Perëndisë dhe qënieve të tjera që janë gjithashtu frymëra si engjëjt, dhe do të binim kështu në gabimin e panteistëve, pra në idhujtari. Panteizmi është besimi se çdo frymë është një manifestim apo pjesë e vetë Perëndisë. Perëndia dhe krijesat e tij frymërore janë një. Por kur ne themi se Perëndia është një frymë, ne e deklarojmë Atë të ndryshëm nga qeniet e tjera. Krijuesi është i dallueshëm, i ndryshëm e i veçantë nga krijesa e Tij.

Kur themi se Perëndia është një frymë, ne mohojmë se Perëndia përbëhet nga ndonjë substancë materiale. Perëndia nuk ka një trup njerëzor. Perëndia është i padukshëm. “Askush s`e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t`Et, është ai që e ka bërë të njohur” (Gjo. 1:18; shiko edhe 1 Gjo. 4:12). Prandaj dhe është mëkat kundër urdhëresës së dytë bërja e ndonjë paraqitje vizuale të Perëndisë përmes imazheve apo statujave (Eks. 20:4). Prandaj dhe profeti Isaia, që në fakt pat parë lavdinë e Perëndisë, bën pyetjen retorike “Kujt dëshironi t`i përngjajë Perëndia dhe çfarë figure do t`i vinit përballë?” (Isa. 40:18). Me kë doni që ta ngjasoni në idhujtarinë tuaj, është pyetja që Perëndia i dërgon popullit të Tij idhujtar. Kur Krishti tha se “Perëndia është një frymë,” ai na instruktoi se si është Ati-hyjnor, i pakufizuar e i pa kushtëzuar nga realiteti fizik. Ky ishte predikimi Apostolik i Palit në Areopag: “Perëndia që bëri botën dhe të gjitha gjërat që janë në të, duke qenë Zot i qiellit dhe i tokës, nuk banon në tempuj të bërë nga duart e njeriut, dhe as shërbehet nga duart e njerëzve, sikur të kishte nevojë për ndonjë gjë, sepse ai u jep të gjithëve jetë, hukatje dhe çdo gjë” (Vep. 17:24-25). Njerëzit përcaktohet nga hapësira dhe koha, sepse jetojmë brenda kësaj kornize fizike dhe kohore. Ne na përkufizon vendndodhja jonë. Ne gjendemi gjithnjë vetëm në një vend të caktuar në një kohë të caktuar. Ndryshe nga ne, Perëndia është kudo në çdo kohë. Sepse njeriu është trup dhe frymë, fryma jonë është gjithnjë aty ku është edhe trupi, për aq kohë sa jemi gjallë. Perëndia nga ana tjetër nuk mund të lokalizohet në këtë mënyrë. Kur themi se ai është frymë, ne kemi thënë edhe se Ai është jo vetëm i padukshëm e i paprekshëm, por edhe se pse ai mbush tërë gjithësinë, Ai nuk mund të përmbahet prej saj. Përkundrazi, tërë gjithësia përmbahet në të dhe varet prej tij.

Por nëse Perëndia është një frymë, përse bibla shpesh herë flet për të sikur të kishte gjymtyrë? Kështu për shembull lexojmë për “Krahun e Zotit” (Jozueu 4:24), “sytë e Zotit” (1 Mbre. 15:5), etj. Po kështu lexojmë madje që Moisiu dhe drejtuesit e Izraelit me të “panë Perëndinë e Izraelit. Nën këmbët e tij ishte si një dysheme e punuar me safir, e qartë si qielli vetë. Por ai nuk e shtriu dorën kundër krerëve të bijve të Izraelit” (Eks. 24:10). Këto quhen antropomorfizma apo personifikim. Bibla shpesh herë shpreh në terma njerëzore veprime apo aspekte të Perëndisë që nuk ka se si të përshkruhen ndryshe dhe të kuptohen nga njeriu. Gjithashtu në Bibël ne gjejmë edhe ato që njihen si epifani. Manifestime të engjëjve në forma njerëzore, ashtu siç bëri edhe vetë Krishti gjatë periudhës së Dhiatës së Vjetër. Ishte Krishti ai me të cilin Jakobi bëri mundje tek Zan. 12:24. Ishte Krishti ai që iu shfaq shpatëzhveshur, në një epifani, Jozuesut, si Kreu i Ushtrisë së Zotit (Joz. 4:13-14). Ishte Krishti personi i katërt që qëndronte brenda në furrnaltë me Danielin dhe miqtë e tij (Dan. 3:25). Të gjitha këto sigurisht që ishin prelude të manifestimit të tij të ardhshëm, në një mishërim të vërtetë si Jezusi nga Nazareti, biri i Maries, Mesia, Biri i Perëndisë i mishërizuar. Prandaj Gjoni shkroi “Askush s`e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t`Et, është ai që e ka bërë të njohur” (Gjo. 1:18), dhe Krishti tha askush “s`e ka parë ndonjëherë Atin, përveç atij që është nga Perëndia; ky e ka parë Atin. Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them: Kush beson në mua ka jetë të përjetshme” (Gjo. 6:46-47). Ne mund ta njohim Perëndinë vetëm përmes Krishtit. Vetëm ai është “rruga, e vërteta, dhe jeta,” (Gjo. 14:6).  Për shkak të kësaj deklarate Filipi tha “Zot, na e trego Atin, dhe na mjafton.” Krishti iu përgjigj: “Ka kaq kohë që unë jam me ju dhe ti nuk më ke njohur akoma, o Filip? Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjo. 14:9). Çdo përpjekje për të njohur Perëndinë jashtë Krishtit është spekulim dhe përfundon gjithmonë dhe vetëm në idhujtari.

Perëndia është Personal

Fakti që Perëndia është një frymë do të thotë që Perëndia është personal. Fryma është një qenie morale, intelektuale dhe me vullnetin për të marrë vendime. Kur ne i atribuojmë një personalitet Perëndisë, ne deklarojmë se ai është një qenie i aftë për mendim, ndjenjë dhe vetëvendosje. Mund të duket e pakuptimtë për lexuesin e Krishterë insistimi në këtë pikë, por është e domosdoshme. Sot, shumë filozofë e teologë preferojnë që ta përshkruajnë Perëndinë si një “forcë” e pandërgjegjshme krijuese e gjithësisë, apo thjesht si një qenie jo-personale, pa dimensionin mendor, emocional dhe volitional. Por Bibla na e përshkruan Perëndinë të ketë tërë aspektet e spektrin e të qenit personal. Perëndia është një qenie racionale, morale, emocionale. Bibla na e përshkruan atë me personalitet, me të cilin bashkëbisedohet, që inicion i pari marrëdhënie apo besëlidhje me njeriun, që reagon ndaj zgjedhjeve morale të njeriut, që bëhet pjesë e përjetimeve të racës njerëzore, që i mbështet e mbart ata gjatë vështirësive të tyre, dhe që ua mbush zemrën me hir, gëzim e fitore. Aq më tepër, që zbulesa me a lartë e Perëndisë është ajo përmes mishërizimit të Personit të Dytë të Trinisë si Jezusi i Nazaretit. Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjo. 14:9).

Perëndia është i Përsosur

Perëndia është një frymë e pastër e përsosmërive të pafundme. Përsosmëritë për të cilat flasim janë ato cilësi apo karakteristika të Perëndisë që janë jo vetëm të pafundme e të përjetshme por edhe plotësisht të përsosura. Në këngën e tij, Moisiu me rastin e kalimit të Detit të Kuq tha “Kush barazohet me ty midis perëndive, o Zot? Kush barazohet me ty, i mrekullueshëm në shenjtëri, i madhërishëm në lëvdata, o çudibërës?” (Eks. 15:11). Perëndia është i pafundmë. Solomoni tha në dedikimin e Tempullit “Po a është e vërtetë që Perëndia banon mbi tokë? Ja, qiejt dhe qiejt e qiejve nuk mund të nxënë dhe aq më pak ky tempull që kam ndërtuar!” (1 Mbr. 8:27). “Shpallni lavdinë e tij midis kombeve dhe mrekullitë e tij midis tërë popujve. Sepse Zoti është i madh dhe i denjë për lëvdimin më të lartë; nga ai duhet të kemi frikë përmbi gjithë perënditë e tjera. Sepse gjithë perënditë e kombeve janë idhuj, por Zoti ka bërë qiejt. Shkëlqimi dhe madhështia janë para tij, forca dhe bukuria janë në shenjtëroren e tij,” (Psa. 96:3-6). “A mundet dikush të fshihet në vende të fshehta në mënyrë që unë të mos e shoh?”, thotë Zoti. “A nuk e mbush unë qiellin dhe tokën?”, thotë Zoti” (Jer. 23:24).

[1] Katekizmi i Zgjeruar i Uestminsterit, 105.

[2] Aristotle, Metafizika, XII, 1072a.

Unë Besoj (II)…

(Artikulli ne PDF)

Besimi i vërtetë nuk është vetëm një njohuri e sigurt, me të cilën unë e mbaj si të vërtetë gjithçka që Perëndia na ka zbuluar neve në fjalën e Tij, por gjithashtu një siguri e patundur për të cilën Shpirti i Shenjtë punon në zemrën time me anë të Ungjillit, që jo vetëm tek të tjerët, por edhe tek unë gjithashtu, është dhënë lirisht nga Perëndia, thjesht nga hiri, vetëm për hatër të meritave të Krishtit, faljen e mëkateve, drejtësinë dhe shpëtimin e përjetshëm. Katekizmi i Heidelbergut

5 Arsye Per Sherbesen e Darkes

1. Shërbesa e Darkës mbyll Ditën e Zotit më adhurim dhe si rrjedhim nga ndihmon dhe nxit që ta mbajmë atë të tërën të shenjtë. Dita e Zotit është dhënë që të jetë një bekim për Kishën dhe jo një barrë. Sabati na u dha që e tërë dita të përdorej për tu kënaqur me Perëndinë Triune dhe për të festuar veprat e Tij të Krijimit dhe Shpëtimit. Në kohën e sotme, tundimi është i madh për ta përdhosur atë, dhe në vend që të kemi një Ditë të Shenjtë, ne përfundojmë me një Orë të Shenjtë të Dielën në mëngjes. Kjo nuk mund të vazhdojë kështu.

Une Besoj…(i)

(Artikulli ne PDF)

Kur flasim për Krishterimin e vërtetë apo Biblik, ne me të drejtë e quajmë atë besimi i Krishterë dhe jo religjioni i Krishterë. Kjo jo pa qëllim apo arsye. Koncepti dhe praktika e besimit është në themel të Krishterimit të vërtetë sepse besimi është në qendër të kuptimit biblik të shpëtimit dhe shpengimit të njeriut nga mëkati, faji dhe pasojat e tij. Pa besim nuk ka shpëtim. Pa besim askush nuk mund ti pëlqejë Perëndisë dhe të ketë një marrëdhënie me të. Prandaj Krishti na urdhëron “Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua!” (Gjo. 14:1). Kjo është arsyeja që Perëndia na dha edhe Biblën. Apostulli Gjon thotë “Jua shkrova këto gjëra juve që besoni në emrin e Birit të Perëndisë, që të dini se keni jetën e përjetshme dhe që të besoni në emrin e Birit të Perëndisë,” (1 Gjo. 5:13). Si në Dhiatën e Vjetër, ashtu edhe në Dhiatën e Re Perëndia na instrukton se i drejti do të jetojë për shkak apo me anë të besimit (Hab. 2:4 dhe Rom 1:17). Prandaj dhe Kredoja fillon me fjalët “Unë besoj”. Kjo kredo është shprehja e një besimi personal, sepse personalisht do të japim llogari një ditë para Perëndisë, dhe personalisht ne duhet të rrëfejmë e besojmë për shpëtimin tonë, si edhe sepse “pa besim është e pamundur t’i pëlqesh Atij, sepse ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është, dhe se është shpërblenjësi i atyre që e kërkojnë atë,” (Heb. 11:6).

Por çdo të thotë të besosh? Besimi është një koncept me shume dimensione, aq sa shumë njerëz mendojnë se besojnë, ndërsa ata që besojnë vërtetë kanë dyshime për besimin e tyre. Në këtë kapitull, ne do të eksplorojmë ndryshimin ndërmjet besimit të vërtetë dhe atij që nuk është.

Besimi Sipas Botës

Për persona të ndryshëm dhe në kontekste të ndryshme besimi ka kuptime të ndryshme. Disa e përdorin fjalën besim për të shprehur mosbesim apo pasiguri. Një udhëtar mund të pyesë një tjetër: A do të arrijmë në destinacion në kohë? Përgjigja e bashkudhëtarit të tij “Besoj se po” shpreh pasigurinë e tij dhe nuk reflekton gjithnjë realitetin apo se ­çfarë ai mendon me të vërtetë. Në këtë rast fjala besoj qëndron si sinonim i fjalës shpresoj, i një shprese ta pasigurt dhe të bazuar në asgjë. Për disa të tjerë shprehja “Unë besoj” përdoret për të shprehur një opinion personal, të cilin jemi të gatshëm që ta debatojmë me një tjetër por që për të cilin nuk jemi absolutisht të sigurt, një opinion të cilin jemi madje edhe të gatshëm për ta ndryshuar nëse na jepen argumente të forta. Në këtë rast fjala besoj qëndron si sinonim i fjalës mendoj.

Në disa raste të tjera, ne themi besoj për gjëra që janë vërtetët të rëndësishme për ne, për vërtetësinë e të cilave jemi të bindur e madje insistojmë me ngulm madje edhe duke rrezikuar veten. Në këtë rast fjala besim qëndron sinonim me fjalën bindje apo siguri.

Po në të njëjtën mënyrë, shumë persona kanë një dimension besimi në jetën e tyre edhe për sa i përket Perëndisë, një besim që nuk ndërtohet mbi të vërtetën absolute. Shumë kanë besime fetarë për shkak të familjes në të cilin janë lindur e rritur-kështu ata kanë një besim tradicional. Shumë të tjerë i besojnë Perëndisë në përgjithësi sepse i përshtatet më mirë përjetimeve që ka pasur personi në jetë-besim subjektiv. Dikush tjetër kë një lloj besimi tek ekzistenca e Perëndisë sepse për atë vetë kjo është diçka e vërtetë, pavarësisht se si është e vërteta absolute-besim relativist apo postmodern.

Për disa të tjerë, në këtë jetë, të besosh funksionon më mirë se sa të mos besosh-një besim pragmatik. Për dikë tjetër, të besuarit e diçkaje hyjnore ka efekte pozitive emocionale-një besim psikologjik. Për disa, të besuarit i jep një kuptim dhe qëllim më të mirë ekzistencës së tyre-një besim filozofik.

Të gjitha këto nivele besimi dhe arsye për të besuar nuk ngrihen mbi të vërtetën absolute por mbi probabilitetin.

Nga ana tjetër, ka shumë nga ata që e shikojnë vetën si të Krishterë, që besojnë se janë në rregull me Perëndinë e Biblës sepse i kanë besuar atij, Birit, Frymës, dhe madje edhe Kishës së Tij, dhe madje edhe të tjerët i konsiderojnë të tillë. Por sipas Biblës, besimi i tyre kategorizohet ose si besim i përkohshëm ose si besim historik.

Besimi Historik është pranimi apo pohimi që dikush i bën të vërtetave të Biblës por pa një reagim të brendshëm shpirtëror e transformues. Dikush mund të besojë se Jezus Krishti ishte një person historik, ashtu siç se edhe Skënderbeu e Ali Pashë Tepelena. Personi që ka një besim historik beson tek detajet e jetës së Krishtit siç na renditet ato në Bibël, ai madje edhe mund të besojë se ai i ngjall vërtetë nga vdekja dhe u ngjit në të djathtë të Atit në Qiell. Por për atë, të tëra këto janë vetëm fakte historike. Ai nuk i beson Krishtit për shpëtimin e tij. Këto të vërteta të Shkrimit nuk kanë kurrfarë influence apo efekti transformues dhe asnjë rëndësi praktike për të.

Problemi është se besimi historik nuk është besim shpëtues. Jakobi 2:19 na instrukton se “edhe demonët besojnë [se ka vetëm një Perëndi] dhe dridhen.” Engjëjt e rënë kanë parë dhe përjetuar Perëndinë personalisht, ishin prezent kur ai krijoi tokën, njeriun e gjithçka tjetër. Ata ishin prezent dhe madje u përballën me Krishtin kur ishte në tonë. Por kjo njohje e tyre nuk është për shpëtim. Besimi që ata kanë tek ekzistenca e Perëndisë që i krijoi ata nuk është një besim shpëtues.

Krishti në shëmbëlltyrën e atij njeriut që e kishte ndërtuar shtëpinë e tij mbi rërë dhe jo mbi shkëmb thotë: “Përkundrazi ai që i dëgjon këto fjalë dhe nuk i vë në praktikë, do të krahasohet me një njeri budalla, që e ka ndërtuar shtëpinë e tij mbi rërë,” (Mat. 7:26). Në debatin që Apostulli Pal pati me Mbretin Agripa lexojmë për besimin historik që ky i fundit kishte ndaj Fjalës së Perëndisë. “O mbret Agripa, a u beson profetëve? Unë e di se ti beson”. Atëherë Agripa i tha Palit: “Për pak dhe po ma mbush mendjen të bëhem i krishterë”,” (Vep. 26:27-27). Besimi i Agripës në Shkrimet e Shenjta dhe Profetët nuk ishte një besim shpëtues.

Po kështu, për Simon Magjistarin shkruhet se, “besoi edhe Simoni dhe, mbasi u pagëzua, rrinte vazhdimisht me Filipin; dhe, duke parë veprat e fuqishme dhe shenjat që ishin bërë, mbeti i mahnitur,” (Vep. 8:13). Filipi e mendoi Simonin për të Krishterë duke i dhënë atij edhe privilegjet e anëtarësimit në Kishë dhe të sakramenteve. Simoni gjithashtu nuk dyshonte tek vetja e tij. Por më pas, Apostulli Pjetër i deklaron atij, “Ti nuk ke as pjesë as short në këtë gjë, sepse zemra jote nuk është e drejtë përpara Perëndisë…sepse unë të shoh se je në vrerin e hidhësisë dhe në prangat e paudhësisë,” (Vep. 8:21,23).

Besimi i përkohshëm nga ana tjetër, është besimi ndaj të vërtetave të Perëndisë siç na renditen në Bibël, një besim që shoqërohet me një nxitje të ndërgjegjes dhe afeksioneve të personit, por që nuk janë të rrënjosura në një zemër të rilindur. Termin e merr nga Mateu 13:20, 21. Ai quhet një besim i përkohshëm, sepse nuk ka një karakter të qëndrueshëm dhe nuk arrin që të mbahet fort tek perëndia në momentet e sprovave të jetës. Ky nuk është një besim hipokrit, sepse ata që e kanë atë, vërtetë mendojnë se besojnë, por një besim imagjinar pasi edhe pse duket i vërtetë ai është kalimtar e jetëshkurtër dhe në përgjithësi ngrihet mbi emocionin dhe synon shijimin e jetës dhe jo lavdinë e Perëndisë. Tek Luka 8:4-15 lexojmë për shëmbëlltyrën e mbjellësit:

Një mbjellës doli të mbjellë farën e vet; dhe, ndërsa po mbillte, një pjesë ra gjatë rrugës, u shkel dhe zogjtë e qiellit e hëngrën. Një pjesë tjetër ra në gurishte dhe, sapo mbiu, u tha për mungesë vlage. Një pjesë tjetër ra ndër ferra; ferrat u rritën bashkë me të dhe ia zunë frymën….Fara është fjala e Perëndisë. Ata përgjatë rrugës janë ata që e dëgjojnë fjalën; por pastaj vjen djalli dhe ua merr fjalën nga zemra e tyre, që ata të mos besojnë dhe të mos shpëtojnë. Ata mbi gurishte janë ata që, kur dëgjojnë, e presin fjalën me gëzim; por ata nuk kanë rrënjë, besojnë për njëfarë kohe, por në momentin e sprovës tërhiqen. Pjesa që ka rënë ndër ferra janë ata që e dëgjuan fjalën; por, gjatë rrugës, ua zënë frymën shqetësimet, pasuritë dhe kënaqësitë e kësaj jete, dhe nuk arrijnë të piqen.

Bibla flet gjithashtu edhe për persona që kanë një besim madje të prodhuar nga vetë puna e Frymës së Shenjtë në zemrat e tyre dhe që bazohet mbi deklaratat Biblike, mrekullitë, profecitë, predikimi i Fjalës së Perëndisë, dhe besimi që kanë ndaj vetë Personit të Perëndisë për shkak të mirësisë dhe bekimeve të Perëndisë në jetën e tyre. Heb. 6:4 flet për këtë kategori “besimtarësh” kur thotë “sepse ata që janë ndriçuar një herë, e shijuan dhuntinë qiellore dhe u bënë pjesëtarë të Frymës së Shenjtë.” E megjithatë ata nuk ishin të rilindur apo të rrethprerë në zemër (Lip. 30:6, Kol. 2:11). Kjo është historia e Izraelit në Dhiatën e Vjetër. Rasti i popullit të Perëndisë në Dhiatën e Vjetër, është një rast solemn dhe që kërkon ekzaminimin e zemrave tona. Për ta Perëndia tha “sepse ashtu si brezi përputhet me ijët e njeriut, kështu unë kisha bërë që të përputhej me mua tërë shtëpia e Izraelit dhe tërë shtëpia e Judës”, thotë Zoti, me qëllim që të ishin populli im për famën, lavdinë dhe zulmin tim” (Jer. 13:11). Kjo kapje pas Perëndisë, si ajo e mishit pas kockës, është e njëjtë më aktin e besimit tek Perëndia dhe e lëshimit në duart e Tij për bekimin e mbrojtjen tonë (2 Mbre. 18:5-6). E megjithatë, për ta Perëndia deklaroi “Ky popull i keq, që nuk pranon të dëgjojë fjalët e mia, që ecën kryelartë sipas zemrës së tij dhe u shkon pas perëndive të tjera për tu shërbyer dhe për të rënë përmbys para tyre, do të bëhet si ky brez që nuk vlen më për asgjë,” (Jer. 13:10).

Besimi Sipas Biblës

Bibla nuk na jep një përkufizim të plotë teologjik e sistematik mbi besimin e vërtetë. Ai përkufizim duhet deduktuar nga e tërë Bibla. Deklarata më e afërt me një përkufizim teologjik të plotë gjendet tek Hebrenjve 11:1 që thotë se besimi është “siguria e gjërave që shpresohen, tregim i gjërave që nuk shihen.”

Por vini re së pari, dallimin që autori i Hebrenjve bën ndërmjet besimit dhe shpresës. Këto janë dy ide në lidhje të ngushtë me njëra tjetrën, por që megjithatë ngelen të ndryshme nga njëra-tjetra. Pali gjithashtu vë në dukje dallimin ndërmjet besimit dhe shpresës, tek 1 Kor. 13, ku flet për triadën e virtyteve Kristiane: besimin, shpresën, dhe dashurinë. Por përpara se sa të eksplorojmë lidhjen ndërmjet këtyre dy koncepteve, le të shikojmë konceptim biblik të shpresës, sepse ajo është e ndryshme nga mënyra se si e përdorim në jetën e përditshme.

Zakonisht, ne e përdorim fjalën shpresë për t’ju referuar një gjendje emocionale të dëshirës në zemrat tona, për diçka që ne do të dëshironim të ndodhte në të ardhmen, por për të cilën ne nuk jemi të sigurt se do të ndodhë. Të gjithë ne do të dëshironim dhe sigurisht që shpresojmë se një ditë Ekipi Kombëtar i Futbollit do të kualifikohet për në Kampionatin Evropian apo atë Botëror. Kjo është një dëshirë që ne kemi, një shpresë ndoshta e kotë sepse asgjë nuk është e sigurt me mënyrën se si luajnë futbollistët Shqiptar në ndeshjet ndërkombëtarë për Shqipërinë.

Por ka një shpresë qe nuk të turpëron (Rom. 5:5), dhe shpresa për të cilën flet Bibla i referohet një dëshire për një përfundim që është absolutisht i sigurt. Kjo bazohet në premtimet e dhe personin e Perëndisë. Kur Perëndia i jep një premtim popullit të tij për të ardhmen, dhe Kisha kapet pas saj, kjo shpresë bëhet spirancë e sigurt e shpirtit. Heb 6:19 thotë “Kjo shpresë që ne kemi është si një spirancë e sigurt dhe e patundur, dhe që hyn deri në brendësinë e velit.” Premtimet e Perëndisë për të ardhmen tonë janë spiranca e besimtarit për sot.

Kur Bibla e përkufizon besimin si “siguria (substanca) e gjërave që shpresohen,” ajo kupton se besimi komunikon e transmeton thelbin e shpresës. Shpresa gjithnjë shikon përpara. Nëse shpresa bazohet në diçka që Perëndia ka bërë apo premtuar se do të ndodhë në të ardhmen, atëherë kjo shpresë e gjen substancën e saj në besimin e sigurinë në atë që ka bërë premtimin. Kështu, unë kam shpresë sepse kam besim tek Perëndia që gjithnjë i qëndron besnik fjalëve e premtimeve të tija. Për shkak se i besoj premtimeve të Perëndisë për të nesërmen, shpresa ime nuk është një fantazi apo dëshirë që projekton në murin e mendjes ëndrra që shihen me syhapur. Shpresa ime ka përmbajtje, dhe bazohet në të.

Përkufizimi i besimit vazhdon me shprehjen “tregim (evidenca) i gjërave që nuk shihen.” Autori i këtij përkufizimi përmend një prej shqisave të trupit të njeriut përmes së cilës ne grumbullojmë informacion dhe fitojmë njohuri, shqisën e të shikuarit. Kur dikush sfidon një tjetër duke i thënë: “Hë pra, ma provo,” ai i referohet parimit se të shikosh është të besosh. Kjo është mjaft Biblike, pasi Shkrimi i Shenjtë nuk na thërret që ti besojmë Perëndisë përmes një besimi të verbër dhe irracional përmes së cilës ne bëjmë një kërcim në errësirë. Thirrja për ti besuar Ungjillit bazohet në dëshmitë e shumta të dëshmitarëve okularë që regjistruan në Shkrimet e Shenjta atë që panë dhe dëgjuan më sytë e veshët e tyre. Pjetri insiston, “Sepse nuk jua bëmë të njohur fuqinë dhe ardhjen e Zotit tonë Jezu Krisht, duke shkuar pas përralla të sajuara me mjeshtri, por sepse jemi dëshmitarë okular të madhështisë së tij,” (2 Pje. 1:16). Po kështu edhe historiani Luka, e fillon Ungjillin që mban emrin e tij me fjalët “Mbasi shumë vetë ndërmorën të renditin tregimin e ngjarjeve që ndodhën në mesin tonë, ashtu si na i përcollën ata që ishin bërë nga fillimi dëshmitarë okularë dhe shërbyes të fjalës, m`u duk e mirë edhe mua, pasi i hetova të gjitha gjërat me kujdes që nga fillimi, të t`i shkruaj sipas radhës…që ti të njohësh vërtetësinë e gjërave që të kanë mësuar,” (Luka 1:1-4). Këtu Luka flet për gjëra që ai i ka provuar e evidentuar mbi bazën e dëshmive të dëshmitarëve okularë. Po më të njëjtën mënyrë e besim tek ngjallja fizike e Krishtit, flet edhe Pali kur i apelohet dëshmitarëve okularë të kësaj ngjarjeje historike: “u ringjall të tretën ditë, sipas Shkrimeve, edhe se iu shfaq Kefës dhe pastaj të dymbëdhjetëve. Më pas iu shfaq një herë të vetme më shumë se pesëqind vëllezërve, prej të cilëve më të shumtët rrojnë edhe sot, kurse disa kanë rënë në gjumë. Më pas iu shfaq Jakobit dhe pastaj të gjithë apostujve. Më së fundi m`u shfaq edhe mua, si në dështimit,” (1 Kor. 15:4-8). Pali thotë, unë besoj se Krishti u ngjall nga të vdekurit sepse mbi 500 dëshmitarë okularë e kanë parë atë me sytë e tyre, dhe madje Atë e pashë edhe unë vetë. Pra, ne kemi besuar sepse kemi parë.

Pra, ka një lidhje në Dhiatën e Re ndërmjet besimit dhe shikimit, e megjithatë, autori i Letrës së Hebrenjve e përshkruan besimin si siguria dhe bindja e patjetërsueshme e gjërave ende të papara. Ateistët nga njëra anë, dhe shumë besimtarë nga ana tjetër, gabimisht e ngatërrojnë besimin ndaj gjërave ende të papara si besim i verbër. Ata thonë se vetëm i verbëri nuk shikon, dhe se rrjedhimisht besimi tek gjërat e papara është besim i verbër, dhe se kjo është diçka e virtytshme. Ata ndajnë besimin nga arsyeja si dy gjëra vet-përjashtuese. Kjo është tepër larg asaj që thotë Heb. 11:1-2. Besimi është evidenca apo prova e gjërave që nuk i shikojmë ende. Evidenca është diçka e prekshme, e qartë. Evidenca është diçka që ne mund ta njohim përmes shqisave tona. Me fjalë të tjera ai thotë, se edhe pse ne nuk mund ta dimë se çfarë na sjell e nesërmja, Perëndia është ai që e di këtë gjë. Kështu, nëse Perëndia njeh e kontrollon të nesërmen, dhe nëse unë i besoj Perëndisë, premtimeve, fuqisë e mirësisë së tij ndaj meje për të ardhmen time, unë kam besim në diçka që nuk e kam parë ende. Ky besim më shërben si provë, si evidencë sepse objekti i saj është Perëndia. Ne e njohim Perëndinë dhe e dimë se ai nuk gënjen kurrë, nuk ndryshon kurrë, është i pagabueshëm dhe i pa-rezistueshëm në ato gjëra që bën, e mbi të gjitha i përsosur në gjithçka. Dhe kështu, besimi që unë i jap atij nuk është diçka e paarsyeshme. Përkundrazi, do të ishte e paarsyeshme që unë të mos i besoja një personi të tillë.

Kështu, kur ne deklarojmë “Unë Besoj…”, kur recitojmë Kredon e Apostujve, ne shpallim se qëndrojmë, prehemi e pushojmë të sigurt në vullnetin e pandryshueshëm të Perëndisë, pra që ai, për shkak të hirit e dashurisë së Tij për ne, do të na japë dhe madje na ka dhënë shpëtimin e premtuar e predikuar përmes profetëve dhe apostujve, në personin dhe veprën e Krishtit që ka ardhur, është kryqëzuar, ringjallur e që kthehet përsëri për bekimin tonë. Kur deklarojmë “unë besoj…”, ne rrëfejmë se prehemi e qëndrojmë në të vërtetat e Ungjillit dhe premtimet e Perëndisë që na janë bërë në Krisht. Siç thotë edhe Katekizmi i Shkurtër, “Besimi në Jezus Krisht është një hir shpëtues, përmes së cilit e marrim dhe mbështetemi vetëm në Atë për shpëtim, siç na është ofruar në ungjill.

Kredoja e Kredove

(Kredoja e Kredove ne pdf)

Unë besoj

në Perëndinë

Atin e Gjithëpushtetshëm
krijuesin e qiellit dhe të tokës;

në Jezus Krishtin,

Birin e tij të vetëm,
i cili u mbars nga Fryma e Shenjtë,
u lind nga Virgjëresha Mari,
i cili vuajti nën Pontin Pilat,
u kryqëzua,
vdiq e u varros;
ai zbriti në ferr;
ditën e tretë ai u çua prej së vdekurish,
u ngjit në parajsë
dhe ulet në krahun e djathtë të Perëndisë, Atit të Gjithëpushtetshëm,
prej nga do të vijë të gjykojë të gjallët dhe të vdekurit.

në Frymën e Shenjtë,

Kishën e shenjtë të përgjithshme,
bashkësinë e shenjtorëve,
faljen e mëkateve,
ngjalljen e trupit dhe
jetën e përjetshme.

AMEN

Ndër tërë kredot e shkruara nga Krishterimi në këto dymijë vjet, Kredoja e Apostujve është më e njohura. Pastori i famshëm Baptist F.B. Meyer shkroi një komentar mbi Kredon e Apostujve dhe e titulloi atë qëllimisht Kredoja e Kredove (The Creed of Creeds).[1]

Origjina Historike

Por çfarë të drejtë ka kjo kredo që të mbajë emrin e Apostujve në titullin e saj? Tradita e Katolike insiston se kjo kredo u shkrua nga vetë Apostujt, ditën e Rrëshajave kur Fryma ra mbi ta, dhe se secili prej Apostujve kontribuoi nga një frazë të kësaj kredoje. Kjo traditë vjen nga pena e Rufinusit të Aquileisë (340-410 Pas Krishtit), një prej etërve e shkrimtarëve të hershëm të Krishterimit, dhe teksti i plotë i saj gjendet në librin e tij Një Komentar mbi Kredon e Apostujve,[2] i shkruar rreth vitit 400. Për këtë arsye, Kisha Katolike e konsideron këtë kredo të Frymëzuar nga lart, e të barabartë me Biblën.

E vërteta është së rrëfimi i Rufinusit ka të tëra elementet letrare dhe historike të një legjende, dhe në fakt është larg të së vërtetës. Ndër Kishat në lindje të Adriatikut, kjo kredo nuk u pranua kurrë të kishte origjinën dhe autoritetin që Kisha në perëndim të Adriatikut i atribuonte asaj, dhe për këtë arsye, ndryshe nga Kredot e Nikeas dhe të Kalcedonit, nuk mund të thuhet se Kredoja e Apostujve është një kredo ekumenike. Delegatët e Kishave të Lindjes madje e sfiduan autorësinë e saj “apostolike” në Koncilin e Firences më 1438-1445. Në këtë pikë të Mesjetës, mosdashja e Kishës Ortodokse në njohjen e origjinës “apostolike” të Kredos kishte të bënte edhe me marrëdhëniet e këqija që kjo kishë kishte me Kishën Katolike pas skizmës së madhe të vitit 1054 A.D. Por mbi të gjitha ajo kishte të bënte me parimin se nëse një dokument do të ishte apostolik dhe i frymëzuar nga Perëndia ditën e Rrëshajave, ajo pa tjetër do të gjendej në atë formë në ndonjë nga faqet e Dhiatës së Re. Marcus Eugenicus, Metropolitani i Efesit dhe një prej delegatëve të lindjes në këtë Koncil, deklaroi se “Nëse do të ishte e tillë, Libri i Veprave të Apostujve do të bënte fjalë për të në përshkrimin që i bën koncilit të parë apostolik në Jerusalem.”[3] Ky është një argument i parë pse nuk kjo Kredo nuk mund të merret si e shkruar nga Apostujt.

Së dyti, nëse kjo kredo do të ishte në qarkullim që nga koha e Apostujve dhe e shkruar prej tyre, atëherë Etërit e Kishës së Hershme, që erdhën shumë dekada më vonë, do ti ishin apeluar kësaj kredoje në debatet e tyre me heretikët që dolën nga mesi tyre. Fakti që në asnjë rast nuk i apelohen zyrtarisht kësaj kredoje, provon se ajo ose nuk ishte ende në ekzistence, ose ishte në segmentet e para të evoluimit të saj.

Së treti, Etërit e Kishës së Hershme nuk do të kishin prodhuar kaq shumë kredo në 400 vitet e para të jetës së Kishës, nëse tashmë do të kishin një kredo që mbante vulën dhe autoritetin Apostolik, dhe tek e cila mund të apeloheshin për çdo debat teologjik.

Për këto arsye dhe shumë të tjera, edhe Reformatorët Protestantë me në krye John Calvin e Martin Luther, dhe si rrjedhim Kisha ungjillore kudo nëpër botë pas tyre, nuk e pranoi Kredon e Apostujve si të shkruar prej tyre, dhe as e frymëzuar prej Frymës së Shenjtë.[4]

Por përse duhet të marrin nën studim dhe përdorim këtë kredo?

Arsyeja që ne kemi për ta quajtur atë “Kredoja e Apostujve,” ka të bëjë me doktrinën dhe qëllimin që ajo përmbush. Ajo përmban doktrinën apostolike dhe pikat kryesore të predikimit apostolik. Për këtë arsye mund të themi se kjo kredo është si ajo e besimit dhe e predikimit të Apostujve. Si një përmbledhje e tyre, dhe për aq kohë sa i qëndron besnike mësimit apostolik, ne mund të themi se kjo është Kredoja e Apostujve. John Calvin shkroi:

Unë e quaj atë Kredoja e Apostujve pa u merakosur shumë për autorësinë e saj sepse edhe etërit e hershëm e konsideruan atë gjithnjë që të ishte një përmbledhje e mësimit të tyre (apostujve)…e kështu e gjykojmë atë të jetë e padebatueshme, dhe e vemja gjë që ka rëndësi për ne, është fakti që e tërë historia e besimit tonë përmblidhet në të, në një mënyrë të saktë dhe në renditjen e duhur, dhe se kjo kredo nuk përmban asgjë që nuk garantohet e mësohet nga vetë Shkrimi i Shenjtë.[5]

Për këtë arsye pra ajo mund të quhet kredoja e apostujve dhe konsiderot sot nga të gjithë një kredo ekumenike përreth së cilës të Krishterët të çdo lloj denominacioni mund të mbillen në unitet.

Në fakt kredoja është zgjerimi i Mateut 28:19: “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë.” Etërit e Kishës së Hershme besuan se Mateu 28:19 ishte kredoja që Jezusi i pat dhënë Kishës.

Është pikërisht besimi i Kishës mbi Atin, Birin dhe Frymën e Shenjtë që kjo kredo përkufizon, dhe ka shumë mundësi që kjo kredo u konstruktua kështu për të rrëfyer besimin e Kishës mbi këto doktrina madhështore e themeltare, të cilat kishin qenë që nga fillimet e saj thelbi i predikimit apostolik e misionar.[6]

Athanasi i Aleksandrisë (296-373 A.D) shkroi: “Përmbledhja e tërë besimit tonë gjendet në fjalët e pagëzimit të Krishterë, ‘Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë.’”[7] Po kështu Augustini shkroi, “Zoti ynë Jezus Krisht, pas ngjalljes së tij të lavdishme prej të vdekurit, dhe pak para ngjitjes tek Ati, i besoi si trashëgimi dishepujve të tij këto mistere të besimit duke u thënë, ‘Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë’”[8]

Ati i famshëm i Kishës së Hershme, Ambrozi i Milanit është i pari që e përmend Kredon e Apostujve në një letër të tij në vitin 389 A.D.[9] Më pas, nxënësi i tij, Augustini i Hippos gjithashtu ndërton një metodë instruktimi për të krishterët mbi këtë kredo.[10] Por kemi evidenca historike që kjo kredo ishte rrëfimi i kishës edhe shumë kohë para këtyre etërve. Tertulliani (160-225 A.D) na ka lënë një formë të hershme të saj që në vitin 220, dhe madje edhe para tij, Ireneasi (130-202) kryepastori i Lionit dokumenton ekzistencën e kësaj kredoje tashmë në formim e sipër. Historiani Philip Schaff ka dokumentar evolucionin e kësaj kredoje nga shkrimet e Etërve të Kishës së Hershme,[11] ndërsa studiues të tjerë kanë argumentuar bindshëm se që nga vitet 180 A.D. kemi një kredo të shkruar dhe në përdorim, edhe pse jo në këtë formë siç e kemi sot.[12]

Përdorimi i Kredos

Siç u tha më lart, kredoja është zgjerimi i Mateut 28:19 dhe ka një strukturë të trefishtë, për të reflektuar kështu Trininë. Në format e hershme të saj, ajo kishte një strukture pyetësori dhe ishte rrëfimi publik i besimit që bëhej nga besimtari i ri përpara dhe gjatë momentit të pagëzimit.

Besimtarit të ri i bëhej tre herë pyetja; Çfarë beson? Dhe ndërsa ai deklaronte-“Unë besoj në Perëndinë Atin e Gjithëpushtetshëm, krijuesin e qiellit dhe të tokës,” drejtuesi i kishës derdhte ujë mbi kokë duke thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Atit.”

Më pas pyetja bëhej përsëri, dhe përgjigja që vinte prej besimtarit ishte-“Unë besoj në Jezu Krishtin, Birin e tij të vetëm, i cili u mbars nga Fryma e Shenjtë, u lind nga Virgjëresha Mary, i cili vuajti nën Pontius Pilate, u kryqëzua, vdiq e u varros; ai  zbriti në ferr; ditën e tretë ai u çua prej së vdekurish, u ngjit në parajsë dhe ulet në krahun e djathtë të Perëndisë, Atit të Gjithëpushtetshëm, prej nga do të vijë të gjykojë të gjallët dhe të vdekurit,” drejtuesi i kishës derdhte përsëri ujë mbi kokën e tij duke i thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Birit.”

Herën e tretë besimtari rrëfente-“Unë besoj në Frymën e Shenjtë, Kishën e shenjtë të përgjithshme, bashkësinë e shenjtorëve, faljen e mëkateve, ngjalljen e trupit dhe jetën e përjetshme,” dhe përsëri drejtuesi i kishës derdhte ujë mbi kokën e tij duke i thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Frymës së Shenjtë, Amen.”

Kështu, që nga fillimet e saj, kredoja përdorej gjatë shërbesës së adhurimit. Ajo ishte një shprehje personale e besimit, por që bëhej publikisht nga një njeri që mund të mos e njihte Biblën dhe doktrinën Kristiane në tërësi dhe thellësi të saj, por kishte instruktimin e njohjen e mjaftueshme e shpëtuese për tu bërë trup i Krishtit. Besimtarët e rinj e mësonin këtë kredo dhe kuptimin e saj pas një kohe të konsiderueshme instruktimi, që do të thotë se që nga fillesat e saj, kredoja ishte jo vetëm një element i shërbesës publike të adhurimit të Perëndisë ditën e Diel, por ishte gjithashtu edhe plani mësimor për instruktimin e dishepullimin e besimtarëve të rinj, që është edhe qëllimi i këtij libri.

Që në fillesat e saj Kisha Ungjillore apo Protestante siç njihej në ato kohë, përqafoi si përdorimin e Kredos së Apostujve për qëllime liturgjike, pra ajo recitohej njëzëri nga bashkësia diku nga fillimi i shërbesës, por edhe për instruktim. Martin Luter shkroi një komentar të shkurtër mbi këtë kredo për instruktimin e fëmijëve të vegjël.[13] Institute of Christian Religion, vepra madhështore teologjike e Reformatorit John Calvin është e strukturuar përreth Kredos së Apostujve dhe është në fakt një shtjellim i saj.[14] Calvin e shkroi këtë vepër për ti provuar drejtuesve fetarë dhe politikë Evropianë, se besimi i ri protestant / ungjillor nuk ishte një besim i ri, por i vjetër sa edhe vetë Kisha, se i përmbahej mësimit biblik dhe se përqafonte doktrinat apostolike si ato që gjendeshin në Kredon e kredove. Ndërsa reformatori Holandez Herman Witsius shkroi një komentar voluminoz prej katër volumesh mbi Kredon e Apostujve.[15] Që nga kjo kohë, pastorë e teologë të çdo gjeneratë e denominacioni nuk kanë reshtur të shkruari tekste instruktimi mbi këtë kredo.

Struktura e Kredos

Së pari, kjo kredo është Trinitariane. Siç u tha më lart, kredoja ka një strukturë të trefishtë, pasi na instrukton mbi personin dhe veprën e gjithsecilit prej tre personave të Trinisë. Ajo fillon me Atin, atributet dhe veprën e tij, vazhdon me personin dhe veprën e Birit, dhe përfundon me personin dhe veprën e Frymës që aplikon veprën e Kryqit në jetën e Kishës dhe të besimtarit deri në përjetësi.

Së dyti, kjo kredo është historike. Bukuria e kësaj kredoje qëndron edhe në faktin se ajo tregon një histori, historinë e shpëtimit tonë në renditje kronologjike. Perëndia është në fillim, Ai krijon; më pas Ai dërgoi Birin, të ngjizur e lindur në mënyrë të mrekullueshme prej një virgjëreshe, i cili lindi, vuan, vdes e ngrihet, e që sot mbretëron si Perëndi fitimtar duke drejtuar historinë për drejt konsumimin përfundimtar që përfundon me ringjalljen e madhe dhe gjykimin e tërë botës. Dhe më pas, i dërguar, Fryma agon mbi Kishën, bashkësinë e shenjtorëve për ti dhënë jetë asaj, faljen e mëkateve, e madje edhe ngjalljen e trupit për në jetën e përjetshme. Bibla na tregon këtë histori shpëtimi, dhe po kështu bën edhe kredoja jonë, sepse edhe vetë jetët tona janë historia e aplikimit të shpëtimit në ne.

Së treti kjo kredo është faktuale. Ajo nuk është një liste ligjesh, teorish a spekulimesh. Ajo është një listë faktesh që kanë ndodhur në kohë dhe në hapësirë. Njeriut modern mund të mos i pëlqejnë shumë gjëra, dhe mund të ketë shumë opinione të ndryshme mbi Biblen, Krishterimin edhe Perëndinë. Çdo njeri mund të ketë opinionet e tij, por jo faktet e tij. Faktet janë ato që janë. Njeriu mund të injorojmë Perëndinë dhe të insistojë që ai nuk ekziston, por kjo nuk e ndryshon faktin që Ai është Ati i gjithëpushtetshëm, Krijues i qiellit e i Tokës.

Së katërti, kredoja gjithashtu mban edhe balancën e duhur për sa i përket prioriteteve. Historia e shpëtimit tonë buron sipas Kredos nga Perëndia drejt nesh dhe jo anasjelltas. Historia nuk fillon me ne por kur Perëndia e fillon atë (Jobi 38:4). Sa ndryshe është ky rrëfim nga dëshmia që buron nga fjalët dhe jeta e shumë besimtarëve që e vënë veten e tyre në qendër të ekzistencës së Perëndisë dhe të shpëtimit të siguruar prej Krishtit. Aq më tepër që nëse ne e njohim Perëndinë, kjo nuk është sepse ne ishim shpirtërorë apo të zgjuar. “Njeriu natyror nuk i rrok gjërat që janë të Frymës së Shenjtë; sepse për të janë marrëzi dhe nuk mund t’i njohë; sepse ato gjykohen frymërisht” (1 Kor. 2:14). Kjo është sepse Biri është ai që na e ka bërë të njohur Atin (Gjo. 14:9). Krishti tha “Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur,” (Gjo. 1:18). Ati është ai që na deshi ne i pari (1 Gjo. 4:19), dhe që na u vet-zbulua (Heb. 1:1-2), duke na zbuluar kështu mëshirshëm zemrën e tij ndaj nesh përmes historisë së shpëtimit në Bibël.

Së pesti, kjo kredo është Kristo-Centrik. Ajo ka në qendër të saj jetën dhe veprën e Krishtit. Nga 109 fjalë, 73 prej tyre kanë të bëjnë me Krishtin. Në mënyrën e saj, Kredoja mburret me dhe prezanton ungjillin. Cili është qëllimi i ungjillit? Të flasë për lumturinë tënde? Të flasë për shpëtimin nga flakët e ferrit? Të flasë për profecitë e gjuhët e panjohura apo pagëzimin me Frymën e Shenjtë? Të flasë për fundin e botës? Të flasë për pendimin, besimin, rilindjen, apo dishepullimin? Jo! Ungjilli flet vetëm për Krishtin. Apostulli Pal tha:

Tani, o vëllezër, po ju deklaroj ungjillin që ju kam shpallur dhe që ju e keni marrë dhe mbi të cilin ju qëndroni, dhe me anë të të cilit ju jeni shpëtuar, nëse do ta mbani fjalën që ju kanë predikuar, veç nëse besuat kot. Sepse unë ju kam transmetuar para së gjithash ato që edhe unë vetë i kam marrë, se Krishti vdiq për mëkatet tona sipas Shkrimeve, se u varros dhe u ringjall të tretën ditë, sipas Shkrimeve, edhe se iu shfaq Kefës dhe pastaj të dymbëdhjetëve. Pastaj iu shfaq një herë të vetme më shumë se pesëqind vëllezërve, prej të cilëve më të shumtët rrojnë edhe sot, kurse disa kanë rënë në gjumë. Më pas iu shfaq Jakobit dhe pastaj të gjithë apostujve. Më së fundi m’u shfaq edhe mua, si në dështimit. (1 Kor. 15:1-8)

Ky Kristocentrizëm i Kredos na tregon dy gjëra për Kishën e Hershme: Së pari, Kisha e hershme predikonte doktrinë dhe kishte në qendër të saj Krishtin, Së dyti, heretikët e asaj kohe e kishin sulmuar Ungjillin pikërisht në pikën e saj më qendrore, tek Doktrina e Jetës dhe Veprës së Krishtit.

Së fundi, kjo kredo ka një frymë pozitive dhe ndërtuese. Ndryshe nga disa kredo të tjera bashkëkohore, si ajo që njihet si Kredoja e Athanasit, që është e mbushur me kërcënime e mallkime kundra heretikëve, Kredoja e Apostujve ka një ton pozitiv, rrëfyes e ndërtues. Pa ju trembur deklarimit të së vërtetës, konstruktuesit e Kredos rrëfyen atë që besonin dhe e bënë këtë gjë me mjaft hir e përulësi.

Kufizimet e Kredos

Kredoja e Apostujve nuk është e përsosur. Sigurisht që asnjë kredo, katekizëm apo rrëfim besimi nuk mund të jetë. Vetëm Fjala e Perëndisë, sepse është e frymëzuar nga vetë Perëndia mund të jetë pa gabime. Kredot, si produkte njerëzore mund të gabojnë, dhe duhet të ngelen standarde teologjike të nënrenditura dhe të varura nga Bibla, dhe kredot duhet të pranohen si autoritete doktrinare vetëm për aq larg sa në mënyrë besnike përfaqësojnë dhe përmbledhin doktrinën biblike. Në këtë drejtim, par aq sa thotë, Kredoja e Apostujve është plotësisht e saktë. Kufizimet e Kredos kanë të bëjmë me ato që nuk thotë.

Kredoja nuk përmend doktrina themelore si ajo e Shfajësimit vetëm përmes besimit në Krishtin; e Frymëzimit të Biblës; e Sovranitetit të Perëndisë në shpëtimin e mëkatarëve; e Sakramentit të Pagëzimit dhe të Darkës së Zotit. Aq më pak Kredoja nuk përmend doktrina të dyta edhe pse po aq të rëndësishme si ajo e mënyrës së administrimit të Kishës apo e martesës. Si rrjedhim, shumë persona dhe Kisha që ne nuk do ti konsideronim që të Krishterët biblikë apo si Kisha të vërteta mund ti aderohen kësaj Kredoje. Dëshmitarët e Jehovait dhe Mormonët mund të thonë, ‘Unë besoj në Perëndinë Atin e Gjithëpushtetshëm, krijuesin e qiellit dhe të tokës.’ Kisha Katolike e Romës mund ta recitojë me ndërgjegje të pastër këtë kredo, edhe pse kjo Kishë mohon se shpëtimi është vetëm nga Hiri, vetëm përmes instrumentit të besimit që vihet vetëm në Krishtin. Madje edhe teologët liberalë mund të nënshkruajnë në fund të kredos sepse ajo nuk flet për doktrinën e frymëzimit të Biblës dhe për çështjet e seksualitetit njerëzor. Kjo është arsyeja, që kredoja duhet marrë dhe përdorur për aq sa na shërben, dhe shumë madje, por gjithmonë duhet suplementuar më rrëfime më të plota të besimit si Kredoja e Nikeas, Kredoja e Kalcedonit, dhe Rrëfimi i Uestminsterit. Në vetvete, Kredoja e Apostujve nuk është e tërë e vërteta Biblike, por për aq larg sa shkon, ajo është plotësisht e vërtetë, dhe për këtë arsye ajo ka qenë shumë e vlefshme dhe shume e dashur për Kishën e Krishtit në çdo vend e epokë ta saj.

Dhe kështu është për të ardhur keq që shumë pak të Krishterë e njohin dhe janë në gjendje që ta riprodhojnë nga memoria këtë kredo. Historikisht, memorizimi i kësaj kredoje ka qenë i detyrueshëm si për fëmijët që vinin në Kishë ashtu edhe për ata që besonin e pagëzoheshin pas asaj moshe. Kjo Kredo dikur recitohej njëzëri nga të Krishterët çdo të diel gjatë shërbesës së adhurimit. Humbja e këtyre praktikave është humbje për Kishën. Në një kohë kur kudo nëpër botë, të Krishterët duhet të qëndrojnë të bashkuar përreth trungut të besimit Kristian, tendenca e Kishës është defragmentarizimi doktrinal, insistimi i pa mend që doktrina është përçarëse, dhe refuzimi për të pranuar se uniteti të cilin kërkon Apostulli Pal kur thotë “ruani unitetin e Frymës në lidhjen e paqes”(Efe. 4:3) sigurohet vetëm kur kemi unitet përreth doktrinave Apostolike të “besimit dhe të njohjes së Birit të Perëndisë” (Efe. 4:13). Ne duhet të zbulojmë e vlerësojmë urtësinë e të vjetërve në konstruktimin e Kredos së Apostujve. Ndërsa fryma e kohës moderne është arrogante, nihiliste dhe zhvlerësuese për urtësinë e të vjetërve, Perëndia thotë “Ndaluni nëpër rrugë dhe shikoni, pyesni për shtigjet e vjetra, ku është rruga e mirë, dhe ecni nëpër të; kështu do të gjeni prehje për shpirtrat tuaj” (Jeremia 6:16).

 

 

 

 

[1] F. B. Meyer, The Creed of Creeds: A Series of Short Expositions of the Apostles’ Creed (New York: Revell, 1906).

[2] Kelly, J. N. D., Rufinus, Rufinus: A Commentary on the Apostles’ Creed (Westminster, Maryland: The Newman Press, 1955).

[3] J N D Kelly, Early Christian Creeds (Hoboken: Taylor and Francis, 2014), 4.

[4] Kisha Katolike e ka ndryshuar qëndrimin e saj ndaj kredos. Ne Katekizmin e Kishës Katolike, botim i vitit 1994 thuhet: “Kredoja e Apostujve quhet kështu sepse me të drejtë është një përmbledhje besnike e besimit apostolik.” (Catholic Church, Catechism of the Catholic Church (Vatican City : Chicago, IL: Libreria Editrice Vaticana ; [distributed by] Loyola University Press, 1994), faqe 53, par. 194).

[5] Jean Calvin and Ford Lewis Battles, Calvin: Institutes of the Christian Religion (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 2001), II.xvi.18.

[6] William Barclay, The Apostles’ Creed (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 1998), 3.

[7] Herman,  Fraser, Donald,, Witsius, Sacred Dissertations : On What Is Commonly Called the Apostles’ Creed (Escondido, CA; Phillipsburg, NJ: The den Dulk Christian Foundation ; Dist. by Presbyterian and Reformed Pub. Co., 1993), 12.

[8] Ibid., 12.

[9] Ambrose, The Letters of S. Ambrose, Bishop of Milan (Oxford: J. Parker, 1881), 284.

[10] Augustine, The Augustine Catechism : The Enchiridion on Faith, Hope, and Charity (Hyde Park, N.Y.: New City Press, 2008), 35.

[11] Philip., Schaff, David S., Schaff, The Creeds of Christendom: with a History and Critical Notes (Grand Rapids, Mich.: Baker Book House, 1983), 52-56.

[12] F. L. Cross and Elizabeth A. Livingstone, eds., The Oxford Dictionary of the Christian Church, 3rd ed. rev. (Oxford ; New York: Oxford University Press, 2005), 90. Henry Scowcroft Bettenson ,, Documents of the Christian Church (London; New York: Oxford University Press, 1963), 23. Joseph H. Lynch, The Medieval Church : A Brief History (London; New York: Longman, 1992), 7.

[13] Martin, Luther, Lee Wolf, Bertram, Reformation Writings of Martin Luther (Cambridge: James Clarke, 2002).

[14] Jean Calvin and Ford Lewis Battles, Calvin: Institutes of the Christian Religion (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 2001).

[15] Herman, , Fraser, Donald,, Witsius, Sacred Dissertations : On What Is Commonly Called the Apostles’ Creed (Escondido, CA; Phillipsburg, NJ: The den Dulk Christian Foundation ; Dist. by Presbyterian and Reformed Pub. Co., 1993).

Krishti u Ngjall! U Ngjall Vërtetë!

Si kaloi e shtuna, Maria Magdalena dhe Maria, nëna e Jakobit, dhe Salomeja blenë aroma për të shkuar të vajosin Jezusin. 2 Në mëngjesin e ditës së parë të javës, shumë herët, ato erdhën te varri, kur po lindte dielli. 3 Dhe thonin në mes tyre: “Kush do të na rrokullisë gurin nga hyrja e varrit?”. 4 Por, kur ngritën sytë, panë se guri ishte rrokullisur, megjithëse ishte shumë i madh. 5 Hynë, pra, në varr dhe panë një djalosh që ishte ulur në të djathtë, të veshur me të bardha, dhe mbetën të trembura. 6 Dhe ai u tha atyre: “Mos u trembni! Ju kërkoni Jezusin Nazareas që ka qenë kryqëzuar; ai u ringjall, nuk është këtu; ja vendi ku e kishin vënë. 7 Por shkoni dhe u thoni dishepujve të tij dhe Pjetrit se ai po ju pararend në Galile; atje do ta shihni, ashtu siç ju pati thënë”. 8 Dhe ato dolën shpejt dhe ikën nga va-rri, sepse i zuri tmerri dhe habia; dhe nuk i thanë asgjë kurrkujt, sepse kishin frikë. (Marku 16:1-8)

Popull i Perëndisë, ngjallja e Krishtit është një ngjarje madhështore pa të cilën asnjë ngjarje tjetër nuk ka kuptim. Pa ngjalljen e Krishtit çdo jetë njeriu shpenzohet pa një shpresë të logjikshme, pa një gëzim të vërtetë, pa një arsye për të jetuar, një jetë që përfundon vetëm në vdekje. Por Krishti u ngjall nga të vdekurit, dhe kjo ndryshon gjithçka. Krishterimi qëndron mbi doktrinën e Ngjalljes, dhe pa të Kryqi i Krishtit nuk ka kuptim. Pa të, kryqi është një akt ekstravagant nga një Jude i shekullit të parë i cili u përpoq që të bënte diçka për të tjerët. Pa të, ai që beson është ende i pa-falur e i pa-shpaguar në mëkatet e veta. Pa të ne nuk mund të shpresojmë që të futemi në prezencën e Perëndisë së Shenjtë. Pa të nuk kemi shfajësim, paqe me Perëndinë, bazën për jetën e përtejshme, për ringjalljen tonë nga të vdekurit. Tre gjëra kryesore duhet të vëmë re nga rrëfimi i Markut 16:1-8 që sapo lexuam:

Mosbesimi i Njerëzve

Tre gra u nisën për tek varri i Krishtit jo për ta përshëndetur atë për ngjalljen, por sepse besonin se ishte ende i vdekur e se do të vazhdonte të qëndronte i tillë përgjithnjë, dhe se ato duhej që t’ia mbaronin ritet e varrosjes atë ditë. Ato shkuan tek varri nga devocioni ndaj tij, edhe pse nje devocion pa besim, nga dashuria që kishin për Krishtin, për ti shërbyer atij edhe një herë të fundit. Por sepse Ai ishte ngjallur, ato nuk do të pushonin kurrë së shërbyeri atij. Në fakt urdhri që ato morën nga engjëlli kishte natyrë misionare. Ato duhej që të shkonin tek dishepujt dhe të ungjillëzonin ata, tu jepnin atyre lajmin e mirë të Ngjalljes së Zotit. Marku na jep një detaj të bukur që tregon gjendjen e tyre mendore dhe emocionale. Ato janë nisur për tek varri dhe gjatë rrugës kujtohen: Kush do të na e rrokullisë gurin? Ato mund të kishin marrë Pjetrin me shokë, por ose ata janë të tërë të shpërndarë si delja pa bari, sepse nuk besojnë ende të ringjallja, ose trishtimi i grave është aq i madh sa nuk i kanë menduar aq gjatë të tëra detajet. Në një farë mënyre këtë gjendje duket se sugjeron Marku kur thotë tek vargu katër “por ngritën sytë dhe panë…se varri ishte i hapur.” Ato erdhën atje me sytë poshtë, pa shpresë, zemërvrara, e të hidhëruara. Ato nuk po prisnin ngjalljen, vetëm ditën e parë të javës, të nesërmen e shabatit të Judenjve, ditën e diele për të larë trupin e brutalizuar nga fshikullimet e ushtarëve, vrimat e gozhdëve ndër gjymtyrë, ijen e shpuar me heshtë, kokën e çjerrë nga një kurorë plot gjemba. Kështu, çfarë u ndodhi këtyre grave atë të diel të parë ishte një surprizë. Dimë nga ungjijtë e tjerë se Maria Magdalena nuk u fut në varr, por u nis menjëherë për tek dishepujt e tjerë, dhe rrugës asaj i doli përpara Zoti i Ngjallur. Dy gratë e tjera futen në varr dhe çfarë shikojnë? Një i ri, i veshur me të bardha, i ulur në të djathtë të varrit. Ky në vetvete është një fant interesant apologjetik që flet  për vërtetësinë e mesazhit të ungjijve. Të parat që morën lajmin e mirë dhe u ngarkuan me përcjelljen e saj ishin gra. Judaizmi nuk e pranonte dëshminë e grave në gjyq. Kështu, nëse Kisha e Hershme do të ishte përgjegjësja e shpikjes së mesazhit të ringjalljes, siç pretendojnë filozofët ateistë, atëherë Kisha do të kishte shpikur dëshmitarë më të besueshëm se sa tre gra të rëndua nga hidhërimi i vdekjes së Jezusit nga Nazareti. Po këtë bën edhe detaji tjetër, ato kishin harruar të planifikonin se kush do të rrokulliste gurin. Rrëfimi i Ngjalljes nuk është historia e njerëzve të përsosur që gjejnë Zotin e Ngjallur, por e disa grave të thjeshta, harraqe, e të natyrshme në hidhërimin e mosbesimin e tyre. Dhe kështu, fakti që mesazhin e parë e morën këto gratë, jo vetëm i ngre ato shumë më lart se ç’bënte  judaizmi apo bën sot emancipimi modernist, por provon origjinën e mesazhit, që nuk është Kisha, por Perëndia.

Mesazhi i Engjëllit

Kjo për më tepër provohet, së dyti, edhe nga prezenca e një personi që qëndron i ulur në të djathtë të varrit dhe që shkakton tmerr tek këto gra. Kush është ky i ri i veshur me të bardha, dhe cili është qëllimi i tij? Së pari, reagimi i grave dhe ungjijtë e tjerë na tregojnë se ai ishte një engjëll i Perëndisë. Dimë nga Bibla se engjëjt nuk kanë gjini, por kur ata marrin forma njerëzore, ata marrin forma dhe emra meshkujsh. Një engjëll, siç dëshmon edhe termi në origjinal, është një mesazher i Perëndisë, një shërbëtor i tij i caktuar për ti ndihmuar njerëzit e Perëndisë, dhe madje edhe vetë Krishtin. Dimë se një shërbesë e tyre e veçantë është sjellja e inkurajimit dhe mbrojtjes veçanërisht kundrejt të vegjëlve dhe atyre në shtratin e vdekjes.  Engjëjt janë gjithmonë prezent në momentet kyçe të historisë së shpëtimit, si në Kopshtin e Edenit, si me patriarkët kur u dha ligji i besëlidhjes në Sinai, në lindjen e Krishtit, në tundimit e Krishtit në shkretëtirë, në Gjetsemani. Ata janë gjithashtu edhe përmbaruesit e Perëndisë. Tek 2 Mbret. 19 mësojmë se si një engjëll i vetëm shkatërroi 185.000 Asirianë brenda një nate. Dhe kështu është e kuptueshme pse gratë janë të frikësuara përtej çdo imagjinate. Perëndia po komunikon përmes prezencës së këtij engjëlli se ky është një moment kyç në historinë e shpëtimit. Ky është një moment që për nga rëndësia është i njëjtë me lindjen e Krishtit, me vdekjen e Tij, me ngritjen në të djathtë të Atit, dhe me Ardhjen e Dytë të Krishtit i cili do të jetë i shoqëruar nga një ushtri qiellore. Prezenca e tij provon identitetin e vërtetë të Jezusit, provon deklaratat e tij mbi identitetin dhe misionin e Tij; provon që ishte që nga pre-ekzistenca me Perëndinë dhe Perëndi, anëtar i Trinisë, Zoti i Lavdisë, i përfshirë në një betejë shpirtërore të përmasave të mbinatyrshme.

Një qëllim i engjëllit ishte rrokullisja e gurit. Por jo që Krishti i ngjallur të dilte jashtë, por që njerëzit mosbesues të futeshin brenda. Ky është qëllimi i engjëjve, të ç’bëjnë mosbesimin dhe ndihmojnë besimin tonë. Gratë kishin ardhur aty për të kërkuar një të vdekur, por engjëlli i përgjigjet “Ju kërkoni Jezusin Nazareas që ka qenë kryqëzuar; ai u ringjall, nuk është këtu; ja vendi ku e kishin vënë,” (v.6). Ai nuk është këtu! Ai është ngjallur. Dhe me të drejtë Kisha Ortodokse përdor në liturgjinë e saj këtë të Diel përshëndetjen e Pashkës. Krishti i Ngjall. U Ngjall me të Vërtetë! Ky ishte qëllimi dhe mesazhi i engjëllit. Sa kundra është ky mesazh nga ai i mosbesuesve modernë që thonë se gratë shkuan në varrin e gabuar. Nëse kjo është e vërtetë, çfarë po bënte engjëlli atje? Nëse ato ishin në varrin e gabuar, dishepujt, Nikodemi dhe Josefi nga Arimatea, Sinedri i Judenjve dhe Romaket do ta kishin vënë në dukje menjëherë këtë gjë. Po kaq e pamundur është versioni i një farë Hugh Schonfield i cili sugjeron se mos ndoshta Jezusi nuk kishte vdekur në kryq, dhe se iu përtërinë fuqitë në freskinë e varrit. Kjo teori ka disa probleme: Romakët dinin se si të vrisnin dhe se si të siguroheshin se dikush kishte vdekur vërtetë. Prandaj edhe e shpuan në ije, prandaj edhe ungjijtë insistojnë se nga brinja e tij rrodhi ujë e gjak. Çfarë ka ndodhur këtu është një akt i mbinatyrshëm i të Plotfuqishmit Perëndi. Perëndia ka përdorur fuqinë e tij, ka ngjallur Birin e Tij sipas besëlidhjes që kishte më të në Paktin e Paqes. Ky është një akt që shkatërron dhe çmend paragjykimet post-iluministe dhe thotë trupat mund të ngjallen përsëri nga fuqia sovrane e një Perëndie të  plotfuqishëm. Ky është një akt i mbinatyrshëm, mesazhi i Ngjalljes së Krishtit ka karakter të mbinatyrshëm, dhe ka si origjinë Perëndinë.

Mbretëria e Perëndisë

Kjo shpjegon rrjedhimisht, së treti, suksesin e Mbretërisë së Perëndisë, mbijetesën e mesazhit të Ngjalljes, dhe me të edhe të Kishës. Engjëlli u tha të mos kishin frikë, ndërsa gratë qëndrojnë të tmerruara para tij. Engjëlli i urdhëroi që të shkonin tek dishepujt, tu jepnin lajmin e mirë, dhe tu thonin atyre se Krishti po i priste në Galile, siç u pati thënë. Çfarë bëjnë gratë? Nuk i thanë asgjë, askujt nga frika. Po të ishte për këto gra, po të ishte për Pjetrin, për Thoma dyshuesin dhe dishepujt e tjerë, mesazhi i Ngjalljes nuk do të ishte dëgjuar kurrë. Marku përdor të njëjtin term për gratë, që përdori për dishepujt kur u larguan me vrap nga Krishti në Gjetsemani. Nëse Krishterimi dhe mesazhi i Pashkës do të vinte nga njeriu, nuk do të kishte mbijetuar.  Rabi Gamalieli, që nderohet ende sot nga judenjtë, foli me vërtetësi e urtësi kur tha: “Unë po ju them t’u rrini larg këtyre njerëzve (Apostujve e burgosur për predikimin e ungjillit) dhe t’i lironi, sepse në qoftë se ky plan ose kjo vepër është prej njerëzve, ajo do të prishet, por nëse është prej Perëndisë, ju nuk mund ta prishni, sepse do të gjendeshit në luftë kundër vetë Perëndisë!” (Vep. 5:38-39). Ky është realiteti dhe shpjegimi i Krishterimit. Kisha nuk filloi nga vullneti, dëshira e fuqia njerëzore, por nga vullneti dhe fuqia e  të Plotfuqishmit Perëndi. Prandaj Kisha do të jetë gjithmonë. Ne mund të mos jemi gjithmonë, kjo kishë lokale, trupat tanë, por Kisha mbarëbotërore do të jetë gjithmonë. Marku nuk do që ne të fokusohemi në besimin e grave dhe apostujve që nuk e kishim, ashtu siç edhe ne nuk duhet të fokusohemi në besimin tonë që nuk e kemi nga vetja, por është dhuratë nga hiri i Perëndisë (Efes. 2:8-9). Marku do që ne të fokusohemi vetëm në fuqinë e Perëndisë që na manifestohet në atë varr bosh. Ngjallja e Krishtit provoi vërtetësinë e deklaratave të Krishtit mbi identitetin e tij, mbi qëllimin e tij, dhe mbi përfitimet e kryqit.  Pjetri në predikimin e tij të parë tha se Krishti u vërtetua përmes veprave të fuqishme nga Perëndia (Vep. 2:22) dhe këtu përfshihet mbi të gjitha Ngjallja e Tij nga Perëndia. Ngjallja e tij na provon faljen tonë të mëkateve vetëm përmes besimit vetëm në Jezus Krishtin; na siguron për ngjalljen tonë nga të vdekurit. Kjo është siguria jonë, jo se e tha Kisha në Bibël, jo se e besuan disa gra e apostuj, por se e tha dhe e vërtetoi Perëndia përmes veprave të Tij.

Por nuk është e mjaftueshme të besojmë se Ai është ngritur nga të vdekurit. Urdhri i Engjëllit përsëritet nga Krishti pasi edhe në fakt vinte prej tij, në Urdhërimin e madh që është “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj,” (Mateu 28:19). Fuqia dhe lavdia e Ngjalljes shënon pikën e kthesës në historinë e njerëzimit. Jezusi sot lavdërohet e ngrihet lart në të tëra skajet e botës. Kisha universale sot dhe çdo të Diel feston Zotin e Ngjallur. Portat e Ferrit nuk do të qëndrojnë kundra Kishës sepse Krishti i Ngjall. Ai u ngjall vërtetë! Në vdekje apo vuajtje, në situata vështirësish ekonomike apo fizike, premtimet e Perëndinë janë Po dhe Amen në Krishtin e ringjallur. Ngjallja e tij është shpresa e sigurt për ne, që edhe ne një ditë do të to të ngrihemi me Atë, se vdekja e humbi hidhësinë dhe është sot vetëm porta për tek përjetësia e Perëndia. Përmes Ngjalljes, Krishti që mundi vdekjen na jep jetë. Krishti u Ngjall! Ai u Ngjall Vërtetë!

Vuajti Nën Pontin Pilat

Dhe herët në mëngjes krerët e priftërinjve me pleqtë, skribët dhe gjithë sinedrit bënin këshill, e lidhën Jezusin e çuan jashtë e ia dorëzuan Pilatit. 2 Dhe Pilati e pyeti: “A je ti mbreti i Judenjve?”. Dhe ai, duke u përgjigjur, i tha: “Ti e thua!”. 3 Dhe krerët e priftërinjve e akuzonin për shumë gjëra; por ai nuk përgjigjej aspak. 4 Pilati e pyeti përsëri, duke thënë: “Nuk po përgjigjesh fare? Shih për sa gjëra të akuzojnë!”. 5 Por Jezusi nuk u përgjigj më asgjë, aq sa Pilati mbeti i çuditur. (Mark 15:1-5)

Pika kulmore e historisë që përcjellin ungjijtë është kryqëzimi i Mesisë, Birit të Perëndisë për mëkatet e njerëzimit. Në një farë mënyre, historia e kryqit fillon me mëkatin e parë në Kopshtin e Edenit, pasi duke filluar që nga ai moment, sakrifica zëvendësuese nga një shpëtimtar bëhet e domosdoshme dhe e vetmja mënyrë shpëtimi për njerëzimin. Kuptohet që konsumimi apo plotësimi i premtimeve të Dhiatës së Vjetër për këtë shpëtimtar dhe këtë sakrificë fillon dhe plotësohet që me ngjizjen dhe lindjen e Krishtit në Betlehem, dhe kështu mund të themi se e tërë Dhiata e Vjetër udhëton për tek Krishti dhe Kryqi i tij në Golgota, ashtu siç vetë jeta dhe shërbesa e Krishtit ishte një udhëtim drejt Golgotës. Nga Luka 9:51 mësojmë se “kur po plotësohej koha që Jezusi duhet të ngrihej në qiell, ai vendosi prerazi të shkojë në Jerusalem” gjë që shkaktoi konflikte me dishepujt dhe njerëzit që i vinin për ti kërkuar ndihmë pasi “ai ecte me fytyrë të drejtuar nga Jerusalemi,” (v. 53). Darka e Fundit ishte inicimi i Besëlidhjes së Re, agonia në Gjetsemani ishte përgatitja për kryqëzim, ndërsa arrestimi dhe qëndrimi përpara akuzuesve të tij, dhe veçanërisht përpara Pontit Pilat ishte shkallarja e fundit për në destinacion.

Heshtja e Krishtit

Krishti qëndroi i heshtur para akuzuesve të tij, me një heshtje që çudiste Pilatin, që tërbonte judenjtë, që përmbushte Shkrimet e Shenjta, që lavdëronte Perëndinë dhe që vazhdon të intrigojë mendjen moderne. Sanhedrini, apo ekuivalenti i parlamentit të Judenjve të asaj kohe, e kishte akuzuar Krishtin për blasfemi, pasi ai e pat deklaruar veten e tij të ishte jo vetëm Mesia, që në vetvete nuk ishte një krim pasi Izraelitët po e prisnin daljen në skenë të Mesisë, por Krishti e pat deklaruar veten e tij të ishte vetë Perëndia i mishëruar në njeri, dhe kjo ishte akuza për blasfemi. Por Sanhedrini nuk kishte juridiksion mbi dënimin ne vdekje, dhe kështu Roma e përfaqësuar nga zyra e Pontit Pilat, si prefekti Romak mbi Judenjtë ishte hallka e duhur për ekzekutimin e Krishtit. Fillimisht, Pilati refuzoi që të merrej me këtë gjë, pasi e konsideroi si një gjë religjioze që nuk kishte të bënte me Romën, por Sanhedrini me dinakëri e përktheu Mesianizmin e Jezusit në terma politike. “Ky është Mbreti i Judenjve.” Në këtë moment, Krishti bëhet çështje e Romës. Dhe kjo është një nga hipokrizitë e judenjve. Ata dëshironin që Mesia të ishte një drejtues politik, një ngadhënjimtar ushtarak, një revolucionar çlirimtar, një Mbret i Judenjve e shpëtimtar nga pushtimi Romak. Por Jezusi refuzoi të ishte Mesia sipas përkufizimit të tyre, dhe për këtë arsye Judenjtë e sollën para Pilatit. E akuzuan të ishte kërcënim për Romën sepse ai refuzonte të merrej me Romën. Roma nuk arrestonte e kryqëzonte viktima nëse nuk i konsideronte kërcënime politike. Idetë kanë pasoja, ky është ligj i natyrës. Mesazhi i Krishtit nuk është pa pasoja sociale, ekonomike dhe politike. Por Krishti nuk ishte një zelot revolucionar. Krishti tha “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote” (Gjoni 18:36). Përgjigja e Krishtit ndaj pyetjes së Pilatit “A je ti mbreti i Judenjve?” nuk duhet kuptuar si një mohim, por si një pohim indirek mesazhi i të cilës ishte: Do të bëje mirë ta kuptoje pyetjen tënde!

Heshtjen e Krishtit para Pilatit nuk duhet ta ngatërrojmë me mosfoljen. Kur e pyetën për identitetin e tij ai foli e tha: jam Mbret, jam Perëndia, jam Mesia. Por kur e akuzuan për mëkate, atëherë Krishti heshti. Pse? Së pari, sepse nuk kishte kuptim që ti përgjigjej akuzave që nuk i besonin as vetë akuzuesit e tij. Nuk kishte se kë të binte për pafajësinë e tij. Vendimi ishte marrë, ai duhej të vritej. Të gjithë ishin të ndërgjegjshëm se çfarë po ndodhte, dhe kështu nuk ia vlente që këto akuza e këta akuzues të nderoheshim me dinjitetin e përgjigjes. Së dyti,  Krishti po përmbushte profecitë e Dhiatës së Vjetër. “I keqtrajtuar dhe i përulur, nuk e hapi gojën. Si një qengj që e çojnë në thertore, si një dele e heshtur përpara atyre që i qethin nuk e hapi gojën,” (Isaia 53:7). Le të mos harrojmë, se të ligjtë pa dashur dhe pa e kuptuar bëhen instrumente në përmbushjen e fjalëve të Perëndisë.  Së treti, heshtja e tij ishte heshtja përpara një providence që kontrollon e siguron gjithçka. Krishti po qëndron e pushon i qetë  teksa sjell ndër mend Atin e tij në qiell, dhe se me Atit nuk ndodhin gabime, se çdo gjë po ndodh sipas planit e qëllimit të tij. Ai po mendon për besëlidhjen e paqes që ai bëri me Atin. Sipas kësaj Besëlidhje, Ati i ka zgjedhur një shumicë shpirtrash Birit, Biri vjen dhe vdes për ta, Ati kujdeset për ringjalljen e Birit dhe lavdërimin e tij më pas, dhe se të dy bashkë do të dërgojnë Frymën për aplikimin e përfitimeve të kryqit mbi të zgjedhurit e Perëndisë. Ky ishte pakti që ata kishin bërë përpara themelimit të botës. Pilati mund të ishte i plotfuqishmi politik e ushtarak mbi Judenjtë, por fuqia e autoriteti final qëndronte në duar e Atit të tij në qiell. Nga ky meditim buron përgjigja e Krishtit ndaj Pilatit. Pilati i tha: ““S’po më flet? A nuk e di që unë kam pushtet të të kryqëzoj dhe pushtet të të liroj?”. Jezusi u përgjigj: “Ti nuk do të kishe asnjë pushtet përmbi mua, po të mos të qe dhënë prej së larti”, Gjoni 19:10-11). Sa mirë do të bënin politikanët shqiptarë që ti vinin veshin këtyre fjalëve të Krishti. Së katërti, dhe me kryesorja, Krishti po hesht pasi mëkati nuk mund të flasë. Krishti është bërë mëkat për ne, i drejti për të padrejtët. Ai ka marrë mbi veten e tij mëkatin tonë dhe përgjegjësitë e mëkatit tonë. Mëkati nuk mund të ngrejë zërin, nuk mund të kundërshtojë, nuk mund të kërkojë drejtësi. Mëkati vetëm mund të heshtë dhe të marrë gjykim. Krishti po qëndronte në fakt, jo para gjykimit të Pilatit por të Perëndisë, dhe para Tij, asnjë mish nuk mund të flasë dhe të shfajësohet. Dhe kështu Krishti heshti.

I madh është kontrasti ndërmjet Adamit të parë dhe Adamit të Dytë. Paraardhësi ynë, Adami i parë ishte fajtor dhe u mundua që të shfajësonte veten. Adami i Dytë edhe pse i pafajshëm nuk u mundua që të mbronte veten. Le të marrim një mësim praktik nga shembulli i Shpëtimtarit tonë. Le të mësojmë që të vuajmë e të mbajmë plot durim dhe pa ankesa çdo sprovë që Perëndia e ka parë të mirë që të na japë. “Do të kujdesem për sjelljen time që të mos kryej mëkate me gjuhën time; do t’i vë një fre gojës sime, sa kohë që i pabesi rri para meje,” (Psa. 39:1). Asgjë në karakterin e të Krisherit nuk e përlëvdon më mirë Peëndinë se sa durimi nën vuajtje. “Sepse çfarë lavdie do të ishte po të duronit në qoftë se ju rrahin sepse keni bërë faje? Ndërsa, po të bëni të mirë dhe të duroni vuajtje, kjo është hir para Perëndisë. ²¹ Sepse për këtë ju u thirrët, sepse edhe Krishti e vuajti për ne, duke ju lënë një shembull, që të ecni pas gjurmës së tij,” (1 Pje. 2:20-21).

Dënimi i Krishtit

Pilati ishte i plotësisht i ndërgjegjshëm për pafajësinë e Krishtit. “Sepse e dinte që krerët e priftërinjve ia kishin dorëzuar nga smira,” (v. 10).  Dhe kështu shikojmë Pilatin që bën një përpjekje të pafuqishme për të siguruar faljen dhe lirimin e Zotit tonë për të paqtuar ndërgjegjen e tij. Në fund ai dorëzohet insistimit të Judenjve, votimit demokratik për të mos patur Zotin si mbretin e tyre por pikërisht atë që i kishte robëruar, Çezarin. Tek Ungjilli sipas Gjonit lexojmë: “Pilati u tha atyre-A ta kryqëzoj mbretin tuaj?” Krerët e priftërinjve u përgjigjën: “Ne s’kemi mbret tjetër përveç Cezarit!” (Gjo. 19:15). Ja, njerëzimi që vret Perëndinë që e çliron për t’iu nënshtruar Çezarëve të kësaj bote që i robëron dhe në fund edhe i shkatërron siç edhe u ndodhi atyre kur Roma shkatërroi Jerusalemin në vitin 70 Pas Krishtit. Kështu Pilati e dërgon Krishtin që të kryqëzohet, për turpin e tij të përjetshëm dhe shkatërrimin e shpirtit të tij, pavarësisht se sa dhe se si i lau duart.

Pilati, politikani, pushtetari, apo nënpunësi pa parime është qenia më e vajtueshme në këtë botë. Ai është si një anije e madhe që endet nëpër det pa busull e kompas. Madhështia, fuqia, statusi, liritë dhe pasuria bëhen për atë tundimi, kurthi dhe në fund edhe kofini e dënimi i tij. Prandaj dhe Pali na urdhëron që të lutemi për pushtetarët e qeveritarët tanë. (1 Tim. 2:1)  Ata kanë nevojë për shumë hir që të mbahen larg nga i ligu. Princi i kësaj botë (Efe. 2:2) nuk vërtitet në rezidencat e njerëzve të thjeshtë por nëpër korridoret e institucioneve qeveritare e ligjbërëse të kësaj bote. Kundërshtari i Perëndinsë, i Ligu ishte forca që operonte prapa një populli që votonte dhe një Pilati që kryqëzonte. Vendet e larta janë vende të rrëshqitshme. Le të mos i kemi zili të mëdhenjtë e të fuqishmit e kësaj bote “sepse është më lehtë që një deve të kalojë nëpër vrimën e gjilpërës, sesa i pasuri [apo i pushtetëshmi] të hyjë në mbretërinë e Perëndisë,” (Luka 18:25).

Zëvendësimi i Krishtit

Le të vëmë re së fundi se si lirimi i Barabës është simboli i planit të shpëtimit. Fajtori lirohet ndërsa i pafajshmi lidhet në vend të tij. Mëkatari shpëtohet ndërsa i Drejti dënohet. Baraba falet, Krishti kryqëzohet.

Në këtë shkëmbim vendesh ne kemi simbolin e mënyrës se si Perëndia fal dhe shfajëson njeriun. Ai e bën këtë sepse Krishti ka vuajtur në vendin tonë, i drejti për të padrejtët. Ne meritojmë dënimin e mallkimit që sjell mëkati ynë kundër Perëndisë dhe krijesave të tij. Por një Zëvendësues ka vuajtur në vendin tonë. Ne meritonim vdekjen e Përjetshme, por Krishti, Garanti i Besëlidhjes së Hirit me Perëndinë vdiq për ne. Ne të gjithë nga natyra, përmes Adamit të pare dhe për shkak të mëkatit tonë personal jemi në pozicionin e Barabës. Ne jemi fajtorë, të ligj, të denjë për dënim. Por kur ne ishim të pashpresë dhe pa Perëndinë (Efe. 2:2) në këtë botë, Krishti i pafajshmi vdiq për ne. Dhe kështu, Perëndia Ati, për shkak të Krishtit mund të jetë si i shenjtë ndaj nesh ashtu edhe shenjtëruesi i atyre që besojnë në Krishtin (Rom. 3:26).

Le të bekojmë Perëndinë sepse “e madhe është lavdia e Tij për shpëtimin tënd,” (Psa. 21:5) dhe se madhështore është shpëtimi që na është vënë përpara nesh sot. Le të mos i ngremë lutjet, adhurimin apo jetët tona mbi meritat e pafajësinë tonë, por mbi meritat e Krishtit dhe gjakun r tij të derdhur për ne. Le të bëjmë çmos që një shpëtim kaq të madh ta përdorim siç duhet për shpirtrat tanë. Mos pushofshim kurrë deri sa të themi me besim “Krishti është i imi. Krishti vdiq për mua dhe duke besuar në të unë kam paqe me Perëndinë.”

Tradhtimi dhe Arrestimi i Krishtit

Dhe në atë çast, ndërsa ai ende po fliste, erdhi Juda, një nga të dymbëdhjetët, dhe me të një turmë e madhe me shpata e shkopinj, e dërguar nga krerët e priftërinjve, nga skribët dhe nga pleqtë. 44 Dhe ai që po e tradhtonte u kishte dhënë atyre një shenjë: “Kë do të puth, ai është. Kapeni dhe çojeni me shoqërim të sigurt”. 45 Dhe si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht! 46 Atëherë ata vunë dorë mbi të dhe e arrestuan. 47 Dhe një nga të pranishmit nxori shpatën, i ra shërbëtorit të kryepriftit dhe ia preu veshin. 48 Atëherë Jezusi, duke iu përgjigjur, i tha: “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? 49 E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët; por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet!”. 50 Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. 51 Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. 52 Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre. (Ungjilli i Markut 14:43-52)

Më në fund pat ardhur momenti i parathënë nga profetët e i paralajmëruar nga Krishti. Ai i ka përgatitur dishepujt për këtë moment (aq sa mund të përgatiteshin ata), dhe pat përgatitur veten në lutje në Kopshtin e Gjetsemanesë. Tani një grup i armatosur burrash, të dërguar për ta arrestuar e shoqëruar tek godina e kryepriftit futet në skenë, ndërsa Jezusi u del përpara për ti takuar. Jezusi sapo u pat thënë tre dishepujve letargjik “Çohuni, të shkojmë; ja, ai që po më tradhton është afër!” (Marku 14:42). Në krye të këtij grupi ecën Juda Iskarioti, tradhtari. Kjo është një pamje absurde. Njerëz me shpata shtyhen përpara për të arrestuar Birin e Perëndisë. Të tjerët me pishtarë në duar (Gjoni 18:3) vinë për të arrestuar nën petkun e errësirës atë që është i vetmi burim i dritës së vërtetë.

Juda dhe Krishti

          Hera e fundit që pamë Judën ai ishte në dhomën e sipërme me Krishtin e dishepujt, ku Krishti e identifikoi atë si tradhtari. Tani Juda është në qendër të rrëfimit dhe duket sikur Marku po e vendos atë në kontrast me Krishtin. Krishti që ecën drejt Judës për tu tradhtuar dhe Juda që ecën drejt Krishtit për ta tradhtuar. Krishti i shenjtë, Juda një mëkatar. Krishti Perëndia i mishëruar për shpëtimin e njeriut, Juda njeriu që insiston në mallkimin e vet. Perëndia Krijuesi që arrestohet e dërgohet për gjykim nga njeriu krijesa. C.S. Leëis shkroi në librin e tij God in the Dock (Perëndia në bankën e të akuzuarit) se “Njerëzit e antikitetit i afroheshin Perëndisë (apo perëndive) siç i afrohet i akuzuari gjyqtarit. Por njeriu modern i ka shkëmbyer në mendjen e tij këto role. Ai është gjykuesi dhe Perëndia është ai që qëndron në bankën e të akuzuarve.” Dhe kjo është ekzaktësisht çfarë do të ndodhë nga ky moment e prapa me Krishtin. Mrekulli-bërësi duhet vrarë.

Interesante është përshkrimi që Marku i bën aktit të tradhtimit. Juda “si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht!” Është e vërtetë që në atë kohë dhe kulturë, puthje homazhi apo respekti shkëmbeheshin në Izrael, por puthja që Juda i jep Krishtit ishte ndryshe. Ai nuk e puth me modesti apo rezervim por me tepri madje në mënyrë pasionante (në Greqisht përdoret termi kataphilein). Një akt dashurie ekzekutohet për një mision urrejtjeje. Cilado qoftë arsyeja e tradhtimit të Jezusit me një puthje dhe jo me një akt tjetër si një shtrëngim dore apo përqafim (studiuesit kanë spekuluar shumë mbi këtë gjë), gjesti i puthjes dhe madje edhe adresimi me titullin nderues Rabbi kishin për qëllim talljen e Krishtit. Dhe kështu mënyra e tradhtimit bëhet momenti i parë i talljes dhe përqeshjes  që do ti bëhet Krishtit dhe që është një prej motiveve qendrore të rrëfimit të kryqëzimit tek kapitulli që pason. Në teologji ne kemi atë që njihet si doktrina e gjendjeve të Krishtit. Ai si Shpenguesi ynë i përmbushi dhe i përmbush përjetësisht ofiqet e Priftit, Profetit dhe Mbretit tonë si në gjendjen e përulësisë ashtu edhe atë të lavdisë. Tek Katekizmi i Uesminsterit, pyetja 27 që është “Ku konsistoi përulësia e Krishtit?” ka këtë përgjigje: “Përulësia e Krishti konsistoi në faktin që u lind, e kjo në një ambient të rëndomtë; nën pushtetin e ligjit; vuajti mjerimet e kësaj jete, zemëratën e Perëndisë, e mallkimin e vdekjes në kryq; në varrosjen dhe qëndrimin nën pushtetin e vdekjes për një farë kohe.” Gjithçka që Biri i Perëndisë përjetoi në tokë ishte një përulje për të, dhe gjithçka që realizoi për njerëzimin e bëri në këtë gjendjen e përuljes, dhe pjesë e kësaj përulje është edhe marrja e talljes nga krijesat e tij.

Për ne sot historia e Judës është moment meditimi e reflektimi. Juda ishte një Apostull i zgjedhur nga vetë Krishti, një dëshmitar i të tëra mrekullive të Tij, një dëgjues i predikimeve të Tij, pjesëmarrës i Darkës së Zotit, një bashkëpunëtor me të njëmbëdhjetët e tjerë, një rrëfyes i besimit, një ndjekës i Krishtit dhe i thirrjes së Tij. Madje ai ishte edhe shijuesi i dhuntisë qiellore dhe pjesëtar i Frymës së Shenjtë (Heb. 6:4), e megjithatë ai u bë biri i humbjes (Gjoni 17:12). Askush nuk e dyshonte atë, e gjashtë muaj para aktit të tradhtisë edhe ai vetë nuk e mendonte se do të vinte një ditë dhe do ta tradhtonte Krishtin, e megjithatë ai nuk ishte mik i Krishtit. Ai ishte i humbur dhe tani në ferr. Çfarë mësojmë nga Juda është se ne duhet ti vëmë vesh fjalëve të Pjetrit: “Prandaj, vëllezër, përpiquni gjithnjë e më shumë ta përforconi thirrjen dhe zgjedhjen tuaj, sepse, duke bërë këto gjëra, nuk do të pengoheni kurrë,” (2 Pjetrit 1:10).

Një Lloj Tjetër Mbretërie

Por çfarë mësojmë tjetër nga Juda, Pjetri dhe Krishti është edhe karakteri shpirtëror i Mbretërisë së Perëndisë. Armiqtë e Zotit nuk e kuptonin karakterin e vërtetë të mbretërisë së tij. Kjo është arsyeja përse “një turmë e madhe me shpata e shkopinj” (v.43) shkoi për ta arrestuar. Të tëra mesazhet e Krishtit që mbretëria e Perëndisë kishte ardhur në personin e Krishtit ishin kuptuar sikur kjo Mbretëri të ishte fizike dhe jo shpirtërore, dhe mbretërimi i Krishtit mbi atë të ishte mbretërim fizik, politik dhe ushtarak si ai i mbretërve e gjenëralëve të kësaj bote. Si rrjellim, duke menduar se mbretërimi i Krishtit është mbretërim fizik e i kësaj bote, ata shkuan me mendimid se edhe do të gjenin një rrezistencë fizike si të kësaj bote. Por Mbretëria e Perëndisë është një realitet shpirtëror. Ajo është në thelb mbretërimi i Krishtit në zemrat e popullit të Tij përmes punës së Frymës së Shenjtë. Ky është përkufizimi biblik i Mbretërisë së Perëndisë. Dhe si rrjedhim, arrestimi dhe kryqëzimi i Krishtit jo vetëm që nuk i jep fund kësaj mbretërie, por e themelon atë në sakrificën e Krishtit që është vepra e Perëndisë. Si rrjedhim agresioni ndaj Krishtit ishte agresion ndaj Atit që e kishte dërguar. Kjo e bën të madh fajin e atyre që e tradhtuan, dënuan e kryqëzuan.

Nga ana tjetër, interpretimi i gabuar i tyre nuk i  çliron nga faji Judenjtë dhe krerët e tyre por i bën edhe më shumë fajtor për vrasjen e Krishtit. Injoranca nuk është shfajësim. Pse? Pas ngjalljes së Llazarit drejtuesit e Izraelit logjikuan “Po ta lëmë të vazhdojë kështu, të gjithë do të besojnë në të, do të vijnë Romakët dhe do të shkatërrojnë vendin dhe kombin tonë,” dhe kështu Kajafa, kryeprifti për atë vit çohet dhe thotë “është e leverdishme për ne që të vdesë vetëm një njeri për popullin, dhe të mos humbasë gjithë kombi,” (Gjo. 11:48-50). kjo është arsyeja pse ata erdhën për ta arrestuar madje edhe të shoqëruar nga ushtarë Romakë. Këta besojnë se Jezusi është i dërguari për të ndërtuar Mbretërinë e Perëndisë, dhe këtë e vërteton rezoluta për ta vrarë atë. Nëse Mbretëria e Perëndisë do të ishte fizike dhe si e kësaj bote, vrasja e Mbretit të saj për hir të mosprishjes me Romakët, ishte të ngrije dorë kundër veprës së Perëndisë dhe agresion ndaj vetë Perëndisë. Injoranca e tyre mbi natyrën e vërtetë të Mbretërisë dhe mbretërimit të Krishtit nuk i shfajëson por i rëndon më shumë.

Kjo është arsyeja përse Pjetri nxori shpatën dhe në përpjekje për të mbrojtur Krishtin i preu veshin shërbëtorit të kryepriftit. Ai po ofronte shpatën e tij për kauzën e Krishtit. Fatkeqësisht Kisha ka bërë të njëjtin gabim në çdo shekull dhe kontinent të ekzistencës së saj. Terma si Inkuizicion, Kryqëzatë, djegie në turrën e druve, luftë religjioze apo edhe Xhihad dëshmojnë se jo vetëm armiqtë e Krishtit nuk e kuptojnë natyrën e Mbretërisë së Perëndisë por edhe vetë Kisha e ka të vështirë për të mos e harruar. Krishti i tha Pilatit “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote,” (Gjo. 18:36), dhe ai nuk pret prej nesh që ta shtrijmë atë përmes violencës apo mjeteve të mishit. Pali tha “armët e luftës sonë nuk janë prej mishi,” (2 Kor. 10:4). Mbretëria e Perëndisë qëndron nga fuqia e Frymës së Perëndisë, e rritet prej saj në zemrat dhe ndërgjegjen e njerëzve. Ky është një revolucion i paqmë e i qetë por që jep një transformim të sigurt, radikal dhe të pandalshëm.

Që Të Përmbushen Shkrimet

Po kështu duhet vënë re interpretimi që i jep Krishti gjithçkaje që po i ndodh atij dhe rreth tij. Ai tha “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët. Por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet.” Të gjitha hapat që Krishti bëri nga Gjetsemaneja në Golgotë ishin të gjitha të përcaktuara me qindra vite para ardhjes së tij. Isaia 53, Psalmi 22 e pasazhe të tjera Mesianike si këto u përmbushën plotësisht në atë javë të shenjtë në personin dhe në çdo gjë që i ndodhi Krishtit. Zemërimi i armiqve të tij, tradhtia, braktisja, trajtimi si një kriminel, gjykimi nga një asambletë ligjsh-çdo gjë ishte parathënë në Dhiatën e Vjetër. Gjithçka që ndodhi ishte pjesë e planit të Perëndisë për të siguruar shpëtimtarin e nevojshëm dhe të duhur, qengjin e Perëndisë për mëkatet e botës. Kështu madje edhe kjo bandë e armatosur së bashku me tradhtarin ishin të gjithë si Nebukadnezzari apo Kiri, instrumente të pavetëdijshme të qëllimeve të Perëndisë.

Si rrjedhim, le të gjejnë prehje e siguri mendjet dhe zemrat tona në faktin se çdo gjë që na ndodh ne apo rreth nesh rregullohet e kontrollohet nga njohja dhe urtësia e një Perëndie të plotfuqishëm e të qëllimshëm në çdo gjë që bën ai. Ne mund të mos preferojmë e pëlqejmë situatat në të cilat e gjejmë veten. Të ligjtë dhe kjo botë mund të na shkaktojnë vuajtje e hidhërime. Por nuk duhet të harrojmë që mbi ne ka një dorë që lëviz makinën e gjerë të këtij universi dukë bërë që çdo gjë të funksionojë për bekimin e Kishës dhe lavdinë e Tij. Vërtetë “mbretërit e dheut mblidhen dhe princat këshillohen bashkë kundër Zotit dhe të vajosurit të tij” (Psa. 2:2), por mëngjesi i ditës së ngjalljes do të provojë se edhe në momentin më të zymtë, çdo gjë po shkon sipas planit të Perëndisë.

I Braktisur Nga Të Gjithë

Pjesë e planit dhe një prej shkrimeve që u përmbushën në atë natë ishte edhe Zak. 13:7 “Godite bariun dhe delet do të shpërndahen.” Këtë shkrim citoi Krishti kur dishepujt insistonin dhe përbetoheshin se do të qëndronin deri në fund me të. Tre vargjet e fundit të këtij pasazhi përshkruajnë përmbushjen e trishtueshme të kësaj profecie. “Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. ⁵¹ Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. ⁵² Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre.” Në këtë ne mësojmë se sa shumë mund të bie edhe besimi i dishepullit të vërtetë. Disa momente më parë ata po flinin në vend që të luteshin. Tani ata vrapojnë në vend që të qëndrojnë. Insistimi i tyre i mëparshëm se do të vdisnin përkrah mësuesit të tyre ishte harruar. Fjalët i kishte marrë era. Frika nga rreziku imediat që ata mendonin se po u kanosej atyre fshiu çdo premtim a dëshirë të mirë që ata mund të kishin pasur më parë. Ndoshta ata, si Pjetri, i qëndruan për një moment pranë Krishtit me shpresën se ai do të bënte përsëri një nga ato mrekullitë e tij të shumta dhe do të shpëtonte vetveten dhe ata. Por Krishti refuzoi që ta bënte këtë dhe guximi i tyre u shua. Është e qartë se pa dorën e Perëndisë në jetën tonë ne nuk guxojmë të qëndrojmë.

Marku nuk na e jep emrin e personit që përdori shpatën dhe të djaloshit që u la çarçafin në dorë arrestuesve dhe për turp të tij ia mbathi lakuriq në mes të natës. Gjoni thotë se personi i parë ishte Pjetri (Gjo. 18:10). Nga tradita historike mësojmë se djaloshi ishte vetë…Marku. Por Marku qëllimisht nuk na i jep këto emra. Jo nga turpi, por për të na mësuar diçka. Ai i ka lënë emrat e këtyre personave bosh me qëllim që ne të shkruajmë emrin tonë aty. Këta jemi ne. Nga njëra anë mburracakë e plot besim në veten tonë, e nga ana tjetër të dobët, të frikësuar, të pakurajshëm nën testim. Le të veshim përulësinë si e vetmja stoli e logjikshme për njeriun dhe nderuese për Krishtin. Le të mos mburremi në asgjë veçse në kryqin e Krishtin. “Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë” (1 Kor. 10:12). Po kështu le të mësojmë që të jemi të hirshëm e të butë në gjykimin tonë ndaj të Krishterëve të tjerë. Le të mos presim tepër prej tyre dhe as të mos i ulim aq poshtë ata sikur nuk kanë hir fare kur i shohim të rënë. Le të mos harrojmë që edhe apostujt e Zotit e braktisën atë në momentin e nevojës, dhe se u ngritëm përsëri përmes pendimit dhe u bënë nga Krishti shtyllat e Kishës. Le të kujtojmë hirin me të cilin Krishti i ripranoi dhe instrumentin e pendimit me anë të cilit ata u rikthyen tek Krishti. Pendim dhe hir. Pendim kur biem vetë dhe hir kur bien të tjerët.

Në mbyllje, le të gjejmë ngushëllim në aftësinë e Zotit tonë për tu simpatizuar me popullin e tij këtu në tokë. Një nga sprovat më të hidhura është ajo e zhgënjimit apo e tradhtimit nga një person që e do. Familjarët mund të në zhgënjejnë, miqtë në kishë apo jashtë saj, pastori apo edhe vetë kisha mund të bëhet zhgënjyese për dikë një ditë. Në këto raste mbani mend që në Krishtin ne kemi Mikun e mëkatarëve (Mateu 11:19) që nuk të zhgënjen kurrë. “Sepse ne nuk kemi kryeprift që nuk mund t’i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar,” (Heb. 4:15). Krishti e di se çdo të thotë të jesh i vetmuar e i braktisur në ditën më të errët të jetës tënde dhe do të jetë Ai që gjithnjë do të ofrojë ngushëllim, inkurajim, forcë e miqësi nëse ti e hedh veten tënde në krahët e tij.

Në këtë moment duhet të kujtojmë se ai u braktis jo vetëm nga ndjekësit e tij, por edhe nga vetë Ati Perëndia. Në kryq ai thirri “Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur” (Mark 15:34). Por braktisja filloi në Kopshtin e Gjetsemanesë dhe kjo jo pa kuptim. Në një kopsht të ngjashëm mëkati hyri në skenë dhe morri fitoren e parë, në Gjetsemani Krishti filloi të çbëjë fitoren e Satanit, mëkatit, vdekjes, varrit e ferrit. Në një kopsht Adami i parë u dorëzua përpara tundimeve, në këtë kopsht Krishti, Adami i dytë fitoi mbi to. Në atë kopsht të parë Adami e hodhi botën nga jeta në vdekje, ndërsa në këtë kopsht Krishti u hodh drejt vdekjes që ti sigurojë jetën e përjetshme të gjithë atyre që e hedhin veten në krahët e Tij.

Të DUHET NJë AVOKAT

 

Ti mund të pyesësh: “Si është e mundur? Unë nuk kam bërë asnjë krim! Përse paskam nevojë për një avokat?”

Dihet që njerëzit marrin avokatë për arsye nga më të ndryshmet. Disa marrin avokat për të realizuar një shit-blerje, disa të tjerë marrin një avokat për tu mbrojtur në sallën e gjyqit. Në këtë botë të korruptuar është e mundur që të dënohesh kur je i pafajshëm dhe ti shpëtosh dënimit kur je plotësisht fajtor përpara ligjit, por vetëm nëse ke një avokat që është në gjendje të korruptojë drejtësinë e ligjit.

Por ty të duhet një avokat pasi ti je fajtor për disa veprime për të cilat asnjë gjykatë njerëzore nuk do ti shkonte ndërmend të të dënonte dhe që asnjë avokat njerëzor nuk të shpëton dot pavarësisht nga aftësia për të korruptuar drejtësinë. Asnjë avokat nuk të  mbron dhe shpëton dot me përjashtim të atij që do t’ju sugjeroj përmes kësaj letre.

Për çfarë akuzash rrezikohesh të dënohesh?  Bibla, Fjala e pagabueshme e Perëndisë të deklaron se “të gjithë mëkatuan dhe u privuan nga lavdia e Perëndisë,” (Rom. 3:23). Dhe se “të gjithë kanë devijuar, janë korruptuar; asnjeri nuk bën të mirën, as edhe një” (Psalmi 14:3). Nëse reagimi yt i parë është të mendosh se nuk ka Perëndi, dëgjo përsëri deklaratën e Biblës: “I pamendi ka thënë në zemër të tij: ‘Nuk ka Perëndi’,” (Psalmi 14:1). Në fakt, pavarësisht se çfarë deklaron me gojë dhe se çfarë dëshiron me mendje dhe me zemër, ti e di shumë mirë që Perëndia ekziston, që ai të shikon, që në sytë e tij ti je tashmë i gjykuar e fajtor, dhe se së shpejti ti do të dalësh para gjyqit të tij për të marrë dënimin e përjetshëm. Prandaj, mos u përpiq që të gënjesh vetveten, por përule zemrën tënde dhe vazhdo të lexosh. Krijesa e Perëndisë, Bota, çdo gjë që të rrethon dhe në të cilën ti jeton, madje edhe vetë ekzistenca jote të provon, madje të lë pa asnjë justifikim që Perëndia i Biblës ekziston dhe është Perëndia i gjallë e i vërtetë.  Për çdo njeri, “ajo që mund të njihet prej Perëndisë është bërë e dukshme në ta, sepse Perëndia ua ka shfaqur atyre. ²⁰ Në fakt cilësitë e tij të padukshme, fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij, duke qenë të dukshme nëpërmjet veprave të tij që nga krijimi i botës, shihen qartë, me qëllim që ata të jenë të pafalshëm,” (Rom. 1:19-20). Në fakt ti ke tërë jetën që përpiqesh që ta ndrydhësh e harrosh këtë realitet, kjo sepse e di që ti je fajtor.

Ligji i Perëndisë, i përmbledhur në Dhjetë Urdhëresat të mëson  “Duaje Zotin, Perëndinë tënd, me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd, me gjithë mendjen tënde e me gjithë forcën tënde!” dhe “Duaje të afërmin tënd porsi vetveten,” (Marku 12:30-31). Aq më tepër, fakti që ti ke të regjistruar a brenda vetes tënde që nga lindja ndjeshmërinë ndaj së mirës dhe së keqes dëshmon se ti je krijuar nga Perëndia në ngjashmëri me imazhin e tij shpirtëror. Bibla na mëson se ndërgjegjja jote është ajo që të dënon apo të lavdëron kur ti bën të mirën apo të keqen (Rom. 2:15). Është e pamundur për ty që ti shpëtosh këtij akuzuesi apo prokurori që punon për Perëndinë brenda teje dhe kundra teje.

Ndërsa “njeriu shikon pamjen, Perëndia shikon zemrën,” (1 Sam. 16:7). Perëndia përmes Fjalës së tij që “është e gjallë dhe vepruese, më e mprehtë se çdo shpatë me dy tehe, depërton deri në ndarjen e shpirtit dhe të frymës, të nyjeve dhe të palcave, dhe është në gjendje të gjykojë mendimet dhe dëshirat e zemrës. Dhe nuk ka asnjë krijesë që të jetë e fshehur para tij, por të gjitha janë lakuriq dhe të zbuluara para syve të Atij, të cilit ne do t’i japim llogari,” (Heb. 4:12-13). Kështu, krenaria, urrejtja, epshi, egoizmi, tallja apo indiferentizmi nuk i shpëtojnë syrit të Perëndisë. Ai të njeh ty në fakt më mirë se sa ti mendon se e njeh veten tënde.

Por mos u përpiq që të fshihesh prapa meritave apo virtyteve të tua. Çfarë do që të bësh në këtë botë, ti kurrë nuk do të arrish që të shpëlash ato që ke bërë. Së pari pasi ato të mira që mund të kesh bërë nuk i ke bërë për lavdinë e Perëndisë por për lavdinë tënde. Së dyti, nuk i ke bërë nga dashuria për Perëndinë por për dashurinë që ke për veten tënde. Së treti, ato nuk i ke bërë në përputhje me standardin e Perëndisë por sipas mendjes tënde. Ligji i Perëndisë është standardi absolut i dashurisë dhe drejtësisë përmes së cilës Perëndia mat çdo gjë. Ky ligj u dha “me qëllim që çdo gojë të heshtë dhe gjithë bota t’i jetë nënshtruar gjykimit të Perëndisë,” (Rom. 3:19). Në ditën e gjykimit, “ditën në të cilën Perëndia do të gjykojë të fshehtat e njerëzve me anë të Jezu Krishtit” (Rom. 2:16), ti nuk do të kesh asnjë mënyrë shfajësimi pasi ti tashmë e dije se çfarë Perëndia priste prej teje dhe se ti ke refuzuar që ti bindesh atij.

Por, sepse Perëndia është jo vetëm i shenjtë e i drejtë, por edhe i dashur, ai nuk e ka braktisur njerëzimin në këtë situatë të dëshpëruar. “Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme,” (Gjoni 3:16). Bibla na mëson se Perëndia ati siguroi për ne një avokat për të gjithë ata që kthehen nga mëkatet e tyre, që i rrëfejnë ato dhe kërkojnë mëshirë e falje. Apostulli Gjon shkroi “Djema të mi, ju shkruaj këto gjëra që të mos mëkatoni; dhe në qoftë se ndokush mëkatoi, kemi një avokat te Ati, Jezu Krishtin të drejtin. ² Ai është shlyesi për mëkatet tona; dhe jo vetëm për tonat, por edhe për ata të të gjithë botës,” (1 Gjon. 2:1-2).

Krishti është avokati që të duhet ty për të dalë i falur e i shpëtuar përpara Perëndisë. Por Krishti nuk është një avokat si të tjerët. Ai është avokati unik hyjnor pasi në fakt ai mori e mbajti mbi veten e tij dënimin që të takon ty për mëkatet e tua. E cili avokat njerëzor do ta bënte këtë gjë për klientët e tij? Askush. Çfarë manifestimi spektakolar i dashurisë së Krishtit për ty. Biri i Përjetshëm i Perëndisë, Personi i Dytë i Trinisë, morri mbi veten e tij natyrën e plotë njerëzore, por pa mëkat, erdhi në këtë botë për të jetuar një jetë të përsosur dashurie dhe të vërtete, dhe madje edhe vdiq në kryq në vendin tënd  o njeri dhe për ty, me qëllim që të përmbushte drejtësinë e Perëndisë. Edhe pse e vështirë për tu kuptuar plotësisht nga ty në këtë moment, kjo është e vërteta dhe bekimi që vjen nga Perëndia për të mirën tënde.

A do të bësh budëllallëkun që të mbrosh ti veten tënde përpara Perëndisë së Plotfuqishëm ditën e gjykimit, ditën e llogaridhënies? Apo do të pranosh Avokatin Hyjnor që Perëndia ka caktuar për shpëtimin tënd, për mbrojtjen tënde? Asnjë avokat tjetër nuk do të të mjaftojë në atë ditë të tmerrshme. Ti mund të marrësh për veten tënde këtë avokat sot, pa asnjë shpenzim nga ana jote, thjesht duke u kthyer nga mëkatet e tua, duke rrëfyer mëkatet e tua, dhe duke i besuar Jezus Krishti për shpëtimin dhe mbrojtjen tënde. Të besosh është ta hedhësh veten tënde trup dhe shpirt, me të tërë të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen tënde në krahët e Krishtit.

Si fillim lutu kështu: “Perëndi i Shenjtë e i dashur, Zot Jezus Krisht, Unë kam nevojë për mbrojtjen tënde, për shenjtërinë tënde, për mëshirën tënde, për dashurinë tënde, për sakrificën tënde, për avokatin tënd hyjnor. Ju lutem, falni mëkatet e mia, më ndrysho zemrën, dhe ji Zoti dhe Shpëtimtari im.”

Nëse kjo është lutja jote me besim dhe e sinqertë, atëherë ti je i falur nga Perëndia dhe je bërë ndjekës i Jezus Krishtit. Kjo do të thotë që ti duhet që menjëherë të gjesh një Kishë të vërtetë Biblike përmes së cilës Perëndia do të kujdeset për ty. Të duhet një kishë në të cilën Fjala e Perëndisë predikohet dhe praktikohet me besnikëri. Krishti të urdhëron: “merre kryqin tënd dhe më ndiq,” (Marku 10:21).

Ardhja e Mbretit: Mesazhi i Dieles se Palmave

 Me përjashtim të lindjes, vdekjes dhe ngjalljes së Jezus Krishtit, asnjë histori e jetës së Krishtit nuk njihet më mirë e se sa ajo e hyrjes së tij triumfale në Jerusalem, dhe që si rrjedhim festohet rregullisht çdo vit, në atë që njihet si Dita e Palmave. E megjithatë, pak histori nga jeta e Krishtit keqkuptohen më shumë se sa hyrja e tij në Jerusalem. Shumë studiues e kanë kuptuar dhe interpretuar hyrjen e Krishtit në Jerusalem si oferta e fundit që i bëri Krishti popullit të Jerusalemit për ta pranuar atë si Mbretin e tyre. Thuhet se deri tani Krishti pat refuzuar dëshirën e Judenjve për ta bërë të famshëm e të pranuar publikisht, por me acarimin e marrëdhënieve me drejtuesit fetarë të vendit, me afrimin e shpejtë të ditës së vdekjes, Krishti bën një përpjekje të fundit, gati të dëshpëruar, për të fituar ndjekës. Dhe se vetëm pasi e njëjta turmë shkëmben Hosanat me thirrjet për kryqëzim, Krishti braktis planin e tij dhe shkon në Kalvar.

E vërteta është se në fakt, Krishti tashmë ia ka ofruar Judenjve veten si mbretin e tyre, madje shumë herët në shërbesën e tij siç lexojmë tek Mateu 4:17 ku thuhet se “Që nga ajo kohë Jezusi filloi të predikojë dhe të thotë: “Pendohuni, sepse mbretëria e qiejve është afër!”  Judenjtë e refuzuan ofertën e Krishtit, dhe tani Krishti futet në Jerusalem me një qëllim krejt tjetër.

Erdhi për të Vdekur

Cila është arsyeja pra, e hyrjes së Krishtit në Jerusalem? Përgjigja është e shumëfishtë. Së pari, Krishti erdhi në Jerusalem për të vdekur. Ungjilli sipas Markut është më i hollësishmi pasi na tregon se si dy ditë para se sa Krishti të futej me dishepujt në Jerusalem, ai u zbulon atyre qëllimin e tij për këtë udhëtim të fundit. Tek Marku 10:32-34 lexojmë se “Ata ishin në udhëtim për t’u ngjitur në Jerusalem, dhe Jezusi i paraprinte. Dhe ata ishin të tronditur dhe e ndiqnin me ndrojtje. Dhe ai i mblodhi përsëri të dymbëdhjetët mënjanë dhe nisi t’u thotë çfarë do t’i ndodhte: ³³ “Ja, ne po ngjitemi në Jerusalem dhe Biri i njeriut do t’u dorëzohet krerëve të priftërinjve dhe skribëve; dhe ata do ta dënojnë me vdekje dhe do ta dorëzojnë në duar të paganëve, ³⁴ të cilët do ta tallin, do ta fshikullojnë, do ta pështyjnë dhe do ta vrasin, por ai, ditën e tretë, do të ringjallet”.”

Pra, Krishti nuk u fut në Jerusalem për tu fituar zemrat Judenjve (koha për këtë gjë kishte kaluar), për të shfronësuar Herodin apo Pilatin dhe për tu kurorëzuar mbret. Ai po futej në Jerusalem për shtyrë Farisenjtë, Saducenjtë dhe kryepriftërinjtë në një reaksion të dhunshëm që do të sillnit ngjarjet që ai i dinte shumë mirë.

Erdhi për të Plotësuar Shkrimet

Arsyeja e dytë pse Krishti u fut në atë mënyrë triumfale në Jerusalem ishte që të plotësonte Shkrimet. Ne kjo mund të na duket diçka e çuditshme. Krishti është në fund të fundit Perëndia, dhe si i tillë ai nuk mund të kufizohet apo kushtëzohet nga asgjë. Por Krishti e konsideronte veten të lidhur nga Shkrimi i Shenjtë si një shprehje e pagabueshme dhe e detyrueshme e vullnetit të Atit të Tij për atë. Në fakt të tëra veprimet e tjera që Krishti bëri, në përputhje të profecive të shumta të Dhiatës së Vjetër për atë, tregojnë pikërisht këtë gjë. Ai në mënyrë të qëllimte, përdorte sovranitetin e tij prej Perëndie për të përmbushur si profecitë e veta, ashtu edhe të Dhiatës së Vjetër për të (që në fund të fundit vinin prej tij si Logosi i Përjetshëm i Perëndisë).

Kështu, si Mateu ashtu edhe Gjoni i referohen profecisë së Zakarisë 9:9 në të cilën thuhet “Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jerusalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, mbi një gomar të ri.” Gjoni rrëfen se në atë kohë, apostujt as nuk e kuptonin këtë gjë dhe as nuk e kishin bërë këtë lidhje, por që e kuptuan më vonë pas ringjalljes dhe ngritjes së Krishtit.

Erdhi për të qenë Sovran i Vdekjes së Tij

Vëmë re së treti, se Krishti qëllimisht organizon një hyrje publike në Jerusalem, në krye të dishepujve e ndjekësve të tij. Ai kalëron qëllimisht në qytetin e shenjtë, i rrethuar nga një turmë e madhe që thërriste Hosana, ashtu siç u bë për Davidin kur u kthye në pallatin e tij në triumf (2 Samuelit 19:40). E gjitha kjo u bë kur një pafundësi njerëzish ishte dyndur në Jerusalem, nga të gjithë cepat e botës, për festimin e pashkës së Hebrenjve. Hyrja e Jezusit në Jerusalem ishte një hyrje triumfale, e planifikuar dhe ekzekutuar në mënyrë sovrane nga Krishti. Mesazhi i kësaj hyrje ishte ky: Ja Perëndia i zbuluar në Personin e Krishtit që vjen në shtëpinë e vet. Hiri Sovran i Perëndisë që i afrohet popullit të Perëndisë për ta bekuar atë.

Kështu, së pari vëmë re se Krishti i afrohet Jerusalemit nga ana e Malit të Ullinjve dhe jo nga rruga e zakonshme e asaj kohe, dhe dërgon dishepujt e tij për të përgatitur hyrjen e teksa ai pret në Malin e Ullinjve. Ky mal jo vetëm është më i lartë se sa kodrat mbi të cilin ndodhet Jerusalemi, por mbi të gjitha ishte një vend adhurimi, nga i cili besohej se do të vinte Mesia. Në vigjilje të rënies së Jerusalemit më 586 B.C., Ezekieli pati një vizion në të cilin lavdia e Zotit i largohet Jerusalemit dhe vendoset në Malin e Ullinjve (Eze. 11:23). Sipas Zamarias 14:4, Mali i Ullinjve do të bëhej vendndodhja e gjykimit të fundit, dhe tradita judaike e lidhte ardhjen e Mesisë me Malin e Ullinjve. Marku radhë herë përmend emra vendesh në ungjillin që mban emrin e tij, dhe ai e bën këtë në këtë rast që të lidhë kuptimin mesianik të Malit të Ullinjve me hyrjen e Krishtit në Jerusalem.

Po kështu, tek Ungjilli sipas Markut vëmë re kujdesim me të cilin Krishti organizoi detajet tjera të hyrjes së tij në Jerusalem. Aty lexojmë paranjohjen precize dhe sovrane të Krishtit mbi të gjitha ngjarjet që do të pasonin. Çdo detaj që vjen më pas ka kuptime mesianike. Kërriçi identifikohet në Dhiatën e Vjetër  si kafsha e Mesisë (Zak. 9:9l Zan. 49:11). Mobilizimi i kafshëve të punës ishte një prerogativë vetëm e mbretit në kohën e Krishtit, kjo në vetvete sugjeron rolin mbretëror të tij. Fakti që mbi këtë kafshë nuk kishte hipur askush na thotë të njëjtën gjë pasi tek Num. 19:2 dhe L.Rip. 21:3 një kafshë e pa-hipur konsiderohej e shenjtë  dhe sipas ligjit judaik askush nuk duhet ti hipë kafshës së mbretit. Madje kur Jezusi udhëzon dishepujt e tij mbi mënyrën e mobilizimit apo sekuestrimit të kafshës, ai përdor fjalën kurios, Zot, “Kjo i duhet Zotit.” Jezusi nuk futet në Jerusalem si një person i panjohur nga askush që rastësisht bëhet viktimë e intrigave politike të kryeqytetit. Jo! Ai futet me paranjohjen dhe sovranitetin  prej Perëndie me të cilën pat shërbyer dhe udhëtuar drejt Jerusalemit që ditën kur filloi shërbesën e tij.

Më tej, vëmë re se në hyrjen triumfale të Mesisë në Jerusalem, njerëzit shtronin rrobat e tyre në rrugë e të tjerë hidhnin degë pemësh. Sipas historisë, ato ishin degë palmash që shpjegon përse në kalendarin liturgjik të kishës e diela para Pashkës njihet si e diela e palmave. Ky ishte akti i mirëpritjes ceremoniale të mbretërve siç ndodhi në inaugurimin e Jehut mbret tek 2 Mbr. 9:13. Thirrja Hosana tek vargu 9 është një transliterim një fjalë në Hebraisht që përkthehet “Shpëtona, të lutemi!” Thirrja “Bekuar është ai që vjen në emër të Zotit!” është një citim nga Psa. 118:25-26. Ungjijtë e tjerë në mënyrë të qartë e identifikojnë hyrjen e Jezusit në Jerusalem me citimin mesianik nga Zakaria 9:9 që thotë “Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jerusalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, mbi një gomar të ri.” Nuk ka dyshim që turmat nuk e kuptonin vërtetësinë e thellësinë e deklaratave të tyre, gjë që shpjegon shpërndarjen e tyre të mistershme pas hyrjes së Krishtit dhe votimin demokratik për vrasjen e tij disa ditë më pas. Në të tëra këto gjëra, ato po plotësonin profecitë mesianikë ndërsa Perëndia-Njeri po udhëtonte në mënyrë të qëllimshme e sovrane drejt kryqit për të vdekur atje për ne.

Erdhi për të Qenë Pashka Jonë

Por arsyeja më e rëndësishme se përse Krishti hyri në Jerusalem ashtu siç hyri, ishte që të tregonte se ai do të ishte pashka jonë. Krishti u kryqëzua në ditën e katërmbëdhjetë të Nisanit, që ishte muaji i parë i vitit sipas kalendarit Judaik. Krishti u fut në Jerusalem në ditën e dhjetë të Nisanit, në të njëjtën ditë kur, sipas kalendarit Judaik, me mijëra qengja që ishin caktuar që të flijoheshin për pashkë, duhej që të futeshin nga të zotërit e tyre në qytet dhe qëndronin në shtëpitë e tyre për tre ditë. Josephus, historiani Judeo-Romak dhe gati bashkëkohës i Krishtit, tregon që në një vit që u mbajt një regjistrim i përgjithshëm i popullsisë dhe mallrave që hynin në Jerusalem në javën e pashkës, u futën në Jerusalem mbi 265 mijë qengja për flijim. Kuptohet që duhej një ditë e tërë që një mori kaq e madhe qengjash të hynte e të shpërndahej nëpër shtëpitë e Jerusalemit. Kjo do të thotë, se kur Krishti u fut në qytet, ai u fut i rrethuar nga qindra e mijëra qengja pashkësh, ku në fakt ai vetë ishte krye-qengji, në fakt qengji i vërtetë i Perëndisë. Përmes kësaj hyrje në Jerusalem, Krishti po deklaronte, ashtu siç pat deklaruar edhe Gjon Pagëzori për të ditën e pagëzimit të tij “Ja, Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës!” (Gjoni 1:29). Katër ditë më vonë, në kohën kur qengjat thereshin, Krishti i kryqëzua e vdiq për mëkatet tona. Në këtë mënyrë ai u bë qengji i vërtetë dhe përfundimtar i pashkës. Për shkak të gjakut të tij të derdhur për ne dhe në ne në ditën kur ne besuam, engjëlli i vdekjes sonë shpirtërore kapërceu mbi ne, mbi të gjithë ata që besojnë në Krisht.

Për shkak të tij, mëkatet tona janë shpaguar, borxhi ynë është larë, në atë ne kemi shpengimin nga skllavëria e mëkatit, e fajit dhe e fuqisë së tij në jetën tonë. Por a është ai Pashka jote? A është ai Shpëtimtari yt? A je në një marrëdhënie paqeje me Perëndinë përmes gjakut të tij? A e ke rrëfyer me gojë e me vepra, e i beson me zemër? A e ke hedhur veten tënde trup edhe shpirt në krahët e Tij? A ke rrëfyer me besimtarët e tjerë kudo nëpër botë “Por ai u tejshpua për shkak të shkeljeve të mia, u shtyp për paudhësitë e mia; ndëshkimi për të cilin kam paqen është mbi të, dhe për shkak të vurratave të tij unë jam  shëruar” (Isaia 53:5). Sepse është e vërtetë, se… “ne të gjithë endeshim si dele; secili prej nesh ndiqte rrugën e vet,” (Isa. 53:6), por në përputhje më hirin e tij “Zoti bëri që të bjerë mbi të paudhësia e ne të gjithëve.”

Shfaqja e kishës protestante tek shqiptarët

Protestantizmi shqiptar fillon prej vitit 1818, kur edhe bëhen botimet e para në gjuhën shqipe nga Shoqata Biblike, me autor Dr. V. Meksin.

Shoqëria Biblike e Huaj dhe Britanike, Komiteti Protestant për Perandorinë Osmane, Aleksandër Thomsoni, misionarë amerikanë, si dhe shumë figura shqiptare janë faktorët të cilët mundësuan lindjen e kishës protestante te shqiptarët. A. Thomsoni është ai i cili më së shumti i deshi dhe i ndihmoi shqiptarët gjatë Rilindjes Kombëtare, ndërmjet viteve 1860-1896. Një lloj reformacioni, në Ballkan erdhi vetëm pas Luftës së Krimesë 1856, kur Turqia detyrohet të bëjë lëshime. Shqipëria ishte vendi i fundit në gjithë perandorinë Osmane, për nga idetë e reformacionit. Përherë të parë erdhën dy amerikanë ungjillorë në Manastir vetëm në vitin 1873. Këta u vendosën me shtëpi afër familjes Qiriazi. Deri sot botërisht dihet se dy shqiptarët e parë që u bën protestantë, më 1876, ishin Nikolla dhe Dhimitri nga Manastiri. Një vit më vonë i krishterë bëhet edhe Gjerasim Qiriazi. Ndërsa deri në vitin 1882 familja ungjillore shqiptare, rritet në 36 besimtarë. Kështu edhe u krijua kisha e parë protestante në Manastir, te shqiptarët gjatë kohës së re. Në këtë vit për herë të parë u mbajt adhurimi, predikimi dhe lutja në gjuhën shqipe, ndërsa një historian i huaj ka thënë se kjo sigurisht se kishte ndodhur ndoshta vetëm para 1000 vjetëve në tokat ilire.

Më 1890, kur edhe Gj. Qiriazi merr titullin “predikues”- ungjilltar i popullit shqiptar, nga Kolegji Amerikan i Samokovës, hapet kisha e dytë protestante te shqiptarët, në Korçë. Shërbesat e para janë zhvilluar në objektin e shkollës së parë shqipe. Dy vjet më vonë, u formua shoqëria e parë kombëtare brenda Shqipërisë, me emrin “Vëllazëria Ungjillore”. Programi dhe statuti i saj shtrihej në tetë pika. Pika e parë thoshte: “Vëllazëria Ungjillore ka për qëllim shpërndarjen e ungjillit në gjuhën shqipe, si dhe zhvillimin e letërsisë shqipe”. Në të njëjtin vit “Vëllazëria” vendosi që të botojë organin e saj “Letra e Vëllazërisë”. Kokë e këtyre punëve ungjillore ishte Gjerasim Qiriazi (1859-1894). Prandaj Gj. Qiriazi është Babai i kishës protestante shqiptare.

Lëvizja protestante te shqiptarët ka traditë 187 vjeçare, dhe sigurisht se nuk është “sektë” e këtyre ditëve. Asnjë lloj kishe, feje, religjioni apo besimi te shqiptarët nuk ishte lidhur për kombëtaren se sa kisha protestante. Gjithë komuniteti protestant në Shqipëri gjatë Rilindjes Kombëtare ishte ngritur në këmbë për të hapur shkolla shqipe, për të shkruar libra shqipe, për ta bërë shqipen gjuhë liturgjike, për ta ndihmuar atdheun, për të qenë shqiptarë. Mbi 100 dokumente gjenden sot në Britani të Madhe, Amerikë, Austri, Turqi, Shqipëri që i tregojnë këto fakte. Jo rastësisht Gj. Qiriazi zgjodhi jugun e Shqipërisë që të përhap protestantizmin, ndërsa jetoi në veri, dhe ishte i vetmi romantik shqiptar i cili edhe e vizitoi Kosovën (Prishtinën në vitin 1884) Priftërinjtë grekë dhe fanariotët e tyre në Shqipëri si dhe Patrikana greke me ngulm kërkonte nga Porta e Lartë që ta ndalonte këtë fe të re. Ata ankoheshin: prej se po predikon Qiriazi, feja jonë po shkatërrohet në Shqipëri.

Krerët protestantë: Vangjel Meksin, Grigor Gjirokastrin, Panajot Kapitarin, Naum Veqilharxhin, Koto Hoxhin, Nikollë Naçon, Gj. Qiriazi, Gjergj Qiriazi, Grigor Cilka, Petro Nini Laurasi, K. Kristoforidhi, Thanas Sina, Kristo Shuli, Sevasti Qiriazi etj.

Shumica e romantikëve shqiptarë e ndihmuan, e simpatizuan dhe e admiruan lëvizjen protestante shqiptare si: Elena Gjika, Asdreni, Konica, Noli, Naim Frashëri dhe shumë e shumë të tjerë. Naimi ishte ai i cili e ndihmoi lëvizjen protestante, dhe në takimet që kishte me Gjerasimin, ai insistoi që në librat e tyre të përdorin vetëm alfabetin latin.

Ç’farë Simbolizohet në Darkën e Zotit?

Qëllimi i sakramentit është që të simbolizojë apo të ilustrojë një apo disa të vërteta të brendshme shpirtërore përmes simboleve të jashtme, të përjetueshme përmes shqisave tona. Në rastin e Darkës së Zotit, simbolet e jashtme janë buka, vera, akti i ndarjes së bukës dhe i derdhjes së verës, përvetësimi i bukës dhe i verës përmes ngrënies dhe pirjes, e tëra kjo gjë në bashkësinë e njëri-tjetrit. Të tëra këto së bashku përbëjnë elementet e Darkës së Zotit. Por çfarë simbolizohet përmes këtyre elementeve?

Së pari, Darka e Zotit është një prezantim simbolik i vdekjes së Zotit Krisht. 1 Kor. 11:26 thotë “Sepse sa herë të hani nga kjo bukë ose të pini nga kjo kupë, ju shpallni vdekjen e Zotit, derisa ai të vijë.” Thelbi i doktrinës së Shpengimit, mesazhi qendror i Biblës, që u predikua në Dhiatën e Vjetër përmes sakrificave të shumta, që në vetvete ishin simbole profetike të Besëlidhjes së Re, është sakrifica zëvendësuese e Krishtit, vetë Zotit, për shpengimin e mëkatarëve. Fjalët e sakramentit “thyer për ju” dhe “derdhur për shumë” theksojnë faktin që vdekja e Krishtit ishte një vdekje sakrifikuese, për shpëtimin e popullit të tij, e bërë në vend të tyre.

Së dyti, Darka e Zotit simbolizon pjesëmarrjen e besimtarit në Krishtin e Kryqëzuar. Gjatë festimit të Darkës ësë Zotit, pjesëmarrësit, jo vetëm që vështrojnë simbolet, por edhe i marrin dhe ushqehen me to. Në një farë mënyrë, ata “hanë mishin e Birit të Njeriut dhe pinë gjakun e Tij” (Gjoni 6:53), pra në mënyrë simbolike, ata përvetësojnë bekimet që u janë siguruar përmes vdekjes sakrifikuese të Krishtit.

Së treti, Darka e Zotit simbolizon jo vetëm vdekjen e Krishtit si objekti i Besimit tonë, si dhe aktin e besimit i cili bashkon besimtarin me Krishtin, por edhe efektet e këtij akti që është dhënia e jetës, fuqia dhe gëzimi në shpirtin e tij. Kjo nënkuptohet në elementet e bukës dhe verës. Ashtu siç buka dhe vera ushqejnë dhe forcojnë jetën fizike të njeriut, po kështu edhe Krishti mbështet, ushqen, rifreskon dhe gjallëron jetën në shpirtin e besimtarit. Bibla gjithmonë Krishtin si burimi i jetës, fuqisë dhe lumturisë së besimtarit. Tek Kol. 3:3 Pali thotë se “jeta juaj është fshehur bashkë me Krishtin në Perëndinë.”

Së katërti, sakramenti gjithashtu simbolizon bashkimin e besimtarëve më njeri-tjetrin. Si anëtarë të trupit mistik të Krishtit, besimtarët formojnë një njësi shpirtërore. Ata hanë të njëjtën bukë dhe pinë nga e njëjta verë. Apostilli Pal tha “sepse ne jemi një bukë, një trup, sepse të gjithë marrim pjesë në të vetmen bukë” (1 Kor. 10:17), dhe shtoi “sepse të gjithë ne jemi pagëzuar në një Frymë të vetëm në të njëjtin trup,” (1 Kor. 12:13). Teksa ne marrim dhe i kalojmë njëri-tjetrit elementet e sakramentit, ne futemi në një marrëdhënie intime, lidhëse dhe inkurajuese me njëri-tjetrin.

Pra, sakramenti i Darkës së Zotit ka për qëllim që të simbolizojë sakrificën zëvendësuese të Krishtit, unifikimin tonë mistik e jetëdhënës më Krishtin si objekti i besimit tonë, efektet apo bekimet që burojnë nga ky bashkim unik me Krishtin, si dhe bashkësinë intime që besimtarët kanë me njeri-tjetrin si trupi i Krishtit.

Identiteti i Humbur Historik dhe Teologjik i Kishes Ungjillore

Gjatë historisë fjalët ndryshojnë. Disa bëhen arkaike, disa fjalëve të tjera u ndryshon kuptimi, ndërsa disa të tjera duket sikur e humbasin kuptimin që kanë pasur. Kjo e fundit duket se ka ndodhur në kohën tonë me termin “ungjillor”. “Në të kaluarën kjo fjalë shërbente si një lidhje uniteti midis të krishterëve që vinin nga një larmi e madhe traditash të krishtera. Kisha ungjillore historike ishte pohuese apo shpallëse e besimit. Në të përfshiheshin të vërtetat thelbësore të krishterimit, që ishin përcaktuar nga sinodet e shquara ekumenike të kishës. Ungjillorët kishin një trashëgimi të përbashkët me “solat” e Reformacionit protestant të shekullit të gjashtëmbëdhjetë, si origjina e tyre e përbashkët historike.

Sot, drita e Reformacionit është zbehur jashtë mase. Si pasojë, fjala “ungjillore” është bërë aq gjithëpërfshirëse sa e ka humbur kuptimin. Ne rrezikojmë që të humbim unitetin dhe identitetin që është arritur për shekuj të tërë. Për shkak të kësaj krize dhe për shkak të dashurisë sonë për Krishtin, ungjillin e kishën e tij, ne përpiqemi që të rishpallim përkushtimin tonë ndaj të vërtetave kryesore të Reformacionit dhe të kishës ungjillore historike. Këto të vërteta i pohojmë jo për shkak të rolit të tyre në traditat tona, por sepse besojmë se janë qendrore ndaj Biblës.” (Deklarata e Kembrixhit)

Qëllimi është që të marrim mbi veten tonë një thirrje e trefishtë: 1) të pendohemi nga konformizmi me botën; 2) të rifitojmë doktrinat madhështore të Biblës siç bënë Reformatorët pesëqind vite më parë; dhe 3) të jetojmë një jetë të transformuar në çdo sferë të saj nga të vërtetat thelbësore të Ungjillit.

Sola Scriptura: Themeli Ynë i Vetëm

Në kohën e Reformacionit, sola Scriptura deklaronte se Bibla ishte vetmi autoritet final për të Krishterët në të gjitha çështjet e besimit dhe të jetës. Ky ishte themeli i vetëm mbi të cilën ndiheshin të tëra doktrinat e tjera ungjillore, dha prandaj është quajtur principi zyrtar (fomal principle) – një term identifikon burimin autoritar të teologjisë së Kishës.

Në kontekstin e tyre historik, nga njëra anë, Reformatorët përballeshin me Kishën Kalotike që besonte se doktrina e saj, deklaratat e koncilëve dhe të Papëve, dhe tradita e shkrimet e etërve të Kishës ishin standardi absolut dhe final. Roma besonte se Bibla ishte një libër autoritar, i frymëzuar dhe i pagabueshëm. Por nga ana tjetër besonte që Bibla kishte nevojë për një interpretues të pagabueshëm që të fliste në mënyrë autoritare dhe përfundimtare mbi të gjitha çështjet e besimit dhe jetës. Për Romën, Bibla nuk është e mjaftueshme dhe as autoriteti final.

Nga ana tjetër Reformatorët përballeshin me Anabaptistët apo grupime të tjera të fragmentarizuar nga trupi i Kishës Katolike, që jo vetëm refuzonin çdo lloj tradite a deklarate të Kishës si autoritetin final, por që refuzonin edhe madje nevojën e vetë Biblës sepse Fryma e shenjtë u fliste atyre ose të paktën drejtuesve të tyre direkt. Në vend të një Pape, Anabaptistët prodhuan një numër ende në rritje të mesazherësh “të pagabueshëm” gjë dëgjonin direkt zërin e Perëndisë.

Sot ne përballemi më sfida të ngjashme brenda Kishës Ungjillore. Kisha beson se vërtetë Bibla është e frymëzuar nga Perëndia, se është pa gabime dhe e pa-gabimtë. Por Kisha sot nuk beson se Bibla është e mjaftueshme “për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë” (2 Tim. 3:16-17). Pavarësisht se ungjillorët nuk e thotë të me fjalë, ata e deklarojmë me vepra momentin kur ndjejmë nevojën për të suplemnetuar apo ndihmuar Biblën me mënyrat njerëzore: teknika sociologjike për të bërë ungjillëzim; psikiatrinë për të ndihmuar rritjen në dishepullizim; shenja dhe mrekullitë ekstra-biblike për inkurajim dhe për të “zbuluar” vullnetin e Perëndisë në jetën tonë; mjetet politike për të arritur progres apo reformim social. Pavarësisht deklaratave, Ungjillorizmi sot efektivisht mohon plot-mjaftueshmërinë e Fjalës së Perëndisë sepse mendon që ajo është e pamjaftueshme për të përmbushur dhe adresuar detyrat që na shtrohen nga Perëndia sot.

Plot-mjaftueshmëria e Fjalës është mesazhi i të paktën tre pasazheve në Bibël. Psalmi 19 krahason fjalën e shkruar të Perëndisë, zbulesës e veçantë me zbulesën e përgjithshme në Perëndisë në natyre dhe kozmos. Mateu 4 tregon se si Jezusi përdori Biblën për të fituar mbi tundimet, për të gjetur vullnetin e Perëndisë në jetën e tij apo me fjalë të tjera për të adresuar çështjet e tij personale ekzistenciale. 2 Timoteut e është këshilla e Apostullit Pal drejtuar një Pastori të ri, Timoteut për mënyrën se si ai duhet të përballojë kohërat e vështira që po i afroheshin atij dhe Kishës. Fjala është e mjaftueshme për ungjillizim. E vetmja mënyrë se si Fryma e Shenjtë vepron për të rilindur njeriun e vdekur në mëkat është përmes Biblës. Pjetri tha, “jeni ringjizur jo nga një farë që prishet, por që nuk prishet, me anë të fjalës së Perëndisë së gjallë dhe që mbetet përjetë.” Fjala është plotësisht e mjaftueshme për shenjtërim pa nevojën e një përjetimi të veçantë, të një “bekimi të dytë” apo të një pagëzimi të dytë të Frymës, apo diçka tjëter. Pali thotë, “konsideroheni veten të vdekur për mëkatin, por të gjallë për Perëndinë, në Jezu Krishtin, Zotin tonë,” (Rom. 6:11). Pra, njih Biblën dhe mësimin e saj se se çfarë Perëndia ka bërë për në shpëtimin tonë, zhvish njeriun e vjetër, vish njeriun e ri, dhe në këtë proces Perëndia ka vepruar përmes Fjalës për shenjtërimin tënde. Të tëra këto pasazhe theksojnë që vetëm Fjala e Perëndisë është e mjaftueshme për këto sfida.

Solus Christus: I Vetmi Ndërmjetës

Shfajësimi vetëm për shkak të veprës së përfunduar të Krishtit kupton që Jezusi ka bërë tërësisht dhe plotësisht gjithçka që është e nevojshme për shpëtimin tonë. Kështu asnjë meritë e njeriut këtu në tokë apo në purgatorin që nuk ekziston, asnjë meritë e shenjtorëve në tokë apo në qiell nuk i shton dhe as nuk e përmirëson veprën e Krishtit. Në fakt çdo lloj përpjekjeje për ti shtuar veprës së Krishtin veprën e njeriut përfundon në një perversion të ungjillit dhe si rrjedhim nuk fare ungjill (Gal. 1:6-9). Të besosh dhe të predikosh Solus Christus do të thotë të proklamosh Krishtin si i vetmi Profet, Prift dhe Mbret i mjaftueshëm për të Krishterin. Ne nuk kemi nevojë për profetë të tjerë për të na dhënë zbulesa nga Perëndia. Ne nuk kemi nevojë për priftërinj të tjerë për të na ndërmjetësuar shpëtimin dhe bekimet e Perëndisë. Ne nuk kemi nevojë për mbretër të tjerë për të kontrolluar apo legjisluar mendimin dhe jetën e besimtarëve. Jezusi është gjithçka ndaj nesh dhe për ne siç na ofrohet lirshëm në ungjill.

Në Mesjetë, prifti besohej se kishte një marrëdhënie të veçantë me Perëndinë dhe si rrjedhim i ndërmjetësonte bekimet e tij njeriut. Mendimtarët e Rilindjes si Petrarka bënin thirrje, si John Lenon në shekullin e kaluar për një unifikim të religjioneve ku dashuria ishte gjithçka që do të ishte e nevojshme. Shumë prej mendimtarëve të tjerë të Rilindjes besonin se zbulesa e Perëndisë në krijesë ishte e mjaftueshme për shpëtimin e njeriut, dhe si rrjedhim Krishti nuk kishte pse të ishte e vetmja rrugë për tek Ati. Njeriu mund ta gjejë vetë perëndinë duke studiuar natyrën dhe vetveten dhe ketë ai e ka bërë përmes të gjitha religjioneve të ndryshme si rrugë për tek Perëndia.

Reformacioni ishte një sulm frontal i besimit të njeriut në njerëzimin dhe një mbrojtje e idesë se vetëm Perëndia na e zbulon veten e Tij dhe vetëm ai na shpëton ne. Dhe se vetëm Biri na e ka bërë të njohur Atin. Jezusi tha, “Çdo gjë më është dhënë në dorë nga Ati im, dhe asnjëri nuk e njeh Birin, përveç Atit; dhe asnjëri nuk e njeh Atin, përveç Birit dhe atij të cilit Biri don t’ia zbulojë” (Mateu 11:27). Ky theks i Shkrimit ishte arsyeja e thirrjes Solus Christus: Vetëm Krishti.”

Sot ungjillorët po përjetojnë një erozion të besimit të fokusuar vetëm në Krishtin. Deklarata e Kembrixhit deklaron, “Me sekularizimin e besimit ungjillor, interesat e tij përzihen me ato të kulturës. Si pasojë kemi humbjen e vlerave absolute, individualizmin tolerant dhe zëvendësimin e shenjtërisë me tërësinë, të pendimit me restaurimin, të vërtetën me intuitën, besimin me ndjenjat, providencën me shanset dhe shpresën e qëndrueshme me kënaqësinë e çastit. Krishti e kryqi i tij nuk janë më qendra e vizionit tonë.” Predikimi i Kryqit si zemra dhe esenca e Krishterimit, si fuqia e Perëndisë për këdo që beson, si fuqia e Perëndisë madje edhe për shenjtërimin tonë Sot Ungjillorizmi rrezikon të harrojë Krishtin dhe kryqin e tij për shkak të preokupimit idhujtar me vetveten. Shumica e ungjillorëve besojnë se njeriu është në themel i mirë e i lindur i tillë dhe se ungjilli ka të bëjë kryesisht me Perëndinë që na ndihmon ne që të ndihmojmë vetveten. Kisha duhet të Kthehet tek Teologjia e Kryqit, siç e shprehu Luteri, pasi ai që kupton Kryqin, ka kuptuar Biblën, ka kuptuar Jezus Krishtin dhe ungjilli nuk predikohet “nëse nuk shpallet vepra zëvendësuese e Krishtit dhe nuk kërkohet besimi në Personin e veprën e Krishtit.”

Sola Gratia: E Vetmja Metodë

Ungjillorët, ashtu si edhe katolikët si në Mesjetë edhe sot nuk e mohojnë hirin e Perëndisë si të domosdoshëm për shpëtimin e njeriut. Ungjillorët nuk duan të jenë heretikë. Problemi është se edhe pse teorikisht e pranojmë, praktikisht e mohomë përmes neglizhimit. Kur Reformatorët thirrën Sola Gratia-Vetëm Hiri, ata po deklaronin se njeriu nuk mund të manipulojë Perëndinë për shpëtimin e vet; se Perëndia nuk i ka ndonjë borxh njeriut për shkak të ndonjë gjëje që njeriu bën, dhe i vetmi borxh që i ka njeriut është dënimi; dhe se kur Perëndia e shpëton njeriun e bën këtë vetëm për shkak të dashurisë së tij të përjetshme dhe të pavarur nga diçka jashtë Perëndisë, dhe se Perëndia shpëton vetëm për shkak të kënaqësisë së tij.

Sot Ungjillorëve besojnë se Bibla thotë se janë të vdekur në mëkat. Por kur i teston më thellë dhe më rëndë zbulon se në të vërtetë besojnë se janë vetëm një çikë të vdekur-jo tamam. Se në këtë interpretim të tyre të të qenit vetëm pak të vdekur në mëkatet e tyre, ata janë mjaftueshmërisht të gjallë sa për të zgjedhur Perëndinë të parët, sa për të marrë vendimin e zgjuar për marrë Jezusin në zemër përmes një lutjeje të vetme; që edhe pse Perëndia të shpëton prej hirit, njeriu bashkëpunon me hirin e Perëndisë për të bërë pjesën tonë në shpëtimin e vetvetes. Katolikët kanë doktrinën e Marisë si Bashkëçlironjëse e njerëzimit. Ungjillorët kanë doktrinën e humanizmit ku njeriu është bashkë-shpëtimtar me hirin e Perëndisë. Kjo është arsyeja përse ungjillorët nuk besojnë dhe as nuk kuptojnë doktrinën e mrekullueshme të zgjedhjes sovrane të njeriut nga Perëndia. Kjo është një doktrinë që nuk i duket e drejtë njeriut. Kur besohet “doktrina e drejtësisë dhe barazisë,” domosdoshmërisht pranohet një standard drejtësie përmes së cilës Perëndia duhet ti shpëtojë detyrimisht të gjithë ose të paktën tu japë të gjithëve të njëjtin shans për të shpëtuar vetveten. Ky nuk është hir!

Sot Kisha ungjillore është një kishë Pelagianiste apo të paktën gjysëm-pelagianiste. Pelagianizmi është një herezi që vjen nga shekulli i IV-rt që mohon mëkatin fillestar të Adamit, dhe nevojën absolute për hirin e Perëndisë. Ajo mëson se njeriu mund ti afrohet për shpëtim Perëndisë vete, apo maksimumi, me pak ndihmë nga Perëndia. Ashtu si edhe Kisha Katolike e ajo Ortodokse, Ungjillorët besojnë se Perëndia u jep atyre hirin e tij, dhe se njeriu duke e përdurur siç duhet vjen në shpëtim; se njeërëzimi nuk është i vdekur në mëkat dhe se mëkati dhe vdekja e Adamit nuk i transmetohet pasardhësve të tij dhe që ai është vetem një shembull i keq. Se Krishti është shembulli absolut i dashurisë dhe i shenjtërisë. Sot predikimi fokusohet në nevojën dhe teknikat e të ndjekurit të Krishtit e shembullit të tij dhe jo në personin dhe veprën e tij.

Deklarata e Kembrixhit thotë, “Ne riafirmojmë se në shpëtim, çlirohemi nga zemërimi i Perëndisë vetëm ne anë të hirit të tij. Vetëm vepra e mbinatyrshme e Frymës së Shenjtë na sjell te Krishti, duke na çliruar nga skllavëria jonë ndaj mëkatit dhe duke na ngjallur nga vdekja shpirtërore në jetë shpirtërore. Ne e mohojmë që shpëtimi është në një farë mënyre vepër e njeriut. Metodat, teknikat ose strategjitë njerëzore në vetvete nuk mund ta përmbushin këtë shndërrim. Besimi nuk prodhohet nga natyra jonë njerëzore e parilindur.”

Sola Fide: I Vetmi Instrument

Sola Fide ishte thirrja biblike e Reformatorëve që deklaronin se “Shfajësimi është vetëm me anë të hirit, vetëm nëpërmjet besimit vetëm dhe vetëm përmes Krishtit. Ky është artikulli me anë të të cilit qëndron apo bie një kishë.” Besimi është i vetmi instrument për shfajësimin tonë. Sot ky artikull shpërfillet, shtrembërohet apo edhe mohohet ndonjëherë nga drejtues, studiues e pastorë që shpallin se janë ungjillorë. Modernizmi ndezi zjarrin e pakënaqësisë me ungjillin Biblik dhe sot dikton natyrën e shërbesës dhe përmbajtjen e mesazhit. Tundimi i predikuesit të ungjillit sot është që të ndjehet i vetëm në podium përpara turmave që po u predikon. Dhe si rrjedhim kthehet tek marketingu, tek teknikat e oratorisë, tek informacioni sociologjik apo psikologjik, tek manipulimet emocionale përmes muzikës, kultit të personalitetit, dritave të skenës, dramave apo pantonimave në shërbesë apo ungjillizim, etj. “Si pasojë, bindjet teologjike janë të ndara shpesh nga shërbesa. Prirja e marketingut në shumë kisha e shpie këtë edhe më tutje, duke e fshirë dallimin midis Fjalës biblike dhe botës, duke i hequr kryqit të Krishtit skandalin e vet dhe duke e redaktuar besimin e krishterë në parime e metoda që mund tu sjellin sukses korporatave shekullare.” (Deklarata e Kembrixhit)

Çfarë duhet të bëjmë që të përfitoj ato që Krishti i vetëm ka siguruar në Kryq? Vepra të mira? vepra fetare? Vepra sociale? Jo! Çfarë ne duhet të bëjmë është që të besojmë. Pali thotë “ndërsa atij që nuk vepron, por beson në atë që shfajëson të paudhin, besimi i tij i numërohet për drejtësi” (Rom. 4:5). Ne shpëtohemi vetëm përmes besimit. Vetëm përmes besimit ne marrim Fjalën e Krishtit, shfajësimin nga Perëndia At, faljen e mëkateve, biresimin si femijë të Perëndisë dhe sigurinë e jetës së Përjetëshme.

Prandaj dhe ne “riafirmojmë se shfajësimi është vetëm me anë të hirit për shkak të Krishtit vetëm. Në shfajësim, drejtësia e Krishtit na numërohet si e vetmja përmbushje e drejtësisë së përkryer të Perëndisë. Ne e mohojmë se shfajësimi varet nga ndonjë meritë që gjendet tek ne ose në bazë të injektimit të drejtësisë së Krishtit në ne dhe mohojmë që një institucion që pretendon se është një kishë e vërtetë, por që e mohon apo e dënon sola fiden, të pranohet apo njihet si një kishë legjitime.” (Deklarata e Kembrixhit)

Soli Deo Gloria: E Vetmja Ambicie

Bota është e mbushur me njerëz ambiciozë. Por Pali thotë se “e kam bërë ambicien time që të predikoj aty ku Krishti nuk është predikuar,” (Rom. 15:20). Sepse Perëndia ka folur kaq qartë dh ka shpëtuar në mënyrë kaq sovrane dhë përfundimtare, besimtari është I lirë që të adhurojë, shërbejë, dhe të lavdërojë Perëndinë përgjithmonë. Pyetje-përgjigja e parë Katekizmit të Shkurtër të Uestminsterit, thotë: “Cili është synimi përfundimtar i njeriut? Synimi përfundimtar i njeriut është të lavdërojë Perëndinë dhe të gjejë kënaqësinë në Të.”

Reformatorët ishin njerëzit më të përulur, më të druajtuar përpara Perëndisë, dhe më ekzaltues të Emrit të Tij. Thirrja e Psalmistit “Jo neve, o Zot, jo neve, por emrit tënd jepi lavdi, për mirësinë tënde dhe për besnikërinë tënde” (Psa. 115:1) mund të thuhet se ishte motoja kryesore e Reformacionit. Soli Deo Gloria-E Gjithë Lavdia Vetëm Perëndisë ishte motoja e motove për ta teksa synonin që në gjithçka të nderohej Perëndia. Madje John Calvin instruktoi kishën në Gjenevë që ta varrosnin në një arkivol të thjeshtë dhe në varr pa gur zbukurimi e pa emër. Edhe sot e kësaj ditë varri i tij mbetëet i panjohur. Pse? Sepse ai e dinte mire se zemra e njeriut ishte fabrike idhujsh, siç shkruan tek komentari i tij mbi Psalmet, dhe sepse e njihte mire tendencë njerëzore drejt idhujtarizimit të njeriut, supersticionit dhe kultit të individit. Ai nuk dontë që asnjë ti shkëpuste sytë nga lavdërimi i Perëndisë për shkak të tij edhe pas vdekjes së tij.

Cila është ambicja e lëvizjes ungjillore sot? Pamvarësisht se çfarë deklarohet, zënkat për kryesinë e VUSH-it. konkurenca dhe shikimi vërngër ndërmjet Kishave, festivale adhurimi e tekste këngësh në të cilat flitet më shumë për njeriun dhe se çfarë dëshiron apo duhet të bëjë ai gjatë këngës, dhe kjo e përsëritur nëpër refrene deri në ekses, konfliktet ndërmjet pastorëve, pleqëve apo edhe besimtarëve me njëri-tjetrin, dëshmojnë se lavdia e njëriut dhe jo ajo eksluzive e Perëndisë është motoja dhe ambicja jonë.

“Sa herë që autoriteti biblik në kishë humbet, Krishti zhvendoset nga vendi që i takon, ungjilli shtrembërohet, besimi deformohet, kjo ndodh gjithnjë vetëm për një arsye: se interesat tona kanë zënë vendin e atyre të Perëndisë dhe ne bëjmë shërbesën e tij sipas vullnetit tonë. Humbja e përparësisë së Perëndisë në jetën e kishës në kohën e sotme është diçka e zakonshme dhe e mjerueshme. Pikërisht kjo humbje na lejon që ta shndërrojmë adhurimin tonë në dëfrim, predikimin e ungjillit në marketing, të besuarit në teknikë, të qenit të mirë në të ndjerët mirë për veten dhe besnikërinë në të qenit të suksesshëm. Si pasojë, Perëndia, Krishti dhe Bibla kanë një domethënie mjaft të vogël për ne” (Deklarata e Kembrixhit) dhe nuk janë më relevante në jetën tonë.

Ambicia jonë nuk është lavdia e kishës dhe aq më pak e emrave tanë. Doktrina jonë është për lavdi të Perëndisë. Ungjillizimi ynë është për lavdi të Perëndisë. Dishepullizimi, dhënia, shërbesat, dhjakonata, çdo gjë është për lavdinë dhe vetëm për lavdinë e Perëndisë. “Pra, nëse hani, nëse pini, nëse bëni ndonjë gjë tjetër, të gjitha t’i bëni për lavdinë e Perëndisë” (1 Kor. 10:31). Kjo është motoja dhe ambicia jonë. Ne ekzistojmë jo më për veten tonë. Krishti “ka vdekur për të gjithë, me qëllim që ata të cilët jetojnë, të mos jetojnë që sot e tutje për veten e tyre, po për atë që vdiq dhe u ringjall për ta,” (2 Kor. 5:15)

Ungjillorët sot kanë përqafuar urtësinë e botës, teologjinë e botës, programin e botës, dhe metodën e botës. Rezultati është një kishë ungjillore që ka humbur fuqinë dhe realitetin e ungjillit. A mund ta rifitojmë kisha fuqinë e humbur? Po! Por vetëm nëse mbajmë ungjillin e plotë të Reformacionit, duke mos bërë kompromis me botën dhe kulturën e saj. Si mund të realizohet? Përmes ripërtëritjes së mendjes (Rom. 12:2) përmes studimit të Fjalës së Perëndisë…të fuqizuar nga Fryma e Shenjtë me qëllim që të fillojmë të marrim nga ai shkëlqimi i lavdishëm i Zotit Jezus Krisht, duke u bërë gjithnjë e më shumë si ai. Vëllezër, nga historia dimë se ndonjëherë duhen njëmijë zemra që thërrasin si një zë i vetëm. Por ka raste si ky i yni, kur një zë i vetëm duhet të kumbojë sa për njëmijë. Prandaj, le të përmbushim thirrjen tonë dhe të gjithë ata që thonë se e njohin Perëndinë të tregojnë se në fakt e njohin atë ashtu sic Ai është-për lavdinë e Tij dhe për bekimin e të gjithëve.

Lutu me Besim

Atëherë Jezusi, duke u përgjigjur, u tha atyre: “Kini besimin e Perëndisë! ²³ Sepse ju them në të vërtetë se nëse dikush do t’i thotë këtij mali: “Luaj vendit dhe hidhu në det”, dhe nuk do të ketë dyshime në zemër të vet, por do të besojë se ajo që po thotë do të ndodhë, çdo gjë që të thotë do t’i bëhet. ²⁴ Prandaj po ju them: Të gjitha ato që ju kërkoni duke lutur, besoni se do t’i merrni dhe ju do t’i merrni. -Marku 11:22-24

 Besimi është akti i mbështetjes apo i lëshimit të vetvetes, trup dhe shpirt, në krahët e Krishtit për shpëtimin, shenjtërimin dhe bekimin tonë. Ky nuk është një akt irracional. Besimi ndërtohet mbi logjikën. Besimi ndërtohet mbi faktin se ai të cilit i ke besuar, Krishti, është në gjendje, i gatshëm e plot deshirë që të të japë ato që i kërkon apo ato që të ka premtuar. Sa për ilustrim: Kalimi mbi një urë është në vetvete një akt besimi në urën dhe në konstruktorin e saj. Kalimi mbi të zbulon se çfarë mendon apo beson dikush për urën dhe atë që e ka ndërtuar atë. Po kështu, besimi i vërtetë është vendosja e jetës tonë me tërë shqetësimet e saj në dorën e Perëndisë. A besoj unë se Perëndia di se çfarë është më mirë për mua? A reagoj me inat a mërzitje apo me mosbesim ndaj Perëndisë kur shikoj se ai nuk do ti bëj gjërat sipas mënyrës apo kohës time?

Lutja kërkon besim. Ajo kërkon qene ti besojmë Perëndisë, ta lëshojmë veten në krahët e tij, dhe ti vendosim shpresat dhe pretendimet tona në Perëndinë. “Ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është, dhe se është shpërblenjësi i atyre që e kërkojnë atë,” (Heb. 11:6). Ne duhet ti besojmë Fjalës së Tij. Kur ne i besojmë Perëndisë, ne dëshirojmë që vullneti i tij të fitojë mbi vullnetin tonë me qëllim që tia nënshtrojë atë vullnetit të tij. Kur ne i besojmë Perëndisë, ne dëshmojmë e rrëfejmë së Perëndia është i plotfuqishëm dhe se zemrat tona dëshirojnë e përpiqen që të jenë një me vullnetin e Perëndisë.

Vargu 22 thekson se ne duhet që të kemi besim në fillim pa të lutemi. Ne duhet që të dëshirojmë Perëndinë dhe vullnetin e tij pa të lutemi në përputhje me të. Kur lutemi pa besim ne po përpiqemi që të lëvizim malet e gabuara të jetës tonë. Ka shumë lloje malesh. Male të problemeve të jashtme, dhe male të brendshme të dëshirave, planeve dhe mendimeve mëkatare. Këto male kundërshtojnë planin e Perëndisë dhe shtrirjen e Mbretërisë së tij. Jakobi shkroi se “Ju kërkoni dhe nuk merrni, sepse kërkoni keqas që të shpenzoni për kënaqësitë tuaja,” (Jakobi 4:3).

Kur lutemi siç duhet, ne jo vetëm e vendosim besimin tonë tek Perëndia, por edhe në vullnetin e tij siç na shprehet në Fjalën e Tij (Gjoni 17:17) dhe premtimet e Tij (1 Gjo. 5:14-15). “Kjo është siguria që kemi përpara tij: nëse kërkojmë diçka sipas vullnetit të tij, ai na e plotëson.”

A e përdor besimin në Krishtin kur lutesh? “Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua!” (Gjoni 14:1) na urdhëron Krishti. A i beson personit  dhe veprën ndërmjetësuese të Krishti që të plotësojë të tëra nevojat tuaja si Profeti, Prifti dhe Mbreti  yt? A është interesi dhe shqetësimi yt kauza e Mbretërisë se Krishtit, promovimi dhe propagandimi i Emrit dhe i Fjalës së Tij, aq sa këto farkëtojnë dëshirat dhe qëllimet e tua dhe madje konsumojnë kohën dhe energjinë tuaj? Vullneti i Perëndisë bëhet parësori dhe vullneti yt bëhet dytësori kur besimi i vërtetë është aktiv në jetën tënde. Një besim i gjallë do të prodhojë dëshirën për t’iu konfirmuar vullnetit të tij. Për besimtarin e vërtetë është madje e thjeshtë për tu fokusuar në malet që na rrethojnë: malet e mosbesimit, të joshjeve të botës, të doktrinave të gabuara, të njohjes dhe aftësive tona të kufizuara. Por ne jemi të thirrur që të fokusohemi tek Perëndia në Krisht-tek ai që është më i lartë se të tërë këto male. Ne jemi të thirrur që të lutemi me besim për hir të Krishtit. Kjo është e mundur vetëm nëse lutemi në përputhje më vullnetin e Perëndisë, “ardhtë mbretëria juaj.” Vetëm atëherë këto male do të përfundojnë në detin e harresës.

A nuk është Perëndia besnik dhe i besueshëm? A nuk është kujdesur ai deri tani për familjet dhe kishat tona? A nuk na ka dhënë Ai dëshira të shumta të providencës dhe mirësisë së tij ndaj nesh si në histori ashtu edhe në Fjalën e Tij? A beson në hirin e tij sovran? A mund ti rezistojnë malet e mëkatit tënd, mosbesimit dhe ngurtësimit të zemrës, hirit të plotfuqishëm të Perëndisë? A beson se Perëndia mund të hedhë malet e mëkatit tënd në detin e faljes së Tij me anë të hirit të tij sovran? Beso dhe lutu me besim.

Kush Duhet Të Lutet?

O ju të gjithë që keni etje, ejani tek ujërat, dhe ju që nuk keni para ejani, blini dhe hani! Ejani, blini pa para dhe pa paguar verë dhe qumësht! 2 Pse shpenzoni para për atë që nuk është bukë dhe fryt i mundit tuaj, për atë që nuk të ngop? Dëgjomëni me kujdes dhe do të hani atë që është e mirë, dhe shpirti juaj do të shijojë ushqime të shijshme. 3 Vini veshin dhe ejani tek unë, dëgjoni dhe shpirti juaj do të jetojë; dhe unë do të bëj me ju një besëlidhje të përjetshme, sipas hirit të qëndrueshëm që i premtova Davidit. 4 Ja, unë ia dhashë si dëshmitar popujve, si princ dhe komandant të popujve. 5 Ja, ti do të thërrasësh një komb që nuk e njeh, dhe një komb që nuk të njeh do të vrapojë te ti, për shkak të Zotit, Perëndisë tënd, dhe të Shenjtit të Izraelit, sepse ai të ka përlëvduar”. 6 Kërkoni Zotin ndërsa mund të gjendet, e thirrni ndërsa është afër. 7 I pabesi le ta lërë rrugën e tij dhe njeriu i padrejtë mendimet e tij, dhe le të kthehet tek Zoti që të ketë dhembshuri për të, tek Perëndia ynë që fal bujarisht.  (Isaiah 55:1-7)

 Tek Isaia 55, Perëndia shfaq zemërdhembshurinë e tij e tij kur fton këdo që ka etje (vg. 1) që të përfitojë bekimet e tij që premtohen në këtë pasazh. Kjo etja e dëshirimit të thellë shpirtëror na shtyn ne tek ai për mëshirën e tij. Vargjet 6 dhe 7 theksojnë urgjencën me të cilën ne duhet ti përgjigjemi Atij. Folja kërkoni tek vargu 8 kupton përdorimin aktiv të lutjes si mjet i tërheqjes së hirit të Perëndisë drejt vetes tonë. Ai që ne kërkojmë e dëshirojmë është ZOTI: i pandryshueshmi, i hirshmi, besëlidhje-mbajtësi Jehoca. Ne nuk duhet që të vonohemi në përqafimin e ofertës së Perëndisë; ne duhet ta kërkojmë atë teksa ai mund të gjendet-tani-përpara se sa vdekja të na afrohet. Profeti thekson lutjen personale kur thotë “e thirrni”  duke na kujtuar kështu që oferta e shpëtimit është për tani, ndërsa ai na është pranë përmes Fjalës së Tij dhe bekimeve. Ne nuk duhet të refuzojmë e as vonohemi në këtë ofertë. Nëse nuk i përgjigjemi thirrjes, do të vijë dita kur ai nuk do të mund të gjendet më, oferta e tij do të jetë e revokuar, dhe ne do ta gjejmë veten tonë përgjithmonë të ndarë prej tij pa asnjë shpresë shpëtimi. Perëndia kërkon që ne më tërë qenien tonë të pendohemi për mendimet, fjalët dhe veprimet tona të mëkatshme, duke marrë përmes besimit mëshirën dhe hirin e tij falës dhe të bollshëm.

Ka që thonë se meqë njeriu nuk mund të lutet siç duhet, është më mirë që njeriu të mos lutet fare. Ata e nxjerrin këtë përfundim nga dica vargje të veçuara që flasin  se si Perëndia nuk i pranon lutjet dhe adhurimin e mëkatarëve, se ato janë një erë e qelbur për hundët e tij dhe një neveri për sytë e tij. Këta thonë se Perëndia nuk i dëgjon mëkatarët dhe se gjithçka që nuk ofrohet nga besimi është mëkat.

Pjesa e parë e argumentit-që ne nuk lutemi siç duhet-është e vërtetë, por konkluzioni që është më mirë të mos lutemi fare është i gabuar. Nëse ky konkluzion do të ishte i rregullt, atëherë, në përputhje me parimin e mësipërm, i Krishteri as duhet të lexojë biblën, as të këndojë himne, psalme e këngë frymëtore në adhurimin e Perëndisë, as nuk duhet të pagëzohet, as të marrë darkën e Zotit, as të shkojë në kishë. Ky parim do të bënte që besimtari të lutet më pak se sa jobesimtari, sepse besimtari e ndjen mëkatin e tij shumë më tepër se sa jobesimtari. Besimtari i vërtetë është i vetmi që e kupton dhe pranon pavlefshëmirë e tij apo të saj për shkak të mëkatit. Ky lloj argumenti që duket si shpirtërore në plan të para është në fakt një justifikim afetarie dhe një perversion i mesazhit të ungjillit. Është e rrezikshme që të besosh apo tu mësosh të tjerëve që ne nuk mund të lutemi e as ti afrohemi Perëndisë në lutje deri sa ne jemi shpirtërisht të përsosur. Psalmi 130:3-4 inkurajon fajtorin që nuk mund të qëndrojë para Perëndisë kur thotë “Në rast se ti do të merrje parasysh fajet, o Zot, kush mund të rezistonte, o Zot? 4 Por te ti ka falje, me qëllim që të kenë frikë prej teje.”

Ungjilli thërret të mëkatarin, atë që shpirtërisht është i varfër, i çalë e qorr, plot plagë e sëmundje shpirtërore që të vijë tek Krishti për shërim-tek ai që gjen kënaqësi në dhënien e mëshirës dhe dashurisë së Perëndisë krijesave të tij. Një thënie e Martin Luterit thotë: “”Të jesh i shpëtuar do të thotë të jesh i humbur tek këmbët e Krishtit.” Qëllimi final i Satanit është moslejimi i mëkatarëve që të shkojnë tek Krishti. Nëse ai nuk e arrin këtë qëllim si një luan që ulërin ai e realizon këtë si engjëlli i dritës. Ky është testi për të parë nëse në zemrën tënde po vepron Fryma e Shenjtë e Krishtit apo vepra mashtruese e Satanit. I pari të tërheq drejt Krishtit, i dyti përpiqet që të të izolojë ty nga Krishti.

Ne vërtetë mëkatojmë nëse nuk lutemi e adhurojmë siç duhet, por mëkatojmë dy herë nëse nuk lutemi e adhurojmë fare, nëse refuzojmë të përdorim lutjen, që është dhurata e Perëndisë ndaj nesh. Ne nuk mund të mohojmë mëkatshmërine e njeriut dhe të veprimeve të tij, por as nuk mund të mohojmë ungjillin e Perëndisë, ai kënaqet kur shpëton mëkatarin dhe i afron ata drejt vetes së tij. “Gjithçka që më jep Ati do të vijë tek unë; dhe atë që vjen tek unë, unë nuk do ta nxjerr jashtë kurrë”(Gjoni 6:37). Këto të vërteta nuk duhet të na izolojnë ne nga Jezus Krishti, ato duhet të na afrojnë drejt tij për shërimin e mëkatit tonë. Ungjilli na shtyn që të lutemi “Perëndi, ki mëshirë për mua mëkatarin. Ma hiq tërë padrejtësinë dhe më mbush me gjithçka unë kam nevojë-drejtësinë e Krishtit Jezus.”

Perëndia i foli të tërë kombit të Izraelit, të drejtë e të padrejtë kur tha “Do të jem sërish i lutur nga shtëpia e Izraelit ta kryej këtë për ta” (Ezek. 36:37). Kërkoni pra Zotin ndërsa mund të gjendet, e thirrni ndërsa është afër. Ne jemi tepër mëkatarë për të mos u lutur.

 

Çfarë është Lutja?

Lutja është akti i farkëtimit të një marrëdhënie ndërmjet dy pikave specifike: nevojave tona njerëzore dhe burimeve të Perëndisë që na ofrohen në Krisht.

Të Krishterët e vërtetë kanë zbuluar qe Perëndia, në Krisht, o ofron atyre hir, mëshirë, falje, paqe, jetë dhe dashuri. Kjo zbulohet në Ungjillin, apo në “lajmin e mirë” të Jezus Krishtit (2 Pjetrit 1:2-4). Po kështu të krishterët e vërtetë kanë përjetuar se sa shumë ata kanë nevojë për këto gjëra. Zemra jonë thërret për to në lutje. Psa. 84:2 thotë “Shpirti im dëshiron me zjarr dhe shkrihet për oborret e Zotit; zemra ime dhe mishi im i dërgojnë britma gëzimi Perëndisë të gjallë.”

Lutja identifikon dëshirat e zemrës dhe ia shpreh ato Perëndisë. Lutja mund të jetë në heshtje apo e thënë me zë të lartë. Mund të jetë po aq e thjeshtë sa edhe e tagrambledhësit mëkatar që lutej para Perëndisë duke rrahur gjoksin e duke thënë “O Perëndi, ji i mëshirshëm ndaj mua mëkatarit” (Luka 18:13) ose ajo mund të jetë e detajuar si lutja krye-priftërore e Krishtit (Gjoni 17) në të cilën ai derdhi para Perëndisë At të gjitha ato dëshira që ai kishte për ata që do të besonin në atë. Lutja madje mund të marrë edhe formën e një kënge. Psalmet janë quajtur “lutjet e Davidit” edhe pse ato ishin këngë.

Lutja Kristiane përqafon vullnetin e shpallur në Bibël të Perëndisë si norma dhe guida e lutjeve tona. Qëllimi është të kërkojmë gjëra që janë në harmoni me çfarë Perëndia dëshiron për ne. Premtimet e besëlidhjes së Perëndisë, të vulosura me gjakun e Krishtit (1 Kor. 11:25) janë themeli më i sigurtë i lutjeve tona “sepse të gjitha premtimet e Perëndisë janë në atë “po” dhe në atë “amen”” (2 Kor. 1:20). Kur vullneti njerëzor përkon me vullnetin e Perëndisë, lutjet marrin përgjigje të sigurt. “Kjo është siguria që kemi përpara tij: nëse kërkojmë diçka sipas vullnetit të tij, ai na e plotëson: Dhe nëse dimë se ai na i plotëson të gjitha ato që i kërkojmë, ne dimë se i kemi ato që i kërkuam atij,” (1 Gjo. 5:14-15).

Lutja Kristiane zhvillohet e rritet tek sa besimtarët i besojnë Krishtit gjithnjë e më shumë për gjithçka që ata kanë nevojë dhe për gjithçka ata janë të thirrur që të bëjnë. Në thelb ne nuk kemi pretendime pronësie apo sovraniteti mbi Perëndinë, dhe duhet që të mbështetemi plotësisht në meritat dhe lutjet e Krishtit dhe në ndihmën e pazëvendësueshme dhe të domosdoshme të Frymës së Shenjtë (Rom. 8:26). Kjo është arsyeja që ne Krishti na Urdhëron që të lutemi në emrin e tij (Gjo. 15:16; 16:24).

Lutja Kristiane është gjithashtu edhe pjesë e pendimit për mëkatet tona. në lutje ne rrëfejmë mëkatet tona, dhe i lutemi Perëndisë që të na falë dhe të na japë forcën që na nevojitet për ti bërë ato të vdesin në jetën tonë. Nga perspektiva e Perëndisë, një mëkat i rrëfyer vërtetësish është një mëkat i falur. “Para teje pranova mëkatin tim, nuk e fsheha paudhësinë time. Thashë: “Do t’ia rrëfej shkeljet e mia Zotit”, dhe ti e ke falur paudhësinë e mëkatit tim.” (Psa. 32:5). Po kështu, i njëjti Perëndi i cili na i fal mëkatet tona edhe na pastron nga cdo padrejtësi. Gjoni na siguron se “Po t’i rrëfejmë mëkatet tona, ai është besnik dhe i drejtë që të na falë mëkatet dhe të na pastrojë nga çdo paudhësi” (1 Gjo. 1:9).

Së fundi, lutja kristianë është një akt adhurimi. “Ty, o Perëndi, të përket lëvdimi në Sion; dhe do të kryhen zotimet para teje. 2 Te ti, që plotëson lutjen, do të vijë çdo krijesë,” (Psa. 65:1-2). Teksa ne njohim Perëndinë në Krisht, ne shtyhemi që ta lavdërojmë atë si Perëndi i Plotfuqishëm dhe si Atin tonë në qiej. Teksa ne përjetojmë veprën e Perëndisë në jetët tona të përditshme, ne mësojmë ta falënderojmë atë për të mirat e shumta dhe dhuratat e përsosura që ai na i ofron ne si hire e mëshira nga dora e tij atërore (Jakovi 1:17). Ne gjithashtu mësojmë të gëzohemi kur e gjejmë veten nën vështirësitë, sfidat, humbjet dhe hidhërimet e kësaj jete sepse e dimë që ato nuk janë produkt i një fati të verbër por në përputhje me vullnetin e Perëndisë i cili përmbush qëllimet e tij për ne dhe në ne (Rom. 8:28-29).

Ne kemi shumë për të mësuar për të pasur me të vërtetë një jetë të shëndetshme lutjeje. Lutu që hiri i Tij të të hapë zemrën ndaj Fjalës dhe Frymës së Perëndisë për të marrë instruktimin e këtyre meditimeve me një mendje të hapur dhe një ndërgjegje të modelueshme. Fillo tani duke u lutur për një zemër që kupton dhe hir për tu rritur në njohjen e Krishtit. AMEN.

01.Shenjtorët kanë bashkësi me Perëndinë

“Bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Apostulli Gjon na zbulon në Letrën e tij të Parë, se ku konsiston në përgjithësi kjo bashkësi me Perëndinë. Ai i siguron të Krishterët se miqësia e besimtarëve është me “Atin dhe me Birin e Tij Jezus Krisht.” Dhe për ta ngulitur këtë doktrinë në mendjet e lexuesve të tij ai shkroi “Atë që pamë dhe dëgjuam, ne po jua shpallim, që edhe ju të keni bashkësi me ne; dhe bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Të Krishterët në ato vite ishin të varfër, të sulmuar e të përbuzur. Drejtuesit e Kishave shikoheshin veçanërisht nga bota si llumi i botës. Kështu, ftesa që u bëhej jobesimtarëve për të ardhur në besimin tek Krishti, për tu bërë pjesë e bashkësisë se Krishterë shihej nga shumë si budallallëku më i madh.

Bota mendonte “Çfarë përfitimi do të kemi nëse i bashkohemi këtyre Kristianëve? Ftesa që vjen prej tyre është ftesa për t’iu bashkuar telasheve të tyre.  Përse duhet që ne të persekutohemi, të tallemi e të poshtërohemi nga bota, dhe në fund të provojmë çdo lloj ligësie të mundshme?

Këto objeksione kishte ndërmend Gjoni kur shkroi letrën e tij. Pavarësisht disavantazheve të shumta nën të cilat ndodhej bashkësia e Krishterë në ato kohë, e vërteta ishte se ata që i bashkoheshin popullit të Perëndisë gëzonin një status shumë më të nderuar, më të lavdishëm dhe më të dëshirueshëm. “Bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Kjo bashkësi që besimtarët kanë me Perëndinë është një marrëdhënie e miqësi e shenjtë dhe shpirtërore, siç edhe do ta shikojmë më poshtë.

Për shkak të mëkatit, asnjë njeri në gjendjen e tij të natyrshme nuk ka miqësi me Perëndinë. Perëndia është dritë, ne jemi errësirë. E çfarë miqësie mund të ketë drita me errësirën? Perëndia është jetë, ne jemi të vdekur. Perëndia është dashuri, ne jemi në armiqësi me të. E çfarë miqësie mund të ketë ndërmjet Perëndisë dhe njeriut? Njerëzimi, nën këto kushte, është pa Krishtin dhe si rrjedhim edhe pa asnjë shpresë dhe madje edhe pa Perëndi në këtë botë (Efe. 2:12). Njerëzit janë “të errësuar në mendje, të shkëputur nga jeta e Perëndisë, për shkak të padijes që është në ta dhe ngurtësimit të zemrës së tyre,” (Efe. 4:18). “A mund të ecin bashkë dy veta, në rast se nuk janë në një mendje?” (Amos 3:3). Për aq kohë sa ekziston kjo distance e madhe ndërmjet Perëndisë e njeriut, nuk mund të ketë miqësi e bashkësi me Perëndinë. Marrëdhënia jonë e parë me Perëndinë u humb në mëkatin e parë pa asnjë mundësi për tu kthyer tek perëndia përmes forcave tona.

Rruga e vetme e kthimit për tek ajo miqësi e parë me Perëndinë është përmes besimit në Jezus Krishtin. Edhe pse besimtarët e Dhiatës së Vjetër patën miqësi me Perëndinë përmes besimit në Mesinë që do të vinte, ata nuk kishin guximin dhe sigurinë në atë miqësi. Rruga për tek shenjtëria nuk ishte hapur ende (Heb. 9:8). Nën administrimin e hirit në Besëlidhjen e Re në Krisht, kjo rrugë është e hapur dhe besimtarët kanë guximin dhe sigurinë për të hyrë në prezencën e Perëndisë (Efe. 3:12; Heb. 10:20; Efe. 2:13, 14, 18).  Krishti pra është themeli i miqësisë tonë me Perëndinë dhe përmes Frymës së Shenjtë, besimtarët sot marrin guximin e besimit. Sa shumë Perëndia nga ka nderuar ne.

Mendja njerëzore shikon një mospajtim kaq të madh ndërmjet Perëndisë dhe njeriut sa që konkludon se nuk mund të ketë miqësi ndërmjet tyre. Njohuria se Perëndia dhe njeriu mund të jetojnë në një marrëdhënie me njëri-tjetrin fshihet në Krisht. Kjo është tepër e mrekullueshme për natyrën e korruptuar e të mëkatshme njerëzore për ta zbuluar. Njohja njerëzore na çon vetëm deri në frikë e terror kur mendon daljen para prezencës së Perëndisë. Por në Krisht, ne kemi një shteg për të dala para Perëndisë pa frikë.

Miqësia apo bashkësia ndërmjet dy personave është ndarja e shkëmbimi i atyre gjerave të mira që i japin kënaqësi të dyja palëve në këtë miqësi. Kështu ishte me Davidin e Jonatanin. Zemrat e tyre ishin të lidhura së bashku në dashuri (1 Sam. 20:17). Por dashuria ndërmjet dy miqve të mirë nuk është asgjë në krahasim me dashurinë që ekziston ndërmjet Perëndisë dhe popullit të tij. Kjo bashkësi dashurie është shumë herë më e mrekullueshme. Ata që e shijojnë këtë miqësi janë në mënyrë të lavdishme të bashkuar e njësuar me Perëndinë përmes Krishtit, dhe ndajnë me atë të gjitha frytet e mrekullueshme e të lavdishme të një miqësie të tillë.

Kjo miqësi me Perëndinë konsiston në Perëndinë që na dhuron veten e tij ne dhe në ne që i japim Atij veten tonë dhe gjithçka tjetër që ai kërkon prej nesh. Kjo miqësi rrjedh nga ai bashkim që ne kemi në Krishtin Jezus.

Kjo miqësi e bashkim do të jetë e përsosur dhe e plotë vetëm kur ne do të futemi plotësisht në shikimin e plotë të lavdisë së Krishtit në lavdi. Vetëm atëherë ne do të mund t’ia japim veten tonë plotësisht Krishtit duke u prehur në Atë si përmbushja e plotë e të gjitha dëshirave tona.

Kjo miqësi është e pjesshme tani vetëm sepse në këtë anë të qiellit ne shijojmë vetëm frytet e para të asaj përsosmërie të ardhshme. Shpjegimi i kësaj marrëdhënie siç mund të përjetohet këtu në tokë është qëllimi i këtij libri, Dëshira ime është që të shpalos atë marrje dhe dhënie që duhet të ekzistojë ndërmjet Perëndisë dhe shenjtorëve të Tij teksa ata ecin bashkë në një paqe të shenjtë dhe shpirtërore. Kjo besëlidhje paqeje është siguruar nga gjaku i Jezusit në Kryq. Por së pari, unë lutem që Perëndia dhe Ati i Zotit tonë Jezus Krisht, i cili, përmes pasurive të hirit të tij, na ka sjellë nga gjendja e armiqësisë në këtë miqësi të lavdishme me veten e tij, t’ju japë ju një shijim të tillë të ëmbëlsisë dhe përsosmërisë së tij në këtë miqësi, sa ju të nxiteni për një mallim apo dëshirim më të madh të atij përjetimi të përjetshëm të personit të Perëndisë në lavdinë e përjetësisë. AMEN.

 

06 Bekimi i Perendise (II)

Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim dhe t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim, ²⁵ të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.

Javën e kaluar pame që ne letrën e Juda 24-25 është një doksologji dhe një bekim. Ajo teknikisht është një doksologji, pra një shpërthim adhurimi ndaj Perëndisë Triune, të përjetshme, sovrane e plot-mëshirë për të tëra bekimet që ka hedhur mbi ne me shumicë. Psalmi 22:26 thotë “Nevojtarët do të hanë dhe do të ngopen; ata që kërkojnë Zotin do ta lëvdojnë;  e zemra e tyre do të jetojë përjetë.” Psalmi 28:7 thotë “Zoti është forca ime dhe mburoja ime; zemra ime ka pasur besim tek ai dhe unë u ndihmova; prandaj zemra ime ngazëllen dhe unë do ta kremtoj këtë me këngën time.” Kjo është pikërisht çfarë Juda bën në këto dy vargje të fundit të letrës së tij, dhe e bën këtë edhe si shembull instruktues për ne. Ne, në çdo gjë, kurdo dhe kudo duhet të përmbushim qëllimin e jetës tonë, lavdërimin e Perëndisë. Jeta jonë duhet të ketë karakter doksologjik, zemra jonë duhet të jetë e mbushur me falënderime, goja jonë duhet të nxjerrë lavdërime, veprimet tona duhet të jenë këngë adhurimi sepse siç thotë Psalmi 18:3 Ai “është i denjë për t’u lëvduar.” Na fakt 1 Pjetrit 2:9 thotë që lavdërimi i Perëndisë është profesioni ynë apo thirrja jonë në këtë jetë: “Por ju jeni fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar, që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme.”

Por kjo doksologji është edhe një bekim për ne pasi edhe pse i drejtohet Perëndisë ajo na kujton deklarimin e bekimit që Perëndisë na jep në përfundim të shërbesës hyjnore të adhurimit çdo të Diele. Në fakt, Perëndia bekohet e lavdërohet në këtë doksologji për shkak të bekimeve të tij ndaj nesh. Kjo është në përputhje me Letrën e 1 Gjonit. 4:19  që thotë “Ne e duam atë, sepse ai na deshi i pari.” Ne e bekojmë Atë pasi Ai na bekoi i pari. Kjo doksologji fokusohet në Perëndinë, ajo ngre lart fuqinë dhe lavdinë e Perëndisë. E teksa e bën këtë gjë, kjo doksologji kthehet në një bekim për ne pasi na ankoron në dashurinë e Perëndisë, na siguron në fuqinë e Perëndisë dhe në shpresën e besimtarit në lavdinë e Perëndisë që po vjen.

Kjo doksologji ka pesë pjesë. Javën e kaluar pamë lavdërimin e Perëndisë që na ka ruajtur nga rrëzimi dhe së dyti lavdërimin e Perëndisë për hirin e tij përsosësh. Sot do të fokusohem në vargun 25 ku mund të vëmë re tre momente kryesore. Së pari, lavdëroni të vetmin Perëndi. Së dyti, lavdëroni Perëndinë për ndërmjetësimin shpëtues të Krishtit. Dhe së fundi, lavdëroni Perëndinë për vlerën e pafundme që Ai ka.

 

Lavdëroni të Vetmin Perëndi

Juda ne vargun 25 thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.” Vini re fjalën “të vetmit.” Ajo na kujton atë thirrjen e Reformacionit: Soli Deo Gloria – “Vetëm Perëndisë i Qoftë Lavdia,” vetëm Perëndia marrtë lavdi, vetëm Perëndia u adhuroftë në këtë botë ashtu si edhe në atë që vjen. Ky është momenti i parë doksologjik i Judës në këtë varg. Krishterimi i vërtetë është një religjion me karakter ekskluziv, përjashtues, dhe madje këtë në shumë nivele. Bibla deklaron se ka vetëm një Perëndi. Besëlidhja e Rip 6:4 thotë thirrjen më të rëndësishme për Judenjë e Dhjates Vjetër që është  “Dëgjo, Izrael, Zoti, Perëndia ynë, është një i vetëm.” Perëndia ynë nuk toleron rivalë. Tek 2 Mbretërve. 19:15 profeti Ezekia u lut para Zotit duke thënë: “O Zot, Perëndia i Izraelit, që ulesh mbi kerubinët, ti je Perëndia, i vetmi, i të tëra mbretërive të tokës. Ti ke bërë qiejt dhe tokën.” Ekzaktësisht të njëjtën fjali thotë edhe Isaiah 37:16. Tek Psalmi 86:10 lexojmë “Sepse ti je i madh dhe kryen mrekulli; vetëm ti je Perëndia.”

Perëndia ynë nuk pranon që të ketë rivale dhe këtë e shpreh në emrin që Ai vetë i a ka dhënë vetes q është Xhelozi. Tek Dalja 34:14 lexojmë që Perëndia urdhëron “nuk do t’i përulesh një perëndie tjetër, sepse Zoti, emri i të cilit është “Xhelozi”, është një Perëndi xheloz.” Bes.Rip 4:24 përsërit “Sepse Zoti, Perëndia yt, është një zjarr që të konsumon, një Zot ziliqar.” Perëndia i vërtetë, i vetmi Perëndi jo vetëm që përjashton idhujt e bërë nga njeriu, qofshin ato prej druri, ari, mermeri apo idhuj të fshehtë ne zemrën e gjithsecilit prej nesh, pasi siç ka deklaruar tek Isaia 42:8 “Unë jam Zoti, ky është emri im; nuk do t’i jap lavdinë time asnjë tjetri, as lavdërimet e mia shëmbëlltyrave të gdhendura,” – por ky Perëndi gjithashtu për të ruajtur ekskluzivitetin e tij në këtë gjithësi ai edhe kërcënon ata që përpiqen ti marrin nga lavdia e Tij. Tek Naumi 1:2 profeti thotë “Zoti është një Perëndi xheloz dhe hakmarrës; Zoti është hakmarrës dhe plot tërbim. Zoti hakmerret me kundërshtarët e tij dhe e ruan zemërimin për armiqtë e tij.”

Perëndia është ekskluziv në natyrën e tij, Ai është përjashtues, nuk pranon të dytë. Në fakt ky është përkufizimi i mëkatit dhe si rrjedhim shenjtorët  e Dhiatës Re veprojnë me kujdes në këtë drejtim. Kjo është arsyeja që Juda shkruan “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.” Për këtë arsye shkruan Pali tek Letra e 1 Timoteut. 1:17 “Dhe Mbretit të amshuar, të pavdekshmit, të padukshmit, të vetmit Perëndi të ditur, i qoftë nder e lavdi në shekuj të shekujve.” Tek Rom 11:36 Pali në tre fraza bën atë që filozofët nuk kanë mundur të bëjnë në 4.000 vjetët e fundit, Ai artikulon origjinën, arsyen dhe të ardhmen e këtij universi kur thotë “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë!”

Por a është kjo çfarë bota beson sot? Virtyti më i lart për botën sot nuk është të lavdëruarit e Perëndisë, por e të qenit tolerant. Intoleranca është mëkati më i madh për këtë botë. Si rrjedhim i krishteri sot e gjen veten nën një presion të madh dhe të vazhdueshëm për t’ju bashkangjitur kësaj bote në atë që në fakt është intolerancë ndaj Perëndisë. Ateizmi është një idhull po aq xheloz, ekskluziv dhe hakmarrës sa edhe i vetmi Perëndi. Ajo nuk mund ti lejojë hapësirë predikimit të ungjillit nëpër shkolla, artikujve të krishterë nëpër gazetat kombëtare, diskutime të hapura në kohën televizive, ligjshmëri të plotë në kushtetutë e kode. Anti-perëndishmëria është ekskluzive, përjashtuese, dhe xheloze për principatën e saj. Perëndia e Kisha janë në një përplasje frontale me këtë univers, me drejtuesit dhe princërit e kësaj bote.

Të Krishterë, në çdo gjë gjë që bëni, në çdo fjalë që thoni, në çdo hap që hidhni, në çdo mendim që keni, kudo dhe kurdoherë ju ose i sillni lavdi perëndisë ose i sillni lavdi kësaj bote. Neutraliteti është i pamundur për shkak të natyrës së realitetit kozmik në të cilin ne gjendemi. Ky është problemi juaj ekzistencialist. A adhuroni ju vetëm Perëndinë e vërtetë?…apo adhuroni punën, shkollën, familjen e arritjet tuaja në këtë jetë? A adhuroni ju shtetin e shoqërinë civile duke pasur frikë prej saj, duke i bërë qejfin herë pas here, duke ju nënshtruar kulturës, traditës e kontekstit në të cilin jetojmë? Neutraliteti është i pamundur. Ju ose i shërbeni Perëndisë ose i shërbeni dikujt a diçkaje tjetër. Ju ose adhuroni vetëm Perëndinë ose adhuroni vetëm diçka tjetër, nuk mund ti bëni dot të dyja. Krishti nuk jua pranon gjërat e përziera. Ai tha tek Mateu 6:24 “6:24 Askush nuk mund t’u shërbejë dy zotërinjve, sepse ose do të urrejë njërin dhe do ta dojë tjetrin; ose do t’i qëndrojë besnik njërit dhe do të përçmojë tjetrin; ju nuk mund t’i shërbeni Perëndisë dhe mamonit.” Çfarë duhet të bëjmë? Pali thotë tek Letra 2 Korintasve. 10:5 se ne duhet “të hedhim poshtë mendimet dhe çdo lartësi që ngrihet kundër njohjes së Perëndisë dhe t’ia nënshtrojmë çdo mendim dëgjesës së Krishtit.” Përpara çdo fjale a veprimi kontrolloni në mendjen tuaj nëse ajo gjë do ti japë lavdinë ekskluzive Krishtit ose jo? Kontrolloni mendimet tuaja, aty zhvillohet beteja? Nënshtrojani çdo mendim dëgjesës së Krishtit. Hidhni poshtë si idhujtari çdo fjalë, mendim a veprim që do të shkonte kundër njohjes nga të tjerët të Perëndisë ashtu siç Perëndia është në të vërtetë, ashtu siç Ai na është shpallur në Bibël. Kjo duhet të jetë mënyra se si ju duhet të veproni në çdo moment: Pyesni: Kush e merr lavdinë nëse përgjigjem kështu apo ashtu? Dhe pastaj veproni. Kjo është thirrja jonë.

 

Lavdëroni Shpëtimtarin Perëndi

Juda shkruan “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.”  Juda na kujton në këtë varg që Perëndia është Ai ynë, Shpëtimtari ynë pasi ai është Shpëtimtar-dhënësi ynë. Ati është burimi i shpëtimit tonë. Gjoni 3:16 thotë Se Perëndia At aq shumë e deshi botën sa dha Birin e Tij për shpëtimin tonë. Kështu fokusi i doksologjisë tonë në këtë moment është ajo çfarë Perëndia ka bërë për ne. Kjo nuk është një mënyrë egoiste për ta lavdëruar Perëndinë. Në Dhjaten Vjetër Davidi i shtyrë nga Fryma e Shenjte lavdëroi po kështu Perëndinë. Tek Psalmi 18 Davidi adhuron kështu “Zoti është kështjella ime, fortesa ime dhe çliruesi im, Perëndia im, shkëmbi im ku gjej strehë, mburoja ime, fuqia e shpëtimit tim, streha ime e i lartë… Rroftë Zoti, qoftë e bekuar Kështjella ime dhe lëvduar qoftë Perëndia i shpëtimit tim!” A e mani mend Psalmi 136? Aty psalmisti për 26 vargje rradhazi numëron veprat shpëtuese që Perëndia pat bërë për Izraelin dhe pas çdo vargu përsërit “sepse mirësia e tij vazhdon përjetë.” Juda na kujton në këtë varg që ne duhet ti ngremë sytë vetëm tek Perëndia për shpëtimin tonë. Vetëm Perëndia shpëton. Perëndia ynë dashuron më shumë mbi çdo gjë popullin e Tij, shpëtimin e Tij, dhe madje Ai gjen kënaqësi në veprën e shpëtimit.

Por ju duhet të vini re në këtë varg që Juda nuk thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë,” siç e keni të shkruar në biblat tuaja për shkak të një gabimi, por “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë.” Përmes Jezus Krishtit është fraza përcaktuese ne kete moment. Shpëtimi është vetëm përmes Jezus Krishtit. Ai është i vetmi ndërmjetës ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Ky është një moment tjetër ku Krishterimi është një religjion ekskluziv, përjashtues e përcaktues. Sot bota thotë: “Një është Perëndia, rëndësi ka të besosh dhe të jesh i mirë. Buda, Muhameti, Krishti, këto janë shprehje të ndryshme të të njëjtit realitet, të asaj që ne duhet të jemi të mirë dhe ti besojmë Perëndisë.” Por a është kjo çfarë thotë vetë Perëndia? Tek Isaia 7:14 lexojmë “Prandaj vet Zoti do t’ju japë një shenjë: Ja, e virgjëra do të mbetet me barrë dhe do të lindë një fëmijë të cilin do ta quajë Emanuel që do të thotë: “Zoti me ne.”Ne letrën e 1 Timoteut 2:5 thotë “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus.” Vetë Krishti tha: “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje” (Ungjilli i Gjonit 14:6). Ja ekskluziviteti i Krishtit dhe i Krishterimit. Ajo është përmbledhur nga Reformacioni në thirrjen Solus Christus – Vetëm Krishti. Vetëm Krishti ndërmjetësoi për ne në Kryq, vetëm Krishti u ringjall nga të vdekurit, vetëm Krishti është i gjallë dhe në anë të djathtë të Atit duke ndërmjetësuar për ne në lutje, vetëm Krishti na shpëton përmes drejtësisë së Tij që Ai akumuloi përmes bindjes së Tij në tokë, vetëm Krishti është rruga për tek Ati, madje edhe për ta lavdëruar atë. Prandaj edhe Juda thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit.” Adhurimi ynë mund të pranohet nga Ati vetëm nëse vjen në emër të Krishtit dhe për lavdi të Krishtit. Kjo pasi  Ati lavdërohet e gjen kënaqësi vetëm në Krishtin Birin e Tij siç edhe deklaroi ditën e pagëzimit të Krishtit kur tha: “Ti je Biri im i dashur në të cilin jam kënaqur” ( Ungjilli i Markut 1:11), apo në rastin e transfigurimit tek Ungjilli Mateut 17 kur Ati Perëndi dëshmoi: “Ky është Biri im i dashur, në të jam kënaqur: dëgjojeni Atë!” Solu Christus.

Në fakt vetë Zoti ynë Jezus e përdor thirrjen Solus Christus në kontekstin e Soli Deo Gloria. Shumë njerëz thonë: Unë i besoj Perëndisë. Krishti pyet: a i beson Krishtit? Nëse po i beson Perëndisë. Tek Ungjilli Gjonit 5:43-47 lexojmë:

Unë kam ardhur në emër të Atit tim dhe ju nuk më pranoni; po të vinte ndonjë tjetër në emër të vet, ju do ta pranonit. ⁴⁴ Si mund të besoni ju, ju që ia merrni lavdinë njëri-tjetrit dhe nuk kërkoni lavdinë që vjen vetëm nga Perëndia?

Këtu Krishti thotë: Së pari ju i vidhni Perëndisë lavdinë e Tij. Këtë e bëni duke mos ia pranuar birin, që është lavdia e Tij. Tek Letra 2 Korintasve. 4:6 Pali thotë “Perëndia që tha: “Le të ndriçojë drita në errësirë”, është i njëjti që shkëlqeu në zemrat tona për t’na ndriçuar në njohurinë e lavdisë së Perëndisë, në fytyrën e Jezu Krishtit.” Vini re pra, Perëndia Krijuesi është edhe Shpëtimtari i cili e shpall lavdinë e Tij në qenien e Jezus Krishtit. Krishti është lavdia e Atit Perëndi dhe vetë Perëndia Shpëtimtari.

 Lavdëroni Perëndinë për vlerën e pafundme që Ai ka

Në fundin e vargut 25 ne përsëri shikojmë substancën e doksologjisë së Judës dhe të çdo besimtari. “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.”  Juda e adhuron Perëndinë për atë çfarë Ai tashmë është. Në adhurimin tonë ne nuk i atribuojmë Perëndisë diçka që Ai nuk e ka, ne thjesht sa shpallim ato vlera që Ai i ka në të vërtetë dhe që tashmë Ai i ka shpallur e provuar si të tilla. Ne i atribuojmë atij atë lavdi që Emri i Tij meriton. Kështu Juda lavdëron Perëndinë për atributet që Ai i pa pafundësisht dhe përjetësisht si në masë ashtu edhe në jetëgjatësi. Ne nuk e lavdërojmë Perëndinë pasi Ai na jep bukën e përditshme, pasi na jep shpëtimin, familjet, shoqërinë, jetën e shërimin, por mbi të gjitha pasi lavdërimi ynë i takon për shkak të çfarë Ai vetë është në vetvete. Kjo është zemra e doksogjisë.

Në këtë varg Juda përmend vetëm katër nga cilësitë më të spikatura të Perëndisë dhe që përmenden më shumë nga çdo cilësi tjetër në Bibël. Lavdia, Madhështia, Sundimi dhe Pushteti. Për cilësinë e parë fola më lart. Madhështia është një cilësi që në mënyrë të veçantë i atribuohet Perëndisë Atë, personit të Parë të Trinisë. Ajo përmendet tre herë në Dhjaten e Re. Pali flet për uljen e Krishtit në të Djathtë të Atit tek Hebrenjte1:3 duke e quajtur Atin Madhështi: [Krishti] “mbasi e bëri vetë pastrimin nga mëkatet tona, u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta,” Po kështu e përdor termin Madhështi edhe tek Hebrenjte 8:1.

Dy cilësitë e tjera të Perëndisë, sundimi dhe pushteti janë pak a shumë e njëjta gjë. Perëndia është i vetmi i plotfuqishëm në këtë botë, si rrjedhim Ai është i vetmi Sovran e kështu i vetmi Mbret. Është ai i vetmi që drejton pasi është Ai i vetmi që zotëron. Le të mos harrojmë që sundmi i Perëndisë në këtë botë kryhet përmes Jezus Krishtit, Ai të cilin Perëndia e quan Princ i Paqes, Mbret mbi Mbretër, Alfa dhe Omega, Fillimi dhe Mbarimi. Është Krishti Mbreti i Kishës që është gjithashtu edhe mbreti i kësaj bote. Tek Mateu 28:20 Ai tha para se të ngrihej lart në të djathtë të Madhështisë: “Mua më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. ¹⁹ Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë, ²⁰ dhe duke i mësuar të zbatojnë të gjitha gjërat që unë ju kam urdhëruar. Dhe ja, unë jam me ju gjithë ditët, deri në mbarim të botës.”

Në doksologjinë tonë, Juda na drejton jo drejt lavdisë tonë por drejt lavdisë së Perëndisë, jo drejt statusit tonë por drejt statusit të Perëndisë, jo drejt kontrollit tonë por të Perëndisë, jo drejt fuqisë sonë por drejt fuqisë së Perëndisë. Ky libër që ne lexojmë çdo ditë dhe predikojmë prej saj çdo të diele është në radhë të parë një libër përreth Perëndisë e Krishtit, është në radhë të parë rreth personit të Tij, mendimeve të Tija, ndjenjave të Tija, veprimeve të Tija, dëshirave të Tija e qëllimeve të tija për këtë univers. Apostulli Pal ne letrën drejtuar Romakeve 1:36 është e vërtetë thotë: “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë! Amen!”

05 Bekimi i Perendise (I)

 

Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim dhe t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim, ²⁵ të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, tani dhe përjetë. Amen.

 

Dy vargjet e fundit të librit të Judës përmbajnë një bekim. Siç e përjetoni çdo të Diel, shërbesa hyjnore e Perëndisë mbaron me Deklarimin e Bekimit. Ajo është një fjalë që vjen nga Perëndia drejt adhuruesve të Tij. Përmes kësaj Fjale Perëndia na deklaron dhe siguron që Ai do të jetë Perëndia ynë dhe ne do të jemi populli I Tij. Ajo është një fjalë dashurie, një fjalë hiri, një fjalë ngushëllimi, një fjalë siguruese. Një nga arsyet që shërbesa hyjnore mbyllet kështu ka të bëjë me mbylljen që Apostujt i bënin letrave të tyre. Ato në fakt janë predikime që Apostujt kanë shkruar në Frymën e Perëndisë për tu lexuar më pas nga pastorët e kishave lokale kudo nëpër botë. Në mbarim të këtyre letrave pastorale ne gjithmonë gjejmë të deklaruar bekimin e Perëndisë, të deklaruar përmes penës dhe gojës së shërbëtorëve të Perëndisë. Në të gjitha letrat e Palit ju mund të lexoni në mbyllje vargje si “Vëllezër, hiri i Zotit tonë Jezu Krisht qoftë me frymën tuaj. Amen” (Galatasve 6:18). Dhe kjo duket e natyrshme dhe madje e nevojshme kur lexon letrat e Palit. Ne letrat e tij, Apostulli Pal pasi shpall doktrinën e Krishterë, e aplikon atë duke tërhequr vëmendjen tonë për të mos mëkatuar por për të ecur në shenjtëri. Si rrjedhim, në fund të letrave të tij, ti ndjen nevojën për fuqinë dhe ngushëllimin e Perëndisë për thirrjen që të është bërë pasi e din fare mirë që nga forcat e tua është e pamundur që ti bindesh përsosmërish Perëndisë. Dhe kështu teksa dëgjon bekimin e Perëndisë nuk ke se si të mos përsërisësh me vete: Po Perëndi, më jep hirin tënd, më jep mëshirën tënde, më jep paqen tënde.

Në këtë kontekst, letra e Judës na len pak të habitur. Ashtu si edhe Pali, Juda predikon fort dhe me sfida të mëdha për ne si besimtarë të Krishterë. Ai na kërkon në këtë letër që të mos befasohemi dhe kapemi të papërgatitur ndaj sulmeve të kulteve e mësuesve të rremë. Ai na  paralajmëron për vështirësinë dhe rrezikun e të jetuarit në këtë botë të çmendur nga mëkati. Na beson doktrinën e krishterë dhe na urdhëron që ta ruajmë atë të pa-shtrembëruar për shekujt që do të vinë. Kjo vëllezër është një thirrje e vështirë. Dhe si rrjedhim, ti si lexues pret për bekimin në fund të letrës, pret për sigurinë e ndihmesës së Perëndisë në këtë jetë. Por në vend të deklarimit të besimit, ne gjejmë në këtë letër një lloj tjetër bekimi, atë që quhet doksologji. Doksologjia është një fjalë bekimi, lavdërimi apo adhurimi që vjen nga besimtari dhe që i drejtohet Perëndisë. Kjo doksologji është interesante pasi edhe pse i drejtohet Perëndisë ajo na kujton deklarimin e bekimit të Perëndisë ndaj nesh. Në fakt, Perëndia bekohet e lavdërohet në këtë doksologji për shkak të bekimeve të tij ndaj nesh. Kjo është në përputhje me 1 Gjon. 4:19  që thotë “Ne e duam atë, sepse ai na deshi i pari.” Ne e bekojmë Atë pasi Ai na bekoi i pari. Kjo doksologji fokusohet në Perëndinë, ajo ngre lart fuqinë dhe lavdinë e Perëndisë. E teksa e bën këtë gjë, kjo doksologji kthehet në një bekim për ne pasi na ankoron në dashurinë e Perëndisë, na siguron në fuqinë e Perëndisë dhe në shpresën e besimtarit në lavdinë e Perëndisë që po vjen.

Kjo doksologji ka pesë pjesë. Së pari, lavdërimi i Perëndisë që na ka ruajtur nga rrëzimi. Së dyti, lavdërimi i Perëndisë për hirin e tij përsosës. Së treti, lavdërimi i Perëndisë për hyjninë e Tij. Së katërti, lavdërimi i Perëndisë për ndërmjetësimin shpëtues të Krishtit. Dhe së fundi, lavdërimi i Perëndisë për vlerën e pafundme që ai ka

 

Lavdëroni Perëndinë që na ruan nga Rrëzimi

Vargu thotë “Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim… i qoftë lavdi… tani dhe përjetë. Amen.” Juda na kujton se Perëndia është i aftë që të na ruajë nga rënia apo rrëzimi nga besimi në Jezus Krisht. Ata që Perëndia i ka bërë të tijtë, ata që Ai i ka thirrur, i ka rigjeneruar, i ka pastruar, shfajësuar dhe birësuar në familjen e Tij, ata asnjëherë nuk do të bien plotësisht apo përfundimisht nga besimi. Këtë Juda e thotë pasi na ka paralajmëruar për ekzistencën dhe dinakërinë e mësuesve të rremë. Besimtari shtyhet të mendojë: A do ti rezistoj unë vallë këtij presioni? O Zot, unë mund të gënjehem, mund të mashtrohem, mund të bie në imoralitet. Juda na siguron përmes kësaj doksologjie që Perëndia është i aftë dhe dëshiron që të na ruajë nga rënia.

Vini re titullin që Juda i jep Perëndisë: Ai Që ka Mundësi. Në fakt në përkthimin në shqip, veprimi që bën Juda, pra dhënia e një titulli Perëndisë nuk del fare në pah. Në origjinal, Juda përdor fjalën dunameno, nga e cila ne marrim fjalën dinamit – të qenit i aftë apo i fuqishëm për të realizuar diçka. Juda thotë: Dunameo do tju ruajë nga rrëzimi. Ai që është i aftë, ai që është i fuqishëm për ta bërë një gjë të tillë, Ai vetë do tju ruaj juve nga rrëzimi. Një gjë të ngjashme bën gjithashtu edhe Apostulli Pal. Tek Romaket 16:25 ai shkruan “Dhe atij që mund t’ju forcojë juve sipas ungjillit tim dhe predikimit të Jezu Krishtit,…²⁷ Perëndisë, të vetmin të ditshëm, i qoftë lavdi në përjetësi me anë të Jezu Krishtit.” Pali përdor të njëjtin titull, Dunamai. Tek Efesianet 3:20-21 gjithashtu shkruan “Tani atij që, sipas fuqisë që vepron në ne, mund të bëjë jashtë mase më tepër nga sa kërkojmë ose mendojmë, ²¹ atij i qoftë lavdia në kishën në Krishtin Jezus për të gjitha brezat, në jetë të jetëve.” Thirrja që ne kemi është e lartë, e vështirë dhe solemne, dhe besimtari i ndërgjegjshëm për këtë thirrje duhet të dridhet nga pesha e kësaj thirrjeje, e kësaj përgjegjësie. Por besimtari gjithashtu duhet të kujtojë, se edhe përse është përgjegjësia e Tij për të ofruar bindje të përsosur, është Perëndia Sovran që realizon cdo gjë. Duhet të kujtojmë gjithmonë dinamikën: Përgjegjësia njerëzore dhe Sovraniteti Hyjnor. Është Perëndia ai që e ka nisur këtë punë të mirë në ne dhe është po ai që do ta përfundojë këtë gjë. Perëndia është shkëmbi ynë i shpëtimit. Tek Li.Rip 33:27 profeti shkruan “Perëndia i kohëve të lashta është streha jote dhe poshtë teje ndodhen krahët e tij të përjetshëm. Ai do ta dëbojë armikun para teje dhe do të thotë: “Shkatërroje!”.” Tek Libri i 2 Samuelit. 22:3 lexojmë këtë lutje që të gjithë duhet të bëjmë “Perëndia im, shkëmbi në të cilin strehohem, mburoja ime, fuqia e shpëtimit tim, strehimi im i lartë, streha ime.” Tetëmbëdhjetë herë gjendët në librat poetik të Dhiatës Vjetër koncepti i Perëndisë si streha e në të cilin ne duhet të fshihemi.

Dje pata privilegjin që të celebroja ceremoninë e parë martesore si një pastor i Krishterë. Në fund të homlisë i kujtova  çiftit të ri, se edhe në martesë ne të gjithë kemi nevojë për Perëndinë Dunameo dhe i lexova fjalët e Palit nga letra drejtuar  Filipjaneve. 1:6 “se ai që nisi një punë të mirë në ju, do ta përfundojë deri në ditën e Jezu Krishtit.” A e shikoni pra se si kjo doksologji funksionon për ne gjithashtu edhe si një deklarim bekimi? Ne bekojmë Perëndinë pasi Ai na ka bekuar ne i pari. Një pastor Puritan, Samuel Ratherford shkroi: Kurrë nuk kam ndërhyrë para fronit të Hirit për një bekim për dikë tjetër pa u larguar me një bekim për veten time. Kështu edhe ne sot, i afrohemi Perëndisë për ta bekuar atë dhe kthehemi prej tij me bekimin e Tij.

 

Lavdëroni Perëndinë për Hirin Përsosës

“Dhe Atij… t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim… i qoftë lavdi… tani dhe përjetë. Amen.” Juda thotë, se Perëndia nuk është një minimalit. Perëndia nuk bën minimumin e nevojshëm për ne. Përkundrazi, Perëndia jo vetëm që na mban në besim, por edhe na transformon e reformon sipas imazhit të pëlqyer që Ai ka për ne. Ne duhet ta bekojmë Perëndinë për transformimin që ai po shkakton në jetën tonë.

Ne duhet të mbajmë mend që Bibla flet për një lavdi që po vjen, që është pafundësisht më e madhe se sa ajo që ne kemi përjetuar në këtë jetë. Çfarë Juda bën fjalë në këtë varg është doktrina e lavdërimit të besimtarit në ditën e Gjykimit të Madh. Në atë ditë, kur ne të qëndrojmë përpara Perëndisë, do të jetë fuqia e Tij që do të na mbajë ne në këmbë përpara Tij. Jo veprat tona, meritat tona, përpjekjet tona apo besimi ynë, por fuqia e Perëndisë do të jetë dhe mund të jetë vetmja gjë që do të na mbajë të pa-konsumuar e të pa shkatërruar përpara shenjtërisë së Tij të plotfuqishme. Perëndia Dunamai do të jetë Ai që do t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim. Është Perëndia dhe mund të jetë vetëm ai që fal dhe na pastron ne nga mëkati ynë. Është Ai dhe vetëm Ai mund të jetë i aftë, dunamai për të na shenjtëruar, për të vrarë në ne natyrën tonë të vjetër dhe për të ndërtuar në ne njeriun e ri të shenjtëruar nga Perëndia. Nëse ka ndonjë në këtë sallë që mendon se do të qëndrojë ditën e fundit para Perëndisë dhe do ti tregojë Atij meritat, të mirat që ka bërë në këtë jete apo besnikërinë e tij në këtë jetë, atëherë ky person ka blerë një biletë për një shfaqje horror ku personazhi kryesor do të jetë ai vetë me pretendimet e veta ndaj Perëndisë së Shenjtë. Paqortueshmëria jonë bazohet në drejtësinë e Krishtit. Krishti si mediatori ynë është ai që ka siguruar atë masë të nevojshme meritash e drejtësie, dhe që përmes besimit që na e ka dhënë po ai vetë, ai na i transferon këto merita në llogarinë tonë, dhe kështu janë meritat e Krishtit që na i ka dhuruar ne ato që bëjnë të mundur qëndrimin tonë përpara Perëndisë. Kjo është vepra e Perëndisë, e si rrjedhim, Juda thotë, Dunamai që arriti të përjetonte kryqin dhe ta mundte mëkatin e vdekjen atje, ai ju ka bërë të paqortueshëm përpara Perëndisë, dhe si rrjedhim ju mund të keni gëzim. Besimtari i Kryqit, i Dumanait, Zotit Jezus Krisht është i vetmi person që kualifikohet për gëzim në këtë botë. Dhe në fakt ky është përkufizimi i vërtetë i gëzimit – të pasurit paqe me Perëndinë. Vëllezër, unë nuk e di se si mund të përkufizohet ndjenja që bota jobesimtare përjeton kur blen një makinë të re, por jo nuk kualifikohet të jetë gëzim. Gëzimi është ndjenja që përjetohet kur qëndrohet përpara Sovranit dhe e shikon veten të paqortueshëm, të pranuar e të shpëtuar për shkak të Krishtit.

04 Si te luftojme per besimin

 

“Por ju, shumë të dashur, mbani mend fjalët që ju kanë parathënë apostujt e Zotit tonë Jezu Krisht. ¹⁸ Ata ju thoshnin që në kohën e fundit do të ketë tallës që do të ecin sipas pasioneve të tyre të paudhësisë. ¹⁹ Këta janë ata që shkaktojnë përçarjet, njerëz mishor, që s’kanë Frymën. ²⁰ Por ju, shumë të dashur, duke ndërtuar veten tuaj mbi besimin tuaj shumë të shenjtë, duke u lutur në Frymën e Shenjtë, ²¹ ruhuni në dashurinë e Perëndisë, duke pritur mëshirën e Zotit tonë Jezu Krisht, për jetën e përjetshme. ²² Dhe kini dhemshuri për njëri duke përdorur dallim, ²³ por shpëtojini të tjerët me druajtje, duke ia rrëmbyer zjarrit, dhe duke urryer edhe rroben e ndotur nga mishi.” Juda 17-23

Kisha ka 2.000 vjet që sulmohet si nga jashtë ashtu edhe nga brenda. Nga jashtë armiqtë e saj duan t’ia vrasin trupin, nga brenda armiqtë duan t’ia vrasin frymën duke ia rrëmbyer apo ndryshuar atë që apostulli Pal e ka quajtur “visarin e mirë” (letra 2 Timoteut. 1:14) që është ungjilli, doktrina e Krishtit dhe e Apostujve. Por Perëndia në besnikërinë e madhe të tij ka siguruar për kishën duke i dhënë apostuj e pastorë si Juda e Pali, të cilët e kanë paralajmëruar Kishën për prezencën dhe veprimtarinë e mësuesve të rremë e heretikë të cilët Pali i quan “ujqër grabitqarë, që nuk do ta kursejnë tufën” (Veprat. 20:29). Ky është qëllimi i Letrës së Judës që kemi qenë duke studiuar këto katër javët e fundit. Ky qëllim shihet qartë në vargun 3 që thotë “ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.”

I Krishteri për nga natyra e tij është një ushtar. “Ti, pra, duro pjesën tënde të vuajtjeve, si një ushtar i mirë i Jezu Krishtit” shkruan Pali tek letra 2 Timoteut 2:3. Natyrën e saj militante Kisha e merr nga të qënit e martuar me Krishtin e kauzën e Tij. Tek Ungjilli Gjoni 15:20 Jezusi thotë “Kujtoni fjalën që ju thashë: “Shërbëtori nuk është më i madh se i zoti”. Nëse më kanë përndjekur mua, do t’ju përndjekin edhe ju…!” Natyrën e saj militante Kisha e merr edhe nga realiteti në të cilën ndodhet. Krishti tha tek Ungjilli Marku 9:40 “kush nuk është kundër nesh, është me ne.” Me fjalë të tjerë, neutraliteti në këtë botë është absolutisht i pamundur. Dikush ose jeton dhe vepron për lavdinë e Krishtit ose kundra tij. Tek Ungjilli Mateu 6:26 Krishti thotë “Askush nuk mund t’u shërbejë dy zotërinjve, sepse ose do të urrejë njërin dhe do ta dojë tjetrin; ose do t’i qëndrojë besnik njerit dhe do të përçmojë tjetrin; ju nuk mund t’i shërbeni Perëndisë dhe mamonit.” Jakobi 4:4 gjithashtu na kujton “a nuk e dini se miqësia me botën është armiqësi me Perëndinë? Ai, pra, që don të jetë mik i botës bëhet armik i Perëndisë.” Kështu, i Krishteri gjendet i mbërthyer në një konflikt kozmik që për nga natyra është një konflikt shpirtëror. Pali shkruan tek Efesesianeve 6;11-12 “Vishni gjithë armatimin e Perëndisë që të mund të qëndroni kundër kurtheve të djallit, ¹² sepse beteja jonë nuk është kundër gjakut dhe mishit, por kundër principatave, kundër pushteteve, kundër sunduesve të botës së errësirës të kësaj epoke, kundër frymërave të mbrapshta në vendet qiellore.”

Por si duhet i Krishteri të militojë në këtë botë për lavdinë e Krishtit? Si duhet ti përgjigjemi thirrjes së Judës për të luftuar për besimin që tashmë i është transmetuar Kishës një herë dhe përgjithmonë? Në katër vargjet e para Juda na shpalos identitetin e të Krishterit. Ne duhet së pari të dimë se kush jemi dhe kujt i shërbejmë. Dhe kështu Juda na kujton që ne jemi shërbëtorë të Krishtit, të thirrur, ta dashur dhe të ruajtur prej Atit për Krishtin. Ne kemi marrë mëshirë, paqe e dashuri prej Perëndisë At, Bir dhe Frymë e Shenjtë. Neve na është dhënë gjithashtu doktrina e Apostujve dhe e Krishtit, atë që Pali e quan thesari i mirë i Kishës për të na udhëhequr në këtë konflikt. Së dyti në vargjet 5-16 Juda na jep urtësinë për të dalluar lehtësisht mësuesit e rremë, ujqërit grabitqarë që nuk e kursejnë tufën (Vep. 20:29). Pasi ka shtjelluar identitetin e të pabesëve, Juda së treti na instrukton se si duhet që të luftojmë për besimin që na është transmetuar. Juda na rendit në këto vargje shtatë taktika esenciale që ne duhet të përdorim në luftën tonë për ungjillin që na është transmetuar për shpëtimin tonë dhe të gjithë botës:

Kujtoni  Mësimin Apostolik

Vargu 17 thotë: “Por ju, shumë të dashur, mbani mend fjalët që ju kanë parathënë apostujt e Zotit tonë Jezu Krisht.” Ky është një urdhër apostolik. Kujtoni dhe fshihni thellë në zemër doktrinën e Krishtit dhe të Apostujve. Njohja e mesazhit është thelbësore për shpëtimin tonë dhe të Kishës. Kjo është arsyeja që Juda na jep këtë urdhër. Por më veçanërisht, çfarë Juda kë ndërmend në këtë varg është mesazhi i Krishtit dhe i Apostujve për mësuesit e rremë. Jezusi i paralajmëroi dishepujt për hyrjen e heretikëve në kishën e Tij. Tek Mateu 24:4-5 ai tha “Dhe Jezusi duke u përgjigjur u tha atyre: “Ruhuni se mos ju mashtron ndokush! ⁵ Sepse shumë do të vijnë në emrin tim, duke thënë: “Unë jam Krishti” dhe do të mashtrojnë shumë njerëz.” Dhe më pas në vargun 11 “Dhe do të dalin shumë profetë të rremë, dhe do të mashtrojnë shumë njerëz.” Dhe më pas në vargjet 23-26 “Atëherë, në qoftë se dikush do t’ju thotë: “Ja, Krishti është këtu”, ose “Është atje”, mos i besoni. ²⁴ Sepse do të dalin krishtër të rremë dhe profetë të rremë, dhe do të bëjnë shenja të mëdha dhe mrekulli të tilla aq sa t’i mashtrojnë, po të ishte e mundur, edhe të zgjedhurit. ²⁵ Ja, unë ju paralajmërova. ²⁶ Pra, në qoftë se ju thonë: “Ja, është në shkretëtirë”, mos shkoni atje: “Ja, është në dhomat e fshehta”, mos u besoni.”

Po kështu, tek Letra 2   Pjetrit.3:3-4 Pjetri deklaron “Së pari duhet të dini këtë, se në ditët e fundit do të vijnë disa përqeshës, të cilët do të ecin sipas dëshirave të veta, ⁴ dhe do të thonë: “Ku është premtimi i ardhjes së tij? Sepse, që kur etërit fjetën, të gjitha gjërat mbetën në po atë gjendje si në fillim të krijimit” Pali i paralajmëroi pleqtë e Efesit dhe të tërë Kishave kudo nëpër botë tek Veprat 20:29-30 me këto fjalë: “Në fakt unë e di se, pas largimit tim, do të hyjnë midis jush ujqër grabitqarë, që nuk do ta kursejnë tufën, ³⁰ edhe vetë midis jush do të dalin njerëz që do të flasin gjëra të çoroditura që të tërheqin pas vetes dishepujt.” Vetë Krishti i përshkroi këta njerëz tek Ungjilli Mateu 7:15 kështu: “Ruhuni nga profetët e rremë, të cilët vijnë te ju duke u shtënë si dele, por përbrenda janë ujqër grabitqarë.” Mësuesit e rremë mund të vijnë duke buzëqeshur, të veshur me këmisha të bardha e kollare dhe me mjaft edukatë duke u shtirë sikur kujdesen për delet por rezultati është shkatërrimi. Tek 1 Timoteut 4:1-2 Pali na jep një zbulesë direkt nga Fryma e Shenjtë kur thotë: “Fryma e thotë shkoqur se në kohët e fundit disa do ta mohojnë besimin, duke u vënë veshin frymëve gënjeshtare dhe doktrinave të demonëve, ² që flasin gënjeshtra me hipokrizi, të damkosur në ndërgjegjen e tyre.” Pali këtu nuk po flet për botën por për ata që janë brenda kishës, këta paratha fryma që do të mohojnë besimin.

Është thelbësore që ne të sjellim nëpër mënd mesazhin apostolik. Por si mund të kujtojmë nëse nuk e studiojmë imtësisht Fjalën? Në Bibël të kujtosh do të thotë të ndërmarrësh veprime të menduara mirë. Heretikët sulmojnë mendje-boshët, ata që nuk dinë, që nuk studiojnë, që nuk luten që nuk besojnë. Ata e dinë që njerëz të tillë gjejnë më shumë kënaqësi në mëkat sesa në Fjalën e Perëndisë. Si rrjedhim, inkurajimi im për ju është të jeni të Krishterë që sillni ndërmend në mënyrë që të jeni të Krishterë militantë.

 

Dalloni të Pabesët

Vargjet 18-19 thonë “18 Ata ju thoshin që në kohën e fundit do të ketë tallës që do të ecin sipas pasioneve të tyre të paudhësisë. ¹⁹ Këta janë ata që shkaktojnë përçarjet, njerëz mishor, që s’kanë Frymën.” Ne duhet të dimë natyrën e vërtetë të armiqve të ungjillit. Karakteristikat e të pabesëve ne i pamë të rreshtuara në vargjet 5-16. Si rrjedhim unë nuk do të qëndroj gjatë në këtë pikë. Por disa karakteristika ia vlejnë të theksohen.

Së pari ata janë njerëz mishorë që nuk e kanë Frymën e Shenjtë. Ata janë të botës, janë shekullarë. Ata e prezantojnë veten si super-shpirtërorë, por në realitet ata janë të konsumuar nga lakmia për gjërat e kësaj bote. Ka shumë kanale televizive “të Krishtera” në Evropë dhe Amerikë. Shpesh ato transmetojnë programe apo shërbesa nga Kisha solide, por në shumicën dërrmuese të rasteve ato që flasin apo predikojnë nëpër këto televizione janë thjeshtë mbledhës parash që përdorin Emrin e Krishtit për të mbushur kuletën e tyre.

Së dyti Juda thotë që këta janë njerëz që se kanë frymën. Ata dalin nëpër sheshe e televizione duke deklaruar që mund t’ju shërojnë nëse ju i financoni ata, deklarojnë se mund të transferojnë bekime frymore mbi ju nëse i ndiqni ata, se mund t’ju bekojnë me një jetë shpirtërore më personale me Perëndinë nëse blini një shami të pagëzuar nga ata, se mund t’ju japin madje edhe vetë Frymën e Shenjtë nëse financoni shërbesat e tyre. Kjo është çfarë ju mund të shikoni në këto kanalet e “krishtera” në çdo orë të ditës me përjashtim të orëve shumë të vona të natës kur të gjithë njerëzit janë në gjumë, që është koha kur ato transmetojnë shërbesat e kishave të vërteta e solide. Sharlatanëve të tillë do të vinë edhe në Shqipëri, në mos po tashmë kanë ardhur.

Së treti vini re që të pabesët janë përçarës. Si funksionon përçarja. Mësuesit që i janë besnikë predikimit të ungjillit dhe doktrinave biblike e historike të Krishtit dhe Apostujve janë akuzuar gjithmonë nga mësuesit e rremë si përçarës pasi ata ngulmojnë në të vërtetën. Ne besojmë që uniteti është i bazuar në të vërtetën dhe jo në të qenit tolerant ndaj mëkatit e falsitetit. Kur Krishti iu lut Atit tek Ungjilli Gjoni 17 për unitetin e besimtarëve ai e tha këtë pasi ishte lutur më parë për shenjtërimin e tyre. Vargu 17 thotë “Shenjtëroji në të vërtetën tënde; fjala jote është e vërteta.” Uniteti bazohet mbi Fjalën që na shenjtëron e bashkon dhe jo mbi mëkatin e neglizhencën. Janë mësuesit e rremë që sjellin me vete shpikjet, imagjinatën dhe opinionet e pakontrolluara nga Fjala që shkaktojnë çarje në kishë. Mbajeni mënd këtë.

Por mbi të gjitha, të pabesët janë imoralë dhe tallës. Tallësit përgjithësisht e njohin Fjalën por i rebelohen asaj duke sulmuar Perëndinë, Fjalën dhe popullin e Tij. Tallësit e demonstrojnë rebelimin e tyre duke ndjekur pasione të pa-perëndishme.

 

Ndërtohuni në Besim

Vargu 20 thotë “Por ju, shumë të dashur, duke ndërtuar veten tuaj mbi besimin tuaj shumë të shenjtë.” Ky është një urdhër apostolik. Fraza “besimin tuaj shumë të shenjtë” nuk i referohet aktit të besimit në Jezus Krisht si Zot dhe Shpëtimtar, por në fjalën e Perëndisë dhe Doktrinën që del nga ajo. Kujtoni dhe fshihni thellë në zemër doktrinën e Krishtit dhe të Apostujve. Njohja e mesazhit është thelbësore për shpëtimin tonë dhe të Kishës. Kjo është arsyeja që Juda na jep këtë urdhër. I Krishteri duhet të njohë të vërtetën në mënyrë që të dallojë të gënjeshtrën. Punonjësit e bankave janë gjithmonë vigjilent ndaj parave fallso. Është e pamundur që një punonjës banke të mund të dijë çdo lloj mashtrimi apo falsiteti të mundshëm në valutën ndërkombëtare. Si rrjedhim ato nuk fokusohen në studimin e parave fallso, por në studimin e bankënotave të vërteta. Ato duhet të shpenzojnë kohë me dollarin Amerikan apo me Euron Evropiane duke i prekur ato e duke i mbajtur nëpër duar gjatë ditës. Si rrjedhim, punonjësit e bankave e ndjejnë menjëherë kur u bie në dorë valutë fallso. Kështu edhe në botën shpirtërore. Ne duhet të njohim të vërtetën në mënyrë që të dallojmë të gënjeshtrën. Është jetësisht e nevojshme  që ne të njohim Shkrimet, të njohim doktrinën apostolike, të njohim ungjillin e vërtetë. Me Davidin ne duhet të themi Psalmin 119:11 “E kam ruajtur fjalën tënde në zemrën time, që të mos mëkatoj kundër teje.” Vëllezër, e vetmja mënyrë që Kisha të rritet është që ne të përqafojmë si vizionin tonë Veprat e Apostujve 2:42, “Ata ishin ngulmues në zbatimin e mësimit të apostujve, në bashkësi, në thyerjen e bukës dhe në lutje.” Kjo është metoda e dhënë nga Perëndia për mbledhjen dhe rritjen e kishave lokale. Ky është vizioni im për këtë kishë: Të jemi ngulmues në zbatimin e mësimit të apostujve, në bashkësi, në thyerjen e bukës dhe në lutje. Leximi, studimi, mësimi e Predikimi i Fjalës, miqësia e Krishterë që duhet të kulminojnë ne takimet e së dielës, administrimi i sakramenteve të Pagëzimit dhe darkës së Zotit, dhe shërbesat e lutjes janë mënyra se si ne do të rritemi si besimtarë dhe si kishë.

 

Lutuni në Frymën e Shenjtë

Pasi lutja është një nga instrumentet e themelimit të kishës, Juda e përmend atë si një nga virtytet dhe taktikat e luftimit që çdo i krishterë duhet të kultivojë. Vargu 20 vazhdon “ndërtoni veten tuaj… duke u lutur në Frymën e Shenjtë.” Ne kemi nevojë për fuqinë e Perëndisë për të fituar në këtë konflikt kozmik. Ne kemi nevojë për hirin e Frymës së Shenjtë për të qëndruar deri në fund. Si e marrim këtë fuqi? Përmes lutjes. Lutja njihet në teologji si një nga mjetet e hirit, apo një nga instrumentet përmes së cilës Perëndia derdh hir mbi ne. Lutja është një mjet i hirit, dhe nën drejtimin e Perëndisë dhe në kontekstin e influencës së Fjalës, me besim dhe qëndrueshmëri ne do të qëndrojmë deri në ditën e Krishtit. Pali gjithashtu urdhëron të lutemi tek Efesianet 6:18 “… në çdo kohë dhe me çdo lloj lutjeje dhe përgjërimi në Frymën, duke ndenjur zgjuar për këtë qëllim me çdo ngulmim dhe lutje për të gjithë shenjtorët.” Tek 1 Sel. 5:17 Pali urdhëron “Lutuni pa pushim.” Tek Efesianëve 6 në lexojmë që lutja është një nga pjesët më të rëndësishme ë armaturës së Krishterë. Njerëzit që luten nuk tundohen. Ata që luten nuk mashtrohen nga mësimet e rreme. Një jetë e rregullt lutjeje është një tregues i një jete të shëndetshme kristiane. “Ata që jetojnë pa lutje, jetojnë pa Perëndi në këtë botë,” (Mathew Henry).

 

Ruhuni në Dashurinë e Perëndisë

Në vargun 21 Juda vazhdon “ruhuni në dashurinë e Perëndisë.” Ky është një tjetër virtyt e praktikë që ne duhet të kultivojmë. Ne duhet të mbajmë veten tonë ne sferën e dashurisë së Perëndisë. Është e vërtetë që Perëndia na deshi e na do\ ne, aq sa ai dha edhe Krishtin, Birin e Tij të vetëlindurin që të vdesë për mëkatet tona. Vargu 1, 3 dhe 17 në deklaron që ne jemi nën dashurinë e Perëndisë.  Cfarë Juda urdhëron është që ju të qëndroni në këtë dashuri.

Por si bëhet kjo? Të mbash veten në dashurinë e Perëndisë do të thotë të jetosh në bindje ndaj Tij. Tek Ungjilli Mateu 22:36 një nga Farisenjtë e pyeti Jezusin “Mësues, cili është urdhërimi i madh i ligjit?” Jezusi u përgjigj “Duaje Zotin, Perëndinë tënd me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd dhe me gjithë mendjen tënde.” Tek Ungjilli Gjoni 15:9, Jezusi i urdhëroj dishepujt e Tij “Sikurse Ati më ka dashur mua, ashtu edhe unë ju kam dashur juve; qëndroni në dashurinë time.” Si mund të bëhet kjo gjë? Vargu 10 “Po të zbatoni urdhërimet e mia, do të qëndroni në dashurinë time, sikurse unë i zbatova urdhërimet e Atit tim dhe qëndroj në dashurinë e tij.” Mësuesit e rremë deklarojnë se hiri dhe dashuria shkojnë kundra ligjit. Por nuk është kjo çfarë Krishti thotë apo jo? “Po të zbatoni urdhërimet e mia, do të qëndroni në dashurinë time” tha Krishti. Të qëndrosh në dashurinë e Perëndisë do të thotë të jetosh një jetë të shenjtë në përputhje me Fjalën e Tij të Shenjtë. Sepse jemi të shpëtuar nga hiri dhe dashuria ne duhet ti themi jo pa-perëndishmërisë dhe mëkatit. Jini të shenjtë siç Perëndia është i shenjtë dhe nuk do të mund të bini nën influencën e mësuesve të rremë pasi perëndishmëria juaj do të militojë kundra pa-perëndishmërisë së tyre. Fryma juaj do të kundërshtojë të qëndruarit pranë frymës së tyre.

 

Prisni në Shpresë

Vargu 22 mbyllet me këto fjalë “duke pritur mëshirën e Zotit tonë Jezu Krisht, për jetën e përjetshme.” Juda urdhëron: Rrituni në shpresën tuaj për ardhjen e Krishtit. Po, Juda në këtë moment po flet për ardhjen e dytë të Krishtit i cili do të shfaqet ditën e konsumimit të kësaj bote. Mateu 24:30 thotë që “…të gjitha kombet e dheut…do ta shohin Birin e njeriut duke ardhur mbi retë e qiellit me fuqi dhe lavdi të madhe.” Pali shpalos Eskatologjinë Krishtianë – pra doktrinën biblike të ndodhive të fundit  të kësaj epoke tek Letra 1 Selanikasve. 4 kështu: “¹⁶ sepse Zoti vetë, me një urdhër, me zë krye-engjëlli dhe me borinë e Perëndisë, do të zbresë nga qielli dhe ata që vdiqën në Krishtin do të ringjallen të parët; ¹⁷ pastaj ne të gjallët, që do të kemi mbetur, do të rrëmbehemi bashkë me ata mbi retë, për të dalë përpara Zotit në ajër; dhe kështu do të jemi përherë bashkë me Zotin. ¹⁸ Ngushëlloni, pra, njëri-tjetrin me këto fjalë.” Kjo është shpresa për të cilën bën fjalë Juda në këtë varg. Juda na inkurajon që të jetojmë me këtë shpresë, të presim me padurim ardhjen e dytë të Krishtit në frymën e Gjonit që thotë tek Zbulesa “Eja Zot Jezus, Eja shpejt” (Zbulesa 22:20). Ne duhet të jetojmë me këto fjalë në gojë.

Por a nuk është interesante mënyra se si e thotë këtë gjë Juda? “Duke pritur mëshirën e Zotit tonë Jezu Krisht, për jetën e përjetshme.” Përse e bën këtë gjë? Sepse e vetmja mënyrë që ne mund të presim me ngazëllim ardhjen përfundimtare të Krishtit është ta presësh atë në mëshirën e Tij. Ardhja e dytë është e vetmja gjë që kjo botë nuk dëshiron të përjetojë pasi është për gjykimin e saj. Bota nuk e ka përjetuar mëshirën e Tij në shpëtimin shpirtëror, dhe rrjedhimisht do të përjetojë vetëm dënimin që Krishti sjell me vete. Por ai që e ka përjetuar mëshirën e Krishtit një herë në shpëtimin e shpirtit, ardhja e Krishtit është shkalla më e lartë e përjetimit të mëshirës së Krishtit pasi ai është momenti që edhe trupat tonë shpëtohen përfundimisht me marrjen e trupave të rinj. Sepse ai u ringjall, ne do ë ringjallemi. Sepse ai mori një trup qiellor që nuk përjeton më kurrë vdekje, edhe ne do të marrim një ditë një trup qiellor që nuk do të përjetojë më kurrë as lodhje, as sëmundje, e as dhimbje. Kjo është shpresa jonë e bekuar siç thotë Pali tek Titi 2:13 ku shkruan “se ne jemi duke pritur shpresën e lume dhe të shfaqurit e lavdisë të të madhit Perëndi dhe të Shpëtimtarit tonë Jezu Krisht.”

 

Mëshironi për Shpëtim

Së fundi Juda jep një urdhër të fundit. Të Krishterët duhet të punojnë me durim e plot mëshirë për shpëtimin e atyre që janë të influencuar nga mësuesit e rremë. Juda thotë ne vargjet 22-23 “Dhe kini dhembshuri për njëri duke përdorur dallim, ²³ por shpëtojini të tjerët me druajtje, duke ia rrëmbyer zjarrit, dhe duke urryer edhe rrobën e ndotur nga mishi.” Këto tre vargje na japin qëndrimin me të cilin ne duhet të veprojmë për shpëtimin e të tjerëve nga mësuesit e rremë. Në fakt Juda i diferencon këta në dy grupe të ndryshme.

Së pari janë ata që kanë dyshime. Vargu 22 është përkthyer shumë keq në shqip ndoshta për shkak të një ndryshimi tekstual në disa prej manuskripteve të Dhiatës së Re. Përkthimi korrekt është ky: “Kini mëshirë për ata që dyshojnë.” Ne nuk duhet të trajtojmë me egërsi apo me padurim ata që janë konfuzë nga fjalët e mësuesve të rremë. Ne duhet ti trajtojmë me mëshirë, me urtësi e zgjuarsi, duke dalluar ndërmjet atyre që janë të dobët në besim ndaj atyre që tërhiqen drejt falsitetit në mënyrë të ndërgjegjshme. Dashuria dhe mëshira do të fitojnë një frymë të mashtruar.

Por si duhet vepruar me grupin e dytë? Me ata që janë të mashtruar plotësisht nga mësuesit e rremë dhe që madje as nuk e dinë që janë në atë gjendje? Juda thotë “shpëtojini të tjerët me druajtje, duke ia rrëmbyer zjarrit, dhe duke urryer edhe rrobën e ndotur nga mishi.” Ky grup i dytë thotë Juda po përvëlohet e shkrumbohet nga zjarri i mëkatit. Juda në fakt e merr borxh këtë shprehje nga Amosi 4:11 dhe Zakaria 3:2. Perëndia  thotë që Izraeli ishte si një urë zjarri e shkëputur nga zjarri. Imazhi i zjarrit i referohet dënimit të menjëhershëm që i kanoset atyre që janë të dobët e që po digjen në mëkat. Koha është e çmuar thotë Juda. Sa më shumë një njeri të kalojë në mesin e mësuesve dhe mësimeve të gabuara aq më e vështirë është ta shkëpusësh njeriun nga atje dhe aq më e vështirë është të zhbësh dëmet e bëra në mendjen e të gënjyerve.

Së fund bëjeni këtë gjë, thotë Juda, “duke urryer edhe rrobën e ndotur nga mishi.” Në greqisht bëhet fjalë për rrobat e brendshme që janë në kontakt direkt me trupin dhe që ndoten nga rrjedhjet njerëzore. Këtë imazh Juda në fakt e huazon përsëri nga Zakaria 3:3-4 ku lexojmë që kryeprifti i tempullit “Jozueu ishte veshur me rroba të papastra dhe qëndronte drejt përpara engjëllit, ⁴ i cili nisi t’u thotë atyre që ishin përpara tij: “Ia hiqni nga trupi ato rroba të papastra!”. Pastaj i tha atij: “Shiko, kam zhdukur prej teje paudhësinë tënde dhe do të të bëj të veshësh rroba të shkëlqyera.” Rrobat e ndotura nga mishi këtu qëndrojnë për mëkatin e thellë. Jezusi e përdor gjithashtu këtë metaforë tek Zbulesa 3:4 kur i flet Kishës në Sardë: “Por ke disa veta në Sardë, që nuk e ndotën petkat e tyre; edhe do të ecin me mua të veshur në të bardha, sepse janë të denjë.” Përse e përdor këtë imazh Juda? Ai dëshiron që ti bëjë lexuesit e tij të ndjejnë neveri për mëkatin, madje urrejtje për të. Juda thotë: largoju çdo kontakti me mëkatin me qëllim që të të mos infektojë edhe ty. Vëllezër, mëshironi për shpëtim, punoni për shpëtimin e të tjerëve duke bërë ungjillëzim dhe dishepullizim orë e pa orë, por kini kujdes për veten tuaj dhe i kujtoni edhe të tjerëve se ne të gjithë duhet të urrejmë mëkatin po aq shumë sa do të ndjenim neveri nga të përbrendshme të ndyrosura nga sekrecionet e njeriut.

Këto janë disa nga taktikat dhe vlerat Kristiane që ne duhet të kultivojmë në luftën tonë për besimin që na është transmetuar. Kujtoni mësimin apostolik, mësoni të dalloni të pabesët e mësuesit e rremë, themelojuni fort në doktrinën e Krishtit, lutuni pa pushim në frymën e shenjtë për veten dhe të tjerët, mbani mend vizionin e Veprave 2:42, qëndroni në dashurinë e Perëndisë duke iu bindur Atij, prisni me shpresë të sigurte në ardhjen e fundit të Krishtit dhe punoni për shpëtimin e të tjerëve nga ligësia e kësaj botë plot kujdesje për shpirtin tuaj duke e urryer plot neveri mëkatin që na ngjitet ngado dhe Perëndia i mëshirave do të jete  besnik ndaj jush duke ju bekuar me fryte e kurora. Amen.

02 Luftoni per Besimin

Shumë të dashur, ndërsa isha ngulmues që t’ju shkruaja për shpëtimin e përbashkët, ndjeva nevojën t’ju shkruaj juve, dhe t’ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë. Sepse depërtuan ndërmjet jush disa njerëz, që qenë shënuar që moti për këtë dënim, të pabesë që e kthejnë hirin e Perëndisë tonë në imoralitet dhe mohojnë të vetmin Zotëri Perëndi, dhe Zotin tonë Jezu Krisht. (Juda 3-4)

A e dini që ju të gjithë jeni teologë? Po, gjithsecili prej jush është një teolog. Gjithsecili prej jush ka një ide mbi Perëndinë dhe mbi mënyrën se si duhet jetuar jeta përpara këtij Perëndie. Çështja është: A jeni ju një teolog i mirë apo i keq? Qëllimi i Judës në këtë letër është që t’ju ndërgjegjësojë ju për thirrjen që ju keni si të krishterë për të qenë teologë të mirë. Këtë qëllim Juda e shpall në vargun 3, i cili është vargu kryesor i kësaj letre që thotë: “ndjeva nevojën t’ju shkruaj juve, dhe t’ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” Juda dëshmon se dëshira e tij njerëzore ishte që tu shkruante të krishterëve një letër që bënte fjalë për shpëtimin që të gjithë ne kemi në Jezus Krishtin Zotin tonë. Por Fryma e Shenjtë ndërhyri (Juda thotë ndjeva nxitjen t’ju shkruaj juve për diçka tjetër) dhe i dha Kishës një dokument në të cilin Perëndia i thërret të Krishterët kudo që janë, të çfarëdo lloj moshe, arsimimi, vëndodhje apo situate, që të luftojnë për besimin që u është transmetuar nga Perëndia përmes Krishtit dhe apostujve. Ky është qëllimi i Frymës së Shenjtë për ju edhe sot. Luftoni për besimin e pastër dhe biblik që gjendet në shkrimet e Dhiatës së Re dhe të Vjetër. Vini re dy momente kryesore në pasazhin që kemi përpara sot: së pari, vini re përgjegjësinë e të Krishterit për të ruajtur dhe luftuar për besimin e Krishterë, dhe së dyti, vini re arsyen që e bën të nevojshme këtë gjë.

Përgjegjësia e çdo të Krishteri për të ruajtur të pastër besimin e Krishterë

Vini re së pari vargun 3: “Shumë të dashur, ndërsa isha ngulmues që t’ju shkruaja për shpëtimin e përbashkët, ndjeva nevojën t’ju shkruaj juve, dhe t’ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” Juda u shkruan lexuesve të tij në shumës pasi ky mesazh është për Kishën si një bashkësi, si një institucion. Por Juda gjithashtu u shkruan lexuesve të tij edhe në mënyrë personale kur thotë “shumë të dashurit e mi,” pasi kjo letër është një thirrje sa kolektive aq edhe personale për gjithsecilin prej nesh si të krishterë. Fryma e Shenjtë i drejtohet përmes këtij mesazhi sot çdonjërit prej jush në këtë sallë. Luftoni për besimin apostolik, mbrojeni atë, deklarojeni atë, doni të vërtetën dhe mos pranoni të gënjeshtrën, dhe jini të përgatitur për ta bërë këtë me qartësi dhe me mjaft hir e durim për lavdinë e Perëndisë.

Kjo është një thirrje e papëlqyeshme dhe jo e modës në kohën që jetojmë sot. Në fakt ka shumë vite që në Krishterim dëgjohet deklarata si “Doktrina ndan, ungjillëzimi bashkon.” “Doktrina është një gjë e thatë, le të jemi praktik në këtë jetë.” “Krishterimi nuk është një doktrinë, por një mënyrë jetese.” Apo deklarata “Jo Kredo, vetëm Krisht.” Gjithsecila prej këtyre deklaratave shkon jo vetëm kundra logjikës së thjeshtë njerëzore, por mbi të gjitha kundra thithjes që Fryma e Shenjtë bën përmes Letrës së Judës.

Njerëzit thonë: “Doktrina është një gjë e thatë, le të jemi praktik në këtë jetë.” Me këto fjalë ato thonë: nuk ka gjë më jo-praktike se sa teologjia, se sa doktrina. Por çfarë është teologjia? Teologjia, siç e tregon edhe vetë termi në greqisht, është njohja e Perëndisë, studimi i Perëndisë. Por çfarë thuhet tek Gjoni 17:3 “Dhe kjo është jeta e përjetshme, të të njohin ty, të vetmin Perëndi të vërtetë, dhe Jezu Krishtin që ti ke dërguar.” Të njohësh Perëndinë dhe të njohësh rrugën përmes së cilës Perëndia shpëton njeriun nuk qenka pra diçka e pa-rëndësishme, e aq më pak jo-praktike. Të njohësh Perëndinë, të njohësh Jezus Krishtin rezulton në një përfitim tepër të rëndësishëm praktik, në shpëtimin e shpirtrave tonw, në miqësinë me Perëndinë, në dashurinë e Tij, në ndihmën dhe bekimet e tij në jetën e gjithsecilit prej nesh.

Mjaft të Krishterë thonë: “Jo Kredo, vetëm Krisht.” Kjo është një nga deklaratat më të palogjikshme që mund të ekzistojë. Fjala kredo nga Latinishtja do të thotë “Unë Besoj.” Momentin që dikush e fillon fjalinë e tij me fjalët “unë mendoj” apo “unë besoj” ai person sapo  ka filluar të recitojë kredon e tij. Dhe në recitimin e kredos së tij, ai që thotë “Jo Kredo, vetëm Krisht,” jo vetëm që në mënyrë të njëanshme të heq ty të drejtën për të shpallur kredon tënde, por mbi të gjitha bën një gabim logjik trashanik pasi në të vërtetë ai thotë: Kredoja ime është që ne s’duhet të kemi kredo. Është e pamundur që një njeri të mos ketë një kredo, një doktrinë, një teologji të vetën, një ide mbi Perëndinë. Çështja është: a je ti një teolog i mirë apo i keq? A ke ti një kredo a doktrinë biblike apo të gabuar?

Juda thërret “luftoni me zell për besimin, që u qe trasmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” Dhe me termin besim në këtë varg Juda nuk kupton aktin subjektiv të të besuarit në Perëndinë dhe birin e Tij Jezus Krisht, por në trupin doktrinar, në atë seri deklaratash objektive dhe historikisht të vërteta që njihen si doktrina e krishterë. Disa thonë “jo kredo vetëm Krisht,” ndërsa Perëndia thotë pa kredo nuk ka Krishtërim, dhe pa doktrinë nuk ka shpëtim. Vini re lidhjen që ekziston ndërmjet shpëtimit dhe doktrinës. Juda shkruan: “Shumë të dashur, ndërsa isha ngulmues që t’ju shkruaja për shpëtimin e përbashkët, ndjeva nevojën t’ju shkruaj juve, dhe t’ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” Kjo ndoshta nuk del shumë qartë nga përkthimi në shqip, por Juda aty shprehet se ai kërkonte me ngulmim që të shkruante mbi shpëtimin tonë, por Fryma e shtyn që të shkruajë për besimin e Krishterë pasi kur rrezikohet besimi i Krishterë, atëherë rrezikohet edhe shpetimi ynë. Nëse e vërteta humbet, shpëtimi humbet. Për të siguruar shpëtimin e përbashkët që ne kemi në Zotin Krisht – thotë Juda – unë po ju shkruaj për besimin e përbashkët në Zotin Krisht, pasi pa një doktrinë të shëndoshë dhe të pastër nuk ka shpëtim, dhe as një marrëdhënie të shëndoshë me Perëndinë. “Krishterimi nuk është një doktrinë, por një mënyrë jetese” – thonë disa njerëz, – por pa doktrinë nuk ka as jetë dhe as Krishterim thotë Perëndia përmes Judës.

Kuptohet që Juda si një pastor i Kishës së hershme, i mbushur me Frymën e Shenjtë, jo vetëm që nuk ka frikë të debatojë për pikat e besimit të tij, jo vetëm që na thërret ne që të bëjmë një gjë të tillë në mbrojtje të besimit të krishterë që është pasuria e Kishës, por vini re edhe mënyrën se si ai na instrukton për të bërë këtë gjë. Së pari ai na instrukton neve që të luftojmë e qëndrojmë për besimin tonë me dashuri dhe hir. Dhe nuk ka se si të jetë ndryshe. Juda është një nga pastorët e Kishës së Hershme të Jerusalemit. Juda i drejtohet atyre me fjalët “Shumë të dashur.” Juda manifeston një dashuri dhe shqetësim të vërtetë pastoral për bashkësinë e tij, për Kishën e Krishtit dhe popullin e Perëndisë mbi të cilin Zoti Krisht e pat vënë atë bari. Kjo duhet të jetë gjithashtu edhe qëndrimi dhe motivimi ynë për një besim të pastër në kishë sot.

Mënyra e dytë se si Juda na instrukton që ne të qëndrojmë dhe luftojmë për besimin tonë është me zell, me ngulm dhe deri në sfilitje. Këtë ne nuk e shikojmë në përkthimin në Shqip të Dhiatës së Re, por është atje dhe madje shumë e dukshme në tekstin në origjinal në Greqishten e Vjetër. Arsyeja për këtë ka të bëjë në radhë të parë me rëndësinë praktike që ka doktrina në jetën tonë. Për këtë gjë fola më lart. Por së dyti arsyeja përse Juda na thërret që të luftojmë për besimin tonë është pasi ajo është dhurata e Perëndisë dhënë njerëzimit. Juda shkruan: “…ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.”Besimi për të cilin bën fjalë Juda këtu nuk është besimi ynë personal në Krishtin Jezus, por doktrina e besimit të Krishterë. Fjala besim këtu i referohet mësimit apo doktrinës që na është dhënë nga vetë Krishti kur ishte në tokë, i referohet mësimit apo doktrinës së apostujve që folën të shtyrw nga Fryma e Shenjtë në emër  të Krishtit si ambasadorë të Tij. Juda na urdhëron që të përqafojmë këtë mësim apostolik, të mbahemi fort në të për shpëtimin tonë dhe ta mbajmë, mbrojmë dhe dëshmojmë fort atë për shpëtimin e të tjerëve.

Doktrina e Apostujve është thesari i Kishës

Vini re së dyti, që Juda deklaron që ky mësim apostolik është autoritar, i plotë, mbyllur dhe që nuk ka nevojë për përmirësime apo ndryshime. Doktrina e Apostujve është thesari që i është besuar Kishës. Juda deklaron, si pastor i Kishës së hershme dhe vëlla për nëne me Krishtin, që Kishës i është transmetuar e plotë gjithçka që ajo ka nevojë për besim, shpëtim dhe jetë të krishterë. Juda thotë “Juda shkruan: “ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” 2000 vjet pasi mësimi apostolik i është dorëzuar Kishës për ruajtje dhe propagandim, Kisha e shikon veten e saj të rrethuar nga lloje sektesh e kultesh që e sulmojnë atë nga jashtë, dhe nga lloje të ndryshme idesh apo doktrinash që e sulmojnë atë nga brenda. Të gjitha këto shtrembërime të ungjillit dhe mësimit biblik kanë disa gjëra të përbashkëta: ato pretendojnë se sjellin një zbulesë të re në Krishterim dhe se ato janë fjala e fundit dhe përfundimtare e Perëndisë për njeriun. Dëshmitarët e Jehovait, Mormonët, Islami, apo edhe mjaft denominacione pentakostale apo karizmatike, të tëra këto grupe pretendojnë se i ofrojnë Krishtërimit një zbulesë apo fjalë të re nga Perëndia, dhe se zbulesa që ato kanë është fjala e fundit dhe përfundimtare. Por çfarë thotë Juda? “Ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë.” Juda deklaron se Perëndia i ka zbuluar tashmë Kishës çdo gjë që ajo ka nevojë të dijë nga Perëndia. Në fund të shekullit të parë pas Krishtit, Perëndia pat përfunduar së dhëni të tërë masën e informacionit dhe të doktrinës që i duhet Kishës për të besuar dhe jetuar në jetë të Krishterë. Kjo është bërë “një herë e përgjithmonë.” Doktrina, mësimi apostolik është i mbyllur, kanoni është i mbyllur, Perëndia nuk jep më doktrina apo zbulesa të reja Biblike. Kjo është bërë “një herë e përgjithmonë.”Përmbajtja doktrinave e besimit të Krishterë është dhënë plotësisht, përsosmërisht dhe përfundimisht “një herë e përgjithmonë.” Pali thotë tek Efesianëve 2:20 që Kisha tashmë është “ndërtuar mbi themelin e apostujve dhe të profetëve, duke qenë Jezu Krishti vetë guri i qoshes,” dhe këtë gjë Apostulli e shkroi në shekullin e parë pas Krishtit. E vërteta biblike, doktrina biblike i është dhënë tashmë e tëra Kishës, dhe mbi këtë trup doktrinar Perëndia ka themeluar dhe ngritur Kishën e Tij. Kushdo që deklaron se ka një zbulesë të re nga Perëndia siç bëjnë Dëshmitarët e Jehovait, Mormonët apo Kurani bie ndesh me Frymën e Shenjtë që prononcohet kundra tyre.

Vërtetë sot Bota atje jashtë është konfuze porsa i përket komuniteteve të Krishtera. Kë duhet të ndjek? – pyesin ato – sa besime të krishtera ka? Cila prej tyre është e vërtetë? Dhe pse janë kaq shumë? Përgjigja është e gjatë dhe e dhimbshme dhe të jeni të sigurt se në procesin e dhënies së përgjigjeve, ju do të humbisni vëmendjen e shumë prej dëgjuesve tuaj. Kjo është e pa evitueshme. E megjithatë ne sot duhet të kujtojmë që besimi i vërtetë dhe apostolik është vetëm një. “Ju bëj thirrje të luftoni për besimin, që u qe transmetuar shenjtorëve një herë e përgjithmonë”  thotë Juda. Jo disa besime, por një, besimin e vërtetë apostolik siç gjendet në bibël. Si rrjedhim, të luftosh për besimin apostolik do të thotë të studiosh, të lexosh, të krahasosh dhe të debatosh derisa e vërteta që në bibël është vetëm një dhe absolute në vërtetësinë e saj të kuptohet nga gjithsecili prej nesh. Një teolog i krishterë ka thënë që Bibla është si një pellg në të cilin një fëmijë mund të luajë dhe të mos mbytet, dhe në të njëjtën kohë si një oqean i thellë në të cilin një kontinent i tërë mund të humbasë nën ujë. Çdo gjë që ne na duhet të dimë për shpëtimin tonë nga mëkatet tona përmes besimit në Jezus Krisht, është kaq e thjeshtë dhe kaq e kuptueshme sa edhe një fëmijë mund ta lexojë dhe të shpëtohet, por në të njëjtën kohë ky mesazh është kaq i thellë, i plotë, i pasur me hir dhe mëshirë nga Perëndia sa që një teolog apo filozof mund të shpenzojë tërë jetën e tij duke e studiuar atë. Të luftosh për besimin e Krishterë do të thotë të mos jesh dembel në studim, të mos jesh neglizhent në detaje, dhe të jesh i ndershëm dhe i përulur në konkluzione.

Apostulli Pal shkroi tek Letra e 1 Korintasve 11:2 “më kujtoni në të gjitha gjërat dhe i zbatoni porositë ashtu siç ua kam transmetuar.” Mbani mend të gjithë mësimin që ju kam transmetuar ashtu siç ua kam transmetuar porosit Apostulli i Krishtit. Doktrina ju është dhënë plotësisht dhe saktësisht. Tek Letra e 2 Timoteut 1:13-14 Pali porosit të tërë pastorët e rinj dhe të vjetër që vijnë pas tij me këto fjalë “Ruaje modelin e fjalëve të shëndosha që dëgjove prej meje me besim dhe dashuri, që janë në Krishtin Jezus. ¹⁴ Ruaje visarin e mirë me anë të Frymës së Shenjtë që rri te ne.” Doktrinën e Krishterë Pali e quan modelin e fjalëve të shëndosha dhe një thesar të mirë. Këtë thesar ne e kemi ta marrë dhe të transmetuar nga Fryma e Shenjtë përmes Apostujve të Krishtit. Mësimi apostolik është një masë doktrinash dhe të vërtetash që janë të domosdoshme për ekzistencën e Krishterimit. Për këtë arsye Juda thotë: Shumë të dashur të Krishterë, kujdesuni për këtë të vërtetë, duajeni atë, mbrojeni atë, luftoni për të. Kjo është arsyeja përse ne predikojmë Biblën në këtë bashkësi lokale të Krishterësh, kjo është arsyeja përse shkruajmë dhe përkthejmë një literaturë solide të krishterë, kjo është arsyeja përse bëjmë studimin e bazave të besimit Kristian çdo ditë të enjte në orën 6.00.

Një Kërcënim i Brendshëm dhe i vazhdueshëm

Vini re së treti, që në vargun 4, Juda na jep arsyet përse Kisha dhe i Krishteri duhet të luftojë vazhdimisht për doktrinën e pastër apostolike: “Sepse depërtuan ndërmjet jush disa njerëz, që qenë shënuar që moti për këtë dënim, të pabesë që e kthejnë hirin e Perëndisë tonë në imoralitet dhe mohojnë të vetmin Zotëri Perëndi, dhe Zotin tonë Jezu Krisht.” Juda thotë: Ka njerëz në bashkësinë tuaj lokale, ka njerëz në Kishën mbarëbotërore të Krishtit, që deklarojnë se janë të Krishterë, si rrjedhim u është dhënë anëtarësia në Kishën e Krishtit, janë pagëzuar, marrin Darkën e Zoti, madje shumë prej tyre janë edhe të shuguruar në shërbesë si pleq, dhjakonë apo pastorë Kishe, shumë prej tyre janë edhe pedagogë nëpër seminare teologjike, e megjithatë këta janë të shënuar për dënim, “të pabesë që e kthejnë hirin e Perëndisë tonë në imoralitet dhe mohojnë të vetmin Zotëri Perëndi, dhe Zotin tonë Jezu Krisht.” Ky nuk është një realitet i veçuar e sporadik në Kishë. Në fakt Apostulli Pal, ua dha këtë paralajmërim drejtuesve të kishës së Efesit siç lexojmë tek Veprat e Apostujve 20:29-30 që thotë: “Në fakt unë e di se, pas largimit tim, do të hyjnë midis jush ujqër grabitqarë, që nuk do ta kursejnë tufën, ³⁰ edhe vetë midis jush do të dalin njerëz që do të flasin gjëra të çoroditura që të tërheqin pas vetes dishepujt.” Ujqër grabitqarë i quan Pali mësuesit e remë, me mësime të çoroditura që bëjnë për vete mjaft ndjekës dhe që përçajnë tufën e Perëndisë. Këta mësues përçarësh të Kishës gjenden sot jo vetëm ndërmjet sekteve si Mormonët e dëshmitarët e Jehovait, njerëz që mohojnë Krishtin në shumë aspekte të personit dhe të veprës së tij, por keta gjenden edhe brenda në kishën ungjillore sot. Në rastin e Kishës ku Juda ishte pastor specifika ishte kjo: Juda thotë që këta njerëz po kthenin hirin e Perëndisë tonë në imoralitet duke mohuar kështu të vetmin Zotëri Perëndi, dhe Zotin tonë Jezu Krisht.” Këta mësues të rremë që Juda na ndërmend në këtë pasazh ndoshta propagandonin këtë ide: Ne jemi të shpëtuar nga hiri i Perëndisë, si rrjedhim nuk ka rëndësi se sa moralisht e jetojmë jetën. Nëse mëkatojmë, hiri i perëndisë do të duket edhe më i qartë në jetën tonë. Si rrjedhim, ky sekt i shekullit të parë pas Krishtit e kthente hirin e Perëndisë kundra urdhëresave të Krishtit që në efekt mohonte vetë Krishtin dhe zotërimin e Tij mbi kishën e Tij.

Kështu ka qenë që nga shekulli i parë. Apostulli Pal pat paralajmëruar që do të ndodhte. Juda e pa përmbushjen e kësaj fjale me sytë e tij. Në fakt ai thotë tek vargjet 17-19 “Por ju, shumë të dashur, mbani mend fjalët që ju kanë parathënë apostujt e Zotit tonë Jezu Krisht. ¹⁸ Ata ju thoshnin që në kohën e fundit do të ketë tallës që do të ecin sipas pasioneve të tyre të paudhësisë. ¹⁹ Këta janë ata që shkaktojnë përçarjet, njerëz mishor, që s’kanë Frymën.” Në fakt në të tëra letrat e tij Pali debaton dhe kundërshton doktrinat dhe praktikat e rreme që filluan që të futeshin në Kishën e shekullit të parë. Në të tëra letrat e tij Pali kundërshton persona që janë anëtarë Kishash por që po lëndonin Kishën e hershme me doktrinat e tyre. Ky ka qenë gjithmonë realiteti në Kishën e Krishtit, gjithmonë e sulmuar fizikisht nga jashtë nga armiqtë e saj, dhe gjithmonë e sulmuar shpirtërisht nga brenda nga bijtë e saj që përhapnin mësime të gabuara. Si rrjedhim nuk duhet të çuditemi që nëse luftojmë për besimin apostolik ne do të biem në konflikt me të krishterë të tjerë të cilët besojnë dhe shkruajnë diçka që bie në kundërshtim me Biblën. Kjo është e pa evitueshme.

Sesi bëhet kjo gjë ne do ta shikojmë më në detaje në mesazhet e javëve ne vazhdim. Për sot është e mjaftueshme që ne të marrim një vendim në zemrën tonë, të qëndrojmë dhe luftojmë për besimin e pastër apostolik, ta bëjmë këtë gjë me dashurinë dhe hirin e Krishtit, të përgatitur në lutje dhe studim personal, nën fuqinë dhe drejtimin e Frymës së Shenjtë. Amen.

01 Identiteti i te Krishterit

Juda, shërbëtor i Jezu Krishtit dhe vëllai i Jakobit, të thirrurve që u deshën në Perëndinë Atë dhe të ruajtur në Jezu Krisht: 2 mëshira, paqja dhe dashuria u shumoftë në ju. (Juda 1-2)

 

Si duhet të mendojë i Krishteri për veten e tij? Si duhet ta shikojë jetën e tij? Çfarë bekimesh ka derdhur Perëndia mbi jetën e një të Krishteri? Si ndikojnë këto bekime këndvështrimin tonë për veten tonë dhe misionin tonë në jetë? Me çfarë duhet ta mbushë një i krishterë jetën e tij, ose të paktën cilat janë ato gjëra që ai duhet të dëshirojë në jetën e tij? Dy vargjet e para të Judës dërguar Kishës së Jezus Krishtit kudo nëpër botë ofrojnë një përgjigje të plotë të tërë pyetjeve të mësipërme. Teksa studiojmë këto dy vargje, unë do të përpiqem që të shpalos përpara jush identitetin e një të krishteri, apo çfarë një i Krishterë është, hirin që ai tashmë i ka marrë, dhe bekimet e mëtejshme që ai duhet të dëshirojë.

ÇFARË NJË I KRISHTERË ËSHTË?

Se çfarë një i krishterë është mund të nxirret nga vargu 1 që thotë “Juda, shërbëtor i Jezu Krishtit dhe vëllai i Jakobit.” Kuptohet që me këto fjalë Juda identifikon dhe ia prezanton veten e tij lexuesve të kësaj letre. Është e zakonshme që autori i një letre të vërë në dukje se kush është ai që e dërgon atë, e megjithatë mënyra e shkurtër me të cilën Juda identifikon veten e tij është një shembull i bukur dhe frymëzues i këndvështrimit që ne të Krishterët duhet të kemi për vetveten dhe për Zotin Jezus Krisht. Juda ishte një emër tërësisht i zakonshëm në kohën e Krishtit në Palestinën e hershme. Ishte po aq i zakonshëm dhe i përdorur sa edhe emri Beni, Tani apo Bledi ne Shqipërinë e pjesës së dytë të Shekullit të 20të. Por ky njeri i zakonshëm me një emër të zakonshëm e identifikon veten e tij në një mënyrë të veçantë. Kjo për dy arsye: së pari pasi Juda është i veçantë për shkak të çfarë na tregon për veten e tij, dhe së dyti për shkak se çfarë ai na tregon për Zotin e tij. Ai e quan veten e tij “shërbëtor i Jezu Krishtit.” Në fakt, Juda ishte një drejtues i rëndësishëm i Kishës së Krishtit në Jeruzalem, ai ishte gjithashtu vëllai i Jakobit që ishte pastori kryesor i Kishës së Jeruzalemit, dhe si i tillë Juda ishte edhe gjysmë-vëllai i Jezus Krishtit sipas mishit. Pra, Jakobi, Juda dhe Jezusi kishin të njëjtën nënë, edhe pse me etër të ndryshëm. E megjithatë, Juda e identifikon veten e tij si shërbëtor – skllav i Jezus Krishtit. Të gjithë ne, në atë masë shenjtërie dhe hiri që kemi sot, po të ishim në vend të Judës nuk do të përmbaheshim dot pa i vënë në dukje njerëzve afërsinë biologjike me një person kaq të veçantë dhe të rëndësishëm si është Shpëtimtari, Krijuesi dhe Zotëruesi i kësaj bote në të cilin jetojmë. E megjithatë, Juda e identifikon veten e tij të jetë një

shërbëtor – skllav i Jezus Krishtit. Kjo zgjedhje fjalësh që bën Juda nën frymëzimin e Frymës së Shenjtë na jep mjaft informacion mbi këndvështrimin që kishte Juda për veten e tij, na dëshmon për përuljen e tij, për besimin e Tij në Krishtin si Biri hyjnor i Perëndisë, personit të dytë të Trinisë, dhe për nënshtrimin e tij ndaj mbretërimit dhe zotërimit të Mbretit dhe Zotit Krishtit. Jeta e Judës është në dispozicion të Krishtit. Ai e quan veten e tij “vëllai i Jakobit” edhe pse të tjerët e quajnë atë “vëllai i Zotit tonë” siç bën Pali tek letra e 1 Korintasve 9:5. Kjo përzgjedhje fjalësh dëshmon për përulësinë dhe zemrën shërbyese që çdo i krishterë duhet të ketë përpara Zotit, Kishës dhe botës. A e konsideroni veten tuaj një shërbëtor të Krishtit dhe të Kishës? A hyni në marrëdhënie me besimtarët e tjerë dhe me jo-besimtarët jashtë kësaj salle si shërbëtorë të Krishtit? Juda si një drejtues i krishterë e quan veten shërbëtor pasi përmasa e përuljes të një të krishteri është kriteri i madhështisë së tij. Këtë princip në fakt Juda e pat mësuar nga vetë Krishti që pat thënë siç lexojmë tek ungjilli i Mateu 23:12 “Sepse kush do të lartësojë veten, do të poshtërohet; dhe kush do të përulë veten, do të lartësohet.” Prandaj dhe Apostulli na inkurajon tek letra 1 Pjetrit 5:6 kështu: “Përuluni, pra, nën dorën e fuqishme të Perëndisë, që ai t’ju lartësojë ne kohën e duhur.” Dhe nuk ka se si të jetë ndryshe,pasi mbi të gjitha vetë Zoti ynë Krisht e zbukuroi veten e Tij duke u zhveshur siç do të bënte një shërbëtor në Palestinën e lashtë për të larë këmbët e dishepujve të tij. Tek Ungjilli i Gjonit ne lexojmë se si Krishti “u ngrit nga darka dhe hoqi rrobat e tij, mori një peshqir dhe u ngjesh. Mbasi hodhi ujë në një legen, filloi të lante këmbët e dishepujve dhe t’ua fshinte me peshqirin, me të cilin ishte ngjeshur” (Gjoni 13:4-5). Nëse ne duam të jemi si Krishti dhe mbajtës tw emrit të Tij, ne duhet të jemi shërbëtorë të tij dhe të njerëzve për të cilin ai vdiq. Tek Ungjilli Luka 6:40 Krishti thotë “Dishepulli nuk ia kalon mësuesit të vet, madje çdo dishepull që ka mësuar do të jetë si mësuesi i vet.”

Por në këtë frazë “Juda, shërbëtor i Jezu Krishtit dhe vëllai i Jakobit,” ne shikojmë gjithashtu edhe këndvështrimin që Juda ka për Jezus Krishtin. Në këtë frazë Juda deklaron dinjitetin dhe identitetin e Jezus Krishtit, Njeriut-Perëndi, Personit të Dytë të Trinisë, plotësisht Perëndi, Zoti Sovran, Krijues, Shpëtues dhe Ri-Krijues i gjithësisë mbi të cilën ai Mbretëron. Kjo është dëshmia e Judës i cili e njohu Krishtin, hëngri me të, luajti me të, fjeti në të njëjtën dhomë me të, dhe tani është në të njëjtin realitet qiellor me Krishtin, por gjithmonë nën këmbët e Tij, duke i shërbyer Krishtit dhe duke e adhuruar atë. Këtu ne shikojmë edhe një nga paradokset e Krishterimit nëse mund të quhen të tilla: Shërbëtorët-skllevër të Krishtit janë gjithashtu të lirë. Në dedikimin gëzimdhënës të jetës sonë Krishtit ne gjejmë lirinë për të cilën ajo botë atje jashtë shkruan e ëndërron por nuk e përjeton kurrë. Në këtë përshëndetje hapëse të Judës në mësojmë pra jo vetëm mënyrën se si ne duhet të mendojmë për veten tonë, por edhe mënyrën se si ne duhet të mendojmë për  Krishtin. Ne jemi shërbëtorë të Krishti, ne i përkasim Atij. Ne marshojmë nën ritmin e tambures së Tij. Ne jetojmë sipas Fjalës së Tij. Ne dëshirojmë të bëjmë vullnetin e tij, të ecim ashtu siç edhe Ai eci. Ne dëshirojmë që të transformohemi sipas imazhit të Tij. Ne dëshirojmë që e tërë bota ta njohë atë dhe të jetë e lirë në të. Krishti është qendra e bashkësisë së besimit, Sovrani ynë, Zoti ynë dhe Mbreti ynë.

ÇFARË NJË I KRISHTERË KA MARRË?

Gjëja e dytë që ne mësojmë nga ky varg i parë i letrës së Judës është edhe se çfarë një i krishterë ka marrë. Në fakt aty renditen tre bekime apo mëshira që gjithsecili prej nesh ka përfituar nga Perëndia në Jezus Krisht. Vargu thotë: “të thirrurve që u shenjtëruan në Perëndinë Atë dhe të ruajtur në Jezu Krisht.”

Vini re së pari hirin e parë që ju si të Krishterë keni marrë: Ju jeni të thirrur nga Perëndia. Kur Juda thotë ju jeni të thirrur ai përdor gjuhën e Dhiatës së Vjetër pwrsa i përket popullit të Perëndisë. Izraeli u thirr nga Perëndia. Abrahami u thirr nga Perëndia që të dilte nga Ur, që ishte vendi i Kaldenjasve, të dilte nga paganizmi, të dilte nga politeizmi për tu bërë shërbëtor i më të Lartit Perëndi, bashkëpunëtor me Perëndinë dhe mik i Perëndisë. Zanafilla 12:1-3 tregon se si Abrahami u thirr të dilte nga kjo botë jo vetëm për të mirën e tij por mbi të gjitha për lavdinë e Perëndisë dhe për të mirën e kombeve të kësaj bote. Abrahamit jo vetëm që ju dha një bekim nga Perëndia por edhe u thirr që të ishte një bekim për të tjerët nga Perëndia. Abrahami e gjeti veten e tij të përfshirë në një histori shumë më të madhe se sa vetja e tij. Ai u thirr që të ishte një misionar për Perëndinë dhe një bekim për të tëra kombet e botës.

Kur Juda thotë që i Krishteri është i thirrur, ai na kujton që edhe ne jemi të thirrur dhe të përfshirë në një histori shumë më të madhe se sa vetja jonë. Juda na kujton neve se arsyeja përse ne jemi në Krisht nuk është pwr ne por në Perëndinë. Njeriu është i vdekur në mëkat dhe si i tillë ai është plotësisht i rënë, plotësisht i pa-aftë për të ardhur tek Perëndia, plotësisht i pa-aftë për të dëshiruar dhe kërkuar Perëndinë, madje edhe plotësisht armiqësor ndaj Perëndisë, gjithmonë duke e urryer Atë dhe duke rendur larg prej Tij. Apostulli Pal ne letren drejtuar Romakeve 3:11 thotë “Nuk ka asnjeri të drejtë, as edhe një. 11 Nuk ka asnjeri që të kuptojë, nuk ka asnjeri që të kërkojë Perëndinë.” Njeriu në këtë gjendje të rënë që nga Adami nuk është në gjendje që të marrë iniciativën i pari. Jezusi tha “Askush nuk mund të vijë tek unë, po qe se Ati që më ka dërguar nuk e tërheq” (te Ungjilli i Gjoni 6:44). Perëndia jo vetëm që na ka zgjedhur e paracaktuar për shpëtim, jo vetëm që na ka tërhequr drejt vetes së Tij përmes veprës së Frymës së Shenjtë në ne në momentin e rilindjes shpirtërore, por Perëndia na ka thirrur e tërhequr që të jemi pjesëmarrës në planin e tij kozmik të shpëtimit të njerëzimit. Na ka thirrur që të jemi një mjet shpëtimi në duart e tij, një aromë erëmirë për ata që janë të destinuar për shpëtim dhe një aromë vdekjeje për ata që janë destinuar për humbje. Kjo thirrje nuk është një ftesë, por një komandë, një urdhëresë e ngjashme me thirrjen që djemtë marrin për të shërbyer në ushtri. Ne jemi të thirrur të shërbejmë në Mbretërinë e Krishtit si shërbëtorët e Tij, dhe në këtë ne kemi lirinë.

Vini re gjithashtu hirin e dytë që ju si të Krishterë keni marrë: Ju jeni të dashur në Perëndinë Atë. Ju kemi marrë dashurinë e Perëndisë. E di që Bibla që ju keni përpara thotë “që u shenjtëruan në Perëndinë Atë,” fatkeqësist ajo është një gabim. Përkthimi i vërtetë nga Greqishtja e vjetër është “të thirrurve që u deshën në Perëndinë Atë dhe të ruajtur në Jezu Krisht.” Juda deklaron në këtë varg që ndërsa ne i besojmë Jezus Krishtit për shpëtimin tonë ashtu siç na është ofruar në Ungjillin e Tij, ne jemi nën dashurinë e Perëndisë. Nëse jemi në Krisht ne jemi nën dashurinë e Atit Perëndi, objekte të zemrës së Tij atërore. Ky është premtimi i Krishtit për të gjithë ju sot që besoni në të. Në fakt Jezusi u lut për këtë gjë, që ju të binit nën dashurinë e Atit Perëndi.

Tek Ungjilli Gjoni 17, pak para se të kryqëzohej, Krishti u lut për dishepujt e tij. Më pas ai u lut në të njëjtën lutje edhe për ata që do ti besonin Atij si pasojë e predikimit Apostolik, pra Krishti u lut edhe për kishën sot. Lutja e Krishtit tek Gjoni 17 është lutja e Zotit për ju sot në këtë sallë. Tek vargu 26 Krishti lutet: “Dhe unë i kam bërë të njohin emrin tënd dhe do të bëj ta njohin akoma, që dashuria, me të cilën ti më ke dashur mua, të jetë në ta dhe unë në ta” (Gjoni 17:26). Jezusi u lut që ne të jemi pjesëmarrës të asaj dashurie të përjetshme që ekziston ndërmjet tre personave të Trinisë që nga përjetësia dhe që do të vazhdojë për të tërë përjetësinë. Kjo lutje është përmbushur në jetën tuaj, dhe do të vazhdojë të përmbushet deri sa Perëndia At, Bir dhe Frymë e Shenjtë të vazhdojë të ekzistojë. Ati Qiellor nuk ju don juve më pak nga çfarë Ai don Birin e Tij. Ky është realiteti juaj pavarësisht nga perceptimi apo përjetimi juaj. Ju jeni të dashur nga Perëndia, dhe do të jeni të tillë pasi Krishti është Jehova, Perëndia i përjetshëm dhe besnik ndaj popullit të tij dhe premtimeve të tija.

Por gjithashtu, një i krishterë thotë Juda, është i “ruajtur në Jezu Krisht.” Ju jeni të ruajtur nga fuqia e Perëndisë, për të mos humbur më kurrë as shpëtimin tuaj dhe as favoret tuaja me Perëndinë. Por mbi të gjitha, ju jeni të ruajtur për Jezus Krishtin si një nuse ruan veten dhe pajën e saj për dhëndrin që po i vjen. Jezusi i ruan në dorën e tij dhe për veten e Tij ata që Ati ia ka dhuruar Atij dhe që Ai i ka shpëtuar me gjakun e Tij.Tek Gjoni 10:28-29 Krishti thotë “dhe unë u jap atyre jetën e përjetshme dhe nuk do të humbasin kurrë, e askush nuk do t’i rrëmbejë nga dora ime. 29 Ati im, që m’i dha, është më i madh se të gjithë; dhe askush nuk mund t’i rrëmbejë nga dora e Atit tim.”Apostulli Pal gjithashtu thotë që ne jemi të ruajtur nga fuqia e Perëndisë për shkak të dashurisë dhe qëllimit të tij për ne dhe lavdinë e Tij. Tek letra 2 Tim 1:12 ai shkruan “Për këtë arsye unë po vuaj edhe nga këto gjëra, po nuk kam turp, sepse e di kujt i kam besuar dhe jam i bindur se ai është i zoti ta ruajë visarin tim deri në atë ditë.” Por mos harroni vëllezër që Krishti na ruan neve për veten kënaqësinë dhe lavdinë e tij. Pali e thotë këtë tek Efesianeve 5-27 ku shkruan “25 Ju, burra, t’i doni gratë tuaja, sikurse edhe Krishti ka dashur kishën dhe e ka dhënë veten e vet për të, 26 që ta shenjtërojë, pasi e pastroi me larjen e ujit me anë të fjalës, 27 që ta nxjerrë atë përpara vetes të lavdishme, pa njolla a rrudha a ndonjë gjë të ti-llë, por që të jetë e shenjtë dhe e paqortueshme.”

Pyetja që duhet të bëhet në këtë kontekst është kjo: Si e influencon, madje ndryshon jetën tuaj fakti që Ati ju ka thirrur, ju ka dashur dhe ju ruan nga forca e Tij, për qëllimin e Tij, dhe për lavdinë e Birit të Tij? A e reflekton jeta juaj këtë realitet të mrekullueshëm shpirtëror? A e kuptoni ju përmasën a rëndësinë e këtij hiri që ju është dhënë? A shkakton ky hir kaq madhështor mirënjohje në ju?

ÇFARË NJË I KRISHTERË DËSHIRON?

Vini re së fundi edhe se çfarë një i Krishterë duhet të dëshirojë si pasojë e një hiri kaq të madh. Vargu 2 thotë: “mëshira, paqja dhe dashuria u shumoftë në ju.” Këtu Juda na rendit tre bekime që çdo i krishterë duhet ti dëshiroje dhe të lutet për to. Ne duhet të dëshirojmë mëshirën e Perëndisë, Paqen e Perëndisë, dhe dashurinë e Perëndisë.

Së pari Juda thotë mëshira e Perëndisë u shumoftë në ju. Në Bibël ne lexojmë për hirin dhe për mëshirën e Perëndisë. Mëshira dhe hiri ndryshojnë nga njëra-tjetra. Hiri është favori i pamerituar i Perëndisë ndaj njeriut mëkatar. Mëshira është mirësia dhe dashuria e Perëndisë ndaj nevojtarit. Pra, mëshira e Perëndisë është favori apo hiri i pamerituar që Perëndia ka ndaj atij që e shikon veten në nevojë për hirin dhe mirësinë e Perëndisë. Kur Juda thotë “mëshira u shumoftë në ju” ai thotë që ne të gjithë nuk duhet që për asnjë moment të harrojmë që kemi nevojë për Perëndinë, që ne në vetvete jemi të pafuqishëm për asgjë, dhe që në çdo rast dhe për gjithçka duhet të ndjejmë dhe shpallim nevojën dhe varësinë tonë ndaj Perëndisë si i vetmi burim mirësie dhe bekimesh. Kur Juda thotë “mëshira u shumoftë në ju” ai deklaron se ne duhet të jetojmë një jetë me qendër Perëndinë dhe në varësi të Perëndisë, atëherë favori i pamerituar i Perëndisë do të mbulojë jetët tona. Të kuptosh varësinë njerëzore ndaj Perëndisë Sovran është një bekim shpirtëror që pak veta e kanë, ky është një hir, një dhuratë që vetëm të krishterët janë bërë të aftë për ta kuptuar, dhe që të krishterë gjithmonë e më shumë duhet ta përvetësojnë në jetën e tyre. Sa më shumë ne kuptojmë si shpirtërisht por edhe e Seria:

përjetojmë praktikisht nevojën tonë për mirësinë e Perëndisë në jetën tonë, aq më shumë Perëndia do të na bekojë ne. Pra sa më shumë nevojtarë, aq më shumë mëshirë në ne, aq më shumë bekime mbi ne. Krishti tha tek Mateu 5: “3 “Lum skamësit në frymë, sepse e tyre është mbretëria e qiejve. Lum ata që vajtojnë, sepse ata do të ngushëllohen. 5 Lum ata që janë zemërbutë, sepse ata do ta trashëgojnë tokën. 6 Lum ata që janë të uritur dhe të etur për drejtësi, sepse ata do të ngopen.” (Mateu 5:3-6).

Së dyti Juda thotë paqja e Perëndisë u shumoftë në ju. Kur Perëndia na hap sytë për nevojën tonë, kur Perëndia na jep këtë mëshirë dhe na ul në gjunjë për të kërkuar hirin e tij, shpëtimin me anë të Birit të tij, pastrimin me anë të gjakut të Krishtit, atëherë paqja vendoset ndërmjet njeriut dhe Perëndisë. Paqja është restaurimi i një marrëdhënie të prishur. Kështu kjo paqe nuk është vetëm heqja e armiqësisë ndërmjet Perëndisë dhe njeriut, por mbi të gjitha miqësia e Perëndisë me dhe ndaj njeriut në kontekstin e besëlidhjes së Hirit në Krishtin Jezus. Kjo paqe përfshin sigurinë, mirësinë dhe lumturinë dhe të gjitha këto janë një dhuratë e Krishtit. Pali uron për paqe në ne tek Filipianet 4:7 “Dhe paqja e Perëndisë, që ia tejkalon çdo zgjuarsie, do të ruajë zemrat tuaja dhe mendjet tuaja në Krishtin Jezus.” Por thotë që kushti për të marrë këtë paqe është nëse ne si nevojtarë për këtë paqe, ia rrëfejmë nevojën tonë Perëndisë në lutje plot falënderime, dhe Perëndia do të na japw ne paqe, që është edhe mëshira e Tij për të cilën folëm më lart. “Mos u shqetësoni për asgjë, por, në çdo gjë, ia parashtroni kërkesat tuaja Perëndisë me anë lutjesh dhe përgjërimesh, me falënderim” (Filip 4:6).

Së treti Juda thotë dashuria e Perëndisë u shumoftë në ju. Pra, jo dashuria jonë për Perëndinë u shumoftë në ne, edhe pse kjo gjë është e domosdoshme, jo dashuria jonë për njerëzit u shumoftë në ne, edhe pse kjo është e urdhëruar nga Krishti, por dashuria e Perëndisë ndaj nesh u shumoftë në ne. Mëshira jep paqen me Perëndinë, dhe paqja me Perëndinë prodhon dashuri. Juda dëshiron që ne të mund të kuptojmë dhe përjetojmë gjithmonë e më shumë, gjithmonë e më thellë dashurinë e Perëndisë për ne të gjithë. Kjo ka rëndësi praktike për Judën pasi kjo letër që ai i drejtoi të Krishterëve të shekullit të parë i gjente këta lexues në presione të tmerrshme. Kisha ishte e sulmuar si nga brenda ashtu edhe nga jashtë. Nga brenda, siç do të shikojmë në javët në vazhdim, kisha ishte e sulmuar nga apostuj dhe mësues të rremë e mësime heretike. Nga jashtë ajo kishte filluar të ndjente forcën persekutuese të Perandorisë Romake që do ti hidhte të Krishterët si ushqim luanëve. Kisha e hershme kishte nevojë që të sigurohej për dashurinë e Perëndisë, dhe të qëndronte e rezistojë në këtë dashuri në bindje të urdhëresës së Krishtit që i pat thënë tashmë tek Mateu 10:28 “Dhe mos kini frikë nga ata që vrasin trupin, por nuk mund të vrasin shpirtin.” Kisha e hershme kishte nevojë të dinte e të sigurohej se dashuria e Perëndisë vepronte për ta madje edhe në mes të persekutimeve, dhe se Ati i Krishtit do të ishte gjithmonë edhe Ati i tyre. Kjo është çfarë Juda dëshironte për lexuesit e tij, dhe kjo është edhe se çfarë besimtarët sot duhet të dëshirojnë në lutjet e tyre. Le ti bejmë pyetje vetes: A i dëshirojmë këto bekime të Perëndisë më shumë se çdo përfitim tjetër që vjen prej Tij? A lutemi kështu për njeri tjetrin? A është mëshira, dashuria dhe paqja e Perëndisë që zotërojnë jetët tona apo janë elementet e kësaj bote së bashku me efektet e saj që sundojnë jetën tonë. A jeni skllevër të satanit dhe kurtheve të tij apo shërbëtorë të lirë të Krishtit Jezus? Perëndia At, Bir dhe Frymë e Shenjtë themeloftë dhe ndërtoftë zemrën dhe jetën tonë në mëshirën, paqen, dashurinë, dhe ruajtjen e Jezus Krishtit teksa i shërbejmë Atij dhe lavdisë së Tij, tani dhe përgjithmonë. Amen.

00. Hyrje ne Serine “5 Solat e Reformacionit”

Uniteti viziv në Kishën si institucion është i detyrueshëm dhe i komanduar. Uniteti i Kishës ishte një çështje e rëndësishme për Krishtin kur ai ishte këtu në tokë, dhe këtë e dimë pasi në fakt ai u lut për unitet në atë që është quajtur Lutja ee Kryepriftit, që e gjejmë tek Ungjilli i Gjonit 17 ku Jezusi thotë: O Atë i shenjtë, i ruaj ata në emrin tënd, ata që më ke dhënë, që të jenë një sikurse ne! …⁷ Shenjtëroji në të vërtetën tënde; fjala jote është e vërteta. Apostulli Pal gjithashtu urdhëron në emër të Krishtit me këto fjalë tek 1 Kor 1:10: Tani vëllezër, ju bëj thirrje në emër të Zotit tonë Jezu Krishtit të flisni që të gjithë të njëjtën gjë dhe të mos keni ndasi midis jush, por të jeni plotësisht të bashkuar, duke pasur një mendje dhe një vullnet.Kështu pra, uniteti është një çështje thelbësore për Popullin e Perëndisë në Dhiatën e Re.

     Në këtë kontekst lind pyetja: Përse dhe si shpjegohet ndarja në Krishterim ndërmjet Protestantëve dhe Katolikëve, ndërmjet Protestantëve me vetveten, ndërmjet Katolikëve me vetveten, dhe madje edhe ndërmjet Ortodoksëve me vetveten (një fakt historik që pak veta e dinë)? Arsyeja thelbësore e ndarjeve është krijimi i mundësisë për mbajtjen dhe ruajtjen e një sërë deklaratash thelbësore teologjike. Për faktorin Protestant apo Ungjillor, ndarja në këtë kontekst është e justifikueshme pasi artikujt apo doktrinat thelbësore të ungjillit janë të rrezikuara të humbasin. Kjo ishte arsyeja përse krahu reformator në Kishën në perëndim të Adriatikut, ndryshe e quajtur Kisha Katolike Romane, shkroi, debatoi, predikoi dhe punoi. Artikujt thelbësor të ungjillit ishin goditur rëndë si në teorinë ashtu edhe në praktikën e Kishës Katolike të Mesjetës. Reformatorët e viteve 1400 – 1600 kurrë nuk patën si qëllim ndarjen e Kishës, por pastrimin dhe reformimin e saj nga brenda. Inercia shndërruese e lëvizjes së Reformacionit pati edhe kundraveprimin ndaj saj. Kisha Katolike reagoi me dënime, me shkishërime, dhe me ekzekutimet e inkuizicionit që fillojnë si me pararendësit e Reformacionit, me Jan Husin dhe John Wickliff, dhe më pas me ngjarje tragjike si Nata e Shen.Bartolomeut gjatë së cilës e tërë Kisha e Reformuar Franceze u zhduk nga faqja e dheut, apo dhe më pas me luftën 30 vjeçare evropiane që përgjysmoi popullsinë e Evropës. Përse e gjitha kjo? Sepse pasuria që Perëndia ia pat besuar Kishës si institucion për ta përçuar atë brez pas brezi ishte shtrembëruar plotësisht. Dhe kështu, në kohën e Reformacionit Evropian, ndarja kishte për qëllim ruajtjen e ungjillit të Perëndisë. Kjo është arsyeja e ekzistencës së Kishës protestante apo reformatore apo ungjillore. Në fak, Kisha Protestante e Reformacionit nuk u nda nga Kisha Katolike, ishte Kisha Katolike ajo që e përjashtoi atë nga gjiri i vet. Sido që të jete, e rëndësishme të mbahet mend është fakti që qëllimi i ndarjes për të dyja palët ishte ruajtja e doktrinës së vet. Kisha Katolike dëshironte të ruante doktrinën e koncilëve dhe të Papëve ndërsa Kisha e Reformacionit dëshironte të ruante doktrinën e Krishtit dhe të Apostujve. Unë besoj që kjo vazhdon të jetë arsyeja e ndarjes edhe sot. Ose më saktë, kjo duhet të jetë arsyeja për të qenë të ndarë sot.

     Fatkeqësisht, shumë kisha ungjillore apo protestante i kanë humbuar doktrinat e veçanta dhe ekskluzive të Krishtërimit biblik. Ky grup Kishash beson dhe vepron si Kisha Katolike me të vetmin ndryshim që ata nuk kanë Papën si kreun e Kishës por pastora egocentristë të uritur për pushtet e lavdi personale. Ndryshimi tjetër midis këtyre kishave ungjillore dhe Kishës Katolike Romane është se ato edhe pse besojnë tek frymëzimi i Biblës dhe autoriteti i saj, e vendosin veten e tyre, opinionet e papëve, të kardinalëve, të koncileve, të pastorëve dhe të çdo besimtari tjetër të thjeshtë mbi deklarimet Biblike. Kisha Katolike është teknikisht një Kishë karizmatike ashtu si edhe shumica e kishave ungjillore, pasi që të dyja ato besojnë në vazhdimësinë e zbulesës së veçanë nga Perëndia. Në Kishën Katolike kjo zbulesë kalon vetëm përmes Papëve dhe zyrës së Doktrinës, ndërsa ndërmjet ungjillorëve ajo kalon ndërmjet … të gjithëve. Në Kishën Katolike, papët bien në kontradiktë me njëri-tjetrin, por të paktën në një segment të caktuar kohor ka vetëm një zë interpretues apo zbulues, ndërsa në Kishën ungjillore që të gjithë janë papë njëkohësisht … dhe vazhdimisht. Si mund të adresohet ky kaos ungjillor? Kjo mund të realizohet përmes deklarimit, studimit, artikulimit dhe përqafimit të atyre doktrinave bazë që e shpëtuan Kishën një herë gjatë periudhës së Reformacionit Evropian, dhe që kanë fuqinë për ta bërë përsëri pasi janë e vërteta e patjetërsueshme dhe plot fuqi e ungjillit të Krishtit. Këto doktrina bazë janë kategorizuar nën pesë deklarata apo thirrje të shkurtra që njihen si Pesë Solat e Reformacionit.

     Tani thelbi i çështjes është pyetja që gardiani nga Filipi bëri tek Veprat 16: “çfarë duhet të bëj që të shpëtohem?” Gjithsecila nga këto kisha që përmenda më lart i përgjigjet ndryshe kësaj pyetjeje. “Çfarë duhet të bëj që të shpëtohem?” është një pyetje tepër e rëndësishme. Në fakt është pyetja thelbësore e çdo besimi apo religjioni në botë, dhe mënyra se si ti i përgjigjesh asaj të afron apo të largon nga Perëndia. Ky është thelbi i ungjillit dhe arsyeja përse me mijëra martirë kristianë zgjodhën vdekjen. Besimi i pastër në përputhje me Fjalën e Perëndisë, dhe reformatorët e shekullit 15-16-17 iu përgjigjën kësaj pyetje përmes këtyre 5 solave. Ato janë Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi; Sola Gratia – Vetëm Hiri, Sola Fide – Vetëm Besimi, Solus Christus – Vetëm Krishti, Soli Deo Gloria – Lavdia Vetëm Perëndisë. Këto 5 Sola përmbledhin dhe përfaqësojnë thelbin e identitetit tonë si të Krishterë protestante apo ungjillorë apo reformatorë. Këto 5 sola janë jo vetëm arsyeja e ndarjes, por edhe besimi ynë, edhe identiteti ynë, edhe praktika jonë e përditshme.

     Dëgjojeni me kujdes serinë 5 Solat e Reformacionit që e fillojmë sot pasi këto 5 fraza – të shoqëruara me ndoshta 5 shpjegime të shkurtra – do tju mundësojë dhe aftësojnë që ti përgjigjeni pyetjeve dhe injorancës që ekziston atje jashtë dhe madje edhe brenda kishash ungjillore në Shqipëri. 5 Solat janë identiteti juaj, janë thelbi dhe përmbledhja e asaj që ju duhet të besoni, jetoni dhe madje edhe të vdisni.

Vuajti Nën Pontin Pilat

Mark 15:1-5

Pika kulmore e historisë që përcjellin ungjijtë është kryqëzimi i Mesisë, Birit të Perëndisë për mëkatet e njerëzimit. Në një farë mënyre, historia e kryqit fillon me mëkatin e parë në Kopshtin e Edenit, pasi duke filluar që nga ai moment, sakrifica zëvendësuese nga një shpëtimtar bëhet e domosdoshme dhe e vetmja mënyrë shpëtimi për njerëzimin. Kuptohet që konsumimi apo plotësimi i premtimeve të Dhiatës së Vjetër për këtë shpëtimtar dhe këtë sakrificë fillon dhe plotësohet që me ngjizjen dhe lindjen e Krishtit në Betlehem, dhe kështu mund të themi se e tërë Dhiata e Vjetër udhëton për tek Krishti dhe Kryqi i tij në Golgota, ashtu siç vetë jeta dhe shërbesa e Krishtit ishte një udhëtim drejt Golgotës. Nga Luka 9:51 mësojmë se “kur po plotësohej koha që Jezusi duhet të ngrihej në qiell, ai vendosi prerazi të shkojë në Jerusalem” gjë që shkaktoi konflikte me dishepujt dhe njerëzit që i vinin për ti kërkuar ndihmë pasi “ai ecte me fytyrë të drejtuar nga Jerusalemi,” (v. 53). Darka e Fundit ishte inicimi i Besëlidhjes së Re, agonia në Gjetsemani ishte përgatitja për kryqëzim, ndërsa arrestimi dhe qëndrimi përpara akuzuesve të tij, dhe veçanërisht përpara Pontit Pilat ishte shkallarja e fundit për në destinacion.

Heshtja e Krishtit

Krishti qëndroi i heshtur para akuzuesve të tij, me një heshtje që çudiste Pilatin, që tërbonte judenjtë, që përmbushte Shkrimet e Shenjta, që lavdëronte Perëndinë dhe që vazhdon të intrigojë mendjen moderne. Sanhedrini, apo ekuivalenti i parlamentit të Judenjve të asaj kohe, e kishte akuzuar Krishtin për blasfemi, pasi ai e pat deklaruar veten e tij të ishte jo vetëm Mesia, që në vetvete nuk ishte një krim pasi Izraelitët po e prisnin daljen në skenë të Mesisë, por Krishti e pat deklaruar veten e tij të ishte vetë Perëndia i mishëruar në njeri, dhe kjo ishte akuza për blasfemi. Por Sanhedrini nuk kishte juridiksion mbi dënimin ne vdekje, dhe kështu Roma e përfaqësuar nga zyra e Pontit Pilat, si prefekti Romak mbi Judenjtë ishte hallka e duhur për ekzekutimin e Krishtit. Fillimisht, Pilati refuzoi që të merrej me këtë gjë, pasi e konsideroi si një gjë religjioze që nuk kishte të bënte me Romën, por Sanhedrini me dinakëri e përktheu Mesianizmin e Jezusit në terma politike. “Ky është Mbreti i Judenjve.” Në këtë moment, Krishti bëhet çështje e Romës. Dhe kjo është një nga hipokrizitë e judenjve. Ata dëshironin që Mesia të ishte një drejtues politik, një ngadhënjimtar ushtarak, një revolucionar çlirimtar, një Mbret i Judenjve e shpëtimtar nga pushtimi Romak. Por Jezusi refuzoi të ishte Mesia sipas përkufizimit të tyre, dhe për këtë arsye Judenjtë e sollën para Pilatit. E akuzuan të ishte kërcënim për Romën sepse ai refuzonte të merrej me Romën. Roma nuk arrestonte e kryqëzonte viktima nëse nuk i konsideronte kërcënime politike. Idetë kanë pasoja, ky është ligj i natyrës. Mesazhi i Krishtit nuk është pa pasoja sociale, ekonomike dhe politike. Por Krishti nuk ishte një zelot revolucionar. Krishti tha “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote” (Gjoni 18:36). Përgjigja e Krishtit ndaj pyetjes së Pilatit “A je ti mbreti i Judenjve?” nuk duhet kuptuar si një mohim, por si një pohim indirek mesazhi i të cilës ishte: Do të bëje mirë ta kuptoje pyetjen tënde!

Heshtjen e Krishtit para Pilatit nuk duhet ta ngatërrojmë me mosfoljen. Kur e pyetën për identitetin e tij ai foli e tha: jam Mbret, jam Perëndia, jam Mesia. Por kur e akuzuan për mëkate, atëherë Krishti heshti. Pse? Së pari, sepse nuk kishte kuptim që ti përgjigjej akuzave që nuk i besonin as vetë akuzuesit e tij. Nuk kishte se kë të binte për pafajësinë e tij. Vendimi ishte marrë, ai duhej të vritej. Të gjithë ishin të ndërgjegjshëm se çfarë po ndodhte, dhe kështu nuk ia vlente që këto akuza e këta akuzues të nderoheshim me dinjitetin e përgjigjes. Së dyti,  Krishti po përmbushte profecitë e Dhiatës së Vjetër. “I keqtrajtuar dhe i përulur, nuk e hapi gojën. Si një qengj që e çojnë në thertore, si një dele e heshtur përpara atyre që i qethin nuk e hapi gojën,” (Isaia 53:7). Le të mos harrojmë, se të ligjtë pa dashur dhe pa e kuptuar bëhen instrumente në përmbushjen e fjalëve të Perëndisë.  Së treti, heshtja e tij ishte heshtja përpara një providence që kontrollon e siguron gjithçka. Krishti po qëndron e pushon i qetë  teksa sjell ndër mend Atin e tij në qiell, dhe se me Atit nuk ndodhin gabime, se çdo gjë po ndodh sipas planit e qëllimit të tij. Ai po mendon për besëlidhjen e paqes që ai bëri me Atin. Sipas kësaj Besëlidhje, Ati i ka zgjedhur një shumicë shpirtrash Birit, Biri vjen dhe vdes për ta, Ati kujdeset për ringjalljen e Birit dhe lavdërimin e tij më pas, dhe se të dy bashkë do të dërgojnë Frymën për aplikimin e përfitimeve të kryqit mbi të zgjedhurit e Perëndisë. Ky ishte pakti që ata kishin bërë përpara themelimit të botës. Pilati mund të ishte i plotfuqishmi politik e ushtarak mbi Judenjtë, por fuqia e autoriteti final qëndronte në duar e Atit të tij në qiell. Nga ky meditim buron përgjigja e Krishtit ndaj Pilatit. Pilati i tha: ““S’po më flet? A nuk e di që unë kam pushtet të të kryqëzoj dhe pushtet të të liroj?”. Jezusi u përgjigj: “Ti nuk do të kishe asnjë pushtet përmbi mua, po të mos të qe dhënë prej së larti”, Gjoni 19:10-11). Sa mirë do të bënin politikanët shqiptarë që ti vinin veshin këtyre fjalëve të Krishti. Së katërti, dhe me kryesorja, Krishti po hesht pasi mëkati nuk mund të flasë. Krishti është bërë mëkat për ne, i drejti për të padrejtët. Ai ka marrë mbi veten e tij mëkatin tonë dhe përgjegjësitë e mëkatit tonë. Mëkati nuk mund të ngrejë zërin, nuk mund të kundërshtojë, nuk mund të kërkojë drejtësi. Mëkati vetëm mund të heshtë dhe të marrë gjykim. Krishti po qëndronte në fakt, jo para gjykimit të Pilatit por të Perëndisë, dhe para Tij, asnjë mish nuk mund të flasë dhe të shfajësohet. Dhe kështu Krishti heshti.

I madh është kontrasti ndërmjet Adamit të parë dhe Adamit të Dytë. Paraardhësi ynë, Adami i parë ishte fajtor dhe u mundua që të shfajësonte veten. Adami i Dytë edhe pse i pafajshëm nuk u mundua që të mbronte veten. Le të marrim një mësim praktik nga shembulli i Shpëtimtarit tonë. Le të mësojmë që të vuajmë e të mbajmë plot durim dhe pa ankesa çdo sprovë që Perëndia e ka parë të mirë që të na japë. “Do të kujdesem për sjelljen time që të mos kryej mëkate me gjuhën time; do t’i vë një fre gojës sime, sa kohë që i pabesi rri para meje,” (Psa. 39:1). Asgjë në karakterin e të Krisherit nuk e përlëvdon më mirë Peëndinë se sa durimi nën vuajtje. “Sepse çfarë lavdie do të ishte po të duronit në qoftë se ju rrahin sepse keni bërë faje? Ndërsa, po të bëni të mirë dhe të duroni vuajtje, kjo është hir para Perëndisë. ²¹ Sepse për këtë ju u thirrët, sepse edhe Krishti e vuajti për ne, duke ju lënë një shembull, që të ecni pas gjurmës së tij,” (1 Pje. 2:20-21).

Dënimi i Krishtit

Pilati ishte i plotësisht i ndërgjegjshëm për pafajësinë e Krishtit. “Sepse e dinte që krerët e priftërinjve ia kishin dorëzuar nga smira,” (v. 10).  Dhe kështu shikojmë Pilatin që bën një përpjekje të pafuqishme për të siguruar faljen dhe lirimin e Zotit tonë për të paqtuar ndërgjegjen e tij. Në fund ai dorëzohet insistimit të Judenjve, votimit demokratik për të mos patur Zotin si mbretin e tyre por pikërisht atë që i kishte robëruar, Çezarin. Tek Ungjilli sipas Gjonit lexojmë: “Pilati u tha atyre-A ta kryqëzoj mbretin tuaj?” Krerët e priftërinjve u përgjigjën: “Ne s’kemi mbret tjetër përveç Cezarit!” (Gjo. 19:15). Ja, njerëzimi që vret Perëndinë që e çliron për t’iu nënshtruar Çezarëve të kësaj bote që i robëron dhe në fund edhe i shkatërron siç edhe u ndodhi atyre kur Roma shkatërroi Jerusalemin në vitin 70 Pas Krishtit. Kështu Pilati e dërgon Krishtin që të kryqëzohet, për turpin e tij të përjetshëm dhe shkatërrimin e shpirtit të tij, pavarësisht se sa dhe se si i lau duart.

Pilati, politikani, pushtetari, apo nënpunësi pa parime është qenia më e vajtueshme në këtë botë. Ai është si një anije e madhe që endet nëpër det pa busull e kompas. Madhështia, fuqia, statusi, liritë dhe pasuria bëhen për atë tundimi, kurthi dhe në fund edhe kofini e dënimi i tij. Prandaj dhe Pali na urdhëron që të lutemi për pushtetarët e qeveritarët tanë. (1 Tim. 2:1)  Ata kanë nevojë për shumë hir që të mbahen larg nga i ligu. Princi i kësaj botë (Efe. 2:2) nuk vërtitet në rezidencat e njerëzve të thjeshtë por nëpër korridoret e institucioneve qeveritare e ligjbërëse të kësaj bote. Kundërshtari i Perëndinsë, i Ligu ishte forca që operonte prapa një populli që votonte dhe një Pilati që kryqëzonte. Vendet e larta janë vende të rrëshqitshme. Le të mos i kemi zili të mëdhenjtë e të fuqishmit e kësaj bote “sepse është më lehtë që një deve të kalojë nëpër vrimën e gjilpërës, sesa i pasuri [apo i pushtetëshmi] të hyjë në mbretërinë e Perëndisë,” (Luka 18:25).

Zëvendësimi i Krishtit

Le të vëmë re së fundi se si lirimi i Barabës është simboli i planit të shpëtimit. Fajtori lirohet ndërsa i pafajshmi lidhet në vend të tij. Mëkatari shpëtohet ndërsa i Drejti dënohet. Baraba falet, Krishti kryqëzohet.

Në këtë shkëmbim vendesh ne kemi simbolin e mënyrës se si Perëndia fal dhe shfajëson njeriun. Ai e bën këtë sepse Krishti ka vuajtur në vendin tonë, i drejti për të padrejtët. Ne meritojmë dënimin e mallkimit që sjell mëkati ynë kundër Perëndisë dhe krijesave të tij. Por një Zëvendësues ka vuajtur në vendin tonë. Ne meritonim vdekjen e Përjetshme, por Krishti, Garanti i Besëlidhjes së Hirit me Perëndinë vdiq për ne. Ne të gjithë nga natyra, përmes Adamit të pare dhe për shkak të mëkatit tonë personal jemi në pozicionin e Barabës. Ne jemi fajtorë, të ligj, të denjë për dënim. Por kur ne ishim të pashpresë dhe pa Perëndinë (Efe. 2:2) në këtë botë, Krishti i pafajshmi vdiq për ne. Dhe kështu, Perëndia Ati, për shkak të Krishtit mund të jetë si i shenjtë ndaj nesh ashtu edhe shenjtëruesi i atyre që besojnë në Krishtin (Rom. 3:26).

Le të bekojmë Perëndinë sepse “e madhe është lavdia e Tij për shpëtimin tënd,” (Psa. 21:5) dhe se madhështore është shpëtimi që na është vënë përpara nesh sot. Le të mos i ngremë lutjet, adhurimin apo jetët tona mbi meritat e pafajësinë tonë, por mbi meritat e Krishtit dhe gjakun r tij të derdhur për ne. Le të bëjmë çmos që një shpëtim kaq të madh ta përdorim siç duhet për shpirtrat tanë. Mos pushofshim kurrë deri sa të themi me besim “Krishti është i imi. Krishti vdiq për mua dhe duke besuar në të unë kam paqe me Perëndinë.”

Tallja dhe Përbuzja e Mbretit

Atëherë ushtarët e çuan Jezusin në oborrin e brendshëm domethënë në pretorium, dhe mblodhën gjithë kohortën. ¹⁷ E veshën në purpur dhe, si thurën një kurorë me ferra, ia vunë mbi krye. ¹⁸ Pastaj nisën ta përshëndesin duke i thënë: “Tungjatjeta, o mbret i Judenjve!”. ¹⁹ Dhe e goditnin në krye me një kallam, e pështynin dhe, duke u gjunjëzuar përpara tij, e adhuronin. ²⁰ Pasi e tallën, ia hoqën purpurtën, e veshën me rrobat e tij dhe e nxorën jashtë për ta kryqëzuar. (Marku 15:16-20)

Pasioni i Krishtit nga Mel Gibson është filmi më i shitur i kategorisë R të industrisë mbarëbotërore të filmit. Filma të kategorisë R – Restricted  janë ato filma që përmbajnë, ndërmjet të tjerave, dhunë intensive dhe të vazhdueshme dhe ri rrjedhim janë të kufizuara vetëm për një audiencë të caktuar. Filmi pasqyron dymbëdhjetë orët e fundit të Krishtit deri në vdekjen e tij në kryq. Gibson tha se “Ky film flet për dashurinë, shpresën, besimin dhe faljen. Krishti vdiq për të tërë njerëzimin, dhe vuajti për ne të gjithë. Është koha që ti kthehemi këtij mesazhi themelor. Kjo është një botë e çmendur dhe ne të gjithë kemi nevojë për më shumë dashuri, besim, shpresë dhe falje.” E tërë bota ungjillore e përqafoi e madje u çmend pas këtij filmi dhe e pa si një mundësi për të ungjillëzuar përmes saj tërë botën. Por të shumtë ishin edhe kritikët e tij. Kjo jo vetëm për shkak të pasaktësive historike dhe biblike që ka filmi por kryesisht për shkak të dhunës që pasqyron. Nga 126 minuta që zgjat filmi, të paktën 100 minuta janë përshkrime shumë grafike të torturës që u ushtrua mbi Krishtin. Për qëllimin tonë sot, dua të në dukje se fshikullimi i Krishtit nga ushtarët Romakë zë vetëm një varg në përshkrimin Biblik, ndërsa në këtë film ai zë mbi 10 minuta. Problemi që unë kam me filmin, për sa i përket pasazhit për studim sot, është mesazhi i tij. Si drejtuesit e Judenjve ashtu edhe ushtarët Romakë e goditën Krishtin (14:65; 15:19), por Ungjijtë nuk theksojnë vuajtjen fizike të Krishtit, edhe pse ajo ishte ashtu siç e përshkruan Gibson, por talljen dhe përbuzjen e tij. Ungjijtë theksojnë talljen dhe përbuzjen e Krishtit si Biri i Perëndisë dhe si Mbreti i Mbretërve. Ndryshimi ndërmjet Judenjve dhe Romanëve ishte ky: Sanhedrini talli dhe përbuzi statusin hyjnor të Krishtit, të qënit Biri i Perëndisë dhe një me Atin. Këtë ata e bënë kur duke ia zënë fytyrën, e pështynin dhe e goditnin me shuplaka dhe thonin: “Profetizo!” Kush të goditi. Romakët nga ana tjetër tallën dhe përbuzën statusin mbretëror të Krishtit, kur e veshën në purpur, i vunë një kurorë ferrash mbi krye dhe e përqëshën “Tungjatjeta, o mbret i Judenjve!”

Përshëndetje, O Mbret i Judenjve!

Lexojmë se “ushtarët e çuan Jezusin në oborrin e brendshëm domethënë në pretorium, dhe mblodhën gjithë kohortën.” Pretoriumi ishte kohorta e ushtarëve që shërbenin si rojet personale të prefektit të qytetit, apo të guvernatorit të një vendi, në këtë rast të Pilatit. Në këtë varg, pretoriumi është garnizoni ku kjo gardë strehohej. Kjo mund të jetë për disa thjesht një detaj i vuajtjeve të Krishtit, por për ne që e quajmë veten si pasardhës të Ilirianëve, kjo ka rëndësinë e saj. Në librin e tij Shqiptarët, Edwin E. Jacques shkruan “Ungjilli i krishterë mund të ketë arritur Shqipërinë përmes ushtarëve ilirë të cilët mbizotëronin në Gardën e famshme pretoriane. Këta njerëz ishin strehuar në barakat e tyre të quajtur “pretorium”, dhe ishin përgjegjës për ruajtjen e pallateve perandorake dhe guvernatoriale.” Dhe Jacques shkruan se ungjilli mendohet se ka ardhur në Iliri përmes pretorianëve të konvertuar që e dëgjuan ungjillin jo vetëm nën predikimin e Palit që e ruanin të arrestuar në pritje të gjykimit, por edhe madje e kanë parë vetë me sytë e tyre në personin e Krishtit. Por edhe nëse Krishti nuk u torturua nga Ilirianë dhe nuk vdiq në kryq i gozhduar prej tyre, Krishti vdiq për mëkatin e tyre dhe të gjithë shqiptarëve sot.

Më pas, në një sport makabër, ushtarët e veshën Jezusin me një rrobe të purpurt dhe i vunë atij mbi kokë një kurorë ferrash. Ngjyra e purpurt simbolizonte mbretërimin apo statusin mbretëror të dikujt. Kurora që gjeneralët apo mbretërit vinin në kokë në atë kohë ishte prej ari dhe kishte të gdhendura në të gjethe. Kjo simbolizonte vlerën mbretërore dhe ushtarake të dikujt. Përshëndetja “Tungjatjeta, o mbret i Judenjve!” apo siç është e përkthyer në versionin e Shoqërisë Biblike Ndërkonfesionale, “Të Falemi! Mbret i Judenjve,” ishte një parodi e përshëndetjes që i jepej Cezarit, “Ave Caesar, victor, imperator.” Por vini re se kurora prej gjethesh dhe e purpurta ishin shenjat e një mbreti vasal në kulturën Greko-Romane. Kështu dhënia e një rrobe të purpurt dhe e një kurorë gjembash e bënin Krishtin një objekt talljeje dhe një vasal të Romës. Vasali duhej që ti jepte një puthje perandorit, Romakët e zëvendësuar këtë akt me pështyrjen. Gjunjëzimi dhe “adhurimi” ishin gjithashtu tallja e statusit të tij si mbret. E purpurta, ferrat, kallami, përshyrja, adhurimi i rremë dhe përqeshja ishin përbuzja, tallja dhe mohimi i Krishtit mbret. E gjitha kjo është përmbushja e Isaisë 50:6 – “I paraqita kurrizin tim atij që më rrihte dhe faqet e mia atij që më shkulte mjekrën; nuk ia fsheha fytyrën time poshtërimit dhe të pështyrave.”

Pse u bë e gjitha kjo: Ky pasazh na tregon dashurinë e pafundmë të Krishtit për mëkatarët. Pali e quan këtë “një dashuri që tejkalon çdo njohuri” dhe për të cilin ai ulet që ne ta njohim atë (Efe. 3:19). Tek Rom. 5:8 ai na kujton “Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne.” Judenjtë ia dorëzuan Krishtin ushtarëve si një kriminel i dënuar me vdekje. Ai, para të cilit e tërë bota do të dalë përpara për tu gjykuar, lejoi që të gjykohej e madje padrejtësisht nga mëkatarë si ti dhe unë. Pse? U bë që duke besuar në të ne ti shpëtojmë shkatërrimit dhe vuajtjes së ferrit. U bë që ne të shpalleshim ta pafajshëm ndaj të gjitha akuzave të drejta në atë ditë të gjykimit dh që të nxirremi përpara Perëndisë  Atit, të pastër e pa të meta. Jezusin e përbuzën, e tallën, e pështynë e mohuan , që ne sot të mund të marrim lavdi, nderim, dhe madje edhe jetën e përjetshme përmes besimit dhe veprën e Krishtit në Kryq. U be që ne të pranohemi në ditën e fundit në mbretërimin e përjetshëm të Perëndisë në triumf dhe të marrim kurorën e lavdisë që nuk zbehet a venitet kurrë.

Mbreti dhe Mbretëria e Tij

Sot Krishti i ringjallur dhe i ngritur në të djathtë të Atit Perëndië është jo vetëm një mbret, por një “Mbret mbi Mbretër,” dhe jo një Zot, por “Zot mbi Zotër,” (Zbulesa 19:16). Sot ai mbretëron në lavdi dhe i tillë edhe do të kthehet për të gjykuar këtë botë, siç edhe i tha Kaifës “Madje unë po ju them se në të ardhmen ju do ta shihni Birin e njeriut duke ndenjur në të djathtën e Pushtetit, dhe duke ardhur mbi retë e qiellit” (Mateu 26:64).

Kjo është e rëndësishme, pasi duhet vënë re se çfarë ishte e vërtetë për Krishtin Mbret në ditët e tij në tokë, është e vërtetë edhe për subjektët e mbretërimit të tij sot. Pastori i madh Baptist, Charles H. Spurgeon (Në predikimin Jesus, The King of Truth) e vuri në dukje këtë ngjashmëri kështu: “Krishterimi i pastër, në pamjen e jashtme të saj, është një objekt po aq jotërheqës sa edhe Krishti. Ai nuk kishte as “figurë as bukuri për të tërhequr shikimin tonë, as paraqitje që ne ta dëshironim, (Isa. 53:1).” Krishterimi nominal është i tolerueshëm e i pranueshëm nga shumica e njerëzve, por mesazhi i pastër i ungjillit është i përbuzshëm dhe mohohet. Krishti i vërtetë sot është i panjohur dhe i padallueshëm nën pompozitetin e ndërtesave, ritualeve, veshjeve, retorikave e madje dhe e shërbesave të Kishave historike. Spurgeon vazhdon: “Ashtu siç ne dallojmë nën petkun prej fshatari  të Birit të Maries, Këshilltarin e Mrekullueshëm, Perëndinë e plotfuqishëm dhe Atin e Përjetshëm – po kështu, ne dallojmë nën formën e përbuzur të predikimit të ungjillit vijëzimin mbretëror të së vërtetës hyjnore. Për ne tempujt e kishat, statusi dhe lavditë e kësaj bote nuk janë asgjë. Kryqi është gjithçka.”

Mbreti dhe Ti

A është Krishti mbreti yt? ASkush nuk mund të jete indiferent apo neutral ndaj Jezus Krishtit sepse ai e deklaroi veten e tij Mbretin Hyjnor, Zot e Perëndi pamvarësisht nëse na pëlqen kjo apo nëse e pranojmë këtë gjë apo jo. Pilati për shembull dëshiri e u përpoq që të ishte neutral. Ai nuk ishte një dishepull i Krishtit dhe deshiroi që të mbejtetj i till, të mbetej neutral, të ishte duarlarë e i pafajshëm për dënimin e Krishtit, por pa sukses. Ai nuk ishte në gjendje që të qëndronte i tillë, dhe në fund u pozicionua kundra Krishtit.  I tillë do të jetë edhe fati juaj nëse nuk jeni për Krishtin. Ai nuk e priste, kur u zgjua atë mëngjes, që do të ballafaqohej me krizën më të madhe të karrierës së tij. Por papritur, Krishti qëndronte para tij dhe atij i duhej që të jepte një verdikt. Ose Jezusi ishte ai që deklaronte se ishte, ose ishte vetëm një i çmendur. Çfarë bëri Pilati? Ai dështoi në këtë moment vendimtar dhe dënomi me vdekje vetë Birin e Perëndisë pavarësisht ndërgjegjes së tij që i dëshmonte, pavarësisht fakteve të pakundërshtueshme, pavarësisht madje edhe përlutjeve të gruas së tij që e paralajmëronte.

Mos lejoni që kjo gjë t’ju ndodhe edhe ju. Jezusi qëndron përpara jush po aq shumë saç ai qëndroi para Pilatit dhe pret vendimit tuaj. Krishti i përgjigjet pyetjes tuaj sot “A je ti Mbreti?”  “A je ti Biri i Perëndisë?” përmes Biblës, dhe përgjigja e tij është Po! Cili është vendimi juaj sot? Nëse për ju ai është Perëndia, Mbret mbi Mbretër dhe Zot mbi Zotër, lutu kështu: “Po, o Krisht, ju jeni Zoti dhe Mbreti hyjnor, dhe unë ul gjurin tim para jush në nënshtrim, adhurim e besim. Bëmë tëndin sot.”

Dhuratat e Besimit

“…disa dijetarë nga lindja arritën…mbasi hynë në shtëpi, panë fëmijën me Marien, nënën e tij, dhe ranë përmbys dhe e adhuruan. Pastaj hapën thesaret e tyre dhe dhuruan: ar, temjan dhe mirrë.” (Mateu 2:1, 11)

Mbretër-Bërës nga Lindja

Historia e lindjes së Krishtit shoqërohet edhe me një ngjarje tjetër që historikisht ndodhi ndoshta edhe me shume se dy vjet pas lindjes së tij por që për shkak të kontekstit të saj është parë gjithmonë si pjesë e historisë së lindjes së Krishtit. Bëhet fjalë për ardhjen e disa personave të rëndësishëm nga Lindja. Në tekstin origjinal termi që përdoret për ta është ma,goj (magos), një titull që përdorej nga Babylonasit, Mediasit dhe Persët ndaj një grupi të veçantë personash publikë. Këta ishin dijetarë, priftërinj, astrologë, e parashikues të fatit apo interpretues të ëndrrave e vizioneve. Ata nuk ishin mbretër apo magjistarë siç mund të jetë dëgjuar nëpër këngë apo literature artistike e vizuale. Ata ishin mbret-bërës. Një prej funksioneve që kjo klasë e veçantë personash kishte, ishte edhe konfirmimi dhe kurorëzimi i mbretërve të rinj që vinin në krye të mbretërive në Lindje. Pjesë e këtij grupi, në Dhiatën e Vjetër ishte edhe Danieli, i cili u pat lënë atyre edhe profeci të shumta për ardhjen e një mbreti të ri, e një mbreti hyjnor, e një mbreti mbi tërë mbretërit e dheut.

Në kohën e duhur, Perëndia u zbulon përmbushjen e profecive dhe i drejton ata për në Izrael për të konfirmuar e kurorëzuar këtë mbret të ri. “Ylli që kishin parë në lindje u shkonte përpara atyre derisa u ndal përmbi vendin ku ndodhej fëmija.” Eventualisht ata përfundojnë në shtëpinë e Maries dhe Jozefit “dhe, mbasi hynë në shtëpi, panë fëmijën me Marien, nënën e tij, dhe ranë përmbys dhe e adhuruan. Pastaj hapën thesaret e tyre dhe dhuruan: ar, temjan dhe mirrë.” Ungjill-shkruesit nuk na japin shumë informacion mbi këta magi nga lindja, dhe jo pa qëllim. Mateut i intereson më tepër fakti që jo-judenj, madje edhe mbretër-bërësh të Perandorive madhështore si ato të lindjes erdhën për të adhuruar Mesinë, dhe për ti sjellë atij dhurata. Adhurimi i Krishtit dhe dhuratat që iu ofruan atij janë fokusi kryesor i ngjarjes.

Metali i Mbretërve

Është e thjeshtë për të kuptuar se përse ari ishte dhurata e duhur dhe e përshtatshme për Jezus Krishtin. Ari është metali i mbretërve. Kjo është e konfirmuar edhe nga arkeologjia moderne. Ofrimi i arit ishte deklarata e këtyre mbretër-bërësve mbi të drejtën e Jezus Krishtit për të mbretëruar. Ai ishte mbreti që duhej të vinte, siç edhe ishte profetizuar nga Mikea 5:2 “Por ti, o Betlem Efratah, megjithëse je i vogël midis mijërave të Judës, nga ti do të dalë për mua ai që do të jetë sundues në Izrael, origjinat e të cilit janë nga kohërat e lashta, nga ditët e përjetësisë.” Ofrimi i arit ishte shpallja e Krishtit si mbreti që duhej të vinte dhe përmbushja e të tëra profecive të Dhiatës së Vjetër.

Temjani i Pastërtisë

Është po kështu e thjeshtë për të kuptuar se përse edhe temjani ishte një dhuratë e duhur dhe e përshtatshme për Krishtin. Temjani përdorej në Tempull për adhurim. E përzier me vajin, ajo përdorej për vajosjen e priftërinjtë për shërbimin e adhurimit në Tempull. Po kështu ajo përdorej edhe për ofruar blatimin ushqimor, që ishte jë blatim falënderimi dhe adhurimi ndaj Perëndisë, një sakrificë e pranueshme dhe kënaqësi dhënëse ndaj Perëndisë.  Në dhënien e kësaj dhurate, këta dijetarë priftërinj e mbret-bërës, deklaruar Krishtin të jetë gjithashtu edhe Kryeprifti ynë, e tërë jeta e të cilit do të ishte “një parfum erëmirë, një fli i pranueshëm, i pëlqyeshëm nga Perëndia,” (Filipianëve 4:18). Është interesante që temjani nuk përzihej kurrë me flijimet për mëkatet. Ne shikojmë në simbolizmin e këtyre dhuratave mbretërimin e përjetshëm dhe shenjtërinë e Krishtit si Mbreti dhe Kryeprifti ynë. Ai erdhi nga përjetësia, nga gjiri i Hyjit, Personi i dytë i Trinisë që të përmbushë veprën e çlirimit. Ai erdhi i përgatitur për të bërë vullnetin e Atit dhe të përmbushë të tëra obligimet e Ligjit. Vetëm kështu ai do të bëhej i pranueshëm që të vdiste në kryq, dhe vetëm përmes atij kryqi të shpëtonte botën. Mbajtësi i mëkatit duhej të ishte pa mëkat vetë.

Shenja e Vdekjes

Ashtu siç ari ishte metali i mbretërve dhe temjani simboli i shenjtërisë, mirra ishte simboli i vdekjes. Mund të kuptohet shumë lehtë se sa e rëndë, keq-ndjellëse dhe madje edhe ofenduese është që ti ofrosh një bebeje dhe familjes së tij shenjën e vdekjes. Mirra përdorej në atë kohë për të balsamosur të vdekurit. Por në rastin e Krishtit, kjo dhuratë nuk ishte as e çuditëshmë dhe as ofenduese. Ajo ishte një dhuratë besimi. Ne nuk e dimë me siguri se sa të qarta i kishin këta dijetarë nga lindja aspektet e ndryshme të shërbesës së Krishtit dhe mbi të gjitha doktrinën e vdekjes së tij në Kryq. Por një gjë është e sigurt, ata e bënë këtë gjë të shtyrë nga Perëndia. Për ata ishte një akt dhe dhuratë besimi. Isaia 53:4-6 thotë “Ai mbante sëmundjet tona dhe kishte marrë përsipër dhembjet tona; por ne e konsideronim të goditur, të rrahur nga Perëndia dhe të përulur. ⁵ Por ai u tejshpua për shkak të shkeljeve tona, u shtyp për paudhësitë tona; ndëshkimi për të cilin kemi paqen është mbi të, dhe për shkak të vurratave të tij ne jemi shëruar. ⁶ Ne të gjithë endeshim si dele; secili prej nesh ndiqte rrugën e vet, dhe Zoti bëri që të bjerë mbi të paudhësia e ne të gjithëve.” Krishti duhej të vuante dhe të vdiste për mëkatin tonë, dhe mirra ishte dhurata që simbolizonte këtë aspekt të shërbesës së Krishtit.

Ari për mbretërim! Temjani për shenjtërinë! Mirra për vuajtjen! Por vjen një ditë që mirra nuk do të jetë më një dhuratë për Krishtin. Isaia 60 flet për ardhjen e dytë të Krishtit në fund të kësaj epoke për të inaguruar aktin final të konsumimit të premtimeve të Perëndisë. Kapitulli fillon me “Çohu, shkëlqe, sepse drita jote ka ardhur, dhe lavdia e Zotit u ngrit mbi ty,” (v. 1). Vazhdon me përshkrimin se si tërë kombet do të vinë tek Krishti, dhe vargu 6 përshkruan dhuratat që do ti ofrohen atij. “Një mori devesh do të të mbulojë, dromedarë të Madianit dhe të Efahut, ato të Shebas do të vijnë të gjitha, duke sjellë ar dhe temjan dhe do të shpallin lëvdimet e Zotit.” Në ardhjen e dytë të Krishtit do të kemi një skenë të ngjashme me atë të ardhjes së tij të barë. Krishti do të mbretërojë, dhurata do ti ofrohen. Ar dhe temjan, por jo mirrë. Ai do të mbretërojë në plotfuqishmëri dhe shenjtëri, por nuk do të përjetojë vuajtje. Jezus Krishti vdiq në kryq një herë dhe përgjithmonë. Vepra e shpëtimit ka përfunduar. Nuk do të ketë më nevojë për vuajtje, sakrifica e vdekje.

Dhurata Tona

Sot ne duhet ti ofrojmë Krishtit dhuratat tona të besimit. Në një farë mënyre, ne gjithashtu mund t ofrojmë atij përmes besimit ar, temjan dhe mirrë. Mirra nuk është vetëm simboli i vdekjes së Krishtit, por edhe e vdekjes tonë shpirtërore që është pasojë e mëkatit. Lëreni atë në këmbët e Krishtit duke rrëfyer mëkatet, duke rrëfyer se ju besoni se ai vdiq për mëkatin tuaj,dhe duke i kërkuar që ai t’ju pranojë si fëmijën e tij përgjithmonë. Pas kësaj ejani tek ai dhe ofrojini temjanin tuaj. Pranoni e rrëfeni se jeta juaj është plotësisht e papastër ndërsa e Krishtit ishte përjetësisht e shenjtë. Bibla na mëson se Krishti jeton përmes Frymës së Shenjtë në besimtarin dhe kështu prodhon në të vepra të mira. Këto vepra të mira janë “një parfum erëmirë, një fli i pranueshëm, i pëlqyeshëm nga Perëndia,” (Filipianëve 4:18). Së fundi, ejani tek ai me arin tuaj. Rrëfeni të drejtën e Krishtit për të mbretëruar në jetën tuaj. honi “Ju jeni Zoti dhe Zotëria im, Mbreti im.” Kërkojini atij që të drejtojë jetët tuaja në mënyrë që ta nderoni e ti shërbeni siç duhet përjetë. Sillni dhuratën tuaj të besimit, mirrë, temjan dhe ar dhe do të ecni në rrugën e ngushtë por të sigurt të bekimit dhe gëzimit shpirtëror. Këto janë dhuratat e vërteta të besimit. Këto janë të vetmet dhurata që ju mund ti ofroni atij që nga hiri ka dhënë gjithçka për ju.

Tradhtimi dhe Arrestimi i Krishtit

Dhe në atë çast, ndërsa ai ende po fliste, erdhi Juda, një nga të dymbëdhjetët, dhe me të një turmë e madhe me shpata e shkopinj, e dërguar nga krerët e priftërinjve, nga skribët dhe nga pleqtë. 44 Dhe ai që po e tradhtonte u kishte dhënë atyre një shenjë: “Kë do të puth, ai është. Kapeni dhe çojeni me shoqërim të sigurt”. 45 Dhe si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht! 46 Atëherë ata vunë dorë mbi të dhe e arrestuan. 47 Dhe një nga të pranishmit nxori shpatën, i ra shërbëtorit të kryepriftit dhe ia preu veshin. 48 Atëherë Jezusi, duke iu përgjigjur, i tha: “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? 49 E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët; por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet!”. 50 Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. 51 Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. 52 Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre. (Marku 14:43-52)

       Më në fund pat ardhur momenti i parathënë nga profetët e i paralajmëruar nga Krishti. Ai i ka përgatitur dishepujt për këtë moment (aq sa mund të përgatiteshin ata), dhe pat përgatitur veten në lutje në Kopshtin e Gjetsemanesë. Tani një grup i armatosur burrash, të dërguar për ta arrestuar e shoqëruar tek godina e kryepriftit futet në skenë, ndërsa Jezusi u del përpara për ti takuar. Jezusi sapo u pat thënë tre dishepujve letargjik “Çohuni, të shkojmë; ja, ai që po më tradhton është afër!” (Marku 14:42). Në krye të këtij grupi ecën Juda Iskarioti, tradhtari. Kjo është një pamje absurde. Njerëz me shpata shtyhen përpara për të arrestuar Birin e Perëndisë. Të tjerët me pishtarë në duar (Gjoni 18:3) vinë për të arrestuar nën petkun e errësirës atë që është i vetmi burim i dritës së vërtetë.

Juda dhe Krishti

       Hera e fundit që pamë Judën ai ishte në dhomën e sipërme me Krishtin e dishepujt, ku Krishti e identifikoi atë si tradhtari. Tani Juda është në qendër të rrëfimit dhe duket sikur Marku po e vendos atë në kontrast me Krishtin. Krishti që ecën drejt Judës për tu tradhtuar dhe Juda që ecën drejt Krishtit për ta tradhtuar. Krishti i shenjtë, Juda një mëkatar. Krishti Perëndia i mishëruar për shpëtimin e njeriut, Juda njeriu që insiston në mallkimin e vet. Perëndia Krijuesi që arrestohet e dërgohet për gjykim nga njeriu krijesa. C.S. Leëis shkroi në librin e tij God in the Dock (Perëndia në bankën e të akuzuarit) se “Njerëzit e antikitetit i afroheshin Perëndisë (apo perëndive) siç i afrohet i akuzuari gjyqtarit. Por njeriu modern i ka shkëmbyer në mendjen e tij këto role. Ai është gjykuesi dhe Perëndia është ai që qëndron në bankën e të akuzuarve.” Dhe kjo është ekzaktësisht çfarë do të ndodhë nga ky moment e prapa me Krishtin. Mrekulli-bërësi duhet vrarë.

Interesante është përshkrimi që Marku i bën aktit të tradhtimit. Juda “si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht!” Është e vërtetë që në atë kohë dhe kulturë, puthje homazhi apo respekti shkëmbeheshin në Izrael, por puthja që Juda i jep Krishtit ishte ndryshe. Ai nuk e puth me modesti apo rezervim por me tepri madje në mënyrë pasionante (në Greqisht përdoret termi kataphilein). Një akt dashurie ekzekutohet për një mision urrejtjeje. Cilado qoftë arsyeja e tradhtimit të Jezusit me një puthje dhe jo me një akt tjetër si një shtrëngim dore apo përqafim (studiuesit kanë spekuluar shumë mbi këtë gjë), gjesti i puthjes dhe madje edhe adresimi me titullin nderues Rabbi kishin për qëllim talljen e Krishtit. Dhe kështu mënyra e tradhtimit bëhet momenti i parë i talljes dhe përqeshjes  që do ti bëhet Krishtit dhe që është një prej motiveve qendrore të rrëfimit të kryqëzimit tek kapitulli që pason. Në teologji ne kemi atë që njihet si doktrina e gjendjeve të Krishtit. Ai si Shpenguesi ynë i përmbushi dhe i përmbush përjetësisht ofiqet e Priftit, Profetit dhe Mbretit tonë si në gjendjen e përulësisë ashtu edhe atë të lavdisë. Tek Katekizmi i Uesminsterit, pyetja 27 që është “Ku konsistoi përulësia e Krishtit?” ka këtë përgjigje: “Përulësia e Krishti konsistoi në faktin që u lind, e kjo në një ambient të rëndomtë; nën pushtetin e ligjit; vuajti mjerimet e kësaj jete, zemëratën e Perëndisë, e mallkimin e vdekjes në kryq; në varrosjen dhe qëndrimin nën pushtetin e vdekjes për një farë kohe.” Gjithçka që Biri i Perëndisë përjetoi në tokë ishte një përulje për të, dhe gjithçka që realizoi për njerëzimin e bëri në këtë gjendjen e përuljes, dhe pjesë e kësaj përulje është edhe marrja e talljes nga krijesat e tij.

Për ne sot historia e Judës është moment meditimi e reflektimi. Juda ishte një Apostull i zgjedhur nga vetë Krishti, një dëshmitar i të tëra mrekullive të Tij, një dëgjues i predikimeve të Tij, pjesëmarrës i Darkës së Zotit, një bashkëpunëtor me të njëmbëdhjetët e tjerë, një rrëfyes i besimit, një ndjekës i Krishtit dhe i thirrjes së Tij. Madje ai ishte edhe shijuesi i dhuntisë qiellore dhe pjesëtar i Frymës së Shenjtë (Heb. 6:4), e megjithatë ai u bë biri i humbjes (Gjoni 17:12). Askush nuk e dyshonte atë, e gjashtë muaj para aktit të tradhtisë edhe ai vetë nuk e mendonte se do të vinte një ditë dhe do ta tradhtonte Krishtin, e megjithatë ai nuk ishte mik i Krishtit. Ai ishte i humbur dhe tani në ferr. Çfarë mësojmë nga Juda është se ne duhet ti vëmë vesh fjalëve të Pjetrit: “Prandaj, vëllezër, përpiquni gjithnjë e më shumë ta përforconi thirrjen dhe zgjedhjen tuaj, sepse, duke bërë këto gjëra, nuk do të pengoheni kurrë,” (2 Pjetrit 1:10).

Një Lloj Tjetër Mbretërie

Por çfarë mësojmë tjetër nga Juda, Pjetri dhe Krishti është edhe karakteri shpirtëror i Mbretërisë së Perëndisë. Armiqtë e Zotit nuk e kuptonin karakterin e vërtetë të mbretërisë së tij. Kjo është arsyeja përse “një turmë e madhe me shpata e shkopinj” (v.43) shkoi për ta arrestuar. Të tëra mesazhet e Krishtit që mbretëria e Perëndisë kishte ardhur në personin e Krishtit ishin kuptuar sikur kjo Mbretëri të ishte fizike dhe jo shpirtërore, dhe mbretërimi i Krishtit mbi atë të ishte mbretërim fizik, politik dhe ushtarak si ai i mbretërve e gjenëralëve të kësaj bote. Si rrjellim, duke menduar se mbretërimi i Krishtit është mbretërim fizik e i kësaj bote, ata shkuan me mendimid se edhe do të gjenin një rrezistencë fizike si të kësaj bote. Por Mbretëria e Perëndisë është një realitet shpirtëror. Ajo është në thelb mbretërimi i Krishtit në zemrat e popullit të Tij përmes punës së Frymës së Shenjtë. Ky është përkufizimi biblik i Mbretërisë së Perëndisë. Dhe si rrjedhim, arrestimi dhe kryqëzimi i Krishtit jo vetëm që nuk i jep fund kësaj mbretërie, por e themelon atë në sakrificën e Krishtit që është vepra e Perëndisë. Si rrjedhim agresioni ndaj Krishtit ishte agresion ndaj Atit që e kishte dërguar. Kjo e bën të madh fajin e atyre që e tradhtuan, dënuan e kryqëzuan.

Nga ana tjetër, interpretimi i gabuar i tyre nuk i  çliron nga faji Judenjtë dhe krerët e tyre por i bën edhe më shumë fajtor për vrasjen e Krishtit. Injoranca nuk është shfajësim. Pse? Pas ngjalljes së Llazarit drejtuesit e Izraelit logjikuan “Po ta lëmë të vazhdojë kështu, të gjithë do të besojnë në të, do të vijnë Romakët dhe do të shkatërrojnë vendin dhe kombin tonë,” dhe kështu Kajafa, kryeprifti për atë vit çohet dhe thotë “është e leverdishme për ne që të vdesë vetëm një njeri për popullin, dhe të mos humbasë gjithë kombi,” (Gjo. 11:48-50). kjo është arsyeja pse ata erdhën për ta arrestuar madje edhe të shoqëruar nga ushtarë Romakë. Këta besojnë se Jezusi është i dërguari për të ndërtuar Mbretërinë e Perëndisë, dhe këtë e vërteton rezoluta për ta vrarë atë. Nëse Mbretëria e Perëndisë do të ishte fizike dhe si e kësaj bote, vrasja e Mbretit të saj për hir të mosprishjes me Romakët, ishte të ngrije dorë kundër veprës së Perëndisë dhe agresion ndaj vetë Perëndisë. Injoranca e tyre mbi natyrën e vërtetë të Mbretërisë dhe mbretërimit të Krishtit nuk i shfajëson por i rëndon më shumë.

Kjo është arsyeja përse Pjetri nxori shpatën dhe në përpjekje për të mbrojtur Krishtin i preu veshin shërbëtorit të kryepriftit. Ai po ofronte shpatën e tij për kauzën e Krishtit. Fatkeqësisht Kisha ka bërë të njëjtin gabim në çdo shekull dhe kontinent të ekzistencës së saj. Terma si Inkuizicion, Kryqëzatë, djegie në turrën e druve, luftë religjioze apo edhe Xhihad dëshmojnë se jo vetëm armiqtë e Krishtit nuk e kuptojnë natyrën e Mbretërisë së Perëndisë por edhe vetë Kisha e ka të vështirë për të mos e harruar. Krishti i tha Pilatit “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote,” (Gjo. 18:36), dhe ai nuk pret prej nesh që ta shtrijmë atë përmes violencës apo mjeteve të mishit. Pali tha “armët e luftës sonë nuk janë prej mishi,” (2 Kor. 10:4). Mbretëria e Perëndisë qëndron nga fuqia e Frymës së Perëndisë, e rritet prej saj në zemrat dhe ndërgjegjen e njerëzve. Ky është një revolucion i paqmë e i qetë por që jep një transformim të sigurt, radikal dhe të pandalshëm.

Që Të Përmbushen Shkrimet

Po kështu duhet vënë re interpretimi që i jep Krishti gjithçkaje që po i ndodh atij dhe rreth tij. Ai tha “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët. Por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet.” Të gjitha hapat që Krishti bëri nga Gjetsemaneja në Golgotë ishin të gjitha të përcaktuara me qindra vite para ardhjes së tij. Isaia 53, Psalmi 22 e pasazhe të tjera Mesianike si këto u përmbushën plotësisht në atë javë të shenjtë në personin dhe në çdo gjë që i ndodhi Krishtit. Zemërimi i armiqve të tij, tradhtia, braktisja, trajtimi si një kriminel, gjykimi nga një asambletë ligjsh-çdo gjë ishte parathënë në Dhiatën e Vjetër. Gjithçka që ndodhi ishte pjesë e planit të Perëndisë për të siguruar shpëtimtarin e nevojshëm dhe të duhur, qengjin e Perëndisë për mëkatet e botës. Kështu madje edhe kjo bandë e armatosur së bashku me tradhtarin ishin të gjithë si Nebukadnezzari apo Kiri, instrumente të pavetëdijshme të qëllimeve të Perëndisë.

Si rrjedhim, le të gjejnë prehje e siguri mendjet dhe zemrat tona në faktin se çdo gjë që na ndodh ne apo rreth nesh rregullohet e kontrollohet nga njohja dhe urtësia e një Perëndie të plotfuqishëm e të qëllimshëm në çdo gjë që bën ai. Ne mund të mos preferojmë e pëlqejmë situatat në të cilat e gjejmë veten. Të ligjtë dhe kjo botë mund të na shkaktojnë vuajtje e hidhërime. Por nuk duhet të harrojmë që mbi ne ka një dorë që lëviz makinën e gjerë të këtij universi dukë bërë që çdo gjë të funksionojë për bekimin e Kishës dhe lavdinë e Tij. Vërtetë “mbretërit e dheut mblidhen dhe princat këshillohen bashkë kundër Zotit dhe të vajosurit të tij” (Psa. 2:2), por mëngjesi i ditës së ngjalljes do të provojë se edhe në momentin më të zymtë, çdo gjë po shkon sipas planit të Perëndisë.

I Braktisur Nga Të Gjithë

Pjesë e planit dhe një prej shkrimeve që u përmbushën në atë natë ishte edhe Zak. 13:7 “Godite bariun dhe delet do të shpërndahen.” Këtë shkrim citoi Krishti kur dishepujt insistonin dhe përbetoheshin se do të qëndronin deri në fund me të. Tre vargjet e fundit të këtij pasazhi përshkruajnë përmbushjen e trishtueshme të kësaj profecie. “Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. ⁵¹ Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. ⁵² Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre.” Në këtë ne mësojmë se sa shumë mund të bie edhe besimi i dishepullit të vërtetë. Disa momente më parë ata po flinin në vend që të luteshin. Tani ata vrapojnë në vend që të qëndrojnë. Insistimi i tyre i mëparshëm se do të vdisnin përkrah mësuesit të tyre ishte harruar. Fjalët i kishte marrë era. Frika nga rreziku imediat që ata mendonin se po u kanosej atyre fshiu çdo premtim a dëshirë të mirë që ata mund të kishin pasur më parë. Ndoshta ata, si Pjetri, i qëndruan për një moment pranë Krishtit me shpresën se ai do të bënte përsëri një nga ato mrekullitë e tij të shumta dhe do të shpëtonte vetveten dhe ata. Por Krishti refuzoi që ta bënte këtë dhe guximi i tyre u shua. Është e qartë se pa dorën e Perëndisë në jetën tonë ne nuk guxojmë të qëndrojmë.

Marku nuk na e jep emrin e personit që përdori shpatën dhe të djaloshit që u la çarçafin në dorë arrestuesve dhe për turp të tij ia mbathi lakuriq në mes të natës. Gjoni thotë se personi i parë ishte Pjetri (Gjo. 18:10). Nga tradita historike mësojmë se djaloshi ishte vetë…Marku. Por Marku qëllimisht nuk na i jep këto emra. Jo nga turpi, por për të na mësuar diçka. Ai i ka lënë emrat e këtyre personave bosh me qëllim që ne të shkruajmë emrin tonë aty. Këta jemi ne. Nga njëra anë mburracakë e plot besim në veten tonë, e nga ana tjetër të dobët, të frikësuar, të pakurajshëm nën testim. Le të veshim përulësinë si e vetmja stoli e logjikshme për njeriun dhe nderuese për Krishtin. Le të mos mburremi në asgjë veçse në kryqin e Krishtin. “Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë” (1 Kor. 10:12). Po kështu le të mësojmë që të jemi të hirshëm e të butë në gjykimin tonë ndaj të Krishterëve të tjerë. Le të mos presim tepër prej tyre dhe as të mos i ulim aq poshtë ata sikur nuk kanë hir fare kur i shohim të rënë. Le të mos harrojmë që edhe apostujt e Zotit e braktisën atë në momentin e nevojës, dhe se u ngritëm përsëri përmes pendimit dhe u bënë nga Krishti shtyllat e Kishës. Le të kujtojmë hirin me të cilin Krishti i ripranoi dhe instrumentin e pendimit me anë të cilit ata u rikthyen tek Krishti. Pendim dhe hir. Pendim kur biem vetë dhe hir kur bien të tjerët.

Në mbyllje, le të gjejmë ngushëllim në aftësinë e Zotit tonë për tu simpatizuar me popullin e tij këtu në tokë. Një nga sprovat më të hidhura është ajo e zhgënjimit apo e tradhtimit nga një person që e do. Familjarët mund të në zhgënjejnë, miqtë në kishë apo jashtë saj, pastori apo edhe vetë kisha mund të bëhet zhgënjyese për dikë një ditë. Në këto raste mbani mend që në Krishtin ne kemi Mikun e mëkatarëve (Mateu 11:19) që nuk të zhgënjen kurrë. “Sepse ne nuk kemi kryeprift që nuk mund t’i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar,” (Heb. 4:15). Krishti e di se çdo të thotë të jesh i vetmuar e i braktisur në ditën më të errët të jetës tënde dhe do të jetë Ai që gjithnjë do të ofrojë ngushëllim, inkurajim, forcë e miqësi nëse ti e hedh veten tënde në krahët e tij.

Në këtë moment duhet të kujtojmë se ai u braktis jo vetëm nga ndjekësit e tij, por edhe nga vetë Ati Perëndia. Në kryq ai thirri “Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur” (Mark 15:34). Por braktisja filloi në Kopshtin e Gjetsemanesë dhe kjo jo pa kuptim. Në një kopsht të ngjashëm mëkati hyri në skenë dhe morri fitoren e parë, në Gjetsemani Krishti filloi të çbëjë fitoren e Satanit, mëkatit, vdekjes, varrit e ferrit. Në një kopsht Adami i parë u dorëzua përpara tundimeve, në këtë kopsht Krishti, Adami i dytë fitoi mbi to. Në atë kopsht të parë Adami e hodhi botën nga jeta në vdekje, ndërsa në këtë kopsht Krishti u hodh drejt vdekjes që ti sigurojë jetën e përjetshme të gjithë atyre që e hedhin veten në krahët e Tij.

VJERSHË PËR KRISHTLINDJET

 

Nga Rilindësi, Gjerasim Qiriazi

Për shumë vjet, miq të dashur,
Qofshi të paqësuar,
Krishtlindjen me të ardhur
Na kanë gëzuar.
Sihariqe u kam prurë,
Po dëgjoni me kujdes,
Për të mos qenë më sëmurë,
Po gjithë jetën me shëndet.
Krishti, bir’ i Perëndisë,
Shpëtimtar i njerëzisë,
Duke zbritur këtë ditë,
Nga qielli na thërret:
“Ejani të gjithë tek unë,
Ju që jeni në mundim,
Do të ju marr barrën tuaj,
Dhe do të ju jap shpëtim.
Jam i bute dhe i qetë,
I përunjur në zemër,
Do të ju jap të ëmbël jetë ”
Zotërinj që më dëgjoni,
Sihariqet që ju solla
Sot ditën ta kremtoni,
Se sot gjeti shpëtim bota.
Këto erdha që të ju them,
Ju kam sjellë edhe dhurata,
Dua zemrat që të gëzoj,
Gjithkujt që më vështron…
O druzë e malit me lule,
Për Krishtlindjen na dhe,
E stolisur si nuse,
Bukuri të madhe ke.
Posi dielli lart në qiell,
Që shkëlqen mbi gjithë yjtë,
Kështu ti përpara nesh
Me dritën na vret sytë.
Qiparis me degë shumë,
Si palloi me pendë shkruar,
Dhuratat që na ke prurë
Vallë kush na i ka dërguar?
Posi bleta që rrot,
Mbushur portokaj e fiq,
Qiqra edhe sheqerka,
Dhe shumë farësh të tjera;
Si kopsht ndërtuar me lule,
Si parajsë e vërtetë,
Dhuratat që na prure
Na i sjellësh për shumë vjet.
Sihariqe dhe dhurata,
Gjithë sonte ç’na ke prurë,
Gjithnjë do t’i kujtojmë,
Do të mos i harrojmë kurrë.

Rënia e Përkohshme e Pjetrit

Marku 14:27-31 dhe 66-72

Dishepulli i vërtetë është një prej temave që përçon Ungjillin e Markut. Personi që ndoshta i përmbledh më mirë të tëra karakteristikat reale e një dishepulli është Pjetri. Kjo, jo sepse ai është i përsosur por sepse nuk është i tillë. Pjetri është personazhi më interesant, më plot ngjyra nga të gjithë dishepujt e tjerë, dhe ndoshta ai me të cilin të gjithë ne identifikohemi më mirë. Unë vetë nuk arrij të identifikohem me Palin pasi ai më “depresionon”. Pali është i qëndrueshëm, i paepur, me një teologji të përsosur, një njeri i palodhur e agresiv për kauzën e ungjillit, dhe personi më i rëndësishëm që ka jetuar ndonjë herë pas Krishtit. Pjetri nga ana tjetër është ai dishepulli që e do Krishtin, është ai që përbetohet se do të vdesë për të, dhe është po ai që e mohon atë më shumë se një herë.

Në Mbrojtje të Pjetrit

Disa fjalë duhen thënë, së pari, në mbrojtje të Pjetrit. Mohimi që Pjetri i bëri Krishtit ishte një mëkat i madh dhe një dështim i tmerrshëm. I frikshëm madje në kontekstin e fjalëve të Palit drejtuar Timoteut: “Në qoftë se vuajmë (qëndrojmë), do të mbretërojmë bashkë me Atë; po ta mohojmë, edhe Ai do të na mohojë,” (2 Tim. 2:12).  E megjithatë, kjo ishte mëkati dhe dështimi i një njeriu të guximshëm i cili sinqerisht e dashuronte Krishtin.

1. Pjetri u përpoq që ta mbronte Krishtin. Tek vargu 14 lexojmë se “një nga të pranishmit nxori shpatën, i ra shërbëtorit të kryepriftit dhe ia preu veshin.” Gjoni e identifikon atë. Ky është Simon Pjetri. Sigurisht që ky ishte një akt i bërë në mish nga një njeri që nuk e kishte kuptuar ende kuptimin e tërë këtyre gjërave që ia dha Krishti kur i tha “A kujton ti, vallë, se unë nuk mund t’i lutem Atit tim, që të më dërgojë më shumë se dymbëdhjetë legjione engjëjsh? Po atëherë si do të përmbusheshin Shkrimet, sipas të cilave duhet të ndodhë kështu?” (Mateu 26:53-54). “Fute shpatën tënde në mill; a nuk do ta pi unë kupën që më ka dhënë Ati?” (Gjoni 18:11). Edhe pse një akt i gabuar, ky ishte akti i një njeriu që nga dashuria për Krishtin kishte kurajën që të vepronte për të, madje edhe të luftonte e vdiste për të.  A jemi ne po kaq të guximshëm e të gatshëm që të luftojmë e vdesim për Krishtin sot?

2. Pjetri e ndoqi Krishtin edhe pse në distancë, kur të tjerët e kishin braktisur atë plotësisht, (Mateu 26:58) ndoshta me përjashtim të Gjonit. Dhe Pjetri jo vetëm që e ndoqi Krishtin kur e tërhiqnin të lidhur rrugëve të Jerusalemit, por madje edhe deri brenda oborrit të rezidencës së Kryepriftit.

3. Pjetri e donte Krishtin dhe kjo shihet tek dedikimi i vazhdueshëm që ai ka për Krishtin. Deklarata e Pjetrit në Çezarea të Filipisë, konsiderohet pika e kthimit të shërbesës së Krishtit. Aty Krishti pyeti dishepujt e tij se kush besonin ata se ishte ai, dhe Pjetri është i vetmi që flet, edhe pse ndoshta në emër të të gjithë dishepujve e thotë “Ti je Krishti, Biri i Perëndisë së Gjallë” (Mateu 16:16). Tek kapitulli 6 i Gjonit lexojmë të njëjtën gjë. Jezusi ka thënë “Unë jam buka e gjallë që zbriti nga qielli; nëse një ha nga kjo bukë do të jetojë përjetë; buka që unë do të jap është mishi im, që unë do ta jap për jetën e botës,” (Gjoni 6:51). Kur i dëgjuan këto shumë prej dishepujve thanë “kjo është një e folur shumë e rëndë” dhe të skandalizuar u larguan në Krishti. Atëherë Jezusi u tha të dymbëdhjetëve: “A doni edhe ju të largoheni?”. Dhe Simon Pjetri iu përgjigj: “Zot, te kush të shkojmë? Ti ke fjalë jete të përjetshme. Ne kemi besuar dhe kemi njohur se ti je Krishti, Biri i Perëndisë të gjallë,” (Gjoni 6:67-69). Pjetri ishte dishepulli dhe drejtuesi. Ai kishte gjetur tek Jezusi i Nararetit çdo gjë. Përgjigjen për problemin e mëkatit të tij e të fajit që vjen nga mëkati. Tek Krishti ai pat gjetur personin që i jepte kuptim e qëllim jetës së tij. Dhe ai kishte lënë gjithçka dhe kishte ndjekur Krishtin. Unë besoj se Pjetri shprehu se çfarë vërtetë kishte në zemër kur ai tha “Edhe sikur të më duhet të vdes me ty, nuk do të të mohoj kurrë.” Ishte një deklaratë dashurie dhe dedikimi ndaj Krishtit. Pjetri madje e vendosi veten në kontekstin e mohimin, nën presionin për të mohuar Krishtin, nga dashuria e dedikimi që kishte për Krishtin, pasi nëse Pjetri nuk do ta kishte ndjekur Krishtin pas atë natë deri në oborrin e brendshëm të shtëpisë së Kryepriftit, me siguri edhe nuk do të ishte vënë nën tundimin për ta mohuar atë. A nuk është kjo edhe situata e shumta edhe të Krishterëve sot? Sepse e duam Krishtin, e dëshirojmë që ti shërbejmë e të dëshmojmë për të, ne e vendosim veten, herë qëllimisht dhe urtësisht e herë jo, nën sulmet e tundimet e botës. Së fundi, ne e dimë se ai e donte Krishtin edhe nga lotët e tij. “Pjetri doli përjashta dhe qau me hidhërim,” (Luka 22:62). Me hidhërim, Pjetri vajtoi mohimin që i bëri Krishtit që e kishte dashur Pjetrin aq shumë, dhe që edhe vetë Pjetri e donte aq shumë. Prandaj lexojmë se, pas ngjalljes, kur Krishti e pyeti Pjetrin “për të tretën herë: “Simon nga Jona, a më do ti mua?”. Pjetri u trishtua pse e pyeti për të tretën herë: “A më do ti mua?”, dhe iu përgjigj: “Zot, ti di çdo gjë, ti di se unë të dua”.” (Gjoni 21:17).

Po, Pjetri ra, dhe rënia e tij është një mësim për ne sepse Pjetri ishte një dishepull. Ndoshta nuk do të ishte e çuditëshme për ne sikur të shikonim Nikodemin që ta mohonte Krishtin pasi ai tashmë nuk e pohonte atë publikisht. Ai shkoi tek Krishti nën petkun e natës (Gjoni 3:1) sepse kishte frikë nga opinioni i botës. Nuk do të ishte e çuditëshme për ne nëse i riu pasanik (Marku 10:17-31) do ta mohonte Krishtin pasi ai donte pasuritë e kësaj bote mbi çdo gjë a njeri tjetër. Por Pjetri nuk ishte as njëri e as tjetri, Ai ishte Simon Pjetri, shkëmbi që duhej të qëndronte për Krishtin. Ndërsa ai ra para pyetjeve të një shërbëtoreje të thjeshtë. Nëse Pjetri e bëri këtë gjë po kështu mund ta bëjmë edhe ne. Çfarë i ndodhi Pjetrit mund ti ndodhë a ndoshta tashmë i ka ndodhur edhe më të fortit prej nesh. Por si shpjegohet rënia e përkohshme e Pjetrit? Çfarë mësimesh duhet të nxjerrim ne për veten tonë?

Rrëzimi i Përkohshëm i Pjetrit

Rënia e Pjetrit nuk ishte as e rastësishme dhe as e paparashikueshme për shkak të trajektores që ai kishte marrë. Vini re katër momente kryesore të kësaj trajektoreje:

1. Pjetri nuk i besoi paralajmërimit të Krishtit. Madje edhe më keq se jo, ai kontradiktoi Krishtin në mënyrë të hapur. Krishti e paralajmëroi dishepullin për rënien që do të vinte dghe madje edhe duke cituar Zakarinë 13:7 kur u tha “Ju të gjithë do të skandalizoheni me mua sonte, sepse është shkruar: “Do ta godas Bariun dhe delet do të shpërndahen”,” (Marku 14:27). Më pas Krishti insiston se madje edhe vetë Pjetri do ta mohonte: “Unë po të them në të vërtetë se sot, pikërisht në këtë natë, para se gjeli të këndojë dy herë, ti do të më mohosh tri herë,” (vargu 30). Por Pjetri insistoi me kokëfortësi “Dhe sikur të gjithë të tjerët të skandalizohen me ty, unë nuk do të skandalizohem…dhe sikur të më duhet të vdes me ty, nuk do të të mohoj kurrë.” Pjetri i thotë Logosit të Përjetshëm se e ka gabim, se nuk e njeh mirë të ardhmen e Pjetirt, se nuk e njeh mirë aftësinë e tij njerëzore për të qëndruar. Pjetri nuk i besoi fjalëve të Krishtit. Edhe ne jemi shumë të ngjashëm me Pjetrin. Ose nuk i kuptojmë ose nuk i besojmë plotësisht fjalët e Krishtit kur na thotë “Rrini zgjuar dhe lutuni që të mos hyni në tundim; sigurisht fryma është e gatshme, por mishi është i dobët,” (v. 38). “Pa mua nuk mund të bëni asgjë,” (Gjoni. 15:5). Fjala asgjë këtu përfshin edhe aftësinë tonë natyrore për të qëndruar për Krishtin deri në fund. Nëse i besojmë fjalëve të tij, atëherë ne nuk do të bëjmë gabimin e parë që bëri Pjetri, nuk do të mbështetemi tek vetja jonë por do ti ngjitemi Krishtin në kohën e nevojës.

2. Pjetri pa me arrogancë dishepujt e tjerë. Ai deklaroi “Edhe sikur të gjithë të tjerët të skandalizohen me ty, unë nuk do të skandalizohem,” (v. 29). Pjetri praktikisht tha: Po! E imagjinoj se si mund të të mohojë Mateu se ai i ka dobësi lekët. E imagjinoj se si mund të të mohojë Natani se ai është tip skeptiku. E imagjinoj se si mund të të mohojnë Jakobi dhe Gjoni, bijtë e Zebedeut se ata pushtet e ofiqe duan. Por jo unë. Kurrë! Pjetri i pa të tjerët të dobët dhe veten të fortë dhe të aftë për të qenë besnik. Po kështu edhe me ne. Mendoj se është e lehtë për ne që të shikojmë të Krishterët e tjerë përqark nesh me arrogancë. Ne jemi më të mirët dhe më të fortët. Kuptimi ynë i doktrinës biblike është superiore ndaj denominacioneve të tjera, dhe rrjedhimisht jemi më të fortë e të qëndrueshëm për ti rezistuar mishit tonë, botës dhe Satanit. Por ne nuk jemi më të fortë dhe nuk ka asnjë mëkat të bërë nga të Krishterë të tjerë që ne nuk do të ishim po aq të dobët për ta bërë. Prandaj edhe Pali na instrukton kështu “Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë,” (1 Kor. 10:12). Për sa i përket Pjetrit, mëkati i tij ishte më i rëndë se sa ai i dishepujve të tjerë. Ata me të vërtetë ikën dhe e braktisën Krishtin, por të paktën nuk e mohuan siç bëri Pjetri që e mohoi me insistim, tre herë rresht, dhe madje plot mallkime e përbetime.

3. Pjetri u mundua në forcën e tij dhe jo në hirin e Perëndisë. Pjetri nuk u lut. Krishti “i gjeti dishepujt duke fjetur dhe i tha Pjetrit: “Simon, po fle? S’ke qenë i zoti të rrish zgjuar një orë të vetme? Rrini zgjuar dhe lutuni që të mos hyni në tundim; sigurisht fryma është e gatshme, por mishi është i dobët”,” (v. 37-38). Pjetri u paralajmërua se do të binte dhe u urdhërua që të lutej. Por jo. Ai ra në gjumë si të tjerët, nuk tërhoqi drejt vetes së tij përmes instrumentit të lutjes atë hirin e domosdoshëm të Perëndisë që do ti duhej për të përballuar sprovën që po i afrohej, dhe si rrjedhim nuk morri forcën që do ti duhej për të qëndruar. Këtu qëndron ndryshimi ndërmjet Krishtit dhe Pjetrit. Krishti u sprovua nga institucioni më i fuqishëm i vendit dhe i botës (Kryeprifti dhe Roma) dhe qëndroi, ndërsa nga ana tjetër Pjetri u rrëzua para një vajze që shërbente diku aty në pallatin e Kryepriftit. I doli një çupëlinë aty përpara dhe e tmerroi.

Sa prej rrëzimeve e mëkateve tona janë rezultat i mungesës së lutjes në jetën tonë shpirtërore. Pali na instrukton që të lutemi pa pushim (1 Se. 5:17). Por jo. Nuk është ky stili unë i jetesës. Shumica prej nesh nuk lutet për më shumë se disa minuta gjatë ditës, nëse lutemi çdo ditë, pa përmendur që reagimi ynë i natyrshëm nuk është lutja, kur e shikojmë veten para situatave të ndryshme. Nuk shkojmë tek Perëndia për zgjidhje e forcë por tek dinakëria, forca apo njohjet tona shoqërore e familjare. Por Kirhsti na ka urdhëruar të lutemi e madje edhe na ka dhënë premtime: “Lypni dhe do t’ju jepet; kërkoni dhe do të gjeni; trokitni dhe do t’ju çelet. Sepse kush lyp merr, kush kërkon gjen dhe do t’i çelet atij që troket” (Mateu 7:7-8). Tek Efe. 6:10-18 ne gjejmë instruktimin e Palit për një qëndresë të suksesshme. Ky pasazh njihet si Armatimi i Perëndisë për të Krishterin, dhe aty Pali rendit gjashtë pjesë të armaturës, pra se çfarë duhet të veshim, dhe tek vargu 18 se si duhet ta veshim këtë armaturë: Ai thotë “Vishni të gjithë armatimin e Perëndisë…që të mund të rezistoni në ditën e mbrapshtë dhe të qëndroni në këmbë…[gjashtë pjesët e armaturës dhe pastaj]…duke u lutur në çdo kohë dhe me çdo lloj lutjeje dhe përgjërimi në Frymën.” Armatura vishet përmes lutjes, qëndresa realizohet përmes lutjes, rezistenca është e suksesshme vetëm kur lutesh.

4. Pjetri mendoi se ishte i sigurt në mes të shoqërisë së gabuar. Ai shkoi dhe u lut pranë zjarrit me ata nuk as nuk ishin miq të Krishtit, as dishepujt të tij, përkundrazi, me siguri ata ishin pikërisht shpura që e kishte sjellë Krishtin të lidhur tek pallati i kryepriftit. Një turmë e tillë sigurisht që nuk do ta inkurajonte Pjetrin që të qëndronte për Krishtin. Davidi e njihte rrezikun e shoqërisë së gabuar, prandaj dhe shkroi “Lum njeriu që nuk ecën sipas këshillës të të pabesëve, që nuk ndalet në rrugën e mëkatarëve dhe nuk ulet bashkë me tallësit,” (Psa. 1:1). Ka një progresion këtu drejt të ligës. Davidi nuk dëshiron që të ecë, të ndalet e të ulet me turmën e gabuar jo sepse ai ishte më i mirë se ata, por sepse ai ishte pikërisht si ata. Në natyrën njerëzore, dhe edhe madje në atë të të Krishterit ka një armiqësi kokëforte ndaj Krishtit dhe ndaj çdo gjëje që është e Krishtit. Por jo vetëm kaq, kjo natyra e vjetër brenda të të Krishterit, jo vetëm që lufton njeriun e ri, për të lëna vetëm, ajo gjithmonë fiton mbi të. Prandaj dhe ne kemi nevojë për lutjen, për Krishtin, për bekimet e hirit, për Fjalën e Sakramentet, dhe për shoqërinë e shenjtorëve të Tij.

Moshumbja Përfundimtare e Pjetrit

Por vini re se si mbaron historia. Pjetri rrëzohet por nuk humbet përfundimisht si Juda. Pjetri falet e riinstalohet si apostull nga Krishti dhe madje merr prej Tij stafetën pastorale kur Krishti i tha: “Kujdesu për delet e mia…kulloti qengjat e mi,” (Gjoni 21:15,17). Dhe më pas Krishti edhe i thotë për mënyrën se si do të vdesë Pjetri. “Në të vërtetë, në të vërtetë po të them se, kur ti ishe i ri, e ngjeshje vetveten dhe shkoje ku të doje; po kur të jesh plak, do t’i shtrish duart dhe dikush tjetër do të të ngjeshë e do të të çojë atje ku ti nuk do të doje”. I tha këto fjalë për të bërë të ditur se me ç’vdekje ai do ta përlëvdonte Perëndinë. Dhe, si i tha këto, i tha: “Ndiqmë”,” (Gjoni 21:18-19). Nga historia dimë se Pjetrin e kryqëzuan në Romë kokëposhtë, në përputhje me kërkesën e tij, sepse ai nuk e shikonte veten të denjë që të kryqëzohej si Zoti i tij. Deri ne fund ai nuk e mohoi më kurrë Krishtin. Përse Pjetri nuk humbi përfundimisht si në rastin e Judës?

Sepse mëshira e Perëndisë buron bollshëm për të zgjedhurit e Tij, pavarësisht mëkateve të tyre. Kjo është arsyeja, që edhe pse Pjetri e mohoi Krishtin duke mallkuar e përbetuar, ai nuk humbi përfundimisht si në rastin e Judës. Mëkati ynë ndaj Krishtit është i madh, por shumë më i madh është hiri i tij që i mbulon plotësisht tërë lakuriqësinë e turpin e mëkatit tonë. Pjetri ra por nuk humbi sepse Krishti ishte lutur për të, po në atë natë që ai do të tradhtohej, dhe madje edhe përpara se sa Pjetri me arrogancë do të deklaronte “pathyeshmërinë” e tij për Krishtin. Atë lutje ne e kemi të regjistruar tek Gjoni 17 në atë që njihet si Lutja Kryepriftërore e Krishtit. Por Krishti nuk u lut vetëm për Pjetrin, por edhe për ne sot që jemi në Krishti si fryt i predikimit apostolik që filloi po me Pjetrin në Ditën e Rrëshajave. Pjetri nuk humbi përfundimisht sepse Krishti ngulmoi për të siç ngulmon sot dhe vazhdimisht edhe për të. Por edhe Pjetri bëri pjesën e tij të ngulmimit. Ai vrapoi për tek Krishti me lot pendese e rrëfimi. I Krishterë, në ditën tënde të rënies kujto Pjetrin, modeli më realist i të qenit dishepull.  Kur bie në mëkat, kur rrëzimi është madje spektakolar, kujto q Perëndia është një Perëndi i hirit e i mëshirës. Ai është një Perëndi zemërdhembshur e përdëllyes. Ai e dëgjon vajtimin dhe i shikon lotët e zemrës së penduar nga mëkati, dhe fal, pastron e ngre lart atë që i thërret në emër të Krishtit.

Gjetsemani: Pregatitja për Kryqin

Pastaj ata arritën në një vend që quhej Gjetsemani; dhe ai u tha dishepujve të vet: “Uluni këtu, deri sa unë të jem lutur”. 33 Mori, pra, me vete Pjetrin, Jakobin dhe Gjonin, dhe filloi ta zërë frika dhe ankthi; 34 dhe u tha atyre: “Shpirti im është thellësisht i trishtuar, deri në vdekje; qëndroni këtu dhe rrini zgjuar”. 35 Dhe, si shkoi pak përpara, ra përmbys përtokë dhe lutej që, po të ishte e mundur, të largohej prej tij ajo orë. 36 Dhe tha: “Abba, Atë, çdo gjë për ty është e mundur; largoje prej meje këtë kupë! Por jo atë që dua unë, por atë që do ti!”. 37 Pastaj u kthye mbrapa, i gjeti dishepujt duke fjetur dhe i tha Pjetrit: “Simon, po fle? S’ke qenë i zoti të rrish zgjuar një orë të vetme? 38 Rrini zgjuar dhe lutuni që të mos hyni në tundim; sigurisht fryma është e gatshme, por mishi është i dobët”. 39 U largua përsëri dhe u lut duke thënë të njëjtat fjalë. 40 Kur u kthye, i gjeti përsëri në gjumë dishepujt, sepse sytë e tyre ishin rënduar dhe ata nuk dinin çfarë t’i përgjigjeshin. 41 Së fundi, kthehet për të tretën herë dhe u thotë atyre: “Ende po flini dhe pushoni? Mjaft! Erdhi ora. Ja, Biri i njeriut po dorëzohet në duart e mëkatarëve. 42 Çohuni, të shkojmë; ja, ai që po më tradhton është afër!”. Ungjilli i Markut 14:32-42

Historia e agonisë së Zotit Krisht në kopshtin e Gjetsemanesë është një pasazhet më të thella dhe misterioze të Biblës. Ajo përmban gjëra që teologët më të mençur nuk mund ti shpjegojnë plotësisht, por me të vërteta të thjeshta për tu besuar dhe absolutisht të domosdoshme për njeriun për të jetuar. Në Darkën e Fundit, në atë të Enjte përpara se sa ta gozhdonin në kryq, Krishti u kishte folur dishepujve për bukën dhe verën si simbolet e trupit dhe gjakut të tij që do të ofrohej për shumë (Marku 14:22-24), për të tëra ata që do të besojnë. Por lëshimi i trupit të Jezusit në Golgota do të varej dhe sigurohej më parë nga dorëzimi i vullnetit të tij ndaj Atit në Gjetsemani. Ndërsa dorëzimi i dytë ndodhi mbi majën e një kodre jashtë Jerusalemit dhe përpara vëmendjes së tërë botës, dorëzimi i parë ndodhi në luginën poshtë saj, në intimitetin e Atit Perëndi. Në Ungjillin sipas Markut, vendimi për t’ia nënshtruar veten vullnetit të Atit i shkaktoi Jezusit një agoni e vuajtje të brendshme shumë më të madhe se sa kryqëzimi fizik i trupit të tij në Golgota. Kryqi është më së pari një çështje zemre përpara se sa të jetë një çështje trupi.

Kështu, pasi ka parathënë mënyrën e arrestimit dhe kryqëzimin e tij si dhe braktisjen nga të tërë dishepujt e tij (14:18-21; 27-31), Krishti i merr dishepujt e tij në një ullishte të quajtur Gjetsemani, që nga Hebraishtja përkthehet ‘shtrydhësja e ullinjve’. Aty Krishti largohet nga shumica e dishepujve i shoqëruar nga treshja e ngushtë, Pjetri, Jakobi dhe Gjoni. Ai do ti nënshtrohej sprovës më të rëndë dhe për këtë kishte nevojë për lutje, madje edhe të miqve të tij. Lutjet e Krishtit në ungjillin e Markut vendosen gjithmonë në kontekstin e krizave dhe momenteve deçizive, ku ajo e Gjetsemanisë është më traumatikja.

Në Gjetsemani, Krishti do të shikojë brenda kupës së zemëratës së Perëndisë dhe do të pushtohet nga një ankth e torturë e madhe shpirtërore. Ai e përshkruan këtë kur i thotë të tre shoqëruesve “Shpirti im është thellësisht i trishtuar, deri në vdekje; qëndroni këtu dhe rrini zgjuar.” Ai madje paloset në tokë nga hidhërimi dhe lutej. Ungjilli sipas Lukës madje thotë se “ai, duke qenë në agoni, lutej edhe më fort; dhe djersa e tij po i bëhej si gjak i mpiksur që bie për tokë,” (22:44). Isaia profetizoi 760 para tij se Krishti do të ishte “I përçmuar dhe i hedhur poshtë nga njerëzit, njeri i dhembjeve, njohës i vuajtjes,” (Isaia 53:3). Por përse po e përjetonte Krishti me kaq agoni vizionin e kryqit që po i afrohej? Bota ka njohur shumë martirë që e kanë pritur vdekjen e tyre, madje edhe në kryqe të ngjashme me atë të Krishtit me shumë më shumë qetësi e guxim.

Përgjigja fshihet në faktin se Jezusi do të përballej me më shumë se sa një vdekje fizike. Tek Marku 10:45 ai kishte folur për qëllimin e kryqit që ishte të jepte jetën e tij si shpagim për shumë. Në Gjetsemani, Krishti duhej të bënte pagesën e parë të këtij shpagimi, duhej të përgatitej që të bëhej mëkat-mbajtësi për njerëzimin. Gjetsemania është përgatitja për Golgotën. Ndërsa lutej, Krishti tha “Abba, Atë, çdo gjë për ty është e mundur; largoje prej meje këtë kupë! Por jo atë që dua unë, por atë që do ti!” Çfarë ishte kjo kupë që i shkaktoi kaq shumë agoni Krishtit? Në mënyrë të natyrshme ne e lidhim kupën me kryqin, dhe me të drejtë. Por çfarë kishte brenda kësaj kupe? Si në Dhiatën e Vjetër ashtu edhe në Dhiatën e Re, kupa është metafora e zemëratës apo tërbimit të Perëndisë kundra mëkatit dhe mëkatarit (Psa. 75:8; Isa. 51:17; Jer. 25:15; Hab. 2:16; Zbu. 14:9-10). Kupa që Krishti duhej të pinte ishte e mbushur me zemërimin e furishëm të Perëndisë. Në kopshtin e Gjetsemanisë, Krishti pa qëllimisht brenda kupës. Është një gjë, sado e frikshme të jetë ajo, të shikosh vdekjen, është një gjë tjetër të shikosh në sy zemëratën dhe urrejtjen e Perëndisë për mëkatet e tua, dhe është një gjë akoma më e rëndë të shikosh zemërimin e Perëndisë së Shenjtë dhe të Plotfuqishëm që derdhet mbi ty pasi mbi ty janë vendosur mëkatet e tërë botës. Apostulli Pal do të shkruante më vonë “Vështirë në fakt se vdes dikush për një të drejtë; mbase ndonjë do të guxonte të vdiste për një njeri të mirë. ⁸ Por Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne,” (Rom. 5:7-8). Nuk ishte vdekja e tij, por fakti që do të identifikohej me mëkatarët, që do të merrte mbi vete të nesërmen, mallkimin, gjykimin e dënimin për mëkatet e njerëzimit dhe kështu do të bëhej objekti i zemërimit dhe dënimit të Perëndisë  kundër mëkatit – është kjo ajo që ja pushton shpirtin Krishtit “deri në vdekje.” Natyra e Shenjtë Hyjnore e Personit të Dytë të Perëndisë, edhe pse e mishëruar, dridhej nga ideja e të bërurit mëkat, edhe pse jo me mëkatin e vet. Në Gjetsemani kemi tmerrin e një Perëndie të Shenjtë që i duhet të bëhet mëkat-mbajtësi i njerëzimit. Vetëm ideja bëhet terrorizuese për Birin e Perëndisë. Dhe sikur të mos mjaftonte kjo, ky mëkat tërheq mbi veten e tij zemërimin e pafund e të përjetshëm të një Perëndie të Shenjtë. Krishtit i duhej që të bëhej gati për tërë këtë, në Gjetsemani, në lutje. Ne duhet të shikojnë në agoninë e Krishtit gjëmën e madhe të mëkatit. Kjo është një temë për të cilin bota refuzon të mendojë, prandaj dhe e mbush ditën me zhurmët e idhujve të parasë, lavdisë, pushtetit, të nevojave të përditshme e të lakmive. Kjo është një teme që madje edhe vetë i Krishteri nuk mediton sa duhet, madje tallet me mëkatin.  Lehtësia me të cilin ne i kalojmë mëkatet e gojës, të syve, të mendjes, të duarve dhe zemrave tona tregojnë se ne nuk e vlerësojmë Perëndinë, shenjtërinë e tij, urrejtjen që mëkati ynë shkakton tek ai dhe rrezikun që na kanoset. Fakti që ne nuk tmerrohemi nga mëkati ynë tradhton se sa të mpira janë zemrat dhe mendjet tona nga mëkati, se sa të pashenjtëruar ne jemi përpara tij. E madhe është gjëma e mëkatit. Oh sa e tmerrshme është të mëkatosh kundra Perëndisë dhe të përjetosh urrejtjen e tij. Këtë e provojnë Gjetsemania dhe Golgota, lutja e Krishtit i palosur më dysh në tokë, dhe thirrja e tij i gozhduar lart. Sa shumë Krishti pagoi për ne, dhe sa mosmirënjohës ne jemi ndaj tij. Kjo është arsyeja pse dishepujt flenë.

Krishti po vuan kur shikon kupën e Perëndisë të mbushur plot dhe që ai duhej ta pinte deri në fund dhe përgatitet në lutje, ndërsa dishepujt flenë. Të ftuar që ti shërbejnë Krishtit me lutjet e tyre, ata flenë. Të urdhëruar që të përgatisin veten e tyre në lutje, ata flenë! Edhe pse të sapo ngritur nga Tavolina e Zotit me tërë solemnitetet e saj, të sapo paralajmëruar se do ta tradhtojnë e mohojnë atë madje tri herë, ata flenë! Këto gjëra janë shkruar për instruktimin tonë. Le të kujdesemi që këto të mos jenë shkrua më kot. Le të mos jemi letargjik në besimin tonë, në lutje, në kërkimin e shenjtërisë. “Rrini zgjuar dhe lutuni, që të mos bini në tundim; sepse fryma është gati, por mishi është i dobët,” (Mateu 26:41).

Vini re në këtë pasazh qëllimin e lutjes së Krishtit në kontekstin e marrëdhënies së tij me Atin. Ai u lut “Abba, Atë, çdo gjë për ty është e mundur; largoje prej meje këtë kupë! Por jo atë që dua unë, por atë që do ti.” Termi Abba tregon intimitetin, besimin, guximin e Krishtit që i afrohet Atit si Biri, është provë e shenjtërisë së tij, është provë e vetëdijes së Krishtit si Biri i Perëndisë, Perëndi prej Perëndisë të mishëruar në njeri, si dhe provë e vullnetshmërisë së tij për të pirë kupën e hidhur  si pasojën e vendimit për t’ia besuar plotësisht veten e tij Atit dhe vullnetit të tij. Në Kopshtin e Gjetsemanisë, Biri i dorëzoi Atit prerogativat, privilegjet e hyjit dhe e la veten e tij vetëm me besimin në Atin. Për herë të parë ai ndjehet i zhveshur e i pafuqishëm dhe kjo është pika ekstreme e përuljes së tij për ne. Në këtë kontekst marrëdhënie intime me Atin, qëllimi i lutjes së Krishtit nuk ishte ndryshimi i vullnetit të Perëndisë, por i bashkimit, radhitjes apo grupimit të vullnetit, të mendjes dhe zemrës së Krishtit me atë të Atit. Lutja e Krishti është rezultati i ballafaqimit të tmerrshëm me realitetin e vullnetit të Perëndisë dhe me atë që përmban ajo. Jezusi është realisht i tunduar që të braktisë rolin e tij si shërbëtori i përvuajtur i Perëndisë. Por megjithatë, vullneti i Krishtit për t’iu bindur Atit është më e fortë se sa dëshira e tij për ti shërbyer vetvetes. “Jo atë që dua unë, por atë që do ti.” Në këtë kontekst ne kuptojmë edhe fjalët e fundit të Krishtit në këtë pasazh “Mjaft! Erdhi ora. Ja, Biri i njeriut po dorëzohet në duart e mëkatarëve. ⁴² Çohuni, të shkojmë; ja, ai që po më tradhton është afër.” Jezusi kishte fituar mbi tundimin e tij. Ai pa brenda kupës së zemëratës së Perndisë dhe ia nënshtroi vullnetin e tij Atit, ia dorëzoi gjithçka atij, dhe tani ishte gati që të dorëzonte edhe trupin e tij. Ndryshe nga ata që e dinë se janë tradhëtuar dhe po i afrohen për ta arrestuar, ai nuk vrapoi prej tyre, por drejt tyre. Është Krishti ai që sigurohet që arrestuesit e tij të kapin njeriun e duhur. Është Krishti ai që në mënyrë aktive ecen drejt Kryqit. Sic tha Isaia “Megjithatë ai mbante sëmundjet tona dhe kishte marrë përsipër dhembjet tona; por ne e konsideronim të goditur, të rrahur nga Perëndia dhe të përulur. ⁵ Por ai u tejshpua për shkak të shkeljeve tona, u shtyp për paudhësitë tona; ndëshkimi për të cilin kemi paqen është mbi të…Si një qengj që e çojnë në thertore, si një dele e heshtur përpara atyre që i qethin nuk e hapi gojën,” (Isa. 53:8). Kjo është ironia e thellë që fshihet pas Gjetsemanisë dhe e Golgotës. Kur ai u ndje më larg presencës së Perëndisë, ai në fakt ishte më pranë, ishte në qendër të saj. Gjetsemania është preludi i Golgotës, sepse ndërsa në një kodër mbi Jerusalem Ai dorëzoi trupin e tij, në një luginë poshtë Jerusalemit, Jezusi dorëzoi shpirtin e tij për kryqëzim.

Darka e Fundit – Marku 14:22-26

Dhe, ndërsa ata po hanin, Jezusi mori buk, e bekoi, e theu dhe ua dha atyre duke thënë: “Merrni, hani; ky është trupi im”. Pastaj mori kupën, e falënderoi, ua dha atyre dhe të gjithë pinë prej saj. Atëherë u tha: “Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, që derdhet për shumë veta. Në të vërtetë unë po ju them se nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri në atë ditë kur do ta pi të ri në mbretërinë e Perëndisë”. Dhe, mbasi kënduan një himn, dolën dhe u drejtuan nga mali i Ullinjve. (Marku 14:22-26)

 

Festimi i fitores përmes përkujtimit të vdekjes. Kjo është ironia e Kryqit dhe mesazhi i Darkës së Zotit si një prej dy sakramenteve të Kishës. Krishti dëshiron që ne ta kujtojmë atë përmes vdekjes së tij. Çdo komb, familje apo grupim shoqëror ka ditë të shënuara të cilat i kujton e i feston me kënaqësi. Por njerëzimi nuk feston fatkeqësitë apo vdekjet, vetëm fitoret. Krishti nga ana tjetër, në themelimin e Darkës së Zotit si një prej institucioneve të Kishës na urdhëron që të festojmë vdekjen e tij. Ai ka urdhëruar një festë e cila duhet të mbajë të freskët e të gjallë në mendjen dhe zemrën e popullit të tij poshtërimin e tij në Kryq dhe turpin në të cilin ai vdiq. Ai nuk dëshiron që ne të harrojmë trupin e tij të dërrmuar, gjymtyrët dhe anën e tij të shpuara për ne. Kjo është mënyra se si ai dëshiron që të mbahet mend. Kështu, në Darkën e Zotit ne kemi festimin e fitores përmes përkujtimit të vdekjes së tij në kryq.

Festimi i Pashkës

Ishte darka e Pashkës. Pjetri dhe Gjoni, të dërguar nga Jezusi, tashmë patën bërë tërë përgatitjet e nevojshme për festimin e Pashkës. Ligji e kërkonte që një qengj merrej në Tempull dhe sakrifikohesh atje sipas ritualit të përcaktuar nga Ligji. Më pas ai sillej përsëri në shtëpi për tu gatuar për festën e Pashkës. Darka fillonte me Kupën e Parë të verës. Darka kishte katër (raunde) të tilla. Më pas vinte pjata e parë, që quhet Haroset, dhe ishte një lloj salce që bëhej nga barishte të hidhura,  fruta e arra të ndryshme, ngjyra e së cilës duhej tu kujtonte Izraelitëve baltën me të cilën të parët e tyre patën prodhuar tullat gjatë periudhës së skllavërisë në Egjipt. Më pas vinte radha e saj që njihej si Hagadah. Hagadah ishte radha kur një prej djemve do të pyeste atin, “Çfarë do të thotë e gjitha kjo?” Dhe babai i shtëpisë do të recitonte historinë nga Ligji i Përtërirë 6:5 e në vazhdim, e shoqëruar më pas me një predikim të shkurtër. Më pas do të këndohej një apo më shumë prej Psalmeve Hallel, (Psalmet 113-118). Më pas i vinte radha pjesës kryesore të darkës, e cila shoqërohej me bukën pa maja. Shtëpia ishte pastruar nga majaja një ditë më parë në mënyrë ceremoniale siç e kërkonte Ligji. Kjo pjesë e darkës hahej në heshtje, por në këtë moment Krishti ndërhyn në liturgjinë e Moisiut duke e thyer heshtjen me fjalët “Ky është trupi im.” Më pas servirej pjata kryesore që ishte qengji i kurbanit i pjekur i shoqëruar nga kupa e dytë e verës. Më pas vinte kupa e tretë e verës që njihej si edhe kupa e bekimeve. Kjo ishte kupa, për të cilën Krishti pat thënë, pasi pat falënderuar, këto fjalë “Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, që derdhet për shumë.” Më pas, këndoheshin pjesa e mbetur e Psalmeve Hallel (115-118). Dhe në fund pihej kupa e katërt.

Krishti bëri tre gjëra  të reja gjatë kësaj darke. Ai alternon shërbesën e Pashkës. Së pari, gjatë ngrënies së bukës pa maja, ai ndërhyn me fjalët “Ky është trupi im”. Së dyti, në momentin e kupës së tretë ai thotë “Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, që derdhet për shumë.” Së treti, normalisht Krishti do të kishte festuar edhe kupën e katërt të verës, por jo. Ai thotë “Në të vërtetë unë po ju them se nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri në atë ditë kur do ta pi të ri në mbretërinë e Perëndisë.”

Kur Krishti thotë “Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re, që derdhet për shumë,” tre pasazhe nga Dhiata e Vjetër të vinë në mendje: Eksodi 24:8 ku lexojmë ratifikimin e Besëlidhjes që Perëndia bëri me Popullin e tij përmes Moisiut. Moisiu, pasi pat sakrifikuar dema të rinj, dhe pasi pat lexuar nga libri i besëlidhjes në prezencën e tërë popullit, e spërkati popullin me gjakun e demave. Jezusi po aludon këtu, që një besëlidhje e re po ratifikohet përmes derdhjes së gjakut të tij. Ky është një akt ratifikimi i Besëlidhjes. Pasazhi i dytë është Isaia 53:12, që njihet si Kënga e Shërbëtorit të Përvuajtur të Perëndisë. Aty thuhet se shërbëtori e derdh gjakun e tij për shumë. Darka e Zotit është rituali i ratifikimit të besëlidhjes që bëhet në emër të shumë personave të tjerë, të popullit të Perëndisë. Pasazhi i tretë është Jeremia 31:31, që njihet si premtimi i Besëlidhjes së Re që do të vinte. Në atë pasazh premtohet ardhja e epokës së Mesisë. Kur Krishti tha “Ky është gjaku im, gjaku i besëlidhjes së re,” ai tha, epoka e Re, me qendër Mesinë ka filluar në mua. Unë jam përmbushja e të gjitha premtimeve dhe qëllimeve të Dhiatës së Vjetër. Le ti shikojmë këto tre gjëra më në hollësi.

Ratifikimi i Besëlidhjes

Darka e Pashkës flet për Besëlidhjen. Pashka duhej ngrënë në atë mënyrë siç i kishte përcaktuar Perëndia në mënyrë që ti kujtonte Popullit të Tij se si Perëndia e çliroi popullin e tij nga skllavëria në Egjipt. sipas instruktimit të Perëndisë, qengja u therën, gjaku i tyre u përdor për të lyer shallkat dhe arkitraun e shtëpive (Eksodi 12:7). Kur engjëlli gjakmarrës i Perëndisë do të vinte, ai do të shikonte gjakun dhe do të kalonte mbi shtëpinë e nuk do të hynte në të për të marrë jetë. Menjëherë pas kësaj, Izraelitët duhej të largoheshin me shpejtësi nga Egjipti, dhe kjo ishte arsyeja e ngrënies së bukës pa maja që përdorej për pashkë. Pashka pra, ishte koha kur kujtohej vepër shpëtuese e Perëndisë.

Kur Pali flet për veprën shpëtuese të Krishtit ai thotë “pashka jonë, që është Krishti, u flijua për ne” (1 Kor. 5:7). Me këtë ai kupton se jo vetëm ne jemi të shpëtuar nga gjaku i Krishtit, nga sakrifica e vetë qengjit të Perëndisë, por edhe se e tërë ngjarja që festonin Izraelitët, i tërë rituali, therja e qengjave, lyerja e shtëpisë me gjak, engjëlli i hakmarrjes që kalon mbi shtëpitë e popullit të Perëndisë pa i prekur ata, dhe çlirimi i tyre prej skllavërisë së Egjiptit, e tërë madje edhe historia kur ndodhi nën drejtimin e Moisiut, fliste për Krishtin. Gjaku i qengjit ishte evidenca se mallkimi ishte hequr dhe se bekimi ishte dhënë. Kjo ishte çfarë do të shikonte engjëlli i vdekjes, kjo ishte çfarë duhej të festonte e besonte populli i Perëndisë, dhe kjo është çfarë ne duhet të kuptojmë e përjetojmë edhe sot nëse ne jemi në Krishtit, pashka jonë. Për këtë arsye Gjon Pagëzori tha “Ja Qengji i Perëndisë që i heq mëkatin tërë botës.” Krishti është qengji i pashkës që flijohet për mëkatin tinë. Përmes besimit në Krishtin, ai bëhet zëvendësuesi ynë, mëkat-mbajtësi. Ai merr mbi veten e Tj mallkimin tonë ndërsa ne marrim bekimin e Tij. Ngrënia e qengjit të Pashkës, për Izraelitët kuptonte pjesëmarrje. Pjesëmarrje e përfitimeve të vdekjes së qengjit, mbrojtje nga mallkimi i gjykimit të Perëndisë, dhe pjesëmarrje në trupin e popullit të Perëndisë. Të tëra ritualet e sakrificat e gjakshme të Dhiatës së Vjetër predikonin këtë gjë, Krishtin që do të vinte si qengji final dhe i vërteti i Perëndisë. Sot ne nuk kemi nevoje për sakrifica të tilla. Simbole si buka dhe vera janë ato që ratifikojnë sot besëlidhjen e Perëndisë, dhe na sigurojnë se mallkimi është hequr e bekimi është dhënë.

Në këtë darkë Krishti po u thotë dishepujve, “Unë ratifikoj këtë Besëlidhje të Re me ju, një besëlidhje që vuloset me gjakun tim.” Darka e Zotit është ratifikimi dhe rifreskimi i Besëlidhjes tonë me Perëndinë, një Besëlidhje që u bë dhe na u ofrua nga vetë Perëndia. Darka e Zotit është vulosja dhe rifreskimi i marrëdhënies tonë me Perëndinë, i marrjes së mallkimit dhe i dhënies së bekimit. Kupa e tretë njihej nga Izraelitët si kupa e bekimit. Këtë kupë morri Krishti dhe tha se është simboli i besëlidhjes së re. Kupa e bekimeve që Krishti mbante në dorë ishte simboli i të tëra bekimeve që populli i Tij do të pinte më vonë, pasi Krishti të kishte pirë më parë kupën e hidhërimeve të cilën ai e përmendi në mes të lutjes në agoni në Kopshtin e Gjetsemanesë, dhe që ai e konsumoi plotësisht në Kryqin e Golgotës. Darka e Zotit është pra ratifikimi i Besëlidhjes së Re në Krishti, por jo vetëm kaq.

Marrëdhënia me Perëndinë

Darka e Zotit flet për një miqësi, një marrëdhënie e pjesëmarrje me vetë personin e Krishtit. Tek 1 Korintasve 10:16 lexojmë: “Kupa e bekimit, që ne bekojmë, a nuk është vallë pjesëmarrje në gjakun e Krishtit? Buka që ne thyejmë, a nuk është vallë pjesëmarrje në trupin e Krishtit?” Si duhet ta kuptojmë këtë?

Ne nuk shoqërohemi e nuk bëjmë miqësi me sende pa frymë, por me njerëz të gjallë. Ne nuk shoqërohemi me bukën, e as nuk kemi miqësi me verën. Ne shoqërohemi, marrim e japim me vetë Krishtin. Buka dhe vera e Darkës së Zotit janë vetëm simbole të kësaj marrëdhënie e shoqërimi që ne duhet të kemi gjatë sakramentit me vetë personin e Krishtit që simbolizohet prej tyre. Krishti vërtetë tha “bëjeni këtë në përkujtimin Tim.” Por në përkujtimoret e kësaj bote, njerëzit e gjallë sjellin ndër mend historitë e njerëzve të vdekur me të cilët nuk kanë e nuk mund të kenë më një marrëdhënie e shoqërim personal. Darka e Zotit është shumë më tepër se sa një përkujtimore e tillë. Ajo është një marrëdhënie në tërë kuptimin e fjalës. Një marrje e dhënie miqësie e bekimesh me Krishtin. Ne ushqehemi me Krishtin, marrim prej Tij atë lëndën ushqyese shpirtërore, marrim prej fuqisë e vitalitetit të Tij. Shpallim dhe përjetojmë bashkimin tonë me të, nja bashkim ushqyes si ai i vreshtit me shermendet e tij.

Kështu kur reformatorë si Gjon Kalvini, reformuan liturgjinë e adhurimit nga supersticionet dhe shtrembërimet e Papatit, ndërmjet të tjerash rifutën edhe elementin liturgjik që njihet si Sursum Corda. Kjo është një shprehje në Latinisht që do të thotë “Ngrini Zemrat Lart,” dhe vinte që nga shekulli i tretë. Pra, në momentin e festimit të Darkës së Zotit, ne duhet që të ngremë zemrat tona lart për tek Krishti, i ulur në anë të djathtë me Atin, dhe të marrim e japim me të, të shoqërohemi e kemi miqësi me të atje. Ne nuk ulemi rreth një altari dhe shikojmë Krishtin që të na risakrifikohet sa herë që serviret kungimi, siç besojnë katolikët apo Ortodokset. Sakrifica e Krishtit është kryer një herë dhe përgjithmonë. Ne nuk shikojmë drejt por lart me sytë e zemrës, dhe rifreskojmë miqësinë tonë me Krishtin. Kur Krishti tha “Ky është trupi im…ky është gjaku im” ai tha “këto flasim për mua.” Mendoni dhe meditoni, mbusheni mendjen dhe zemrën tuaj me Krishtin dhe me veprën e padukshme apo të mistershme të Frymës së Shenjtë në Darkën e Zotit.

Përmbushja e Premtimeve

Kur Krishti tha “Në të vërtetë unë po ju them se nuk do të pi më prej frytit të hardhisë deri në atë ditë kur do ta pi të ri në mbretërinë e Perëndisë,” ai foli për përmbushjen e plotë të premtimeve që simbolizohet e aplikohet përmes sakramentit të Darkës së Zotit. Ne vërtetë kemi pjesëmarrje reale e shpirtërore me Krishtin këtu dhe tani, por do të vi një moment kur kjo pjesëmarrje bëhet e plotë.

Po! Beteja e madhe dhe vendimtare u bë e u fitua në Kryqin e Golgotës. Por ju dhe unë jetojmë në atë periudhën ndërmjet Ngritjes së Krishti lart dhe të Ardhjes së Tij të Dytë. Beteja vendimtare është fituar por lufta nuk ka mbaruar, siç ishte edhe rasti gjatë Luftës së Dytë Botërore. Zbarkimi i Aleatëve në Normandi, me 6 Qershor 1944, ishte fitorja vendimtare që ktheu fatin e luftës, por fundi i saj do të vinte vetëm shumë muaj më vonë, me 8 Maj 1945, dhe periudha ndërmjet këtyre dy ditëve ishte sa e gjatë për ata që ishin nën pushtim, aq edhe sfilitëse dhe e rrezikshme.

Ne jemi shtegtarë, në një shtegtim drejt Qytetit Qiellor siç e quan Gjon Bunjan tek libri i tij “Udha e Shtegtarit,” Jerusalemin e Ri, përjetimin e konsumimin e plotë të tëra bekimeve të Perëndisë në qiellin e ri dhe tokën e re. Por si çdo shtegtar, ne duhet të ndalemi herë pas here për çlodhje, ushqim e freskim. Kjo është Darka e Zotit. Ne ndalemi herë pas here për atë ushqimin shpirtëror që na restauron forcat, rifreskon shpirtin, forcon besimin, na siguron në shpëtimin dhe fitoren përfundimtare, e që do të na mbajë deri në lavdi.

Disa prej nesh mund të jenë më pranë lavdisë (për sa i përket moshës kuptohet) se sa disa të tjerë. Por për të gjithë ne që jemi në Krishtin Jezus, ky duhet të jetë një mendim i mrekullueshëm. Pali u shkruan Filipianëve se “unë jam i shtrënguar nga dy anë, sepse kam dëshirë të iki nga kjo çadër dhe të jem bashkë me Krishtin, gjëja më e mirë,” (Fil. 1:23). Nga njëra anë ai thotë së është mirë për Palin të jetë këtu që ti shërbejë Krishtit për të mirën e Kishës, por nga ana tjetër, të qenit bashkë me Krishtin është gjëja më e mirë për atë vetë, dhe deri atëherë, Darka e Zotit është oazi i ripërtëritjes dhe freskimit për të Krishterin teksa ne meditojmë se kush është Krishti, se çfarë ka bërë, dhe madje edhe se çfarë do të bëjë ai për ne. Ishte pikërisht gjatë themelimit të Darkës së Zotit që Krishti u tha dishepujve “Dhe kur të shkoj e t’ju përgatis vendin, do të kthehem dhe do t’ju marr pranë meje, që aty ku jam unë, të jeni edhe ju” (Gjoni 14:3).

Të gjitha këto duhet të shkaktojnë një reagim të veçantë tek i Krishteri. Kisha e ka quajtur këtë festim Eukaristi. Kjo vjen nga Greqishtja – falënderim. Krishti morri bukën dhe e bekoi, morri verën dhe falënderoi. Kisha e hershme e kuptoi thirrjen që del për të nga ky veprim. Ne duhet të jetojmë jetë mirënjohëse ndaj Perëndisë. Qëndrimi i zemrave tona gjatë Darkës së Zotit duhet të jetë ai i mirënjohjes dhe falënderimit; e renditjes së të gjitha bekimeve të pamerituara që kemi marrë nga dora e Perëndisë. Ai na deshi kur ne ishim ende armiq të tij, ai na dha Frymën e rigjenerimin kur ne rendnim prej tij, ai na dha faljen kur nuk e meritonim, ai na dha birësimin kur e mohonim, ai na dha një zemër të re për ta dashur atë, sy të rinj për ta parë atë, premtime që nuk mund të thyhen. “Për çdo gjë falënderoni sepse i tillë është vullneti i Perëndisë në Krishtin Jezus për ju,” (1 Sel. 5:18). “Kremtoni Zotin, sepse ai është i mirë dhe mirësia e tij vazhdon përjetë” (Ps. 136:1). AMEN.

Krishti: Udha, e Vërteta dhe Jeta

Jezusi i tha: “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta: askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje.” – Gjoni 14:6.

Një teolog i vjetër ka thënë që Perëndia shpesh vepron kështu: kur ne mëkatojmë më shumë kundër tij, ai qëndron gati për të na dhënë mëshirat më të mëdha. Dhe ai e bën këtë që të zmadhojë sa më tepër dashurinë e tij. Ne gjejmë një shembull të kësaj tek fjalët që sapo ju kam lexuar. Zemra e Jezusit nuk u derdh asnjëherë me një dashuri më të butë dhe më sovrane për dishepujt e tij, sesa kur u tha: Zemra juaj mos u trondittë. Ata ishin tronditur nga shumë gjëra. Ai u kishte thënë se do të largohej prej tyre; që njëri prej tyre do ta tradhtonte – që një tjetër do ta mohonte – që të gjithë do të ofendoheshin për shkak të tij po atë natë. Ndoshta ata mendonin se ai do të largohej prej tyre nga inati. Por cilido qoftë shkaku i tronditjes së tyre, gjoksi i Jezusit ishte si një enë e mbushur plot, dhe këto fjalë ishin pikat e dashurisë që u derdhën prej tij – Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua! Sigurisht fjalë të tilla si këto, të buta dhe plot besim tek dishepujt, nuk ishin pëshpëritur asnjëherë më parë në këtë botë të ftohtë. Atëherë mendoni pak se sa e ftohtë, sa e errët, sa e pamenduar është pyetja me të cilën Thomai ndërpret fjalimin qiellor – Thomai i tha: “Zot, ne nuk e dimë se ku po shkon; pra, si mund ta njohim udhën?” Por shihni se me ç’durim duron Jezusi plogështinë e tyre zemërftohtë! Me ç’dashuri ai fillon t’u mësojë vetë alfabetin e shpëtimit, dhe i kthen Thomait jo vetëm një përgjigje, por një përgjigje që ia tejkalon pyetjes – i jep më shumë se sa mund të kërkonte apo mendonte. Ai pyeti për udhën dhe vendin, por Krishti përgjigjet, Unë jam udha, e vërteta dhe jeta: askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje. Duke e vlerësuar këtë, pra, si një përshkrim të plotë të shpëtimit të ungillit, le të shqyrtojmë pjesët e ndryshme të tij.

I.     Krishti është Udha. – Unë jam udha… askush nuk vjen, etj. E gjithë Bibla dëshmon që ne nuk kemi asnjë udhë për tek Ati nëpërmjet natyrës sonë. Nga natyra jemi plot mëkat, dhe nga natyra Perëndia është pafundësisht i shenjtë – d.m.th., ai largohet nga mëkati. Ashtu si një bimë e ndjeshme e cila sipas natyrës së saj largohet nga prekja e dorës së njeriut, kështu edhe Perëndia, nga vetë natyra e tij, largohet nga prekja e mëkatit. Ai është përjetësisht i ndarë nga mëkatarët; ai i ka sytë tepër të pastër për të parë të keqen.

(1.)    Kjo u është mësuar Adamit dhe patriarkëve duke u lënë një përshtypje të thellë. Për sa kohë që Adami ecte në shenjtëri, Perëndia banonte në të, dhe ecte me të, dhe kishte bashkësi me të; por kur ra Adami, Zoti Perëndi… e dëboi njeriun [nga parajsa]; dhe vendosi në lindje të kopshtit të Edenit kerubinët që vërtisnin nga çdo anë një shpatë flakëruese për të ruajtur rrugën e pemës së jetës. Kjo shpatë flakëruese midis kerubinëve ka qenë një simbol madhështor i Perëndisë – Perëndisë të drejtë që urren mëkatin. Në ferrishte, ai iu shfaq Moisiut si zjarr konsumues – në tempull, ai u shfaq midis kerubinëve në lavdinë më të zbutur që quhej Shekinah; por këtu ai u shfaq midis kerubinëve si shpatë – një Perëndi i drejtë që urren mëkatin. Dhe ju lutem të vini re që kjo shpatë vërtitej nga çdo anë për të ruajtur rrugën e pemës së jetës. Po të mos ishte vërtitur nga çdo anë – po të kishte lënë ndonjë monopat pa vështruar – atëherë Adami shumë mirë mund të ishte përvjedhur duke përdorur atë monopat, duke çarë rrugën e tij drejt pemës së jetës. Por jo; pavarësisht se ç’rrugë ai provoi – sado të fshehtë, sado të ngushtë, sado të pjerrët dhe sado të vështirë – sado në heshtje ai zvarritej – prapë ky meteor flakërues e takonte dhe dukej sikur i thoshte, si mund të jetë i drejtë njeriu përpara Perëndisë? Asnjë mish nuk do të shfajësohet… për veprat e ligjit. Nuk është për t’u habitur që Adami u ul, i lodhur nga kërkimi i kotë për një rrugë tek jeta; sepse nga natyra njeriu nuk ka asnjë rrugë për tek Ati.

Por Krishti thotë, Unë jan udha. Siç thotë tek Psalmi 16, Ti do të më tregosh shtegun e jetës. Asnjë njeri nuk mund ta gjente këtë shteg jete; por Jezusi thotë, Ti do të më tregosh… ka shumë gëzim në praninë tënde; në të djathtën tënde ka kënaqësi në përjetësi. Jezusi mëshironte bijtë e shkretë të Adamit që po përpiqeshin më kot të gjenin ndonjë rrugë për të hyrë në parajsën e Perëndisë, dhe ai e la gjirin e Atit, vetëm me qëllim që ai të na hapte një rrugë për tek gjiri i Atit. Dhe si e bëri ai këtë? Duke shpëtuar nga vigjëlimi i shpatës flakëruese? Jo; sepse ajo vërtitej nga çdo anë. Atëherë, a e bëri duke ushtruar autoritetin e tij hyjnor, dhe duke urdhëruar tehun vezullues të tërhiqej? Jo; sepse kjo do të thoshte ta çnderonte ligjin e të Atit, në vend që ta zmadhonte. Prandaj ai u bë njeri në vendin tonë – po, madje u bë mëkat. Perëndia bëri që mbi të të binin paudhësitë e ne të gjithëve. Ai doli përpara në vendin tonë për të takuar atë meteor të zjarrtë – ai ra poshtë tehut të tij përshkues; sepse mbajti mend fjalën e Profetit, që është shkruar, “Zgjohu, o shpatë, kundër bariut tim dhe kundër njeriut që është shoku im,” thotë Zoti i ushtrive.

Dhe tani, duke parë që tehu vezullues është i mbuluar në ijet e Shpengimtarit, mëkatari më fajtor – kushdo qofsh – çfarëdo qofsh – mund të hysh nëpërmjet trupit të tij të gjakosur – mund të gjesh një rrugë për të hyrë në parajsën e Perëndisë, të hash nga pema e jetës, dhe të jetosh përgjithmonë. Eja shpejt – mos dysho; sepse ai thotë, Unë jam udha.

(2.)    I njëjti fakt – pra që njeriu nga natyra nuk ka asnjë rrugë për tek Ati – i është mësuar me përshtypje të thellë edhe Moisiut dhe popullit të Izraelit.

Kur Perëndia pranoi me hir të banonte mes bijve të Izraelit, ai banoi në mënyrë të veçantë në vendin më të shenjtë – në ndarjen më të brendshme të tempullit hebre. Atje shenja e dukshme e pranisë së tij qëndroi midis kerubinëve – të cilët herë na përshkruhen

Por Jezusi thotë, Unë jam udha. Jezusit i erdhi shumë keq që ne ishim mbyllur jashtë më të shenjtit – jashtë pranisë së Perëndisë; sepse ai e dinte nga përvoja faktin që në atë prani ka shumë gëzim. Por si e hapi ai atë rrugë? A e hoqi vellon, që të përvidheshim fshehurazi dhe kollaj në praninë e Atit? Jo, por ai e ofroi veten – një ofertë për të kënaqur drejtësinë hyjnore dhe të na pajtojë me Perëndinë. Tha: “U krye!” Dhe duke ulur kryet, dha frymën. Dhe ja, veli i tempullit u shqye në dy pjesë, nga maja e deri në fund. U krye – dënimi i ligjit u mbajt – kërkesat e ligjit u plotësuan – rruga u mbarua – veli u shqye, nga maja e deri në fund! Tani nuk na mbetet asnjë fije nga ai veli i tmerrshëm për të na e prerë rrugën. Mëkatari më fajtor – më i pështirë midis jush të gjithë tani gëzon liri për të hyrë përmes velit të shqyer, nën dritën e fytyrës së Jehovait – për të banuar në të fshehtën e tabernakullit të tij – për të soditur bukurinë e tij, dhe për të admiruar tempullin e tij. si një dritë e paafrueshme dhe lavdiplotë – herë si një re që mbushte tempullin. Por kjo ndarje më e brendshme, ose më e shenjta (ose vendi i fshehtë, siç quhet në Psalmet), ndahej nga vendi i shenjtë [që nuk ishte më i shenjti] me anë të një perdeje ose një velloje, dhe përmes asaj velloje asnjë njeri nuk lejohej të kalonte, që të mos vdiste, përveç Kryepriftit, i cili hynte njëherë në vit, gjithmonë me gjak. Tani, asnjë figurë nuk mund të shprehte më qartë faktin që rruga për tek më i shenjti nuk ishte shfaqur ende – që asnjë njeri mëkatar nuk ka asnjë rrugë për të hyrë në praninë e Perëndisë.

Dhe tani, miqtë e mi, a është kjo udha në të cilën ju i afroheni Atit? Krishti thotë,Unë jam udha… askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje. Prandaj, nëse do të rrini ende në udhën tuaj të vjetër, cilado qoftë – udha e lotëve, ose e pendesave, ose e betimeve për t’u përmirësuar, ose e shpresave që Perëndia nuk do t’ju trajtojë me rreptësi – nëse nuk doni të paralajmëroheni, do të zbuloni në ditën e gjykimit që shpata e kerubinëve vërtitej nga çdo anë, dhe që ju do të liheni pre të zjarrit konsumues.

Por oh! Nëse ka ndonjë njeri që nuk gjen dot paqe në asnjë rrugë vetë-drejtësie – nëse ka ndonjë njeri prej jush i cili sheh se është i humbur në vetvete – ja, Krishti po të thotë, Unë jam udha – e vetme, ashtu siç thotë në një vend tjetër, Unë jam dera – e vetme. Është një udhë e plotë, e lirë dhe e hapur, dhe është një udhë për mëkatarët. Pse të presësh edhe një çast tjetër? Dikur ka qenë një mur ndarës midis teje dhe Perëndisë; por Krishti e ka shembur. Dikur Perëndia ka qenë i zemëruar; por zemërimi i tij është larguar nga kjo udhë e bekuar. Në Krishtin ai është gjithmonë shumë i kënaqur.

II. Krishti është e Vërteta. – E gjithë Bibla, dhe e gjithë eksperienca, dëshmojnë se ne nga natyra jemi injorantë për të vërtetën. Sigurisht, ka shumë të vërteta që njeriu i pakthyer në besim i di. Ai ndoshta di të vërtetat e matematikës dhe të aritmetikës – si dhe shumë nga të vërtetat e zakonshme dhe të përditshme; por me gjithë këtë nuk mund të thuhet që jobesimtari di të vërtetën, sepse Krishti është e vërteta. Krishti mund të quhet gurkyçi i harkut të së vërtetës. Po të hiqet gurkyçi i harkut, i gjithë harku kthehet në gërmadhë. Ata janë vërtet të njëjtët gurë, por të gjithë kanë rënë, janë mbuluar dhe ngatërruar – pa rregull – pa qëllim. Në po këtë mënyrë – po të hiqet Krishti, i gjithë harku i së vërtetës mbetet; por të gjithë gurët kanë rënë – nuk kanë koherencë – nuk kanë rregull – dhe nuk kanë qëllim. Krishti mund të quhet përmbledhja e sistemit të së vërtetës. Po të hiqej dielli nga sistemi ynë diellor, çdo planet do të turrej në konfuzion. Do të ishin të njëjtët planetë; por forcat e tyre kundërshtare do t’i tërhiqnin andej-këtej, dhe çdo rruzull do të përplasej me të tjerët në një ngatërrim të pafundëm. Gjithashtu – po të hiqet Krishti, i gjithë sistemi i së vërtetës turret në konfuzion. Të njëjtat të vërteta mund të jenë në mendje, por të gjitha ngatërrohen dhe përplasen në labirinte të pazgjidhshme; sepse rruga e të pabesëve është si terri; ata nuk shohin atë që do t’i rrëzojë. Por po të zbulohet Krishti ndaj një shpirti të pakthyer – dhe jo vetëm me anë të një njeriu që i flet për Krishtin – por nga vetë Fryma e Shenjtë, atëherë nuk i zbulohet një e vërtetë, por e vërteta. Kështu vendoset gurkyçi në harkun e së vërtetës; rimëkëmbet dielli në qendër të sistemit. Në një mendje të tillë, e gjithë e vërteta bëhet e rregullt dhe e dobishme.

Tani ai njeri di të vërtetën në lidhje me veten e tij. A është e vërtetë që Biri i Perëndisë la gjirin e të Atit për të mbajtur zemërim në vendin tonë? Atëherë kjo ka ndodhur sepse unë ndodhem nën zemërim. A u bë Zoti Jezus një shërbëtor, që t’i bindej vullnetit të Perëndisë si zëvendës i mëkatarëve? Atëherë kjo ka ndodhur sepse unë jam pa asnjë drejtësi, një fëmijë i mosbindjes.

Përsëri, kur njeriu e njeh Krishtin, ai njeh gjithashtu edhe të vërtetën në lidhje me Perëndinë. A është e vërtetë që Perëndia e dorëzoi lirisht Birin e tij për vdekje për ne të gjithë? Atëherë, nëse unë besoj në Jezusin, nuk ka dënim për mua. Perëndia është Ati im, dhe Perëndia është dashuri.

Miqtë e mi, a e keni parë Krishtin, i cili është e vërteta? A ju është zbuluar ai, jo nëpërmjet mishit dhe gjakut, por nëpërmjet Frymës së Perëndisë? Atëherë ju e dini se sa e vërtetë është që në të janë fshehur të gjitha thesaret e diturisë dhe të njohjes – që ai është Alfa dhe Omega, fillimi dhe fundi i të gjithë njohurisë. Por nëse nuk e keni parë Krishtin, atëherë nuk dini asgjë akoma siç duhet ta dini; e gjithë njohuria juaj është si një urë pa gurkyç – si një sistem planetar pa diell. Ç’të mirë do të kesh në ferr, nga fakti që dinit të gjitha shkencat e botës – të gjitha ngjarjet e historisë, dhe të gjithë politikën e nxituar të ditës suaj të vogël? A nuk e dini që vetë njohuria juaj do të kthehet në një instrument torture në ferr? Oh, në atë ditë sa do të dëshironi të kishit lexuar më pak gazetën dhe më shumë Biblën – që bashkë me gjithë fitimet tuaja do ta kishit fituar diturinë – dhe që bashkë me të gjithë njohuritë tuaja do ta kishit njohur Shpëtimtarin, njohja e të cilit është jetë e përjetshme.

III.    Krishti është Jeta. – E gjithë Bibla dëshmon se ne nga natyra jemi të vdekur në faje dhe mëkate – që ne nuk kemi aspak fuqi për të ecur në shenjtëri në këtë botë, ashtu si një njeri i vdekur nuk ka fuqi të çohet dhe të ecë. Shkrimi dhe eksperienca dëshmojnë njësoj se nga natyra jemi të vdekur në faje dhe mëkate; megjithatë në këtë vdekje nuk jemi fare joaktivë, sepse na thuhet që në këtë vdekje ne ecim sipas ecjes së kësaj bote – sipas prijësit të pushtetit të erës.

Kjo e vërtetë na mësohet me përshtypje të thellë në atë vegim të profetit Ezekiel, ku ai u çua nga Fryma dhe u vendos në mes të një lugine të hapur plot me eshtra të thata; dhe ndërsa i kaloi rreth e qark, ja, ishin në sasi të madhe mbi sipërfaqen e luginës; dhe ja, ishin shumë të thata.

Pikërisht kjo është pamja e botës në sytë e çdo fëmije të Perëndisë. Eshtrat e thata janë në sasi të madhe, dhe janë shumë të thata; dhe ai bën të njëjtën pyetje që Perëndia i bëri Ezekielit – A mund të rijetojnë këto kocka? Po, po, miqtë e mi; dhe a nuk ju mëson edhe eksperienca të njëjtën gjë? Është e vërtetë që të vdekurit nuk mund të dinë se janë të vdekur; por sikur ta prekë Zoti zemrën tuaj, do ta gjeni: ne profetizojmë përpara kockave të thata; sepse kjo është mënyra e Zotit – kur profetizojmë, hyn fryma. Ju keni qenë gjithmonë si një njeri që bën not në drejtim të rrjedhës – dhe asnjëherë si një njeri që noton kundër rrymës. Shqyrtoni zemrën tuaj, dhe shikoni se si ajo është kthyer kundër të gjitha urdhërimeve; ju e ndieni ditën e Sabatit [pushimit] si diçka të lodhshme – në vend që ta quani një gëzim dhe të nderuar. Nëse jeni përpjekur ndonjëherë t’i zbatonit urdhërimet e Perëndisë – t’i përmbanit sytë nga dëshirat jo të ligjshme, gjuhën nga fjalët e zemërimit, ose thashethemet, ose hidhërimi; ta përmbanit zemrën nga keqdashja, zilia dhe lakmia – nëse jeni përpjekur ta bënit këtë ndonjëherë, dhe supozoj që shumica e jobesimtarëve janë përpjekur ta bënin – a nuk keni zbuluar se kjo ishte e pamundur? Tamam si ringjallja e të vdekurve. A nuk zbuluat një luftë brenda vetes suaj? O sa e qartë duket që jeni të vdekur dhe jo të rilindur! Mos u habisni që ne ju themi se duhet të lindni përsëri. Duhet të bashkoheni me Krishtin, sepse Krishti është jeta.

Ta zëmë sikur do të ishte i mundur bashkimi i një gjymtyre të vdekur me një trup të gjallë, në një bashkim aq të plotë saqë të gjitha venat do të merrnin rrjedhën e purpurt të gjakut të gjallë – të bashkohen kockat, pejzat, dhe nervat – a nuk e shihni që ajo gjymtyrë, sado e vdekur më përpara, do të bëhej një gjymtyrë e gjallë? Më përpara, ajo ishte e ftohtë, e mpirë, dhe pa lëvizje, plot me kalbje; tani ajo është bërë e ngrohtë, e butë dhe plot jetë dhe lëvizje. Është një gjymtyrë e gjallë, sepse është bashkuar me atë që është jetë.

Apo, ta zëmë sikur do të ishte i mundur bashkimi i një dege të tharë me një hardhi të gjallë, aq plotësisht saqë të gjitha kanalet e saj do të merrnin rrjedhën e lëngut bujar, a nuk e shihni që ajo degë, sado e vdekur më përpara, do të bëhej një degë e gjallë? Më përpara, ajo ishte e thatë, e pafrytshme dhe e vyshkur; tani është plot me lëng, jetë dhe energji. Është një degë e gjallë, sepse është bashkuar me hardhinë, që është jeta e saj.

Epo mirë, në po këtë mënyrë, edhe Krishti është jeta e çdo shpirti që i ngjitet atij. Ai që është i bashkuar me Zotin është një frymë. A është shpirti juaj si një gjymtyrë e vdekur – e ftohtë, e mpirë, pa lëvizje, dhe plot me kalbje? Ngjitjuni Krishtit – bashkohuni me të nëpërmjet besimit, dhe do të jeni një frymë – do të bëheni i ngrohtë, energjik, plot aktivitet, në shërbim të Zotit.

A i ngjan shpirti juaj një dege të tharë – të thatë, pa fryt, të vyshkur, pa gjethe? Ngjitjuni Krishtit; bashkohuni me të, dhe do të jeni një frymë. Do të zbuloni që Krishti është jeta; jeta juaj do të fshihet me Krishtin në Perëndinë. Do të thoni se jetoj; por nuk rroj më unë, po Krishti rron në mua; dhe ajo jetë që tani jetoj në mish, e jetoj në besimin e Birit të Perëndisë, që më deshi dhe dha veten për mua.

Mbani mend, pra, miqtë e mi jobesimtarë, që e vetmja mënyrë për ju që të shenjtëroheni është të bashkoheni me Krishtin. Dhe mbani mend, miqtë e mi besimtarë, që nëse shenjtëria juaj bie ndonjëherë, kjo ndodh sepse nuk i ngjiteni Krishtit aq fortë sa më parë. “Qëndroni në mua dhe unë do të qëndroj në ju – kështu do të jepni shumë fryt. Të shkëputur nga unë, ju nuk mund të bëni asgjë.”

DUNDEE, 1836.

Sakrifica e Besimit – Marku 14:1-11

Tani dy ditë më vonë ishte Pashka dhe festa e të Ndormëve; dhe krerët e priftërinjve dhe skribët kërkonin mënyrën se si ta kapnin Jezusin me mashtrim dhe ta vrisnin. 2 Por thonin: “Jo gjatë festës, që të mos ndodhë ndonjë trazirë nga populli”. 3 Tani ai ishte në Betania, në shtëpinë e Simonit lebroz, dhe ndërsa ishte në tryezë, hyri një grua me një enë alabastri me vaj të parfumuar me nard të vërtetë, shumë të kushtueshëm; ajo e theu enën prej alabastri dhe ia derdhi vajin mbi krye. 4 Disa u indinjuan midis tyre dhe thanë: “Përse bëhet gjithë ky shpenzim i kotë i vajit? 5 Sepse ky vaj mund të shitej për më shumë se treqind denarë dhe këto t’u jepeshin të varfërve”. Dhe ishin të indinjuar ndaj asaj. 6 Por Jezusi tha: “Lëreni të qetë; pse e shqetësoni? Ajo kreu një vepër të mirë ndaj meje. 7 Sepse të varfërit do t’i keni gjithmonë me ju; dhe, kur të doni, mund t’u bëni mirë; por mua nuk do të më keni gjithmonë. 8 Ajo bëri atë që mundi; vajosi para kohe trupin tim për varrim. 9 Por po ju them në të vërtetë se në gjithë botën, kudo që do të predikohet ky ungjill, do të tregojnë edhe atë që ajo bëri, në përkujtim të saj”. 10 Atëherë Juda Iskarioti, një nga të dymbëdhjetët, shkoi te krerët e priftërinjve, që t’ua dorëzonte Jezusin. 11 Dhe ata, kur e dëgjuan, u gëzuan dhe i premtuan se do t’i jepnin para. Kështu ai kërkonte rastin e përshtatshëm për ta tradhtuar.

Për trembëdhjetë kapituj radhazi, historia e jetës dhe veprës së Krishtit sipas Markut rend drejt një pike të fuqishme kulmore, kryqëzimi i Krishtit i ndjekur nga ngjallja e Tij. Kapituj 14 dhe 15 përmbajnë tradhtimin, arrestimin, gjykimin dhe kryqëzimin e Tij, që ndryshe njihen si “pasionet” e Krishtit (nga fjala Latine passionis – vuajtjet). Subjekti i kapitullit 14, kapitulli më i gjatë i këtij Ungjilli është braktisja dhe tradhtimi i Krishtit. Ky kapitull hapet me Krishtin dhe dishepujt në Jerusalem, ku ai mëson dhe debaton me drejtuesit religjioz të vendit, ashtu siç e kemi parë ë bëjë në kapitujt e mëparshëm. Por duke filluar me Judë Iskariotin, fillon dezertimi që bëhet total pas Darkës së Fundit. Fronti në rreshtimin e dishepujve të tij thyhet dhe të gjithë ata, që nga Juda deri tek Pjetri largohen duke e lënë Zotin plotësisht të vetmuar dhe të braktisur. Në kryq Ai vdes plotësisht i vetmuar, i dënuar nga Romakët, i braktisur nga kombi i tij, dishepujt, e madje edhe vetë Ati i tij (15:34). Fati i Jezusit plotëson profecinë e Isaiah 53:4-9. Secili ndoqi rrugën e vet,  ndërsa Ai “i keqtrajtuar dhe i përulur, nuk e hapi gojën.”

Braktisja e Jezusit fillon me komplotin e Judës (14:1-2, 10-11), në mes të së cilës si në një sandviç, Marku fut një ngjarje tjetër, devocionin e një gruaje, të cilën Marku e përdor si mesazhin qendror dhe çelësin e interpretimit të tërë pasazhit. Devocioni i një gruaje që nuk i përkiste rrethit të ngushtë të Apostujve dhe tradhtimi nga një Apostull i atij rrethi krijon atë kontrastit therës ndërmjet besimit dhe tradhtisë. Parfumi i kushtueshëm i gruas është shembulli i sakrificës së besimit ndaj Krishtit, ndërsa tradhtia e Judës është shembulli sakrifikimit të besimit ndaj Krishtit në altarin e përfitimeve e ofertave të kësaj bote.

Ligësia e Njeriut dhe Sovraniteti i Perëndisë

Gjëja e parë që duhet vënë re në këtë pasazh është se si Perëndia prish dhe përdor planet e armiqve të tij për lavdinë dhe qëllimin e Tij. Ligësia e njeriut dhe sovraniteti i Perëndisë është subjekti i dy vargjeve të para. “Tani dy ditë më vonë ishte Pashka dhe festa e të Ndormëve; dhe krerët e priftërinjve dhe skribët kërkonin mënyrën se si ta kapnin Jezusin me mashtrim dhe ta vrisnin. ² Por thonin: “Jo gjatë festës, që të mos ndodhë ndonjë trazirë nga populli”.” Nuk ishte hera e parë që drejtuesit e Izraelit dëshiruan që ta kaptin në gabim e izolonin Krishtin. Veprimi i Krishtit që me sa duket ua mbushi mendjen përfundimisht atyre për ta vrarë ishte ngjallja nga të vdekurit e Llazarit. “Atëherë krerët e priftërinjve dhe farisenjtë mblodhën sinedrin dhe thanë: “Ç’të bëjmë? Ky njeri po bën shumë shenja” (Gjoni 11:47). “Që nga ajo ditë, pra, ata vendosën ta vrasin” (Gjoni 11:53). Por parametrat për të cilat ata ranë dakord ishin këto, (a) jo publikisht, (b) jo gjatë javës së festimeve. Kuptohet që kjo ishte jo për të mirën e Krishtit që do të vritej apo të nderit të familjes së tij, por për qëllimin e tyre politik.

Por providenca sovrane e Perëndisë plotësisht ua përmbysi atyre përllogaritjen e tyre politike. Tradhtimi dhe arrestimi i Krishtit ndodhi shumë më herët se sa ata e kishin planifikuar, ndërsa vrasja e tij u bë në ditën kryesore të festimeve kur Jerusalemi do të kishte numrin më të madh të vizitorëve. Ata planifikuan që ti vinin kapak një herë e përgjithmonë çështjes së Krishtit dhe të mbretërisë së tij shpirtërore, kur në realitet ata u bënë edhe pse me pahir instrumente në dorën e Perëndisë për themelimin e mbretërisë së Tij, për përmbushjen e Shkrimeve të Dhiatës së Vjetër, dhe përmbushjen e planit shpëtues të Perëndisë për mëkatarët e gjithë botës. Ata planifikuan poshtërimin e Krishtit përmes kryqit që në fakt është lavdia e dashurisë së Perëndisë  dhe “për ne që shpëtohemi është fuqia e Perëndisë” (1 Kor. 1:18). Ata planifikuan që ta vrisnin në fshehtësi, ndërsa ai u vra publikisht para syve të tërë botës. Ata menduan se do të heshtnin dishepujt por në fakt iu dhuruan atyre mesazhin që do të dëgjohet kudo e madje edhe në përjetësi. “Edhe zemërimi i njerëzve do të shndërrohet në lavdi për ty,” (Psalmi 76:10).

Por ironia më e madhe e kësaj historie është se Krishti kishte dy ditë që tashmë e kishte profetizuar vdekjen e tij, ndërsa ata po planifikonin që ta vrisnin të paktën pas nëntë ditësh. Njerëzit komplotojnë, por është gjithmonë vullneti i Perëndisë ai që përmbushet. “Ka shumë plane në zemrën e njeriut, por vetëm plani i Zotit do të mbetet i pandryshuar” (Prov. 19:21). Dhe plani i Zotit ishte që Krishti duhej të vritej publikisht në të njëjtin moment kur qengjat e Pashkës po thereshin në Tempull, për të treguar se Jezusi është në të vërtetë “Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës!” (Gjoni 1:29).

Kjo është një ngushëllim për të Krishterin sot. Ne jetojmë në një botë të mbushur me trazira e makinacione si në jetën personale ashtu edhe atë publike. Le të prehemi në faktin se çdo gjë në këtë botë orkestrohet përsosmërish nga një Perëndi i mirë e sovran në njohjen dhe fuqinë e tij. Le të mos dyshojmë se gjithçka ndodh për lavdinë e Perëndisë dhe bekimin e Kishës. Le ti kujtojmë vetes fjalët e Psalmit 2: “Mbretërit e dheut mblidhen dhe princat këshillohen bashkë kundër Zotit dhe të vajosurit të tij,” dhe vazhdon “Ai që ulet në qiejt do të qeshë, Zoti do të tallet me ta.” Kështu ka qenë në të kaluarën, e kështu do të jetë gjithmonë.

Demonstrimi i Besimit Përmes Një Dhurate Dashurie

Së dyti, le të vëmë re fokusin e këtij pasazhi që është devocioni ideal i dishepullit ndaj Krishtit në një demonstrim besimi që kryhet përmes një dhuratë të kushtueshme dashurie ndaj Tij. “³ Tani ai ishte në Betania, në shtëpinë e Simonit lebroz, dhe ndërsa ishte në tryezë, hyri një grua me një enë alabastri me vaj të parfumuar me nard të vërtetë, shumë të kushtueshëm; ajo e theu enën prej alabastri dhe ia derdhi vajin mbi krye.” Ndërsa liderët e Izraelit përgatisnin vdekjen e Krishtit, dikush tjetër po pregatitej për vdekjen e tij, por në një mënyrë dhe frymë tjetër. Gruja për të cilën bën fjalë Marku është Maria, motra e Martës dhe e Llazarit. Gjoni thotë se “Maria mori një liber vaj erëkëndshëm prej nardi të pastër shumë të kushtueshëm, vajosi me të këmbët e Jezusit dhe i fshiu këmbët e tij me flokët e saj; dhe shtëpia u mbush me erën e këtij vaji” (Gjo. 12:3). Tradita historike sugjeron se Simon Lebrozi ishte babai i Martës, Maries dhe Llazarit. Nëse kjo është e vërtetë atëherë kjo familje kishte më shumë se një arsye që të festonte prezencën e Krishtit në Betani. Së paku ngjalljen e Llazarit nga Krishti, nëse Simon Leprozi nuk është babai i tyre, dhe nëse po, ndoshta edhe shërimin e Simonin nga leprozia. Në atë kohë lebrozët nuk pranoheshin në shoqëri dhe ata jetonin një jetë të izoluar deri në vdekje larg vendeve të banimit. Fakti që ai është në festë tregon se ai ishte një ish-lebroz, dhe ndoshta edhe një prej atyre të shumtëve që kishte shëruar Krishti. Fatkeqësisht, disa ngatërrojnë apo e identifikojnë këtë ngjarje me një rast të ngjashëm që gjejmë tek Luka 7:37-40, ku një prostitutë erdhi dhe vajosi këmbët e Krishtit, si një akt falënderimi për mëkatet e falura. Ky është një tjetër rast vajosje dhe devocioni nga një grua që nuk duhet ngatërruar me festën ne Betani në shtëpinë e Simon Lebrozit. Për sa i përket etikës, Maria e kishte thyer atë me ndërhyrjen e saj në prezencën e burrave. Por vlerat e shoqërisë njerëzore nuk janë gjithmonë të njëjta me ato të Krishtit. Ndërhyrja e Maries lavdërohet nga Krishti si një demonstrim besimi.

Le të vëmë re se dhurata e Maries ishte një akt dashurie sakrifikuese. Ajo derdhi mbi Krishtin “vaj erëkëndshëm prej nardi të pastër shumë të kushtueshëm,” dhe që sipas profesionistit, Judës Iskariot, vlente treqind denarë. Kjo shumë ishte disa herë më e madhe se sa të ardhurat e një viti për një punëtor të thjeshtë apo edhe ndoshta për një familje të zakonshme. Vargu tre nuk thotë se ajo ngjeu pak gishtin në këtë parfum të shtrenjtë dhe spërkati Krishtin me të. Marku thotë se ajo e derdhi të gjithë masën mbi Krishtin dhe theu enën që mbante atë si simbol i plotësisë së dhuratës së saj. Maria dha gjithçka për Krishtin. Ajo dha gjithçka që e tërë familja kishte mundur të grumbullonte apo edhe të trashëgonte nga të vjetrit. Të tjerët u indinjuan dhe e quajtën këtë veprim një shpenzim të kotë. Zemrat e tyre të ftohta nuk mund të kuptonin një dashuri kaq të kushtueshme.

Shumë njerëz ia japin veten Krishtit duke i ofruar pak nga koha, pak nga paraja, pak nga vëmendja, pak nga devocioni, edhe atë në sezone të caktuara të vitit. Ata lyejnë gishtin dhe spërkasin pak nga Krishti dhe ndjehen të kënaqur me vetveten. Këta njerëz i konsiderojnë radikalë, ekstremistë apo fundamentalistë ata si Maria dhe bëjnë thirrje për moderim dhe tolerancë. Nëse dikush ia përkushton kohën, paranë dhe afeksionin një kauze çfarëdo, këta quhen njerëz normal. Nëse dikush konsumohet nga dashuria apo dëshira për paranë, pushtetin, politikën apo kënaqësinë, për botën kjo është normale. Por nëse personi ia përkushton po të njëjtat gjëra dhe me të njëjtin intensitet Krishtit, ai konsiderohet fanatik, i çmendur, radikal, me një fjalë – një shpenzim i kotë. Le të mos lejojmë që qëndrime si këto të na shkurajojnë apo turpërojnë përpara botës. Bota dhe ata që mendojnë kështu nuk kanë një ndjenjë obligimi ndaj Krishtit. Një zemër e ftohtë e bën një dorë të ngadaltë. Ai që kupton gjëmën e mëkatit të tij dhe mëshirën e Krishtit për të në vdekjen në Kryqin e Golgotës, ai njeri nuk do të konsiderojë asgjë si shumë të shtrenjtë për t’ia dhënë Krishtit. Në fakt ai njeri do të përpiqet që të mos e shpenzojë kot kohën, talentin, paranë dhe afeksionin në gjërat e kësaj bote por do ti shpengojë e shumëfishojë ato duke ia dhënë veten Krishtit me gjithçka që është e që ka. Unë besoj se, Maria e ulur si gjithmonë tek këmbët e Krishtit, pa në sytë e tij vuajtjen që ai po meditonte dhe që do ta pasonte në kryq. Ajo po identifikohej me Krishtin në vuajtjen e tij. Ajo mendoi për mënyrën më të mirë se si mund ti demonstronte Krishtit dashurinë që ajo kishte për të, dhe se ajo e kishte kuptuar se çfarë Ai do të bënte për të. “Ç’do t’i jap Zotit në këmbim të të gjitha të mirave që më ka bërë?” (Psa. 116:12). Këtë ne e dimë pasi Krishti që kishte lexuar mendimet e saj tha “[ajo]…vajosi para kohe trupin tim për varrim.” Gjoni sugjeron se në fakt Maria kishte kohë që i kishte besuar fjalëve të Krishtit se do ta kryqëzonin në Jerusalem. Sipas Gjonit, Krishti tha “Ajo e ka ruajtur për ditën e varrimit tim” (Gjo. 12:7). Ky demonstrim besimi, kjo dhuratë dashurie të kushtueshme, ishte një akt i pre-medituar, i një gruaje që tashmë e kishte kuptuar ungjillin e Krishtit, se ai do të jepte veten e tij për ne në kryq, dhe  ajo e deshi Krishtin për këtë gjë.

Si arriti që Maria të kuptonte mesazhin e Krishtit, kur të njëjtin mesazh e kishin dëgjuar me dhjetëra herë edhe dishepujt e tjerë? Përgjigja është kjo: Duke qëndruar aty ku ne e gjejmë atë edhe në këtë pasazh…tek këmbët e Krishtit, duke i lyer e pastruar ato me flokët e saj. E gjejmë atë tek këmbët e Krishtit kur ai vjen për vizitë në shtëpinë e saj, ndërsa Marta ishte e zënë me përgatitjet e darkës siç lexojmë tek Luka 10. Ne e gjejmë atë tek këmbët e Krishtit  kur Ai vjen në Betani për të ngjallur Llazarin, vëllanë e vdekur, siç lexojmë tek Gjoni 11. Sa herë që Maria na del përpara, ajo është tek këmbët e Krishtit.

Nëse ne nuk dimë a kuptojmë shumë thesaret shpirtërore të Biblës, kjo vjen sepse ne nuk kalojmë shumë kohë tek këmbët e Krishtit. Kjo gjë bëhet kur kalojmë kohë në studimin e Fjalës. Në konceptim Biblik, të ulesh në këmbët e dikujt është të mësosh prej tij si një fëmijë apo një nxënës prej prindit apo mësuesit të tij.  Ne mësojmë jo vetëm përreth Krishtit, por njohim vetë Krishtin kur ne lexojmë e studiojmë Fjalën, dëgjojmë Fjalën të na predikohet, e përdorim Fjalën si modelin e përmbajtjen e lutjeve tona, kur e këndojmë atë, kur e fshehim atë në zemrat tona përmes meditimit. Vetëm kur ne arrijmë ta njohim Krishtin siç arriti Maria, ne do të mund të jemi në gati që ti ofrojmë atij gjithçka si një dhuratë dashurie.

Një Memorial i Përhershëm  Dhe Një Dënim i Përjetshëm

Le të vënë re së treti, se sa lart e vlerëson Krishti shërbimin që i ofrohet atij. Historia merr një kthesë interesante kur ndërsa Mari po vajos Krishtin si një memorial të vdekjes së Tij, krishti e kthen këtë akt në një përkujtim të devocionit të saj ndaj tij. “Po ju them në të vërtetë se në gjithë botën, kudo që do të predikohet ky ungjill, do të tregojnë edhe atë që ajo bëri, në përkujtim të saj.” Dhe kështu ka ndodhur me të vërtetë në këto 20 shekujt e fundit. Shumë njerëz janë përpjekur që të lënë një trashëgimi historike të jetës dhe veprës së tyre. Faronë Egjiptianë e diktatorë Shqiptarë  i kanë ngritur piramida, statuja e monumente vetes së tyre pasi frika e tyre më e madhe në këtë jetë ishte harresa ndaj tyre. Në fakt në Egjiptin e lashtë përkufizimi i ferrit ishte të ishe i harruar nga brezat pasardhëse. Për këtë arsye Faronët ndërtonin piramida. Ishte një akt vetëdashurie. Por akti altruist e vetëmohues i një dashurie “ekstravagante” të Maries jeton e predikohet sot si një përkujtimore apo memorial ndaj saj dhe si një dëshmi e madhështisë së Zotit të saj Krisht. Për Krishtin ajo bëri një vepër të mirë, sepse e bëri ndaj tij. Ky është përkufizimi biblik i veprës së mirë: një akt i bërë për lavdinë e Krishtit. Kjo është gjithçka që ne mund të bëjmë. Sa ndryshe ishte shpenzimi i Marisë nga shuma e vejushës së varfër që hodhi vetëm dy monedha të vogla në kutinë e ofertave, siç lexojmë tek Marku 12:41-44, e megjithatë ato morën të njëjtin lavdërim nga Krishti. Kjo sepse standardi i gjykimit të Jezusit është motivi i zemrave tona dhe se sa japim nga mundësia jonë. “Ajo bëri atë që mundi.” Besimi dhe dishepullimi nuk janë ideale esoterike (çfarë ne do të na pëlqentë të ishim apo të bënim), por realitete absolute (çfarë ne jemi dhe çfarë ne jemi në gjendje që të bëjmë). Në sytë e Jezusit ka rëndësi qëllimi dhe motivi dhe jo përmasa apo vlera materiale e akteve tona. Dashuri sakrifikuese është përkufizimi i dishepullimit për Krishtin.

Nuk ishte ky realiteti i zemrës së Judës, dhe rrjedhimisht nuk ishte ky as deklarimi i Krishtit për të. Ishte Juda ai që shkoi vetë i pari tek krerët e priftërinjtë dhe që ua dorëzoi Krishtin për tridhjetë sikla argjendi (Mateu 26:14-16). Juda humbi në dënim. Jezusi e quajti Judën “biri i humbjes” (Gjo. 17:12). Krishti tha për të “Biri i njeriut pa tjetër shkon; por mjerë ai njeri me anë të cilit Biri i njeriut tradhtohet! Për të do të ishte më mirë të mos kishte lindur kurrë” (Mat. 26:24). Ç’gjë e tmerrshme të tradhtosh Krishtin. Juda shpenzoi tre vjet më Krishtin, por sepse i ktheu kurrizin atij, ai fitoi dënimin e përjetshëm. Nuk do të jetë i ndryshëm nga ai fati i atyre që sot mohojnë Krishtin, vlerën e tij, përfitimet tashmë të siguruara në kryq prej Krishtit, dhe që rendin pas botës, kënaqësive të saj apo ideve të saj mbi Krishtin. Juda priste prej Krishtit që ai të ishte një Mbret fizik mbi Izraelin e asaj kohe me qëllim që ai të qeveriste e të vidhte nën Krishtin. Fakti që ishte ai që mbante arkën, fakti që ishte ai që kërkoi para prej sinedrit, fakti që Krishti e kishte njohur atë të zhyste dorën në kuletën e dishepujve (Gjo. 12:6), provon se përfitimet e kësaj bote ishin idhulli i Judës, dhe se atij nuk i hynte në punë një Mesi i kryqëzuar në kryq. Ndoshta ai e tradhtoi Krishtin sepse ai e kuptoi po aq mirë sa edhe Maria qëllimin e Krishtit, por atij nuk i hynte në punë një Krishti i kryqëzuar dhe një mbret mbi një mbretëri shpirtërore. Miliona e miliona njerëz bëjnë të njëjtën gjë edhe sot. Është e mundur që ti qëndrosh Krishtit e Kishës afër, të bësh gjërat që të Krishterët e vërtetë bëjnë kudo nëpër botë, madje edhe të lindesh e të rritesh në familje të vërteta e të forta Kristiane, dhe thjesht të presësh rastin e përshtatshëm për ta tradhtuar dhe të humbasësh në dënimin e përjetshëm. Është e mundur që të jesh kaq afër Krishtit e të përfundosh kaq larg prej tij.

Për të Krishterin e vërtetë që bën çfarë mundet për lavdinë e Krishtit dhe nga dashuria që ai apo ajo ka për Shpëtimtarin, ky lavdërim dhe mbrojtje që Krishti i bëri Maries është burim ngushëllimi dhe sigurie shpëtimi. Mbrojtja që Krishti I bëri aktit të Maries është një demonstrim apo shijim paraprak i mbrojtjes që ne dhe veprat tona do të marrin nga Krishti ditën e gjykimit para fronit të Atit. Le të mos merakosemi pra për se çfarë thonë a mendojnë njerëzit për ne për shkak të devocionit tonë ndaj Krishtit. Lavdërimet e Krishtit ndaj nesh ditën e fundit do të jenë më shumë se sa një kompensim bujar për të gjitha vuajtjet tona në këtë botë.

Qyteti i Njeriut & Qyteti i Perëndisë

Unë besoj se si pastor jam i thirrur që të jem një shërbëtor i ungjillit dhe i Mbretërisë së Perëndisë, një ungjill që qëndron mbi liberalizmin apo konservatorizmin, mbi të majtën apo të djathtën politike. Si pastor unë kam mundësinë që tu jap ungjillin si njerëzve me pikëpamje të majta ashtu edhe të djathta. Thirrja për të instruktuar në shenjtëri dhe për të predikuar Ungjillin e mbretërisë së Perëndisë ndaj një bote komplekse dhe të thyer nga mëkati, veçanërisht në një komb të polarizuar dhe gjaknxehtë do të thotë të mbash një balancë të vështirë dhe delikate por që mund të realizohet vetëm nëse predikohet dhe kuptohet doktrina e Dy Mbretërive.

Kjo doktrinë u artikulua për Kishën për herë të parë nga Shën Augustini, teologu më i madh i Kishës së Hershme, dhe sfondi teologjik i kishës Protestante. Augustini shkroi që i Krishteri jeton njëkohësisht në dy mbretëri, apo në dy qytete, në qytetin e njeriut dhe në qytetin e Perëndisë. Si të Krishterë ne jemi qytetarë të mbretërisë së Perëndisë (Fil. 3:20) por që jemi të thirrur për të qenë qytetarë të përgjegjshëm të qytetit të njeriut në shtetin ku ne bëjmë pjesë (Rom. 13:1-7). Si rrjedhim, ne jetojmë nën një tension dhe në realitetin e dhimbshëm të botës së thyer bashkëkohore ndërsa i mbajmë sytë në atë botën e përkryer, të rindërtuar dhe të ardhshme të qiellit të ri dhe të tokës së re (Zbu. 21:1-5). Ky tension i balancuar i dy mbretërive duhet ti bëjë të krishterët si nxehtësisht shpresëplotë për të ardhmen e tyre të sigurt ashtu edhe praktikisht të dobishëm në kontekstin ku gjenden.

Kisha, si shkolla e Krishtit duhet të instruktojë të Krishterin që nga njëra unë duhet të jetë i përfshire në jetën publike të shoqërisë njerëzore, por nga ana tjetër nuk duhet që të dehet me fuqinë, autoritetin dhe idetë e politikës e kështu të pështjellohet nga axhenda e partive konkurruese në qytetin e njeriut. Shpëtimtari ynë kërkon nga ne që të jemi “kripa e tokës” dhe “drita e botës” (Mateu 5:13-14) për ta ndryshuar atë përmes Fjalës dhe Lutjes dhe jo për ta idhujtarizuar atë, luftuar për të apo për ndonjërën prej axhendave në qytetin e njeriut.

Kështu, do të ishte mosbindje ndaj Krishtit dhe dënuese për botën nëse i Krishteri do të mungonte nga arena publike. Por nga ana tjetër ne duhet ti rezistojmë tundimit për tu pushtuar nga politika dhe idetë e saj. Edhe pse politika është një aktivitet i lejuar për të Krishterin, ne nuk duhet të harrojmë se Qyteti i Perëndisë nuk varet nga se kush është në pushtet apo se nga çfarë ligjesh aprovohen apo zbatohen në qytetin e njeriut. Është e thjeshtë për tu sëmurur nga ethet e politikës, dhe i krishteri nuk është i imunizuar nga këndvështrimet jo biblike të pushtetit e politikës. Por fuqia e Ungjillit të Mbretërisë së Qiellit, edhe pse e parëndësishme për sytë e botës (Mateu 13:31-32; 1 Kor. 1:27), është më e fuqishme se fuqia çdo shteti. Ajo është një fuqi e një lloji tjetër, fuqia e Frymës së Shenjtë përmes Fjalës së Perëndisë në Popullin e Perëndisë. Këto ditë kombi po dëgjon thirrje frenetike për revolucion apo revolta. E vërteta është se edhe pse nga njëra ana i krishteri nuk duhet të përfshihet nëpër revolta, nga ana tjetër tashmë ai është i përfshirë në një revolucion të pazhurmshëm, të vazhdueshëm, total dhe gjithëpërfshirës, në të vetmin revolucion që do ti ndryshojë faqen botës, në revolucionin shpirtëror që buron nga froni i hirit të Perëndisë. Ky revolucion ndodh ditën e Diel kur ne adhurojmë publikisht dhe së bashku Perëndinë; kur studiojmë dhe i bindemi Fjalës, kur jetojmë plot shenjtëri, kur dëshmojmë, ungjillëzojmë e lutemi për këtë botë që kalbëzohet nën peshën e mëkatit të vet. Shpresa e vetme për Shqipërinë dhe shqiptarët është vetëm ungjilli i Perëndisë, bindja nga instruktimeve të Krishtit, adhurimi i Perëndisë së vërtetë, fshehja nën petkat e Krishtit dhe ribërja e botës në ditën e madhe të shndërrimit.

Deri atëherë ne duhet që të mësojmë, praktikojmë dhe përçojmë parimet e qarta të Fjalës së Perëndisë, si standardi absolut për të tëra çështjet e besimit dhe jetës praktike, edhe pse ndonjëherë nuk e kemi të qartë se si aplikohen ato në botën komplekse të platformave politike dhe politikave publike. Thirrja për të krishterin është që si një qytetar i përgjegjshëm i qytetit të njeriut të jetojë, votojë, e përfshihet në arenën publike e politike me bindje të formuar nga Fjala e Perëndisë dhe jo nga traditat familjare, eksitimet situatsore, apo kushtëzimet sociale. Le ti kthehemi edhe një herë si të Krishterë ungjillorë, motos së madhe të Reformacionit Protestant që reformoi një Evropë të tërë dhe që ka fuqinë për të bërë të njëjtën gjë për vendin tonë – Sola Scriptura (Vetëm Shkrimi). Vetëm Shkrimi është standardi absolut i të Krishterit për të tëra çështjet e besimit dhe të jetës. Thirrja pra për ne si të krishterë në këto ditë që po përjeton qyteti i njeriut është të analizojmë e filtrojmë çdo gjë nga pozita e qytetit të Perëndisë përmes parimeve të Fjalës së Perëndisë.

Lutje Pastorale 01

O Zot, ju jeni streha dhe forca jonë, një ndihmë gjithnjë e gatshme në fatkeqësi (Psa. 46:1). Ju na keni dhënë dituri, drejtësi, shenjtërim dhe shpengim ne Zotin tonë Krishtin (1 Kor. 1:30). Ju na i keni plotësuar të tëra nevojat sipas pasurisë tuaj në lavdi në Krishtin Jezus dhe rrjedhimisht ne mund të bëjmë gjithçka me anë të Krishtit që na forcon (Fil. 4:19, 13).

Por ne ende jemi një popull rebel, i dobët e i pamend. Ne kemi mëkatuar ndaj jush në mendime, fjalë e veprime, në ato që kemi bërë dhe në ato që kemi lënë pa përmbushur nga ligji i yt. Ne kemi ndërtuar idhuj në zemrat tona dhe i kemi adhuruar ato atje; ne kemi keq përdorur emrin tuaj, kemi kënaqur pasionet tona në ditën tuaj të shenjtë; kemi çnderuar prindërit tanë dhe tërë atë në autoritet mbi ne; në zemrat tona kemi vrarë përmes urrejtjes dhe kemi shkelur kurorën martesore; u kemi marrë të tjerëve atë që nuk na takon; kemi gënjyer apo deformuar të vërtetën dhe lënduar reputacionin e të tjerëve. Ne zemrat tona pllakos xhelozia, zilia, dhe lakmia që në vetvete është idhujtari. O Zot rrëfejmë e keqja na tundon dhe është ende ndjellëse për ne. Nga natyre ne dashurojmë errësirën dhe urrejmë dritën. Me të drejtë qëndrojmë të mallkuar pasi nuk qëndrojmë në të gjitha ato që shkruhen në librin e ligjit tuaj të shenjtë, të drejtë, frymor dhe të mirë (Eks. 20:1; Mat. 5:21; Kol. 3:5; Gjo. 3:19-20; Gal. 3:10; Rom. 7:12,14).

Por ju o Zot jeni i hirshëm dhe zemërdhembshur, i ngadaltë në zemërim dhe i pasur në mirësi dhe besnikëri. Krishti Jezus erdhi në këtë botë për të shpëtuar mëkatarët. Dashuria dhe dashamirësia juaj për njerëzimin na janë shfaqur në të. Ju i premtoni fajle atyre që nuk e fshehin mëkatin e tre. Ne sot kemi pranuar dhe rrëfyer atë përpara jush. Ki mëshirë për ne në emër të Krishtit. Fshih fytyrën tënde nga mëkatet e mia dhe fshi të tëra paudhësitë e mia. Mbulo mëkatet tona. Pastrona që të jemi të pastruar, na laj dhe do të jemi më të bardhë se bora, përmes Jezus Krishtit, Zotit tonë (Eks. 34:6,7; 1 Tim. 1:15; Tit. 3:4; Psa. 32:2-5; 51:7-9).

Ne ju falënderojmë o Perëndi që ne Krishtin kemi shpengimin dhe faljen nga mëkatet tona si dhe çdo bekim shpirtëror. Ne ju falënderojmë për kishën tonë, drejtuesit, familjet, dhe kombin tonë. Ne ju jemi mirënjohës për bukën e përditshme, si shpirtërore ashtu edhe fizike. Ju jeni burimi i çdo gjëje të mirë dhe e çdo dhurate të përsosur, ndaj dhe ju adhurojmë o At i dritës në të cilin nuk ka ndërrim dhe as hije ndryshimi (Kol. 1:13; Efe. 1:3; Jak. 1:17).

Ju na keni urdhëruar që të ofrojmë përgjërime, lutje, ndërhyrje dhe falënderime për të gjithë njerëzit, dhe kështu ne vijmë tani me këto ndërhyrje (1 Tim. 2:1).

Së pari ne lutemi për ata që janë në pushtetin civil pasi besojmë se zemra e mbretit është në dorën e Perëndisë. Ju jeni ai që e kanalizoni atë si rrjedhën e ujit në drejtimin që ju dëshironi. O Zot, përkuljani zemrat politikanëve e qeveritarëve tanë me qëllim që ata të bëjnë vullnetin tuaj në gjithçka, me qëllim që kisha të shkojë një jetë të qetë dhe të paqtë me çdo perëndishmëri dhe nder (Fja. 21:1; 1 Tim. 2:2).

Së dyti ne lutemi për misionin e kishës dhe shpëtimin e njerëzimit. Fushat e misionit tonë tashmë zbardhojnë për korrjen. Derdhni Frymën tuaj si në kohët e vjetra. Jepu lyerje predikuesve të ungjillit. Hap dyert për shpërndarjen e fjalës tuaj pasi ungjilli është fuqia e Perëndisë për shpëtim. Lutemi: dërgo një ringjallje të gjerë dhe të fuqishme. Tërhiq drejt vetes një mori shpirtrash që askush nuk mund ta numërojë, nga çdo komb, tribu, popull dhe gjuhë (Gjo. 4:35; Kol. 4:3; Rom. 1:16; Zbu. 7:9).

Së treti ne lutemi për shenjtërimin e shenjtorëve. Ne lutemi që populli juaj të dalë nga kjo botë e korruptuar dhe të mos prekë atë që është e papastër. Bëj që ne të mos duam botën dhe as gjërat e saj. Mos lejo që të joshemi nga lakmia e syve, lakmia e mishit dhe krenaria e kësaj jete. Bëj që ne të kërkojmë së pari mbretërinë e Perëndisë dhe drejtësinë e saj. Bëj që ambicia jonë të jetë të të kënaqim ty, adhurimi juaj dhe të gjeturit e tërë kënaqësisë tonë në ty (2 Kor. 6:12; 1 Gjo. 2:15-17; Mat. 6:33; 2 Kor. 5:9).

Së fundi, o Perëndi lutemi për të tërë ata që janë sot të rënduar me gjithfarë nevojash specifike. Lutemi o Mjeku hyjnor që ju të shëroni të tëra ata që lëngojnë në sëmundje, si fizikisht ashtu edhe shpirtërisht. Ji për ta shkëmbi, fortesa, mburoja, streha, fuqia, dhe shpëtimtari i tyre. Dërgo Ngushëlluesin. Përdore pikëllimin a vuajtjen e tyre për të mirën e tyre, për shenjtërimin e tyre. Ndërto besimin, dashurinë dhe shpresën e tyre. Silli ata më pranë vetes tënde. Bëj që vuajtjet e tyre e gjithçka tjetër të bashkëveprojnë për bekim për ata që e duan Perëndinë, për ata që janë të thirrur sipas qëllimit të tij (Psa. 18:1-2; 1 Kor. 13:13; Rom. 8:28).

Ne lutemi me besimin se çfarëdo që kërkojmë ne emrin e Krishtit do të na jepet që Ati të përlëvdohet në Birin. Dëgjo dhe përgjigju o Perëndi, përmes Zotit tonë Jezus Krisht (Gjo. 14:13-14). AMEN.

Kuptimi i Krishtlindjes: Nje Shpetimtar Unik

Gjoni dëshmoi për të dhe thirri duke thënë: “Ky është ai, për të cilin thashë: “Ai që vjen pas meje më ka paraprirë, sepse ishte përpara meje””. 16 Dhe ne të gjithë morëm, prej mbushullisë së tij, hir mbi hir. 17 Sepse Ligji u dha nëpërmjet Moisiut, por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit. 18 Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur. (Gjoni 1:15-18)

uptimi i Krishtlindjes është në fakt thelbi i Krishterimit historik. çfarë kombet festojnë kudo nëpër botë është deklarimi i faktit që Perëndia mishërizoi vetveten për tju afruar njeriut për shpëtimin e tij. Kjo njihet si Doktrina e Mishërizimit: Perëndia u bë njeri në Jezusin nga Nazareti. Ky është fakti dhe doktrina që e veçom Krishtërimin nga të gjitha fetë e tjera. E veçantja apo unikja e Krishtërimit është se Perëndia ka marrë iniciativën dukë i veshur vetës mishin njerëzor për ta shpëtuar njerëzimin. Biri i Perëndisë u bë njeri që njerëzit të bëheshin bij të Perëndisë. Kjo është çfarë e bën Krishterimin unik. Një nga emrat e Krishtit është Emmanuel që do të thotë “Perëndia në mesin tonë.” Dhe ky person ishte vetë Jezus Krishti, personi i Dytë i Trinisë i veshur me mish njeriu. Dhe për këtë arsye, ai është personi më unik në këtë botë. E përdor termin unik apo i veçantë pasi vetë Apostulli Gjon e përdor këtë term kur i referohet Krishtit. P. Shemb: Gjoni e quan Krishtin “i vetëmlinduri Bir.” Fjala që ai perdor në Greqishten e vjetër (monogenesis) në fakt do të thotë “i vetëm për nga lloji,” apo unik. Krishti ishte Biri unik i Perëndisë. Dhe ky është kuptimi i krishtlindjes: Perëndia i vetëm i kësaj bote, një person unik, ofroi Birin, të vetmin person të dytë të trinisë së Shenjtë për tu mishërizuar, një mënyrë unike kjo për të shpëtuar njeriun, dhe si rrjellim, çfarë na është dhuruar për Krishtlindje është një person unik, një Shpëtimtar unik. Ky deklarim është qëllimi i Apostullit Gjon në 14 vargjet që lexuam më parë. Apostulli Gjon e krahason Krishtin me Gjon Pagëzorin në fillim dhe pastaj me Mojsiun për të theksuar Krishtin si Shpëtimtarin Unik të njeriut. Unë do të hap përpara jush këtë mëngjes këto katër vargje përmes katër pikave kryesore. 1) Unik në Personin e Tij, 2) Unik në Resurset e Tij 3) Unik në Dhuratat e tij, 4) Unik në Zbulesën e Tij.

Unik në Personin e Tij

rishti është së pari unik në personin e Tij. Është e vështirë të gjesh një lider shpirtëror më impresionues se sa Gjon Pagëzori. Një engjëll anonçoi lindjen e tij duke thënë “Sepse ai do të jetë i madh përpara Zotit… dhe do të jetë i përplotë me Frymën e Shenjtë që në barkun e s’ëmës” (Luka 1;15). Gjoni pati një mesazh dhe shërbesë frymëzuese për këdo që inspiron të bëhet një lider. Ai thirri Israelin në pendim dhe bindje ngaj Perëndisë. Mbi të gjitha ai kishte guxim, karakter dhe integritet. Ai konfrontoi drejtuesit hipokritë dhe madje edhe vetë Mbretin Herod.

Por sipas vetë Gjon pagëzorit, ai nuk ishte shpëtimtari që ne duhej të dëshironim dhe ndiqnim. Vargu 15 thotë “Gjoni dëshmoi për të dhe thirri duke thënë: “Ky është ai, për të cilin thashë: Ai që vjen pas meje më ka paraprirë, sepse ishte përpara meje”” (Gjoni 1:15). Gjoni thotë që edhe pse ai lindi përpara Krishtit dhe e filloi shërbesën e tij përpara Krishtit, Krishti është një lider shpirtëror i një niveli më të lartë pasi ai është unik në personin e Tij. Me fjalët “sepse ishte përpara meje” Gjoni thekson pri-ekzistencën e përjetshme të Krishtit. Krishti është vetë Perëndia i përjetshëm dhe për këtë arsye Ai qëndron unik mbi çdo qenie tjetër njerëzore. Krishti është unik edhe në krahasim me liderët e feve të tjera. Krishti është i vetmi person që u ngrit nga të vdekurit dhe jeton përgjithmonë për të qenë Shpëtimtari ynë tek i cili ne mund të mbështetemi plotësisht.

Krishti është ai shpëtimtari për të gjithë ju që dëshironi një drejtues të vërtetë. Ne jetojmë në shekull gurush dhe vipash, dhe kjo edhe në aspektin shpirtëror. Ne ndjejmë nevojën për të pasur drejtues. Ne kemi nevojë për dikë që mund ti besohet, që mund të ndiqet, që mund ti bindemi dhe që mund të na drejtojë për në drejtimin e duhur. Tek Mateu 9 lexojmë këto fjalë: “³⁵ Dhe Jezusi kalonte nëpër të gjitha qytetet dhe fshatrat, duke i mësuar në sinagogat e tyre, duke predikuar ungjillin e mbretërisë dhe duke shëruar çdo sëmundje e çdo lëngatë në popull. ³⁶ e duke parë turmat, pati dhembshuri për to, sepse ishin të abuzuar, dhe të shpërndarë si delet pa bari.” Këtë Krishtlindje ky popull gjendet me më pak shpresë për të ardhmen se sa vjet; gjendem më i abuzuar, më i hallakatur e më i varfër. Krishti ka dhembshuri për këtë popull. Por Krishti ka gjithashtu edhe zgjidhjen unike për ne. Rrënja e çdo problemi social, civil apo kombëtar është në fakt shpirtëror. Pa u adresuar më parë problemi shpirtëror nuk do të zgjidhen problemet e tjera. Në të njëjtin kapitull (Mateu 9) ne lexojmë: “³⁷ Atëherë ai u tha dishepujve të vet: “E korra është me të vërtetë e madhe, por punëtorët janë pak. ³⁸ Lutjuni, pra, Zotit të të korrave, të dërgojë punëtorë në të korrat e tij”.” Pas kësaj, menjëherë në fillim të Mateut 10, Krishti cakton 12 Apostujt e Tij. Predikimi dhe besimi i ungjillit dhe i personit Unik të Krishtit është zgjidhja e vetme që mund të adresojë nevojat e këtij vendi. Të gjitha bekimet apo përfitimet e tjera shoqërore apo sociale burojnë nga marrëdhënia që një komb apo një person ka me Krishtin. Dhe ky është edhe kuptimi i vargut 16. Krishti është unik jo vetëm në personin e tij, por Krishti është unik edhe në resurset e tij.

Unik në Resurset e Tij

argu 16 thotë: “Dhe ne të gjithë morëm, prej plotësisë së tij, hir përmbi hir.” Krishti ka plotësinë e të gjitha bekimeve shpirtërore dhe fizike për të cilat ne kemi aq shumë vevojë. Asnjë nevojë e jona nuk është më e madhe se sa mundësia e Krishtit për ti adresuar ato. Kur vera mbaroi në Kanë, Krishti ktheu ujin në verë. Krishti rigjeneroi shpirtin e prostitutës së rënduar nga barra e mëkatit dhe e turpit. Atë që kishte qenë i çalë për 38 vjet Krishti e shëroi. Kur turmat e ndiqnin të uritura, Krishti i ushqeu. Atij që ishte i lindur i verbër, Krishti i dha shikimin. Kur Llazari dergjej i ftohtë në varrin e tij prej tre ditësh, Krishti i dha jetën. Të gjitha këto mrekulli të rreshtuara në ungjillin sipas Gjonit janë shembuj të plotësisë së natyrës së Tij hyjnore. Krishti mund të na bekojë në të gjitha nevojat tona nga plotësia e tij e pafund, nga hyjnia e Tij e plotfuqishme, dhe nga burimi i pashtershëm i dashurisë së Tij për ne. është për këtë arsye që Gjoni thotë “Dhe ne të gjithë morëm, prej plotësisë së tij, hir përmbi hir.” Hir përmbi hir nënkupton që jo vetëm Krishti na jep hir nga hiri i tij hyjnor, jo vetëm që Krishti na ka shpëtuar përmes hirit dhe na jep përsëri hir pas shpëtimit tonë, por mbi të gjitha që Krishti dërgon dallgë të vazhdueshme hiri mbi ne me qëllim që ne kurrë të mos gjendemi zbuluar, ashtu siç edhe fundi i detit nuk gjendet kurrë i zbuluar e pa ujë. Krishti është unik e i pashtershëm në resurset e tij për ne.

Hiri i Krishtit gjendet në shumë forma të ndryshme. Situata të ndryshme kërkojnë forma të ndryshme hiri. Ne kemi nevojë për një hir kur kemi dhe një hir tjetër kur nuk kemi. Ne kemi nevojë për një hir në rini dhe një tjetër në pleqëri. Ne kemi nevojë për një hir kur jemi nën persekucion dhe një tjetër nën paqe. Kemi nevojë për një hir në gëzime dhe për një hir tjetër në hidhërime.” Boshllëku i shpirtrave tonë mund të mbushet vetëm nga plotësia e hirit të tij. Paraja, fama, pushteti e njeriu nuk do ta mbushin dot kurrë atë vakuumin e pafund që është në shpirtin e gjithkujt. Krishti tha “”Kushdo që pi nga uji i kësaj bote do të ketë përsëri etje, ¹⁴ por kush pi nga uji që do t’i jap unë nuk do të ketë më kurrë etje përjetë; por uji që unë do t’i jap do të bëhet në të një burim uji që gufon në jetë të përjetshme” (Gjoni 4:13-1).

Kuptimi dhe besimi i këtij fakti, që Krishti është unik në resurset e Tij, shkakton dy efekte në jetët tona. Se pari, na mundëson që të gjejmë prehje, ngushëllim dhe siguri në çdo situatë. Është për këtë arsye që Apostulli Pal shkroi kështu nga burgu “Unë jam mësuar të kënaqem në gjendjen që jam. ¹² Unë di të jem i përunjur dhe di të jetoj edhe në bollëk; në çdo vend dhe për çdo gjë jam mësuar të nginjem dhe të kem uri, të kem me tepri dhe të vuaj në ngushticë. ¹³ Unë mund të bëj gjithçka me anë të Krishtit që më forcon” përmes hirit të tij (Filipinëve 4:11-13).

Në këtë kontekst, një rrezik që i kanoset besimtarëve zakonisht është një lloj vendpushimi shpirtëror. Shumë prej nesh pasi kanë marrë një masë të caktuar hiri, ulen në një si plate shpirtërore dhe bëjnë pushim në vend që të synojmë për më shumë nga hiri që gjendet kaq pafundësisht në Krisht. Nëse ju keni paqe, Krishti mund tju japë edhe më shumë. Nëse ju kini njohuri shpirtërore, falje, pendim, vet-disiplinim, bindje e besnikëri, gëzim e progres, Krishti ka më shumë nga këto për ju.

Efekti i dytë që shkakton hiri i Krishtit në jetët tona është që ne fillojmë që të kemi hir për të tjerët. Në mënyrë të pa evitueshme, nëse hiri po derdhet në ne, hiri do të derdhet edhe nga ne. Kur marrim hir, gjithmonë edhe japim hir. Krishti e mbush gotën tonë me hirin e tij me qëllim që ajo të derdhet edhe për të tjerët rreth nesh. Martin Luter shkroi “Ky burim është i pashtershëm. Nuk thahet kurrë, një burim i përjetshëm. Sa më shumë të tërheqim prej saj, aq më shumë do të japë.”

Unik në Dhuratat e tij

rishti nuk është unik vetëm në personin e tij dhe në resurset e tij. Krishti është së treti Unik edhe në Dhuratat e Tij. Vargu 17 thotë “Sepse Ligji u dha nëpërmjet Moisiut, por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit” (Gjoni 1:17). Nëse gjon Pagëzoi ishte i rendësishm, Mojsiu ishte akoma edhe më shumë. Perëndia e përdori Moisiun për të shpëtuar Israelin nga skllavëria Egjiptianase, për ta udhëhequr Israeln për në tokën e Premtuar dhe për ti dhënë atij 10 Lidhet e Perëndisë. Por Krishti është akoma edhe më unik në dhuratat e Tij shpëtuese për popullin e Tij. Moisiu dha Ligjin, por , por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit.

Le të mos e nënvlerësojmë Ligjin e Perëndisë port ë kuptojmë rolin e saj në referencë më Hirin e Perëndisë. Ligji na u dha nga vetë Perëndia për të kuptuar dhe dalluar ndërmjet të mirës dhe të keqes. Pali thotë tek Rom 7:7 “Mëkatin unë nuk do ta kisha njohur, veç se me anë të ligjit; sepse unë nuk do ta kisha njohur lakminë, po të mos thoshte ligji: “Mos lakmo!” Detyra e Ligjit është të na vërë në dukje dhe të na bindë për mëkatin tonë. Kaq! Detyra e ligjit është të na bëjë shpallë nevojën tonë për hirin dhe faljen nga Perëndia. Dhe kjo është dobësia e Ligjit. Shën Augustini shkroi “Ligji të kërcënon por nuk të ndihmon, të urdhëron por nuk të shëron, të shpalos por nuk të heq mëkatin dhe dënimin e tij.” Pali thotë tek Gal 3:24 “Kështu ligji qe mësuesi ynë për te Krishti, që ne të shfajësohemi me anë të besimit.” Ligji është i mirë pasi është udhërrëfyesi unë për tëk Krishti, por hiri vjen vetëm përmes Jezus Krishtit. Artur Pink (autori i librit mbi atributet e Perëndisë të cilin po e studiojmë të mërkurave në darke) rendit disa aspekte se si hiri është më i mirë se sa ligji. Ai thotë: “Ligji zbulon çfarë është në njeriun – mëkat, hiri zbulon çfarë është në Perëndinë – dashuri. Ligji kërkon drejtësi nga njerëzit, hiri sjell drejtësinë e Perëndisë tek njerëzit. Ligji e dënon të gjallin me vdekje, hiri e sjell të vdekurin në jetë. Ligji flet për çfarë njeriu duhet të bëjë për Perëndinë, hir flet se çfarë Perëndia bëri për njeriun.”

Krishti, thotë vargu sjell gjithashtu edhe të vërtetën. Moisiu besnikërisht deklaroi të vërtetën e Perëndisë. Fjala e Perëndisë është e vërtetë në të tera gjeneratat, por këtu vargu kupton me fjalën “e vërteta” është që është reale në krahasim me atë që është simbolike. Moisiu i dha manës Judenjve në shkretëtirë, Krishti është buka e vërtetë e jetës që vjen nga qielli (Gjoni 6:35). Moisiu dha gjenqin e sakrificës si simbol të faljes së mëkateve, ndërsa Krishti ishte qengji i vërtetë i Perëndisë i cili heq mëkatet e të gjithë atyre që besojnë në të” (Gjoni 1:29). Krishti është unik në dhuratat e tij, në resourset e tij, në personin e tij, por së fndi, Krishti është Unik edhe në Zbulesën e tij për ne.

Unik në Zbulesën e Tij

rishti është unik si shpëtimtar pasi ai është i vetmi person që mund të na zbulojë Perëndinë. Vargu 18 thotë: “Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur atë.” Në Dhjatën e Vjetër njërëz të Perëndishëm patën dëshirë të shikonin Perëndinë por ai qëndronte i fshehur “në një re të dendur” siç tha Solomoni tek (1 Mbret 8:12). Profeti Elija mundi të dëgjonte vetëm një zë. Abrahami foli me engjëj. Moisiu qëndroi i shtangur përpara shkurres që digjej dhe nuk konsumohej por asnjëri nuk arriti ta shikonte Perëndinë. Kur Mojsiu insistoi të shikonte lavdinë e Perëndisë, përgjigja që mori ishte: “Ti nuk mund të shikosh fytyrën time, sepse asnjë njeri nuk mund të më shikojë dhe të jetojë”. Lavdia e Perëndisë është shkatërruese për njeriun. Por lajmi i mirë i Krishtlindjes si edhe kuptimi i saj është ky: Perëndia më së fundi na ka zbuluar vetveten e tij duke e mbuluar atë në mishërizim. Ati Perëndi dërgoi personin e Dytë të trinisë që tu zbulojë Perëndinë njerëzve, dhe për të mos e shfarosur njerëzimin me lavdinë e shenjtërisë së Tij, Biri i Perëndisë e mbuloi lavdinë e tij duke marrë mbi vete natyrën njerëzore. Perëndia na zbulohet duke mbuluar vetveten më mishërizimin dhe lindjen e Krishtit Jezus. Dhe është për këtë arsye që Jezus Krishti është unik në zbulesën e tij, në zbulesën që ai na ofron mbi Perëndinë. Krishti erdi që të sigurojë zbulesën e Perëndisë në një mënyrë të tillë që ne të jemi në gjendje ta marrim atë. Kjo është arsyeja që Krishti është me i lartë se Gjon Pagëzori, se Mojsiu, se Buda apo se Muhameti. Krishti ishte Perëndia i mishërizuar, Perëndi i vërtetë prej Perëndie të vërtetë, i të njëjtës esencë me Atin dhe Frymën e Shenjtë, personi i dytë i Trinise, Perëndia i tmerrshëm, i përjetshëm, i pafund, i shenjtë.

Kjo do të thotë që Krishti është i vetmi Shpëtimtar për të gjithë ata që dëshirojnë të njohin Perëndinë dhe të njihen prej tij. Fjala na e ka bërë të njohur, në Greqishten Biblike është eksegesato, që studiuesit e përdorin si term për të simbolizuar procesin e interpretimit të Biblës. Dhe kjo është çfarë Krishti bën për ne. Ai na shpall, jep, interpreton Perëndinë, Ai na e zbulon neve atë. Nëse doni të dini se si është Perëndia dhe se cili është vullneti i Tij për ju dhe për këtë botë studioni Krishtin dhe Fjalën e tij. Kjo është arsyeja përse Apostulli joni e quan Krishtin Fjala. “Në fillim ishte Fjala dhe Fjala ishte pranë Perëndisë, dhe Fjala ishte Perëndi. ² Ai (fjala) ishte në fillim me Perëndinë. ³ Të gjitha gjërat u bënë me anë të tij (fjala), dhe pa atë nuk u bë asnjë nga ato që u bënë” (Gjoni 1:1-3). Kjo është se si Krishti është Unik në Zbulesën e Tij për ne.

Krishti është Unik si Shpëtimtar. Ai është unik si lider shpirtëror për të gjithë ata që dëshirojnë një të tillë pasi ai ka dhe tek ai përmblidhet e tërë njohja e vërtetë për tek Perëndia. Krishti është Shpëtimtari Unik për të tërë ata që janë bosh dhe dëshirojnë që të mbushen, shpirtrat tanë janë krijuar nga arkitekti hyjnor në një mënyrë të tillë që ato të gjejnë përmbushje në këtë jetë vetën nëse mbushemi me Perëndinë. Krishti është Shpëtimtari për të tërë ata që dëshirojnë të jenë të lirë, pasi liria gjendet në përmbushjen e qëllimit për të cilin ne njerëzit jemi krijuar – të njohim Perëndinë dhe të shijojmë lavdinë dhe prezencën e Tij. Për të gjitha këto, Krishti është i vetmi Shpëtimtar. Krishti tha “Unë jam rruga, e vërteta dhe jeta.” Që do të thotë, e vetmja rrugë e vërtetë për tek jeta e përjetshme me Perëndinë.

Kjo është arsyeja e lindjes së Krishtit. Ky është kuptimi i Krishtlindjes. Por a është Krishti Shpëtimtari yt? Nëse beson dhe lëshon veten në krahët e Tij, Krishti do të jetë Shpëtimtari yt gjithashtu. Ai vetë tha, “Kush beson në Birin ka jetë të përjetshme, kurse kush nuk i bindet Birit nuk do të shohë jetë, por zemërimi i Perëndisë qëndron mbi të” (gjoni 3:36). Nëse ju i keni besuar Krishtit, a jeni ju duke tërhequr hir nga burimi i pashtershëm i Tij? Nga plotësia e Tij çdo besimtar merr hir përmbi hir. Le të jetë motoja jonë fjalët e Apostullit Pjetër kur tha, “Por rrituni, në hirin dhe në njohjen e Zotit dhe të Shpëtimtarit tonë Jezu Krisht. Atij i qoftë lavdia, tani dhe përjetë. Amen” (2 Pjet. 3:18).

Predikuar nga Pastor Albert Kona me 23 Dhjetor, 2007, Kisha Reformuar Durres.

Me Worship

[youtube:http://www.youtube.com/watch?v=t9dvVp0Nxjo%5D

10. Sola Fide – Vetëm Përmes Besimit (II)

Shfajësimi Vetëm përmes Besimit në Drejtësinë e Krishtit

Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë. Efesianëve 2:8

Hyrje

Javën e kaluar unë u përpoqa që të shpalosja përpara jush solën e katërt të Reformacionit, Sola Fide që do të thotë se shfajësimi është vetëm përmes besimit në drejtësinë e Krishtit. Doktrina e shfajësimit vetëm përmes besimit është doktrina kryesore e Protestantizmit historik dhe biblik. Lufta për ruajtjen dhe rifitimin e kësaj doktrine është çfarë prodhoi Kishën Protestante apo ungjillore. Martin Luteri, instrumenti kryesor i Reformacionit Evropian tha që kjo doktrinë është “pika në të cilën Kisha qëndron dhe doktrina pa të cilën Kisha rrëzohet” (articulus stantis et cadentis ecclessiae). Luteri tha gjithashtu këtë për shfajësimin përmes besimit: “Kjo doktrinë është guri i qoshes në themelin e Kishës. Mbi të lind, ndërtohet, ushqehet, ruhet dhe mbrohet kisha e Perëndisë; dhe pa të ajo nuk mund të ekzistojë as edhe një orë.” John Calvin e përshkroi doktrinën e shfajësimit vetëm përmes besimit në drejtësinë e Krishtit si “boshti kryesor në të cilin i gjithë religjioni ynë varet dhe boshti në të cilën gjithçka rrotullohet.” Mbani mend përkufizimin e shfajësimit: “Shfajësimi është akti gjyqësor i Perëndisë në të cilin Perëndia i fal mëkatet e njerëzve dhe i pranon ata sikur të ishin të drejtë.” Thamë gjithashtu se baza mbi të cilën Perëndia na deklaron të shfajësuar nuk është drejtësia jonë, as besimi ynë, por drejtësia e Krishtit që na derdhet apo transferohet nga Krishti kur ne i besojmë atij. Në këtë kontekst, besimi është vetëm një instrument që bën lidhjen tonë me Krishtin, dhe si pasojë e kësaj lidhjeje, drejtësia e Krishtit na transferohet neve, dhe si pasojë e këtij transferimi, Perëndia na deklaron në gjyqin e tij të falur dhe të pranuar prej Tij. Javën e kaluar pamë që besimi është vetëm një instrument, në fakt i vetmi instrument i pranuar e i urdhëruar nga Perëndia. E gjitha kjo, e bën besimin si rrjedhim shumë të rëndësishëm për tu studiuar dhe kuptuar.

I. Instrumenti i Shfajësimit: Vetëm Besimi (vazhdim)

A. Cila është marrëdhënia ndërmjet Hirit, Krishtit dhe Besimit?

Efesianëve 2:8 thotë: “Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë.” Vini re në këtë varg kreun dhe burimin e shpëtimit tonë. Jo vetëm që nuk është drejtësia dhe meritat tona që na shpëtojnë, por nuk është as besimi ynë çfarë na shpëton neve. Ne jemi të shpëtuar me anë të hirit të Perëndisë, është Perëndia shpëtimtari ynë. “Për shkak se Perëndia është i mëshirshëm, njerëzit mëkatarë janë falur, kthyer, pastruar dhe shpëtuar. Njerëzit nuk shpëtohen për shkak të besimit që gjendet në ta, por për shkak të dashurisë së pakufishme, të mirësisë, keqardhjes, dhembshurisë, mëshirës, dhe hirit të Perëndisë” (Spuregon, Tërësisht nga Hiri, kap. 7). Mbajeni mend këtë, përndryshe ju do të bini në gabim duke e mbajtur mendjen kaq shumë tek besimi që është vetëm instrumenti i shpëtimit, saqë do të harrosh shkakun e shpëtimit që është hiri i Perëndisë dhe baza e shpëtimit që është drejtësia e Krishtit.

Efes. 2:8 thotë që hiri është në fakt jo vetëm shkaku i shpëtimit, por është në fakt edhe vetë burimi i besimit tonë. “Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë.” Dhe nuk ka se si të jetë ndryshe. Njeriu është i vdekur në mëkat, dhe me këtë gjë Bibla kupton që njeriu nga natyra e tij është i lindur pa besim në zemër dhe pa aftësinë për ti besuar predikimit të ungjillit. Krishti tha; “Askush nuk mund të vijë tek unë, po qe se Ati që më ka dërguar nuk e tërheq” [për tek unë] (Gjoni 6:44). Pali thotë tek Rom 10:9-10: “Po të rrëfesh me gojën tënde Zotin Jezus, dhe po të besosh në zemrën tënde se Perëndia e ngjalli prej së vdekurish, do të shpëtohesh. ¹⁰ Sepse me zemër, njeriu beson në drejtësi dhe me gojë bëhet rrëfim për shpëtim.” Nëse ti sot e gjen vetën besimtar në Jezus Krisht, ka shumë mundësi që ti ja atribuon këtë gjë vetes tënde si meritë. Ti o njeri mendon se je ti që ke mundur të rrëfesh e të shpallësh Krishtin si shpëtimtarin tënd. Por vëlla apo motër, mbaj mend fjalët e Krishtit drejtuar Pjetrit. Tek Ungjilli i Mateut 16 ne lexojmë se Kur Zoti dhe Apostujt po lëviznin përmes krahinës së Cezaresë së Filipit, Zoti i pyeti ata: “Kush thoni ju se jam unë?” dhe kështu Pjetri, në emër të të gjithë apostujve dhe të të gjithë kishës rrëfeu: “Ti je Krishti, Biri i Perëndisë të gjallë.” Dhe Krishti për të mos lejuar asnjë fije krenarie në asnjërin prej nesh tha; “I lumur je ti, o Simon, bir i Jonas, sepse këtë nuk ta zbuloi as mishi as gjaku, por Ati im që është në qiej,” (Mateu 16:17). Është Ati Perëndia ai i cili nga dashuria dhe hiri i tij i përjetshëm, prodhon në ne si dhuratë, përmes Frymës së Shenjtë besimin për të ardhur tek Krishti dhe për ta rrëfyer atë. Krishti është dhurata e Perëndisë dhe po kështu është edhe besimi ynë me të cilin ne i besojmë atij.

Më ka ngelur në mendje një rast që par me sytë e mi kur isha student në Amerikë dhe frekuentoja njërën prej Kishave lokale Presbiteriane. Isha i ulur në Kishë pranë një familje me një fëmijë që nuk duhej të ishte më shumë se 2-3 vjeç. Ishte momenti i adhurimit të Perëndisë përmes të dhjetave dhe ofertave dhe kanistra po kalonte dorë më dorë përgjatë rreshtit. Kur kanistra arriti tek familja që ishte përbri meje, kryetari i familjes vendosi një zarf brenda saj, mori kanistrën dhe i drejtoi fëmijës së tij kanistrën. Fëmija mbante në dorë një monedhë të vogël me anë të së cilës edhe ajo adhuroi Perëndinë atë ditë. Kjo është çfarë ndodh edhe me ne. Ati Perëndia na dhuron monedhën e besimit me anë të së cilës ne i besojmë Krishtit dhe blejmë drejtësinë e Tij. Tek Kol 3:3 Pali thotë se “jeta juaj është fshehur bashkë me Krishtin në Perëndinë,” pra duke i mbajtur sytë tek Krishti dhe jo tek besimi juaj. “Me anë të besimit çdo gjë bëhet e mundur për ne, por prapë, forca nuk është tek besimi, por tek Perëndia tek i cili besimi mbështetët” (Spuregon). Dhe si rrjedhim, ju jeni të shpëtuar dhe të bekuar nga Perëndia pavarësisht nga forca e besimit tuaj. “Një dorë që dridhet mund të marrë një dhuratë të artë” sepse është Perëndia që e jep atë.

B. Cfarë është Besimi?

Por çfarë është besimi? Çdo të thotë të besosh? Besimi i vërtetë, besimi shpëtues përbëhet nga tre elementë, njohja, pranimi dhe mbështetja në Zotin Krisht. Vini re së pari njohjen:

a. Njohja – Noticia

Ps 9:10 thotë: “Dhe ata që e njohin emrin tënd do të kenë besim te ti.” Njohja është elementi i parë i besimit të vërtetë. Njohja është ajo që vjen në fillim. Tek Rom 10:14 Apostulli Pal, duke folur për domosdoshmërinë e predikimit të Fjalës së Perëndisë shkruan: “Si do të besojnë tek Ai për të cilin nuk kanë dëgjuar?” Njeriu duhet të informohet për një fakt përpara se ta besojë atë. Njohja i referohet përmbajtjes së besimit shpëtues. Be
simi ka një objekt. Besimi nuk është i verbër, nuk beson në asgjë po në diçka. Bibla e dënon qëndrimin që kanë shumë njerëz sot që thonë: “Nuk ka rëndësi se çfarë beson, për aq kohë sa beson sinqerisht dhe me gjithë zemër.” Hitleri, në fund të jetës së tij besonte se ishte Perëndi, dhe këtë besim e kishte të sinqertë dhe me gjithë zemër. Është e mundur që ne të besojmë në diçka dhe ta kemi gabim. Është e mundur që ne të jemi të sinqertë në besimin tonë, por nëse ne i besojmë Budës për shpëtimtar, ne do ta kemi sinqerisht gabim dhe me gjithë sinqeritetin tonë ne do të përfundojmë në dënimin e përjetshëm. Bibla thotë “Dhe ata që e njohin emrin tënd do të kenë besim te ti.”

Ky parim i aplikohet edhe adhurimit të Perëndisë, në fakt çdo aspekti të jetës. Tek Gjoni 4 ne lexojmë dialogun që Krishti pati me gruan Samaritane. Tema e diskutimit ishte kjo: Ku duhet të adhurojmë dhe si duhet të adhurojmë? Gruaja samaritane i tha Krishtit “Etërit tanë adhuronin mbi këtë mal, dhe ju thoni se në Jeruzalem është vendi ku duhet të adhurojmë?” Me fjalë ë tjera ajo i tha: Ne kështu kemi adhuruar gjithmonë dhe me gjithë zemër, dhe ti thua që e paskemi gabim? Krishti Perëndi iu përgjigj: “Ju adhuroni atë që s’e njihni; ne adhurojmë atë që e njohim.” Pra adhurimi dhe besimi pa njohje është e pavlefshme. Dhe pastaj Krishti vazhdon: “…adhuruesit e vërtetë do ta adhurojnë Atin në frymë dhe në të vërtetën, sepse të tillë janë adhuruesit që kërkon Ati. ²⁴ Perëndia është Frymë, dhe ata që e adhurojnë duhet ta adhurojnë në frymë dhe në të vërtetën”.” Këtu Krishti deklaron që nuk është e mjaftueshme që adhurimi ynë ashtu si edhe besimi të jenë vetëm të sinqerta dhe me gjithë zemër, por edhe me një njohje të saktë të asaj se kush Perëndia është, çfarë Ai ka bërë për ne dhe se çfarë Ai kërkon prej nesh.

Perëndia flet përmes profetit Isaia këto fjalë: “Vini veshin dhe ejani tek unë, dëgjoni dhe shpirti juaj do të jetojë; dhe unë do të bëj me ju një besëlidhje të përjetshme, sipas hirit të qëndrueshëm që i premtova Davidit” (Isa. 55:3). Në këtë pasazh, përsëri Perëndia deklaron që ne bëhemi anëtarë të besëlidhjes së përjetshme të Hirit vetëm nëse ne i besojmë predikimit të ungjillit. Ne do të shfajësohemi përmes besimit i cili dëgjon, pranon dhe reagon ndaj Fjalës të Perëndisë.

Kjo ishte fjala e profetit dhe kjo është fjala e ungjillit akoma. Lexo Shkrimet dhe mëso çfarë Fryma na mëson për Krishtin. Kërko të njohësh Perëndinë: “sepse ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është dhe se është shpërblenjësi i atyre që e kërkojnë Atë,” (Heb. 11:6). Ti dëshiron që të rritesh në besim. Atëherë lexo Biblën me lutje çdo ditë. Lexo dhe mëso mbi doktrinën e Krishtit, plotësisht njeri dhe plotësisht Perëndi. Njih doktrinën e flijimit zëvendësues të Krishtit si i vetmi ndërmjetësues me Perëndinë sepse pika mbi të cilën besimi shpëtues kryesisht e ngulit vetveten është kjo: “Perëndia e ka pajtuar botën me vetën në Krishtin duke mos ua numëruar njerëzve fajet e tyre” (2 Kor. 5:19).

b. Pranimi – assensus

Besimi fillon me njohurinë dhe vazhdon me pranimin. Atë njohuri të marrë nga Fjala e Perëndisë ne duhet gjithashtu ta pranojmë si të tillë dhe duhet të pajtohemi me të. Informacioni, mesazhi i Lajmit të Mirë të ardhjes, mishërizimit, kryqëzimit, vdekjes dhe ngjalljes së Personin të Dytë të Trinisë duhet pranuar si një fakt historik, i vërtetë dhe me efekte të pamohueshme për njerëzimin. Ky pranim është një akt i mendjes së njeriut, një akt i intelektit i cili përfshin sigurinë dhe bindjen e patundur në deklaratat e Ungjillit. Ka në botë sot profesorë e teolog që japin mësim në universitete të Krishtera dhe madje edhe në seminare teologjike që kanë për qëllim përgatitjen drejtuesve në Kishë dhe që nuk i pranojnë, miratojnë e as nuk pajtohen me këtë masë informacioni dhe njohurie që gjendet në Bibël. Ata e quajnë vetën besimtarë të Krishterë, e megjithatë nuk i pranojnë si të vërteta dhe as nuk janë të bindur në vërtetësinë e ungjillit. Besimtari i vërtetë e njeh Krishtin, dhe gjithashtu edhe e pranon Atë dhe premtimet e tij si absolutisht të vërteta dhe me efekte në jetën e tij.

c. Mbështetja – fiducia[1]

Besimi fillon me njohurinë, vazhdon me pranimin – që të dyja këto akte të mendjes – dhe kulminon së treti me mbështetjen apo lëshimin e plotë të vetës në drejtësinë e Krishtit dhe dorën e Perëndisë. Elementi i trete i besimit shpëtues është i domosdoshëm për jë besim të vërtetë. Arsyeja për këtë gjendet tek Letra e Jabobit 2:19 në të cilin shkruhet: “Ti beson se ka vetëm një Perëndi. Mirë bën; edhe demonët besojnë dhe dridhen.” Demonët e njohin personalisht Perëndinë dhe Krishtin, e kanë parë atë me sytë e tyre, e dinë shumë mirë se çfarë Perëndia është në gjendje të bëjë, e njohin shumë mirë doktrinën e Trinitetit që ne njerëzit sa mezi na e rrok mendja, e kuptojmë shumë më mirë se sa njerëzit Personin dhe Veprën e Jezus Krishtit, i kuptojmë shumë më mire se sa ne efektet e kryqit të Krishtit, dhe megjithatë Apostulli thotë: “Ti beson se ka vetëm një Perëndi. Mirë bën; edhe demonët besojnë dhe dridhen.” Elementi i njohurisë është i pranishëm në demonë, dhe është në këtë kuptim që ne duhet ta lexojmë këtë varg, por ai nuk është i mjaftueshëm për shpëtim. Që besimi shpëtues të jetë i plotë ai duhet të përmbajë edhe elementin e tretë që është mbështetja e plotë në Krishtin për shpëtimin tënd.

Si mund ta ilustrojmë këtë koncept? “Besimi është si mbështetja e dikujt më të dobët në krahun e dikujt më të fortë duke e ditur superioritetin e tjetrit. Besimi është një i verbër që ia beson veten e tij drejtuesit të tij sepse e di që shoku i tij mund të shohë dhe duke i besuar ai shkon kudo që drejtuesi i tij e drejton.” Në mënyrë të ngjashme me të, Pali shkruan tek 2 Kor 5:7 ku thotë “sepse ecim nëpërmjet besimit dhe jo nëpërmjet vizionit.” “Ky është një nga përshkrimet më të mira që mund të jepet për besimin. Ne e dimë që Jezusi ka në veten e tij fuqi, meritë dhe bekime që ne nuk i kemi, dhe prandaj ne me kënaqësi ia besojmë veten tonë Atij që të jetë për ne çfarë ne nuk mund të jemi për veten tonë.”

Besimi është një kapje pas Krishtit. Mbaj mend një herë kur isha gjimnazist, që një ditë shkuam me disa shok në Currila për plazh dhe për peshkim. Peshkimi im ishte ky: Me një gur të vogël në dorë unë mundohesha që të shkëpusja nga shkëmbinjtë në ujë molusqet që ne i përdornim për karrem. Nuk është gjë e lehtë të shkëputësh moluskun nga shkëmbi. Ose do ti thyesh guaskën, ose do të thyesh shkëmbin ose do të thyesh gurin që ne në dorë. Ky është besimi. Kapja pas shkëmbit të shpëtimit që është Perëndia Jezus Krisht. Besimi është të shpallësh me Davidin fjalët e Ps 18:2 “Zoti është kështjella ime, fortesa ime dhe çliruesi im, Perëndia im, shkëmbi im ku gjej strehë, mburoja ime, fuqia e shpëtimit tim, streha ime e i lartë.” (Ps 62:1-7; Ps 89:26; 2 Sam 2:23, 47).

Besimi është goja që përtyp dhe ushqehet në Krishtin, prandaj edhe Pali thotë tek Rom 10:8 “Fjala është pranë teje, në gojën tënde dhe në zemrën tënde. Kjo është fjala e besimit, që ne predikojmë.”

Besimi është dora që shtrëngon Krishtin dhe thotë “Ky është i imi.” Kur doja jonë kap diçka për ta përvetësuar, bën të
njëjtën gjë që besimi bën kur përvetëson Krishtin dhe bekimet e çlirimit të Tij. Besimi thotë “Jezusi është i imi, drejtësia e tij është drejtësia ime, sakrifica e Tij është shpëtimi im, ringjallja e Tij është ringjallja imë, ngritja e tij në të djathtë të Atit është për të mirën time, për trashëgiminë time, Fryma e Tij e Shenjtë është çliruesi im nga fuqia e mëkatit tim.”

II. Frytet e Shfajësimit: Veprat e Besimit

Deri tani kemi studiuar instrumentin e shfajësimit që është vetëm besimi, Sola Fide. Por, Kisha, e bazuar në Bibël, gjithmonë ka besuar që edhe pse besimi është i vetmi instrument shfajësimi, ai nuk vjen asnjëherë i vetmuar por gjithmonë i shoqëruar me frytet e bindjes ungjillore. Besimi prodhon fryte dhe nga kjo shihet që besimi ekziston. Kjo është një pikë e brishtë në Krishtërim, pasi në Bibël gjenden disa pasazhe që po të mos studiohen me kujdes nuk do të kuptohen si duhet dhe do të shtyjnë dikë të besojë që shpëtimi është përmes besimit plus veprave dhe jo vetëm përmes besimit. Një nga këto pasazhe është Jakobi 2. Vargu kryesor që krijon konfuzion atje është vargu 24: “Ju shikoni, pra, se njeriu shfajësohet nga veprat dhe jo vetëm nga besimi.”

Nëse ky pasazh do të studiohet me kujdes do të shikojmë që nuk bie në kontradiktë me pjesën tjetër të Biblës dhe as me doktrinën tonë Sola Fide. Mjafton për këtë që të lexojmë kontekstin e këtij vargu. Vargjet 1 – 7 na instruktojnë se si ne nuk duhet që të tregojmë favorizime ndaj asnjërit në kishë pavarësisht nga statusi social, ekonomik apo arsimor. Vargjet 8 – 13 komentojnë mbi parimin biblik që nëse dikush thyen njërin nga urdhëresat e Perëndisë, ai i ka thyer ato të gjitha. Vargjet 14 – 26 flasin për marrëdhënien ndërmjet besimit dhe veprave. Jakobi e fillon këtë pasazh duke përdorur shembullin e dikujt që pretendon se beson por që nuk është në gjendje që ta provojë ekzistencën e besimit të tij. Dhe kështu Jakobi thotë “Ju shikoni, pra, se njeriu shfajësohet nga veprat dhe jo vetëm nga besimi.” Me fjalë të tjera, Jakobi adreson çështjen e besimit të vdekur, e një besimi që në fakt nuk është besim, por vetëm një deklaratë me gojë, një deklaratë boshe, pa jetë e pa vepra. Dhe kështu Jakobi fillon me një demonstrim negativ të një besimi të pa-vërtetë. Ai e krahason këtë besim me atë të demonëve. Ai thotë që deklaratat e besimit të pa vërtetuara me fryte në jetën e përditshme janë po aq shpëtuese sa edhe besimi i demonëve të cilët e dinë që Perëndia ekziston por kjo nuk prodhon asnjë ndryshim në jetën e tyre. Vargu 19: “Ti beson se ka vetëm një Perëndi. Mirë bën; edhe demonët besojnë dhe dridhen.” Së fundi Jakobi jep disa shembuj pozitiv të njerëzve që e provuan apo demonstruan besimin e tyre përmes fryteve të besimit në jetën e tyre.

Ne duhet të dimë dhe kuptojmë ndryshimin dhe marrëdhënien ndërmjet shfajësimit të deklaruar dhe shfajësimit të demonstruar. Apostulli Pal tek letrat drejtuar Romakëve dhe Galatasve flet për shfajësimin e deklaruar nga Perëndia për shkak të besimit në Jezus Krisht. Jakobi flet për diçka plotësisht tjetër por në lidhje me të. Ai flet për shfajësimin e demonstruar nga ne. Një zemër e çliruar është një zemër e çliruar për të vepruar dhe për t’ju bindur Perëndisë. Një zemër e çliruar është një zemër mirënjohëse, një zemër falënderuese, një zemër aktive, një zemër dhënëse. Kjo është çfarë Apostulli Pal gjithashtu beson, siç edhe mund shihet nga Efes 2:10 ku shkruan: “Ne në fakt jemi vepra e tij, e krijuar në Krishtin Jezus për veprat e mira që Perëndia përgatiti që më parë, që ne të ecim në to.” Ne jemi të shfajësuar nga hiri vetëm përmes besimit për një qëllim: që të jetojmë për lavdinë e perëndisë, sipas vullnetit të Tij, për vepra të mira që ai tashmë i ka zgjedhur e renditur për ne madje edhe që përpara krijimit të botës. Kjo është arsyeja përse ne jemi shfajësuar, dhe veprat e mira janë frytet dhe prova e besimit tonë. Si rrjedhim, në mbyllje, unë ju inkurajoj që ta demonstroni shpëtimin dhe besimin tuaj dhe e bëj këtë përmes fjalëve të Apostullit Pal që shkruan tek Rom 12:1 “O vëllezër, po ju bëj thirrje, nëpërmjet dhembshurisë së Perëndisë, ta paraqisni trupin tuaj si fli të gjallë, të shenjtëruar, të pëlqyer te Perëndia, që është shërbesa juaj e mençur.” Vetë Zoti Krisht tha tek Gjoni 14:15: “Nëse më doni mua, zbatoni urdhërimet e mia.” Amen.

---

[1] Ilustrimet e mëposhtme të vendosur në thonjëza janë huazuar nga Libri i C.H. Spuregon, Tërësisht nga Hiri, kapitulli 8.

08. Sola Fide – Vetëm Përmes Besimit (I)

Shfajësimi Vetëm përmes Besimit në Drejtësinë e Krishtit

“Si mund të bëhet njeriu mëkatar i drejtë përpara Perëndisë së Shenjtë?” është pyetja ekzistencialiste më e rëndësishme e qenies njerëzore. Si mund të çlirohemi nga faji i mëkati tonë, nga dënimi që mëkati sjell mbi ne të gjithë, dhe nga fuqia e mëkatit në jetën tonë? Përgjigjen e kësaj pyetje, Reformacioni Evropian i shekullit të 16^të – duke reaguar ndaj errësirës mesjetare dhe praktikave abuzive të Kishës – e gjeti në Fjalën e Shkruar të Perëndisë së gjallë, në Bibël. Dhe përgjigja hyjnore e problemit njerëzor është kjo: shkoni vetëm tek Shkrimi, ku do të gjeni që ne jemi të shfajësuar vetëm përmes besimit në Krishtin dhe drejtësinë e Tij, vetëm nga hiri sovran i Perëndisë dhe vetëm për lavdinë e Perëndisë. Këto njihen si Pesë Solat e Reformacionit – Sola Scriptura, Solus Christus, Sola Gratia, Sola Fide, Soli Deo Gloria. Sot, duke u nisur nga Galatasve 3:6-14 unë do të shpalos përpara jush solën e katërt të Reformacionit, Sola Fide që do të thotë se shfajësimi është vetëm përmes besimit në drejtësinë e Krishtit.

Është e pamundur për mua që të shpreh në pak fjalë rëndësinë e metodës së shfajësimit nga mëkati përmes besimit në drejtësinë e Krishtit siç na është dhënë nga Perëndia. Doktrina e shfajësimit vetëm përmes besimit është doktrina kryesore e Protestantizmit historik dhe biblik. Lufta për ruajtjen dhe rifitimin e kësaj doktrine është çfarë prodhoi Kishën Protestante apo ungjillore. Martin Luteri, instrumenti kryesor i Reformacionit Evropian tha që kjo doktrinë është “pika në të cilën Kisha qëndron dhe doktrina pa të cilën Kisha rrëzohet” (articulus stantis et cadentis ecclessiae). Luteri tha gjithashtu këtë për shfajësimin përmes besimit: “Kjo doktrinë është guri i qoshes në themelin e Kishës. Mbi të lind, ndërtohet, ushqehet, ruhet dhe mbrohet kisha e Perëndisë; dhe pa të ajo nuk mund të ekzistojë as edhe një orë.” John Calvin e përshkroi doktrinën e shfajësimit vetëm përmes besimit në drejtësinë e Krishtit si “mentesha kryesore në të cilin i gjithë religjioni ynë varet dhe boshti në të cilën gjithçka rrotullohet.” Kjo doktrinë ishte thelbi i përplasjes së madhe që ndodhi në shekullin e 16 në Evropë, dhe sipas studiuesve, kjo së bashku me kthimin në Bibël si e vetmja fjalë autoritare e Perëndisë, është faktori më i rëndësishëm për të mos thënë i vetmi që i ndryshoi faqen civilizimit perëndimor. Arsyeja për këtë është kjo: Një i burgosur me zinxhirë nëpër këmbë nuk mund të ndërtojë një civilizim të suksesshëm. Vetëm një shpirt, një mëndje, një zemër, një vullnet i lirë nga supesticioni, nga mëkati dhe faji që mëkati sjell, nga barra e dënimit e cila prodhon vetëm frikë dhe paralizim, vetëm një i çliruar mund të krijojë një civilizim të tillë. Një njeri në faj përpara Perëndisë nuk ka kohë të ndërtojë por vetëm të dridhet përpara Tij, dhe kjo na sjell së pari në nevojën e njeriut për të qenë i shfajësuar përpara Perëndisë.

I. Nevoja për Shfajësim

Nevoja jonë për shfajësim përpara Perëndisë shihet kontekstin e dy gjërave: Së pari realiteti i mëkatit njerëzor i cili është universal dhe së dyti në gjykimin dhe dënimin hyjnor që po vjen. Apostulli Pal thotë në pasazhin që lexuam sot: “I mallkuar është kushdo që nuk qëndron në të gjitha ato që shkruhen në librin e ligjit për t’i praktikuar ato.” Në fakt Pali po citon Bes. Rip. 27:26 dhe qëllimi i tij është të na bindë përmes Biblës që askush nuk mund ta plotësojë ligjin e Perëndisë. Askush nuk mund të përmbushë të tëra kërkesat e Perëndisë, askush nuk mund të përmbushë atë ashtu siç na kërkohet – deri në detajet më të vogla të saj. Krishti tha kur ishte në tokë: “Por është më lehtë që të mbarojnë qielli dhe toka, se sa të bjerë poshtë qoftë edhe një pikë nga ligji” (Luka 16:17, Mateu 5:18). Krishti na deklaron se ligji i Perëndisë duhet përmbushur në tërësinë e saj si dhe në çdo detaj të tijin. Këtë gjë thotë Pali ne nuk mund ta realizojmë dot. Dhe kjo gjë është thelbi i mëkatit. Ligji është si ajo tabela e qitjes që ne duhet ta godasim në shenjtë. Kjo “tabelë qitje” nuk përmban mundësinë për të marrë nga nota 10 deri në notën 0. Në këtë tabelë, nota është ose kalueshëm ose jo. Njerëzimi na deklaron Perëndia në Bibël ka dështuar në përmbushjen e detyrimit të tij ndaj Perëndisë. Tek Rom 3 Perëndia përmes gojës së Palit deklaron se të gjithë pa përjashtim janë nën mëkat.

Nuk ka asnjeri të drejtë, as edhe një. ¹¹ Nuk ka asnjeri që të kuptojë, nuk ka asnjeri që të kërkojë Perëndinë. ¹² Të gjithë kanë dalë nga udha e tij, që të gjithë janë bërë të padobishëm, nuk ka asnjë që të bëjë të mirën, as edhe një. ¹³ Gryka e tyre është një varr i hapur, me gjuhët e tyre kanë thurur mashtrime, ka helm gjarpërinjsh nën buzët e tyre; ¹⁴ goja e tyre është plot mallkim dhe hidhësi; ¹⁵ këmbët e tyre janë të shpejta për të derdhur gjak; ¹⁶ në udhët e tyre ka rrënim dhe gjëmë, ¹⁷ dhe nuk e kanë njohur udhën e paqes; ¹⁸ nuk ka druajtja e Perëndisë para syve të tyre. (Rom. 3:10-18).

Por nevoja jonë për shfajësim nuk shikohet vetëm në referencë me prezencën e mëkatit që është në gjithsecilin prej nesh pa përjashtim, por së dyti edhe në gjykimin dhe dënimin që ky mëkat hedh mbi ne. Kur Pali thotë “I mallkuar është kushdo që nuk qëndron në të gjitha ato që shkruhen në librin e ligjit për t’i praktikuar ato,” dhe kur Pali thotë që askush nuk mund të plotësojë ligjin, Pali gjithashtu ka thënë: I tërë njerëzimit është tashmë i gjykuar, i dënuar dhe në pritje të ekzekutimit e tij nga dora e Perëndisë.

Por si mund ti shmangemi mallkimit të Ligjit që është dënimi dhe gjykimi për mos përmbushjen e tij? Ne duhet të shfajësohemi nga ky mallkim, të shfajësohemi nga faji i mëkatit tonë, ne duhet të çlirohemi nga përgjegjësia jonë përpara Perëndisë. Por çfarë është shfajësimi nga këndvështrimi Biblik? Cila është doktrina Biblike e shfajësimit?

II. Kuptimi i Shfajësimit

a. Përkufizimi

Së pari le të marrim një përkufizim të shkurtër të Shfajësimit: Shfajësimi është akti gjyqësor i Perëndisë në të cilin Perëndia i fal mëkatet e njerëzve dhe i pranon ata sikur të ishin të drejtë. Vini re në këtë përkufizim se shfajësimi është një akt i Perëndisë. Nuk është një process që zgjatet por një akt që Perëndia e kryen brenda një momenti. Vini re gjithashtu që Shfajësimi është një akt gjyqësor apo një akt juridik: Tek Rom 5:18 Pali deklaron “Prandaj, ashtu si për një shkelje të vetme dënimi u shtri mbi të gjithë njerëzit, ashtu edhe me një akt të vetëm drejtësie, hiri u shtri mbi gjithë njerëzit për shfajësimin e jetës.” Perëndia Gjykatësi dhe Mbreti hyjnor deklaron nga froni i tij i gjykimit, i drejtësisë dhe i shenjtërisë se ne jemi të falur. Dhe jo vetëm kaq, por Perëndia nga po i njëjti fron na pranon sikur të ishim të drejtë. Në fakt, edhe pas faljes njeriu vazhdon të jetë mëkatar, ashtu siç edhe ka qenë gjithmonë. Në fakt Luteri e përmblodhi idenë e këtij akti juridik, një shfajësim juridik apo forensik me frazën e tij të famshme latine “simul iustus et peccator” – “në të njëjtën kohë edhe i dr
ejtë edhe mëkatar.” I krishteri në vetvete si njeri mbetet një mëkatar, por në marrëdhënie me Perëndinë, ai konsiderohet si i drejtë nga Perëndia për shkak të drejtësisë së Krishtit.

Imagjinoni një të burgosur përpara gjykatësit në sallën e gjyqit. Prokurori i provon të gjithëve fajin e tij. Mbrojtja nuk tenton që ta shpëtojë. Vetë i akuzuari e pranon fajin dhe lutet për mëshirë. Dhe për çudinë e të gjithëve, gjyqtari i çështjes e deklaron të akuzuarin të falur. Dhe jo vetëm kaq, por çohet në këmbë dhe i thotë që jo vetëm është i falur, por është plotësisht i pafajshëm athua se nuk ka mëkatuar kurrë, dhe sikur të mos mjaftonte as kjo, gjyqtari e merr kriminelin e falur dhe e quan birin e tij. Ky është akti juridik i shfajësimit. Kjo është çfarë bibla deklaron se Perëndia ka bërë ndaj nesh. Kuptohet se kjo mund të duket si padrejtësia e shekullt, Por Perëndia thotë Pali tek Rom 3:26 është në të njëjtën kohë edhe i drejtë edhe shfajësues pa rënë në kundërshtim me vetveten. Si e realizon Perëndia këtë? Për këtë duhet të kuptojmë bazën mbi të cilin ndërtohet shfajësimi ynë. Do t’ju jap tre “jo” dhe një “po,” apo tre përgjigje të gabuara dhe në fund përgjigjen e drejtë.

b. Baza

Së pari, baza mbi të cilin Perëndia bazon shfajësimin tonë nuk janë veprat tona apo meritat e njeriut. Apostulli Pal tek Gal 2:16 thotë “njeriu nuk shfajësohet me anë të veprave të ligjit, por me anë të besimit në Jezu Krishtin, besuam edhe ne në Jezu Krishtin, që të shfajësoheshim me anë të besimit në Krishtin dhe jo me anë të veprave të ligjit, sepse asnjë mish nuk do të shfajësohet me anë të veprave të ligjit.” Tek pasazhi që lexuam sot Pali thotë: “Dhe të gjithë ata që themelohen mbi veprat e ligjit janë nën mallkim, sepse është shkruar: “I mallkuar është kushdo që nuk qëndron në të gjitha ato që shkruhen në librin e ligjit për t’i praktikuar.” Tek Rom 4:5 Pali përsëri thotë “ndërsa atij që nuk vepron, por beson në atë që shfajëson të paudhin, besimi i tij i numërohet për drejtësi.” Pra, jo ai që punon dhe përpiqet që të prodhojë drejtësinë e vet i jepet shfajësimi nga Perëndia, por atij që i beson atij. Pali gjithashtu shkruan tek Titi 3:5 “ai na shpëtoi jo me anë të veprave të drejta që ne bëmë, por sipas mëshirës së tij, me anë të larjes së rilindjes dhe të ripërtëritjes së Frymës së Shenjtë.” Nuk jemi të shpëtuar me anë të drejtësisë që ne bëjmë por vetëm nga Hiri i Perëndisë.

Së dyti, baza mbi të cilin Perëndia bazon shfajësimin tonë nuk është as besimi ynë, aktin e të besuarit, ose ndonjë përgjigjetë bindur ndaj ungjillit. (PBË 11:1). Perëndia “… nuk e konsideron vetë besimin, aktin e të besuarit, ose ndonjë përgjigje të bindur ndaj ungjillit nga ana e [jonë] si drejtësinë [tonë],” (PBW XI:1). Perëndia nuk na fal thjeshtë se ne i besojmë Atij. Bibla nuk thotë se ne jemi të shfajësuar për shkak të besimit, por se jemi të shfajësuar përmes besimit. Besimi ynë nuk është shkaku i shpëtimit tonë, por thjesht instrumenti me anë të të cilit ne marrim shpëtimin. Kjo nuk duhet ngatërruar pasi janë dy gjëra të ndryshme. Besimi njerëzor nuk është i përsosur, Vetëm vepra e Krishtit dhe drejtësia e Tij është e përsosur, jo besimi ynë. Edhe në momentin e saj më të fortë, besimi ynë është i përzier me dyshime dhe si rrjedhim besimi ynë është i mëkatshëm. çfarë na shfajëson neve nuk është fuqia dhe pastërtia e besimit tonë por fuqia dhe pastërtia e veprës dhe e drejtësisë së Krishtit, i cili është objekti i besimit tonë.

Së treti, baza mbi të cilin Perëndia bazon shfajësimin tonë nuk është as derdhja e drejtësisë së Krishti brenda nesh. Ka disa Kisha që besojnë këtë gjë, në një farë mënyre ato janë më afër përgjigjes së vërtetë, pasi sa më në qendër të përgjigjes të vendosësh Krishtin dhe kryqin e Krishtit aq më shumë i afrohesh së vërtetës. Ka disa kisha që besojnë se Perëndia derdh brenda nesh, si një transfuzion gjaku drejtësinë e Krishtit. Kisha mesjetare besonte dhe vazhdon të besojë edhe sot që Perëndia injekton brenda nesh drejtësinë e Krishtit dhe na lëshon të lirë për ta fituar vetë shpëtimin tonë, shfajësimin tonë. Problemi me këtë gjë është se edhe në këtë rast, edhe pse përfshihet vepra e Krishtit, shpëtimi ynë ende bazohet në ne dhe në atë që ne do të mund të jemi në gjendje të realizojmë me këtë drejtësi të injektuar të Krishtit.

Përgjigja e duhur se mbi ç’bazë e themelon Perëndia shfajësimin tonë është kjo: Krishti përmbushi ligjin plotësisht dhe përsosmërish, duke filluar me çdo gjë që ai bëri deri në momentin e Kryqëzimit në kryq, por mbi të gjitha në Kryqin e Golgotës, Biri i Perëndisë, Jezus Krishti fitoi ato merita apo prodhoi një masë të pafundme drejtësie për mëkatarët dhe në vendin e tyre. Rom 5:8 thotë që “Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne.” Tek Gal 3:13, pasazhi i sotëm, Pali thotë “Krishti na shpengoi nga mallkimi i ligjit, sepse u bë mallkim për ne.” për shpëtimin tonë ndodhën dy transferta hyjnore. Së pari, Krishti transferoi mbi veten e tij mëkatin tonë, fajin e mëkatit tonë, mallkimin tonë dhe dënimin që na takonte ne për shkak të mëkatit tonë dhe e tërhoqi atë zvarrë rrugëve të Jerusalemit deri në kryq. Apostulli Pjetër thotë “Krishti ka vuajtur një herë për mëkatet, i drejti për të padrejtët, për të na çuar te Perëndia” (1 Pjet. 3:18). Krishti transferoi mbi veten e tij padrejtësinë tonë dhe së dyti transferon nga vetja e tij mbi ne drejtësinë e Tij. Rom 3:22 shpall qartë transferimin e drejtësisë së Krishtit mbi të gjithë ata që besojnë: “… drejtësia e Perëndisë nëpërmjet besimit në Jezu Krishtin për të gjithë e mbi të gjithë ata që besojnë, sepse nuk ka dallim.” Kështu pra, ka një transfertë dyfishe që ekziston ndërmjet nesh dhe Krishtit dhe që është i detyrueshëm për shfajësimin tonë: Së pari mëkati ynë transferohet në llogarinë e Krishtit, së dyti, drejtësia e Krishtit transferohet në llogarinë tonë. Vini re që Rom 3:22 që sapo ju lexova përmend që kjo drejtësi merret jo për shkak të besimit, por nëpërmjet besimit si instrument marrës, dhe së dyti drejtësia e Krishtit nuk injektohet ndër ata që besojnë por hidhet mbi të gjithë ata që besojnë. Drejtësia e Krishtit mbulon padrejtësinë tonë, dhe është për këtë arsye që Perëndia si gjykatës na në aktin juridik të shfajësimit na deklaron të falur, dhe madje të drejtë sikur të mos kishim mëkatuar kurrë pasi Krishti nuk mëkatoi kurrë dhe gjithashtu edhe ne, të veshur me drejtësinë e Krishtit, dukemi sikur nuk kemi mëkatuar kurrë. Ky është hiri i Perëndisë për ju, kjo është arsyeja përse Krishti vdiq në kryq për ju: që ju të visheni me petkun e drejtësisë së Krishtit; që ju të dukeni të drejtë kur ende jeni mëkatarë; që ju të dukeni të bukur nga bukuria e Krishtit kur ju ende jeni të shpërfytyruar nga brenda nga barra e mëkatit dhe vuajtja shpirtërore dhe fizike që mëkati ka shkaktuar në jetën tuaj.

III. Instrumenti i Shfajësimit: Vetëm Besimi

Por lind pyetja, si transferohet kjo drejtësi e Krishtit nga Ai tek ata që e dëshirojnë këtë? Çfarë duhet të bëjmë që ti ja veshim vetes drejtësinë e Krishtit me qëllim që për tu shpëtuar e shfajësuar, me qëllim që Ati të mos na shikojë më ne dhe padrejtësinë tonë por Krishtin dhe drejtësinë e Tij? Ne duhet të përdorim të vetmin instrument transferues të drejtësisë së Krishtit për shfajësimin
tonë që është besimi. Bibla deklaron, që i vetmi instrument i shfajësimit është besimi në drejtësinë e Krishtit. Jo besimi plus veprat tona pasi kjo do të thotë drejtësia e Krishtit plus drejtësinë tonë. Rom 5:1 thotë “Të shfajësuar, pra, me anë të besimit, kemi paqe me Perëndinë nëpërmjet Jezu Krishtit, Zotit tone.” Rom 3:24 thotë për ata që besojnë në Krisht se ata “janë shfajësuar falas me anë të hirit të tij, nga shpengimi që është në Krishtin Jezus.” Këto vargje flasin për besimin si një instrument ekskluziv që nuk duhet përzier me instrumente të tjera. Ne thotë Pali tek Rom 3:28 “pra, konkludojmë se njeriu është i shfajësuar nëpërmjet besimit pa veprat e ligjit.” Ja pra ekskluziviteti i besimit si instrumenti nëpërmjet të cilit ne mrrim shfajësimin. Vini re që në këtë varg, Pali insiston në doktrinën e Sola Fide – Vetëm përmes Besimit duke e artikuluar çështjen si pozitivisht ashtu edhe negativisht. Në një retorikë pozitive Pali thotë “konkludojmë se njeriu është i shfajësuar nëpërmjet besimit.” Dhe pastaj, si për të hequr çdo fije dyshimi, ai shton edhe frazën mohuese “pa veprat e Ligjit.”

Kjo është doktrinë biblike e shfajësimit dhe shpëtimit vetëm përmes besimit, një besim i cili ka si objekt të vetëm drejtësinë e Krishtit dhe vetëm drejtësinë e tij. Kjo është doktrina biblike që pat humbur plotësisht në Kishën e mesjetës dhe që vazhdon të jetë e tillë edhe sot në ato kisha dhe madje edhe në shumë kisha protestante sot. Kjo është doktrina që Reformatorët dhe Reformacioni Evropian i shekullit të 16^të rizbuloi në faqet e Biblës, dhe nuk kishte si të ndodhte ndryshe, pasi nëse ne i drejtohemi vetëm Biblës si e vetmja Fjalë hyjnore dhe plot autoritet e Perëndisë, ne do të gjejmë atje që shpëtimi është vetëm përmes besimit në të vetmin objekt – Krishtin si i vetmi shpëtimtar, profet, prift, mbret dhe avokat i popullit të tij. Kjo vëllezër dhe motra nuk është diçka që ne e kemi fituar apo merituar, por është dhurata e pamerituar e Perëndisë, është vetëm për shkak të Hirit sovran të Perëndisë që ne mund të dimë rrugën e shpëtimit, një metodë që Perëndia Triune na e ofron vetëm e vetëm që e gjithë lavdia ti shkojë vetëm Atij, Soli Deo Gloria.

07. Sola Gratia-Vetëm nga Hiri

Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, ⁹ jo nga vepra, që të mos mburret askush. ¹⁰ Ne në fakt jemi vepra e tij, e krijuar në Krishtin Jezus për veprat e mira që Perëndia përgatiti që më parë, që ne të ecim në to.

Efesianeve 2:8-10

I. Çfarë është Hiri i Perëndisë

Krishti përmes Apostullit Pal na deklaron: “Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë.” “Të shpëtuar me anë të hirit!” Por çfarë është hiri i Perëndisë? Përkufizimi më i shkurtër që mund të jipet dhe që duhet fiksuar mirë në mëndje dhe në zemër është ky: Hiri është një dhuratë e pameritueshme që na jepet nga Perëndia. Perëndia së pari nuk i jep besimtarëve në Krisht atë që ata meritojnë, dhe lavdi Zotit për këtë pasi për shkak të mëkatit tonë, e vetmja gjë që ne meritojmë është dënimi i përjetshëm. Perëndia nuk na jep dënimin që ne meritojmë dhe kjo është pjesa e parë e hirit. Pjesa e dytë e hirit është kjo: Perëndia na jep diçka në ne në fakt nuk e meritojmë, na jep dashurinë e Tij, na jep miqësinë e Tij, na ofron që të kemi një marrëdhënie të vërtetë, të thellë dhe personale me atë, na pastron nga mëkati ynë, na i fal fajet, na adopton dhe na quan bijtë dhe bijat e tij, na ruan, na mbron, na bekon fëmijët dhe familjet, na jep Frymën e Shenjtë, dhe në fund na jep edhe jetën e përjetshme në gjirin e Tij. Të gjitha këto janë dhurata të pamerituara që vijnë nga dora e Perëndisë, dhe të gjitha këto dhurata të pamerituara quhen hiri i Perëndisë. Pra, çfarë është hiri i Perëndisë? Favori i pamerituar i Perëndisë në të cilin ne jo vetëm që nuk marrin dënimin që meritojmë por për më tepër marrin dhurata që nuk i meritojmë. Ky është hiri i Perëndisë.

a. Origjina e Hirit: Dashuria e Perëndisë

Por përse na jep Perëndia hir, çfarë e shtyn atë për ta bërë këtë gjë? Cila është origjina e hirit? Vëllezër, Hiri i Perëndisë buron nga zemra atërore plot dashuri e Perëndisë. Origjina e Hirit është dashuria e Perëndisë. Tek Efes 1:4 Pali thotë se Perëndia “…na zgjodhi në të [Krishtin] përpara se të themelohej bota, që të jemi të shenjtë dhe të papërlyer përpara tij në dashuri,” – Ati na zgjodhi në dashuri. Tek Eph 2:4 Pali përsëri thotë “Por Perëndia …është i pasur në mëshirë, për shkak të dashurisë së tij të madhe me të cilën na deshi.” Perëndia ka mëshirë dhe hir për ne për shkak të dashurisë së tij të madhe. Ne jemi dashur në Krishtin dhe përmes Krishtit nga Perëndia, nga një qenie hyjnore, sovrane, e pavarur nga ne në të gjitha ndjenjat, dëshirat, mendimet dhe veprimet e Tij. Perëndia na ka dashur jo sepse pa ndonjë gjë të mirë në ne, por na ka dashur pasi ai është një Perëndi i dashurisë që i zgjedh që të derdhë dashurinë e Tij mbi njeriun pavarësisht nga ligësia dhe mëkati që mbizotëron në ne. “Shikoni ç’dashuri të madhe na dha Ati,” thotë Apostulli Gjon, një dashuri pa paralel në këtë botë pasi ajo është e themeluar jo në njeriun por në vetë Perëndinë.

b. Kostoja e Hirit: Kryqi i Krishtit

Kjo është një dashuri që neve e marrim falas, është një dhuratë e pamerituar përndryshe nuk do të ishte nga hiri, por kjo dhuratë nuk është pa kosto. Dikush duhet të paguaj për këto dhurata dhe këtë pagesë e ka bërë Krishti. Kostoja e Hirit është kryqi i Krishtit. Pali thotë tek Efes 1:7 “në [Krishtin] cilin kemi shpengimin me anë të gjakut të tij, faljen e mëkateve sipas pasurivë së hirit të tij.” Jeta dhe vdekja e Krishtit në Kryq është pagesa që Krishti pagoi me trupin e Tij me qëllim që të blejë ato gjëra shpirtërore që ju nuk mund ti fitoni kurrë, por që Krishti pasi i ka blerë me gjakun e Tij jua shpërndan fala, si një dhuratë e pamerituar, që është hiri i Perëndisë. Të krishterë, fjala Hir është një fjalë e larë në gjak dhe ju kurrë nuk duhet të mendoni mbi dhe të flisni përreth hirit duke e veçuar atë nga gjaku i Krishtit. Fjala Hir është një fjalë me tre shkronja por që i ka kushtuar Perëndisë Birin, i ka kushtuar Krishtit jetën për ti dhënë Kishës përjetësinë.

c. Pasuria e Hirit: Biri i Perëndisë

Por Bibla nuk na flet vetëm për hirin si një dhuratë e pamerituar që buron nga dashuria e Perëndisë dhe që i ka kushtuar Perëndisë Krishtin në Kryq, por flet për këtë hir si një pasuri e paçmuar për popullin e Perëndisë. Tek Efes 1:7 shkruhet se ne “kemi shpengimin me anë të gjakut të tij, faljen e mëkateve sipas pasurive së hirit të tij.” Po kështu tek Efes 2:7 thihet se ne duhet të dëshmojmë për “pasurinë e pamasë të hirit të tij.” Në çfarë konsiston pasuria e Hirit të Perëndisë? Kjo mund të duket thjesht si lojë fjalësh që Apostulli i ditur Pal bën me ne, por nuk është kështu. Pasuria e vërtetë e Hirt, dhurata e pamerituar që na jepet nga Perëndia nuk është vetëm falja e mëkateve, drejtësia përpara perëndisë, paqja me Perëndinë, birësimi që na bën ai dhe bekmet e Frymës së Shenjtë, por mbi të gjitha Perëndia At na dhuron neve vetveten. Ati na ka dhuruar Personin e dytë të Trinisë së Shenjtë, Zotin Jezus Krisht. Krishti është pasuria e pafundme e hirit të pamasë së Perëndisë pasi si Perëndi, fuqia e Krishtit është e pafundme, njohja e Tij, kujdesi i Tij, dhe dashuria e Tij është e pafundme. Perëndia na ka dhënë si një dhuratë të pameritueshme vetveten. Në Dhiatën e Vjetër Perëndia premtoi vetveten kur tha: Unë do të jem Perëndia juaj dhe i bijve tuaj. Në Dhiatën e Vjetër dhe të Re Krishti është quajtur Emanuel, Perëndia në mesin tonë. Apostulli Pjetër në predikimin e Tij të parë Apostolik i deklaroi tërë botës dhe madje edhe juve kryetarëve të familjeve në këtë sallë këtë: “Premtimi është për ju dhe për bijtë tuaj, dhe madje edhe për të gjithë ata që janë larg.” Apostulli Pal gjithashtu predikoi doktrinën e prezencës së Krishtit në trupin dhe shpirtin e besimtarëve dhe këtë ai e quan një mister, një realitet që edhe pse u paratha nga Perëndia në Dhiatën e Vjetër, nuk u kuptua edhe aq mirë nga njerëzit. Dhe duke folur për misionin e tij apostolik si predikues i ungjillit Pali thotë tek Kolosiance 1:26-27 këtë: “misterin që u mbajt i fshehtë gjatë shekujve dhe brezave, por që tani iu shfaq shenjtorëve të tij, të cilëve Perëndia deshi t’ua bëjë të njohur cilat ishin pasuritë e lavdisë së këtij misteri ndër johebrenjtë, që është Krishti në ju, shpresë lavdie.” Krishti në ju, prezenca e Zotit dhe Perëndisë Bir brenda qenies së besimtarëve, dhe këtë prezencë thotë Pali është pasuria që Perëndia ju ka dhënë juve nga Hiri i tij. Krishti brenda jush që besoni është ji vetëm nga hiri i Perëndisë dhe vetë hiri i Perëndisë por është edhe pasuria që ju është dhuruar. Perëndia ju ka dhuruar juve vetveten, një favor i pamerituar nga ju por që e ka burimin në dashurinë e Perëndisë. Dhe kjo është arsyeja pse Pali thotë që ne predikojmë vetëm Krishtin, dhe atë të Kryqëzuar. Krishti është mbushullimi apo plotësia e hirit të Perëndisë në ungjillin që predikohet.

Por fatkeqësisht, sot fjala hir nuk ka shumë vlerë ne fjalorin e Kishës. Hiri i mrekullueshëm dhe madhështor i Perëndisë nuk konsiderohet edhe kaq madhështor, dhe arsyeja për këtë ndryshim ka të bëjë më këndvështrimin që njerëzimi ka për vetveten. Njerëzimi brenda dhe jashë kishës refuzon ta
shikojë veten e saj ashtu siç ëshë në të vërtetë, e ngjizur, e lindur dhe e trajnuar në mëkat, ligësi e mosbindje. Ne nuk e vlerësojmë Hirin pasi nuk ia njohim vlerën mëkatit. Sa më i parandësishëm të konsiderohet mëkati, po aq edhe më i pavlerë bëhet Hiri për njeriun. Sa më lartë ta shikojmë veten aq edhe më e panevojshme bëhet Hiri i perëndisë dhe vetë Krishti rezus dhe kryqi i tij për ne. Por cila është situata e vërtetë në të cilën ndodhet njerëzimi?

II. Cila është situate në të cilën ndodhet njerëzimi

a. Pa-aftësi Totale

Së pari Perëndia na deklaron në Bibël që njeriut dergjet në një situatë rënie totale shpirtërore, dhe në një pa-aftësi totale për të shpëtuar veten përmes meritave të veta. Tek Romakëve 3 Apostulli pal thotë për njerëzimin:

“Dënimi i këtyre është i drejtë. ⁹ E çfarë pra? A kemi ne ndonjë epërsi? Aspak! E kemi treguar në fakt që më përpara se si Judenjtë ashtu edhe Grekët janë të gjithë nën mëkat, ¹⁰ siç është shkruar: “Nuk ka asnjeri të drejtë, as edhe një. ¹¹ Nuk ka asnjeri që të kuptojë, nuk ka asnjeri që të kërkojë Perëndinë. ¹² Të gjithë kanë dalë nga udha e tij, që të gjithë janë bërë të padobishëm, nuk ka asnjë që të bëjë të mirën, as edhe një. ¹³ Gryka e tyre është një varr i hapur, me gjuhët e tyre kanë thurur mashtrime, ka helm gjarpërinjsh nën buzët e tyre; ¹⁴ goja e tyre është plot mallkim dhe hidhësi; ¹⁵ këmbët e tyre janë të shpejta për të derdhur gjak; ¹⁶ në udhët e tyre ka rrënim dhe gjëmë, ¹⁷ dhe nuk e kanë njohur udhën e paqes; ¹⁸ nuk ka druajtja e Perëndisë para syve të tyre”.”

Të gjithë pa përjashtim kemi mëkatuar ndaj Perëndisë dhe njëri tjetrit, dhe si rrjedhim të gjithë gjendemi nën dënimin e Perëndisë. “Të gjithë nën mëkat, ¹⁰ siç është shkruar: “Nuk ka asnjeri të drejtë, as edhe një.” Por jo vetëm kaq, diçka thelbësore ka ndryshuar në qenien njerëzore. Njeriu ka humbur aftësinë për të dëshiruar që të kthehet për tek Perëndia, njerëzimi ka humbur aftësinë që të kuptojë realitetin e tij shpirtëror, njeriu ka humbur aftësinë për të kërkuar Perëndinë dhe për tu bërë i dobishëm për perëndinë. “Nuk ka asnjeri që të kuptojë, nuk ka asnjeri që të kërkojë Perëndinë. ¹² Të gjithë kanë dalë nga udha e tij, që të gjithë janë bërë të padobishëm, nuk ka asnjë që të bëjë të mirën, as edhe një” thotë Pali. Tek Zanafilla 6:5 ne lexojmë: “Dhe tani Zoti pa që ligësia e njerëzve ishte e madhe mbi tokë dhe që tërë synimet e mendimeve të zemrës së tyre nuk ishin gjë tjetër veçse e keqja në çdo kohë.” Një pemë e mirë – tha Krishti në një nga predikimet e tij në Ungjill – mund të japë vetëm fryte të mira, një pemë e keqe mund të japë vetëm fryte të këqija. Njihini njerëzit nga frytet e tyre, dhe frytet e njerëzimit dëshmojnë se ajo nuk është në gjendje që të kërkojë dhe as të dëshirojë që të kërkojë Perëndinë. Njerëzimi nuk është në gjendje që të ndryshojë vetveten. Jeremia 13:23 thotë “A mundet një Etiopias të ndryshojë lëkurën e tij o një tigër të këmbejë lëkurën me vijëza? Në të njëjtën mënyrë ju, që jeni mësuar të bëni të keqen, a do të mund të bënit të mirën?” Përgjigja është jo. Njerëzimi është i paftë për të ecur drejt Perëndisë. Pali thotë tek Rom 8:7-8 “Në fakt mendja e kontrolluar nga mishi është armiqësi kundër Perëndisë, sepse nuk i nënshtrohet ligjit të Perëndisë dhe as nuk mundet. ⁸ Prandaj ata që janë në mish nuk mund t’i pëlqejnë Perëndisë.”

b. Nevoja për shpëtim dhe regjenerim

Rrjedhimisht del nevoja për shpëtim dhe për regjenerim. Krishti tha tek Ungjilli i Gjonit 3:5-6 “në të vërtetë, në të vërtetë po të them se kush nuk ka lindur nga uji dhe nga Fryma, nuk mund të hyjë në mbretërinë e Perëndisë. ⁶ Ç’ka lindur nga mishi është mish; por ç’ka lindur nga Fryma është frymë.” Krishti tha: që ju të ndryshoni ju duhet të rilindi përsëri, ju duhet që të rigjeneroheni që të fitoni aftësinë për tiu afruar Perëndisë. Ju duhet që të lindni nga fryma që ti pëlqeni Perëndisë. Ju duhet që të rilindin nga Fryma e Shenjtë që mendja juaj të mos jetë më e kontrolluar nga mishi e mëkati, dhe që mendja juaj të mos dëshirojë më që të jetë në armiqësi me Perëndinë por në miqësi me Atin e dashurisë. Ne, njerëzit kemi nevojë që të shpëtohemi nga mëkati ynë, kemi nevojë që faji ynë të shpagohet, që borxhi ynë ndaj Perëndisë të lahet. Pali thotë tek Rom 6:3 që paga e mëkatit është vdekja, por si mund të paguhet kjo pagesë më vdekje kur në fakt ne dëshirojmë që të jetojmë? Por ne kemi nevojë që të shpëtohemi jo vetëm nga mëkati dhe nga paga e mëkatit por edhe nga pasojat e mëkatit në jetën tonë. Mëkati shkakton dominim. Kur ne mëkatojmë, mëkati fiton pushtet mbi ne dhe na fton dhe detyron për të mëkatuar përsëri, na thith në një rreth vicioz nga i cili nuk mund të dalim më po të mos jetë për Krishtin i cili e thyen dominimin e mëkatit mbi ne. Por mëkati gjithashtu sjell edhe zemërimin e Perëndisë ndaj nesh, ky zemërim duhet shuar, Perëndia duhet paqtuar, kjo është të kesh nevojë për shpëtim.

Jeremia 13:23 thotë “A mundet një Etiopias të ndryshojë lëkurën e tij o një tigër të këmbejë lëkurën me vijëza? Në të njëjtën mënyrë ju, që jeni mësuar të bëni të keqen, a do të mund të bënit të mirën?” Përgjigja është jo. Krishti thotë se ka një rrugëdalje, dhe metoda e shpëtimit është kjo: Sola Gratia – Vetëm nga Hiri.

III. Përse Sola Gratia – Vetëm nga Hiri? Cila është dëshmia Biblike?

Por pse Solia Gratia – Vetëm nga Hiri? Pasi vetëm Krishti vdes në kryq për të na blerë, për të paguar borxhin tonë për ne, dhe pasi e ka bërë këtë është Ati dhe Biri që dërgojnë Frymën e Shenjtë për të na rilindur shpirtërisht, për të na rigjeneruar, për të na çliruar mendjen dhe zemrën nga dominimi i mëkatit, për të na aftësuar sytë për të parë Krishtin, për të na aftësuar zemrën për të dashur Perëndinë, për të na aftësuar vullnetin për të marrë vendimin për tju afruar Perëndisë më besim. Është për këtë arsye që Pali thotë në tekstin që kemi për sot “⁸ Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, ⁹ jo nga vepra, që të mos mburret askush.” Ju nuk mund të vdisnit në kryq për vetën tuaj, ju nuk mund të prodhonit Krishtin, ju nuk mund të urdhëroni Frymën e Shenjtë, ju nuk mund të ringjallni vetveten, ju nuk mund të rilindni vetveten. Dikush tjetër duhet ta bëjë për ju dhe ky është hiri i Perëndisë që ju nuk e meritoni. Dikush tjetër duhet të bëjë operacion zemre brenda jush dhe këtë gjë ju nuk mund tja bëni vetvetes por dikush tjetër duhet ta bëjë brenda jush dhe Kjo është Fryma e Shenjtë. Ju nuk e urdhëroni atë. Krishti tha tek Gjoni 3:8 “Era fryn ku të dojë dhe ti ia dëgjon zërin, por ti nuk e di nga vjen as ku po shkon; kështu është edhe çdo njëri që ka lindur nga Fryma.” E pra, kjo vepër e Perëndisë nuk ndodh pasi ju e meritoni, nuk ndodh pasi ju e dëshironi, nuk ndodh pasi ju e urdhëroni por sepse Perëndia ju deshi ku ju ishit ende armiq të tij, dhe për shkak të dashurisë ai u tregua i hirshëm, ju dha një dhuratë të pamerituar. Perëndia na “zgjodhi në [Krishtin Jezus] përpara se të themeloh
ej bota, që të jemi të shenjtë dhe të papërlyer përpara tij në dashuri, ⁵ duke na paracaktuar që të birësohemi në veten e tij me anë të Jezu Krishtit, sipas pëlqimit të vullnetit të vet, ⁶ për lëvdim të lavdisë së hirit të tij, me të cilin na bëri të pëlqyer në të dashurin Birin e tij, ⁷ në të cilin kemi shpengimin me anë të gjakut të tij, faljen e mëkateve sipas pasurive së hirit të tij,” (Efes 1:4-7). Vërtetë siç thotë Apostulli Pal “⁸ Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë.”

Ne besojmë në doktrinën Sola Gratia – Vetëm nga Hiri pasi hiri nëse nuk është i vetëm atëherë nuk është hir. Fjala vetëm na ndihmon që të kuptojmë dhe mbajmë mend origjinën e Hirit, ajo vjen vetëm nga Perëndia dhe jo nga Njeriu apo nga Perëndia + Njeriun. Zemra njerëzore është fabrikë idhujsh, dhe idhulli kryesor, produkti më i prodhuar i kësaj fabrike është krenaria shpirtërore. Njerëzit gjithmonë dëshirojnë që të marrin nga lavdia e të tjerëve, pa përjashtuar këtu edhe nga lavdia e Perëndisë. Por Perëndia është një person xheloz kur vjen puna tek lavdia e Tij. Nuk e ndan atë me njeriun dhe për këtë arsye na shpëton vetëm nga hiri. Pali thotë tek Rom 11:36 “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë! Amen!”

IV. Cilat janë frytet e Hirit

Por së fundi, duhet që të vë në dukje që edhe pse Bibla dhe Kisha kanë besuar gjithmonë në doktrinën e Sola Gratia – Vetëm nga Hiri i Perëndisë, bibla dhe Kisha kanë besuar gjithmonë që ky Hir që vjen i vetëm prodhon fryte. Në vargun që vijon, tek Efes 2:10 Pali thotë “Ne në fakt jemi vepra e tij, e krijuar në Krishtin Jezus për veprat e mira që Perëndia përgatiti që më parë, që ne të ecim në to.” Si vepra e Perëndisë, ne jemi të rikrijuar për perëndinë që të bëjmë vepra të mira, të japim frytë. Cilat janë këto fryte, këto vepra të mira në të cilat ne duhet të ecim?

1. Së pari hiri prodhon përulje. Kur hiri i Perëndisë pushton zemrën e besimtarit, një prej fryteve që prodhon atje është përulja shpirtërore, po mungesa e krenarisë. Efes 2:9 thotë: “Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, ⁹ jo nga vepra, që të mos mburret askush.” Dhe si të mos jetë ndryshe. E vetmja gjë që ne ofrojmë për shpëtimin tonë është mëkati ynë dhe asgjë tjetër. Edhe besimi me të cilin ne i afrohemi Perëndisë nuk vjen nga ne por na jepet apo prodhohet në ne nga Fryma e Shenjtë. Nëse ju e quani veten të Krishterë sot dhe keni krenari në zemrat tuaja atëherë ju nuk e keni kuptuar mesazhin e ungjillit, ju nuk e keni kuptuar ligësinë dhe fuqinë e mëkatit tuaj, domosdoshmërinë e hirit, dhuratën e Perëndisë dhe xhelozinë e Tij për lavdinë e Tij.

2. Së dyti, hiri prodhon sigurinë e faljes dhe të shpëtimit. Tek Rom 8:15 Pali thotë se kur ju merrni hirin e Perëndisë ju nuk merrni “një frymë robërie, që të keni përsëri frikë, po keni marrë frymën e birërisë, me anë të së cilës ne i thërrasim [Perëndisë]: “Aba, o Atë!”.” Pak më posh, në vargun 33 Pali thotë po “Kush do t’i padisë të zgjedhurit e Perëndisë? Perëndia është ai që i shfajëson.” Kur ne kuptojmë hirin, ne çlirohemi, dhe jo vetëm nga faji dhe fuqia e mëkatit mbi ne, por gjithashtu edhe nga frika që mëkati, faji dhe fuqia e mëkatit prodhon në ne. Hiri që na fal dhe na shpëton edhe nga çliron që të duam Krishtin, që të gëzohemi në të. Zemra që ka shijuar hirin e Perëndisë ndjehet e sigurt në krahët e plotfuqishme të Perëndisë, pasi ato tashmë nuk janë më për të krahë ndëshkimi po krahë mbrojtjeje, dhe ky është hiri sigurisë së faljes dhe shpëtimit.

3. Së treti, hiri prodhon adhurim. Kur ne kuptojmë dhe shijojmë favorin dhe dashurinë e pamerituar të Perëndisë, zemrat tona automatikisht e rrëzojnë qenien tonë në gjunjë përpara Perëndisë ashtu siç bëri edhe me Apostullin Pal, kur pasi ka analizuar në katër kapitujt e parë në librin e Romakëve ligësinë dhe fuqinë e mëkatit, dhe më pas pasi ka shtjelluar në katër kapitujt e tjerë hirin e Perëndisë në Krishtin Jezus, në fund të kapitullit të tetë përfundon në gjunjë në një shpërthim doksologjik kur e adhuron hirin e Perëndisë me një himn.

4. Së katërti, hiri prodhon dedikim. Kur hiri i Perëndisë pushton zemrat tona, zemrat tona doksologjike – plot adhurim nuk qëndrojnë vetëm në gjunj, por edhe ngrihen në këmbë. Tek Rom 12:1-2 Pali i bën thirrje Kishës, juve që për shkak të dhembshurisë dhe hirit të Perëndisë “ta paraqisni trupin tuaj si fli të gjallë, të shenjtëruar, të pëlqyer te Perëndia, që është shërbesa juaj e mençur.” Hiri prodhon shërbim, hiri prodhon në ne sakrifica e flijim. Nëse dy orë në Kishë ditën e Dielë është koncepti juaj i Krishterimit atëherë ju nuk e keni kuptuar dhe as përjetuar hirin e Perëndisë në jetën tuaj. Perëndia dëshiron të gjithë qenien tuaj, gjithçka që jeni dhe gjithçka që keni.

5. Së pesti, hiri prodhon transformim. Një jetë që ka përjetuar hirin e Perëndisë është një jetë që po transformohet sipas imazhit të Krishtit. Perëndia na ka zgjedhur dhe shpëtuar nga hiri që të jemi “të ngjashëm me shëmbëlltyrën e Birit të tij,” (Rom 8:29). Pali thotë që kur ne adhurojmë Krishtin “Dhe ne të gjithë, duke soditur fytyrëzbuluar lavdinë e Zotit si në pasqyrë, transformohemi në të njëjtën shëmbëllim nga lavdia në lavdi, prej Frymës së Zotit.” Jini të shenjtë siç edhe unë jam i shenjtë është urdhri i Perëndisë si në Dhiatën e Vjetër edhe në atë të Renë. Ecni siç Krishti eci urdhëron Pali. Po e mbyll duke përsëritur urdhrin që Pali na jep në pasazhin e sotëm: “Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, ⁹ jo nga vepra, që të mos mburret askush. ¹⁰ Ne në fakt jemi vepra e tij, e krijuar në Krishtin Jezus për veprat e mira që Perëndia përgatiti që më parë, që ne të ecim në to.” Amen.

06. Solus Christus (II) – Supremacia e Krishtit mbi Gjithçka

Si mund të qëndrojë i drejtë, njeriu mëkatar përpara Perëndisë? Si mund të bëhet i pranueshëm për të? Si mund të jetojë? Të tëra këto pyetje, dhe madje edhe çdo pyetje tjetër e natyrës shpirtërore do të gjejë përgjigje në atë që janë quajtur “Pesë Solat e Reformacionit.” Përgjigja është:

Shkoni vetëm tek Fjala – Sola Scriptura, – ku ju do të gjeni që vetëm Krishti, dhe Krishti i vetëm në kryq është zgjidhja e vetme që Perëndia i jep problemit – Solus Christus, – vetëm e vetëm për shkak të hirit të Tij sovran dhe jo për shkak të ndonjë gjëje të mirë në ne – Sola Gratia, – një Krisht që ne duhet ta marrim vetëm dhe vetëm përmes instrumentit të besimit – Sola Fide, – dhe e gjitha kjo vetëm për lavdinë e Perëndisë që ne të jetojmë vetëm për Atë – Soli Deo Gloria.

Javën e kaluar ne filluam studimin e solos së dytë, Solus Christus që përkthehet “Vetëm Krishti.”Javën e kaluar ne pamë që Bibla deklaron që Jezus Krishti është i vetmi ndërmjetës ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Ai është i vetmi ndërmjetës dhe si i tillë nuk ka nevojë për ndihmën e Marisë, papës, shenjtorëve, engjëjve apo priftërinjve apo pastorëve për të ndërmjetësuar paguar mëkatin tonë në kryq, për të na pajtuar me Atin. Javën e kaluar pamë se si arsyeja për këtë ekluzivitet të Krishtit si ndërmjetësues bazohet në atë që Krishti është. Krishti është i vetmi që është edhe njeri edhe Perëndi dhe si rrjedhim është i vetmi që mund të ndërmjetësojë ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Pali shkroi tek 2 Tim. 2:5 këtë: “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri.” Arsyeja e dytë tepër e rëndësishme që Krishti është i vetmi Ndërmjetësues bazohet mbi pamëkatshmërinë e Krishtit. Krishti është i vetmi njeri i pamëkatë. Bibla e përmban shumë qartë faktin dhe doktrinën që të tëra qeniet njerëzore pas Adamit, përfshi këtu Marien, Apostujt, Papët dhe Mitropolitët janë të lindur me mëkatin e Adamit, në fajin dhe dënimin e mëkatit dhe madje përpara Perëndisë porsa i përket mëkatit – shpirtërisht të vdekur në të. Krishti është i vetmi i pamëkatë, dhe si rrjedhim, së bashku me të qënit Perëndia-Njeri ai është i vetmi që është në pozitë për të qenë si në prezencën e Perëndisë ashtu edhe të njeriut. Krishti, për shkak të natyrës së tij mund të jetë i vetmi Ndërmjetës, i vetmi Mediator i Hirit të Perëndisë për tek njerëzit. Por Krishti nuk është Mediator vetëm për shkak të natyrës së personit të tij, por edhe për shkak të veprës së Tij. Kur ne studiojmë Krishtin, ne gjithmonë studiojmë si personin e Tij ashtu edhe veprën e Tij. Sot unë do të fokusohem në faktin që vetëm Krishti është Ndërmjetësi ndërmjet Perëndisë dhe Njeriut për shak të ofiqeve dhe veprave që Perëndia At i dha Perëndisë Bir, Krishtit Jezus për të bërë në tokë dhe më pas në qiell. Kush janë këto ofiqe, cilat janë këto vepra që i janë dhënë Krishtit nga Perëndia për të qenë Mediator apo ndërmjetës i Perëndisë me njeriun?

I. Krishti është i vetmi Krye-Prift Shpagues në Sakrificë

Krye-Prifti ka dy qëllime në shërbesën e Tij, sa pari Krye-Prifti ofron një sakrificë për popullin e Perëndisë, dhe së dyti Krye-Prifti futët në prezencën e Perëndisë dhe lutët për popullin e Perëndisë. Vepra e parë e Krishtit si kryeprift është që të ofrojë një sakrificë shpaguese për të zgjedhurit e Perëndisë. Ajo çfarë e veçon Krishti nga priftërinjtë e tjerë apo edhe të tërë kryepriftërinjtë që kanë qënë përpara dhe pas tij është fakti që ai nuk ofroi diçka apo dikë tjetër si sakrificë për të shpaguar mëkatet tona, por afroi veten e tij. Krishti ishte si kryeprifti ofrues ashtu edhe qengji i sakrificës i ofruar për shpagim, për të larë me gjakun e tij mëkatet tona. Vini re deklaratën Biblike për këtë:

Së pasi le të lexojmë një varg nga Psalmi 110 i cili është një Mesianik. Një psalm Mesianik kategorizohet ai psalm i cili ose ka në përmbajtjen e saj doktrinën e jetës dhe të veprës së Mesias, ose përmban në të dialog ndërmjet Personit të dytë të Trinisë dhe ndonjë personi tjetër. Tek Psalm 110:4 thuhet: “Zoti është betuar dhe nuk do të pendohet: “Ti je prift përjetë sipas urdhrit të Melkisedekut”. Këtu ne kemi Perëndinë At që duke i folur personit të dytë, Perëndisë Bir i thotë atij se e ka caktuar të jetë prifti popullit të tij, dhe mbi të gjitha një prift sipas urdhrit të Melkizedekut. Me këtë kuptojmë që priftëria e Krishtit do të vinte nga përjetësia dhe do të vazhdonte përjetësisht, e pavarur nga shugurimi që vjen nga njerëzit, Mesia do ta merrte shugurimin e tij direkt nga Perëndia At. Këtë ne e gjejmë të përmbushur në Jezus Krishtin, të vetmin Ndërmjetës dhe të përmendur shumë herë në Dhiatën e Re.

Apostulli Pal thotë tek Letra e Heb 5:8-10 që thotë:

“Edhe pse ishte Bir, mësoi të jetë i bindur nga ato që pësoi, ⁹ dhe, si u bë i përkryer, u bë vepronjësi i shpëtimit të amshuar për të gjithë ata që që i binden, ¹⁰ duke qenë i shpallur kryeprift nga Perëndia sipas rendit të Melkisedekut.”

Vini re, Biri personi i dytë i Trinisë, is nënshtroi veten e tij përuljes dhe vuajtjes dhe u bë “vepronjësi i shpëtimit… duke qenë i shpallur kryeprift nga Perëndia sipas rendit të Melkisedekut.” Dhe për këtë arsye na inkurajon Pali po tek Heb 3:1 “Prandaj, o vëllezër të shenjtë, pjestarë të thirrjes qiellore, vështroni apostullin dhe kryepriftin e rrëfimit të besimit tonë, Jezu Krishtin,” dhe po kështu tek Heb 4:14 “Duke pasur, pra, një kryeprift të madh që ka përshkuar qiejt, Jezusin, Birin e Perëndisë, le të mbajmë fort rrëfimin tonë të besimit.”

Siç thashë më parë, qëllimi i Kryepriftit njerëzor ishte të ofronte një sakrificë për mëkatet e popullit, por ka një ndryshim thelbësor ndërmjet Krishtit dhe kryepriftërinjte të tjerë që ishin në Dhiatën e vjetër dhe që e veçon Krishtin nga të tërë priftërinjtë e tjerë, që e bën Krishtin të vetmin kryeprift të vërtetë për ne. lexoni Heb 7:24-27:

“Kështu Jezusi u bë garant i një besëlidhjeje shumë më të mirë. ²³ Për më tepër ata qenë bërë priftërinj në numër të madh, sepse vdekja nuk i linte të qëndronin për gjithnjë, ²⁴ kurse ai, mbasi qëndron për jetë të jetës, ka priftëri të patjetërsueshme, ²⁵ prandaj edhe mund të shpëtojë plotësisht ata që me anë të tij i afrohen Perëndisë, sepse gjithmonë rron që të ndërmjetësojë për ta. ²⁶ Sepse ne një kryeprift i tillë na duhej, i shenjtë, i pafaj, i papërlyer, i ndarë nga mëkatarët dhe i ngritur përmbi qiej, ²⁷ i cili nuk ka nevojë çdo ditë, si ata kryepriftërinjtë, të ofrojë flijime më parë për mëkatet e veta e pastaj për ato të popullit; sepse këtë e bëri një herë e mirë, kur e kushtoi vetveten.”

Cilat janë disa gjëra që e bëjnë Krishtin të vetmin Krye-prift dhe të vetmin Ndërmjetës? Së pari ndryshe nga të tjetër, ai është i përjetshëm, nuk vdes kurrë. Së dyti, Ai ka një priftëri të patjetërsueshme, së treti dhe si rrjedhim vetëm Ai mund të shpëtojë plotësisht, dhe së katri, ai ndërmjetëson me lutje përjetësisht, gjra që një prift tjetër nuk mund ti bëjë. Dhe kështu thotë Pali ja “ne një kryeprift i tillë na duhej, i shenjtë, i pafaj, i papërlyer, i ndarë nga mëkatarët dhe i ngritur përmbi qiej.” E veçantë e këtij krye-prifti: të tjerët ofronin një herë sakrificë për mëkatet e veta dhe pastaj për ato të popullit, ndërsa Krishti – Ai nuk kishte nevojë të pastronte vetën, dhe si rrjellim, sakrifica që ai ofroi vlen për një herë e mirë – “i cili nuk ka nevojë çdo ditë, si ata kryepriftërinjtë, të ofrojë flijime më parë për mëkatet e veta e pastaj për ato të popullit; sepse këtë e bëri një herë e mirë, kur e kushtoi vetveten.” Vëllezër, shumica e botës që nuk beson në Perëndinë dhe Krishtin nuk beson pasi figura e priftit apo e pastorit apo e imamit është e ndryrë, e përlyer në lloje lloje mëkatesh skandaloze që turpërojnë emrin e klerikut e të kishës. Por lajmi i mirë është ky, i vetmi ndërmjetës që ne kemi nevojë është Krishti, dhe i vetmi ndërmjetës që Perëndia na ka dhuruar nuk ka nevojë të falë mëkatet e tij në fillim pasi ai është i papërlyer, i pafaj, i shenjtë e i ndarë nga mëkati. Vërtetë ka shumë Priftërinj, por asnjëri prej tyre nuk i ka cilësitë morale të Krishtit, besojini Atij pasi identifikimi me të nuk do tju bëjë kurrë me turp. Krishti është i vetmi Prift ndërmjetësues i vërtetë pasi vetëm ai është plotësisht njeri e perëndi, pasi vetëm Ai është i përjetshëm, pasi vetëm ai është i një urdhri që nuk vjen nga njeriu por nga Perëndia, pasi ai është i vetmi kryeprit që jo vetëm që ka hyrë në prezencën e Perëndisë, por edhe vazhdon të jetë në prezencën e Perëndisë.

Por kjo nuk është e gjitha, Bibla thotë që Krishti pasi mbaroi ofrimin e sakrificës u ul. Në Tempullin e Dhiatës së Vjetër nuk kishte stola apo karrige ku Prifti të ulej. A e dini pse? Sepse puna e tij nuk quhej kurrë e mbaruar. Pali e përmend këtë gjë tek Heb 10:10-14:

¹⁰ Prej këtij vullneti, ne jemi shenjtëruar me anë të kushtimit të trupit të Jezu Krishtit, që u bë një herë për të gjithë. ¹¹ Dhe ndërsa çdo prift rri përditë në këmbë duke shërbyer dhe duke mblatuar shpesh herë të njëjtat flijime, që nuk mund të heqin kurrë mëkatet, ¹² ai, përkundrazi, pasi dha për gjithnjë një flijim të vetëm për mëkatet, u vu të rrijë në të djathtën e Perëndisë, ¹³ duke pritur paskëtaj vetëm që armiqtë e tij t’i vihen si ndenjëse për këmbët e tij. ¹⁴ Sepse, me një ofertë të vetme, ai i bëri të përsosur për gjithnjë ata që shenjtërohen.

Vepra e Priftit në Dhiatën e Vjetër nuk mund ta mbaronte kurrë. Vepra e Krishtit është e përfunduar. Është kjo arsyeja që kur Krishti varej në kryq, fjala e fundit që tha ishte: Ka përfunduar. Shpagimi është bërë, i plotë, deri në kërkesën e fundit. Kjo është arsyeja që Krishti, Ndërmjetësi ynë është i ulur në anën e djathtë të Ati. Ai dha një flijim të vetëm për të gjithë. “Me një ofertë të vetme, ai i bëri të përsosur për gjithnjë ata që shenjtërohen,” ata që besojnë, atë që i nënshtrohen Atij, Krishtit Jezus, Zotit dhe Shpëtimtarit tonë.

Është për këtë arsye që një nga titujt e Krishtit është Shpëtimtar, në fakt edhe emri i Tij, Jezus përkthehet shpëtimtar. A nuk është e mrekullueshme të mendosh që kur Krishti rritej në shtat dhe në frymë, Maria, Jozefi, vëllezërit dhe miqtë e tij me të cilët luante, mësonte e jetonte e thërritnin tërë ditën, pa e kuptuar plotësisht atë që po bënin Jezus, Jezus – Shpëtimtar. Tek Luka 2:11 lexojmë “sepse sot në qytetin e Davidit lindi për ju një Shpëtimtar, që është Krishti, Zoti.” TekActs 5:31 lexojmë Pjetrin dhe Apostujt e tjerë të deklarojnë përpara parlamentit të Judenjve këtë: “Perëndia e lartësoi me të djathtën e vet dhe e bëri princ dhe shpëtimtar për t’i dhënë Izraelit pendimin dhe faljen e mëkateve.” Pali thotë tek Ephesians 5:23 “…burri është kreu i gruas, sikurse edhe Krishti është kreu i kishës, dhe ai vetë është Shpëtimtari i trupit.”Apostulli Gjon, deklaron tek 1 John 4:14 këtë: “Dhe ne pamë dhe dëshmojmë se Ati e dërgoi Birin për të qenë Shpëtimtar i botës.”

Po, vërtetë Krishti është i vetmi Krye-Prift Shpagues në Sakrificë, i vetmi Shpëtimtar si në emër ashtu edhe në titull e detyrë, i vetmi që është i pastër për të ndërmjetësuar, i vetmi që ofron një sakrificë një herë e përgjithmonë gjë që e bën të panevojshme meshën katolike apo ortodokse. Sipas doktrinës së këtyre dy kishave, prifti ofron si flijim në mënyrë të përsëritur, ditë pas dite, sa herë që bëhet shërbesa – Krishtin si një flijim për mëkatet tona. Dhe këtë gjë ata e bëjnë gjatë ceremonisë së Darkës së Zotit. A mos vallë fjalët e Palit nuk janë të vërteta që Krishti “me një ofertë të vetme, ai i bëri të përsosur për gjithnjë ata që shenjtërohen.” A mos valle nuk është e vërtetë bibla kur thotë “ai, përkundrazi, pasi dha për gjithnjë një flijim të vetëm për mëkatet, u vu të rrijë në të djathtën e Perëndisë?” A mos vallë nuk dinte çfarë thoshte Krishti kur deklaroi “Ka Përfunduar.” A mos vallë gënjen Perëndia At kur dëshmoi “Ja Biri im, me të cilin jam i kënaqur?” A mos vallë nuk dinte se ç’thoshte Gjon Pagëzori kur tha “Ja qengji i Perëndisë që heq mëkatet e tërë botës?” A mos vallë gënjeu Krishti kur i tha Atit “Unë të kam përlëvduar mbi tokë; unë e kam kryer veprën që më ke dhënë të bëj?”

Por Krishti nuk është vetëm një Kryeprift që ofron një sakrificë të vetme një herë dhe përgjithmonë dhe që shpagon për të tëra mëkatet e popullit të Tij, por edhe një Krye-prift që vazhdon të lutet për ne. Në fakt Krishti është i vetmi Prift që ndërhyn në lutje për ne. Dhe kjo është pika ime e dytë për sot.

II. Krishti është i vetmi Prift Ndërhyrës në Lutje

Apostulli Pal thotë tek Rom 8:34 “Kush është ai që do t’i dënojë [bijtë e Perëndisë]? Krishti është ai që vdiq, po për më tepër ai u ringjall; ai është në të djathtë të Perëndisë dhe ai ndërmjetëson për ne.” Kryeprifti në Dhiatën e Vjetër, pasi ofronte një flijim, futej në shenjtore dhe duke mbajtur një pllakë me emrat e të 12 tribuve të Izraelit lutej për popullin e Izraelit tribu pas tribune. Po të njëjtën gjë bën Kryeprifti i Përjetshëm Jezus Krisht. Pasi ka ofruar një sakrificë të vetme një herë dhe përgjithmonë, tani – i ulur në anë të djathtë të Perëndisë At, ndërhyn për ne në lutje, për gjithsecilin prej jush, në emer, pasi emri i gjithsecilit prej jush është i shkruar në zemrën e tij. Vini re rëndësinë e shërbesës lutëse të Krishtit për ju. Heb 7:25 thotë: “prandaj edhe mund të shpëtojë plotësisht ata që me anë të tij i afrohen Perëndisë, sepse gjithmonë rron që të ndërmjetësojë për ta.” Shikoni, ju jeni të shpëtuar jo vetëm sepse Krishti vdiq në kryq për ju, por sepse Krishti vdiq në kryq për ju dhe vazhdon të lutet për ju. Është Krishti që ju ruan juve deri në fund, është Krishti që jua hap zemrat për të marrë fjalën e Tij, është Krishti që ju hap sytë për ta parë atë në Bibël, është Krishti që derdh mbi ju Frymën e Shenjtë. Tek Titi 3:5-6 Pali thotë

“Ati na shpëtoi jo me anë të veprave të drejta që ne bëmë, por sipas mëshirës së tij, me anë të larjes së rilindjes dhe të ripërtëritjes së Frymës së Shenjtë, ⁶ të cilën e derdhi me mbushëlli mbi ne, me anë të Jezu Krishtit, shpëtimtarit tone.”

Fryma na jipet me anë të Krishtit thotë Pali. Solus Christus. Vini re po në këtë pasazh Sola Graita – vetëm nga Hiri. Lexojmë: “Ati na shpëtoi jo me anë të veprave të drejta që ne bëmë, por sipas mëshirës së tij.” Kështu pra, është Krishti si Profet që lutet e ndërmjetëson për ju dhe që si pasojë ju mban juve që të mos rrëzoheni. Tek Heb 12:2 ne lexojmë që Krishti është “kreu dhe plotësonjësi i besimit” tonë. Tek Filipianëve 1:6 Pali thotë [jam] “i bindur për këtë, se ai që nisi një punë të mirë në ju, do ta përfundojë deri në ditën e Jezu Krishtit.” Krishti tha tek Gjoni 10:28 “dhe unë u jap atyre jetën e përjetshme dhe nuk do të humbasin kurrë, e askush nuk do t’i rrëmbejë nga dora ime… Ati im, që m’i dha, është më i madh se të gjithë; dhe askush nuk mund t’i rrëmbejë nga dora e Atit tim.” Kjo vëllezër dhe motra është arsyeja përse Krishti është në anën të djathtë të Atit duke ndërmjetësuar për ju. Që ju kurrë të mos humbisni nëse i besoni Atij.

III. Krishti është i vetmi Kokë në Kishën e Tij

Së treti vini re, që Krishti është jo vetëm Krye-prift i popullit të tij, por edhe Koka e vetme e Trupit të tij që është Kisha. Kisha Anglikane deklaron që Kreu i Kishës është Mbreti…kur kanë mbret, ose Mbretëresha e Anglisë kur nuk kanë mjaftueshëm burra për mbret. Kisha Katolike beson që kreu i kishës është Papa. Kisha Ortodokse beson që edhe pse koka e padukshme e Kishës është vetë Krishti, Koka e vërtetë e kishës është Patriarku. Por çfarë thotë Fjala e Perëndisë për këtë? Mbani mend se nëse ne i drejtohemi vetem Fjalës – Sola Scriptura – për pyetjet tona aty ne do të gjejmë vetëm Krishtin – Solus Christus si përgjigja biblike. Tek Efes 1:22 ne lexojmë që Ati në Krishtin Jezus “…vuri çdo gjë nën këmbët e tij, edhe ia dha për krye përmbi çdo gjë kishës.” Krishti është kreu i kishës.” Tek Efes 5:23 Pali vazhdon të thotë “burri është kreu i gruas, sikurse edhe Krishti është kreu i kishës, dhe ai vetë është Shpëtimtari i trupit.” Tek Kol 1:18 përsëri deklaron [Krishti] “vetë është kreu i trupit, pra i kishës; ai është fillimi, i parëlinduri nga të vdekurit, përderisa të ketë parësinë në çdo gjë.” Përmbi sa aspekte është Krishti kreu i kishës, apo në sa çyshtje të jetës, organizimit, funksionimit të Kishës dhe jetës së Krishterë është Krishti Koka e Kishës dhe e të Krishterit? Në pak, në disa, në shumicën? Pali thotë: Ati “vuri çdo gjë nën këmbët e tij, edhe ia dha për krye përmbi çdo gjë kishës,” përmbi çdo gjë. Krishti është e vetmja kokë, i vetmi ligjvënës në Kishën e Tij.

Sot ka një erozion të çmendur të doktrinës së Solus Christus në Kishën e Tij. Kur ne shpallin që Krishti është koka e Kishës, ne shpallim po ashtu që Krishti është mbreti i saj dhe në fakt i të tërë botës. Pjetri e quan Krishtin tek Vep. 3:15 “Princ të Jetës.” Tek Vep. 5:31 Pjetri thotë përsëri “Perëndia e lartësoi me të djathtën e vet dhe e bëri princ dhe shpëtimtar për t’i dhënë Izraelit pendimin dhe faljen e mëkateve.” Pali e quan Krishtin “Mbreti i mbretërve dhe Zot i zotërve, ¹⁶ ai që i vetmi e ka pavdekësinë dhe rri në dritë të paafrueshme, të cilën asnjë njeri nuk e ka parë kurrë dhe as mund ta shohë.” Por Kisha e këtij mbreti, e dëshiron Krishtin të jetë Prifti i yte pasi kanë leverdi, duan dikë që ti lajë mëkatet, por nuk e donë Krishtrin për Mbret dhe kokë të Kishës, ku në mënyrë zyrtare si në Kishat Katolike dhe Ortodokse, dhe ku në mënyrë jo-zyrtare si në Kishat Protestante dhe ungjillore. Njerëzit duan të jenë të falur pasi nuk i pëlqen që të shkojnë në ferr në të ardhmen, dhe as që të jetojnë në këtë tokë në të tashmen me një ndërgjegje që i torturon. Njerëzit duan të jenë të çliruar nga pasojat e mëkatit dhe për këtë ata që janë pak më të ndriçuar në mendje e duan Krishtin, por shumica prej nesh nuk e dëshiron, në subkoshiencën tone nuk e duron dot Krishtin të jetë Koka, mbreti, Sovrani i tyre. Njeriu nuk mund të pranojë të mos jetë në timon të ngjarjeve, të etikës, të metodave, të mesazhit, të moralit, të sistemit. Njeriu e dëshiron Krishtin vetëm si prift që ta pastrojë, por jo si Profet që ta drejtojë dhe jo si Mbret që ta sundoje, njeriut nuk i pëlqen bindja, nuk i pëlqen nënshtrimi. E pra kjo është e pamundur. 1 Tim 2:5 thotë “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus.” Perëndia ka dhënë një ndërmjetës që mbart të tëra ofiqet e nevojshme për shpëtimin tonë. Krishti është Profet, Prift dhe Mbret dhe në të treja këto së bashku ai është ndërmjetësi ynë me Perëndinë. Nuk mund të pranojmë shpëtimin nga mëkatet tona për të jetuar pastaj si djaj. Krishti nuk vdiq për këtë. Tek Gjoni 17:19 Krishti i tha Atit në lutjen e Tij Priftërore për ne: “Dhe unë për ta po shenjtëroj vetveten, që edhe ata të jenë të shenjtëruar në të vërtetë.” Krishti vdiq që ju të jetoni jo sipas qejfit tuaj, por sipas urdhëresave të Krishtit. Krishti vazhdoi dhe u lut kështu: “Shenjtëroji në të vërtetën tënde; fjala jote është e vërteta.” Sola Scriptura është standardi ynë i shenjtërisë. Jetoni në përputhje me Fjalën vëllezër dhe motra, dhe ju do të jetoni për Krishtin dhe për lavdinë e Perëndisë. Pali tek Rom 12:1 ju lëshon këtë thirrje: “O vëllezër, po ju bëj thirrje, nëpërmjet dhembshurisë së Perëndisë, ta paraqisni trupin tuaj si fli të gjallë, të shenjtëruar, të pëlqyer te Perëndia, që është shërbesa juaj e mençur.” Po e mbyll me fjalët e Apostullit Gjon: “…dhe në qoftë se ndokush mëkatoi, kemi një avokat te Ati, Jezu Krishtin të drejtin.” Amen.

05. Solus Christus (I): Supremacia e Krishtit mbi Gjithçka

Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri. (1 Tim 2:5:)

Pyetja më e rëndësishme që një qenie njerëzore mund të bëjë ndonjëherë është kjo: “çfarë duhet të bëj që të shpëtohem?” Kjo është një pyetje që rëndon në koshiencën e njerëzimit që prej krijimit të saj dhe rënies në mëkat përmes Adamit. Në Dhiatën e Vjetër ne lexojmë tek Jobi 9:2 pyetjen: “si mund të qëndrojë i drejtë njeriu përpara Perëndisë?” Po këtë pyetje bën në Dhiatën e re gardiani nga Filipi tek Veprat 16: “çfarë duhet të bëj që të shpëtohem?” i tërë njerëzimi e di që jemi të krijuar nga një Perëndi i Shenjtë. i tërë njerëzimi gjithashtu e di që nuk mund të qëndrojë përpara këtij Perëndie të shenjtë për shkak të mëkatit, rebelimit, dhe fajit që sjellin ato. Perëndia na deklaron përmes penës së Palit tek Rom 1:18-21 këtë gjë:

¹⁸ … zemërimi i Perëndisë zbulohet nga qielli për çdo pabesi e padrejtësi të njerëzve, që mbysin të vërtetën në padrejtësi, ¹⁹ meqenëse ajo që mund të njihet prej Perëndisë është bërë e dukshme në ta, sepse Perëndia ua ka shfaqur atyre. ²⁰ Në fakt cilësitë e tij të padukshme, fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij, duke qenë të dukshme nëpërmjet veprave të tij që nga krijimi i botës, shihen qartë, me qëllim që ata të jenë të pafalshëm. ²¹ Sepse, megjithëse e njohën Perëndinë, nuk e përlëvduan as e falënderuan si Perëndi, përkundrazi u bënë të pamend në arsyetimet e tyre dhe zemra e tyre pa gjykim u errësua.

Në fakt, i tërë njerëzimi e di që duhet ti gjejë një zgjidhje këtij problemi. Njerëzimi ka menduar dy zgjidhje të mundshme. Opsioni i parë është metoda e strucit – të futësh kokën në rërë dhe ti thuash vetes që Perëndia nuk ekziston. Kjo është zgjidhja që ateizmi i jep çështjes. Pasazhi që sapo lexova flet për njerëzit “që mbysin të vërtetën në padrejtësi.” Njerëzimi tenton të mohojë ekzistencën e problemit, dhe e bën këtë gje duke u munduar të fshijë nga faqja e dheut çdo gjë që ka për qëllim ti kujtojë njerëzimit mëkatin e tij dhe dënimin që po i vjen.

Opsioni i dytë është i kundërt me të parin. Opsioni i dytë është mobilizimi – mobilizimi i të tërë forcës mendore, shpirtërore dhe fizike të njeriut për të shlyer me punë mëkatin, fajin që vjen nga mëkati dhe dënimin që vjen për shkak të fajit. Kjo metodë e dytë bazohet në “logjikën” njerëzore, ka në qendër njeriun si shpëtimtar të njeriut, realizohet përmes meritave dhe vlerave që njeriu mundohet të ndërtojë apo gjenerojë, merita dhe vlera me të cilat njeriu pretendon se po të paraqitet me to përpara Perëndisë, Perëndia do të zbutet, pajtohet me njeriun, dhe si rrjedhim do ta falë atë. Për sa i përket këtij opsioni të dytë Perëndia thotë tek Isaia 64:6: “jeni të gjithë si një gjë e papastër, dhe të gjitha veprat tuaja të drejtësisë janë si një rrobe e ndotur. Fraza e fundit – një robe e ndotur – nuk është përkthyer mirë në shqip. Në hebraishten e vjetër manuskripti thotë që veprat tona, drejtësia jonë është për Perëndisë një leckë periode femërore. Me sa duket përkthyesi ka pasur turp ta përkthejë vargun fjalë për fjalë. Të gjitha religjionet e kësaj bote aplikojnë këtë opsion të dytë, dhe është për shkak të çfarë Perëndia na deklaron tek vargu i mësipërm që të tëra religjionet e tjera që gjenden në këtë botë janë të pa-pranueshme për Perëndinë.

Por përgjigja që vetë Perëndia i jep problemit tonë, dhe që është thelbi i Krishtërimit, dhe që pati humbur gjatë periudhës së errësirës mesjetare, dhe që u rizbulua nga Reformacioni Evropian është ky:

Shkoni vetëm tek Fjala – Sola Scriptura, – ku ju do të gjeni që vetëm Krishti, dhe Krishti i vetëm në kryq është zgjidhja e vetme që Perëndia i jep problemit – Solus Christus, – vetëm e vetëm për shkak të hirit të Tij sovran dhe jo për shkak të ndonjë gjëje të mirë në ne – Sola Gratia, – një Krisht që ne duhet ta marrim vetëm dhe vetëm përmes instrumentit të besimit – Sola Fide, – dhe e gjitha kjo vetëm për lavdinë e Perëndisë që ne të jetojmë vetëm për Atë – Soli Deo Gloria.

Duke filluar me sot, unë do të fokusohem në Solën e dytë të Reformacionit – Solus Christus: Vetëm Krishti. Kur ne besojmë dhe deklarojmë Solus Christus ne në fakt besojmë dhe deklarojmë se…

“…shpëtimi ynë arrihet vetëm me anë të veprës ndërmjetësuese të Krishtit historik. Vetëm jeta e tij e pamëkatë dhe shlyerja e tij zëvendësuese mjaftojnë për shfajësimin dhe pajtimin tonë me Atin.” (Deklarata e Kembrixhit)

Sot unë do të fokusohem në faktin që vetëm Krishti është Ndërmjetësi ndërmjet Perëndisë dhe Njeriut. Së pari unë do të fokusohem me arsyem përse është e mundur që Krishti mund të jetë ndërmjetësi ynë me Perëndinë. Vini re së pari që Krishti është i vetmi që na e afron Perëndinë pranë.

I. Vetëm Krishti na e afron Perëndinë pranë nesh

Apostullu Pal thotë tek 1 Tim 2:5: “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri.” Vetëm një ndërmjetës ka Thotë Pali, personi që quhet Jezus por që quhet edhe Krisht, personi që është njeri por që është gjithashtu në të njëjtën kohë edhe Perëndi. çfarë ne shpallim kur deklarojmë – Unë besoj në Jezus Krishtin – është kjo: Unë besoj se Ndërmjetësi dhe Shpëtimtari ynë është një person me dy natyra, Ai është plotësisht njeri dhe plotësisht Perëndi, Ai është Perëndia-Njeri. Fjala Krisht (Kristos në greqisht) përkthen fjalën Mesia (në Hebraisht). Dhiata e Vjetër e përshkruan qartë që Mesia që duhej të vinte do të ishte një person hyjnor. Perëndia do të zbriste në tokë. Dhiata e Vjetër gjithashtu në mënyrë të qartë përcaktonte se po ky ndërmjetës, po ky Mesi apo Krisht do të ishte gjithashtu njeri. Perëndia do të mishërizohej, do ti vishte vetes si një rrobe një trup dhe një natyrë njerëzore dhe do të jetonte në mes të popullit të Tij, do ti shërbente popullit të Tij, do të vdiste për popullin e tij. Tek Isa 7:14 u profetizua: “Prandaj vet Zoti do t’ju japë një shenjë: Ja, e virgjëra do të mbetet me barrë dhe do të lindë një fëmijë të cilin do ta quajë Emanuel” – Perëndia mes nesh. Isaia 9:6 profetizonte “Sepse na ka lindur një fëmijë, një djalë na është dhënë. Mbi supet e tij do të mbështetet perandoria dhe do të quhet Këshilltar i admirueshëm, Perëndi i fuqishëm, Atë i përjetshëm, Princ i paqes.” Një fëmijë i lindur do të ishte gjithashtu edhe Perëndia i fuqishëm, Perëndi i Përjetshëm. Tek Zakaria 2:10-11 vetë Krishti deklaron;

Lësho klithma gëzimi, gëzohu, o bijë e Sionit, sepse ja, unë do të vij, të banoj midis teje”, thotë Zoti. ¹¹ “Atë ditë shumë kombe do të bashkohen me Zotin dhe do të bëhen populli im, dhe unë do të banoj midis teje; atëherë do të pranosh që Zoti i ushtrive më ka dërguar te ti.

Vini re që nje person i Trinisë deklaron që do të vijë të banojë në mes të njerëzimit dhe njerëzimi do të pranojë që Ai është dërguar nga personi tjeter i trinisë –… ja, unë do të vij, të banoj midis teje”, thotë Zoti…atëherë do të pranosh që Zoti i ushtrive më ka dërguar te ti.” Tek Mikea 5:2 ne lexojmë fjalët e Personit të p
arë të trinisë, Atit të Përjetshëm që thotë për qytetin e Betlehemit:

“Por ti, o Betlem … megjithëse je i vogël midis mijërave të Judës, nga ti do të dalë për mua ai që do të jetë sundues në Izrael, origjinat e të cilit janë nga kohërat e lashta, nga ditët e përjetësisë”.

Perëndia Ati dëshmon për përjetësinë e Perëndisë Bir në këtë varg – origjinat e të cilit janë nga kohërat e lashta, nga ditët e përjetësisë.” Tek Malakia 3;1 Perëndia deklaron që Zoti do të vijë në tempullin e tij midis njerëzve:

“Ja, unë po dërgoj lajmëtarin tim për të përgatitur rrugën para meje. Dhe menjëherë Zoti, që ju kërkoni, do të hyjë në tempullin e vet, engjëlli i besëlidhjes që ju kërkoni me endje, ja, do të vijë”, thotë Zoti i ushtrive.

Lajmëtari që përgatit rrugën për zotin siç e dimë nga ungjijtë ishte Gjon Pagëzori, dhe Engjëlli i Besëlidhjes që përmend këtu Ati, personi i Parë i Trinisë është Zoti Jehova, personi i Dytë i Trinisë së Shenjtë. Titulli Engjëlli i Besëlidhjes është i barabartë në Bibël me titullin Ndërmjetës, apo Mediator. Vetë Zoti thotë Ati Perëndi do të jetë Ndërmjetësi i Besëlidhjes së Hirit, Ndërmjetësi apo Mediatori ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Krishti që duhej të vinte do të ishte vetë Zoti Perëndi, Personi i Dytë i Hyjnisë së Shenjtë, i mishërizuar, që duhej të ecte, qëndronte e vepronte në gjirin e njerëzimit, dhe duke e bërë këtë gjë Ai, Zoti Krisht do të afronte Perëndinë pranë nesh. Dhe vërtet kështu ndodhi: Krishti na e afroi Perëndinë pranë nesh, Emanuel – Perëndia mesh nesh.

Dhiata e re na konfirmon që Jezusi i Nazaretit ishte Mesia që duhej të vinte. Është e pamundur që e tërë evidenca Biblike të renditet në një predikim të vetëm. Ky është qëllimi në fakt i ungjijve, të Provojnë që Jezusi i Nazaretit është Krishti, Mesia, Perëndia i mishërizuar që duhej të vinte. Apostulli Gjon shkruan tek ungjilli (20:31) i tij arsyen e shkrimit të ungjillit:

Por këto gjëra janë shkruar që ju të besoni se Jezusi është Krishti, Biri i Perëndisë dhe që, duke besuar, ta keni jetën në emër të tij.

Ju duhet të besoni që Jezusi i Nazaretit është Krishti, Personi i Dytë i Hyjnisë, i Trinisë së Shenjtë, i cili u mishërizua që të vuante dhe të vdiste në kryq për ne dhe në vendin tonë, dhe duke besuar ju do të shpëtoheni, ju do të llogariteni nga Ati Perëndi si të larë përpara Tij, të pastër dhe të pranuar, në një paqe të përjetshme me Perëndinë.

Nëse besojmë dëshminë e Perëndisë se Krishti është Perëndia i mishërizuar, Perëndia-Njeri, dhe nëse besojmë se Krishti është Engjëlli i Besëlidhjes, Ndërmjetësi apo Mediatori i Besëlidhjes së Perëndisë me Njeriun, atëherë duhet të pranojmë dhe besojmë që Krishti është i vetmi që mund të na ndërmjetësojë me Perëndinë. Nëse Krishti është i vetmi që është edhe njeri edhe Perëndi, atëherë ne duhet të pranojmë dhe besojmë se vetëm Krishti është Ndërmjetësi (që është dhe pika ime e dytë për sot), vetëm Krishti – Solus Christus. Kjo është logjika dhe mesazhi Biblik.

II. Vetëm Krishti na Ndërmjetëson me Perëndinë

Vetëm Krishti është dhe mund të jetë Mediatori apo Ndërmjetësi ynë me Perëndinë. Kjo është çfarë Apostulli Pal shpall kaq forcërisht tek pasazhi që kemi për sot: “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri.” Kisha Ortodokse, Kisha Katolike besojnë që Maria është gjithashtu ndërmjetësja jonë me Perëndinë, Apostujt dhe shenjtorët janë gjithashtu ndërmjetësit tanë me Perëndinë. çfarë thotë për shembull katekizma e Kishës Katolike e shkruajtur nga kardinali i cili sot është edhe papa i Kishës: Kapitulli mbi Marinë thotë që Maria dhe Krishti vazhduan që të ruanin një lidhje shpëtuese me njëri-tjetrin, dhe si të tillë ishin bashkë-shpëtimtarë të njerëzimit. Katekizmi gjithashtu thotë që kur Krishti varej në Kryq dhe vuante dënimin e mëkatit tonë nën dhunën direkte të zemërimit të Perëndisë, Maria tek këmbët e kryqit vuante gjithashtu me Krishtin, por jo thjesht siç vuan një nënë që shikon birin e saj të sakatuar në kryq por vuante në të njëjtën mënyrë dhe për të njëjtin qëllim si edhe Krishti – që është shpagimi për mëkatet e botës. Ish kardinali dhe e gjithë Kisha Katolike e Ortodokse e quan Marine Perëndi-Lindëse, e quan Marinë bashke-shpenguese me Krishtin, dhe deklaron që Maria së bashku me Krishtin është ajo që prodhon apo konverton njerëzit në Krisht. Katekizmi dhe ish-kardinali deklaron në emër të asaj Kishe që edhe pse bibla deklaron që Krishti është i vetmi njeri i pamëkatë dhe çdokush tjetër që ka ardhur nga një baba dhe nënë njerëzore është i konceptuar, lindur dhe rritur të vdekur në mëkat, Krishti nuk ishte i vetëm në pamëkatshmërinë e Tij – Maria ishte gjithashtu pa mëkat, e lindur dhe e rritur e tillë. Kur lexon faqe pas faqeje të dokumenteve teologjike të Kishës Katolike dhe Ortodokse vihet re që shumica e cilësive dhe atributeve që i përkasin Krishtit dhe vetëm Krishtit i renditen edhe Marisë. Për ta Maria është ndërmjetësuese në të njëjtin hap me Krishtin. Doktrina Solus Christus – Vetëm Krishti nuk ekziston në besimin e Kishësh Katolike dhe Ortodokse.

Si filloi e gjitha kjo? Në vitin 431 të erës sonë, Kisha i dha zyrtarisht Marisë titullin Hyjëlindëse apo Nëna e Perëndisë. Kisha i dha asaj zyrtarisht edhe statusin që si edhe Krishti ajo ishte absolutish e pa-prekur nga mëkati njerëzor. Pastaj tha që Maria është pjesëmarrëse në shpëtimin tonë me Krishtin, dhe që ne nuk duhet ti lutemi vetëm Krishtit por edhe Marisë, pasi prej saj ashtu si edhe prej Krishtit buron shpëtimi. Si rrjedhim Maria duhet adhuruar gjithashtu dhe jo vetëm Krishti. Nga viti 1993 – 1997 Kisha Katolike mori 4.3 milion firma në një peticion drejtuar Kishësh katolike dhe papës, një Peticion i drejtuar nga 500 Bishopë dhe 42 Kardinalë, që i kërkonin Papës së atëhershme që ti deklaronte Marisë titullin dhe statusin e Bashkë-Shpëtimtares dhe bashkë-Mediatores të tërë Hirit të Perëndisë, dhe Avokatja e popullit të Perëndisë. Maria është Avokatja ndërmjet Perëndisë dhe Njeriut, dhe asaj i janë dhënë çelësat e Mbretërisë së Perëndisë. Papa Leo XIII pat deklaruar që asgje nuk na jepet nga Perëndia veç përmes ndërmjetësimit të Marisë.

Maria, nëna e Jezusit të Nazaretit është shpallur të ndajë me Krishtin të tëra atributet dhe veprat shpëtuese të Krishtit, dhe madje i ka hequr Krishtit detyrën e Avokatit tonë përpara Atit. Kuptohet që jo Maria, një shenjtore dhe bashkë besimtarë në Zotin tonë Krishtin Jezus, por Kisha. Kjo është abuzimi më i madh që reformacioni adresoi kur shpalli Solus Christus – Vetëm Përmes Krishtit. Vetëm Krishti është Perëndia-Njeri, dhe si rrjedhim vetëm Krishti është Ndërmjetësuesi ynë me Atin.

Bibla deklaron në shumë vende këtë gjë: 1 Tim 2:5 thotë: “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri.” Jezusi i tha: tek Gjoni 14:6 “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje. Krishti thotë tek Mateu 11:27 “Çdo gjë më është dhënë në dorë nga Ati im, dhe asnjëri nuk e njeh Birin, përveç Atit; dhe asnjëri nuk e njeh Atin, përveç Birit dhe atij të cilit Biri don t’ia zbulojë.” Apostulli Pal thotë për Krishtin tek Efes 4:6: [ka] “një Perëndi i vetëm dh
e Atë i të gjithëve, që është përmbi të gjithë, në mes të të gjithëve dhe në ju të gjithë.”

As edhe një rast i vetëm nuk mund të gjendet në Bibël ndonjë varg apo pasazh që mund të jetë i dyshimtë apo ngatërrues për ne. Bibla në çdo rast kur flet për Krishtin është kategorikisht ekskluzive, Solus Christus – Vetëm Krishti është Mediatori apo Ndërmjetësi ynë me Perëndinë. Për shembull Bibla deklaron që Krishti është Avokati ynë i vetëm me Perëndinë. Tek 1 Gjonit 2:1-2 Apostulli deklaron në rast se ne biem në mëkat:

Djema të mi, ju shkruaj këto gjëra që të mos mëkatoni; dhe në qoftë se ndokush mëkatoi, kemi një avokat te Ati, Jezu Krishtin të drejtin. ² Ai është shlyesi për mëkatet tona; dhe jo vetëm për tonat, por edhe për ata të të gjithë botës.

Lexoni Librin e Hebrenjve sot kur të shkoni në shtëpi. Qëllimi dhe organizimi i Librit të Hebrenjve është ky: Krishti është më i lartë se profetët e Dhiatës së Vjetër, me i lartë se engjëjt, më i lartë se priftërinjtë e Dhiatës se vjetër, ndërmjetësi më i lartë ndërmjet Atit dhe Njeriut, i vetmi avokat dhe si rrjedhim atij dhe vetëm Atij i takon i tërë nderimi dhe adhurimi. Lexoni po sot Letrën e Palit drejtuar Kolosianëve. Aty qëllimi i Palit është që të shpallë supremacinë e Krishtit mbi gjithçka, në krijim dhe mbi krijesën si Krijuesi i saj, mbi Kishën e Tij si çliruesi i saj, dhe madje mbi të tërë botën si zotëruesi i saj. Krishti dhe vetëm Krishti mund të jetë i tillë thotë Pali dhe si rrjedhim i takon i tërë adhurimi dhe nënshtrimi ynë. Në asnjë rast, Maria dhe shenjtorët as që nuk përmenden fare. Apostulli Pal thotë tek Rom 8:33-34:

“Kush do t’i padisë të zgjedhurit e Perëndisë? Perëndia është ai që i shfajëson. ³⁴ Kush është ai që do t’i dënojë? Krishti është ai që vdiq, po për më tepër ai u ringjall; ai është në të djathtë të Perëndisë dhe ai ndërmjetëson për ne.”

Krishti dhe vetëm Krishti thotë Pali është ai që vdiq dhe ai që ndërmjetëson. Krishti dhe vetëm Krishti është Shpëtimtari dhe Avokati-Ndërmjetës për të gjithë ne përpara Atit. Tek Veprat e Apostujve, Apostujt Pjetri dhe Gjoni thanë këto fjalë kur ju kërkua që të heshtnin dhe të mos e përmendnin më Krishtin:

“…në asnjë tjetër nuk ka shpëtim, sepse nuk ka asnjë emër tjetër nën qiell që u është dhënë njerëzve dhe me anë të të cilit duhet të shpëtohemi”.

Apostujt deklaruan Solus Christus – Vetëm në Krishtin mund të këtë Shpëtim, vetëm Krishti është ndërmjetësi dhe askush tjetër, vetëm Krishti është avokati ynë me atin dhe askush tjetër, vetëm Krishti vuajti dhe vdiq në Kryq dhe askush tjetër – ”…në asnjë tjetër nuk ka shpëtim, sepse nuk ka asnjë emër tjetër nën qiell që u është dhënë njerëzve dhe me anë të të cilit duhet të shpëtohemi”

Vëllezër dhe Motra në Krisht, kjo është çfarë Kishti dhe Apostujt na deklarojnë, kjo është çfarë Perëndia na deklaron, kjo është çfarë na kërkohet që të besojmë, kjo është çfarë na kërkohet se si të jetomë. Besoji Krishtit dhe vetëm Krishtit, vetëm ai është Perëndia-Njeri. Besojini Krishtit dhe vetëm Krishtit pasi vetëm ai ishte i pamëkatë për ne. Besojini Krishtit dhe vetëm Krishtit pasi vetëm Ai vdiq në kryq për ju, për mëkatet tuaja, vetëm gjaku i tij ju pastron, vetëm sakrifica e tij e paqton Perëndinë ndaj jush. Kur mëkatoni tani që keni besuar, mbani mend që Krishti dhe vetëm Krishti ndërhyn për ju tek Ati. Krishti dhe vetëm Krishti është i ulur në anë të djathtë të Perëndisë në Qiell që ju përmend me emër, njëri pas tjetrit si si populli tij. Është Krishti dhe vetëm Krishti ai që ju hani dhe pini dhe përkujtoni gjatë darkës së Zotit, është Krishti dhe vetëm Kristi ai që ju prisni që të kthehet në lavdi si një mbret fitimtar. Është Krishti dhe vetëm Krishti që ju duhet ti nënshtroheni, ta adhuroni, ti shërbeni, ta duani. Amen.

04. Sola Scriptura(III)-Vetëm Shkrimi

¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë. 2 Tim 3:16-17

Kush jemi, nga vijmë dhe u shkojmë janë pyetjet të cilat që të gjitha e gjejnë përgjigjen në ato që quhen 5 Solat e Reformacionit. Siç e keni edhe të shkruar në faqen e parë të buletinit, 5 Solat e reformacionit janë: Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi; Solus Christus – Vetëm Krishti; Sola Gratia – Vetëm nga Hiri; Sola Fide – vetëm përmes besimit; dhe Soli Deo Gloria – e gjithë lavdia vetëm Perëndisë. Këto 5 Sola përmbledhin programin, doktrinën dhe praktikën e Kishës si institucion dhe të të Krishterit si besimtar. Çdo gjë që ne besojë dhe bëjmë si të krishterë në këtë jetë rrjedh dhe bazohet mbi këto 5 Sola.

Sot, ne do të vazhdojmë të studiojmë solën e parë: Sola Scriptura që do të thotë Vetëm Shkrimi. Ne Besojmë që vetëm Shkrimi është zbulesa e shkruar e Perëndisë për njeriun. Vetëm Shkrimi është i dhënë me frymëzimin nga Perëndia. Vetëm Shkrimi ka autoritet mbi çështjet e besimit dhe të jetës së Krishterë. Vetëm Shkrimi është i pagabimtë dhe i pagabueshëm. Vetëm Shkrimi është rregulli i pagabueshëm i interpretimit të Shkrimit. Vetëm Shkrimi është gjyqtari suprem mbi të gjitha polemikat e fesë, opinionet e njerëzve. Vetëm Shkrimi është plotësisht i mjaftueshëm për shpëtim, shenjtëri dhe jetë të Krishterë. Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi.

Javën e kaluar ne u përqendruam në faktin që Bibla është e frymëzuar nga Perëndia. Me frymëzim ne kuptojmë që Perëndia, përmes Frymës së Shenjtë ka nxjerrë nga vetvetja – ashtu siç njeriu nxjerr frymën e tij nga gjoksi – këtë libër që ne studiojmë sot. Javën e kaluar ne zbuluam në Bibël fakte që dëshmojnë që jo vetëm Bibla është e frymëzuar në tërësinë e saj, por që është e frymëzuar deri në detajet e saj. çdo fjalë e zgjedhur dhe e përdorur është e tillë më vendin e Perëndisë. çdo marrëdhënie fjalësh në një frazë është e frymëzuar nga Perëndia, çdo detaj, çdo fakt historik, gjeografik apo teologjik është i dhënë nga Perëndia. E gjithë bibla, nga presja më e vogël derri tek doktrina më e lartë na është dhënë nga vetë Perëndia përmes frymëzimit të tij, influencës së Tij hyjnore. Kjo vjen me implikime të rëndësishme për Biblën dhe për mënyrën se si ne duhet ta shikojmë atë. Sot unë do të rreshtoj vetëm tre: Së pari, vini re pagabimshmërinë dhe pagabueshmërinë e Biblës.

I. Pagabimshmëria dhe Pagabueshmëria e Shkrimit të Shenjtë

Nëse i tërë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia, atëherë Shkrimi i Shenjtë vjen pa gabime dhe pa mundësinë për të gabuar. Është e pagabimshme dhe e pagabueshme. Cila është baza e këtij realiteti? Vetë personi i Perëndisë. Perëndia nuk mund të gabojë as në fakte dhe as në qëllimin që ai dëshiron të arrijë në këtë botë. Nëse do të pranonim që Bibla është me gabime dhe e gabueshme atëherë ne do të deklaronim që Perëndia flet me gabime dhe se nuk është në gjendje që të arrijë qëllimet e tija në këtë botë. Por çfarë deklaron Perëndia për veten e Tij përmes fjalëve të Tij?

Perëndia nuk është një njeri, që mund të gënjejë, as edhe bir njeriu që mund të pendohet. Kur ka thënë një gjë, nuk do ta bëjë? Ose kur ka shpallur një gjë, nuk do ta kryejë? (Num. 23:19).

Ai është Shkëmbi, vepra e tij është e përsosur, sepse në të gjitha rrugët e tij ka drejtësi. Është një Perëndi që nuk e njeh padrejtësinë; ai është i drejtë dhe i mirë. (Bes. Rip. 32:4)

Në këto dy vargjet e mësipërme Perëndia na deklaron jo vetëm që Ai nuk e njeh padrejtësinë si opsion për veten e Tij; jo vetëm që Ai nuk është i kushtëzuar siç janë krijesat e tij për të gënjyer, mashtruar apo fshehur të vërtetën, por mbi të gjitha, na deklaron që është e pamundur për Perëndinë të mos përçojë informacion të vërtetë. Perëndia është Sovran e i plotfuqishëm mbi çdo gjë, ai mund të bëjë çdo gjë me përjashtim të rënies ndesh me vetveten. Perëndia është i pa-aftë për të kontradiktuar vetveten. “Perëndia nuk është një njeri, që mund të gënjejë.” Kjo është për sa i përket përmbajtjes së informacionit. Së dyti vargjet e mësipërme deklarojnë që Perëndia gjithmonë e arrin qëllimin që i ka vënë vetes. Vargu thotë: “Ose kur ka shpallur një gjë, nuk do ta kryejë?” Perëndia nuk dështon në përmbushjen e qëllimit të tij në çdo gjë që Ai bën. Mbi këtë bazohet edhe frymëzimi i Biblës, si edhe implikimi i parë për sot, pagabimshmëria dhe pagabueshmëria e Biblës. Sepse Perëndia ynë është i përsosur në çdo gjë që bën, Bibla që ai na dha është e përsosur në çdo gjë që përmban ajo. Sepse Perëndia nuk gënjen edhe Bibla është pa gabime në gjithçka që ajo përmban. Çdo fakt në Bibël, çdo datë, çdo emër vendi apo personi, çdo ngjarje historike, çdo shifër, çdo koncept është i dhënë nga Perëndia, dhe si rrjedhim është absolutisht pa gabime. Këtu futet madje edhe informacioni për origjinën e gjithësisë. Perëndia krijoi çdo gjë përmes fuqisë së Fjalës së Tij, nga asgjëja në asgjë dhe këtë brenda segmentit kohor të 6 ditëve. Pagabimshmëria dhe pagabueshmëria e biblës është rrjedhojë logjike e pagabimshmërisë dhe pagabueshmërisë së Perëndisë. Por nuk është vetëm rrjedhojë logjike, por deklaratë Biblike, deklarim që e bën Perëndia për vetveten. Dhe është për këtë arsye, që Profeti Isaiah duke shpallur pagabimshmërinë dhe pagabueshmërinë e Perëndisë përfundon në thirrje doksologjike lavdërimi:

O Zot, ti je Perëndia im, unë do të të përlëvdoj dhe do të kremtoj emrin tënd, sepse ke bërë gjëra të mrekullueshme, projekte të konceptuara shumë kohë më parë, dhe të realizuara me besnikëri dhe vërtetësi. (Isaia 25:1)

Dhe po po kështu bëjnë edhe Apostujt, me në krye Palin kur thonë tek 1 Sel. 2:13:

Prandaj edhe ne e falënderojmë pa pushim Perëndinë, se kur ju keni marrë nga ne fjalën e Perëndisë, e pritët atë jo si fjalë njerëzish, por, sikurse është me të vërtetë, si fjalë Perëndie, që vepron ndër ju që besoni.

Vëllezër dhe motra në Krishtin Jezus, kjo Bibël që ju sot mbani në duar është vetë Fjala e Perëndisë për ju, është letra e dashurisë së Tij për ju. Për këtë duhet të jeni mirënjohës, për këtë duhet ta përlëvdoni, ta adhuroni, ti thurni lavde pasi Perëndia i ka kapërcyer kohët e injorancës dhe nuk ju ka lënë në errësirë, por ju ka dhënë të vërtetën, ju ka dhënë të shkruar planin e shpëtimit tuaj përmes besimit në Jëzus Krishtin e kryqëzuar e të ngjallur për ju.

Por le të përcaktojmë qartë se çfarë duhet të kuptojmë me pagabimshmërinë dhe pagabueshmërinë e Biblës. Në një farë mënyrë ato janë e njëjta gjë, por ato janë gjithashtu edhe dy gjëra të ndryshme. Me Pagabimshmëri ne kuptojmë që bibla nuk përmban gabime faktike, nuk përmban mashtrime apo gënjeshtra. çdo fakt në të është i vërtetë pasi është i dhënë nga Perëndia i shenjtërisë dhe i së vërtetës Nuk përmban mashtrime, pasi “Perëndia nuk është një njeri, që mund të gënjejë.” Bibla nuk përmban as gënjeshtra të paqëllimte dhe që mund ti kenë shpëtuar Perëndisë sepse Ai “sepse ka bërë gjëra
të mrekullueshme, projekte të konceptuara shumë kohë më parë, dhe të realizuara me besnikëri dhe vërtetësi” siç thotë Isaiah. Perëndia nuk ka lejuar sepse nuk mund të lejonte gabime me apo pa dashje, mashtrime të qëllimshme apo të pa qëllimshme, gabime faktuale apo doktrinore pasi ai është një Sovran i Shenjtë.

Me pagabueshmëri ne kuptojmë paaftësinë e Shkrimit për të gabuar në të gjitha çështjet e besimit dhe të jetës praktike. Perëndia është i pagabueshëm në të tëra ato që ai ka për qëllim që të realizojë. Isaia thotë se Perëndia “… bërë gjëra të mrekullueshme, projekte të konceptuara shumë kohë më parë, dhe të realizuara me besnikëri dhe vërtetësi.” Bibla është gjithashtu një projekt i konceptuar dhe realizuar me besnikëri dhe vërtetësi. Në prodhimin e biblës Perëndia veproi me pagabueshmëri. Në të njëjtën mënyrë dhe për këtë arsye edhe projekti i Tij, Bibla, vepron me pagabueshmëri. Prov 30:3 thotë:

Çdo fjalë e Perëndisë është provuar e vërtetë. Ai është një mburojë për atë që gjen strehë tek ai.

Me pagabueshmëri ne kuptojmë paaftësinë e Biblës për të mashtruar, dhe si rrjedhim bibla është një burim i pagabueshëm dhe autoritar për gjithçka që ka të bëjë me çështjet e jetës dhe të besimit. Bibla është një burim dhe një standard i sigurt dhe i besueshëm për gjithçka. Nëse ju kërkoni për metodën e shpëtimit, dhe zgjidhja për mëkatin që ju gjeni në Bibël është besimi në Krishtin që pagoi mëkatin tonë në vendin tonë, atëherë kjo është jo vetëm e vërtetë për sa i përket fakteve, që Krishti vërtet vdiq në kryq për ne, por gjithashtu, që edhe mëkatet tona janë larë me të vërtetë, që fajet me të vërtetë na janë falur, që ne me të vërtetë kemi sot paqe me Perëndinë, që ne sot me të vërtetë jemi bij dhe bijat e Tij, që ne sot me të vërtetë kemi brenda nesh frymën e Shenjtë si një parapagim nga Perëndia për prezencën e tij që do ta kemi të plotë në qiell ditën kur do të largohemi nga ky realitet tokësor. Bibla flet pagabueshëm për këto gjëra. Bibla është një burim i sigurt e i besueshëm i mënyrës se si mund të shpëtohemi, se mund të jetojmë, dhe se si mund të vdesim. Dhe si e tillë, bibla na flet së dyti edhe me autoritet.

II. Autoriteti i Shkrimit të Shenjtë

Implikimi i dytë i faktit që shkrimi është i dhënë nga Perëndia përmes procesit të frymëzimit është që Shkrimi është autoritar mbi të tëra çështjet e besimit dhe të jetës. Perëndia ka krijuar gjithçka për veten e tij. Perëndia është suprem dhe sovran mbi të tërë krijesën e Tij, dhe vullneti i Tij, tashmë i zbuluar dhe i shkruar në Bibël për ne është gjithashtu autoritar mbi me dhe mbi të gjitha krijesat e tij. Shkrimi e merr autoritetin e saj prej autoritetit të Perëndisë, prej faktit që është fjala e pagabueshme dhe e pagabimtë e Perëndisë. Është për këtë arsye që Rrëfimi i Besimit të Westminsterit, dokumenti ynë zyrtar që pasqyron dhe artikulon se çfarë ne besojmë në këtë kishë thotë këtë:

Gjygjtari suprem që shqyrton e vendos për të gjitha polemikat e besimit, dekretet e kishës, opinionet e shkrimtarëve të lashtë, doktrinat e njerëzve dhe frymërat e ndryshme, të vetmet vendime të të cilit e mbi të cilat mund të mbështetemi, është askush tjetër veç Fryma e shenjtë që na flet përmes Shkrimit të Shenjtë.

Kisha historikisht e ka pranuar autoritetin e Shkrimit mbi të tëra çështjet e besimit dhe të jetës mbi njerëzimin. Ndryshimi ndërmjet Kishës Protestante apo ungjillore që ishe fryt i Reformacionit Evropian, dhe Kishës Katolike dhe Ortodokse qëndron në bazën apo burimin e autoritetit të Shkrimit. Kisha Katolik dhe ajo Ortodokse besojnë që autoriteti i Biblës buron nga autoriteti i Kishës. Ato thonë që kisha u themelua dhe u krijua përpara Shkrimit, dhe si rrjedhim nuk e merr ekzistencën e saj nga Shkrimi, por Shkrimi e merr nga Kisha. Ato thonë që është Bibla ajo që u shkrua nga Kisha, u grumbullua nga ajo dhe si rrjedhim e merr autoritetin e saj nga Kisha. Si rrjedhim, është Kisha ajo që e ruan Shkrimin, që e deklaron atë, që e interpreton Biblën dhe që e m bron atë. Kisha është mbi Shkrimin thotë Kisha Katolike dhe ajo Ortodokse. Kisha është autoriteti më i lartë, autoriteti final.

Në ndryshim nga këto dy institucione, Reformacioni deklaroi me shprehjen Sola Scriptura se Shkrimi është i vetmi autoritet final mbi gjithçka dhe jo Kisha. Sola Scriptura do të thotë që Shkrimi ka autoritetin final pasi është fjala e frymëzuar e Perëndisë. Vetëm Shkrimi është i frymëzuar dhe si rrjedhim vetëm Shkrimi është autoriteti final, gjyqtari apo gjykatësi suprem “që shqyrton e vendos për të gjitha polemikat e besimit, dekretet e kishës, opinionet e shkrimtarëve të lashtë, doktrinat e njerëzve dhe frymërat e ndryshme, të vetmet vendime të të cilit e mbi të cilat mund të mbështetemi.” Kjo është çfarë ne besojmë dhe duhet të besojmë. Psalmi 19:7-11 thotë:

Ligji i Zotit është i përsosur, ai e përtërin shpirtin; dëshmia e Zotit është e vërtetë dhe e bën të ditur njeriun e thjeshtë. ⁸ Porositë e Zotit janë të drejta dhe e gëzojnë zemrën; urdhërimet e Zotit janë te pastra dhe ndriçojnë sytë. ⁹ Frika e Zotit është e pastër, mbetet përjetë; gjykimet e Zotit janë të vërteta, të gjitha janë të drejta; ¹⁰ janë më të dëshirueshme se ari, po, më tepër se shumë ari i kulluar; janë më të ëmbla se mjalti, nga ai që del nga hojet. ¹¹ Edhe shërbëtori yt mëson prej tyre; ke një shpërblim të madh duke i parë.

Po ju ofroj shkurtimisht katër kategori argumentesh në mbështetje të Autoritetit final të biblës mbi njeriun apo Kishën:

Së pari, Bibla gjithmonë flet në emër të Perëndisë, dhe urdhëron besim dhe bindje. Profetët e Dhiatës së Vjetër asnjëherë nuk thanë: Kështu po ju deklaron i dërguari i Perëndisë, apo mëkëmbësi i Perëndisë, apo i frymëzuari i Perëndisë. Fraza e parë e çdo deklarimi që ata bënë në Dhiatën e Vjetër ishte: “Kështu thotë Perëndia,” apo “Kjo është fjala e Perëndisë,” apo si në rastin e Profetit Jeremia 13:12: “Prandaj ti do t’u thuash atyre këtë fjalë: “Kështu thotë Zoti, Perëndia i Izraelit…” dhe vijon mesazhi.

Së dyti, Krishti dhe apostujt gjithmonë iu referuan Shkrimit të Shenjtë si autritet për të zgjidhur çështjet e tyre dhe jo traditës së Kishës apo të priftërinjve. Tek Rom 4:3 Pali thotë: Po le të shikojmë se çfarë thotë shkrimi për shpëtimin me anë të besimit. Tek Luka 16, parabola e Llazarit dhe të riut pasanik, kur i riu pasanik i kërkon Perëndisë që të dërgojë dikë nga të vdekurit si dëshmitar të botës së përjetshme dhe të dënimit që do të vijë për të tëra ata që nuk bëjne pregatitjet e duhura për jetën që vjen, Perëndia ju përgjigj: Ata kanë Ligjin dhe Profetët – që në atë kohë ishte shprehja standarde që thoshte “ata kanë shkrimet e Dhiatës së Vjetër. Krishti dhe Apostujt iu referuan Biblës si autoritetin përfundimtar.

Së treti, Apostulli pal i lavdëron Bereasit tek Veprat. Apostujve 17:11 me fjalët: ¹¹ Por këta ishin më fisnikë nga ndjenjat se ata të Thesalonikit dhe e pranuan fjalën me gatishmëri të madhe, duke i shqyrtuar çdo ditë Shkrimet për të parë nëse këto gjëra ishin ashtu.” çfarë bënë këta besimtarët e qytetit të Bereasit. Apostulli Pal shkoi atje për të predikuar. Ata e dëgjuan predikimit të Palit, por nuk dëgjuan në mënyrë aktive çfarëdo gjëje që tu shoshte a
utoriteti Apostolik, por besonin dhe kontrollonin fjalët e Palit duke i krahasuar me fjalët e biblës.

Së katërti, Krishti i dënoi klerikët, pleqtë, skribët e farisenjtë për shtrembërimin e Shkrimit. Nëse autoriteti klerikal, Kisha është mbi Biblën siç pretendon Kisha Katolike dhe Ortodokse, përse i dënoi Krishti ata. Tek Matt 15:7 Krishti i dënoi ata që e vënë veten mbi Biblën si autoritetin final me këto fjalë:

Hipokritë, mirë profetizoi Isaia për ju kur tha: ⁸ “Ky popull po më afrohet me gojë dhe më nderon me buzët; por zemra e tyre rri larg meje. ⁹ Dhe më kot më nderojnë, duke i mësuar doktrina që janë urdhërime nga njerëzit.”

Sepse bibla është e mjaftueshme dhe autoriteti final mbi jetën e Kishësh dhe të besimtarit në cdo sferë të jetës që Krishti vetë deklaron këto fjalë të rënda tek Zbulesa 22:

Unë i deklaroj kujtdo që dëgjon fjalët e profecisë së këtij libri, se nëse ndokush do t’i shtojë këtyre gjërave, Perëndia do të dërgojë mbi të plagët e përshkruara në këtë libër. ¹⁹ Dhe nëse dikush heq nga fjalët e librit të kësaj profecie, Perëndia do t’i heqë pjesën e tij nga libri i jetës nga qyteti i shenjtë, dhe nga gjërat që janë përshkruar në këtë libër.

III. Mjaftueshmëria e Shkrimit të Shenjtë

Implikimi logjik dhe mësimi direkt biblik i tretë që vjen nga fakti i frymëzimit të Shkrimeve nga Perëndia ka të bëjë me mjaftueshmërinë e saj për jetën e besimtarit dhe të Kishësh. Shkrimi i shenjtë, duke qenë se është i frymëzuar nga Perëndia, është jo vetëm i pagabimshën, jo vetëm i pagabueshëm, jo vetëm autoritar por edhe plotësisht i mjaftueshëm për gjithçka që ka të bëjë me besimin dhe jetën e njeriut. Apostulli Pjetër deklaron:

“…fuqia e tij hyjnore na dhuroi të gjitha gjërat që i takojnë jetës dhe perëndishmërisë, me anë të njohjes së atij që na thirri me lavdinë dhe virtytin e vet…” (2 Pjet. 1:3).

Po kështu Pali deklaron tek 2 Tim 3:16:

¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë. 2 Tim 3:16-17

Tek 2 Sel 2:13 Pali deklaron që shpëtimi ynë është përmes besimit në fjalën e Perëndisë. Krishti kur ui lut Atit qiellor për shenjtërimin tonë, u lut që ne Perëndia të na shenjtëronte përmes fjalës së tij. Fjala e tij është e mjaftueshme për shpëtimin tonë dhe për shenjtërimin tonë. Pali thotë që Shkrimi është i mjaftueshëm për dishepullizim. Mateu tek kapitulli i fundit të ungjillit që mban emrin e Tij na dëshmon se Krishti tha: Shkoni dhe bëni dishepuj duke predikuar fjalën, duke pagëzuar dhe duke i mësuar fjalën dishepujve që do ti shtoheshin Kishës në të ardhmen. Është për shkak të besimit në mjaftueshmërinë dhe autoritetin e fjalës së Perëndisë që Psalmisti i lutet Perëndisë tek Psalm 25:5 me fjalët:

Më udhëhiq në të vërtetën tënde dhe më mëso, sepse ti je Perëndia i shpëtimit tim; unë shpresoj shumë te ti gjatë gjithë ditës.

Së fundi dua ta mbyll argumentimin e mjaftueshmërisë së Shkrimit të Shenjtë, me hapjen e një pasazhi nga Dhiata e Re. Këto janë fjalët e Apostullit Pjetër, personit që Kisha Katolike pretendon se e ka papën e parë dhe autoritetin e parë që ngrihet mbi Shkrimin. Lexoni 2 Pjet. 1:12-21:

¹² Prandaj nuk do të lë pas dore t’ju kujtoj vazhdimisht këto gjëra, ndonëse ju i dini dhe jeni të patundur në këtë të vërtetë. ¹³ Por unë mendoj se është e drejtë, përderisa jam në këtë tendë, t’ju mbaj zgjuar duke ua sjellë këto gjëra ndër mend, ¹⁴ duke ditur se, së shpejti më duhet ta lë këtë tendën time, sikurse ma tregoi Zoti ynë Jezu Krisht. ¹⁵ Por do të kujdesem që, edhe pas largimit tim, ju të mund t’i kujtoni gjithnjë këto gjëra. ¹⁶ Sepse nuk jua bëmë të njohur fuqinë dhe ardhjen e Zotit tonë Jezu Krisht, duke shkuar pas përralla të sajuara me mjeshtri, por sepse jemi dëshmitarë okular e madhështisë së tij. ¹⁷ Sepse ai mori nder dhe lavdi nga Perëndia Atë, kur i erdhi ky zë nga lavdia e madhërishme: “Ky është Biri im i dashur, në të cilin jam kënaqur”. ¹⁸ Dhe ne e dëgjuam këtë zë që vinte nga qielli, kur qemë bashkë me të në malin e shenjtë. ¹⁹ Ne e kemi edhe më të vërtetuar fjalën profetike, të cilën bëni mirë ti kushtoni kujdes, si një kandil që ndriçon në një vend të errët, derisa të zbardhë dita dhe ylli i dritës të lindë në zemrat tuaja, ²⁰ duke ditur së pari këtë: që asnjë profeci e Shkrimit nuk është objekt i interpretimeve të veçanta. ²¹ Sepse asnjë profeci nuk ka ardhur nga vullneti i njeriut, por njerëzit e shenjtë të Perëndisë kanë folur, të shtyrë nga Fryma e Shenjtë.

Pjetri prek shumë gjëra në këto dhjetë vargje, por ajo që dua tju vë në dukje është së pari që Pjetri e sheh si detyrën e tij që ti kujtoje besimtarëve fuqinë dhe ardhjen e Zotit Krisht. Gjithçka që ai tha, gjithçka që Krishti bëri, mrekullitë, kryqin, ngjalljen prej të vdekurit, ngritjen në anën e djathtë të atit, pra, të tërë materialin që ne lexojmë tek katër ungjijtë.

Së dyti, Pjetri thotë që ai është kujdesur që të tëra këto gjëra të qëndrojnë me ta si një mjet i mjaftueshëm për besimin dhe shenjtërimin e tyre. Ai thotë: “¹⁵ Por do të kujdesem që, edhe pas largimit tim, ju të mund t’i kujtoni gjithnjë këto gjëra.” Si e bëri Pjetri këtë? Përmes ungjillit të Markut. Pjetri foli nën frymëzimin e Perëndisë dhe Marku shkroi nën frymëzimin e Perëndisë atë që ne e quajmë sot Ungjilli sipas Markut. Dhe kështu Pjetri thotë përmes këtij pasazhi: Shkrimi i shenjtë që unë lë pas do të jetë instrumenti i mjaftueshëm për ju dhe për brezat që do të vijnë.

Së treti, Pjetri thotë nga ky pasazh që fjala profetike e Dhiatës së Vjetër është vërtetuar para syve të apostujve dhe dishepujve të parë dhe se tani të tërë ata duhet ti nënshtrohen asaj. Pjetri tha: “Ne e kemi edhe më të vërtetuar fjalën profetike, të cilën bëni mirë ti kushtoni kujdes.” Dhe çfarë cilësish i atribuon Pjetri Fjalëve të Dhiatës së Vjetër dhe madje edhe Shkrimeve të Dhiatës së Re? Ai thotë:

[dini] së pari këtë: që asnjë profeci e Shkrimit nuk është objekt i interpretimeve të veçanta. ²¹ Sepse asnjë profeci nuk ka ardhur nga vullneti i njeriut, por njerëzit e shenjtë të Perëndisë kanë folur, të shtyrë nga Fryma e Shenjtë.

Dhiata e vjetër ka ardhur me iniciativën e Perëndisë, Ungjilli im i dhënë përmes Markut është dhënë me iniciativën e Perëndisë, njerëz të shenjtë kanë folur të shtyrë nga Fryma e Shenjtë. Detyra Juaj: – (1) [jini] të patundur në këtë të vërtetë, besoji Shkrimit. (2) Sillni ndërmend këto gjëra, meditoni mbi shkrimin, studiojeni atë. Kushtojini kujdes fjalës profetike, Biblës, në të do të gjeni shpëtim dhe ndriçim për shpirtin dhe mendjen tuaj. Është për këtë arsye që Psalmisti besimtar këndon: Psalm 31:5 – Në duart e tua unë e besoj frymën time; ti më shpengove, o Zot, Perëndi e së vërtetës.

Le të jetë kjo edhe kënga e zemrave tona. Le të mbështetemi edhe ne mbi Shkrimin dhe vetëm mbi Shkrimin pasi në këtë mënyrë ne mbë
shtetemi mbi Perëndinë dhe vetëm mbi Perëndinë. Amen.

03. Sola Scriptura(II) – Vetëm Shkrimi

¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë. 2 Tim 3:16-17

I. Rëndësia e Solave

Kush jemi ne? Cili është identiteti ynë jo vetëm personal si të Krishterë, por gjithashtu, cili është identiteti ynë institucional? Përse vijmë të adhurojmë në një kishë jo-katolike apo jo-ortodokse? A jemi ndryshe? Nëse po Përse dhe çfarë aspektesh ndryshojmë ne nga institucioni katolik e ortodoks? Cila është e kaluara jonë historike? Cili duhet të jetë besimi ynë sot? Dhe për çfarë ne duhet të synojmë në të ardhem? Kush jemi, nga vijmë dhe u shkojmë janë pyetjet të cilat që të gjitha e gjejnë përgjigjen në ato që quhen 5 Solat e Reformacionit. Siç e keni edhe të shkruar në faqen e parë të buletinit, 5 Solat e reformacionit janë: Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi; Solus Christus – Vetëm Krishti; Sola Gratia – Vetëm nga Hiri; Sola Fide – vetëm përmes besimit; dhe Soli Deo Gloria – e gjithë lavdia vetëm Perëndisë. Këto 5 Sola janë programi ideologjik apo doktrinar i Kishës. Ato përmbledhin çfarë ne besojmë, e madje ato janë edhe mjetet dhe për artikulimin e çdo gjëje tjetër që besohet dhe praktikohet në kishën protestante apo ungjillore. Ato janë 5 kollonat mbajtëse të sistemit protestant të besimit dhe jetës praktike të Krishterë. çdo gje rrjedh dhe bazohet mbi këto 5 sola.

Historikisht këto 5 Sola u zbuluan në Bibël, u artikuluan dhe u propaganduan gjatë periudhës rë Reformacionit Protestant të viteve 1400-1600. Të gjitha kishat ungjillore apo protestante e kanë origjinën në Reformacionin Evropian. Jan Hus, John Wicklief, Martin Luter, John Calvin, Ulrich Zwingli, janë disa nga emrat që të gjithë ne duhet ti dimë. Kjo është origjina jonë. Periudha e Mesjetës është quajtur ndryshe Periudha e errësirës Mesjetare. Kjo për shumë arsye të cilat do ti zbulojmë gradualisht javë pas jave, dhe po kështu do të zbulojmë javë pas jave që Reformacioni është quajtur ndryshe Drita e Ungjillit, pasi ajo zbuloi dhe mbrojti dhe përçoi mesazhin biblik që kishte humbur në vitet e gjata të errësirës mesjetare si dhe të korrupsionit moral dhe doktrinar që mbizotëronte në Kishën katolike të asaj kohe. Kjo është arsyeja përse ne jemi veçan sot si Kishë Ungjillore apo Protestante.

Elementët reformatorë në atë kohë patën si qëllim jo ndarjen por reformimin nga brenda. Por ndarja ndodhi. Kisha që doli nga zjarri pastrues i Reformacionit në Evropë u quajt Kisha e Reformuar, në gjermani Kisha Luteriane, në Angli Kisha Anglikane, në Skoci e Irlande Kisha Presbiteriane. Në mënyrë të thjeshtuar, të tëra këto kisha janë një, produkt i reformacionit, dhe çdo gjë tjetër që e quan vetën kishë protestante apo reformatore a ka burimin këtu.

Kjo kishë lokale sot në Durrës në fakt është gjithashtu si në emër ashtu edhe në doktrinë një Kishë e Reformuar. Ne kemi një histori, një origjinë, dhe si rrjedhim ne kemi edhe një të ardhme. Ne kemi një identitet, dhe kjo është arsyeja që ne po i studiojmë ato këto të diela. Vini mend këtyre solave pasi janë mënyra më e mirë, më e shkurtër dhe më e thjeshtë për tu shpjeguar njerëzve se kush jeni dhe çfarë besoni.

Sot, ne do të vazhdojmë të studiojmë solën e parë: Sola Scriptura që do të thotë vetëm Shkrimi. Ne Besojmë që vetëm Shkrimi është zbulesa e shkruar e Perëndisë për Njeriun. Vetëm shkrimi është i dhënë me frymëzimin nga Perëndia. Vetëm Shkrimi ka autoritet mbi çështjet e besimit dhe të jetës së Krishterë. Vetëm Shkrimi është i pagabimtë dhe i pagabueshëm. Vetëm Shkrimi është rregulli i pagabueshëm i interpretimit të Shkrimit. Vetëm Shkrimi është gjyqtari suprem mbi të gjitha polemikat e fesë, opinionet e njerëzve. Vetëm Shkrimi është plotësisht i mjaftueshëm për shpëtim, shenjtëri dhe jetë të Krishterë. Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi. Sot unë do të fokusohem mbi një aspekt të Shkrimit që është frymëzimi i tij.

II. Fakti i Frymëzimit të Shkrimit

Çfarë duhet të kuptojmë me frymëzim të biblës? Për këtë na ndihmon 2 Tim 3:16-17 që thotë:

¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë.

“I gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia…” Në Greqisht manuskripti lexon “i gjithë shkrimi është theopneustos.” Theo – Perëndia, pneo – frymë. Vargu thotë që Perëndia fryu nga vetja për tek net të tëra Shkrimet që ne sot i kemi që grumbulluara në një volum të vetëm që e quajmë Bibël. Frymëzimi është akti hyjnor i Perëndisë në të cilin vetë Perëndia i dhuron njerëzimit një shkrim, një libër në të cilin shprehet dashuria e Tij për ne, zemërimi i Tij ndaj mëkatit tonë, rruga e shpëtimit që është vetëm Krishti – Solus Christus, gjë që është jo nga meritat tona por vetëm nga Hiri i pamerituar i Perëndisë – Sola Gratia, një hir që ne duhet ta marrim vetëm përmes besimit – Sola Fide, dhe e gjitha kjo vepër e Perëndisë vetëm dhe vetëm për një qëllim, për lavdinë e Tij – Soli Deo Gloria. Frymëzimi është akti hyjnor i dhënies së Biblës njerëzimit nga Perëndia. Bibla është fjala e Perëndisë. Është Perëndia ai që e jep atë, e nxjerr atë na vetja dhe jap dhuron njerëzimit. Ky proces njihet si frymëzimi i Shkrimit të Shenjtë. Vini re pra ndryshimin që ekziston nga ajo që bota artistike i thotë frymëzim. Artisti krijues merr një ndjesi apo një ide apo një fuqi për të krijuar diçka. Frymëzimi Biblik është Perëndia i cili nxjerr jashtë vetës përmes Frymës së Shenjtë një krijim, e fryn atë jashtë vetes së Tij drejt nesh përmes Frymës së Shenjtë. Si rrjedhim Bibla është Fjala e Perëndisë, e dhënë nga ai për shpëtimin tonë.

Por tani lind pyetja, si mund të sigurohemi që Bibla vjen nga Perëndia? Ku duhet të shkojmë për prova? Tek shkenca, tek historia, tek arkeologjia, apo duhet ti besojmë autoritetit të Kishës? Kisha katolike do pretendon se ne duhet ti besojmë dëshmisë së saj si institucion. Akademia sekulare thotë se ne duhet ti besojmë asaj, dhe kuptohet ajo pretendon se Bibla nuk është fjala e Perëndisë. Rrëfimi i Westminsterist i shkruar në 1646 sugjeron me të drejtë këtë gjë:

“Autoriteti i Shkrimit të Shenjtë, për të cilën arsye Shkrimi duhet besuar dhe i duhet bindur, nuk mbështetët në dëshminë e njeriut, apo atë të Kishës; por plotësisht në atë të Perëndisë (i cili vetë është e vërteta), autorit të tij; rrjedhimisht Shkrimi duhet pranuar, sepse ajo është Fjala e Perëndisë.“

Është Perëndia Ai që dëshmon për krijesën e vet, dhe për këtë Shkrimi i Shenjtë duhet besuar. Por si dëshmon Perëndia për krijesën e Tij. Rrëfimi i Westminsterit vazhdon:

“…bindja dhe siguria jonë e plotë në të vërtetën e pagabueshme dhe autoritetin a saj hyjnor vjen nga vepra e përbrendshme e Frymës së Shenjtë që dëshmon për dhe me Fjalën e Perëndisë in zemrën tonë.“

Pra, është Perëndia ai që na dëshmon neve përmes Frymës së Shenjtë. Si na dëshmon Fryma e Shenjtë? Së pari Fryma e Shenjtë dëshmon në zemrat
tona që ajo që po lexojmë është Fjala e Perëndisë. Kjo është pjesë e detyrave që ka Fryma e Shenjtë ndaj besimtarëve. Prandaj dhe ne duhet ta marrim fjalën e shkruar apo të predikuar me lutje, si para ashtu edhe pas saj. Por vini re që teologët e Reformacionit kishin një penetrim shumë të mprehtë në mënyrën se si vepron Fryma gjë që nuk e gjejmë sot në kishën ungjillore apo protestante. Fryma dëshmon për Fjalën përmes Fjalës. Fryma dëshmon për Fjalën, në zemrën e atij që e lexon atë përmes fjalës, përmes asaj që personi në fjalë po lexon. Kjo është e rëndësishme të theksohet, pasi rritja jonë shpirtërore nuk ndodh në vakum. Fryma nuk i dëshmon frymës tonë në vakum. Shenjtëria nuk ndodh në vakum. Ungjillëzimi nuk duhet të ndodhë në vakum, por vetëm dhe vetëm në prezencën apo në kontekstin e Fjalës. Kjo është arsyeja përse ne duhet të predikojmë Fjalën, ta shpërndajmë atë të shkruar, ta lexojmë e studiojmë atë [ër veten tonë nëse kemi dëshirë të rritemi dhe inkurajohemi në ecjen tonë si të krishterë. Krishti tha tek Gjoni 17: “At, shenjtëroi ata përmes së vërtetës. Fjala jote është e vërtetë.”

Pra është Perëndia ai që dëshmon për Fjalën përmes Frymës, por është edhe vetë Fjala ajo që dëshmon për veten e saj. Do t’u rreshtoj një sërë argumentesh nga Shkrimi, dhe do të citoj vetëm një varg për çdo argument, edhe pse me dhjetëra faqe mund të mbushen me citime për secilën nga këto argumente:

1. Dhiata e Vjetër dëshmon për vetveten. Profetët dhe penëtarët e Dhiatës së Vjetër dëshmojnë për influencën hyjnore që ra mbi ta, për frymën e shenjtë dhe se si Fryma i shtyn ata që të shkruanin. Nuk mund të numërohen rastet kur profetët e hapën deklarimin e tyre me frazën “Kështu thotë Perëndia,” apo “Kjo është fjala e Perëndisë,” apo “në vitin x fjala e Perëndisë erdhi mbi mua…” psh. Tek Jeremiah 13:12 lexojmë: “Prandaj ti do t’u thuash atyre këtë fjalë: “Kështu thotë Zoti, Perëndia i Izraelit…” dhe vijon mesazhi. Në raste të tilla Perëndia i dikton mesazhin profetit i cili është i detyruar që ta shkruajë dhe proklamojë atë. Davidi shkroi tek 2 Sam 23:2 “Fryma e PErëndisë foli përmes meje dhe fjala e tij ishte në gjuhën time.” Është interesante të vëresh gjithashtu se si kur lexoj me faqe të tëra nga profetet Isaia , Ezekiel dhe Jeremia, një “ngatërrim” përemrash vihet re nga mesi i proklamatës. Profeti deklaron qe ajo që do të shpallë është fjala e Perëndisë. Fillon të flasë, dhe pas disa vargjesh apo faqesh vëren që në fakt nuk është më profeti që po flet në vetën e tretë: psh Perëndia thotë që ju… – por flet në vetën e parë – Unë jam Perëndia i Izraelit, unë jam …! Personi i profetit darovitet në sfond dhe personi i Perëndisë është në plan të parë. Është ai që po flet, është ai që po deklaron.

2. Një argument i dytë për frymëzimin e biblës, së pari të Dhiatës së vjetër vjen edhe nga Dhiata e re. Penëtarët e Dhiatës së Re e pranojnë pa hezitim shkrimet e Dhiatës së vjetër si Fjala e Perëndisë. Këtë ata e bëjnë kur e citojnë atë. Psh: tek Veprat e Apostujve 4:25, Apostulli Pjetër thotë për Psalmin 2 të shkruar nga Davidi, Psalm që ne e këndojmë në këtë kishë:

“dhe që me anë të Frymës së Shenjtë ke thënë, nëpërmjet gojës së Davidit, shërbëtorit tënd: “Përse u zemëruan kombet, dhe popujt kurdisin gjëra të kota?”

Apostulli, nën frymëzimin e Frymës së Shenjtë dëshmon që Psalmi 2 është shkruar vërtet nga Davidi, por kjo si penëtar, pasi në vërtetë Psalmi 2 është Fjala e vetë Perëndisë. Apostulli Pal, i kujton Timoteut, një pastori të ri në moshë, por të rritur me shkrimet e Dhiatës së Vjetër se “¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi.”

3. Vetë Zoti Krisht, personi i dytë i Trinisë së Shenjtë dëshmoi që Bibla ishte fjala e tij dhe me autoritet të plotë mbi çdo gjë kur e citoi atë. Psh; tek Mat 4:4 ai i përgjigjet Djallit me këto fjalë: “Është shkruar: “Njeriu nuk rron vetëm me bukë, por me çdo fjalë që del nga goja e Perëndisë”

Në këtë rast, Krishti tha që Besëlidhja e Ripërtërirë është Fjala e Perëndisë. Tek Mateu 11:10 Krishti thotë: “Sepse ky është ai për të cilin është shkruar: “Ja, unë po dërgoj lajmëtarin tim para fytyrës sate; ai do ta bëjë gati rrugën tënde para teje”. Në këtë rast ai flet për Gjon Pagëzorin dhe citon Malakian 3:1 dhe e konsideron atë si Fjala e Perëndisë. Është e rëndësishme të dimë që Dhiata e Re citon çdo njërën prej librave të Dhiatës së vjetër si Fjala e Shkruar e Perëndisë.

4. Dhiata e Re është gjithashtu fjala e Perëndisë. Si e dimë këtë? Ungjijtë nuk janë gje tjetër veçse fjalët e Krishtit dhe veprat e Tij. Ato janë deklaratat e Krishtit dhe mrekullitë që Ai bëri për të provuar forcën dhe autoritetin e deklaratave të tij.

5. Gjithashtu, përpara se sat ë ngrihej lart në qiell, Krishti u premtoi Apostujve prezencën e frymës së Shenjtë me qëllim që ata ë mund të shkruanin Dhiatën e re. tek gjoni 14 lexojmë:

²⁴ Kush nuk më do, nuk i zbaton fjalët e mia; dhe fjala që po dëgjoni nuk është imja, por e Atit që më ka dërguar. ²⁵ Ju kam thënë këto gjëra, ndërkaq jam me ju; ²⁶ por Ngushëlluesi, Fryma e Shenjtë, që Ati do ta dërgojë në emrin tim, do t’ju mësojë çdo gjë dhe do t’ju kujtojë të gjitha këto që ju thashë.

Fjalët e Krishtit ishin fjala e Perëndisë. Regjistrimi dhe kujtimi i tyre është detyre e Frymës së Shenjtë i dërguar nga ati. Apostujt shkruan të frymëzuar nga Perëndia, nën shtysën e tij, nën përkudejsjen e tij, nën drejtimin e Tij, dhe nën kontrollin e tij për të siguruar që kjo që ne kemi në dorë sot është vërtetësish dhe plotësisht Fjala e Perëndisë, vullneti i Tij për ne.

6. Apostujt e morë përmbushjen e këtij premtimi, dhe për shkak të saj, p.sh, Apostulli Pal mund të deklaronte tek 1 Kor. 2:13 “Për këto edhe flasim, por jo me fjalë të mësuara nga dituria njerëzore, por të mësuara nga Fryma e Shenjtë, duke i krahasuar gjëra frymërore me fjalë frymërore.”

7. Apostujt i trajtuan shkrimet e njëri-tjetrit gjithashtu si Fjala e Perëndisë. Tek 2 Pjet 3:16 Apostulli Pjetër thotë:

“sikurse ju ka shkruar edhe vëllai ynë i dashur Pal, sipas diturisë që iu dha; ¹⁶ Ashtu bën ai në të gjitha letrat e tij, ku flet për këto gjëra. Në to ka disa gjëra të vështira për t’u kuptuar, të cilat të paditurit dhe të paqëndrueshmit i shtrëmbërojnë, sikurse bëjnë edhe me Shkrimet e tjera, për përhumbjen e tyre.”

Këtu Apostulli Pjetër dëshmon për veprën e perëndisë në frymëzimit e fjalës në Apostullin Pal – Palit ju dha një dituri nga Perëndia thotë Pjetri. Por jo vetëm kaq, Pjetri barazon letrat e Palit me shkrimet e tjera të Dhiatës së Vjetër. Dhe vini re gjithashtu që Apostulli Pjetër deklaron që të tëra letrat e Palit janë Fjala e Perëndisë pasi ai thotë që të tëra letrat e Palit e kanë këtë veti.

Lista e kategorive të argumenteve që mund të sillen dhe moria e shkrimeve që mbështesin çdo argument zgjatet përtej mundësisë time për ti rreshtuar ato, dhe si rrjedhim unë do të ndaloj këtu përsa i përket kësaj pike. Bibla është Fjala e Perëndisë. Autoriteti i kësaj dëshmie bazohet mbi vetë perëndinë që e ka dhënë atë,
mbi Frymën e shenjtë, si dhe mbi dëshminë që vetë Bibla jep për vetveten. Bibla është Fjala e Perëndisë, e dhënë nga Ai përmes frymëzimit.

Vini re që Apostulli thotë që jo disa nga fjalët e Biblës janë të frymëzuara, jo që një frymëzimi i Perëndisë shtrihet mbi një pjesë të mirë të biblës, apo mbi shumicën dërrmuese të Biblës, por mbi të tërë Biblën. “¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi.” Kjo është ajo që teologët e quajnë frymëzimi verbal apo frymëzimi plenar i Shkrimit të Shenjtë. çdo ide është e frymëzuar dhe vjen nga Perëndia, çdo koncept. çdo argument gjithashtu vjen nga Perëndia. Logjika e renditjes së argumenteve që për shembull Apostulli Pal jep tek Letra e Romakëve gjithashtu vjen nga Perëndia. Çdo fjalë e zgjedhur në një fjali të dhënë apo në një frazë të marrë për studim është e zgjedhur nga vetë Perëndia dhe e përdorur nga ai qëllimisht në atë formë që gjendet në bibël. Perëndia ynë është një Perëndi i koherencës, i logjikës, pasi është ai që e pa krijuar logjikën, ai është Perëndia i të vërtetave, dhe çdo gjë e vërtetë i përket atij, vjen nga Ai dhe kthehet tek Ai.

Aplikime:

Vëllezër dhe motra ne Krisht, dy aplikime kam për ju sot:

Meditoni mbi qëllimin që perëndia ju dha Shkrimet e Shenjta. Vërtetë krijesa rreth e rrotull nesh dëshmon për ekzistencën e Perëndisë dhe obligimin tonë ndaj Tij, por kjo nuk është e mjaftueshme për shpëtimin tonë, nuk është e mjaftueshme që ne të fitojmë atë informacion të nevojshëm që të shpëtohemi. Malet e oqeanet dëshmojnë për Perëndinë por nuk na drejtojnë për tek kryqi i Krishtit. Njeriu ka nevojë për fjalën ekzakte të Perëndisë. Lavdëroni Perëndinë për mirësinë e tij që i kapërceu kohërat e padijes dhe na shpalli Krishtin përmes shkrimeve. Gjithashtu meditoni mbi faktin që arsyeja që Perëndia jo vetëm që na dha Krishtin, por gjithashtu na dha edhe fjalën e shkruar, me qëllim që të ruajë të vërtetën, me qëllim që të përhapë të vërtetën, dhe më tej, me qëllim themelimin sa më të sigurt të kishash në Krisht, dhe për më tej, për ngushëllimin sa më të mirë të Kishës në kohët e dyshimeve dhe trazirave, dhe për ruajtjen e Kishës nga korrupsioni i mishit, nga ligësia e Satanit dhe nga manovrat e Botës. Për të tëra këto arsye perëndia e la Fjalën e tij të shkruar, dhe për këtë gjë jini mirënjohës. Kjo është dhurata e Perëndisë për ju, është letra e tij e dashurisë për ju.

Por së dyti, vini re gjithashtu që sa u tha më lart, e bën shkrimin e shenjtë absolutisht të domosdoshëm për ju. Ju është dhënë që ta përdorni, ta lexoni, studioni, memorizoni, ta fshihni në zemrat tuaja dhe prej saj të jepni frytet e pendimit, besimit, bindjes dhe shenjtërisë. Amen

02. Sola Scriptura (I)- Vetëm Shkrimi

¹⁶ i gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë.2 Tim 3:16-17

 

     Çfarë është Sola Scriptura? Deklarata Sola Scriptura thjesht do të thotë “Vetëm Shkrimi” dhe deklaron qe vetëm Fjala e Perëndisë siç na është zbuluar në Bibël është burimi I tërë informacionit të domosdoshëm për tiu afruar Perëndisë me besim dhe për një jetë të shenjtë si gjatë shërbesave të kishës ashtu edhe jashtë saj. Sola Scriptura gjithashtu deklaron qe vetëm Bibla është autoriteti përfundimtar dhe më I lartë për të tëra çështjet e besimit dhe jetës. Sola Scriptura po kështu deklaron që vetëm bibla është standardi pa gabime dhe i pagabueshëm në të tëra deklaratat e saj. Çdo institucion apo subjekt tjetër, përfshi këtu Koncilët e Kishës, opinionet e njerëzve apo madje edhe të papëve, bishopëve, kardinalëve apo mitropolitëve nuk janë dhe nuk mund të jenë autoriteti përfundimtar në çështjet e jetës dhe besimit pasi ato nuk janë as të pagabimta dhe as të pagabueshmë pavarësisht nga pretendimet e tyre. Historia ka provuar që të tëra këto entitete kanë dhe vazhdojnë të kundërshtojnë njëra-tjetrën. Vetëm Bibla, dukë qenë se është Fjalë e Perëndisë së gjallë, ka autoritetin final dhe pagabimshmërinë dhe pagabueshmërinë e duhur për të folur si deklarata më e lartë dhe përfundimtare për njeriun. Së fundi, me Sola Scriptura ne deklarojmë që Shkrimi është interpretuesi i vetvetes dhe në sensin më të lartë është vetë Perëndia Frymë e Shenjtë. Logjika dhe opinionet e njeriut nuk janë dhe nuk mund të jenë mbi ato të Perëndisë i cili flet për vetveten në Fjalën e Tij, Biblën.

Nuk do të mohoj asgjë deri sa të jem i bindur nga Shkrimi i Shenjtë dhe arsyeja e shëndoshë. Ndërgjegjja ime mbahet rob nga Fjala e Perëndisë dhe të shkosh kundra ndërgjegjes nuk është as e drejtë dhe as e mirë.

     Këto fjalë historike u deklaruan nga Martin Luteri në Dietin e Wormit. Worm është një qytet në Gjermani mbi lumin Rin, dhe Diet në Mesjetë ishte mbledhja e të tërë subjekteve të Perandorisë së Shenjtë Evropiane të Mesjetës, përpara Perandorit, ishte një lloj asambleje e përgjithshme e princave, kardinalëve e feudalëve përpara Perandorit. Ishte pranvera e vitit 1521. Martin Luteri ishte për gjykim përpara Perandorit të Perandorisë së Shenjtë Romane (pra Katolike) e cila kishte nën zotërim tërë Evropën me përjashtim te Francës dhe Britanisë. Martin Luteri kishte publikuar disa vite më parë 95 tezat e tij mbi derën e Kishës së Witenbergut si një ftesë për diskutim ndaj profesorëve të ndryshëm të teologjisë në Evropë. Por ajo që Luteri kishte filluar si diskutim dhe për qëllime akademike ishte shndërruar në një ortek, në një lëvizje masive intelektuale, akademike, studentore, ekonomike e madje edhe popullore. Luteri ndodhej përpara Perandorit për ta bërë atë të heshtë dhe mundësisht edhe lëvizjen masive që ai pa dashur kishte iniciuar. 95 tezat që ai pat ngjitur në derën e Kishës në Wittenberg nuk shtronin domosdoshmërish çështje të reja, e reja që Martin Luteri sillte ishte deklarata se Papët nuk janë të pagabueshëm, se Koncilët e Kishës e kardinalët nuk janë të pagabueshëm, se ata nuk janë mbi Shkrimin por nën shkrimin, dhe se Shkrimi dhe vetëm Shkrimi i Shenjtë ishte i pagabueshëm dhe mbi çdo papë. Shkrimi pat thënë Luteri është standardi dhe autoriteti më i lartë dhe përfundimtar për çdo gjë që ka të bëjë me besimin dhe jetën e njeriut. E përsëris pasi ky është thelbi i Sola Scriptura: Shkrimi i Shenjtë është standardi dhe autoriteti më i lartë dhe përfundimtar për çdo gjë që ka të bëjë me besimin dhe jetën e njeriut. Ky është kuptimi i Sola Scriptura – Shkrimi dhe vetëm Shkrimi i Shenjtë dhe asgjë tjetër nuk mund të jetë mbi të ose madje as baras me të. Kjo është deklarata që ktheu përmbys Evropën Perëndimore e Qendrore dhe që përcaktoi rrjedhën e historisë, kulturës, politikës, ekonomisë, arsimit e shkencës, besimit e jetës së përditshme për dhjetëra shtete e miliona njerëz. Deklarata më e rëndësishme që është bërë në historinë e Kishësh në këto 2000 vjetët e fundit, pas deklaratës së Krishtit “Ka përfunduar!’ është deklarata e Luterit “Sola Scriptura.”

     Çdo denominacion i Krishterë apo edhe Kishë lokale ka dhe duhet të ketë një dokument teologjik formal të shkruar ku deklaron apo rrëfen atë që beson. Kisha jonë ka Rrëfenjën e Besimit të Westminster (1646) dhe Katekizmin e Shkurtër dhe atë të Zgjeruar. Kapitulli i parë i Rr. B. Westminster përmbledh çfarë ne besojmë se bibla dëshmon për veten e saj. Seksioni 10 i këtij kapitulli të parë thotë:

Gjyqtari suprem që shqyrton e vendos për të gjitha polemikat e besimit, dekretet e kishës, opinionet e shkrimtarëve të lashtë, doktrinat e njerëzve dhe frymërat e ndryshme, të vetmet vendime të të cilit e mbi të cilat mund të mbështetemi, është askush tjetër veç Fryma e shenjtë që na flet përmes Shkrimit të Shenjtë.

     Pra, gjyqtari suprem është vetë Perëndia dhe vetëm Perëndia, as papët, as pastorët, e as qeveria, por vetëm Perëndia që na flet përmes Shkrimit të Shenjtë, Biblës. Fakti që vetëm Perëndia është ai që flet, vendos dhe gjykon, e bën të domosdoshme që edhe Fjala e shkruar e Tij të jetë gjithashtu gjyqtari suprem për të tëra çështjet e besimit dhe jetës. Kjo është arsyeja që Apostulli Pal nën frymëzimin e Frymës së Shenjtë dhe autoritetin apostolik të Krishtit deklaron:

I gjithë Shkrimi është i frymëzuar nga Perëndia dhe i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, ¹⁷ që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë.

     Historianët thonë që Reformacioni si lëvizje kishte dy kauza dhe shkaqe, shkaku dhe kauza formale dhe ajo materiale. Shkaku dhe kauza materiale ishte çështja e shpëtimit apo e shfajësimit, ndërsa kauza dhe shkaku formal ishte ajo e rolit të Shkrimit për besimtarët. Reformatorët, së bashku me Etërit e Kishës së bashku me Apostujt dhe me tërë dëshminë biblike besoi që shpëtimi apo shfajësimi ynë përpara Perëndisë është vetëm përmes besimit – Sola Fide. Ne nuk mund të bëjmë asgjë për shpëtimin tonë, Krishti ka bërë gjithçka, ne duhet vetëm ta pranojmë me besim, dhe vetëm me besim pa i shtuar asgjë. Pra, çështja kryesore ishte ajo që përmenda në fillim: çfarë duhet të bëj që të shpëtohem? Përgjigja që Kisha Katolike pat dhënë gjatë Mesjetës dhe që vazhdon të jetë është (në mënyrë të përmbledhur) shiko tek Kisha. Përgjigja që Reformatorët zbuluan në Bibël ishte shiko tek Krishti me besim, vetëm tek Krishti, dhe vetëm me besim. Solus Christus dhe Sola Fide. Por që kjo betejë të zhvillohej, beteja e doktrinës së Shfajësimit vetëm me besim, që kjo betejë të fitohej, ajo duhesh mbajtur mbi fush-betejën e Shkrimit. Beteja duhej filluar, zhvilluar e mbaruar mbi Bibël. Dhe kjo domosdoshmëri bëri që motoja Sola Scriptura – Vetëm Shkrimi, edhe pse ishte një kauzë në sfond, të kthehej në një kauzë dhe shkak kryesor për Reformimin e Kishës dhe të shoqërisë. Që nga ajo kohë termi Sola Scriptura – Vetëm
Shkrimi u bë thirrja e betejës për të tërë protestantët apo ungjillorët.

     Tani, kjo thirrje deklaron që vetëm Bibla ka autoritetin për të lidhur ndërgjegjen e besimtarëve. Protestantët i pranojnë shkallët e format e tjera të autoritetit si drejtuesit kishtarë apo civik, kredot, katekizmat e rrëfenjat e besimit. Por në ndryshim nga Katolikët e Ortodoksët i pranojnë këto si subjekte nën autoritetin e Perëndisë dhe të Biblës, si subjekte që forcën dhe autoritetin e tyre e kanë të derivuar nga Perëndia dhe Bibla. Asnjë nga këto autoritete nuk është absolute, asnjë nga këto autoritete nuk është sovrani, dhe çdo njëra prej tyre është e aftë për gabim. Asnjëra prej tyre nuk është në gjendje dhe as nuk e ka të drejtën për të lidhur ndërgjegjen njerëzore.

     Një keqkuptim i zakonshëm është që Reformacioni besonte se Bibla është e pagabueshme, ndërsa katoliket besojnë që Papa dhe Tradita janë ta pagabushmërit. Ky është shtrembërim. Çështja qëndron tek fjala vetëm – Sola. Kisha Katolike dhe Ortodokse beson që ka dy burime të pagabueshme drejtimi: Bibla dhe tradita apo Kisha. Për këtë arsye, ata nuk lejonin askush që të lexonte apo interpretonte Biblën vetën nëse ai ishte i shuguruar apo dorëzuar murg apo prift. Por kjo ishte tamam ajo që Martin Luteri dhe reformatoret e tjerë deklaruan dhe që çoi në përjashtimin e tyre nga Kisha dhe formimin e Kishës së Reformuar. Djalli – shkruan diku Luteri – fshihet prapa detajeve. Dhe detaji në këtë çështje është tek fjala Sola – vetëm. Sola Scriptura, vetëm Shkrimi është gjyqtari suprem që shqyrton e vendos për të gjitha polemikat e besimit, dekretet e kishës, opinionet e shkrimtarëve të lashtë, doktrinat e njerëzve dhe frymërat e ndryshme, të vetmet vendime të të cilit e mbi të cilat mund të mbështetemi.

     Sola Scriptura është kështu pra thirrja e e betejës e reformacionit, e Kishës protestante e ungjillore, ka qenë gjithmonë e duhet të jetë gjithmonë. Por si duket situata sot? Deklarata e Kembrixhit, dokumenti që ju kam shpërndarë sot, është një dokument shumë i rëndësishëm pasi është një riafrimin dhe shpallje e besimit e shkruar më 1996 nga Aleanca e Ungjillorëve Rrëfenjës, një grup protestantësh apo ungjillorësh nga Kisha Luteriane dhe të Reformuara e Presbiterianë si kjo e jona, të cilët ishin të shqetësuar për gjendjen e Kishës ungjillore kudo nëpër botë. Ajo thotë në parathënien e saj:

Sot, drita e Reformacionit është zbehur jashtë mase. Si pasojë, fjala “ungjillore” është bërë aq gjithëpërfshirëse sa e ka humbur kuptimin. Ne rrezikojmë që të humbim unitetin dhe identitetin që është arritur për shekuj të tërë.

Dhe më poshtë në kapitullin e parë:

Vetëm Shkrimi është standardi i pagabueshëm i jetës së kishës, por sot kisha ungjillore e ka ndarë Shkrimin nga funksioni i tij autoritar. Praktikisht, shpesh kisha udhëhiqet prej kulturës. Teknikat terapeutike, strategjitë e marketingut dhe ritmi i botës së argëtimit kanë më shumë autoritet mbi dëshirat e kishës, funksionimin dhe çfarë ofron sesa Fjala e Perëndisë. Pastorët kanë neglizhuar mbikëqyrjen e tyre të ligjshme mbi adhurimin, duke përfshirë edhe përmbajtjen doktrinore të himneve. Me braktisjen në praktikë të autoritetit biblik, me venitjen e të vërtetave të tij nga vetëdija e krishterë dhe humbjen e spikatjes së doktrinave biblike, integriteti, autoriteti moral dhe drejtimi i kishës sa vjen e zbrazet.

Në vend që të adoptojmë besimin e krishterë për të kënaqur nevojat e konsumatorëve, ne duhet të shpallim ligjin, si i vetmi standard i drejtësisë së vërtetë dhe ungjillin, si njoftimi i vetëm i të vërtetës shpëtuese. E vërteta biblike është e domosdoshme për njohjen, edukimin dhe disiplinën e kishës.

Shkrimi duhet të na shpjerë përtej nevojave tona të perceptuara, tek nevojat tona të mirëfillta dhe të çlirojë nga të shikuarit e vetes përmes pamjeve, klisheve, premtimeve e përparësive të kulturës masive. Vetëm në dritën e të vërtetës së Perëndisë e kuptojmë vetveten si duhet dhe shohim çfarë siguron Perëndia për nevojat tona. Prandaj, Bibla duhet të mësohet e predikohet e mësohet në kishë. Predikimet duhet të jenë shtjellime të Biblës e mësimeve të saj e jo shprehje të mendimeve të predikuesit ose ideve të epokës. Ne duhet të synojmë vetëm për atë që ka dhënë Perëndia.

Vepra e Frymës së Shenjtë në përvojën personale nuk mund të shkëputet nga Shkrimi. Fryma nuk flet në mënyra të pavarura nga Shkrimi. Pa Shkrimin ne nuk do ta kishim njohur kurrë hirin e Perëndisë në Krishtin. Prova e të vërtetës është Fjala biblike e jo përjetimet shpirtërore.

Ne pohojmë se Shkrimi i pagabueshëm është i vetmi burim i zbulesës së shkruar hyjnore dhe vetëm ai mund ta lidhë ndërgjegjen. Vetëm Bibla mëson gjithçka që është e nevojshme për shpëtimin tonë nga mëkati dhe është standardi me anë të të cilit duhet të vlerësohet e tërë sjellja e krishterë.

Krishti, kur iu lut Atit Perëndi tha: At, shenjtëroi ata përmes të vërtetës. Vetëm Fjala juaj është e vërtetë. Vetëm Fjala jote shenjtëron, Vetëm Fjala, Sola Scriptura. Perëndia i shenjtërisë dhe i Fjalës, na dhëntë vendosmërinë për të marrë fjalën, për ta studiuar atë, për ti ju nënshtruar asaj, për të gjetur shpëtim në të, për tu shenjtëruar përmes saj dhe për të bashkuar përmes saj dhe vetëm përmes saj. Amen.

Eva: Nëna e ne të gjithëve

Arsyeja përse po studiojmë personazhet femërore të biblës është se ato janë shembuj të përjetshëm dhe të frymëzuar nga Perëndia për të qenë modele inspiruese, plot aplikime për jetën tonë. Mbi të gjitha, teksa studiojmë jetën e grave të Biblës ne studiojmë planin e bukur dhe mjeshtëror të Perëndisë që nis që nga fillimi i kohës dhe se si Ai është i hirshëm dhe i dashur ndaj atyre që Ai i ka zgjedhur për të qenë pjesë të popullit të Tij, fëmijët e Tij, bijat e Mbretit ë Përjetshëm. Dhe si rrjedhim ku tjetër mund të fillojmë veç se me Evën.

Shpresoj që çdo njëra do të ketë mundësinë për të marrë pjesë në studimin e sotëm duke lexuar ndonjë pjesë nga Bibla dhe duke bërë pyetje a komente. Leximi i paë flet për periudhën pasi Perëndia pat krijuar qiellin dhe tokën, vegjetacionin, kohën, ditën dhe natën, dhe pastaj botën e kafshëve. Momenti më i lartë i krijimit ishte njeriu:

Pastaj Perëndia tha: “Ta bëjmë njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë dhe në ngjasim me ne, dhe të ushtrojë sundimin e tij mbi peshqit e detit, mbi zogjtë e qiellit, mbi kafshët e mbi gjithë tokën, mbi rrëshqanorët që zvarriten mbi dhe”. 27 Kështu Perëndia krijoi njeriun simbas shëmbëlltyrës së vet, simbas shëmbëlltyrës së Perëndisë; Ai krijoi mashkullin e femrën. 28 Dhe Perëndia i bekoi; dhe Perëndia u tha atyre: “Të jeni të frytshëm dhe shumëzohuni, mbushni tokën e nënshtrojeni, e sundoni mbi peshqit e detit, mbi zogjtë e qiellit dhe mbi çdo qenie që lëviz mbi tokë”. 29 Dhe Perëndia tha: “Ja unë po ju jap çdo bar që lëshon farë mbi sipërfaqen e mbarë tokës dhe çdo pemë të ketë fruta që përmbajnë farë; kjo do t’ju shërbejë si ushqim. 30 Dhe çdo kafshe të tokës, çdo zogu të qiellit dhe çdo gjëje që lëviz mbi tokë dhe ka në vetvete një frymë jete, unë i jap çdo bar të gjelbër si ushqim”. Dhe kështu u bë. 31 Atëherë Perëndia shikoi të gjitha ato që kishte bërë, dhe ja, ishte shumë mirë. Kështu erdhi mbrëmja dhe pastaj erdhi mëngjesi: dita e gjashtë. (Zanafilla 1:26-31.)

Në këtë pasazh ne shikojmë së pari dinjitetin e veçantë e të qenit një qenie njerëzore, dhe ky dinjitet reflekton dhe krijon në nivelin e krijesave rrugët e shenjta të perëndisë, ne jemi të krijuar në imazhin e Tij.” Për shembull, ne kemi kapacitetin për njohuri, veprim të bazuar mbi mendim dhe madje edhe aftësinë për të pasur jetë të përjetshme. A e vutë re në pasazhin që sapo lexuam që Perëndia përdori shprehjen “e mirë” për çdo gjë që krijoi, dhe shprehjen “shumë e mirë” për krijimin e njeriut dhe situatën në të cilin Ai e vendosi njeriun? Imagjinoni mrekullinë e parajsës, të prezencës së Perëndisë dhe të kënaqësisë që njeriu gjente në të.

Tani, përpara se sa të prezantojmë femrën e parë farë të krijuar nga perëndia, le të lexojmë së pari mbi detyrat dhe urdhrat që ju dhanë burrit.

7 Atëherë Zoti Perëndi formoi njeriun nga pluhuri i tokës, i fryu në vrimat e hundës një frymë jete, dhe njeriu u bë një qenie e gjallë. (Zan. 2:7)

15 Zoti Perëndi e mori pra njeriun dhe e futi në kopshtin e Edenit, me qëllim që ta punonte dhe ta ruante. 16 Dhe Zoti Perëndi e urdhëroi njeriun duke i thënë: “Ha bile lirisht nga çdo pemë e kopshtit; 17 por mos ha nga pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri”. 18 Pastaj Zoti Perëndi tha: “Nuk është mirë që njeriu të jetë vetëm; unë do t’i bëj një ndihmë që i leverdis”. 19 Dhe Zoti Perëndi formoi nga dheu tërë kafshët e fushës dhe tërë zogjtë e qiellit dhe i çoi te njeriu për të parë si do t’i quante; dhe sido që njeriu t’i quante qeniet e gjalla, ai do të ishte emri i tyre. 20 Dhe njeriu u vuri emra tërë bagëtisë, zogjve të qiellit dhe çdo kafshe të fushave; por për njeriun nuk u gjend asnjë ndihmë e përshtatshme për të. (Zan. 2:15-20).

A keni menduar ndonjëherë për faktin që Perëndia nuk e krijoi gruan në të njëjtën kohë me burrin me mundësinë për të ardhur vetë në një kompromis se cili do të ishte qëllimi i tyre në jetë, se si do ti arrinin këto qëllime? Vini re se si ishte Perëndia ai që krijoi Adamin, i dha atij një punë si administratori i planetit. Perëndia i dha atij një këndvështrim shpirtëror, urdhra dhe instruksione specifike madje edhe porsa i përket emërtimit të kafshëve. Dhe kështu Adami filloi punën e tij si administratori dhe mbikëqyrësi i krijesës së Perëndisë përpara se sa Eva të krijohej dhe të sugjeronte apo ofronte ndihmën apo imputin e saj në jetën e mashkullit.

Burri është krijuar për të qenë ndihmësi i Perëndisë. Mbani mend se si Krishti u bë ndihmësi i Atit këtu në tokë dhe se si Fryma e Shenjtë u bë ndihmësi i Birit, dhe megjithatë të tre personat e Trinisë së Shenjtë mbesin një Perëndi, të barabartë ne lavdi dhe fuqi pavarësisht nga diferencat e tyre. Në të njëjtën mënyrë është edhe për burrin dhe gruan. Të dy janë njësoj të rëndësishëm në sytë e Perëndisë pasi që të dy janë mbajtës së imazhit të Perëndisë në to, të shpirtit të njeriut. Që të dy po njësoj i nënshtrohen autoriteteve, qeverisë, punëdhënësve, prindërve, dhe në këtë bindje ndaj një autoriteti më të lartë, dinjiteti i burrit apo i gruas as nuk zvogëlohet e as nuk humbet. Le të vazhdojmë leximin dhe të zbulojmë rolin tonë në shërbim të një qëllimi më të lartë dhe hyjnor të dhënë nga Ati qiellor nga pasazhi që flet për krijimin e gruas së parë. Vini re titujt që i jepen Evës dhe mënyrë se si përshkruhet ajo.

21 Atëherë Zoti Perëndi e futi në një gjumë të thellë njeriun, të cilin e zuri gjumi; dhe mori një nga brinjët e tij dhe e mbylli mishin në atë vend. 22 Pastaj Zoti Perëndi me brinjën që i kishte hequr njeriut formoi një grua dhe e çoi te njeriu. 23 Dhe njeriu tha: “Kjo së fundi është kocka e kockave të mia dhe mishi i mishit tim. Ajo do të quhet grua sepse është nxjerrë nga burri”. 24 Për këtë arsye njeriu do të braktisë babanë dhe nënën e tij dhe do të bashkohet me gruan e tij, dhe do të jenë një mish i vetëm. 25 Dhe burri e gruaja e tij ishin që të dy lakuriq dhe nuk kishin turp prej kësaj. (Zan. 2:21-15).

Ne në Amerikë themi për dikë që është lakuriq se ai apo ajo ka veshur “kostumin e lindjes.” Mendoni se sa i habitur ka qenë Adami kur pasi i zgjua nga gjumi në të cilin e pati vënë Perëndia ndjeu se kishte një brinjë më pak dhe sytë i ndalën në dhuratën e Perëndisë për të, tek Eva e cila ishte ende në kostumin e saj të lindjes. Perëndia e dinte që nuk ishte e mirë për njeriun që të ishte vetëm dhe Perëndia i krijoi një ndihmëse të përsosur për nevojat e tij. Fakti që Eva u krijua nga brinja e tij do të thotë që ajo nuk u krijua për të qenë mbi Adamin dhe as nën të, por përbri tij si shoqëruese, mike dhe ndihmëse. Vini re gjithashtu, që edhe pse Eva nuk ishte bija e një ati tokësor, ajo ishte tashmë bija e një Ati qiellor, ashtu si edhe të gjitha femrat besimtare. Nëse ju nuk jemi e martuar mbani mend që ashtu si edhe Eva detyra juaj e parë dhe më e lartë është që ju të lavdëroni Atin dhe të gjeni kënaqësi në të. Është e rëndësishme për të vënë në dukje atë që shumë femra beqare sot nuk e kuptojnë apo pranojnë: Ndërsa Perëndia i urdhëror gratë që të jenë ndjekëse dhe ndihmëse të burrave të tyre, Ai gjithashtu dëshiron që vajzat beqare të jenë ndjekëse dhe mbështetëse të baballarëve të tyre si koka e tyre e dhënë nga Perëndia sç edhe lexojmë në librin e Numrave 30;16, Kodit Priftëror 22:13, dhe librit të Ruthit. Të mbështeturit në drejtimin dhe mbrojtjen e mashkullit është cilësia më bazë dhe më e bukur e të qenit femër apo grua. Ky është një mësim pak i ndryshëm nga feminizmi sekular me të cilin të tëra ne jemi të edukuara në këtë botë sekulare. Le të lexojmë disa pasazhe të tjera nga dhiata e re që flasin për këtë qëllim:

Sepse burri nuk duhet të mbulojë kryet, sepse është shëmbëllimi dhe lavdia e Perëndisë, kurse gruaja është lavdia e burrit, 8 sepse burri nuk është nga gruaja, por gruaja nga burri, 9 edhe sepse burri nuk u krijua për gruan, por gruaja për burrin. (Zan. 1 Kor. 11:7-9).

Mbani mend që gruaja erdhi nga brinja e Adamit dhe u krijua për të. Ne jemi pjese e tij.

32 Ky mister është i madh; tani unë e them në lidhjen me Krishtin dhe me kishën. 33 Por secili nga ju kështu ta dojë gruan e vet sikurse e do veten e vet; dhe po kështu gruaja ta respektojë burrin. (Efes. 5:32-33)

Një nga arsyet përse Perëndia dha martesën, burrin dhe gruan është për të ilustruar marrëdhënien e Tij me kishën, dhe këtë marrëdhënie Pali e quan një mister të madh. Kisha është trupi i Krishtit, e krijuar për Krishtin, kokën tonë. Po kështu është edhe marrëdhënia ndërmjet gruas dhe burrit.

Një autor shkruan që “ju mund të vini në realizimin e plotë të feminizmit të vërtetë vetëm atëherë kur ju si femër po funksiononi sipas natyrës dhe qëllimit për të cilin u krijuat.” Kështu, dëshira për apo uzurpimi i rolit të bashkëshortit apo të babait nuk do tju japë kënaqësi as juve, as Perëndisë dhe as burrit. Mos çoni nëpër mend mendime si “unë e bëj më mirë këtë apo atë gjë” edhe kur kjo është e vërtetë pasi nuk është ky thelbi i çyshtjes. Ne duhet ta trajtojmë problemin jo nga këndvështrimi i aftësive tona por nga këndvështrimi i rolit tonë në planin e Perëndisë për të cilin jemi krijuar. Perëndia e krijoi burrin për një qëllim dhe gruan për ta ndihmuar atë në arritjen e këtij qëllimi. Madje edhe kur ne ndjekim drejtimin e varfër të një bashkëshorti apo babai jo shumë të aftë, ne në fakt po nderojmë, po i bindemi dhe shërbejmë Perëndisë. Mendoni këtë: po sikur bindja, ndjekja dhe mbështetja juaj plot dashuri dhe gatishmëri të jetë plani i Perëndisë për shpëtimin e burrave apo baballarëve tuaj dhe mënyra që Perëndia po përdor për të përmirësuar rolin e tij drejtues në familje.

Deri tani ju keni dëgjuar vetëm gjysmën e historisë. Le të lexojmë gjysmën tjetër për të krijuar një ide më të plotë për evën dhe rolin e saj në histori.

Por gjarpri ishte më dinaku ndër të gjitha bishat e fushave që Zoti Perëndi kishte krijuar, dhe i tha gruas: “A ka thënë me të vërtetë Perëndia: “Mos hani nga të gjitha pemët e kopshtit?””. 2 Dhe gruaja iu përgjegj gjarprit: “Nga fruti i pemëve të kopshtit mund të hamë; 3 por nga fruti i pemës që është në mes të kopshtit Perëndia ka thënë: “Mos hani dhe mos e prekni, ndryshe do të vdisni””. 4 Atëherë gjarpri i tha gruas: “Ju s’keni për të vdekur aspak; 5 por Perëndia e di që ditën që do t’i hani, sytë tuaj do të hapen dhe do të jeni në gjendje si Perëndia të njihni të mirën dhe të keqen”. 6 Dhe gruaja pa që pema ishte e mirë për t’u ngrënë, që ishte e këndshme për sytë dhe që pema ishte i dëshirueshme për ta bërë të zgjuar dikë; dhe ajo mori nga fruti i saj, e hëngri dhe i dha edhe burrit të saj që ishte me të, dhe hëngri edhe ai. 7 Atëherë iu hapën sytë të dyve dhe e panë që ishin lakuriq; kështu ata qepën gjethe fiku dhe bënë breza për t’u mbuluar. (Zan. 3:1-7)

Kuptohet që personi negativ këtu është Satani i maskuar si një kafshë. Por përse ai iu vardis Evas dhe nuk u përpoq që të tundonte vete Adamin madje edhe përpara se sa Eva të Krijohej?

13 Në fakt së pari u formua Adami dhe më pas Eva. 14 Dhe nuk u gënjye Adami, por gruaja u gënjye dhe ra në shkelje. 15 Megjithatë ajo do të shpëtohet duke lindur fëmijë, në qoftë se do të qëndrojnë në besim, në dashuri dhe në shenjtërim me modesti. (1.Tim.2:13-14).

Djalli priti për krijimin e ‘enës’ më të brishtë. Nuk i referohem fuqisë fizike të gruas por natyrës së ëmbël dhe të butë të femrës. Kjo natyrë është një nga asetet më të rëndësishme të femrës pasi ajo është e krijuar për të qenë më e ndjeshme, për tu lënduar më lehtë, për të dashur, për të pasur mëshirë, për të kuruar zemrën e lënduar dhe për të besuar për më ë mirën. Por kjo mund ë bëhet edhe pika e saj më e dobët. A mund të jetë me të vërtetë më e bukur figura e një femre plot muskuj, të vrazhdë, të ngurtë, skeptike, cinike, indipendente dhe e inatosur me botën deri në pikën e feminizmit sekular dhe lezbianizmit? Të gjitha këto janë cilësi që janë kundra natyrës me të cilën femra u krijua. Eva u krijua nga Perëndia që të ishte ndjekëse dhe besuese. Në këtë mënyrë Eva ndoqi drejtimin e Djallit në vend të Adamit.

Eva u mashtrua në tre aspekte kryesore. 1) në dëshirat fizike, pasi ajo dëshiroi pemën e ndaluar si një ushqim i veçantë; 2) në dëshirat e estetikes. Ajo pa që frutat ishin të pëlqyeshme për sytë e saj dhe e dëshiroi pemën e ndaluar. 3) në dëshirat e mendjes dhe shpirtit pasi ju tha që pema e ndaluar kishte aftësinë për të përçuar një njohje më të thellë intelektuale dhe shpirtërore se sa ajo me të cilën Perëndia tashmë e kishte bekuar. Eva nuk i besoi Perëndisë dhe bashkëshortit të saj, dhe në vend që të ishte një ndihmëse ajo vendosi që të vepronte në mënyrë indipendente madje edhe në dëshirat e saj intelektuale dhe shpirtërore. A nuk jemi shpeshherë edhe ne si Eva? A nuk e vëmë në dyshim me mendimet, ndjenjat dhe veprimet tona vullnetin e mirë të Perëndisë për ne? A nuk i vëmë në dyshim rrugët e Tij? Edhe pse mëkati i njerëzimit mbarë vjen si pasojë e mëkatit të Adamit, Eva pati përgjegjësinë e saj në të pasi ajo jo vetëm që nuk e ndihmoi Adamin për të qëndruar në vullnetin e Perëndisë, por e ndihmoi atë për në drejtimin e kundërt. Mëkati i Adamit na hodhi të gjithëve në robërinë e mëkatit.

Leximi i Tetë: Zanafilla 3:16. Mëkati i Adamit dhe i saj prodhuan jo vetëm robërinë e mëkatit por edhe mallkimin e Perëndisë mbi ta. Roli drejtues i burrit mbi gruan i dhënë që nga fillimi nga Perëndia, edhe pse nuk ka karakter dënues për gruan, do të përjetohej me mjaft vuajtje nga ajo. Roli drejtues i burrit tani do të kthehej në një burim vuajtjesh. Njeriu tani është i mëkatshëm, egoist, mishor. E megjithatë, kjo nuk e ndryshon rolin e gruas si ndihmësja e burrit.

Edhe pse e gjendur një situatë të tillë të re, Perëndia i hirshëm dhe i mëshirshëm nuk e la njerëzimin në përgjithësi dhe gruan në veçanti pa shpresë.

“15 Dhe unë do të shtie armiqësi midis teje dhe gruas, midis farës sate dhe farës së saj; fara e saj do të shtypë kokën tënde, dhe ti do të plagosësh thembrën e farës së saj.” (Zan. 3:15).

Fara që do të vijë nga gruaja është Krishti. Shpresa e gruas, e rolit të saj në shoqëri, në martesë apo në shtëpi është Krishti. Dhe nuk ishte e rastësishme që personi i parë që i besoi Krishtit pas ngjalljes së tij ishte në fakt një grua. Krishti, Perëndia i mishërizuar përmes mitrës së Marisë, pasardhëses së Evas, vdiq në kryq për të paguar borxhin që Eva dhe të gjitha gratë i kanë Perëndisë për shkak të mëkatit të tyre. Me vdekjen e Tij Krishti shleu borxhin tonë, fitoi mbi mëkatin, dhe nga besimi në Krishtin ne marrim faljen e mëkateve, paqen me perëndinë, jetën e përjetshme me të, çlirimin. Por gruaja që beson, merr jo vetëm çlirimin shpirtëror në Krisht, por edhe çlirimin nga këndvështrimi jo biblik mbi gruan, rehabilitimin e rolit të saj, si dhe rehabilitimin e dinjitetit të saj në Krisht si mbajtëse e imazhit të Perëndisë, dhe mbi të gjitha si mbajtëse e Frymës së Shenjtë që Krishti derdh në të në momentin e besimit. Emri Evë në hebraisht do të thotë ‘nëna e jetës,’ apo “nëna e të tërë atyre që kanë jtë.’ Si e tillë, ajo është nëna jonë e parë edhe porsa i përket besimit të saj në Krishtin që do të vinte. Ajo i besoi premtimit të Zan 3:15 dhe me këtë besim, ajo dhe Adami i shërbyen Perëndisë duke ndërtuar një civilizim. Le ta falënderojmë edhe ne Perëndinë për mëshirën e Tij ndaj nesh që na fali Krishtin dhe na fali në Krishtin, dhe le të lutemi që Fryma e tije Shenjtë do të na bëjë ndihmëse të perëndishme të burrit që Ai e ka vënë të jetë si koka jonë.

Ada & Zillah: “Bukuria e Jashtme vs. Bukurisë së Brendëshme”

Në studimin tonë “Gratë e Biblës” ne kemi qenë duke studiuar jetën dhe veprën e figurave të ndryshme femërore në Bibël si shembuj frymëzues të perëndishmërisë dhe virtytit modest si ato të Maries, nënës së Jezusit Krishtit, si edhe me Evën, nënën e të tërë njerëzimit, si dhe së fundi me Sarën, e cila është në Bibël gruaja e parë besnike dhe besimtare pas Evës. Edhe pse Shkrimi i Shenjtë nuk i përshkruan këto gra si modele të përsosmërisë e të pamëkatshme, ato përsëri modelojnë për ne një farë hiri hyjnor dhe jetë besnike të vlefshme për tu studiuar e ndjekur. E megjithatë, jo të gjitha personazhet femra në Bibël janë modele për tu ndjekur. Femra në Bibël na përshkruhet ashtu si është, jo më shumë e perëndishme se sa meshkujt, dhe po aq sa edhe meshkujt e rënë nga lavdia e Perëndisë në Kopshtin e Edenit dhe e pa-aftë në vetvete për tju afruar Perëndisë dhe shpëtuar vetveten me forcat e saja dhe pa praninë e Hirit të Perëndisë. Prezenca e disa personave femërore jo plotësisht pozitive në Bibël na përfaqësohet sot përmes Ada, Cilah dhe Naama të cilat janë femrat e para në bibël që na prezantohen me emër pas Evës. Le të dëgjojmë se si Bibla na i prezanton ato:

Genesis 4:13-18 – Atëherë Kaini i tha Zotit; “Ndëshkimi im është tepër i madh aq sa unë nuk mund ta duroj. ¹⁴ Ja, ti po më dëbon sot nga faqja e këtij dheu dhe do të fshihem nga fytyra jote; dhe do të bëhem endacak dhe ikanak nëpër botë dhe do të ndodhë që të më vrasë kushdo që do të më gjejë”. ¹⁵ Dhe Zoti i tha: “Prandaj, kushdo qoftë të vrasë Kainin, do të dënohet shtatë herë”. Dhe Zoti vuri një shenjë mbi Kainin, me qëllim që kushdo që ta gjente të mos e vriste. ¹⁶ Atëherë Kaini u largua nga prania e Zotit dhe banoi në vendin e quajtur Nod, në lindje të Edenit. ¹⁷ Dhe Kaini njohu të shoqen, e cila u ngjiz dhe lindi Enokun. Pastaj Kaini ndërtoi një qytet, të cilit i vuri emrin Enok, emri i të birit. ¹⁸ Dhe Enokut i lindi Iradi; Iradit i lindi Mehujaeli; Mehujaelit i lindi Methusaeli dhe Mathusaelit i lindi Lameku. (Zan. 4:13-18).

Dhe Lameku mori dy gra: emri i njërës ishte Ada dhe emri i tjetrës Cilah. ²⁰ Dhe Ada lindi Jabalin, që ishte babai i atyre që banojnë nën çadra dhe merren me rritjen e bagëtisë. ²¹ Por emri i të vëllait ishte Jubal, që ishte babai i gjithë atyre që i binin qestes dhe flautit. ²² Cilah lindi edhe ajo Tubal-kainin, krijuesi i çfarëdo lloji veglash prej bronzi dhe hekuri, dhe motra e Tubal-kainit qe Naama. ²³ Pastaj Lameku u tha grave të tij: “Ada dhe Cilah, dëgjoni zërin tim; gra të Lamekut, u vini re fjalëve të mia! Po, unë vrava një njeri sepse më plagosi, dhe një të ri sepse më shkaktoi një irnim. ²⁴ Në rast se do t’i merret hak Kainit shtatë herë, Lamekut do t’i merret hak shtatëdhjetë herë shtatë.” (Zan. 4:19-24).

Menjëherë pas parajsës, Shkrimi na shtjellon një pamje plot ngjyra të femrës në mëkat. Nga linja e Kainit, birit të parë të Adamit dhe Evës vjen Lameku i cili ka marrë dy gra. Pasi Lameku është përfshirë në mëkatin e vrasjes, ai tani përfshihet edhe me mëkatin e poligamisë pasi Adah dhe Cilah kanë pranuar që të jenë bashkëshortet e të njëjtit burrë. Përmes një vendimi të tillë urdhëresat e Perëndisë janë shkelur me këmbë e përçmuar, dinjiteti i femrës është degraduar, dhe tani një komplikim i ri i mëkatit i sugjerohet racës njerëzore.

Por kush janë këto gra që sapo u përmendëm emrat? Ne nuk na thuhet shumë mbi të kaluarën e tyre dhe nuk na jepen shume detaje mbi aktivitetet e tyre të përditshme, por ne mësojmë diçka përreth tyre kur humultojmë kuptimin e emrave të tyre. Emri Ada do të thotë “një grua e zbukuruar së tepërmi.” Emri Cilah do të thotë “një grua e cila mund të vihet re që nga larg për shkak të tringëllitjes së xhevahireve të saja.” Në këtë pasazh na prezantohet gjithashtu edhe vajza e Cilah që quhet Naama që do të thotë “një bukuri hutuese.” Tani mundohuni ti imagjinoni pak këto femra në mendjen tuaj. Këto janë femra me një bukuri të madhe natyrore, me xhevahire dhe zbukurime të shumta, me veshje provokuese dhe me njyra nga me ftueset në buze, sy edhe fytyrë. Gjithçka për të tërhequr vëmendjen mbi pamjen e tyre të jashtme. Emrat e tyre na janë zbuluar qëllimisht nga Fryma e Shenjtë për të na vënë në dukje që fokusi apo preokupimi i tyre ishte paraqitja e jashtme? A mendoni ju se ato kultivuan gjithashtu edhe paraqitjen e brendshme? Çfarë është e bukura? Apo, cili është përkufizimi që Perëndia i jep të bukurës?

Stolia juaj të mos jetë e jashtme: gërshëtimi i flokëve, stolisja me ar ose veshja me rroba të bukura, ⁴ por njeriu i fshehur i zemrës, me pastërtinë që nuk prishet të një shpirti të butë dhe të qetë, që ka vlerë të madhe përpara Perëndisë. (1 Pjet. 3:3-4).

Perëndia thotë që jo vetëm bukuria e brendshme është më e rëndësishme se sa bukuria e jashtme, por në mënyrë specifike Ai thekson që bukuria e brendshme dhe që nuk mund të vyshket është bukuria e zemrës që i beson Perëndisë me një qëndrim të butë e të qetë. Kjo, të dashurat e mia, është çfarë është më e vlefshme në sytë e Perëndisë! Mbani mend që bukuria e hiri është sot por nuk është nesër, por si thotë është Fjala e Urtë 31:30 “Hiri është i rremë dhe bukuria është e kotë, por gruaja që ka frikë nga Zoti është ajo që do të lëvdohet.” Më pas do të diskutojmë se si mund të zbukuromë veten nga jashtë në të
njëjtën kohë që kultivomë bukurinë e brendshme, por për momentin le të rikthehemi tek Ada dhe Cilah.

Vini re se si këto vajza duket sikur po përpiqen që të rifitojnë duke përdorur hirin femëror atë bukuri që u humb me Evën në Kopshtin e Edenit në momentin e mëkatit të parë. Mbani mend nga studimi i mëparshëm se si Adami ra në mëkat dhe po kështu edhe Eva, dhe se si Perëndia i tha që si dënim mbi familjen femërore, Perëndia e vendosi aë nën dominimin e burrit? Perëndia gjithashtu i tha: Dëshira jote do të jetë që të kontrollosh burrin tënd, por në jetë ai do të sundojë mbi ty.” Në këtë kontekst femra e merr dinjitetin e saj duke iu bindur Perëndisë, kur ajo me gëzim, vullnetshëm dhe me një përulje Biblike e pranon dënimin dhe këtë situatë të re në të cilën e ka vendosur mëkati i saj dhe drejtësia e Perëndisë. Por sigurisht besimi dhe hiri i Perëndisë është i domosdoshëm për ta barë këtë gjë, dhe femra në mëkatin mosbesues i refuzon këto gjëra. Kështu, në këtë pasazh ne shikojmë se si femra, duke vënë re dëshirën mashkullore për të, e përdor bukurinë e saj të jashtme për të fituar një avantazh apo supremaci mbi mashkullin. Ada dhe Cilah si modele të femrës që operon me metodat e botës vetëm mendojnë se kanë future nën kontroll Lamekn përmes zbukurimeve dhe hireve të tyre mashtruese, kur në realitet ato kanë rënë edhe më tej në mëkat duke ia nënshtruar vetveten burrit përmes institucionit të ndaluar të poligamisë. Tani Lameku ka mundësinë për të fituar mbi to përmes xhelozisë e duke vënë njërën grua kundra tjetrës. Ne lexojmë se si Lameku u këndon atyre këngën e tij të dhunës dhe vrasjes që shkakton vetëm skllavëri e frikë. Kështu pra, këto gra që dëshironin liri dhe fuqi mbi burrin i kanë fryrë flakës së një burri brutal e violent duke e keqësuar kështu akoma edhe më shumë vuajtjen e tyre. A nuk është kjo e kundërta e një jetë të qetë? A nuk është kjo shpërdorimi i kapacitetit të me të cilat Perëndia i pat bekuar ato? Mendoni tërë ato gjenerata të helmuara nga kjo filozofi dhe stil jetë karnal, apo vetëm epshor, sic është edhe shembulli që Naama mer nga nëma e saj që njihej në komunitet si ekspertja e bukurisë së jashtme apo “ajo që vihet re që nga larg për shkak të zbukurimeve e tringëllimave të tyre.”

Edhe pse nuk do të studiojmë gjithmonë personazhe të tillë Biblikë me një rëndësi relativisht të vogël, Ada, Cilah dhe Naama na e kthejnë vëmendjen tonë drejt disa çështjeve të rëndësishme. Bukuria e tyre ishte vetëm e jashtme dhe e cekët. Ato përfaqësojnë një shembull negativ për ne në përputhje me mësimin apostolik të 1 Tim 2:9-10.

Në mënyrë të njëjtë dua që edhe gratë, të vishen hijshëm, me cipë dhe modesti dhe jo me gërsheta me ar, a me margaritarë, a me rroba të shtrenjta, ¹⁰ po me vepra të mira, si u ka hije grave që i kushtohen perëndishmëri. (1 Tim. 2:9-10).

Apostulli pal nuk është edhe aq i interesuar për sa i përket veshjes dhe zbukurimeve se sa për qëndrimin e asaj që i vesh ato. Ada dhe Cilah kërkonin vëmendje dhe kontroll dhe ketë ato u munduan që ta fitonin përmes hireve, bukurisë e veshjes apo zhveshjes që nuk bënte gjë tjetër vetëm sa i shpërqendronin njerëz si Lamaku nga Perëndia. Kështu ne duhet ti bëjmë vetës disa pyetje sot, veçanërisht si femra që kemi për qëllim lavdinë e Perëndisë.

Së pari, le të pyesim vetveten nëse fokusi ynë është të kultivojmë bukurinë e brendshme apo atë të jashtme. A kërkoni lavdërimet e të tjerëve apo dëshironi më shumë lavdërimet e Perëndisë dhe lavdërimin e Tij përmes të gjitha aktiviteteve dhe përgjegjësive tuaja dhe në mënyrë të përditshme? Si e shpenzoni ju kohën tuaj? Çfarë lexoni apo shikoni në televizor? Cili është modeli juaj i imitimit biblik? Kur ishte hera e fundit që ju shijuat prezencën e Perëndisë dhe prezencën e bashkë-besimtarëve tuaj në Shërbesën Publike të Adhurimit të Perëndisë që mbahet çdo të diel? Në çfarë gjendje është jeta juaj e lutjes dhe e mendimit?

Së dyti, ne duhet të pyesim vetveten se si e kultivomë bukurinë tonë të jashtme dhe mbi çfarë motivesh. Pali thotë që femra që shpall Krishtin dhe shenjtëri “të vishen hijshëm, me cipë dhe modesti.” Pro lind pyetja se çdo të thotë të vishesh hijshëm dhe me modesti? Shumë prej nesh e kuptojnë fjalën vetëkontroll, por si mund të përkufizohet fjala modesti? Mësimi i përgjithshëm Biblik na drejton drejt përkufizimit se modestia është kufizimi i vullnetshëm dhe me ndjeshmëri i lirive tona përsa i përket veshjes, gjuhës dhe sjelljes. Por përkundrazi, sa e sa herë i shkelim ne vetë kufijtë e lirive tona? A i bëjmë ne zgjedhjet e rrobave, fjalëve dhe qëndrimeve në përputhje me parmet Biblike dhe lavdinë e Perëndisë? Cilah dëshironte që të gjithë burrat të kthenin kokën kur kalonte ajo dhe këtë e bënte duke tundur varëset e saja. Ada dëshironte të bënte përshtypje përmes paraqitjes së jashtme, por a është ky qëllimi ynë? A është qëllimi ynë vënia re me çdo kusht, madje edhe duke përdorur rrobat, fjalët, qëndrimet, provokimet, mashtrimet, seduksionin apo sugjestionin? Le të mbajmë mënd që ne duhet të bëjmë çdo gjë për lavdinë e Perëndisë.

Dhe mos u konformoni me këtë botë, por transformohuni me anë të ripërtëritjes së mendjes suaj, që të provoni cili është i miri, i pëlqyeri dhe i përsosuri vullnet i Perëndisë. (Rom. 12:2)

Le ta ripërtërijmë mendjen me të vërtetën e Perëndisë, Fjalën e Tij, Biblën. Shpenzoni kohë duke lexuar Biblën, duke memorizuar Shkrimin dhe duke komunikuar me Atin Qiellor qoftë edhe për pak minuta çdo ditë, veçanërisht teksa përballeni me çështjet e rëndësishme dhe të vështira të jetës. Mbani mend që ju jeni të shpëtuar nga Hiri i
Krishtit jo nga meritat personale, dhe si rrjellim duhet të vazhdoni rrugën e Krishterë me Krishtin përmes hirit të tij dhe jo duke u fokusuar në meritat tuaja personale. Çdo të thotë të konformohesh me botën përsa i përket bukurisë dhe modestisë? Ada dhe Cilah ishin të botës në sjelljen dhe paraqitjen, por mbi të gjitha në parimet dhe qëllimet e tyre. Të konformohesh me botën do të thotë të funksionosh duke kopjuar botën, parimet e jetës, qëllimet, dëshirat dhe synimet, dhe duke përdoruar rrugët dhe mënyrat e botës. Të konformohesh do të thotë të vishesh si vishet bota, të logjikosh si ajo, të pretendosh si ajo, të dëshirosh çfarë dëshiron ajo dhe jo Krishti, dhe të përdorësh metodat e saja. Ne duhet të pyesim vetveten nëse e folura jonë është plot fryte, në të vërtetë, e pastër, plot dashuri, e butë, shpresëdhënëse, e kështu me radhë. Ne jemi të rrethuar ngado me shembuj influencues dhe negativë dhe ne duhet ë mbajmë përpara syve dy pasazhe që janë tepër të rëndësishme për një studim personal të tyre:

Atëherë Jezusi u tha dishepujve të vet: “Éshtë e pamundur që të mos ndodhin skandale; por mjerë ai për faj të të cilit vijnë! ² Për të do të ishte më mirë t’i varnin në qafë një gur mulliri dhe ta hidhnin në det, se sa të skandalizojë një të vetëm nga këta të vegjël. (Luka 17:1-2)

Çdo njeri tundohet dhe mëkaton, por paralajmërimet që lexojmë në këto dy pasazhe i drejtohen atyre të cilët i tundojnë të tjerët dhe i shtyjnë drejt mëkatit. Kjo do të na vinte në një alarm të madh nëse do të kuptoni se si funksionon truri i vëllezërve dhe burrave tanë. Edhe pse meshkujt do të përgjigjen përpara Perëndisë për mëkatin e të shikuarit të femrave me lakmi, dhe ne femrat do të përgjigjemi përpara Perëndisë për provokimet që ne i bëjmë atyre me dashje apo pa dashje përmes mënyrës se si ne vishemi apo sillemi. Kështu, a nuk do të ishte më mirë sikur ne të ushtroni vetëkontroll dhe të kufizonim disa nga liritë tona të shpalosjes së hireve për shkak të Perëndisë, lavdisë së Tij, frikës ndaj Tij, dhe për hir të vëllezërve tanë në Krisht? Në këtë mënyrë ne do të vendosni një standard më të lartë për vetveten.

Mbani mend, që mënyra për të mos rënë në legalizëm është të bësh pyetjen apo të veprosh mbi principin dhe mandatin biblik që femrat duhet të zbukurohen në modesti dhe zbukurimi më i mirë është modestia:

Prandaj të mos e gjykojmë më njeri tjetrin, por më tepër gjykoni këtë: mos i vini gur pengese ose skandal vëllait. (Rom. 14:13)

Në fakt, kur reflekton mbi historinë e veshjes që fillon me Adamin, Even dhe Perëndinë ne Kopshtin e Edenit, kur mendon se kur dhe përse njeriu u vesh me rroba për herë të parë, ne nuk na ngele ndonjë gjë për tu mburrur. Të Krishterët janë Ambasadorë të Mbretit më të lartë të botës. Çfarë do të mendonit për një ambasador që në përfaqësimin e Mbretit të tij në një shtet tjetër vishet në ënyrë ë padenjë dhe jo profesioniste? Në të njëjtën mënyrë edhe veshja jonë është reflektimi i ynë që i bëjmë Krishtit në këtë botë. Nuk ka asgjë të keqe dhe të pa-perëndishme në zbukurimin e jashtëm të trupit, madje ajo është e domosdoshme për një prezantim sa më të denjë dhe të respektueshëm të Krishtit në këtë botë. Por zbukurimi i jashtëm nuk duhet të jetë kurrë fokusi dhe qëllimi ynë në jetë. Ne duhet që të kërkojmë së pari mbretërinë e Perëndisë dhe jo se si të bëhemi sa më të tërheqshëm nga ana e jashtme.

Gjithashtu, pastërtia e motiveve tona nuk na çliron nga obligimet tona dhe nga efektet e veshjeve (apo zhveshjeve) tona. Perëndia na ka bekuar me “kontrollorë cilësie” që janë prindërit, vëllezërit, motrat, pastorët apo vëllezërit dhe motrat tona në Krisht.

Tani që jam në Shqipëri, unë i kuptoj më mirë sfidat me të cilat ballafaqohet të Krishterët këtu për shkak të një realiteti pagan shpirtëror i cili edhe përcakton stilin e veshjeve. Përjetimi im i parë ishte në verë kur nuk kishte të numëruar sutjenat e bukura që shihje rrugës, jo nëpër manekinë, por të veshura nga vajza prej mishi e gjaku. Gjetja dhe blerja këtu e veshjeve jo-konformuese me botën mund të përfaqësojë me ë vërtetë një sfidë për femrën e Krishterë për shkak se janë jo-besimtarët ato që e furnizojnë tregun, por unë jam e sigurte që ne së bashku, me pak krijimtari und të qëndrojmë Brenda një farë mode dhe në të njëjtën kohë të nderojmë Perëndinë me modestinë tonë. Otit tonë Jezus Krisht. Dëshirofshim lavdërimin e Tij tek sa reformojmë e kultivojmë paraqitjen tonë të jashtme sipas kënaqësisë së Tij si refleksion i kultivimit të bukurisë tonë të brendshme.

Sarah: Nëna e gjithë Besimtarëve – “Një Princeshë e Bukur”

Këtë mëngjes ne do të vazhdomë serinë e përmuajshme të studimit të grave të biblës duke u fokusuar kësaj here mbi jeën dhe shembullin e Sarës. Por më para le të bëjmë një rifreskim të shkurtër. A e mbani mend Marinë si “nënën e Zotit tonë,” dhe se si ajo ishte e mbushur me këngë lavdërimi për shkak se biri I saj do të ishte përmbushja e të tëra premtimeve të Perëndisë, Mesia, Shpëtimtari? A ju kujtohet se /farë u tha për Even, “nënën e net ë gjithëve,” si/ e quan Bibla? Se si ajo shijoi parajsën e vërtetë, se si u krijua nga ana apo brinja e Adamit për të qenë ndihmësja e Tij? A ju kujtohet se si edhe pse mëkati hyri në këtë botë, Perëndia nuk e la njerëzimin pa shpresë, por I premtoi një farë shpëtuese dhe fitimtare tek Zanafilla 3:15?

Sarah është gjithashtu një figurë tepër e rëndësishme dhe në fakt kryesore e Dhiatës së Vjetër. Ajo jo vetëm që është së pari, jo vetëm femra e parë që në Dhiatën e Vjetër përmendet si një që I besonte dhe ecte në frikën e shëndetshme të Perëndisë, por ajo është e vetmja që përmendet dy herë nga Fryma e shenjtë në Dhiatën e Re si një grua besimi dhe bindja e së cilës na predikohet si një shembull për tu ndjekur, veçanërisht në funksionin e saj si një grua e martuar. Por përpara se të lexojmë ato dy pasazhe të Dhiatës se Re, le ta njohim Sarën ashtu si/ na e përshkruan Dhiata e Vjetër. Ajo na është prezantuar në të si Sarai që përkthehet “princesha ime.”

Dhe Abrami dhe Nahori morën gra: emri i gruas së Abramit ishte Saraj dhe emri i gruas së Nahorit ishte Milkah, e bija e Haranit, i ati i Milkahut dhe i ati i Iskahut. ³⁰ Por Saraj ishte shterpë, nuk kishte fëmijë. (Zan. 11:29-30)

Abram, që më vonë do të quhej Abraham ishte bashkëshorti I Sarait, dhe gjeja e parë që na vë në dukje Dh.Vjetër është që Sarai nuk mund të lindë fëmijë. Gjithashtu tek zanafilla ne mësojmë që ajo shumë shpejt fiton aftësinë përshtatjes ndaj thirrjes që merr Abrami nga Perëndia dhe situatave në të cilat Perëndia I vendos ata të dy. Abrami u thirr nga Perëndia me këto fjalë “Largohu nga vendi yt, nga të afërmit e tu dhe nga shtëpia e babait tënd, dhe shko në vendin që do të të tregoj” (Zan. 12:1). Le të lexojmë disa nga ngjarjet e veçanta që u ndodhën Sarait dhe Abramit gjatë një prej udhëtimeve të tyre.

“Por në vend pati zi buke dhe Abrami zbriti në Egjipt për të banuar, sepse në vendin e tij ishte zi e madhe buke. ¹¹ Por ndodhi që kur po hynin në Egjypt ai i tha Sarajt, gruas së tij: “Ja, unë e di që ti je një grua e pashme; ¹² dhe kështu kur Egjiptasit do të të shohin, kanë për të thënë: “Kjo është gruaja e tij”; do të më vrasin mua, por do të lënë të gjallë ty. ¹³ Të lutem thuaj që je motra ime, me qëllim që mua të më trajtojnë mirë për shkakun tënd, dhe jeta ime të shpëtojë për hirin tend.” (Zan. 12:10-13).

Çfarë mund ti ketë shkuar Sarait nëpër mend? A rendonte mendja e saj nga mos-shpallja e të vërtetës, që ata të dy ishin të lidhur me besëlidhjen e martesës? A e mendonte ajo rrezikun e mundshëm të avancimeve seksuale nga një mashkull tjetër? Abrami, duke e kuptuar bukurinë e gruas së tij, pat harruar përkohësisht premtimet e Perëndisë dhe I frikësohej forcës së Faronit që ishte vec një njeri. Sarai nga Ana tjetër I bindet Abramit dhe merret nga njerëzit e Faronit për tu përgatitur si një prej femrave ë haremit të Faronit. Në këtë kontekst ne duhet të kuptojmë që edhe pse Abrami qe I thirrur nga Perëndia, ai është ende një njeri që po mësonte se si të besonte dhe se si ti bindesh Perëndisë dhe Fjalës së tij, ndërsa Sarai po mësonte se si ti bindej Abramit si bashkëshort dhe kreun e familjes. Duhet të ketë qenë shumë e vështirë për Sarain të shikonte se si burri I saj abandoni rolin e tij të dhënë nga Perëndia si një që duhej ta dashuronte dhe mbronte atë. Por, gjithashtu në këtë histori ne mësojmë që ka një më të lartë se sa bashkëshorti I saj që do ta donte atë dhe që kurrë nuk do ta braktiste atë – dhe tek sa ajo I bindej Perëndisë, Perëndia I erdhi në ndihmë për ta shpëtuar madje edhe një një mënyrë mbinatyrore!

Por Zoti e goditi Faraonin dhe shtëpinë e tij me fatkeqësira të mëdha për shkak të Sarajt, gruas së Abramit. (Zan. 12:17)

E dashur motër, si një bashkëshorte apo si një motër, vjen gjithmonë një kohë kur bashkëshorti apo vëllai juaj do të bjerë në mëkat e gabim, e megjithatë është përgjegjësia juaj që pavarësisht nga kjo, ju duhet ti bindeni Perëndisë duke ju bindur bashkëshortit apo babait apo vëllait tuaj për aq kohë sa ai nuk ju kërkon që ju të mëkatoni. Përkushtojani rrugët tuaja Perëndisë dhe ai do të kujdeset për ju. Thirrja jonë nga Perëndia është që ti japim bindje dhe nderim kreut tonë jo sepse ata janë më shumë apo më pak të perëndishëm, por hir të lavdisë së Perëndisë. Ne nuk duhet tu bindemi burrave tonë pasi ta ndjejmë që duhet tu bindemi aty, apo pasi kemi ndjesinë që burrat takë mund të kenë të drejtë për di/ka. Bindja jonë nuk ofrohet sepse ndjehemi një një mënyrë apo në një mënyrë tjetër, përndryshe mund të përfundoni që të bindeni radhë herë, dhe do të humbi ato bekime që vinë nga Perëndia si pasojë e bindjes. Vetëm atëhere juve do tju jepet rasti që të shikoni dorën e Perëndisë në jetën tuaj dhe ndërhyrjen e tij në ndihmën tuaj. Dëgjoni se çfarë thanë apostujt për Sarën në Dhiatën e Vjetër, dëgjoni se si ajo në jepet si shembull për tu ndjekur nga Apostulli Pjetër tek 1 Pjet. 3:4-6:

“por njeriu i fshehur i zemrës, me pastërtinë që nuk prishet të një shpirti të butë dhe të qetë, që ka vlerë të madhe përpara Perëndisë. ⁵ Sepse kështu stoliseshin dikur gratë e shenjta që shpresonin në Perëndinë, duke iu n
ënshtruar burrave të tyre, ⁶ ashtu si Sara, që i bindej Abrahamit duke e quajtur “zot”; bija të saj ju jeni, në qoftë se bëni mirë dhe nuk trembeni nga ndonjë frikë.”

Të quajturit e bashkëshortit Zot ishte një shprehje orientale e respektit dhe nënshtrimit. Mbani mënd, që ashtu si Perëndia u kujdes për Sarain, ashtu ai do të kujdeset edhe për ju në çdo rast, madje edhe në situatat e vështira të jetesës me një burrë apo baba jobesimtar.

Ok. Pasi dikush lexon Zan 12, mund të mendojë se Abrami mësoi nga gabimet e tij dhe se në kapitujt që vijojnë ai reagon ndryshe përpara vështirësive. Jo! Lexojmë në kapitullin e 20 të Zanafillës që Abrami vihet para të njëjtës situatë me Mbretin Gerar. Abrami reagon në të njëjtën mënyrë se si reagoi përpara Faronit, Sarai reagon përsëri në bindje dhe nderim të dëshirave të burrit të saj, dhe Perëndia i tyre edhe një herë vjen në ndihmë të Sarait dhe Abramit. Në të dyja këto raste, Sarai del nga situata me ndihmën e Perëndisë e pa prekur dhe e pa lënduar.

Skena tjetër në të cilin ne e shikojmë Sarain është në marrëdhëniet e saj me Hagarin. Mbani mend që Sarai është ende pa fëmijë por në këtë moment në historinë Biblike ajo me të shoqin janë në një besëlidhje me Perëndinë i cili u pat premtuar atyre që do ti bekonte me një pasardhje të shumë.

Mbas këtyre gjërave, fjala e Zotit iu drejtua Abramit në vegim duke i thënë: “Mos ki frikë, Abram, unë jam mburoja jote, dhe shpërblimi yt do të jetë shumë i madh”. ² Po Abrami i tha: “Zot, Perëndi, çfarë do të më japësh, sepse unë jam pa fëmijë dhe trashëgimtari i shtëpisë sime është Eliezeri i Damaskut?”. ³ Pastaj Abrami shtoi këto fjalë: “Ti nuk më ke dhënë asnjë pasardhës; dhe ja, një i lindur në shtëpinë time do të jetë trashëgimtari im”. ⁴ Atëherë fjala e Zotit iu drejtua duke i thënë: “Ai nuk do të jetë trashëgimtari yt, por ai që ka për të dalë nga të përbrendshmet e tua do të jetë trashëgimtari yt”. ⁵ Pastaj e çoi jashtë dhe i tha: “Vështro me kujdes qiellin dhe numëro yjet, në rast se mund t’i numërosh”, pastaj shtoi: “Kështu kanë për të qenë pasardhësit e tu”. ⁶ Dhe ai i besoi Zotit, që ia vuri në llogari të drejtësisë. (Zan. 15:1-6)

Në këtë pasazh lexojmë se si pasi Sarai e bindi Abramin i dha atij shërbëtoren e saj Egjiptiane me shpresën që Abrami nuk do të ngelej pa fëmijë. Hagar do ti lindte Abramit Ishmailin, por lindja e këtij djali nuk do ti ndreqte gjërat por do ti përkeqësonte ato ndërmjet Sarait dhe Hagarit. Si rezultat, Hagari keqtrajtohet nga Sarai dhe më pas përjashtohet e flaket jashtë prej saj. Muajin tjetër ne do të studiojmë më afër figurën e Hagarit dhe të disa personazheve të tjerë biblike të një rëndësie me të vogël në Bibël. Por, le të studiojmë më tej se cfarë perëndia kishte ruajtur për Sarain.

Pastaj Perëndia i tha Abrahamit: “Përsa i përket Sarajt, gruas sate, mos e quaj më Saraj, por emri i saj do të jetë Sara. ¹⁶ Dhe unë do ta bekoj dhe do të bëj që ajo të të japë edhe një bir; po, unë do ta bekoj dhe prej saj do të lindin kombe; mbretër popujsh do të dalin prej saj”. ¹⁷ Atëherë Abrahami u shtri me fytyrën ndaj tokës dhe qeshi; dhe tha në zemër të tij: “A do të lindë vallë një fëmijë nga një njeri njëqindvjeçar? Dhe do të lindë Sara që është nëntëdhjetë vjeç?”. ¹⁸ Pastaj Abrahami i tha Perëndisë: “Vaj medet, që Ismaeli të mund të jetojë para teje!”. ¹⁹ Por Perëndia u përgjegj: “Jo, por Sara gruaja jote do të lindë një bir, dhe ti do ta quash Isak; dhe unë do të caktoj besëlidhjen time me të, një besëlidhje të përjetshme me pasardhësit e tij. (Gen 17:15-19)

Sarai tani thirret Sarah, që do të thotë “Princesha” dhe jo më “një Princeshë.” Emri i saj i parë i referohet origjinës së saj aristrokate. Emri i saj i dytë është emri që ju dha nga besëlidhja e bërë me perëndinë dhe i referohet farës mbretërore që do të dilte prej saj dhe që realizohet plotësisht me lindjen e Jezusit Mbret. Sa më shumë hir dhe mëshirë të marrë dikush nga Perëndia, aq më shumë duket ky person që ta shikojë veten me përulje, por Sarah ende nuk e kupton se çfarë fati i ka ruajtur Perëndia për të. Le të shikojmë se si reagon ajo nga deklaratave që vetë Krishti, Personi i dytë i Trinitetit i bëri asaj në prezencën e dy engjëjve.

Pastaj ata i thanë atij: “Ku është Sara, gruaja jote?”. Abrahami u përgjegj: “Éshtë atje në çadër”. ¹⁰ Dhe ai tha: “Do të kthehem me siguri vitin e ardhshëm te ti në po këtë kohë; dhe ja Sara, gruaja jote, do të ketë një djalë”. Dhe Sara dëgjonte në hyrje të çadrës, që ishte prapa tij. ¹¹ Por Abrahami dhe Sara ishin pleq, në moshë të kaluar, dhe Sara nuk kishte më të përmuajshmet e grave. ¹² Prandaj Sara qeshi me veten e saj, duke thënë: “Plakë si jam, a do të kem unë gëzime të tilla, me qënë se vetë zoti im është plak?”. ¹³ Dhe Zoti i tha Abrahamit: “Pse qeshi vallë Sara duke thënë: “A do të lind unë përnjëmend, plakë siç jam?”. ¹⁴ A ka vallë diçka që është shumë e vështirë për Zotin? Në kohën e caktuar, brenda një viti, do të kthehem te ti, dhe Sara do të ketë një bir”. ¹⁵ Atëherë Sara mohoi, duke thënë: “Nuk qesha”, sepse pati frikë. Por ai i tha: “Përkundrazi, ke qeshur!” (Zan. 18:9-15)

Këtu lexojmë se Sarah sapo kishte gatuar çfarë Abrahami kishte dëshiruar për këta tre vizitorë tepër të veçantë. Në këtë moment ajo dëgjon nga prapa perdes së tentës që i ndante deklaratën më të pabesueshme. Perëndia që i njeh të tëra mendimet e zemrave të njerëzve e dinte që Sarah qeshi në mënyrë mosbesuese duke vënë në dyshim vërtetësi
në e premtimeve te Perëndisë. Në këtë moment dikush mendon: Por përse dhiata e Re e rendit Saran si një grua besimplotë? Pasi Mesazheri i Perëndisë e qortoi atë, ajo e hodhi pas vetes mosbesimin e saj dhe duke u mbështetur plotësisht në premtimet e Perëndisë e quajti atë Besnik. Sarah me të vërtetë do të binte shtatzënë dhe do të lindte Isakun kur ajo do të ishte 90 vjeçe. Tani ajo qesh plot gëzim dhe falënderim për shkak të hirit dhe mëshirës së pamerituar të Perëndisë. Për këtë arsye, të sigurte në besnikërinë e Perëndisë ne lexojmë këto fjalë tek Hebrenjve 11:

Me anë të besimit edhe vetë Sara, ndonëse e kishte kaluar moshën, mori fuqi të bëhet me barrë dhe të lindë, sepse e konsideroi besnik atë që i kishte bërë premtimin. (Heb 11:11)

Sa shpesh i vëmë në dyshim premtimet e shumta të Perëndisë tonë besnik ashtu sic bënte edhe Sarah. A besoni që ai ju ka premtuar jetën e përjetshme, hir të mjaftueshëm për çdo situatë në këtë botë, fuqi për këtë jetë, prezencën e tij të përjetshme, bukën tuaj dhe mëshirën e përditshme. A e dini; bibla përmban rreth 8.000 premtime. Ai që ka premtuar është besnik – Heb 10:33. Si edhe Sarah, përqafoni mundësinë që ju jepet për të vënë në punë besimin tuaj, duke e parë kështu që të rritet. Mos u trembni nga qortimet apo disiplinimet e Perëndisë pasi ato burojnë nga dashuria e Perëndisë për të mirën tonë.

Le të vijmë së fundi tek fundi i jetës së Sarës në këtë tokë. Zan 23 na tregon që ajo jetoi 127 vjet, dhe që është e vetmja moshë e një femre e regjistruar në bibël. Abrahami kurrë nuk flet për gratë e tjera të tij si flet për Sarën. Edhe pse Sara pati momentet e saj të dobësisë dhe rënies në mëkat, Perëndia prodhoi besim në zemrën e saj, duke na e bërë dhe dhënë atë si një model të besimit dhe bindjes për të tëra femrat e Krishtera. Si rrjedhim, Sarah është me të vërtetë nëna e një kombi të madh, nëna e të gjithë besimtarëve.

Deklarata e Kembrixhit

20 Prill 1996

Kishat ungjillore sot sundohen gjithnjë e më shumë nga fryma e kësaj epoke sesa nga Fryma e Krishtit. Si ungjillorë që jemi, i bëjmë thirrje vetes që të pendohemi nga ky mëkat dhe të rimëkëmbim besimin historik të krishterë.

Gjatë historisë fjalët ndryshojnë dhe kjo ka ndodhur në kohën tonë me fjalën “ungjillor”. Në të kaluarën kjo fjalë shërbente si një lidhje uniteti midis të krishterëve që vinin nga një larmi e madhe traditash të krishtera. Kisha ungjillore historike ishte pohuese apo shpallëse e besimit. Në të përfshiheshin të vërtetat thelbësore të krishterimit, që ishin përcaktuar nga sinodet e shquara ekumenike të kishës. Po ashtu, ungjillorët kishin një trashëgimi të përbashkët me “solat” e Reformacionit protestant të shekullit të gjashtëmbëdhjetë.

Sot, drita e Reformacionit është zbehur jashtë mase. Si pasojë, fjala “ungjillore” është bërë aq gjithëpërfshirëse sa e ka humbur kuptimin. Ne rrezikojmë që të humbim unitetin dhe identitetin që është arritur për shekuj të tërë. Për shkak të kësaj krize dhe për shkak të dashurisë sonë për Krishtin, ungjillin e kishën e tij, ne përpiqemi që të rishpallim përkushtimin tonë ndaj të vërtetave kryesore të Reformacionit dhe të kishës ungjillore historike. Këto të vërteta i pohojmë jo për shkak të rolit të tyre në traditat tona, por sepse besojmë se janë qendrore ndaj Biblës.

Sola Scriptura: Vetëm Shkrimi – Erozioni i Autoritetit

Vetëm Shkrimi është standardi i pagabueshëm i jetës së kishës, por sot kisha ungjillore e ka ndarë Shkrimin nga funksioni i tij autoritar. Praktikisht, shpesh kisha udhëhiqet prej kulturës. Teknikat terapeutike, strategjitë e marketingut dhe ritmi i botës së argëtimit kanë më shumë autoritet mbi dëshirat e kishës, funksionimin dhe çfarë ofron sesa Fjala e Perëndisë. Pastorët kanë neglizhuar mbikëqyrjen e tyre të ligjshme mbi adhurimin, duke përfshirë edhe përmbajtjen doktrinore të himneve. Me braktisjen në praktikë të autoritetit biblik, me venitjen e të vërtetave të tij nga vetëdija e krishterë dhe humbjen e spikatjes së doktrinave biblike, integriteti, autoriteti moral dhe drejtimi i kishës sa vjen e zbrazet.

Në vend që të adoptojmë besimin e krishterë për të kënaqur nevojat e konsumatorëve, ne duhet të shpallim ligjin, si i vetmi standard i drejtësisë së vërtetë dhe ungjillin, si njoftimi i vetëm i të vërtetës shpëtuese. E vërteta biblike është e domosdoshme për njohjen, edukimin dhe disiplinën e kishës.

Shkrimi duhet të na shpjerë përtej nevojave tona të perceptuara, tek nevojat tona të mirëfillta dhe të çlirojë nga të shikuarit e vetes përmes pamjeve, klisheve, premtimeve e përparësive të kulturës masive. Vetëm në dritën e të vërtetës së Perëndisë e kuptojmë vetveten si duhet dhe shohim çfarë siguron Perëndia për nevojat tona. Prandaj, Bibla duhet të mësohet e predikohet e mësohet në kishë. Predikimet duhet të jenë shtjellime të Biblës e mësimeve të saj e jo shprehje të mendimeve të predikuesit ose ideve të epokës. Ne duhet të synojmë vetëm për atë që ka dhënë Perëndia.

Vepra e Frymës së Shenjtë në përvojën personale nuk mund të shkëputet nga Shkrimi. Fryma nuk flet në mënyra të pavarura nga Shkrimi. Pa Shkrimin ne nuk do ta kishim njohur kurrë hirin e Perëndisë në Krishtin. Prova e të vërtetës është Fjala biblike e jo përvoja shpirtërore.

Teza e parë: Sola Scriptura

Ne pohojmë se Shkrimi i pagabueshëm është i vetmi burim i zbulesës së shkruar hyjnore dhe vetëm ai mund ta lidhë ndërgjegjen. Vetëm Bibla mëson gjithçka që është e nevojshme për shpëtimin tonë nga mëkati dhe është standardi me anë të të cilit duhet të vlerësohet e tërë sjellja e krishterë.

Ne mohojmë se një kredo, sinod apo individ mund të lidhë ndërgjegjen e një të krishteri, apo që Fryma e Shenjtë flet në mënyrë të pavarur apo në kundërshtim me atë që shpallet në Bibël, apo që përvoja personale shpirtërore mund të jetë një mjet zbulese.

Solus Christus: Vetëm Krishti – Erozioni i besimit të fokusuar pas Krishtit

Me shekularizimin e besimit ungjillor, interesat e tij përzihen me ato të kulturës. Si pasojë kemi humbjen e vlerave absolute, individualizmin tolerant dhe zëvendësimin e shenjtërisë me tërësinë, të pendimit me restaurimin, të vërtetën me intuitën, besimin me ndjenjat, providencën me shanset dhe shpresën e qëndrueshme me kënaqësinë e çastit. Krishti e kryqi i tij nuk janë më qendra e vizionit tonë.

Teza e dytë: Solus Christus

Ne pohojmë se shpëtimi ynë arrihet vetëm me anë të veprës ndërmjetësuese të Krishtit historik. Vetëm jeta e tij e pamëkatë dhe shlyerja e tij zëvendësuese mjaftojnë për shfajësimin e pajtimin tonë me Atin. Ne mohojmë që ungjilli predikohet nëse nuk shpallet vepra zëvendësuese e Krishtit dhe nuk kërkohet besimi në Personin e veprën e Krishtit.

Sola Gratia: Vetëm Hiri – Erozioni i Ungjillit

Besimi i papërligjur në aftësitë njerëzore është një produkt i natyrës së rënë njerëzore. Ky besim i rremë mbush tani botën ungjillore; nga ungjilli që fokusohet te vetë-vlerësimi, në ungjillin që predikon shëndetin e begatinë financiare t&
#235; domosdoshme, nga ata që e kanë shndërruar ungjillin në një produkt për t’u shitur dhe mëkatarin në një konsumator që dëshiron të blejë dhe të tjerë që e trajtojnë besimin e krishterë si të vërtetë, vetëm sepse funksionon. Kjo heshtje e doktrinës së shfajësimit, pavarësisht nga përkushtimi zyrtar i kishave tona. Hiri i Perëndisë në Krishtin nuk është thjesht i nevojshëm por është shkaku i vetëm i efektshëm për shpëtimin. Ne pohojmë se qeniet njerëzore lindin të vdekur shpirtërisht dhe nuk janë të aftë as për të bashkëpunuar me hirin ripërtëritës apo rilindës.

Teza e Tretë: Sola Gratia

Ne riafirmojmë se në shpëtim, çlirohemi nga zemërimi i Perëndisë vetëm ne anë të hirit të tij. Vetëm vepra e mbinatyrshme e Frymës së Shenjtë na sjell te Krishti, duke na çliruar nga skllavëria jonë ndaj mëkatit dhe duke na ngjallur nga vdekja shpirtërore në jetë shpirtërore.

Ne e mohojmë që shpëtimi është në një farë mënyre vepër e njeriut. Metodat, teknikat ose strategjitë njerëzore në vetvete nuk mund ta përmbushin këtë shndërrim. Besimi nuk prodhohet nga natyra jonë njerëzore e parilindur.

Sola Fide: Vetëm Besimi – Erozioni i Artikullit Kryesor te Besimit

Shfajësimi është vetëm me anë të hirit, nëpërmjet besimit vetëm dhe vetëm përmes Krishtit. Ky është artikulli me anë të të cilit qëndron apo bie një kishë. Sot ky artikull shpërfillet, shtrembërohet apo edhe mohohet ndonjëherë nga drejtues, studiues e pastorë që shpallin se janë ungjillorë. Megjithëse natyra e rënë njerëzore është tërhequr nga pranimi i nevojave për drejtësinë e numëruar të Krishtit, modernizmi e ndez zjarrin e pakënaqësisë me Ungjillin biblik. Ne kemi lejuar që kjo pakënaqësi të diktojë natyrën e shërbesës sonë dhe asaj që predikojmë.

Shumë veta në lëvizjen e rritjes së kishës besojnë se njohja sociologjike e atyre që marrin pjesë në adhurim, është aq e rëndësishme për suksesin e ungjillit, sa ç’është dhe e vërteta biblike që shpallet. Si pasojë, bindjet teologjike janë të ndara shpesh nga shërbesa. Prirja e marketingut në shumë kisha e shpie këtë edhe më tutje, duke e fshirë dallimin midis Fjalës biblike dhe botës, duke i hequr kryqit të Krishtit skandalin e vet dhe duke e redaktuar besimin e krishterë në parime e metoda që u sjellin sukses korporatave shekullare.

Megjithëse teologjia e kryqit mund të besohet, këto lëvizje po e zbrazin fare kuptimin e kryqit. Nuk ka ungjill tjetër përveç atij, sipas të cilit, me anë të zëvendësimit të Krishtit në vendin tonë, Perëndia i numëroi atij mëkatin tonë dhe na numëroi drejtësinë e tij. Për shkak se ai duroi gjykimin tonë, ne tani ecim në hirin e tij, si ata që janë të falur përjetësisht, janë të pranuar e birësuar si fëmijë të Perëndisë. Nuk ka bazë tjetër për pranimin tonë para Perëndisë, përveç veprës shpëtuese të Krishtit, as në patriotizmin tonë, apo në përkushtimin ndaj kishës apo sjelljes së mirë morale. Ungjilli shpall atë që Perëndia ka bërë për ne në Krishtin, nuk është mbi atë që ne mund të bëjmë për ta arritur atë.

Teza e Katërt: Sola Fide

Ne riafirmojmë se shfajësimi është vetëm me anë të hirit për shkak të Krishtit vetëm. Në shfajësim, drejtësia e Krishtit na numërohet si e vetmja përmbushje e drejtësisë së përkryer të Perëndisë.

Ne e mohojmë se shfajësimi varet nga ndonjë meritë që gjendet tek ne ose në bazë të injektimit+ të drejtësisë së Krishtit në ne dhe mohojmë që një institucion që pretendon se është një kishë e vërtetë, por që e mohon apo e dënon sola fiden, të pranohet apo njihet si një kishë legjitime.

Soli Deo Gloria: Lavdia i Përket Vetëm Zotit – Erozioni i Adhurimit me Qendër Perëndinë

Sa herë që autoriteti biblik në kishë humbet, Krishti zhvendoset nga vendi që i takon, ungjilli shtrembërohet, besimi deformohet, kjo ndodh gjithnjë vetëm për një arsye: se interesat tona kanë zënë vendin e atyre të Perëndisë dhe ne bëjmë shërbesën e tij sipas vullnetit tonë. Humbja e përparësisë së Perëndisë në jetën e kishës në kohën e sotme është diçka e zakonshme dhe e mjerueshme. Pikërisht kjo humbje na lejon që ta shndërrojmë adhurimin tonë në dëfrim, predikimin e ungjillit në marketing, të besuarit në teknikë, të qenit të mirë në të ndjerët mirë për veten dhe besnikërinë në të qenit të suksesshëm. Si pasojë, Perëndia, Krishti dhe Bibla kanë një domethënie mjaft të vogël për ne dhe kanë një lidhje inkonsekuente me ne.

Perëndia nuk ekziston thjesht për të kënaqur ambiciet e dëshirat tona njerëzore, oreksin tonë për konsum dhe interesat personale shpirtërore. Ne duhet të fokusohemi te Perëndia në adhurimin tonë dhe jo tek plotësimi i nevojave tona personale. Perëndia është sovran në adhurim kurse ne nuk jemi. Preokupimi ynë duhet të jetë mbretëria e Perëndisë e jo bota jonë personale, popullariteti apo suksesi ynë.

Teza e Pestë: Soli Deo Gloria

Ne pohojmë se meqenëse shpëtimi vjen nga Perëndia dhe është përmbushur prej tij, është për lavdinë e Perëndisë dhe duhet ta lavdërojmë gjithnjë. Duhet t’i jetojmë jetët tona përpara pranisë së Perëndisë, nën autoritetin e Perëndisë dhe vetëm për lavdinë e tij. Ne e mohojmë se mund ta lavdërojmë si duhet Perëndinë nëse adhurimi ynë ngatërrohet me zbavitjen, nëse neglizhojmë Ligjin ose Ungjillin n&#
235; predikimin tonë, ose nëse vetë-përmirësimi, vetë-vlerësimi apo vetë-përmbushja lihen të bëhen alternativa të ungjillit.

Një thirrje për pendim e reformim

Besnikëria e kishës ungjillore në të kaluarën bie në kontrast të theksuar me pabesinë e sotme. Në fillim të shekullit të kaluar, kishat ungjillore dalloheshin për një shërbesë të dukshme misioni dhe ngritën shumë institucione fetare për t’i shërbyer kauzës së të vërtetës biblike dhe mbretërisë së Krishtit. Aso kohe, qëndrimi dhe standardi i krishterë ishte mjaft i ndryshëm nga ai në kulturën e sotme, ndërsa sot nuk është i ndryshëm. Kisha ungjillore sot po e humbet besnikërinë e saj biblike, standardin moral dhe zellin misionar.

Ne pendohemi për dashurinë për botën. Jemi ndikuar nga “ungjijtë” e kulturës sonë shekullare, të cilët nuk janë aspak ungjij të vërtetë. Ne e kemi dobësuar kishën me mungesën e pendimit serioz, verbërinë tonë ndaj mëkateve tona që i shohim aq qartë tek të tjerët dhe dështimin tonë të pajustifikueshëm për t’u folur si duhet të tjerëve mbi veprën shpëtuese të Perëndisë në Jezu Krishtin.

Ne u bëjmë me zell thirrje pendimi ungjillorëve të shpallur që kanë devijuar nga Fjala e Perëndisë në çështjet e diskutuara në këtë Deklaratë. Kjo përfshin ata që shpallin se ka shpresë të jetës së përjetshme pa një besim të qartë në Jezu Krishtin, që shpallin se ata që e kanë refuzuar Krishtin në këtë jetë do të asgjësohen, pa duruar gjykimin e drejtë të Perëndisë përmes vuajtjeve ose që shpallin se ungjillorët janë një me katolikët romanë në Krishtin, edhe kur doktrina biblike e shfajësimit nuk besohet.

Aleanca e Ungjilloreve Rrefenjes u kërkojnë të gjithë të krishterëve që t’a konsiderojnë me kujdes zbatimin e kësaj Deklarate për sa i përket adhurimit, shërbesës, vizionit, jetës në kishë dhe ungjillëzimit.

Për hir të Krishtit. Amen.

01. Deklarata e Kembrixhit

20 Prill 1996

Kishat ungjillore sot sundohen gjithnjë e më shumë nga fryma e kësaj epoke sesa nga Fryma e Krishtit. Si ungjillorë që jemi, i bëjmë thirrje vetes që të pendohemi nga ky mëkat dhe të rimëkëmbim besimin historik të krishterë.

Gjatë historisë fjalët ndryshojnë dhe kjo ka ndodhur në kohën tonë me fjalën “ungjillor”. Në të kaluarën kjo fjalë shërbente si një lidhje uniteti midis të krishterëve që vinin nga një larmi e madhe traditash të krishtera. Kisha ungjillore historike ishte pohuese apo shpallëse e besimit. Në të përfshiheshin të vërtetat thelbësore të krishterimit, që ishin përcaktuar nga sinodet e shquara ekumenike të kishës. Po ashtu, ungjillorët kishin një trashëgimi të përbashkët me “solat” e Reformacionit protestant të shekullit të gjashtëmbëdhjetë.

Sot, drita e Reformacionit është zbehur jashtë mase. Si pasojë, fjala “ungjillore” është bërë aq gjithëpërfshirëse sa e ka humbur kuptimin. Ne rrezikojmë që të humbim unitetin dhe identitetin që është arritur për shekuj të tërë. Për shkak të kësaj krize dhe për shkak të dashurisë sonë për Krishtin, ungjillin e kishën e tij, ne përpiqemi që të rishpallim përkushtimin tonë ndaj të vërtetave kryesore të Reformacionit dhe të kishës ungjillore historike. Këto të vërteta i pohojmë jo për shkak të rolit të tyre në traditat tona, por sepse besojmë se janë qendrore ndaj Biblës.

Sola Scriptura: Vetëm Shkrimi – Erozioni i Autoritetit

Vetëm Shkrimi është standardi i pagabueshëm i jetës së kishës, por sot kisha ungjillore e ka ndarë Shkrimin nga funksioni i tij autoritar. Praktikisht, shpesh kisha udhëhiqet prej kulturës. Teknikat terapeutike, strategjitë e marketingut dhe ritmi i botës së argëtimit kanë më shumë autoritet mbi dëshirat e kishës, funksionimin dhe çfarë ofron sesa Fjala e Perëndisë. Pastorët kanë neglizhuar mbikëqyrjen e tyre të ligjshme mbi adhurimin, duke përfshirë edhe përmbajtjen doktrinore të himneve. Me braktisjen në praktikë të autoritetit biblik, me venitjen e të vërtetave të tij nga vetëdija e krishterë dhe humbjen e spikatjes së doktrinave biblike, integriteti, autoriteti moral dhe drejtimi i kishës sa vjen e zbrazet.

Në vend që të adoptojmë besimin e krishterë për të kënaqur nevojat e konsumatorëve, ne duhet të shpallim ligjin, si i vetmi standard i drejtësisë së vërtetë dhe ungjillin, si njoftimi i vetëm i të vërtetës shpëtuese. E vërteta biblike është e domosdoshme për njohjen, edukimin dhe disiplinën e kishës.

Shkrimi duhet të na shpjerë përtej nevojave tona të perceptuara, tek nevojat tona të mirëfillta dhe të çlirojë nga të shikuarit e vetes përmes pamjeve, klisheve, premtimeve e përparësive të kulturës masive. Vetëm në dritën e të vërtetës së Perëndisë e kuptojmë vetveten si duhet dhe shohim çfarë siguron Perëndia për nevojat tona. Prandaj, Bibla duhet të mësohet e predikohet e mësohet në kishë. Predikimet duhet të jenë shtjellime të Biblës e mësimeve të saj e jo shprehje të mendimeve të predikuesit ose ideve të epokës. Ne duhet të synojmë vetëm për atë që ka dhënë Perëndia.

Vepra e Frymës së Shenjtë në përvojën personale nuk mund të shkëputet nga Shkrimi. Fryma nuk flet në mënyra të pavarura nga Shkrimi. Pa Shkrimin ne nuk do ta kishim njohur kurrë hirin e Perëndisë në Krishtin. Prova e të vërtetës është Fjala biblike e jo përvoja shpirtërore.

Teza e parë: Sola Scriptura

Ne pohojmë se Shkrimi i pagabueshëm është i vetmi burim i zbulesës së shkruar hyjnore dhe vetëm ai mund ta lidhë ndërgjegjen. Vetëm Bibla mëson gjithçka që është e nevojshme për shpëtimin tonë nga mëkati dhe është standardi me anë të të cilit duhet të vlerësohet e tërë sjellja e krishterë.

Ne mohojmë se një kredo, sinod apo individ mund të lidhë ndërgjegjen e një të krishteri, apo që Fryma e Shenjtë flet në mënyrë të pavarur apo në kundërshtim me atë që shpallet në Bibël, apo që përvoja personale shpirtërore mund të jetë një mjet zbulese.

Solus Christus: Vetëm Krishti – Erozioni i besimit të fokusuar pas Krishtit

Me shekularizimin e besimit ungjillor, interesat e tij përzihen me ato të kulturës. Si pasojë kemi humbjen e vlerave absolute, individualizmin tolerant dhe zëvendësimin e shenjtërisë me tërësinë, të pendimit me restaurimin, të vërtetën me intuitën, besimin me ndjenjat, providencën me shanset dhe shpresën e qëndrueshme me kënaqësinë e çastit. Krishti e kryqi i tij nuk janë më qendra e vizionit tonë.

Teza e dytë: Solus Christus

Ne pohojmë se shpëtimi ynë arrihet vetëm me anë të veprës ndërmjetësuese të Krishtit historik. Vetëm jeta e tij e pamëkatë dhe shlyerja e tij zëvendësuese mjaftojnë për shfajësimin e pajtimin tonë me Atin. Ne mohojmë që ungjilli predikohet nëse nuk shpallet vepra zëvendësuese e Krishtit dhe nuk kërkohet besimi në Personin e veprën e Krishtit.

Sola Gratia: Vetëm Hiri – Erozioni i Ungjillit

Besimi i papërligjur në aftësitë njerëzore është një produkt i natyrës së rënë njerëzore. Ky besim i rremë mbush tani botën ungjillore; nga ungjilli që fokusohet te vetë-vlerësimi, në ungjillin që predikon shëndetin e begatinë financiare t&
#235; domosdoshme, nga ata që e kanë shndërruar ungjillin në një produkt për t’u shitur dhe mëkatarin në një konsumator që dëshiron të blejë dhe të tjerë që e trajtojnë besimin e krishterë si të vërtetë, vetëm sepse funksionon. Kjo heshtje e doktrinës së shfajësimit, pavarësisht nga përkushtimi zyrtar i kishave tona. Hiri i Perëndisë në Krishtin nuk është thjesht i nevojshëm por është shkaku i vetëm i efektshëm për shpëtimin. Ne pohojmë se qeniet njerëzore lindin të vdekur shpirtërisht dhe nuk janë të aftë as për të bashkëpunuar me hirin ripërtëritës apo rilindës.

Teza e Tretë: Sola Gratia

Ne riafirmojmë se në shpëtim, çlirohemi nga zemërimi i Perëndisë vetëm ne anë të hirit të tij. Vetëm vepra e mbinatyrshme e Frymës së Shenjtë na sjell te Krishti, duke na çliruar nga skllavëria jonë ndaj mëkatit dhe duke na ngjallur nga vdekja shpirtërore në jetë shpirtërore.

Ne e mohojmë që shpëtimi është në një farë mënyre vepër e njeriut. Metodat, teknikat ose strategjitë njerëzore në vetvete nuk mund ta përmbushin këtë shndërrim. Besimi nuk prodhohet nga natyra jonë njerëzore e parilindur.

Sola Fide: Vetëm Besimi – Erozioni i Artikullit Kryesor te Besimit

Shfajësimi është vetëm me anë të hirit, nëpërmjet besimit vetëm dhe vetëm përmes Krishtit. Ky është artikulli me anë të të cilit qëndron apo bie një kishë. Sot ky artikull shpërfillet, shtrembërohet apo edhe mohohet ndonjëherë nga drejtues, studiues e pastorë që shpallin se janë ungjillorë. Megjithëse natyra e rënë njerëzore është tërhequr nga pranimi i nevojave për drejtësinë e numëruar të Krishtit, modernizmi e ndez zjarrin e pakënaqësisë me Ungjillin biblik. Ne kemi lejuar që kjo pakënaqësi të diktojë natyrën e shërbesës sonë dhe asaj që predikojmë.

Shumë veta në lëvizjen e rritjes së kishës besojnë se njohja sociologjike e atyre që marrin pjesë në adhurim, është aq e rëndësishme për suksesin e ungjillit, sa ç’është dhe e vërteta biblike që shpallet. Si pasojë, bindjet teologjike janë të ndara shpesh nga shërbesa. Prirja e marketingut në shumë kisha e shpie këtë edhe më tutje, duke e fshirë dallimin midis Fjalës biblike dhe botës, duke i hequr kryqit të Krishtit skandalin e vet dhe duke e redaktuar besimin e krishterë në parime e metoda që u sjellin sukses korporatave shekullare.

Megjithëse teologjia e kryqit mund të besohet, këto lëvizje po e zbrazin fare kuptimin e kryqit. Nuk ka ungjill tjetër përveç atij, sipas të cilit, me anë të zëvendësimit të Krishtit në vendin tonë, Perëndia i numëroi atij mëkatin tonë dhe na numëroi drejtësinë e tij. Për shkak se ai duroi gjykimin tonë, ne tani ecim në hirin e tij, si ata që janë të falur përjetësisht, janë të pranuar e birësuar si fëmijë të Perëndisë. Nuk ka bazë tjetër për pranimin tonë para Perëndisë, përveç veprës shpëtuese të Krishtit, as në patriotizmin tonë, apo në përkushtimin ndaj kishës apo sjelljes së mirë morale. Ungjilli shpall atë që Perëndia ka bërë për ne në Krishtin, nuk është mbi atë që ne mund të bëjmë për ta arritur atë.

Teza e Katërt: Sola Fide

Ne riafirmojmë se shfajësimi është vetëm me anë të hirit për shkak të Krishtit vetëm. Në shfajësim, drejtësia e Krishtit na numërohet si e vetmja përmbushje e drejtësisë së përkryer të Perëndisë.

Ne e mohojmë se shfajësimi varet nga ndonjë meritë që gjendet tek ne ose në bazë të injektimit+ të drejtësisë së Krishtit në ne dhe mohojmë që një institucion që pretendon se është një kishë e vërtetë, por që e mohon apo e dënon sola fiden, të pranohet apo njihet si një kishë legjitime.

Soli Deo Gloria: Lavdia i Përket Vetëm Zotit – Erozioni i Adhurimit me Qendër Perëndinë

Sa herë që autoriteti biblik në kishë humbet, Krishti zhvendoset nga vendi që i takon, ungjilli shtrembërohet, besimi deformohet, kjo ndodh gjithnjë vetëm për një arsye: se interesat tona kanë zënë vendin e atyre të Perëndisë dhe ne bëjmë shërbesën e tij sipas vullnetit tonë. Humbja e përparësisë së Perëndisë në jetën e kishës në kohën e sotme është diçka e zakonshme dhe e mjerueshme. Pikërisht kjo humbje na lejon që ta shndërrojmë adhurimin tonë në dëfrim, predikimin e ungjillit në marketing, të besuarit në teknikë, të qenit të mirë në të ndjerët mirë për veten dhe besnikërinë në të qenit të suksesshëm. Si pasojë, Perëndia, Krishti dhe Bibla kanë një domethënie mjaft të vogël për ne dhe kanë një lidhje inkonsekuente me ne.

Perëndia nuk ekziston thjesht për të kënaqur ambiciet e dëshirat tona njerëzore, oreksin tonë për konsum dhe interesat personale shpirtërore. Ne duhet të fokusohemi te Perëndia në adhurimin tonë dhe jo tek plotësimi i nevojave tona personale. Perëndia është sovran në adhurim kurse ne nuk jemi. Preokupimi ynë duhet të jetë mbretëria e Perëndisë e jo bota jonë personale, popullariteti apo suksesi ynë.

Teza e Pestë: Soli Deo Gloria

Ne pohojmë se meqenëse shpëtimi vjen nga Perëndia dhe është përmbushur prej tij, është për lavdinë e Perëndisë dhe duhet ta lavdërojmë gjithnjë. Duhet t’i jetojmë jetët tona përpara pranisë së Perëndisë, nën autoritetin e Perëndisë dhe vetëm për lavdinë e tij. Ne e mohojmë se mund ta lavdërojmë si duhet Perëndinë nëse adhurimi ynë ngatërrohet me zbavitjen, nëse neglizhojmë Ligjin ose Ungjillin n&#
235; predikimin tonë, ose nëse vetë-përmirësimi, vetë-vlerësimi apo vetë-përmbushja lihen të bëhen alternativa të ungjillit.

Një thirrje për pendim e reformim

Besnikëria e kishës ungjillore në të kaluarën bie në kontrast të theksuar me pabesinë e sotme. Në fillim të shekullit të kaluar, kishat ungjillore dalloheshin për një shërbesë të dukshme misioni dhe ngritën shumë institucione fetare për t’i shërbyer kauzës së të vërtetës biblike dhe mbretërisë së Krishtit. Aso kohe, qëndrimi dhe standardi i krishterë ishte mjaft i ndryshëm nga ai në kulturën e sotme, ndërsa sot nuk është i ndryshëm. Kisha ungjillore sot po e humbet besnikërinë e saj biblike, standardin moral dhe zellin misionar.

Ne pendohemi për dashurinë për botën. Jemi ndikuar nga “ungjijtë” e kulturës sonë shekullare, të cilët nuk janë aspak ungjij të vërtetë. Ne e kemi dobësuar kishën me mungesën e pendimit serioz, verbërinë tonë ndaj mëkateve tona që i shohim aq qartë tek të tjerët dhe dështimin tonë të pajustifikueshëm për t’u folur si duhet të tjerëve mbi veprën shpëtuese të Perëndisë në Jezu Krishtin.

Ne u bëjmë me zell thirrje pendimi ungjillorëve të shpallur që kanë devijuar nga Fjala e Perëndisë në çështjet e diskutuara në këtë Deklaratë. Kjo përfshin ata që shpallin se ka shpresë të jetës së përjetshme pa një besim të qartë në Jezu Krishtin, që shpallin se ata që e kanë refuzuar Krishtin në këtë jetë do të asgjësohen, pa duruar gjykimin e drejtë të Perëndisë përmes vuajtjeve ose që shpallin se ungjillorët janë një me katolikët romanë në Krishtin, edhe kur doktrina biblike e shfajësimit nuk besohet.

Aleanca e Ungjilloreve Rrefenjes u kërkojnë të gjithë të krishterëve që t’a konsiderojnë me kujdes zbatimin e kësaj Deklarate për sa i përket adhurimit, shërbesës, vizionit, jetës në kishë dhe ungjillëzimit.

Për hir të Krishtit. Amen.