Shpalosja dhe Prova e Dashurisë së Perëndisë

 Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme. Gjoni 3:16

Siç është tradita qindra vjeçare e Krishterimit, në këtë sezon, e madje këtë shërbesë Vigjilje, ne lexojmë, këndojmë dhe meditojmë mbi historinë e Lindjes së Krishtit. Por a i kuptojmë ato që lexuam e kënduam sonte? A kuptojmë dhe a besojmë që sonte ne nuk kremtojmë lindjen e një njeriu çfarëdo. Ndryshe nga sa mendon bota jashtë, ne-të Krishterët ungjillorë-nuk jemi mbledhur këtë mbrëmje të 24 Dhjetorit në një festë ditëlindjeje, për të ngrënë tortë dhe për të kënduar “Gjithë Urimet për Jezusin!” Ne jemi mbledhur plot mirënjohje dhe adhurim për Perëndinë e shpëtimit tonë, sepse Personi i Dytë i Trinisë, Perëndi prej Perëndie, i përjetshëm e i pafund në shenjtëri e drejtësi, në njohje e urtësi, në pushtet e lavdi, në zemërim por edhe në dashuri, i barabartë me Atin dhe Frymën e Shenjtë për nga qenia e lavdia, plotësisht Perëndi prej Perëndie të vërtetë, përuli vetveten e tij, na u afrua ne njerëzve duke u bërë si ne, për bekimin tonë. Dhe pikërisht ky do të jetë fokusi i këtij meditimi sonte, qëllimi i vërtetë i trupëzimit të Perëndisë. Perëndia na u afrua. Perëndia na u zbulua duke mbuluar shkëlqimin e lavdisë së shenjtërisë së tij me një mantel mishi njerëzor, duke u futur në këtë botë përmes ngjizjes hyjnore dhe lindjes nga Maria, një akt vetpërulje, me qëllim që Perëndia të bëhej për ne praktikisht bekim.

Psalmisti thotë se e gjithë krijesa e lavdëron Perëndinë (Psa. 19:1). Por asgjë nuk e adhuron Perëndinë më mirë se sa trupëzimi i Birit të Tij. Siç shkroi edhe Çarls Spërxhën, “Këndo, këndo u univers, deri sa të konsumohesh plotësisht, e megjithatë, ti nuk mund të këndosh një himn aq të ëmbël se sa vetë kënga e Trupëzimit.”

Arsyet e ardhjes së Krishtit janë të shuma. Do të rendis vetëm disa sa për fillim: Krishti erdhi në tokë…

• të në shpengoj nga ligji (Gal. 4:4-5)
• të jetë Shpëtimtari i botës (1 Gjo. 4:14; Gjo. 12:47)
• të mirëpritet në emër të Atit (Gjo. 5:43)
• të japë jetë të bollshme (Gjo. 10:10)
• të na zbulojë Atin Perëndi (Mat. 11:27; Gjo. 14:9)
• të predikojë clirimin e të robëruarve (Luk. 4:18)
• të jetë shembulli i butësisë (Mat. 11:29)
• të përmbushë premtimin e Perëndisë si fara e gruas (Zan. 3:15)
• të na japë Frymën e Shenjtë (Gjo. 7:39)

Arsyet janë të shumta, madhështore, dhe madje transformuese kur i kupton e beson. Por sonte do të fokusohem në arsyen më mbresëlënëse dhe më madhështore që ka të bëjë me vetë natyrën e Perëndisë, që është pikërisht kjo: Krishti erdhi për shkak të dashurisë së pa-meritueshme të Perëndisë për ne, që të na e shpalosë e këtë dashuri, të na e provojë këtë dashuri, dhe përmes saj të na shpëtojë e transformojë përjetësisht.

Për shumicën e besimtarëve Ungjillorë, vargu nga Ungjilli i Gjonit 3:16 është kaq i njohur, sa që humb ndonjëherë madhështinë dhe rëndësinë e vet. Por ky varg i jashtëzakonshëm zbulon një të vërtetë madhështorë që duhet të shkaktojë ngazëllim sa herë që e lexojmë apo dëgjojmë atë.

Gjoni 3:16 bën deklaratën madhështore se në thelb të natyrës së tij, Perëndia është dashuri, dhe se Ai e do botën që Ai krijoi. Perëndia, krijuesi i qiellit e i tokës, është i vetëmjaftueshëm dhe nuk ka nevojë për asnjë e asgjë jashtë vetes së tij. Ai është i Shenjti, sytë e të cilit nuk mund të shikojnë mëkat (Hab. 1:13). Dëshirat e tija janë gjithnjë të drejta, dashuri e tij është gjithnjë e pastër, ndjenjat e tija nuk janë të deformuara. Si ka mundësi, që një Perëndi i tillë të ketë dashuri për botën tonë të thyer e të deformuar nga mëkati?

Bota jonë, edhe pse e deformuar, është mbetja e asaj që Perëndia krijoi dhe përfaqësuesja e botës që ai do të rikrijojë. Plani i Perëndisë është që të restaurojë tërësisht gjithësinë që ai krijoi dhe që njeriu e shkatërroi, dhe për këtë arsye, Ai ende ka dashuri për të.

Mbi të gjitha, bota përfaqëson racën njerëzore që jeton në të, me gjithë rebelët, tradhtarët e idhujtarët e saj. Të gjithë ne, mëkatarë për sytë e Perëndisë nuk e meritojmë dashurinë e tij, të gjithë ne jemi shumë larg të qenit të vlefshëm për të. Madje, Perëndia nuk do të ishte aspak i padrejtë nëse nuk do të bënte asgjë për të shpëtuar njeriun. Për shkak të mëkatit e rebelimit tonë, askush nuk e meriton shpëtimin që Ai jep. E megjithatë, Perëndia na do ne, sepse Perëndia zgjodhi që të na dojë ne.

Krishti përdori fjalën “botë” për të treguar misterin e plotësisë së dashurisë së Perëndisë, që shtrihet e pakushtëzuar mbi të gjitha racat, kombet, e gjeneratat e njerëzve. Perëndia e do njeriun që ai krijoi e që tani vuan pasojat e mëkatit të vet, dhe si rrjedhim, Perëndia ka siguruar rrugën e shpëtimit për ne, që është përmes besimit në Birin e Tij, Jezus Krishtin. Gjoni 3:16 afirmon pikërisht këtë siguri të plotë të dashurisë së Perëndisë.

Dashuri e Perëndisë i duket botës sot e papajtueshme, e panatyrshme, e madje e pamundur. Që ne të besojmë në këtë dashuri ne kemi nevojë për prova të pakundërshtueshme. Njerëzit flasin për dashurinë, i këndojnë dashurisë, premtojnë dashurinë, por prova nuk është tek fjalët por tek veprat (1 Gjo. 3:18). Apostulli Pal shkroi se vdekja e Krishtit për ne në kryq, ishte prova e dashurisë së Perëndisë, duke thënë, “Por Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne.”

Gjoni 3:16 gjithashtu na shpalos edhe pasurinë e Dashurisë së Perëndisë. Kjo dashuri nuk është diçka sentimentale por vetë-sakrifikuese. Dashuria e tij është e kushtueshme dhe e provuar nga sakrifica e tij për ne. Sipas Gjonit, vetëm një ngjarje në historinë e botës është e aftë që të demonstrojë dashurinë e vërtetë. Ai shkroi, “Në këtë është dashuria: jo se ne e kemi dashur Perëndinë, por që ai na ka dashur ne dhe dërgoi Birin e tij për shlyerjen e mëkateve tona” (! Gjo. 4:10).

Dashuria e Perëndisë për popullin e tij mund të kuptohet vetëm në marrëdhënien e dashurisë së Tij për Birin e Vet. Biri, Personi i Dytë i Perëndisë Trini, ishte objekti i përjetshëm i dashurisë së Atit. Dy herë gjatë shërbesës së Krishtit në tokë, Ati theu heshtjen e qiejve për të afirmuar dashurinë e Tij për Birin e Tij (Mateu 3:17; 17:5). Është e paimagjinueshme thellësia e dashurisë që Ati ka për Birin. Dashuria jonë për fëmijët tanë është e deformuar dhe e vogël për shkak të mëkatit tonë dhe e mëkatit të fëmijëve tanë. Madje edhe dashuria që familja dhe miqtë e Krishtit kishin për të ishte e kufizuar dhe e kushtëzuar (Marku 3:21; Gjoni 7:5). Por dashuria ndërmjet Perëndisë At dhe Perëndisë Bir është e përsosur, personale, intime, e thellë, e përkushtuar përjetësisht. Dashuri e tyre është një dashuri pa limite, e pandryshueshme dhe e pavdekshme.

Perëndia Biri, u mishërizua, u trupëzua përmes lindjes së virgjër përmes Marisë, hyri në botën tonë me qëllim që të na shpaloste, të na zbulonte, të na provonte pasurinë e dashurisë së Perëndisë. Ky është lajmi i mirë i ardhjes së Krishtit. Në Jezus Krishtin, Perëndia na zbuloi e na provoi dashurinë e tij për popullin e tij, për të gjithë ata që i besojnë atij. Perëndia i do bijtë e bijat e tija me të njëjtën dashuri që ai do Krishtin, me të njëjtën dashuri të pafundme, të paimagjinueshme, të pakuptueshme, të pandryshueshme. Perëndia dërgoi Birin në tokë, që të vdiste në kryq në vendin tonë, që të na shpëtojë e shpengojë nga mëkati. Apostulli Pal shkroi, “Sepse ai që nuk e kurseu Birin e vet, por e dha për të gjithë ne, qysh nuk do të na dhurojë të gjitha gjëra bashkë me të?” (Rom. 8:32). Absolutisht që jo! Sepse trupëzimi i Krishtit konfirmon, provon që “as lartësitë, as thellësitë, as ndonjë tjetër krijesë, nuk do të mund të na ndajë nga dashuria e Perëndisë që është në Jezu Krishtin, Zotin tonë” (Rom. 8:39). AMEN.

Eja, Eja Emanuel

EJA, EJA, EMANUEL është një prej himneve më të njohura që këndohet zakonisht nëpër shërbesat e kishave gjatë periudhës së Krishtlindjeve. Ky himn vjen nga periudha e Mesjetës së Hershme, rreth viteve A.D. 800, si një antiofon, apo himn, dhe që u kthye vargje metrike rreth viteve 1100, dhe më vonë u publikua në Latinisht në vitin 1710. Himni u rizbulua më vonë, u përkthye në anglisht dhe u publikua në vitin 1851 nga John Mason Neale, një pastor Anglikan. Më pas ai u bë i njohur edhe në gjuhë e vende të tjera si pasojë e influencës Britanike në të gjithë botën.

Kuptohet se të gjitha ata që e këndojnë këtë himn e dinë që po i këndojnë Lindjes së Krishtit. Por çfarë është e veçantë për këtë himn është mënyra se si e shtjellon Lindjen e Krishtit. Si çdo këngë tjetër e suksesshme, himni e shtjellon mesazhin përmes narrativës, përmes tregimit të historisë së ardhjes së Krishtit në këtë botë. Kështu, himni fillon me “hijet” e Dhiatës së Vjetër dhe kalon në dritën e Dhiatës së Re me zbulesën e Perëndisë në Krishtin. Himni ecën në gjurmët e temave të Eksodit të Izraelit të vjetër, dhe përfundon me mesazhin eskatologjik të eksodit të fundit që filloi me Lindjen e Mesias.

Mund ta shikojmë këtë shpalosje progresive të planit shpengues apo shpëtues të Perëndisë nëse shkojmë fillimisht në Dhiatën e Vjetër për të parë ekxilin e Izraelit në Babiloni.

Vajtimi në Mërgimin Vetmitar

Në ditët e para të Izraelit si komb, Perëndia e nxori popullin e tij nga skllavëria e Egjiptit, bëri një besëlidhje me ta, dhe nisi ti drejtonte për në tokën e premtuar që ia kishte premtuar përmes një betimi Abrahamit e pasuesve të (Zan. 15:18-21). Por Izraeli, ishte një popull grindavec, plot ankesa e pa besim për tu futur në Tokën e Premtuar, si dhe për të besuar premtimet e ungjillit nga Perëndia (Heb. 3:18-4:2). Pas endjes për dyzetë vite në shkretëtirë, pasi mblodhën mendjen për ti besuar e shërbyer Perëndisë, pasi kuptuan se bekimi kalon përmes rrugës së besimit dhe bindjes në mënyrë të detajuar të instruksioneve të Perëndisë lexojmë për hyrjen në Tokën e Premtuar. Hyrja në Tokën e Premtuar nën Kalebin e Jozueun sigurisht që ishte një fillim i ri ngazëllues e plot shpresa.

Por në vigjilje të hyrjes në bekim, Moisiu u shkroi një këngë profetike të frymëzuar nga lart. Kënga ishte e plot lavdërime për Zotin e tyre të Besëlidhjes, por gjithashtu edhe fliste për mëkatin dhe rebelimin e ardhshëm të Izraelit (Li.R. 32:20-24). Profecia e paralajmërimi u përmbush. Izraeli jetoi një jetë plot ankesa e rebelim, idhujtari e tradhti ndaj Perëndisë, dhe si rrjedhim përfundoi e shpronësuar, e robëruar dhe në mërgim në Asiri e Babiloni. Mbretëria e veriut e Izraelit u pushtua dhe u morr në mërgim nga Asirianët në shekullin e 8-të B.C., ndërsa mbretëria e jugut e Judenjve u morr në mërgim me forcë nga Babilonasit në shekullin e 6-të B.C.

Kuptohet që të shumta kanë qenë kombet që kanë vuajtur nën pushtimin e kombeve të tjera apo edhe që janë marrë rob nga vendi i tyre e kanë përfunduar si komb në tokë të huaj. E veçanta e mërgimit të Izraelit në Babiloni qëndron në faktin, se ndryshe nga kombet e tjera, Izraeli ishte i vetmi komb me të cilin Perëndia pat bërë një besëlidhje. Ashtu siç Perëndia e pat vendosur Adamin, njeriun e parë si një bir të parëlindur (Luka 3:38), në kopshtin-tempull të Edenit, po kështu, Ai i pat dhënë Izraelit, birit shpirtëror të parëlindur nga të gjitha kombet e tjera (Eksodi 4:22), një tokë të begatë nga e cila buronte qumësht e mjaltë, por që mbi të gjitha ishte veçuar që të përjetonte prezencën personale të Perëndisë.  Ashtu siç Perëndia ecte me Adamin në freskinë e ditës në kopshtin-tempull të Edenit (Zan. 3:8), ashtu Perëndia do të ecte me Izraelin në këtë Tokë të Premtuar dhe më së fundi të dhuruar, në mes të tabernakullit (Lev. 26:11-12; 2 Sam. 7:6). Por ashtu si Adami, edhe Izraeli mëkatoi, gjë që e bëri profetin Hozea që të thërrasë plot dhimbje: “Por, si Adami, ata kanë shkelur besëlidhjen, kanë vepruar me mashtrim ndaj meje” (Hosea 6:7).

Si dënim për mosbindjen, ashtu siç edhe me Adamin, Perëndia e dëboi popullin e Izraelit nga prezenca  tij. Izraeli u morr me forcë në ekzil në Babiloni, nga ku vajtonte e përgjërohej për prezencën e Perëndisë, nga ku përgjërohej që Perëndia ti shpengonte ata përsëri nga kjo robëri e re e ti kthente në tokën e tyre. Por besnikët e paktë të “mbetjes” nuk dëshironin vetëm kthimin në tokën e tyre, por mbi të gjitha që Perëndia që qëndronte sërish në mes të tyre, që ata të jetonin sërish në prezencën e plotë dhe personale të Perëndisë së tyre (Psalmi 137:1-4). Dhe ndërsa Izraeli vajtonte e lutej në mërgim përgjatë bregut të lumit të Babilonisë, ende kishte shpresë për shpengimin e bekimin e tyre.

Sigurisht që shume e kishin të bazuar në mënyrë të logjikshme këtë shpresë në premtimet e Perëndisë të bëra përmes profetit Isaia: “Prandaj vet Zoti do t’ju japë një shenjë: Ja, e virgjëra do të mbetet me barrë dhe do të lindë një fëmijë të cilin do ta quajë Emmanuel.” (Isa. 7:14). Do ti dhurohej Izraelit një fëmijë, Ai që do ta çlironte përfundimisht Izraelin, në fakt vetë Perëndia do të ishte i trupëzuar në formën e këtij fëmije. Për këtë arsye ai do të quhej Emmanuel, që përkthehet “Perëndia me ne.”

Kështu ne mund të kuptojmë më mirë dy strofat e para të himnit:

Eja, Eja Emanuel, dhe çliro pengun Izrael,

Që pret i vetëm në mërgim Ditën kur Zoti t’sjell Birin.

Gëzo, Gëzo, Emanuel

Do t’vij për ty, O Izrael.

Eja, Eja Zot Fuqiplot si në Sinain lart qëmot,

Kur popullit i fole ligj me madhështi e plot mahni.

Gëzo, Gëzo, Emanuel

Do t’vij për ty, O Izrael.

Në këto strofa, himni ritregon se si mbetja besnike e të mërguarve në Babiloni,  lëngonte e kërkonte lindjen e Shpëtimtarit të tyre. Himni e paketon këtë dëshirë në termat e temës biblike  të një eksodi eskatologjik (e një eksodi që do të ndodhë në të ardhmen), gjë që duket në lidhjen e që i bën eksodit nga Babilonia me eksodin nga Egjipti, dhe referimit të prezencës së Perëndisë në Malin Sinai.

Filizi i Jeseut dhe Çelësi i Davidit

Por profeti Isaia kishte më shumë për të thënë për këtë shpëtimtar që do të vinte. Shumë prej shenjtorëve të Dhiatës së Vjetër e dinin që Shpëtimtari do të dilte nga familja apo pasardhja e Davidit (2 Sam. 7:12-13). Por duke u nisur nga realiteti që kombi ishte i rrënuar, tempulli që ishte vendi ku Perëndia zbriste të takohej me popullin e tij ishte rrafshuar e kthyer në një gropë plehrash, çdokush do të mendonte se edhe pasardhja e Davidit ishte rrënuar bashkë me kombin, dhe premtimet e Perëndisë ishin bërë të pamundura për tu përmbushur. Por përsëri profeti Isaia profetizoi: “Pastaj një degëz do të dalë nga trungu i Jeseut dhe një filiz do të mbijë nga rrënjët e tij.” (Isaia 11:1). Në këtë pasazh profeti e krahason dinastinë Davidike në një trung të prerë e të cunguar deri në rrënjë. E megjithatë nga ky cung në dukje i vdekur peme, një syth, e më vonë një filiz peme do të lindte sërish. Madje, ndryshe nga mbretërit e ligj të Izraelit e Judës, e madje edhe ndryshe nga vetë Davidi, ky mbret i ri do të ishte plotësisht i drejtë e madje i shenjtë (11:2-5).

Më vonë Isaia do të profetizonte përsëri, në një orakull gjykimi ndaj Jerusalemit dhe veçanërisht mbretit të saj të asaj kohe, i cili mbështetej më shumë në kombet e tjera për sigurinë e mbretërisë  se sa në vetë Perëndinë të cilit i përkiste kjo mbretëri. Në kontekstin e këtij orakulli, Isaia profetizoi se Perëndia do të siguronte një shërbëtor në dukje të parëndësishëm për t’u kujdesur për shtëpinë e Davidit, të quajtur Eliakim që ishte biri i Hilkias: “Do të vë mbi supin e tij çelësin e shtëpisë së Davidit; kështu ai do të hapë dhe askush nuk do të mund ta mbyllë, do ta mbyllë dhe askush nuk do ta mund ta hapë” (Isaiah 22:22).

E megjithatë ky shërbëtor i parëndësishëm ishte parafigurimi i Krishtit, dhe kishte si qëllim të ti drejtonte sytë e besimtarëve që prisnin shpëtimin e Perëndisë tek një shërbëtor tjetër i Perëndisë,  Shërbëtorit të Përvuajtur të Jehovës i cili do të kishte çelësin e shtëpisë së Davidit: “Dhe engjëllit të kishës së Filadelfisë shkruaji: këtë thotë i Shenjti, i Vërteti, ai që ka çelësin e Davidit, ai që hap dhe askush nuk mbyll; dhe mbyll dhe askush nuk hap” (Zbulesa 3:7). Apostulli Gjon në Librin e Zbulesës ia aplikon këtë titull Isaik vetë Jezusit. Sigurisht që ishte Jezus Krishti pra, biri i Davidit, Biri i Perëndisë, i cili do të vinte që të shpëtonte e sundonte mbi Izraelin, popullin e Perëndisë. Dhe kështu Izraelitet besnike e shpresëplotë prisnin, dëshironin, e shikonin përpara për përgjërim për lindjen e atij që do të vinte nga e do të mbante çelësat e shtëpisë së Davidit. Dhe kjo lidhje Isaike është në sfond të strofës së pestë të himnit:

Eja, O Kyç i Davidit hapi krejt portat e qiellit

Drejt rrugës lart prina Ti dhe fund jepi k’tij mjerimi

Gëzo, Gëzo, Emanuel

Do t’vij për ty, O Izrael.

Vini re përsëri edhe në këtë strofë temën e Eksodit, sepse është pikërisht ky pasardhës i Davidit ai që do të hapte rrugën dhe do ta drejtonte personalisht popullin e Perëndisë për në Jerusalemin e Ri, përmbushjen e plotë të “hijes” (Heb. 8:5) së Tokës së Premtuar.

Agimi Pranveror nga Lart

Qindra vite kaluan pas gjeneratës së Isaisë, dhe në dukje asgjë nuk kishte ndodhur. Izraeli ende vajtonte e dëshironte e priste me përgjërim ardhjen e Kyçit të Davidit. Po, Izraeli qe kthyer nga mërgimi Babilonas. Kiri, mbreti i Persëve pat lejuar kthimin e tyre në vend dhe madje u pat lejuar e financuar pjesërisht rindërtimin e Tempullit nën Ezdran (Isaia 45; Ezdra 1). Po, Izraeli doli nga Babilonia në një udhëtim të ngjashëm me atë të Eksodit nën Moisioun (Isa 49:10; 42:16; 48:21; Eks. 13:21-22; 15:13). Por ishte e qartë për ta se kjo nuk ishte përmbushja e profecive të Isaisë.

Edhe pse Tempulli ishte rindërtuar, mbetja besnike e kuptonte që kthimi i tyre në tokën e të parëve të tyre nuk ishte ajo vizita e madhe hyjnore që ata prisnin e u ishte premtuar. Në fakt, pas ndërtimit të Tempullit nën Ezdrën, Hagain dhe Zakarinë, Izraeli vajtoi dhe nuk gëzoi. Profeti Hagai vajtoi duke thënë: “Cili prej jush ka mbetur nga ata që e kanë parë këtë tempull në lavdinë e tij të mëparshme? Dhe si po e shikoni tani? Në krahasim me atë, a nuk është kjo asgjë para syve tuaj?” (Hagai 2:3). Kështu profeti dhe populli vazhduan që i kishin sytë tek e ardhmja: “Lavdia e këtij tempulli të fundit do të jetë më e madhe nga ajo e të mëparshmit-thotë Zoti i ushtrive-dhe në këtë vend unë do të sjell paqen-thotë Zoti i ushtrive.” (2:9). Por duhej të kalonin përsëri edhe disa qindra vite të tjera përpara se sa lëngimi i tyre të shërohej, dhe lutjet e dëshirimi i tyre të përmbushej.

Me rastin e lindjes së Gjon Pagëzorit, i ati, Zakaria profetizoi që kishte ardhur koha për daljen në skenën e historisë së Mesisë (Luka 1:67-79). Zakaria e krahasoi ardhjen e Mesisë, pasardhjes së Davidit, me atë që do ta shpengonte Izraelin prej armiqve të saj, Ai që do të ishte i drejtë e do të sillte drejtësinë, faljen e mëkateve, dhe dritën për të gjitha ata që rrinin në errësirë, që do të sillte ndriçimin e agimit pranveror nga lart (Luka 1:78). Pra, ai e krahasonte ardhjen e Mesisë me diellin që lind e ngrihet lart mbi një botë nën errësirën e natës (Gjoni 1:1-5). Ky është një krahasim biblik i goditur, sepse me lindjen e Shpëtimtarit, populli i Perëndisë do të çlirohej nga fuqitë e Satanit, mëkatit dhe vdekjes.

Si rrjedhim strofa e katërt e himnit thotë:

Eja ti Agim pranveror afrimi yt ësht’ ngazëllor,

Shpërndaji ret’ e natës pis dhe hij’n e vdekjes tej degdis.

Gëzo, Gëzo, Emanuel

Do t’vij për ty, O Izrael.

Lindja e Emmanuelit, Perëndia me Ne

Emanueli, Perëndia me ne, erdhi në mesin tonë. Perëndia i përmbushi premtimet e tij, jo  vetëm të bëra profetit Isaia, por edhe premtimet e bëra Adamit dhe Evës kur u tha që fara e gruas do ti shtypte kokën gjarpërit (Zan. 3:15). Që në atë kohë, populli besnik i Perëndisë ka qenë në pritje të lindjes së Shpëtimtarit të tyre (Zan. 4:1).

Me lindjen e Jezusit, Perëndia pat përmbushur më së fundi lutjet e shumta të popullit të tij. Ai pat përmbushur më së fundi premtimet e shumëpritura (Luka 2:4-14). Në atë grazhd të parëndësishëm, qëndronte i shtrirë biri i Davidit, Zoti, ai që do ta shpengonte popullin e tij nga mëkatet. Në këtë kontekst, është e rëndësishme të kuptojmë se Krishti nuk lindi që të sillte liri politike apo ushtarake, pasuri materiale apo prosperitet financiar, por një liri shumë më të rëndësishme. Ai erdhi që të sillte çlirimin nga fuqitë e Satanit, mëkatit dhe vdekjes.

Kështu, në strofën e tretë, në kontekstin e dy vargjeve të mëparshme, shpengimi i Krishtit na jepet në termat e një eksodi përfundimtar eskatologjik. Nuk do të kemi më një eksod nga tirania e faronit, dhe as një eksod prej Babilonisë, por një eksod prej sundimit e tiranisë së Satanit, mëkatit e vdekjes:

Eja ti deg e Isais çliro tuajt prej tiranis’

mbi ferr’ e djall t’jen’ fitimtar dhe mbi vdekjen ngadhnjimtar.

Gëzo, Gëzo, Emanuel

Do t’vij për ty, O Izrael.

Konkluzioni

Kur meditojmë mbi lindjen e Krishtit, ne nuk duhet ta mendojmë atë si një përrallë të sheqerosur për fëmijë mbi një mbret bebe të lindur për ti sjellë botës pak gëzim të përkohshëm, një shpresë kalimtare në një vend të trishtuar e të ngrysur. Po kështu, as nuk duhet edhe ta shikojmë atë nga këndvështrimi i një sentimentalizmi sezonal, ku Jezusi është vetëm një prej elementeve gëzim-ndjellëse të sezonit të festave të fundvitit, së bashku me aromat e mira të gatimeve të krishtlindjes, pema e zbukuruar, dhuratat e përgatitura për fëmijët, arrat që thyhen e gështenjat që piqen.

Lindja e Krishtit është përmbushja e shumëpritur e premtimeve të Perëndisë bërë popullit të tij, fillimi i eksodit eskatologjik. Krishti lindi në një mënyrë të thjeshtë e madje të përulur, si një njeri mëkatar, që të na shpengojë ne, e të na formojë në një popull për Atin e tij. Ai erdhi që të shpengojë për veten e tij një nuse, një nuse për të cilën ai do të linte vetë jetën e tij.

Pas lindjes së tij, Simeoni, një plak besimplotë e i perëndishëm priste në Jeruzalem për ngushëllimin e Izraelit të vinte. Kur ai pa Jezusin fëmijë, e morri në krahë dhe tha: “Tani, o Zot, lejo që shërbëtori yt të vdesë në paqe, sipas fjalës sate, sepse sytë e mi e panë shpëtimin tënd që ti e përgatite përpara gjithë popujve: dritën për të ndriçuar kombet dhe lavdinë e popullit tënd, Izraelit” (Luka 2:29-32).

Është pikërisht ky premtim i përmbushur për ne sot, që autori i himnit gjente të shkruar kudo nëpër faqet e Shkrimeve. Autori i himnit shikonte në Dhiatën e Vjetër një linjë, një premtim, një siguri që fillonte me Eksodin e parë nga Egjipti, e që përsëritej me kthimin nga mërgimi Babilonas. Ishte një linjë që fillonte me hijet e Dhiatës së Vjetër, por që erdhi e u shfaq plotësisht e u përmbush me ardhjen e Krishtit. Ai, Krishti do ta udhëhiqte Izraelin e Perëndisë, Kishën, në një eksod të eskatologjik-në një çlirim prej tiranisë së Satanit, mëkatit dhe vdekjes.

Ky himn, edhe pse zakonisht këndohet gjatë sezonit të Krishtlindjes, është i rrënjosur në dramën përshtjelluese të zbulesës së Perëndisë që kulminon me adventin e Krishtit. Ky është një himn që kisha duhet ta përdorë për të kremtuar lindjen e Krishtit. Por ky është një himn që kisha gjithashtu duhet ta përdorë për gjatë tërë vitit sepse Krishti vazhdimisht na udhëheq çdo ditë të vitit në këtë eksod eskatologjik, i cili ka si destinacion Jerusalemin e Ri (Heb. 11:10, 16; 12:22; 13:14). Le ta festojmë pra lindjen e Zotit tonë në ditën e caktuar nga Perëndia, në Ditët e Zotit, çdo të diel, duke dalë nga hijet e Dhiatës së Vjetër, të karakterizuar nga premtimet, profecitë, ritualet e tipet, në plotësinë e dritës së zbulesës së Krishtit.

03-Populli i Librit

“Bëhuni bërës të fjalës dhe jo vetëm dëgjues, që gënjejnë vetveten. ²³ Sepse nëse dikush është dëgjues i fjalës dhe jo bërës, ai i përngjan një njeriu që e shikon fytyrën e tij natyrale në një pasqyrë; ²⁴ ai e shikon veten dhe pastaj ikën, duke harruar menjëherë si ishte.” Jakobi 1:21-24

Kisha dhe çdo i Krishterë është i thirrur dhe i shpëtuar nga Perëndia, që të jetojmë me Perëndinë dhe për lavdi të Perëndisë, jo për idhujtari por për adhurim, jo për rebelim por për bindje në dashuri e çdo vepër të mirë.  Si mund të jemi ne një “fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar,” siç shkruan Pjetri, i cili na jep edhe qëllimin e ekzistencës tonë si kishë dhe si të Krishterë, kur shkruan, “që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme” (1 Pje. 2:9)? Si mund të jemi një kishë e tillë? Si mund të shpallim mrekullinë e Perëndisë? Madje, edhe si mund të jemi të Krishterë të shëndetshëm në një kishë lokale të shëndetshme? Përgjigja e të gjitha këtyre pyetjeve është kjo: Në duhet të jemi një popull i Librit. Ne duhet të jemi një popull që dëgjon e ia nënshtron veten Fjalës së Perëndisë, dhe që bën e praktikon Fjalën e Perëndisë. Ne duhet të jemi dëgjues dhe bërës të fjalës. Pastori apostolik na urdhëron, “Bëhuni bërës të fjalës dhe jo vetëm dëgjues” të saj.

Dëgjues dhe Bërës

Sigurisht që dëshira e Kryebariut tonë, e Krishtit, si dhe e çdo pastori normal në këtë botë, është që asnjë besimtar as të mos gënjehet nga kjo botë, dhe as të mos gënjejë vetveten, por të jetë i bekuar në Krishtin. Dëshira jonë është që ne të jemi jo vetëm marrës të hirit shpëtues të Krishtit që vjen lirshëm dhe falas drejt çdo njërit prej nesh, por edhe që ne të gjithë të përjetojmë në mënyrë rritëse e progresive hirin transformues të Krishtit, një hir që na vjen për shkak të dashurisë së Krishtit, me një dëshirë për ta lartësuar Krishtin. Qëllimi i këtij pasazhi, vullneti i Perëndisë për jetën tonë është që në të shkojmë nga pika ku jemi dëgjues të Fjalës në bërës efektivë dhe të qëllimshëm të Fjalës.

Dy janë presupozimet bazë të miat dhe të këtij pasazhi:

Së pari, leximi, studimi dhe dëgjimi i predikimit të Fjalës së Perëndisë është mjeti kryesor hyjnor i caktuar nga Perëndia për rritjen dhe mbarëvajtjen tonë shpirtërore. Sigurisht që nuk është i vetmi mjet. Pagëzimi dhe Darka e Zotit, lutja e agjërimi, shërbimi e madje edhe sprovat e kësaj jete janë mjete që Perëndia përdor për rritjen tonë shpirtërore. Por, mjeti primar është Fjala e Perëndisë. Kjo është arsyeja përse Apostulli Pal deklaron, “Sepse Krishti nuk më dërgoi të pagëzoj, por të predikoj ungjillin” (1 Kor. 1:17), dhe se “Perëndisë i pëlqeu të shpëtojë ata që besojnë nëpërmjet marrëzisë së predikimit” (1 Kor. 1: 21).

Së dyti, Marrëdhënia e besimtarit me Fjalën e Perëndisë përpara dhe pas predikimit të saj është faktori më i rëndësishëm në të qenit një bërës i Fjalës dhe jo vetëm një dëgjues i saj. Pali e afirmon këtë deklaratë tek Veprat 17:11, ku lexojmë për besimtarët në qytetin e Bereas. Pasazhi i përshkruan këta të “ishin më fisnikë nga ndjenjat se ata të Thesalonikit.” Përse? Sepse kishin dy cilësi kryesore. Së pari, ata “e pranuan fjalën me gatishmëri të madhe,” që do të thotë se ata në mënyrë të qëllimshme kishin prioritet predikimin dhe zbërthimin besnik të Fjalës së Perëndisë. Së dyti, ata jetoni “duke i shqyrtuar çdo ditë Shkrimet për të parë nëse këto gjëra ishin ashtu.” Pra, ata në mënyrë të qëllimshme dhe personale i përkushtoheshin studimit të Shkrimit ndërsa reflektonin pas shërbesës e gjatë ditëve të javës  mbi ato gjëra që u qenë predikuar nga Shkrimi. Këta kishin një marrëdhënie me Fjalën si përpara ashtu edhe pas leximit dhe predikimit të saj. Pra, nga njëra ana ata ishin të mësueshëm sepse dëshironin që të mësonin nga një predikim ekspozues dhe besnik i Fjalës, dhe nga ana tjetër ata gjithashtu ishin dallues dhe jo të mashtrueshëm, gjë që vinte nga studimi me prioritet i Fjalës së Perëndisë.

Të dyja këto elemente janë të rëndësishme. Ne nuk mund as të rritemi dhe as të jemi të shëndetshëm nëse nuk dimë së çfarë duhet të bëjmë. Imagjinoni një familje, në të cilën babai ka ikur në emigrim. Pas i ka lënë fëmijëve një seri letrash ku i instrukton ata se si duhet të mbajnë me nder emrin e familjes dhe se si duhet të kujdesën për njëri-tjetrin dhe biznesin e familjes. Imagjinoni sikur këta fëmijë ti ruanin si të shtrenjta letrat e babait të tyre, duke mos i hapur e duke mos i lexuar kurrë ato. A nuk do të ishte e pamundur që këta fëmijë të administronin dhe përfaqësonin siç duhet emrin dhe qëllimin e atit të tyre? E njëjta gjë është edhe me kishën dhe besimtarët në të nëse do të injoronim Fjalën e Perëndisë. Jeta e Krishterë nuk jetohet përmes imagjinatës apo intuitës njerëzore por përmes zbulimit hyjnor. Askush nuk mund ti mashtronte Bereasit fisnikë, sepse duke qenë të mësueshëm ata edhe ishin të pamashtrueshëm.

Dy Lloje Njerëzish

Nëse për ndonjë çast, tundoheni nga mendimi se kjo gjë është diçka e diskutueshme, apo jo bardh-e-zi, vini re faktin që Bibla dhe historia e njerëzimit  ka provuar me mijëra herë, se ka vetëm dy lloje njerëzish në këtë botë. Ata që dëgjojnë dhe bëjnë Fjalën e Perëndisë, dhe ata nuk jetojnë kështu. Nuk ka tonalitete gri në këtë çështje.

Që nga momenti kur Adamin dhe Even i përzunë nga Kopshti i Edenit sepse nuk iu bindën Fjalës së Perëndisë, i tërë njerëzimi është i ndarë në dy kampe kundërshtare: ata që i binden Fjalës së Perëndisëdhe ata që nuk i binden Fjalës së Perëndisë. Shembuj?

Abeli adhuroi në përputhje me Fjalën e Perëndisë, ndërsa Kaini jo. Noeu iu bind, ndërsa ndërtuesit e kullës së Babelit nuk iu bindën Fjalës së Perëndisë. Abrahami dëgjoi dhe ndoqi Perëndinë, ndërsa gruaja e Lotit jo. moisiu dëgjoi dhe shërbeu, Faroni rrezistoi dhe u shkatërrua. Davidi dëgjoi dhe iu bind Perëndisë, ndërsa bijtë e tij jo. Zakeu ndoqi fjalën e Krishtit ndërsa Pilati jo. Pali iu bind Fjalës shpëtuese, ndërsa farisenjtë e tjerë të tribusë se tij jo.

Historia biblike katër mijëvjeçare, dhe historia gjashtë mijëvjeçare e njerëzimit na mëson se cfarë ndan e dallon popullin e Perëndisë nga jobesimtarët dhe mashtruesit apo të vetëquajturit besimtarë në gjirin e kishës është qëndrimi ndaj Fjalës së Perëndisë. Populli i Perëndisë dëgjon dhe bën Fjalën, ndërsa të tjerët jo.

Merr në konsideratë Librin e Besëlidhjes së Ripërtërirë. Gati i tërë libri përbëhet nga tre predikime që zgjaten për gati tridhjetë kapituj. Dhe të tëra ato mund të përmblidhen në tre fjalë: “Dëgjo, bëj, shkruaj.” Moisiu i tha këto fjalë ndërsa qëndronte për herë të dytë, në kufijtë e Tokës së Premtuar. Ai e dinte që vetë nuk do të hynte në të. Por nuk donte që kjo përpjekje e dytë nën Jozueun të dështonte si e para nën drejtimin e tij. Dhe kështu për tridhje kapituj u thotë, “ Dëgjoni dhe bëni.” Në fund, Moisiu u thotë: “zgjidh, pra, jetën që të mund të jetoni ti dhe pasardhësit e tu, ²⁰ dhe të mund ta duash Zotin, Perëndinë tënd, t’i bindesh zërit të tij dhe të qëndrosh i lidhur ngushtë me të, sepse ai është jeta jote dhe gjatësia e ditëve të tua” (LiP. 30:19-20).  Zgjidh jetën, jini jo vetëm dëgjues i Fjalës por edhe bërës i saj. Populli i Perëndisë do ta gjeje jetën ekskluzivisht vetëm përmes dëgjimit të Fjalës së Perëndisë dhe bërjes së saj.

Ky mesazh nuk ndryshon as në Dhiatën e Re. Sipas Rom 10:17, Perëndia na shpëtoi nga vargonjtë e mëkatit dhe të vdekjes vetëm pasi dëgjuam dhe iu bindëm Fjalës së Perëndisë.

Ka që thonë se qëllimi i Kishës nuk është të jetë e fokusuar brenda vetes por jashtë saj, jo të rrijë e mbyllur duke lexuar Biblën por jashtë duke bërë ungjillëzim. Përgjigja ime është kjo: Fokusi i Kishës nuk është as brenda dhe as jashtë saj, por lart. Qëllimi i Kishës është që të shpalosë karakterin e Perëndisë, mrekullinë e natyrës së Perëndisë dhe këtë ne e bëjmë edhe përmes ungjillëzimit. Krishti urdhëroi: “Ndiqmëni mua dhe unë do t’ju bëj peshkatarë njerëzish,’ (Mateu 4:19). Apo, “Sikurse më ka dërguar mua Ati, ashtu unë po ju dërgoj ju” (Gjoni 20:21). Kur ne bëjmë ungjillëzim dhe përfshihemi në mision, ne e bëjmë këtë në përputhje me dhe në bindje të Fjalës së Perëndisë.

Aq më tepër që historia e Kishës dhe e njerëzimit nuk flet për ata që ungjillizojnë dhe atyre që nuk ungjillizojnë, për flet për ata që i binden Fjal;ës dhe ata që nuk i Binden Fjalës së Perëndisë. Kjo është cfarë e përkufizon në thelb Kishën.

Për këtë arsye, Krishti iu përgjigj tundimit të Satanit me fjalët , “Është shkruar: “Njeriu nuk rron vetëm me bukë, por me çdo fjalë që del nga goja e Perëndisë” (Mateu 4:4). Prandaj edhe fjalët e fundit të tij ndaj dishepujve ishin, “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë, duke i mësuar të zbatojnë të gjitha gjërat që unë ju kam urdhëruar” (Mateu 28:19-20).

Prandaj edhe ato shëmbëlltyrat e farës që mbillet në katër lloje të ndryshme toke, flasin për Fjalën e Perëndisë që mbillet në lloje të ndryshme zemre, dhe që japin rezultate të ndryshme. Aty ku ajo shoqërohet me vepra thuhet se jep fryt dhe ka jetë. Aty ku nuk ka fryte, ajo është e vdekur.

Për këtë arsye, Luka e përshkruan veten e tij si një dëshmitar okular dhe shërbëtor të Fjalës (Luka 1:2), dhe se Krishti tha “Me tepër lum ata që e dëgjojnë fjalën e Perëndisë dhe e zbatojnë” (Luka 11:28).

Prandaj edhe Gjoni thotë se fjalët e fundit që Pjetri dëgjoi prej Krishtit ishin, tre here radhazi, “Ushqeji delet e mia” (Gjoni 21:15-17). Ushqeji me Fjalën e Perëndisë.

Sepse Kisha dallohet prej dëgjimit dhe bërjes së Fjalës, edhe besimtarët e grumbulluar të Kishës Apostolike, “ishin ngulmues në zbatimin e mësimit të apostujve, në bashkësi, në thyerjen e bukës dhe në lutje” (Veprat 2:42).

Prandaj edhe Pali u tha Romakëve se “Besimi, pra, vjen nga dëgjimi, dhe dëgjimi vjen nga fjala e Perëndisë” (Rom. 10:17). Apo u tha Korintasve se “mesazhi i Kryqit është fuqi e Perëndisë për shpëtim (1 Kor. 1:18), dhe më pas shton se “duke qenë se nëpërmjet diturisë së Perëndisë bota nuk e njohu Perëndinë me urtinë e vet, Perëndisë i pëlqeu të shpëtojë ata që besojnë nëpërmjet marrëzisë së predikimit,” (1 Kor. 1:21). Dhe në letrën e dytë shtoi se “Ne në fakt nuk falsifikojmë fjalën e Perëndisë, si shumë të tjerë, por flasim me sinqeritet si nga ana e Perëndisë, përpara Perëndisë në Krishtin” (2 Kor. 2:17). Prandaj edhe u shkroi Galatasve se “Në qoftë se dikush ju predikon një ungjill tjetër nga ai që keni marrë, qoftë i mallkuar” (Gal. 1:9).

Prandaj edhe urdhri apostolik për Timoteu dhe tërë Kishën që do të caktonte më pas pastorë e misionarë të Fjalës është që ata duhet të jenë të aftë që të predikojnë, ndërsa dhjakët duhet të jenë në gjendje që “ta ruajnë misterin e besimit me ndërgjegje të pastër” (2 Tim. 3:2, 9).

Timoteu dhe tërë pastorëve të tjerë ai u tha: “prediko fjalën, ngul këmbë me kohë e pa kohë, kritiko dhe qorto, këshillo me çdo durim e doktrinë. ³ Sepse do të vijë koha kur njerëzit nuk do ta durojnë doktrinën e shëndoshë, por, sipas ëndjeve të veta, do të mbledhin grumbull mësues për të gudulisur veshët ⁴ dhe do t’i largojnë veshët nga e vërteta e do t’i sjellin drejt përrallave” ( 2 Tim. 4:2-4).

Prandaj dhe autori i Letrës drejtuar Hebrenjve paralajmëron, “Sepse fjala e Perëndisë është e gjallë dhe vepruese, më e mprehtë se çdo shpatë me dy tehe dhe depërton deri në ndarjen e shpirtit dhe të frymës, të nyjeve dhe të palcave, dhe është në gjendje të gjykojë mendimet dhe dëshirat e zemrës” (Heb. 4:12).

Prandaj dhe Jakobi tha se Perëndia “na ngjizi me vullnetin e tij me anë të fjalës të së vërtetës,” dhe pastaj shton, “por mos jini vetëm dëgjues të Fjalës, por edhe bërës të saj,” (Jakobi 1:18, 22).

Prandaj dhe Gjoni shkroi në letërn e tij, “Por kush e zbaton fjalën e tij, në të me të vërtetë dashuria e Perëndisë është përsosur. Nga kjo e njohim se jemi në të. ⁶ Ai që thotë se qëndron në të, duhet të ecë edhe vetë sikurse ka ecur ai” (1 Gjo. 2:5-6). Dhe më pas, se “Dhe kjo është dashuria, të ecim sipas urdhërimeve të tij. Sikurse e dëgjuat nga fillimi, ky është urdhërimi që morëm, që të ecni në të” (2 Gjo. 6). Dhe më pas shtoi, se për atë si pastor dhe apostull i Krishtit, “Nuk kam gëzim më të madh nga ky: të dëgjoj se bijtë e mi ecin në të vërtetën” (3 Gjo. 4).

Prandaj edhe më pas, në Librin e Zbulesës, ai regjistroi Fjalët e Krishtit drejtuar kishës në Filadelfia, “E di që ke pak forcë, por ti e ruajte fjalën time edhe nuk mohove emrin tim” (Zbu. 3:8).

Zgjidh Jetën

Kisha e gjen jetën e saj që ti lindë, ti forcohet e ti shumohet ndërsa dëgjon dhe bën Fjalën e Perëndisë. Kisha e gjen qëllimin e saj ndërsa…zgjedh jetën, ndërsa jeton dhe shpalos Fjalën e Perëndisë. Detyra e Kishës është që ta dëgjojë Fjalën dhe të jetë jehona dhe oshtima e saj. Shumë misiologjistë e studiues janë të preokupuar me gjendjen dhe të ardhmen e kishës. Ata sugjerojnë se kisha duhet të jetë e ndjeshme ndaj botës jashtë, se duhet ti përshtatet botës jashtë, strategjike apo e matur dhe e kujdesshme me të. Kisha në fakt duhet ti qëndrojë besnike Perëndisë, Fjalës së Tij, e ndjeshme ndaj saj, duhet të jetë e kujdesshme me Fjalën, dhe ti përshtatet asaj e madje të transformohet prej saj.

Ne jemi si Kisha e Dhiatës së Vjetër, nën Moisiun dhe Jozueun, që përgatitej që të futej për herë të dytë në tokën e Premtuar. Perëndia i thotë Kishës dhe të Krishterëve, Dëgjo Kishë, dhe bindu, dhe ndiq. Zgjidh jetën!” Aq më tepër që në ndryshim nga Kisha e Dhiatës së Vjetër, Kisha e Besëlidhjes së Re ka të plotë zbulesën e Perëndisë në personin e Jezus Krishtit, Frymën e Shenjtë të Birit të tij, dhe përfundimisht të plotë edhe Fjalën e Shkruar të Perëndisë, Biblën.

02-Tre shenjat dalluese të një kishe të vërtetë

Çuditërisht, dhe ndoshta edhe fatkeqësisht, Kisha e tre shekujve të fundit është kthyer në një realitet interesant për studiuesit, në një burim dhembjesh si edhe bekimesh për besimtarët, dhe një një objekt urrejtjeje dhe talljeje për armiqtë e saj. Nga njëra anë, ajo ka qenë Kisha e martirëve, e sakrificave të shumta, e një shpërthimi misionar për ungjillëzimin e të gjithë botës, e një revolucioni kulturor, e një zelli për lavdinë e Perëndisë dhe bekimin e njeriut. Nga ana tjetër ajo ka qenë edhe Kisha e problemeve të shumta, e përçarjeve teologjike, e skizmave denominacionale, e sekte të shumta që dolën prej saj, e probleme morale, shpesh herë edhe e paaftësisë për të adresuar jo vetëm problemet e kulturave në të cilat gjendet ajo, por edhe problemet e saja të brendshme morale, organizative dhe teologjike. Si rrjedhim, ata që nuk besojnë në Krishtin, e urrejnë, e akuzojnë, e tallim dhe e ndjejnë veten të justifikuar në përbuzjen e tyre për Kishën. Nga ana tjetër, ata që e duan Krishtin dhe Kishën pavarësisht problemeve të saj, janë të pakënaqur me gjendjen e saj me një pakënaqësi të shenjtë.

Për sa i përket kësaj të dytës, kjo është diçka e mirë sepse “në fakt, vetëm pasi ne përjetojmë një pakënaqësi të shenjtë me situatën e tanishme, mund të jemi gati që të mbjellim farën e reformës.” (David ëells, God in the ëasteland, 213) Sigurisht që thjesht një gjendje pakënaqësie nuk është e mjaftueshme për të drejtuar Kishën drejt zgjidhjes. Duhen marrë hapa konkretë. Po kështu, shpresoj që gjithsecili prej nesh është i pakënaqur edhe me ecjen e vet në besim, me masën e shenjtërisë, e besimit, e pendimit, e njohjes, me masën e bindjes e mbi të gjitha me masën e përjetimit dhe adhurimit të Perëndisë. Çfarë duhet të bëjmë?

Hapi i parë për ta kthyer Kishën në atë gjendje e realitet që duhet të jetë është përkufizimi i saj. Çfarë është kisha në natyrën dhe esencën e saj? Cili është identiteti i saj? Cili është misioni i saj? Pra, cili është objektivi? Së dyti duhet adresuar pyetja: Cilat janë mjetet e saj për të realizuar këtë mision? Çfarë duhet të jemi dhe si duhet të shkojmë atje?

Të tëra këto pyetje, fillojnë ta marrin përgjigjen e tyre nëse shtrojmë pyetjen përmbledhëse të tyre:  Cilat janë shenjat dalluese të Kishës? Cilat janë ato  karakteristika thelbësore që e bëjnë një kishë lokale apo një denominacion të tërë një Kishë të vërtetë? Pra, përpara se sa të shtrojmë pyetjen se si duhet të jetë një kishë e shëndetshme, ne duhet të bëjmë pyetje se çfarë e bën një kishë të vërtetë. Ka kisha të vërteta që janë shëndetliga (në fakt të gjitha ato), por ka nga ana tjetër edhe entitete që i thonë vetes kisha por që nuk janë të tilla, e si rrjedhim as nuk mund të pretendojnë për shëndet. Përpara se sa të flasim për shëndetin e një kishe dhe të një Krishteri, duhet të flasim se çfarë e bën atë Kishë. Teologjia përkufizon metodologjinë, doktrina kryeson gjithnjë praktikën.

Një Shikim Historik

Cilat janë shenjat dalluese të një Kishe të vërtetë? Fatmirësisht, kjo nuk është një pyetje e re për Krishterimin. Në shekullin e tretë, një grup ekstremistësh, Novatianët, u ndanë nga kisha dhe formuar entitetin e tyre pikërisht për shkak të kësaj pyetje. Në atë kohë, për shkak të persekutimit, disa besimtarë i kishin ofruar adhurimin perandorak Cezarit. Më pas, ata ishin penduar, dhe kthyer tek Krishti e Kisha. Kisha i kishte falur dhe pranuar përsëri në gjirin e saj. Kjo falje e pranim, për Novatianëtt ishte e papranueshme, dhe ata e quajtën kishën e asaj kohe apostate dhe veten e tyre si kisha e vërtetë. Dy shekuj më vonë, Donatistët, një grup tjetër separatist, u nda prej Kishës mëmë të asaj kohe dhe e quajtën veten si e vetmja Kishë e vërtetë.

Por problematika se çfarë është një kishë e vërtetë nuk u diskutua shumë deri më daljen në skenë të Reformacionit protestant apo ungjillor, që filloi zyrtarisht më Martin Luterin. Deri në atë kohë, kisha konsiderohej mjeti i hirit mbi të cilën doktrina dhe praktika e krishterë ndërtohej. Por përkufizimi i kishës nuk diskutohej vetëm sa pranohej si e vërtetë. Dhe çfarë pranohej si e vërtetë nga Kisha Katolike Romake ishte deklarata e saj se ishte kisha e vërtetë, sepse vinte prej Pjetrit si papa i parë i Romës. Për ta, nëse je anëtar i Kishës Katolike, je i lidhur pjesë e Kishës së vërtetë, sepse je i lidhur përmes saj me apostullimin e Pjetrit, e përmes tij me vetë Krishtin. Pra Kisha Katolike e përkufizon autenticitetin e saj me doktrinën e trashëgimisë apostolike të saj. Ata thonë, sepse ne rrjedhim nga Pjetri, ne jemi kisha e vërtetë. Pjetri ishte papa i parë që Krishti caktoi, dhe Pjetri caktoi të tjerë si pasardhës të tij dhe shërbëtorë nën të, dhe ata që erdhëm më pas, ua dorëzuan stafetën të tjerëve, e kështu me radhë në një vazhdimësi të pashkëputur, dhe si rrjedhim, ne jemi kisha e vërtetë. Ata bazohem mbi Mateun 16:18, ku pasi Pjetri, në emër të dishepujve të tjerë ka rrëfyer Jezusin të jetë Mesia, Biri i Perëndisë, Krishti i thotë: “Dhe unë po të them gjithashtu, se ti je Pjetri, dhe mbi këtë shkëmb do të ndërtoj Kishën time.”

Si duhet kuptuar ky pasazh? Emri Pjetër përkthehet shkëmb, dhe duket në pamja të parë që Krishti po bën me gisht nga Pjetri duke i thënë, mbi ty do të ndërtoj kishën time. Por Efesianëve 2:20 e kontradikton këtë interpretim sepse thotë se kisha është e “ndërtuar mbi themelin e apostujve dhe të profetëve, duke qenë Jezu Krishti vetë guri i qoshes.” Asnjë pasazh tjetër i Dhiatës së Re nuk i atribuon një preeminencë apo një rang të tillë superior Pjetrit mbi apostujt e tjerë. Nëse identiteti i Kishës varet mbi preeminencën e Pjetrit, a nuk do të kishim marrë nga Perëndia më shumë se sa një varg në Bibël që flet për këtë?

E vërtetë që Krishti iu referua Pjetrit dhe rrëfimit të tij. Kësaj është e vështirë që ti shmangemi. Por Pjetri foli në emër të gjithë Apostujve në përgjigjen e tij. Krishti pyeti: “Kush thoni JU se jam unë?” dhe Pjetri u përgjigj për të tërë dhe rrëfeu doktrinën e të tërë atyre mbi Krishtin. Kështu shkëmbi nuk është thjesht personi i Pjetrit, as thjesht fjalët e tij, nuk është as thjesht grupi i apostujve, e as thjesht fjalët e tyre, por tërë grupi i tyre dhe doktrina e tyre e përbashkët mbi Krishtin. Ky interpretim bie në harmoni me Efe. 2:20, dhe shpjegon se përse mund të themi se themeli i Kishës është në fakt apostolik. Pra natyra apostolike e saj ka të bëjë jo me personat e apostujve e pasardhësve të tyre si njerëz të veçantë, por me rrëfimin e tyre të përbashkët apostolik, me doktrinën apostolike, me vazhdimësinë e saj nga gjenerata në gjeneratë.

Pra, Kisha është e vërtetë dhe apostolike, nëse doktrina e saj është apostolike. Një kishë lokale është e vërtetë nëse ajo ndërtohet mbi themelin e mësimit dhe praktikës së apostujve, siç i gjejmë të shkruara në Dhiatën e Re.

Për këtë arsye, “Reformacioni e bëri ungjillin, dhe jo organizimin kishtar, testin e kishës së vërtetë.” Cloëney, The Church, 101. Ndërsa Kisha Katolike e Romës insistonte dhe vazhdon të insistojë në ekstanalizimin, në atributin e jashtëm të Kishës, që janë hierarkia priftërore e vazhdueshme nën Papën si pasardhës i Pjetrit, Reformacioni ungjillor protestant insistuan për një “kuptim shpirtëror dhe biblik të atributeve të Kishës. Për të qenë apostolike, Kisha duhej që të ndërtohej mbi doktrinën e Apostujve (1 Kor. 3:10-11; Efe. 2:20; 3:4-5). Jo froni i pretenduar i Pjetrit, por doktrina e Pjetrit është shenja e vërtetë e apostolicitetit të Kishës.” (Ibid).

Në këtë proces dhe si rrjedhim i rizbulimit se çfarë e bën një kishë apostolike, Reformatorët protestantë, vunë re nga Shkrimi, tre shenja dalluese të një kishe të vërtetë të Krishtit: (1) predikimin e vërtetë të Fjalës; (2) administrimin e duhur të sakramenteve; dhe (3) aplikimin besnik të disiplinës kishtare. Siç do ta shikojmë edhe nga materiali në vazhdim, por fillimisht shkurtimisht nga ky kapitull, nga këto tre shenja varet jo vetëm vërtetësia e Kishës, por prej tyre buron edhe shëndeti i saj.

Shenja e Parë: Predikimi i Vërtetë i Fjalës

Një kishë e vërtetë karakterizohet në radhë të parë nga predikimi i vërtetë dhe besnik i Fjalës së Perëndisë si standardi absolut dhe më i lartë i të gjitha çështjeve të besimit dhe të jetës. Praktikisht, pa këtë shenjtë të parë, është e pamundur që kisha të ekzistojë, dhe të dy shenjat e tjera e gjejnë burimin, rëndësinë dhe aplikimin e tyre nga kjo shenjë e parë.

Si edhe Kisha Apostolike, Reformatorët theksuan faktin që është vetë Perëndia që na flet përmes Fjalës së Shkruar dhe Fjalës së Predikuar. Krishti tha, “Delet e mia e dëgjojnë zërin tim, dhe unë i njoh dhe më ndjekin,” (Gjo. 10:27). Ata që dëgjojnë dhe ndjekin zërin e Krishtit që është Fjala e tij, janë Kisha e vërtetë. Nga kjo ata e njohin veten, dhe nga kjo i njeh edhe Krishti ata. Krishti gjithashtu u tha atyre që i besuan, “Nëse do të qëndroni në fjalën time, jeni me të vërtetë dishepujt e mi, do ta njihni të vërtetën, dhe e vërteta do t’ju bëjë të lirë,” (Gjo. 8:31-32). Kjo është siguria e të qenit me të vërtetë kisha e tij, nëse qëndrojmë në fjalën e tij. Po kështu ai tha, “Nëse ndokush më do, do ta mbajë fjalën time, dhe Ati im do ta dojë dhe ne do të vijmë tek ai  dhe do të bëjmë banesën tek ai,” (Gjo. 14:23). Kisha e vërtetë është ajo ku Perëndia Triune, At, Bir dhe Frymë e Shenjtë banon në të. Ky është atributi i vërtetë i kishës së vërtetë, i komunitetit ku me të vërtetë banon Perëndia Triune, Kisha e vërtetë mban fjalën e Krishtit, e predikon atë, e ruan atë, e aplikon atë.

Në Dhiatën e Vjetër, eksternializmi si ai i Kishës Katolike Romane e Ortodokse të Lindjes u dënua nga profetët. Izraelitët atëherë mendonin se Perëndia nuk do ta braktiste kurrë tempullin e tij (Jer. 7:4), apo priftërinjtë e popullit të tij. Por Perëndia ua braktisi tempullin, ua mohoi priftërinë dhe ua shpërndau kombit në të katër anët e botës. Përse? Sepse ata i mohuan Fjalën e tij. Trashëgimia priftërore nuk e bëri Kaifën të ishte një prift i vërtetë dhe as një trashëgimtar të premtimeve të Perëndisë kur ai mohoi Krishtin dhe fjalën e tij. Po kështu, e kaluara e mirë e një kishe apo denominacioni, qoftë ai Katolik, Ortodoks i lindjes, apo Ungjillor i çfarë do lloj ngjyre nuk sigurojnë vërtetësinë e asaj kishe për aq kohë sa nuk i qëndrojnë besnikë fjalës së Perëndisë, dhe e shkëmbejnë ungjillin e mirë të shpëtimin nga hiri i Perëndisë përmes besimit dhe për shkak të personit e veprës së Krishtit, me një ungjill tjetër veprash siç bën Kisha Katolike apo Kisha Ortodokse apo edhe disa kisha të ashtuquajtura ungjillore. Sektet si ato te Dëshmitarëve të Jehovait apo Mormonët nuk mund të jenë kisha të vërteta, pavarësisht emrit të tyre madhështor, sepse ato mohojnë fjalën e Krishtit dhe doktrinën e tij.

Dhiata e Re na e jep origjinën e Kishës në predikimin e Fjalës, dhe të përmbushjes së premtimeve e profecive të saj në personin dhe veprën e Krishti. Bashkësia e shenjtorëve të Kishës së Hershme konsistonte në ata besimtarë që qëndronin në mësimin apostolik (Vep. 2:42). Luka e përshkruan rritje e Kishës si rritjen e Fjalës. Tek Vep. 6:7 lexojmë, “Ndërkaq fjala e Perëndisë po përhapej, dhe numri i dishepujve po shtohej.” “Por fjala e Perëndisë rritej dhe shumohej,” (Vep. 12:24). Apo, “Kështu fjala e zotit shtohej dhe forcohej fuqishëm,” (Vep. 19:20). Këto fraza i referohen rritjes së Kishës.

Kështu kisha e ka origjinën e saj, identitetin e saj, rritjen e saj dhe shëndetin e saj në Fjalën e Shkruar dhe të Predikuar të Perëndisë. Prandaj paraardhësit tanë reformatorë dolën me refrenin Sola Scriptura. Shkrimi dhe vetëm Shkrimi është autoriteti final i të gjitha çështjeve të besimit dhe të jetës, jo se çfarë ka thënë tradita apo se çfarë kanë thënë papët apo koncilet e Kishës, të cilat siç argumentoi Martin Luteri kontradiktojnë njëra-tjetrën. Besnikëria ndaj Fjalës, predikimi dhe aplikimi i saj e bëjnë një bashkësi besimtarësh një kishë të vërtetë.

Por më shumë se kaq. Vetëm predikimi besnik i Fjalës së Perëndisë, i Krishtit dhe i lajmit të mirë nuk është e mjaftueshme, ajo edhe duhet besuar. Nëse në qytetin e Durrësit do të kishim vetëm 7-8 pastorë që predikonin nëpër rrugë e sheshe të qytetit në mënyrë besnike çdo të diel, përsëri nuk do të kishim kishë. Dimensioni tjetër i predikimit të Fjalës së Perëndisë si shenja e parë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe pranimi dhe besimi i këtij predikimi. Nuk ka kishë vetëm me predikues të ungjillit. Kisha duhet të ketë si predikues ashtu edhe lesues, si dhënës ashtu edhe marrës, si drejtues ashtu dhe ndjekës së Fjalës. Në shërbesat e adhurimit ditën e diel, nëse do ta studionim me kujdes programin e shërbesës, do të zbulonim se ka një dialog ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Perëndia na flet përmes leximit dhe predikimit të Fjalës, ne i përgjigjemi në lutje e këngë. Nëse Perëndia flet dhe askush nuk përgjigjet, atëherë nuk ka kishë. Por aty ku Fjala predikohet besnikërisht, dhe ky Fjala pranohet me gëzim e fryte, aty shikojmë shenjën e parë të një kishe të vërtetë.

Shenja e Dytë: Administrimi i Duhur i Sakramenteve

Shenja e dytë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe administrimi i duhur i sakramenteve. Sakramentet janë akte apo veprime të jashtme që simbolizojnë një mesazh shpirtëror. Ato janë në një farë mënyre edhe një vulë sepse janë një përbetim për vërtetësinë e këtij mesazhi,një përbetim që vjen nga Perëndia. Në kishën protestantë që doli prej Reformacionit, sakramentet janë vetëm dy, Pagëzimi dhe Darka e Zotit. Në thelb, “sakramentet janë fjala vizive e Perëndisë,” ka thënë Augustini. Ato janë një simbol i jashtëm e viziv i një realiteti të brendshëm e shpirtëror. Si të tilla, ato janë vazhdimi i predikimit besnik të Fjalës, rrjedhin prej saj, rregullohen prej saj, dhe e gjejnë domosdoshmërinë e tyre si shenja dalluese të një kishë të vërtetë prej Fjalës. Sakramentet na shpalosin në mënyrë vizive, apo i predikojnë syve tanë, siç edhe predikimi u flet veshëve tanë, vetë zemrën e Ungjillit. Pagëzimi simbolizon e ilustron e vulos mesazhin që ne jemi të shpëtuar nga lart poshtë, përmes larjes së mëkateve tona nga gjaku i derdhur i Krishtit në kryq. Darka e Zotit na simbolizon dhe na ilustron se të Krishterët mund të jetojnë vetëm përmes trupit dhe gjakut të Krishtit të ofruar si një sakrificë për ne në kryq. Në këtë mënyrë, sakramentet janë shenja dalluese dhe të observueshme të një kishe të vërtetë. Dhe po ashtu si edhe me predikimin e Fjalës, në një kishë të vërtetë, nuk është e mjaftueshme vetëm ofrimi i tyre nga pastori, por edhe marrja besnike e tyre nga besimtarët.

Por sakramentet nuk janë një shenjë dalluese vetëm për shkak të deduktimit logjik, por për shkak të urdhrit hyjnor. Kështu, për sa i përket pagëzimit: Krishti urdhëroi, “Shkoni pra, dhe bëni dishepuj të gjithë kombet, duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë, duke i mësuar që të mbajnë të gjitha sa kam urdhëruar,” (Mateu 28:19-20). Urdhri në këtë pasazh është që pagëzimi dhe predikimi duhet të shoqërojnë njëra-tjetrën, dhe janë instrumentet e të bërit e dishepujve, e një kishe të vërtetë.

Ata që thonë se anëtarësimi në një kishë lokale nuk ka rëndësi, dhe në fakt ka shumë kisha që nuk kanë farë regjistra kishe, nuk kanë farë anëtarësim në kishë, tërë këta shkojnë kundra vullnetit të Krishtit për Kishën e tij.

Në Dhiatën e Vjetër, listat e emrave në librin e Numrave janë një dëshmi e shqetësimit të Perëndisë për të pasur një anëtarësim të saktë të popullit të tij. Po kështu, tek Malakia 3:16 dhe Eksodi 32:32-33 shikojmë të flitet për librin e jetës si modeli i anëtarësisë që duhet të ketë kisha lokale këtu në tokë. Madje Psalmi 87:4-6, flet në mënyrë profetike se si emrat e jo-Judenjve do te shkruhen në regjistrat e Zionit. Në Dhiatën e Re kemi të njëjtin impenjim për të mbajtur të shkruar emrat e besnikëve të Perëndisë. Tek Vep. 2:41 na jepet numri total i besimtarëve të parë që përqafuan predikimin e Fjalës nga Pjetri. Po kështu, sipas Palit tek letra drejtuar Filipianëve, emrat e Evdisë, Sintikës dhe Klementit janë shkruar në librin e jetës. Flasim këtu për anëtarësimin fizik në kishën lokale sepse pagëzimi ka lidhje me të. Në fakt, pagëzimi është akti i jashtëm i futjes në Kishë, i anëtarësimit në trupin mbarëbotëror të Kishës së Krishtit, pasi dikush është bërë shpirtërisht një anëtar i saj përmes besimit. Pa pagëzim, pa këtë ritual apo shenjë të jashtme që simbolizon këtë shpëtim dhe anëtarësim në trupin e Krishtit, nuk mund të dallojmë se kush i përket atij e kush jo, nuk mund të dallojmë se ku mbaron Bota e se ku fillon Kisha. Sepse pagëzimi është një simbol i jashtëm i një realiteti të brendshëm shpirtëror, Krishti e ka caktuar atë të jetë një shenjë dalluese e Kishës së Tij.

Po kështu edhe me Darkën e Zotit. Ndërsa pagëzimi është një shenjë e hyrjes e anëtarësimit në Krisht e në kishë, Darka e Zotit është shenja e vazhdimit tonë me Krishtin dhe trupin e tij. Darka është pikërisht e tillë, një darkë në të cilën ne ulemi dhe hamë e pimë me njëri-tjetrin dhe me Krishtin. Ne ulemi në tavolinën hyjnore të Mbretit tonë, të ftuar prej tij, të pastruar e të veshur me petkat e drejtësisë së tij, për të komunikuar, për të marrë e dhënë me atë dhe me kishën e tij. Por edhe ky sakrament nuk është një domosdoshmëri logjike, por një urdhër hyjnor. Krishti tha, “Bëjeni këtë në përkujtimin tim.” Pali tha,”sepse unë morra nga Zoti atë që ju transmetova edhe juve,” (1 Kor.11:23). Çfarë Pali morri e dha ishte një urdhër, administrimi i një shenje, i një simboli, i një vule të jashtme. Dhe këtë ai e morri nga vetë Zoti. Pra, një urdhër për tu zbatuar, dhe si rrjedhim edhe një shenjë e jashtme dalluese e një kishe të vërtetë që jeton në Krishtin dhe me Krishtin, që ushqehet e rritet prej tij dhe në të.

Shenja e Tretë: Aplikimi Besnik i Disiplinës Kishtare

Shenja e tretë dalluese e një kishe të vërtetë është edhe disiplina kishtare. Ky term, fatkeqësisht, ka marrë një nam të keq për shkak të abuzimeve të mëdha të bëra nga vetë kisha në të kaluarën. Reagimi i parë që dëgjojmë kur shqiptohen fjalët disiplinimi kishtar është, “Inkuizicioni, turra e druve, fikja e qiriut në një fuçi bitumi.” Për njeriun modern koncepti i disiplinimit kishtar është i egër dhe mesjetar.

Por në fakt është krejt ndryshe. Termat dishepull, disiplinat dhe disiplinim kanë të njëjtin rrënjë. Një dishepull është një person që si një atlet, e disiplinon jetën e tij përreth disiplinave të mësimit biblik. Qëllimi është rritja dhe jo shkatërrimi, është jeta dhe jo vdekja, është bekimi dhe jo mallkimi. Disiplinimi i besimtarëve fillon nga podiumi, nga predikimi i fjalës. Sa më besnik është predikimi i Fjalës, aq më të dishepulluar apo të disiplinuar kanë mundësinë që të bëhen besimtarët. Pranimi anëtar në kishë në vetvete, është një akt disipline. Po kështu është edhe nxjerrja e të pabindurve jashtë saj, si një rast i fundit dhe ekstrem. Tek Mateu 18, lexojmë se pasi Krishti foli për vet-disiplinën dhe vet-disiplinimin (vargjet 8-9), ai themeloi edhe procesin publik të disiplinimit të njëri-tjetrit, dhe të disiplinimit që duhet të vijë nga drejtuesit e kishës. Mesazhi është i qartë. Disiplinimi ka për qëllim rritjen tonë, lavdinë e Perëndisë, mbrojtjen, pastrimin dhe bekimin e Kishës. Nëse nuk disiplinojmë vetveten, do të vijë, duhet të vijë të na disiplinojë vëllai apo motra jonë në Krisht. Nëse nuk pendohemi, biem nën disiplinimin e Perëndisë përmes drejtuesve të kishës. Në fakt, praktikimi i disiplinës, sipas Fjalës, demonstron vendosmërinë e kishës për të synuar një jetë të shenjtë përpara Zott të saj. Nëse ka herezi flagrante, apo sjellje skandalizuese jo-kristiane brenda Kishës, ajo është e urdhëruar që të mos e tolerojë një gjë të tillë (1 Kor. 5:1-5, 13). Disiplina është e rëndësishme pra, për të ruajtur harmoninë në kishë, unitetin, dhe bindjen. Aty ku mungon kjo lloj disipline, nuk mund të ketë dallim ndërmjet botës jashtë dhe kishës brenda. Kufijtë janë të rëndësishëm për çdo shtet. Po kështu, pa fjalën, pa sakramentet dhe padisiplinën kishtare nuk mund të tregojmë se ku fillon e mbaron kisha dhe se ku fillon e mbaron bota. Pa ato as nuk mund të kemi e as nuk mund të dallojmë Kishën e vërtetë.

Shtëpia e Perëndisë

Por dikush mund të pyesë: A nuk janë virtytet morale, gjithashtu shenja dalluese të kishës së Krishtit? Virtyte si dashuria për Perëndinë dhe për njeriun, falja, përdëllimi e dhembshuria, mirësia e përulësia, zemërbutësia e zemërgjerësia, a nuk janë të urdhëruara ato qartë nga Apostulli Pal tek Kol. 3:12? Sigurisht që po. Por është e rëndësishme që të kuptojmë se të tëra këto ekzistojnë dhe lulëzojnë aty ku janë prezent tre shenjat dalluese të një kishe të vërtetë. Le të marrim si shembull, dashurinë. Si e përjetojmë dashurinë e Perëndisë në Krisht, dhe si e dallojmë atë nga dashuritë paganë të kësaj bote? Vetëm përmes predikimit dhe dëgjimit të Fjalës së Perëndisë. Shpëtimtari ynë na mikpret në Darkën e Tij të shenjtë për të na ushqyer shpirtërisht besimin për të dhe dashurinë tonë për të dhe për Kishën  tij. Barinjtë besnikë të kishës së Perëndisë, disiplinojnë përmes predikimit, anëtarësimit, këshillimit, nxitjes e qortimit, popullin e Perëndisë, dhe ky në vetvete është një akt dashurie dhe një mjet kultivimi i dashurisë biblike ndërmjet anëtarëve të kishës. Pa Fjalën, për shembull ne nuk dimë as përkufizimin e dashurisë, as të dashurisë hyjnore dhe as të dashurisë njerëzore. Pali tha, “dhe ju burra ti doni gratë tuaja ashtu siç Krishti e deshi Kishën dhe dha jetën e tij për të” (Efe. 5:25).  Në këtë varg na jepet përkufizimi i të dyja dashurive. Problemi kryesor i botës jashtë kishës, dhe i rrëmujës që ka bërë ajo me marrëdhëniet njerëzore është sepse nuk ka një përkufizim dhe as një shembull të vërtetë të dashurisë siç ka Kisha.

Dhe kjo vetëm për sa i përket virtytit të dashurisë. Po kështu mund të vazhdojmë edhe me virtytet e tjera. Po jap një shembull për të ilustruar marrëdhënien e tre shenjave të mësipërme me të gjitha virtytet e urdhrat e tjerë Biblikë.

Kisha është shtëpia e Perëndisë. Shtëpitë e kësaj bote përbëhen nga tre elemente të domosdoshme për të qenë të tilla, nga themelet, nga struktura, dhe nga çatia. Shume elemente mund ti instalohen këtyre tre gjerave. Dyer, dritare, pllaka, instalime elektrike e hidraulike, frigoriferë e lavatrice. Lista është pa fund. Të gjitha këto janë të mira. Por të domosdoshme, ato që e bëjnë shtëpinë shtëpi janë vetëm tre, themeli, muret, dhe çatia. Orenditë shtëpiake mund të jenë të shumta dhe të bëra kapicë apo të sistemuara bukur në një fushë të hapur, por ato nuk bëjnë shtëpinë. Themeli, muret dhe çatia përbejnë shtëpinë.

Të gjitha virtytet që urdhëruan Apostujt e të gjitha lumturitë që predikoi Krishti duhet të jenë prezent në jetën e Kishës. Por nëse Fjala e Perëndisë nuk predikohet besnikërisht, nëse sakramentet nuk administrohet siç duhet, nëse nuk ka disiplinim të drejtë kishtar, atëherë nuk ka një kishë të vërtetë. Nëse këto shenjta mungojnë, edhe shenjtëria që duhet të zbukurojë kishën do të mungojë. Nëse ia heqim këto shenja kishës, dhe ajo që ngelet është thjesht një grup njerëzish dhe jo kisha e gjallë e Perëndisë dhe e Zotit Krisht.

01-Çështje Shëndetësore

Hebrenjve 10:23-27

Sot fillojmë me një seri të re mesazhesh, të titulluara “Një i Krishterë i shëndetshëm në një Kishë të shëndetshme.” Përse kjo nismë nga ana e pastorit tuaj? E thënë shkurt? Sepse për këtë arsye jemi shpëtuar dhe jemi thirrur që si besimtarë e si një kishë lokale të jemi shpirtërisht të shëndetshëm. “Synimi i Zotit është që të luash një rol aktiv dhe jetik në trupin e vet, pra në kishën lokale. Ai synon që kishën lokale ta përjetosh si një familje tejet më kuptimplote dhe të mrekullueshme se sa çdo vend tjetër në botë. Ai synon që kishat e tij të jenë vende të shëndetshme, dhe që anëtarët e këtyre kishave të jenë të shëndetshëm” (Thabiti, faqe 14). Dhe kështu kjo seri e re do të përpiqet që ti përgjigjet tre pyetjeve kryesore. Së pari, çfarë është një kishë e shëndetshme? Së dyti, çfarë është një besimtar i shëndetshëm? Së treti, çdo të thotë të synosh shëndetin shpirtëror personal, dhe se si duhet të kontribuosh personalisht për shëndetin e njëri-tjetrit dhe të shëndetit të përgjithshëm të kësaj kishe lokale.

Në këtë mesazh të parë, do të fokusohemi se përse besimtari duhet ta shikoj e kërkojë këtë shëndet shpirtëror në kontekstin e kishës lokale. Disa fjalë u thanë më lart mbi qëllimin e Zotit për çdo besimtar, por le ta shtjellojmë pak më shumë për disa momente.

Domosdoshmëria e Shëndetit Shpirtëror

Përse duhet të synojmë që të jemi besimtarë shpirtërisht të shëndetshëm apo që praktikisht synojmë një shëndet të mirë shpirtëror? Përse është i domosdoshëm ky shëndet shpirtëror? Përse nuk është e mjaftueshme që kur të na pyesin se si jemi shpirtërisht, të themi ashtu siç ne shqiptarët përgjigjemi për ndoshta çdo gjë tjetër në jetën tonë: “Ja ashtu, kalojmë!”?

Së pari sepse ky ishte qëllimi dhe shërbesa e Krishtit kur ishte në tokë. Jezusi kur predikonte e mësonte, fliste për shëndetin e trupave tonë si një imazh i gjendjes tonë shpirtërore (Mateu 6:22-23 / Luka 11:33-34; Mateu 7:17-18, etj.). Ai madje tha, “Nuk janë të shëndoshët ata që kanë nevojë për mjekun, por të sëmurët.” Dhe kuptimi i tij ishte që i gjithë njerëzimi është i sëmurë shpirtërisht dhe ka nevojë për shëndetin dhe mjekun hyjnor. Të gjitha mrekullitë që Krishti bëri kur ishte në tokë kishin një mesazh. Mrekullitë e shërimeve dëshmonin për nevojën tonë për shërim, dhe për qëllimin dhe gatishmërinë e Krishtit për të na e dhënë këtë shërim. Ai vetë tha, “Por, që ta dini se Biri i Njeriut ka pushtet në tokë që të falë mëkatet: Ngrihu (i tha të paralizuarit), merr vigun tënd dhe shko në shtëpi” (Mateu 9:6). Jezusi solli shëndet e restaurim fizik në trupat e njerëzve për të vënë në dukje rilindjen, shëndetit dhe plotësinë që ai ofronte për shpirtrat e njerëzve, e madje për tërë qenien e njeriut. Perëndia e krijoi njeriun trup e shpirt. Me hyrjen e mëkatit në botë, u fut edhe deformimi shpirtëror dhe fizik. Si rrjedhim, njeriu lëngon dhe vdes si në trup ashtu dhe në shpirt. Por Krishti erdhi që të rimarrë krijesën e humbur, që ta reformojë atë, madje ta ribëjë atë plotësisht, si në trup ashtu edhe në shpirt.

Së dyti, shëndeti shpirtëror i shenjtorëve të Perëndisë ishte fokusi i punës pastorale edhe të apostujve, pastorëve e dishepujve të parë. Nga njëra anë, tek Veprat e Apostujve ne shikojmë Apostujt të vazhdojnë shërbesën shëruese të Krishtit që sigurisht që kishte si qëllim predikimin e nevojës së njeriut për shëndet shpirtëror, dhe predikimin e Krishtit si jetë-dhënësi hyjnor për këdo që e hedh veten e tij apo të saj në krahët e mëshirshëm të Krishtit.

Po kështu, në shërbesën e Fjalës, përmes predikimeve dhe shkrimit të letrave, Apostujt insistuan në rritjen shpirtërore të besimtarëve. Apostulli Pal përdor imazhin e kishës si trupi i vetë Krishtit, dhe e përshkroi përparimin e saj shpirtëror me imazhin e një rritjeje dhe mirëqenie organike. Për shembull, ai u shkroi Efesianëve këto fjalë: “Por, duke thënë të vërtetën me dashuri, të rritemi në çdo gjë drejt atij që është kreu, Krishti. Prej të cilit gjithë trupi i bashkuar dhe i lidhur mirë, me anë të bashkimit të ndihmës sipas masës së veprueshmërisë të çdo pjese të veçantë, shkakton rritjen e trupit, për ndërtimin e vetes së tij na dashuri,” (Efe. 4:15-16). Urdhri i tij në vargun 15 është “të rritemi.” Kjo rritje ndodh në një kontekst, sipas Palit. “Me anë të bashkimit të ndihmës…së çdo pjese të veçantë…shkakton rritjen e trupit.” Urdhri është që të rritemi të gjithë, dhe të rritemi së bashku. Për këtë, sipas Palit duhet të punojmë së bashku, dhe e thotë këtë kur flet për “gjithë trupin e bashkuar dhe të lidhur mirë.” Kjo rritje sipas tij, ndodh “me anë të bashkimit të ndihmës sipas masës së veprueshmërisë të çdo pjese.” Pra, gjithsecili bën pjesën e vet si për veten e tij ashtu edhe për të shkaktuar rritjen e tjetrit përbri. Po kështu, Pali e përshkroi doktrinën e pastër biblike tek Letra që i drejtoi Titit (2:1) si një “doktrinë e shëndoshë.” Po kështu, Apostulli Gjon i përshëndet të Krishterët me fjalët, “uroj të kesh mbarësi në çdo gjë, dhe të jesh i shëndoshë, ashtu siç ka mbarësi trupi yt,” (3 Gjo. 1:2).

Me këtë nuk po themi që nuk është vullneti i Perëndisë që ne të sëmuremi fizikisht herë pas here, pasi këto testime janë sprova që duhet të prodhojnë shëndet shpirtëror për të Krishterin. Por çfarë po themi është thjesht kjo: Shëndeti është një ilustrim i natyrshëm që Perëndia përdor për të theksuar atë që është e mirë, e duhur dhe e plotë. Thirrja e Perëndisë është që ne të jemi të plotë e jo të mangët, të reformuar dhe jo të deformuar, të shëndetshëm dhe jo të sëmurë shpirtërisht.

Një çështje për të gjithë

Duke shpresuar që të gjithë e kuptojmë rëndësinë e rritjes dhe të shëndetit tonë shpirtëror, le të marrim në konsideratë një pyetje të dytë: A duhet të jetë rritja dhe shëndeti shpirtëror i individit dhe i kishës lokale një shqetësim vetëm për drejtuesit e kishave, apo i të gjithëve? Ka njerëz që mendojnë se cdo njeri duhet të kujdeset për veten e tij, dhe drejtuesit e kishës për të gjithë, por se ata vetë nuk kanë ndonjë obligim apo thirrje ndaj shëndetit shpirtëror të besimtarëve të tjerë. Le të shikojmë pra, se si shëndeti shpirtëror është një çështje e të gjithëve, është një projekt komunitar.

Vini re që nga 27 libra që ka Dhiata e Re, vetëm 5 prej tyre u adresohen personalisht individëve. Pali u dërgoi dy letra Timoteut, një Titit dhe një Filemonit, ndërsa Gjoni ia adreson letrën e tij të tretë Gajit, dhe qëllimi i këtyre letrave është avancimi i shëndetit shpirtëror të kishave lokale që ata kishin marrë në dorëzim për ti pastoruar. Pra edhe pse letra personale, efekti duhej të ishte shëndeti i tërë bashkësisë si një investim nga ana e drejtuesve të kishës. Nga ana tjetër, të gjitha letrat e tjera u dërgohen vetë kishave lokale. Vetëm kaq informacion është i mjaftueshëm për të insistuar në një parim të rëndësishëm: Shëndeti i Kishës dhe i besimtarëve brenda Kishës, nuk është një përgjegjësi vetëm e drejtuesve por e tërë bashkësisë lokale.

Por këtë parim, ne mund ta vërtetojmë edhe më tej kur studiojmë në imtësi këto letra apostolike. Vini re së pari që kur Apostujt shkruan këto letra, ata iu drejtuan të Krishterëve  që adresuan me fjalën “Ju!” Dhe kjo jo sepse po u flisnin individëve me respekt, por sepse po u shkruanin të tërë të Krishterëve si bashkësi lokale. Të gjitha letrat janë të ndara në pjesë doktrinare dhe ne pasazhe aplikuese. Me fjalë të tjera, ata na shkruajnë: Ja se cili është statusi juaj në Krishti (Efesianëve 1-3); sa se cili është obligimi juaj në bashkësi (Efesianëve 4-6).

Po kështu, kur Galatasit filluan to vënë vesh mësimeve të gabuara të mësuesve të rremë, Pali u shkroi atyre duke u thënë: “Çuditem që kaluat kaq shpejt nga ai që ju thirri ju nëpërmjet hirit të Krishtit, në një ungjill tjetër,” (Gal. 1:6). Kush janë këta “ju”? Nuk janë vetëm pleqtë apo pastorët e Kishës në Galati, por e tërë bashkësia e besimtarëve atje. Për ndryshe Pali do tu kishte shkruar drejtuesve të Kishës: “Mos predikoni herezira e ungjij të rremë.” Por jo, ai thërret tërë bashkësinë e shenjtorëve në Galati në pendim, kthim, ndreqje e shëndet shpirtëror. Po kështu edhe për sa i përket letrave që Pali u dërgoi Korintasve. Bashkësia atje pat lejuar apo nuk pat reaguar ndaj një marrëdhënie incesti që po ndodhte në gjirin e tyre. Tek 1 Korintasve 5, ai nuk i thotë drejtuesve të bashkësisë që të adresojnë problemin, por tërë bashkësisë. Për sa i përket letrës që ai i dërgoi Kishës në Filipi, vargu i parë tregon qartë se kujt i adresohet veçanërisht: “Pali dhe Timoteu, shërbëtorë të Jezus Krishtit, gjithë shenjtorëve në Krishtin Jezus që janë në Filipi, bashkë me peshkopët dhe dhjakët,” (Filipianëve 1:1). Interesante apo jo. Në fillim ai përmend të gjithë shenjtorët si një trup i vetëm, dhe shton, gati si një prapamendim, peshkopët dhe dhjakët. Më pas në Dhiatën e Re kemi dy letra të Palit drejtuar “kishës së Thesalonikasve.” Jo kishave në Thesaloniki, por kishës së Thesalonikasve, ku theksi bie tek bashkësia e besimtarëve Thesalonikas. Dhe ky refren vazhdon kështu letër pas letre (Rom. 1:7; 2 Kor. 1:1; Kol. 1:2; 1 Pje. 1:1).

Një çështje për “njëri-tjetrin”

Kuptohet që drejtuesit e këtyre bashkësive kishin po aq shumë detyrën dhe obligimin për të dëgjuar dhe për tju bindur instruktimit të apostujve që vinte e frymëzuar nga vetë Perëndia. Tek Hebrenjve 13:17, lexojmë, “Dëgjoni udhëheqësit tuaj dhe bindjuni, sepse ata rrinë syhapur mbi shpirtrat tuaj, si ata që duhet të japin llogari, që ta bëjnë këtë me gëzim dhe jo me psherëtima, sepse kjo nuk do t’ju sillte dobi.” Të gjithë ne drejtuesit e kishave, dhjakonë, pleq e pastorë do të japim llogari një ditë, por çdo minutë të shpenzuar, për çdo fjalë të thënë, për çdo situatë të përdorur apo të shpërdorur për mbrojtjen, instruktimin, shenjtërimin e shpirtrave tuaj dhe të shëndetit tuaj shpirtëror.

Por gjithashtu, çdo njeri prej nesh që është një dishepull i Jezus Krishtit do të japë llogari për përmbushjen apo mospërmbushjen e të gjitha instruktimeve e urdhrave të Dhiatës së Re. Për shembull: Autori apostolik i Letrës drejtuar Hebrenjve shkroi, “Le të mbajmë të patundur rrëfimin e shpresës sonë, sepse besnik është ai që premtoi. Le të kujdesemi për njeri-tjetrin, për t’u nxitur në dashuri dhe vepra të mira, pa hequr dorë nga të mbledhurit tonë, sikurse kanë zakon disa, por të nxisim njëri-tjetrin, aq më tepër se e shihni ditën që po afrohet,” (Heb. 10:23-25). Vini re këto urdhra: Le të mbajmë së bashku pra, të patundur rrëfimin e shpresës tonë. Së dyti, le të kujdesemi për njëri-tjetrin. dhe së treti, të nxisim njëri-tjetrin në dashuri dhe vepra të mira. Dhe të gjitha këto në kontekstin e bashkësisë lokale, pasi kemi edhe një urdhër të katërt, “pa hequr dorë nga të mbledhurit tona.” Me sa duket edhe  në atë kohë kishte nga ata që mendonin se mund të jetonin një jetë të Krishterë të veçuar dhe pa nevojën e kishës lokale, që nuk vinin në shërbesat e adhurimit të dielave, apo në çfarë do rastesh te tjera që u ofroheshin për tu inkurajuar nga të tjerët apo për të inkurajuar të tjerët.

Vini re që ky pasazh është vetëm një prej pasazheve të shumta të kategorisë “njeri-tjetrin.” Këto pasazhe janë gati-gati, një zhanër më vete horatorie apostolike. Bëhet fjalë për pasazhe në të cilat urdhërohemi që të bëjmë diçka për njëri-tjetrin në kishë. Ka mbi 50 të tilla në faqet e Dhiatës së Re.

Një e treta e pasazheve kanë të bëjnë me unitetin në bashkësinë lokale: “Jetoni në paqe njëri me tjetrin” (Marku 9:50). “Mos murmurisni midis jush” (Gjoni 6:43). “Kini të njëjtat mendime njëri me tjetrin” (Rom. 12:16). “Pranojeni njëri-tjetrin, sikurse edhe Krishti na pranoi për lavdinë e Perëndisë” (Rom. 15:7). “Kur mblidheni për të ngrënë, priteni njëri-tjetrin” (1 Kor. 11:33). “Mos kafshoni dhe hani njëri-tjetrin” (Gal. 5:15). “Le të mos provokojmë njëri-tjetrin duke patur smirë për njëri-tjetrin” (Gal. 5:26). “Duroni njëri-tjetrin në dashuri” (Efe. 4:2). “Por jini të mirë dhe të mëshirshëm njeri me tjetrin, duke e falur njëri-tjetrin, sikurse edhe Perëndia ju ka falur në Krishtin” (Efe 4:32). “duke duruar njeri tjetrin dhe duke falur njeri tjetrin, në qoftë se dikush ankohet kundër një tjetri; dhe sikundër Krishti ju ka falur, ashtu bëni edhe ju” (Kol 3 13). “Vështroni se mos dikush t’ia kthejë dikujt të keqen me të keqen; po kërkoni gjithmonë të mirën edhe te njeri tjetri edhe te të gjithë” (1 The. 5:15). “Mos flisni keq për njeri tjetrin” (Jak. 4:11). “Rrëfeni fajet njeri tjetrit dhe lutuni për njeri tjetrin,” (Jakobi 5:16). Ja, deri këtu kemi renditur vetëm një pjesë të vogël të pasazheve “të njëri-tjetrit” nga Dhiata e Re. Ka mbi 59 referenca të tilla.

Të tërë këto pasazhe janë të pa-aplikueshme jashtë kontekstit të kishës lokale. Të tëra këto pasazhe marrin si të mirëqenë ekzistencën e kishës lokale dhe besimtarin si pjesëmarrës aktiv në të. Kuptohet që dikush mund të vijë në kishë e të mos bëjë asnjërën prej tyre për shkak të rebelimit në zemrën e tij. Kuptohet që dikush mund të vijë në kishë dhe të bëjë të kundërtën e tërë këtyre urdhrave qëllimisht për shkatërrimin e bashkësisë lokale. Por thjesht ardhja fizike në kishë nuk është e mjaftueshme. Nuk jemi thirrur që të jemi thjesht prezentë e spektatorë, ngrohës të karrigeve të sallave. Thirrja nga Perëndia është që ti bëjmë tërë këto urdhërime. Përndryshe ato nuk kanë kuptim. Por ato gjithashtu as nuk kanë kuptim dhe as janë të aplikueshme jashtë kontekstit të bashkësisë lokale. Ndaj kujt do ti aplikojë këto urdhëresa një i Krishterë pa kishë dhe pa dëshirë për tu përfshirë në jetën e të tjerëve në një bashkësi?

Një çështje për Krishtin

Ashtu siç e filluam me Krishtin, edhe duhet ta mbyllim me të. Shëndeti ynë shpirtëror dhe jeta jonë e përbashkët si bashkësi është gjithashtu edhe çështje e vetë Krishtit. Ai tha, “Po ju jap një urdhërim të ri: ta doni njëri-tjetrin; sikurse unë ju kam dashur, ashtu edhe ju ta doni njëri-tjetrin. Prej kësaj do t’ju njohin të gjithë që jeni dishepujt e mi, nëse keni dashuri për njëri-tjetrin.” Le të kuptojmë e pranojmë që dashuria është një çështje lokale. Dhe bashkësia lokale është vendi ku mund të shpaloset kjo dashuri ndaj njeri-tjetrit për tu parë nga e gjithë bota. Ka njerëz që largohen nga kisha sepse e përjetojnë atë si një vend plot me hipokritë e pa dashurinë për të cilën flet Krishti. Nga ana tjetër, shumë në fakt i besojnë Krishtit sepse shikojnë e përjetojnë me sytë e tyre pikërisht këtë dashuri vetëmohuese si e Krishtit. Kisha lokale është kështu plani i Perëndisë për ungjillëzimin e botës, dhe jo organizatat parakishtare.

Në fakt Kisha është në qendër të planit të Perëndisë dhe jo individët. Kur Pali u la amanetet e fundit pleqve të Kishës në Efes, ai u tha “Tregoni kujdes, pra, për veten tuaj dhe për gjithë tufën, në mes të së cilës Fryma e Shenjtë ju ka vënë ju kujdestarë që të kullotni kishën e Perëndisë, të cilën ai e ka fituar me gjakun e tij” (Vep. 20:28). Efesianëve tashmë Pali u pat dërguar një letër ku ndër të tjerash u shkruante, “Ju, burra, t’i doni gratë tuaja, sikurse edhe Krishti ka dashur kishën dhe e ka dhënë veten e vet për të” (Efe. 5:25). Për shkak të egocentrizmit të natyrshëm të njeriut mëkatar, dhe për shkak të frymës individualiste të kohës tonë, ne kemi tendencën të mendojmë se ne si individë jemi në qendër të planit të Perëndisë. Jo! Kisha është në qendër të planit të Perëndisë. Bashkësia lokale e trupit të Krishtit është në qendër të planit të Perëndisë. Vini re kohën e tashmë të kësaj deklarate. Sauli, ishte rrugës për në Damask, ku kishte si qëllim që të persekutonte kishën atje, kur Krishti i shfaqet dhe i thotë, “Përse më përndjek?” (Vep. 9:4).  Sauli po përndiqte kishat lokale, ndërsa Krishti i flet për vetën. Sauli do të bënte diçka në të ardhmen, Krishti i flet për të tashmen. Dhe Krishti nuk e pyeti Palin, “Përse përndjek të krishterët?” dhe as “Përse përndjek kishën?”, por “Përse më përndjek mua?”. Kjo sepse Krishti identifikon plotësisht veten e tij me kishën e tij, madje edhe me bashkësinë lokale. Kisha është trupi i tij. Për këtë arsye, kisha ishte në qendër të planit të përjetshëm të Perëndisë në sakrificën e Krishtit në kryq, dhe kisha vazhdon të jetë në qendër të planit të Perëndisë si sipërmarrja e shqetësimi i tij personal. Krishti e deshi kishën e tij deri në kryq, dhe Krishti vazhdon ta dojë e të kujdeset për kishën e tij deri në përjetësi.

Dimë pra nga Bibla, por edhe nga përvoja disa mijëra vjeçare, se praktika e jetës së Krishterë nuk është diçka që duhet bërë apo që mund të bëhet vetëm. Të jesh i krishterë është vërtetë një çështje personale, por jo private. Besimi dhe shëndeti shpirtëror janë çështje personale, por njëkohësisht çështje e të gjithëve, çështje të njëri-tjetrit, dhe mbi të gjitha një çështje e vetë Krishtit.

10-Nga Qumështi në Mish

 …I shpallur kryeprift nga Perëndiaa sipas rendit të Melkisedekutpër të cilin kemi shumë gjëra për të thënë, por të vështira për t’u shpjeguar, sepse ju jeni rënduar nga veshët për të dëgjuar. 12 Sepse, ndonëse tashmë duhet të ishit mësues, keni përsëri nevojë që t’ju mësojnë njohuritë e para të orakujve të Perëndisë, dhe keni nevojë për qumësht, dhe jo për ushqime të forta. 13 Sepse kushdo që ushqehet me qumësht nuk ka përvojën e fjalës së drejtësisë, sepse është foshnjë; 14 kurse ushqimi i fortë është për të rriturit, të cilët, nga përvoja, i kanë të zhvilluara vetitë për të dalluar të mirën dhe të keqen. 1Prandaj, duke e lënë fjalën e fillimit të Krishtit, le të synojmë përkryerjen, pa hedhur përsëri themel pendimi nga vepra të vdekura dhe nga besimi te Perëndia, 2 nga doktrina për pagëzimet, të vënies së duarve, të ringjalljes të të vdekurve dhe të gjyqit të përjetshëm; 3 dhe këtë do ta bëjmë, në e lejoftë Perëndia. Hebrenjve 5:11-6:3

Pasi autori apostolik i Letrës drejtuar Hebrenjve ka shpalosur supremacinë e Krishtin mbi profetët e Dhiatës së Re (1:1-3); mbi engjëjt (1:4-14); mbi Moisiun (3:1-4:13); madje edhe mbi kryepriftërinjtë e Dhiatës së Vjetër (4:14-5:10); ai dëshiron që të shpalosë së fundmi priftërimin e përjetshëm të Krishtit si kryeprifti ynë, sipas rendit të Melkizedekut. Kjo është një doktrinë e thellë dhe vështirë si për tu prezantuar ashtu edhe për tu kuptuar. Por sapo fillon që ta bëjë këtë gjë, tek vargu 5:10, autori kupton se ka një problem pedagogjik në duar, dhe se nuk mund të bëjë përpara pa e adresuar atë më parë. Për kryepriftërinë e Krishtit sipas rendit të Melkizedekut, thotë ai, “kemi shumë për të thënë, por vështirë për tu shpjeguar sepse u bëtë të ngjathët në dëgjim,” (5:11).

Si rrjedhim, autori vendos të adresojë papjekurinë e lexuesve dhe mungesën e zellit frymëror. Nxitja e qortimi që ai jep në këtë pasazh është i shkurtër por me intensitet, dhe është ndoshta një prej paralajmërimeve më të rënda në faqet e Dhiatës së Re, sepse autori adreson në shtatë vargje, papjekurinë e tyre shpirtërore, rrezikun e rënies dhe apostazisë që u kanoset, apo të rënies plotësisht nga besimi.

Një Besim Fëminor

Pasazhi fillon me një qortim që shpjegon se përse autori nuk mund të vazhdojë më tej me shpjegimin e doktrinës së Krishtit: “për të cilin kemi shumë gjëra për të thënë, por të vështira për t’u shpjeguar, sepse ju jeni rënduar nga veshët për të dëgjuar. ¹² Sepse, ndonëse tashmë duhet të ishit mësues, keni përsëri nevojë që t’ju mësojnë njohuritë e para të orakujve të Perëndisë, dhe keni nevojë për qumësht, dhe jo për ushqime të forta.” (5:11-12).

Nga ky pasazh kuptojmë që kjo bashkësi e këta besimtarë nuk ishin të rinj në besim, “tashmë duhet të ishit mësues,” u thotë ai. Jo se ata të gjithë duhet të ishin tashmë pastorë e drejtues, por se duhet të ishin në gjendje që të instruktonin të paktën të tjerët në gjërat bazë të besimit. Kur në fakt ata nuk kanë kuptuar elementet bazë të së vërtetave të Fjalës së Perëndisë.

Marrësit e kësaj letre ndoshta ishin si shumica e të Krishterëve sot të cilët mendojë se teologjia është një humbje kohe. Se nuk ka rëndësi që të mësojmë ndonjë gjë mbi Trinitetin, apo se si funksionon drejtësia e Krishtit në shpëtimin e besimtarëve, apo detajet e ndërlikuara të doktrinës së pagëzimit. Shumë ungjillorë mendojnë sot se e rëndësishme është që ne t’ia kalojmë mirë me njëri-tjetrin. Madje ata edhe citojnë pasazhe që lavdërojnë besimin si të fëmijës. Gabimi është se ndërsa Krishti lavdëron besimin që është si i foshnjes, ai nuk lavdëron papjekurinë apo të qenit fëminor në besimin tonë. Duhet të kemi një besim fëmijëror dhe jo fëminor. Si rrjedhim, shumica e besimtarëve e ushqejnë veten e tyre me qumësht dhe jo me ushqime të forta, dhe këtu është edhe faji i Kishave dhe i drejtuesve të tyre që ua pranojnë e madje inkurajojnë këtë ide. E vërteta është se foshnjat rriten vetëm me qumësht, dhe kështu duhet të jetë në fillimet e besimit. Por më pas, për të kaluar në pjekurinë e besimit dieta duhet të jetë më solide. Injoranca e çuditshme mbi Biblën dhe doktrinat e saj, cekëtia e besimit dhe e kuptimit në pikën ku shumica e besimtarëve nuk dinë se çfarë besojnë, nuk dinë se si ta argumentojnë apo artikulojnë, dhe as nuk janë në gjendje që ta mbrojnë atë në Bibla është edhe arsyeja që bota nuk është e interesuar në ato që Kisha e besimtarët kanë për të thënë. Nëse ne nuk jemi të interesuar për të ditur se çfarë besojmë, aq më pak bota jashtë është e interesuar në ato që ne deklarojmë por injorojmë apo thjesht anashkalojmë.

Prandaj, autori duke përdorur fjalë të ngjashme me të Apostullit Pal tek 1 Kor. 3:1-2, shkruan, “Sepse, ndonëse tashmë duhet të ishit mësues, keni përsëri nevojë që t’ju mësojnë njohuritë e para të orakujve të Perëndisë, dhe keni nevojë për qumësht, dhe jo për ushqime të forta. ¹³ Sepse kushdo që ushqehet me qumësht nuk ka përvojën e fjalës së drejtësisë, sepse është foshnjë; ¹⁴ kurse ushqimi i fortë është për të rriturit, të cilët, nga përvoja, i kanë të zhvilluara vetitë për të dalluar të mirën dhe të keqen.” (5:12-14).

Shenja dalluese e foshnjeve shpirtërore, thotë ai, është që ata janë “të paaftë në fjalën e drejtësisë.” Fjala e drejtësisë nuk i referohet kodit moral, sepse letërmarrësit ishin judenj prej shumë shekujsh dhe ishin plotësisht të trajnuar në Dhjetë Urdhëresat e çështjet e moralit dhe etikës. Fraza i referohet drejtësisë që vjen nga Perëndia në Ungjill përmes veprës së Jezus Krishtit dhe që duhet marrë përmes besimit. Tek Heb. 5:8-10 ai flet për bindjen e Krishtit në rolin e tij si Shpëtimtari ynë, dhe se përmes drejtësisë që Ai fiti, Krishti bëhet “burimi i shpëtimit tonë të përjetshëm” (5:9).

Mesazhi është pra që foshnjat e përjetshme nuk janë në gjendje që të artikulojnë apo mbrojnë bazat e besimit. Përndryshe përse marrësit e letrës ndjeheshin të tunduar dhe të lëkundur për të lënë besimin në Krishtin dhe po konsideronin kthimin në Judaizëm. Letër-marrësit formonin një bashkësi që e kishte identifikuar veten me Krishtin por që nuk kuptonte se si besimi në Krishtin funksiononte. Ndoshta kjo nuk është e rëndësishme për aq kohë sa njerëzit po vinë në besimin shpëtues në Krishtin, por ka rëndësi nëse situata vazhdon e tillë. Se ku qëndron problemi praktik me këtë lloj cekëtire shpirtërore e shpjegon vetë autori kur thotë se ata nuk “i kanë të zhvilluara vetitë për të dalluar të mirën dhe të keqen.” (5:14).

Pra, besimtarët e papjekur bien, mashtrohen dhe ngatërrohen lehtë . Tek Efesianëvve 4:14, Pali shpreh të njëjtin shqetësim kur thotë: “që të mos jemi më foshnja, të lëkundur dhe të transportuar nga çdo erë doktrine, nga mashtrimi i njerëzve, nga dinakëria e tyre nëpërmjet gënjeshtrave të gabimit.” Ai që nuk rritet, eventualisht bie.

Shumë studiues të situatës në komunitetin Ungjillor kanë vënë në dukje antitezat fallso ndërmjet zemrës dhe mendjes që e ka çuar kishën ungjillorë në përgjithësi në një lloj anti-intelektualizmi: Nëse të pëlqen teologjia dhe që të lexosh atëherë me siguri që ti duhet të jesh i ftohtë shpirtërisht dhe pa dashuri. Kjo ka qenë deklarata që më ka bërë një ish-pastori im, kur i shpreha dëshirën për të studiuar në një seminar teologjik si përgatitje për shërbesë. Si rrjedhim, ne jemi shpesh herë një popull me një përjetim të thellë e të vërtetë të Perëndisë, por nuk jemi më një popull i së vërtetës së Perëndisë sic na është shpallur në Bibël. Historiani Mark Noll, në librin e tij Skandali i Mendjes Ungjillore shkroi: “Skandali i vërtetë i mendjes ungjillore është se nuk ka shumë mendje ungjillore…Ndryshe nga paraardhësit e tyre shpirtëror, ungjillorë modernë nuk kanë insistuar në një njohje të thellë e të gjithanshme nën Perëndinë, dhe as nuk kanë synuar që mendja e tyre të transformohet në çdo aspekt të saj nga perspektiva Biblike.”

Të jesh i mërzitur me studimin e teologjisë do të thotë të jesh i mërzitur me studimin dhe njohjen e vetë Perëndisë, pasi ky është qëllimi i saj, njohja intime, me mendje dhe me zemër e Perëndisë Triune, me qëllim që ti shërbejmë atij më mirë dhe për ta bërë atë të njohur akoma dhe më mirë.

Shenjtat e (Pa)pjekurisë

Cilat janë shenjtat e një besimtari fëminor? vargjet 11-44 theksojnë tre tipare kryesore. Së pari, një besimtar i tillë është i cekët nuk njohjen dhe dëshirën për të njohur. Kjo zbulohet duke i përgjigjur pyetjes: Për çfarë mendon gjatë ditës kur nuk je i zënë me punët e rëndësishme të ditës? Si e kalon kohën e lirë? Cilat janë disa libra që ke lexuar së fundi (nëse ke lexuar ndonjë libër këtë vit)? Cilat janë disa gjëra që ti i ndjek me interes në jetë? A je i dhënë pas kënaqësive të tua, dëshirave, përjetimeve, apo je i interesuar që të zbulosh më shumë e të përjetosh më shumë karakterin e Perëndisë, thesaret e ungjillit, e madje të aftësohesh për tu përballur me sfidat e përfaqësimit të Jezus Krishtit në këtë botë armiqësore?

Nëse thua se, “Për aq kohë sa dua Jezusin, nuk ka rëndësi se çfarë besoj,” atëherë ti kurrë nuk do të rritesh në besim, nuk do të transformohesh në karakter, dhe as nuk do të jesh shumë i vlefshëm në shërbimin tënd ndaj Perëndisë. Nuk ka studim me më shumë përfitime se sa studimi i veprave të mrekullueshme shpëtuese të Perëndisë. Besimtarët fëminorë nuk dinë shumë për këto gjëra, dhe as nuk u interesojnë këto gjëra veçse probleme e tyre të vogla, principatat e tyre të vogla e meskinë brenda Kishës së Krishtit që kanë pllakosur Kishat ungjillore në çdo anë të vendit.

Së dyti, të Krishterë të tillë nuk janë shumë të vlefshëm për mbretërinë e Perëndisë. Nëse besimtari nuk ndihmon dot veten, nuk ka se si të ndihmojë të tjerët. Nëse nuk është në gjendje që të navigojë përmes ujërave të turbullta të herezive e trendeve, doktrinave të rrema e praktikave të gabuara, aq më pak ai nuk është në gjendje që të drejtojë apo ndihmojë të tjerët. Personi mund të jetë aktiv në kishën lokale, por zakonisht bën më shumë dëm se sa mirë, si puna e atij mjekut të paaftë që të afrohet për të të ndihmuar por pa vlerë. “Ju duhej të ishit mësues,” shkruan autori, dhe kuptimi është se nuk janë.

Gabimisht, shumë mendojnë se duhet t’ua lënë instruktimin shpirtëror pastorëve apo drejtuesve të kishave. Cila do qoftë situata personale në jetë, është përgjegjësia e çdo njërit prej besimtarëve që të rritet në kuptimin dhe praktikimin e mësimit Biblik. Për shembull, kryetari i një familje kristiane, si bashkëshort nuk mund të sigurojë e japë inkurajimin shpengues që gruaja e tij ka nevojë që të marrë prej tij, dhe as nuk mund të jetë, si babai i fëmijëve, në gjendje që të rrisë fëmijët e tij në ndrojen dhe instruktimin e Perëndisë, pa një kuptim të mirë e të detajuar të mësimit biblik.

Po kështu edhe për femrat. Apostulli Pal flet me një farë përbuzje për “femrat e ngarkuara me mëkate” të cilat nuk janë në gjendje që të qëndrojnë fort në të vërtetën e Perëndisë (2 Tim 3:6-7). Pali pret që gratë më të vjetra në moshë dhe në besim të jenë burim inkurajimi, urtësie dhe instruktimi për më të rejat në moshë dhe në besim, siç edhe thotë tek Timoteu 2. Në fakt çdo i krishterë duhet të jetë “gjithnjë gati për mbrojtje ndaj kujtdo që ju kërkon fjalë për shpresën që është në” atë (1 Pje. 3:15).

Shenjta e tretë e papjekurisë të besimtarëve bebe e a dhëmbë është paaftësia për të dalluar të mirën nga e keqja. Këtu bëhet fjalë si për zgjedhjet morale ashtu edhe për dallimin e mësimeve dhe praktikave të drejta nga ato të gabuarat.

Në të gjitha këto raste, zgjidhja është e njëjtë: mëso të vërtetën, stërvit mendjen, kupto mirë dhe plotësisht ABC-në e besimit, dhe avanco drejt një përvetësimi të thellë dhe të gjerë të së vërtetave biblike.

Bazat e Besimit

Cilat janë disa nga mësimet bazë të doktrinës Kristiane? Kisha historikisht i ka dhënë përgjigje kësaj pyetje duke prodhuar kredo apo rrëfime të besimit. Kështu përmendim Kredon e Apostujve, Kredon e Nikeas (AD 325), Rrëfimi i Uestminsterit (AD 1646), Katekizma e Heidelbergut (AD 1563), Katekizma e Shkurtër e Uestminsterit (AD 1646), Rrëfimi i Besimit Baptist (AD 1689), etj. Kishat e kanë bërë këtë mbi modelin Bibik që gjejmë tek vargjet 6:1-2. Në këtë pasazh, autori i letrës, jep një përmbledhje të shkurtër të besimit të Krishterë në formën e një liste të shkurtër doktrinash që duhen besuar e studiuar. Çfarë përfshihet në këtë listë? Në të përfshihet doktrinat e shfajësimit, e shenjtërimit  dhe të lavdërimit të besimtarit në Krisht, i cili është edhe shpresa jonë e vetme si në jetë ashtu edhe në vdekje.

Lexojmë pra, “Prandaj, duke e lënë fjalën e fillimit të Krishtit, le të synojmë përkryerjen, pa hedhur përsëri themel pendimi nga vepra të vdekura dhe nga besimi te Perëndia, ² nga doktrina për pagëzimet, të vënies së duarve, të ringjalljes të të vdekurve dhe të gjyqit të përjetshëm; ³ dhe këtë do ta bëjmë, në e lejoftë Perëndia.” (6:1-3). Në këto vargje gjejmë gjashtë artikuj besimi të ndara në tre grupe. Së pari, autori flet për “themelin e pendimit nga veprat e vdekura, dhe besimit të Perëndisë.” Pra, së pari doktrina e pendimit dhe besimit. Sigurisht që këto dy artikuj shkojnë bashkë. Lëvizja nga mosbesimi drejt Krishtit fillon me njohjen dhe pranimin e mëkatit dhe të gjendjes tonë të mjerë të rënë për shkak të mëkateve dhe fajit të tyre, dhe pendimi prej akteve, mendimeve e dëshirave që të çojnë drejt vdekjes. Veprat e vdekura në këta pasazh janë veprat e mëkatshme që qëndrojnë nën gjykimin e dënimin e Perëndisë (Rom. 6:19-21), si dhe të gjitha përpjekjet tona njerëzore për të fituar e merituar vetë shpëtim tonë. Një përkufizim i mirë i pendimit është ky:

Pendimi që sjell jetë është një hir shpëtues, përmes të cilit mëkatari, prej një ndjesie të vërtetë të mëkatit të tij, dhe të kuptimit të mëshirës së Perëndisë në Krisht, kthehet tek Perëndia, me lëngatë dhe urrejtje për mëkatin e tij, me qëllimin e plotë dhe përpjekjen për një bindje të re.

Së bashku me pendimin, për shpëtim, ne duhet të kemi edhe besim vetëm tek Krishti dhe vepra e tij për shpëtimin tonë. Kjo është në fakt një prej temave qendrore të kësaj letre. Kapitulli i trembëdhjetë i kësaj letre njihet me të të drejtë si Kapitulli i Besimit. Pendimi i vërtetë gjithnjë të dërgon tek besimi i vërtetë shpëtues. Mëkatari kthehet nga mëkati tek Perëndia  i cili i ofron faljen nga mëkatet dhe jetën e re në Krishtin Jezus. Ja një përkufizim i mirë dhe i vlefshëm për tu mbajtur mend:

Besimi në Jezus Krisht është një hir shpëtues, përmes së cilit e marrim dhe mbështetemi vetëm në Atë për shpëtim, siç na është ofruar në ungjill.

Të vendosura së bashku pendimi dhe besimi formojnë shtresën bazë të themelit të besimit të Krishterë. Kjo shtresë korrespondon me doktrinën e shfajësimit përmes besimit. Jezus Krishti erdhi në këtë botë që të përmbushë për ne kërkesat e Ligjit të Perëndisë, që të vdesë për ne dhe në vendin tonë, një vdekje shpaguese për mëkatet tona. Për shkak të kësaj, besimtarët shpallen të shpaguar apo të shfajësuar përmes kësaj drejtësie të Krishtit që ne mund ta marrin vetëm përmes besimit, si instrumenti apo krahu që tërheq drejt mëkatarit Krishtin dhe drejtësinë e tij. Doktrina e Shfajësimit, si rrjedhim, është mentesha në të cilën varet dera e shpëtimit, dhe është kështu themeli i Krishterimit. Një keqkuptim sado i vogël i doktrinës së besimit, pendimit dhe shfajësimit është i rrezikshëm, sepse është një çarje në themel. Shfajësimi nga drejtësia e Krishtit është burimi i ujit të jetës. Hedhja e helmit të doktrinës së gabuar në këtë burim, bëhet mallkim e dënim për të gjithë ata që do të pinë prej saj.

Dyshja e grupit të dytë është pak më e vështirë për tu kuptuar: “e doktrinës së pagëzimeve dhe e vënies së duarve,” (6:2). Në Kishën e Hershme apostolike, pagëzimi dhe vënia e duarve ishin të lidhura ngushtë me njëra-tjetrën. Vendosja e duarve simbolizonte ardhjen apo rënien e Frymës së Shenjtë, që kishte lidhje me fillimin dhe hyrjen në jetën e Krishterë, që nga ana e saj simbolizohej nga pagëzimi. Kjo është arsyeja përse autori i Hebrenjve i vendos ato së bashku. Vendosja e duarve gjithashtu simbolizonte edhe bekimin, shërimin, dhe veçanërisht shugurimin për në shërbesë të Krishterë. Të marra pra së bashku, pagëzimet dhe vëniet e duarve kanë të bëjnë me fuqizimin që vjen nga Perëndia për të jetuar jetën Kristiane. Kjo njihet ndryshe si doktrina e Shenjtërimit. Diçka të ngjashme gjejmë edhe tek Rom. 6:2-4, ku Pali mëson mbi pagëzimin si një stimul nxitës për një jetë të Perëndishme e të shenjtë. Një përkufizim mirë i shenjtërisë është ky:

Shenjtërimi është puna falas e hirit të Perëndisë përmes së cilës ne ripërtërihemi në tërësinë e njeriut sipas imazhit të Perëndisë, dhe aftësohemi gjithnjë e më shumë të vdesim ndaj mëkatit dhe të jetojmë në drejtësi.

Dyshja e grupit të tretë të doktrinave bazë, që liston autori janë “e ringjalljes së të vdekurve dhe e gjyqit të përjetshëm.” Dyshja e parë flet për shfajësimin e besimtarëve, dysha e dytë flet për shenjtërimin e besimtarëve, dhe është thjesht logjike që dyshja e tretë të flasë për lavdërimin e besimtarëve, destinacionin e tyre pas vdekjes.

Thelbësore për shpresën e Krishterë është ngjallja nga të vdekurit që i pret besimtarët pas varrit, kjo është shpresa e lavdisë. Të gjithë të vdekurit do të ngjallen në ditën e madhe të gjykimit; ata që janë në Krishtin do të priten me gëzim e kurorëzim, ndërsa ata që e kanë mohuar në këtë jetë do të jenë të dënuar përgjithnjë për mëkatet e tyre.

Kjo pra është një përmbledhje e shkurtër e bazave të besimit të Krishterë, që së bashku me doktrinën e Personit dhe Veprës së Krishtit, përbën minimumin e mundshëm të një kredoje, të një sistemi besimi që duhet jo vetëm thjesht besuar, por studiuar e përvetësuar. Ky është themeli që duhet të studiojmë e mbi të cilin duhet të ngrihemi. Doktrinat pra janë: Doktrina e Shfajësimit, e aktit të hirit të Perëndisë me anë të së cilës mëkatari deklarohet e falur përmes gjakut të Krishtit; Doktrina e Shfajësimit, procesi përmes së cilës besimtari rritet në shenjtëri; dhe së fundi Doktrina e Lavdërimit, shpresa e madhe e të gjithëve që i kanë fiksuar sytë tek Krishti dhe tek dita në të cilën ne do të transformoheni në lavdi dhe do të merremi në qytetin qiellor për të kaluar përjetësinë me Perëndinë.

 

09-Humbja e Shpëtimit

Kini kujdes, vëllezër, se mos ndonjë nga ju ka zemër të ligë, mosbesimi, që të largohet nga Perëndia i gjallë, 13 por nxitni njeri tjetrin çdo ditë, derisa thuhet: “Sot”, që të mos ngurtësohet ndonjë nga ju prej mashtrimit të mëkatit. 14 Sepse ne jemi bërë pjestarë të Krishtit, në qoftë se do ta ruajmë të palëkundur deri në fund fillimin e besimit, 15 kur thuhet: “Sot, në qoftë se e dëgjoni zërin e tij, mos jini zemërgur si në ditën e kryengritjes”. 16 Kush janë ata që, mbasi e dëgjuan, e provokuan? A thua jo të gjithë ata që dolën nga Egjipti me anë të Moisiut? 17 Dhe kush qenë ata me të cilët u zemërua për dyzet vjet? A s’qenë vallë ata që mëkatuan, kufomat e të cilëve ranë nëpër shkretëtirë? 18 Dhe për cilët bëri be se nuk do të hynin në prehjen e tij, veç se për ata që qenë të pabindur? 19 Ne shohim se ata nuk mundën të hyjnë për shkak të mosbesimit. Heb. 3:12-19

Qëllimi pastoral i Letrës së Hebrenjve është ngulmimi deri në fund, në shpëtimin e dhënë nga Perëndia në Krishtin Jezus, ngulmin që duhet bërë në kontekstin e tundimeve dhe testimeve të shumta të jetës. Kështu, tema që përsëritet tek ky kapitull i tretë është “Sot, në qoftë se e dëgjoni zërin e tij, mos jini zemërgur si në ditën e kryengritjes” (Heb. 3:15; 7-8). Rebelimi për të cilin bëhet fjalë është ajo që lexojmë tek Numrat 14 dhe Eksodi 17, kur Izraelitët refuzuan që ti besonin Perëndisë përmes testimeve të shkretëtirës. Qëllimi i këtyre testimeve ishte provimi i besimit të tyre në Perëndinë. Ato testime janë të ngjashme edhe testimet e kësaj epoke të të Krishterëve kudo nëpër botë, dhe që përsëri kanë për qëllim që të na zbulojnë ne cilësinë e besimit tonë, apo siç thotë populli shqiptar, që të ta tregojë “se sa na vlen lëkura.” Izraelitët, për shkak të pasigurisë së jetës, urisë, rreziqeve e lodhjes, dështuan që ti besonin Perëndisë përmes besimit në Fjalën e Tij që u qe dhënë përmes Moisiut si Mediatori i Besëlidhjes së Vjetër. Duke përdorur ato ngjarje si një shembull të dhënë për instruktimin tonë, autori i Hebrenjve i paralajmëron lexuesit e tij që të mos bien në të njëjtin mëkat të rebelimit, të provokimit dhe të mosbesimit, veçanërisht tani që ne si të krishterë kemi Krishtin, Zotin tonë të Ngjallur e të ngritur lart si zotëruesi sovran i tërë botës.

Mësimet e Mosbesimit

Tre mësime kryesore duhet të nxjerrim nga shembulli i Izraelitëve ë humbën në shkretëtirë. Së pari, një fillim i mirë nuk garanton një përfundim të mirë. Vargu 16 thotë “Kush janë ata që, mbasi e dëgjuan, e provokuan? A thua jo të gjithë ata që dolën nga Egjipti me anë të Moisiut?” Ky grup njerëzish pat përjetuar fuqinë e krahut të Perëndisë, mrekullitë e shumta në favorin e tyre si edhe mallkimin e dënimin e madh që ra mbi Faronin dhe tërë Egjiptin. E megjithatë, i njëjti grup njerëzish u rebelua. Të njëjtën histori e gjejmë edhe në Kishën e Krishtit në përgjithësi në këto 2000 vitet e fundit, apo edhe në historitë personale të çdo besimtari.

Ne e fillojmë gjithnjë mirë dhe në mënyrë premtuese jetën tonë të besimit dhe udhëtimin tonë me Krishtin. Si besimtarë të rinj kemi provuar përjetime emocionale, shpirtërore, kemi parë gjëra të mrekullueshme që Perëndia ka bërë në ne dhe përmes nesh, por pas disa viteve ajo dashuria e parë vjen dhe ftohet. Pas disa vitesh të para të mrekullueshme besimi, shumë të krishterë janë po aq të ngurtë e të ftohtë në zemër sa edhe gurët e varrezave. Nëse i pyet për realitetin e tyre prezent shpirtëror, e devijojnë bisedën në përjetimet e kaluara, flasin për ditën se si bënë lutjen e shpëtimit, se si patën në të kaluarën përjetime emocionale dhe shpirtërore të veçanta, se si Perëndia iu është përgjigjur disa lutjeve specifike që kanë bërë, sikur duan të provojnë se mbështeten në përjetimet e kaluara dhe se për shkak të tyre, pavarësisht ftohtësisë së tyre si prej guri varri, pavarësisht rebelimit, mërmëritjeve, pakënaqësive e praktikisht një qëndrimi mosbesues ndaj Perëndisë, ata janë në besim dhe se nuk janë nën qortimin e dënimin e Perëndisë.

Por asnjeri prej të Krishterëve të sotëm nuk ka pasur ato përjetime si të Izraelitëve të kohës së Moisiut. Asnjëri prej nesh nuk ka parë me sytë e tij një det që të ndahet në dysh, apo goditje si ato të dhjeta që përjetuan Egjiptianët, apo manën në shkretëtirë, apo prezencën e Perëndisë në formën e resë apo të zjarrit që i drejtonte e i mbronte në shkretëtirë. Asnjëri prej nesh nuk ka përjetuar manifestime kaq spektakolare dhe të një magnitude kaq të madhe sa këta Izraelitë. E megjithatë, një fillim kaq i mirë nuk mundi që të zëvendësonte besimin e përditshëm në Zotin dhe ecjen e përditshme me të.

Kuptohet që për shumë ungjillorë, ky është një mësim që nuk gëlltitet kollaj. Ne besojmë në doktrinën biblike të sigurisë së shpëtimit. Bibla na thotë se të gjithë ata që i kanë besuar vërtetë Krishtit mund dhe duhet të kenë sigurinë e mjaftueshmërisë dhe e përsosmërisë së plotë të Krishtit si Shpëtimtari ynë, dhe si rrjedhim edhe të shpëtimit tonë. Jezusi tha “dhe unë u jap atyre jetën e përjetshme dhe nuk do të humbasin kurrë, e askush nuk do t’i rrëmbejë nga dora ime” (Gjo. 10:28). Por ne nuk duhet të harrojmë se Juda ishte prezent kur Krishti tha këto fjalë, por sepse ai nuk kishte besim, ky premtim i Krishtit nuk ishte për të. Nëse ne duam që të kemi sigurinë e plotë të shpëtimit tonë, ne duhet të vazhdojmë në besimin në Perëndinë dhe në ungjillin e Tij. Besimi ynë duhet të ngulmojë në sprova. Nëse ne duhet që të bëjmë të sigurt thirrjen dhe zgjedhjen tonë (2 Pje. 1:10), ne duhet që të japin frytet që shpëtimi prodhon dhe kërkon.

Izraelitët ishin të sigurt në shpëtimin e tyre për aq kohë sa ata ecnin në bindje me dhe nën Perëndinë. E njëjta gjë vlen dhe për ne. Nëse vazhdojmë që të ecim në besim dhe bindje ndaj Krishtit, ne mund të jemi të sigurt për shpëtimin tonë.

Së dyti, mësojmë se sa e rrezikshme është një zemër e ngurtë përpara Perëndisë. Heb. 3:15 na paralajmëron “Sot, në qoftë se e dëgjoni zërin e tij, mos jini zemërgur si në ditën e kryengritjes.” Kuptimi i fjalëve është i thjeshtë. E kundërta e një zemre të ngurtë është një zemër e butë dhe e ndjeshme dhe që penetrohet lehtë nga Fjala e Perëndisë, që transformohet lehtë prej instruktimeve të saj, që mallëngjehet e nxitet nga dashuria e Perëndisë, që preket e fitohet nga veprat madhështorë shpenguese të Perëndisë. Rreziku i një zemre të ngurtë është i madh, dhe këtë rrezik Krishti na e përshkruan e ilustron tek shëmbëlltyra e farës që bie në katër lloje të ndryshme toke (Mat. 13:4-19). Dhe ndoshta shembulli më i frikshëm në Bibël është ai i Faronit. Pavarësisht demonstrimeve madhështorë të fuqisë së Perëndisë, Faroni pati një zemër të ngurtë deri në pikën e shkatërrimit total të tij. Po kështu, po ata Izraelitë që ishin dëshmitarë pasojave të zemërgurësisë në rastin e Faronit, nuk e mësuan mësimin për veten e tyre apo përjetuan të njëjtin zemërgurësi dhe të njëjtin dënim nën dorën e Perëndisë.

Për këtë arsye një zemër e tillë quhet e ligë tek vargu 12 sepse i kthen kurrizin Perëndisë së gjallë. Tek vargu 17 ata që nuk besuan përshkruhen si ata që mëkatuan, dhe në vargun 18  thuhet se ishin të pabindur. Përkufizimi biblik është ky, mëkati është mosbindje, refuzimi praktik për të dëgjuar dhe bindur Fjalës së Perëndisë.

Parimi është se mosbesimi është origjina e çdo lloj mëkati. Shumë nga ata që e konsiderojnë veten të Krishterë, dhe që jetojnë në një formë rebelimi apo në ndonjë forme tjetër letargjie praktike dhe shpirtërore, kur i konfronton të thonë se besojnë, edhe pse jetojnë në mëkat. Por mëkati është fryti i mosbesimit që fshihet dhe dominon mendjet dhe zemrat e tyre. Nëse diku ka mëkat, aty ka mosbesim. Mëkati nuk është problemi i vërtetë, por mosbesimi. Mëkati është simptoma, sëmundja është mosbesimi. Mosbesimi është rrënja që ushqen të tërë pemën e mëkatit dhe frytet e saj.

Nga ana tjetër, besimi në Perëndinë është çfarë na bën ne që ti bindemi Atij. Noeu është një shembull i mirë. Ai i besoi Perëndisë dhe iu bind duke ndërtuar një anije në mes të kontinentit. Izraelitët nga ana tjetër nuk e njohën Perëndinë si Noeu, nuk i besuan premtimeve dhe kërcënimeve të Tij, dhe si rrjedhim u rebeluan në shkretëtirë. Prezenca e besimit apo e mosbesimit është në thelb të çdo çështje shpirtërore.

Kuptohet që mungesa e provave për ekzistencën e Perëndisë nuk është arsyeja që njerëzit nuk besojnë. Izraelitët nuk kishin asnjë lloj pretendimi se nuk kishin prova të mjaftueshme apo të pakontestueshme për ekzistencën e Perëndisë apo që Perëndia pat folur dhe qartë madje. Sepse zemrat e tyre ishin të ngurtësuara, gjithë ajo mori provash nuk prodhoi dot as besim e as bindje. Edhe sot, njerëzit nuk e mohojnë Perëndinë dhe Krishtin për arsye ideologjike apo filozofike, por për arsye morale. Njeriu ka një dashuri më të madhe për mëkatin, dhe kjo dashuri kërkon dhe shkakton një zemërgurësi ndaj Fjalës. Argumentet filozofike gjenden dhe ofrohen më vonë. Këtë kërkon autori i kësaj letre që ne si të Krishterë të mos bëjmë.

Së treti, duhet të vëmë re realitetin e zemërimit të Perëndisë ndaj mëkatit dhe mëkatarit. Tek vargu 17 shikojmë se mëkati i Izraelitëve provokoi Perëndinë. Tek vargu 18 lexojmë se për shkak të qëndrimit të tyre, Perëndia u betua se nuk do ti lejonte që të futeshin në prehjen e tokës së premtuar.

Shumë sot e konsiderojnë zemërimin një përgjigje të papërshtatshme për një Perëndi të dashurisë ndaj njeriut dhe mëkatit të tij. Perëndia duhet të jetë më shumë si ne, mendon njeriu modern, ai nuk duhet ta marrë mëkatin seriozisht. Por, ndryshe nga ne, Perëndia është përsosmërish i shenjtë dhe si rrjedhim është i detyruar që urrejtja e tij të ndizet kundra nesh. Natyra e vetë Perëndisë e bën jë reagim të tillë të detyrueshëm. Perëndia është një zjarr konsumues (12:29).

Shumë sot gjithashtu thonë se Perëndia dënon mëkatin pro jo mëkatarin, dhe se ai është i zemëruar me mëkatin dhe jo mëkatarin. Por evidenca biblike na zbulon të kundërtën. Nuk ishte mosbesimi që vdiq në shkretëtirë por mosbesuesit. Nuk ishin kockat e mëkateve ato që u dogjën në shkretëtirë, por kockat e mëkatarëve që u dergjën nga do qa ata shkuan. Në ferr, nuk digjen mëkatet, por vetë mëkatarët e pa-penduar. Sipas një llogarie, nga 603,550 (Num. 1:46) burra që dolën nga Egjipti, plus një numër të përshtatshëm grash dhe fëmijësh, i bie që 90 Izraelitë vdiqën çdo ditë për dyzetë vjet në shkretëtirë, derisa një gjeneratë e tërë u shua plotësisht. Tërë këto vdekje me siguri u kujtuan Izraelitëve mësimin që ne shpesh harrojmë, se “paga e mëkatit është vdekja” (Rom. 6:23).

Kjo për disa lexues mund të ngrejë pyetjen: “A përfunduan të tërë këta Izraelitë në ferr?” Përgjigja e shkurtë është se nuk e dimë dhe as nuk mund ta thotë njeri. Por gjithashtu dimë se kushdo që vazhdon në mosbesimin e një zemre të ngurtë deri në momentin e fundit të jetës shkon me siguri në dënimin e përjetshëm në ferr. Nga ana tjetër, premtimi i perëndisë është se kushdo që kthehet tek Ai në pendim e besim dhe zell për një bindje të re do të shpëtohet. Të gjithë ata Izraelitë që vazhduan në zemër-gurësin e tyre me siguria që kanë përfunduar ne ferr. Por nga ana tjetër nuk duhet që të harrojmë se Perëndia nuk i la ata pa mundësinë për tu penduar e besuar. Ai i dha atyre shërbesën e Tabernakullit, të Moisiut dhe Aaronit që ishin predikimi i ungjillit të Krishtit që do të vinte e që do të ishte qengji i sakrificës për mëkatet e tyre. Dy herë në ditë predikimi i fjalës së Perëndisë përmes leximit të Ligjit dhe ritualeve në Tabernakull i shpaloste atyre premtimin e Perëndisë dhe u ofronte atyre shpëtimin. Ky ishte hiri dhe dashuria e Perëndisë ndaj tyre, dhe të gjithë ata që u kapën pas Perëndisë përmes besimit dhe pendimit u shpëtuan nga ferri edhe pse nuk u lejuan sikundër edhe Moisiu që të futeshin në Tokën e Premtuar.

Mënyra e Luftimit

Çfarë u tha pak më lart duhet të na kujtojë jo vetëm mundësinë e shpëtimit që Perëndia iu dha Izraelitëve në shkretëtirë, por edhe mënyrën e luftimit të mosbesimit në ne sot. Këtë e gjejmë në inkurajimin e dyfishtë. Tek vargu 12 ai thotë “Vini re,” apo bëni kujdes, hapni sytë. Tek vargu 13 lexojmë “nxitni njëri-tjetrin çdo ditë.”

Ky është ilaçi kundra mosbesimit edhe për ne sot. Ne duhet që qëndrojmë roje zemrave tona dhe këtë ta bëjmë në kontekstin e bashkësisë së Krishterë, e Kishës lokale duke i inkurajuar të tjerët që të bëjnë të njëjtën gjë dhe duke marrë inkurajimin e të tjerëve që të bëjmë kujdes me zemrat tona. Nga natyra, ne jemi të pirur drejt mëkatit dhe kemi nevojë për çdo lloj ndihme që të mund të na ndihmojë që ti besojmë Perëndinë dhe ti ndryhemi Atij. Nëse besimi ynë nuk inkurajohet vazhdimisht ai bie në gjumë; nëse nuk ngrohet nxitja e përbashkët ai ftohet deri në vdekje; nëse nuk ngjallet ajo mpihet. Inkurajimi reciprok është ilaçi më i mirë kundra zemërngurtësisë dhe mosbesimit.

Termi që përdor autori tek vargu 13 për nxitje në Greqishten e vjetër është parakaleo. Prefiksi para përkthehet ti afrohesh nga anash, dhe termi kaleo është të thërrasësh. Për mendjen Biblike nxitja është si dy vrapues të së njëjtës skuadër, që vrapojnë së bashku pranë njëri-tjetrit dhe që i flasin njeri-tjetrit për ta mbaruar garën deri në fund.

Jeta Kristiane nuk është një ndërmarrje individuale por në ekip. Nëse besimtarët nuk ndajnë me njëri-tjetrin sfidat me të cilën ballafaqohen, nëse ne nuk hapemi ndaj të tjerëve dhe as nuk pranojmë që të na hapen të tjerët, rezultati do të jetë mashtrimi i mosbesimit dhe i mëkatit. Për aq kohë thuhet “sot,” pra jemi në këtë epokë testimesh dhe rreziqesh, si edhe Izraelitët, ne duhet që të rrimë vigjilentë e syhapur duke inkurajuar njëkohësisht të tjerët, çdo ditë, në gjërat e besimit.
Vargu 12 flet për mashtrimin e mëkatit. Në Bibël kjo shprehje shpesh herë i referohet mësuesve të rremë. Pali na paralajmëron për ta kur thotë “sepse ata nuk i shërbejnë Zotit tonë Jezu Krisht, por barkut të tyre, dhe me fjalë të ëmbla dhe të bukura gënjejnë zemrat e të thjeshtit?” (Rom. 16:18). Po kështu i referohet edhe filozofive të botës (Kol. 2:8), madje edhe këshilltarëve të gabuar (Fja.U. 12:5). Por mashtrimi i mëkatit nuk ka të bëjë vetëm me çështjet e mendjes por edhe të zemrës e ndjenjave. Zemrat tona janë mashtruese dhe nuk mund ti besohet. “Zemra gënjehet më tepër se çdo gjë tjetër dhe sëmuret në mënyrë të pashërueshme; kush mund ta njohë atë?” (Jer. 17:9). Tek Efesianëve 4:22 Pali thotë se natyra jonë njerëzore është e korruptuar e që prishet përmes epsheve mashtruese. Pra Bibla thotë, se ne nuk mund sa edhe ti besojmë zemrës tonë. Këtyre gjërave i shtohet edhe kërcënimi i një personi tepër të fuqishëm për ne njerëzit, i mashtruesit të vjetër, Djallit. Bibla thotë se Djalli, që i paraqitet shumë si Engjëlli i Dritës (2 Kor. 11:14), është mashtruesi më i madh që gënjen tërë njerëzimin drejt mëkatit dhe mosbesimit siç edhe bëri me Evën në Kopshtin e Edenit.

Të gjitha këto së bashku na e bëjnë mëkatin shumë tërheqës. Mëkati reklamon kënaqësi e lumturi por nuk ta jep pasi as nuk është në gjendje që ta japë. Problemi është se zemrat tona dëshirojnë që të mashtrohen. Kjo tendencë, e kombinuar me natyrën mashtruese të mëkatit në vetvete, shpjegon nevojën tonë për ti qëndruar roje zemrave tona si dhe njëri-tjetrit, madje që në momentin e parë të tundimit. E vërteta është se ne kemi nevojë që të ruajmë zemrat tona dhe kemi nevojë për inkurajim të vazhdueshëm për ta bërë këtë për shkak të botës që na rrethon, dhe mëkatit që penetron në të gjitha marrëdhëniet tona në familje, në punë apo në Kishë. Si rrjedhim, le të ruajmë zemrat tona dhe le të inkurajojmë njëri-tjetrin, që të mos biem pre e mashtrimit të mëkatit që do të na çojë në ngurtësimin e zemrave tona ndaj Perëndisë.

Në këtë kontekst, merr akoma më shumë kuptim urtësia e Perëndisë kur dha studimin e Biblës, lutjen, agjërimin, miqësinë e Krishterë, sakramentet e Pagëzimit dhe të Darkës së Zotit, shërbesën e pleqve dhe pastorëve të Kishës si një mbrojtje kundra mashtrimit të mëkatit. Në prezencën e këtyre bekimeve argumentet dhe ftesat e mëkatit e humbin forcën e tyre, ndërsa ne forcohemi dhe forcojmë njeri-tjetrin në besim dhe bindje. Qëllimi ynë pra është ngulmimi deri në fund që të futemi në prehjen e Perëndisë, dhe strategjia jonë është vigjilenca dhe inkurajimi i përbashkët. Kjo është një kauzë që e meriton çdo lloj bezdisje, investimi apo edhe sakrifice, pasi përfitimi është jeta e përjetshme. Për ketë le të futemi në një besëlidhje vëllazërore siç bënë burrat e perëndishëm të brezit të Mbretit Asa. Lexojmë tek 2 Kronikasve 15:12 se “Pastaj u zotuan me një besëlidhje të kërkojnë Zotin, Perëndinë e etërve të tyre, me gjithë zemër dhe me gjithë shpirtin e tyre.”

Mesazhi i Ungjillit

Pamë që një fillim i mirë nuk është i mjaftueshëm dhe as garanci për një fund të mirë. Ne duhet që të ngulmojmë e durojmë deri në fund të gjitha sprovat dhe sfidat e jetës, duke u mbajtur fort pas Krishtit për shpëtimin tonë. Autori e thotë këtë përsëri në përmbledhjen që e gjejmë tek vargu 14 “Sepse ne jemi bërë pjesëtarë të Krishtit, në qoftë se do ta ruajmë të palëkundur deri në fund fillimin e besimit.” Është pikërisht ngulmimi dhe durimi deri në fund që provon dhe demonstron faktin që ne me të vërtetë jemi bashkuar me Krishtin Zotin tonë, që me të vërtetë jemi të shpëtuar.

Por le të vëmë re se çfarë duhet të mbajmë apo në çfarë duhet të ngulmojmë deri në fund: “fillimin e besimit tonë.” Ne nuk duhet që të mbajmë deri në fund besimin në meritat, forcën apo drejtësinë tonë, por në ato të Krishtit. Besimi ynë duhet të jetë në fuqinë e shpëtimit që është kë Zotit tonë. Fillimi i besimit tonë është mesazhi i ungjillit që dëgjuam për herë të parë dhe që na shpëtoi që në atë herë të parë. Ungjilli që dëgjuam për herë të pare ishte mesazhi, lajmi i mirë jo vetëm i kryqëzimit e i ngjalljes së Krishtit, por se Perëndia i pat bërë këto gjëra për ne. Perëndia bëri për ne çfarë ne nuk mund të bënim për veten tonë. Biri erdhi tek ne në Fuqinë e Frymës për të na sjellë ne tek Perëndia po në fuqinë e Frymës. Kështu filloi besimi ynë. Ky ishte mesazhi i fillimit.

Ky është edhe mesazhi në të cilin ne duhet të vazhdojmë. Ungjilli nuk është një mesazh që ne duhet që ta dëgjojmë vetëm një herë, në fillim të jetës së Krishterë. Ungjilli që në na u shpall e që na shpëtoi, që na solli tek Krishti dhe që na bëri të Krishterë, i njëjti ungjill edhe na ruan edhe na shenjtëron. Prandaj, me dashuri dhe zell, le ta inkurajojmë njëri-tjetrin me mesazhin e ungjillit, me qëllim që asnjëri prej nesh të mos bie pre e mashtrimit të mëkatit. Pali na inkurajon e urdhëron “Ashtu si e keni marrë Krishtin Jezus, Zotin, ashtu, pra, ecni në të” (Kol. 2:6), përmes besimit në Birin siç na u bë i njohur në mesazhin e Ungjillit. Ungjilli nuk është ABC-ja e jetës Kristiane por i tërë alfabeti i saj, nga A-ja e deri tek Z-ja. Ungjilli nuk është minimumi i kërkuar i doktrinës që duhet të dijë e besojë njeriu që të hyjë ne Mbretërinë e Perëndisë, por edhe rruga që ne duhet të ecim përpara dhe të rritemi në këtë mbretëri. Ne nuk shpëtohemi nga ungjilli e shenjtërohemi nga meritat tona, Ungjilli vazhdon të jetë mënyra dhe mesazhi i rritjes tonë (Gal. 3:1-3), si dhe mënyra se si ne rifuqizohemi e rifreskohemi në ecjen tonë (Kol. 1:6). Ungjilli i fillimit të besimit tonë është zgjidhja e çdo problemi, çelësi i çdo dere, fuqia për të kaluar cdo barrierë, si dhe të gjitha testet e ditës së sotme të jetës Kristiane (Rom. 1:16-17). Prandaj autori na urdhëron “Kini kujdes, vëllezër, se mos ndonjë nga ju ka zemër të ligë, mosbesimi, që të largohet nga Perëndia i gjallë,” (Heb. 3:12).

07-Apostulli i Madh

Prandaj, o vëllezër të shenjtë, pjestarë të thirrjes qiellore, vështroni apostullin dhe kryepriftin e rrëfimit të besimit tonë, Jezu Krishtin, 2 i cili është besnik ndaj atij që e bëri, ashtu si qe edhe Moisiu në tërë shtëpinë e tij. 3 Sepse Jezusi është i denjë për më shumë lavdi se Moisiu, meqenëse ai që ndërton shtëpinë ka më shumë nder se shtëpia. 4 sepse çdo shtëpi ndërtohet prej dikujt, por ai që ka ndërtuar gjithçka është Perëndia. 5 Dhe Moisiu qe me të vërtetë besnik në shtëpinë e Perëndisë si shërbëtor, për të dëshmuar për të gjitha gjërat që duheshin thënë, 6 por Krishti, si bir, është mbi shtëpinë e tij dhe shtëpia e vet jemi ne, në qoftë se e mbajmë deri në fund guximin dhe mburrjen e shpresës. Heb 3:1-6

Letra Drejtuar Hebrenjve u shkrua që të inkurajonte të Krishterët nën persekutimet dhe presionet e shumta të kësaj bote, që të qëndronin fort në besimin e tyre në Jezus Krishtin. Heb 3:1-6 fillon me nxitjen që ne ti fiksojmë sytë tek Krishti dhe mbaron me inkurajimin që të mbahemi pas tij me kurajë dhe shpresë. Lidhja me kapitullin e kaluar është ky: Meqë Jezusi është ai që mundi vdekjen , djallin dhe mëkatin, atëherë “vështroni apostullin dhe kryepriftin e rrëfimit tonë, Krishtin Jezus.” Autori i quan lexuesit e tij “vëllezër të shenjtë, pjesëtarë të thirrjes qiellore,” dhe që si marrës të bekimeve të kryqit të Krishtit, janë gjithashtu të obliguar që të jetojnë për të.

Krishti më i madh se Moisiu

Arsyeja e inkurajimit për këtë pasazh, si edhe për të gjithë letrën, bazohet në faktin që Krishti dhe administrimi që ai i bën hirit të Perëndisë dhe Besëlidhjes së Tij është më i mirë se sa administruesit e besëlidhjes në Dhiatën e vjetër, si për shembull Moisiu. Vargu 1 flet për Krishtin si “apostulli dhe kryeprifti i rrëfimit tonë.” apostulli është një person i dërguar nga Perëndia për të folur dhe për të përfaqësuar Perëndinë tek njeriu. Prifti është një person i dërguar nga Perëndia për të folur dhe për të përfaqësuar njeriun tek Perëndia për ofrimit të sakrificave të gjakshme. Moisiu ishte personi i vetëm në Dhiatën e vjetër që mbante të dyja këto funksione, dhe që si i tillë, portretizonte Krishtin që do të vinte, Mediatorin e vërtetë dhe të madh ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Kështu, ndërsa kapitulli i parë dhe i dytë theksuan dhe provuar superioritetin e Krishtit mbi engjëjt, duke filluar me këtë varg, në këtë kapitull e në vazhdim do të lexojmë për superioritetin e Krishtit mbi Moisiun dhe administrimin e hirit sipas besëlidhjes së vjetër.

Autori thotë për Krishtin se “është besnik ndaj atij që e bëri, ashtu si qe edhe Moisiu në shtëpinë e Tij.” Lavdërimi më i madh që mund ti jepet një shërbëtori të shtëpisë së Perëndisë është ai është besnik. Por autori nuk ka për qëllim që ta krahasojë Jezusin me Moisiun dhe të thotë se janë shërbëtorë të të njëjtit kalibër, siç e prezantojnë sot media kudo nëpër botë, kur flasin për Judaizmin, Krishterimin dhe Islamin si religjione të barabarta dhe themeluesit e tyre si profetë të të njëjtit rëndësie dhe vërtetësie. Tek vargu 3, Jezusit na jepet si superior, sepse thuhet se “Jezusi është i denjë për më shumë lavdi se Moisiu, meqenëse ai që ndërton shtëpinë ka më shumë nder se shtëpia.” Mesazhi është i qartë, të Krishterët Hebrenj, nuk duhet të largohen nga Besëlidhja e Re në Krishtin për tu kthyer tek besëlidhja e vjetër e Judaizmit. Jezusi është superior madje edhe ndaj heroit më të madh të Besëlidhjes së Vjetër, dhe si rrjedhim, edhe administrimi i bekimeve të Perëndisë nën Krishtin është më superior se sa administrimi i bekimeve nën Moisiun.

Ky pasazh është interesant sepse na jep edhe perspektivën e Dhiatës së Re ndaj shërbesës së Moisiut, në fakt na ndihmon se si duhet ta interpretojmë tërë Dhiatën e Vjetër. Moisiu ishte me të vërtetë një shërbëtor besnik i Perëndisë, por Krishti është Biri i shtëpisë së Perëndisë, dhe trashëgimtar i saj, personi për të cilin ndërtohet kjo shtëpi dhe në fakt edhe personi që e ndërton këtë shtëpi. Kjo do të thotë se shërbesa e Moisiut nuk ishte në konflikt me shërbesën e Krishtit, dhe se puna e duarve të tija ishte pjesë e punës së Krishtit. Vargu 5 thotë se kjo ishte veçanërisht e vërtetë për detyrën e Moisiut si profet, sepse ai “qe dëshmi për të gjitha gjërat që duheshin thënë,” për Krishtin, personi dhe veprën e Tij, kohën dhe Kishën e Tij.

Kjo është arsyeja e konfliktit të Jezusit me Farisenjtë e kohës së tij. Farisenjtë e akuzonin atë se shkelte ligjin e Moisiut duke shëruar ditën e Sabatit. Por Moisiu, dhënësi i ligjit, ishte shërbëtori i Krishtit, dhe ligji ishte ligji i Krishtit. Aq më tepër që Jezusi ishte edhe përmbushja e igjit si dhe mësuesi i vërtetë i saj. Kjo është çfarë Jezusi po bënte në Predikimin në Mal (Matt 5:17). Pra Jezusi thotë se Moisiu e pat profetizuar personi dhe shërbesën e Tij, dhe madje i pat instruktuar dhe drejtuar njerëzit ër tek Krishti. Tek Gjoni 5 Jezusi u tha Farisenjve (Gjoni 5:45-46).

Moisiu ishte një shërbëtor-ndërtues në projektin e ndërtimit të shtëpisë të Birit dhe trashëgimtarit të Perëndisë. Cdo gjë në administrimin e Besëlidhjes së Vjetër nën Moisiun të drejtonte përpara për tek Krishti. Për shembull: Tabernakulli fliste për Perëndinë që jetonte në mes të njerëzve. Kjo është çfarë Krishti bëri si Emanueli-Perëndia me ne. Madje Apostulli Gjoni shkroi se (Gjoni 1:14). Viti i jubilesë në të cilin skllevërit liroheshin dhe toka i kthehej pronarëve të parë fliste për ditën e madhe të shpengimit që do të vinte në Krisht. Sakrifica e kafshëve fliste për verën e shlyerjes dhe shpengimit që Krishti do të realizonte në kryq. Prandaj dhe autori i letrës thotë se ligji i Moisiut, ritualet e Dhiatës së Vjetër ishin “hija e të mirave që kishin për të ardhur, dhe jo shëmbëllimi i vetë gjërave,” (10:1). Kur Moisiu solli manën nga qielli dhe bëri që uji të burojë nga shkëmbi, në fakt ata që hëngrën dhe pinë ato, “pinë nga Shkëmbi shpirtëror që i ndiqte ata, dhe ai Shkëmb ishte Krishti” (1 Kor. 10:4). Jezusi tha “Gjo 5:32-35.” Më vonë, kur ndodhi Shpërfytyrimi i Jezusit në lavdi në mal, përpara syve të dishepujve, Moisiu dhe Elija ishin atje, dhe diskutonin me Krishtin për eksodin e madh të tij, ku eksodi nën Moisiun ishte vetëm një portretizim i asaj që do të bënte Krishti, i vdekjes së tij në kryq për të na shpëtuar nga skllavëria e Egjiptit të mëkateve tona (Luka 9:30-31).

Kështu pra, Moisiu i pat dhënë Izraelit përshkrime e tipologji të mjaftueshme të Krishtit që do të vinte, hije të siluetës se Krishtit, të personit dhe veprës së tij që do të vinte, dhe që u përmbush në ardhjen e Tij. Në fakt madje Moisiu u pat profetizuar atyre shprehimisht për Krishtin që duhej të prisnin kur u pat thënë (L.Rip 18:15). Ashtu siç autori i letrës u pat shkruar të Krishterëve Hebrenj që të shkonin tek Krishti, dhe të kapeshin pas tij, autori thotë, se po kështu edhe vetë Moisiu u pat shkruar atyre një letër ku u thoshte që të kapeshin pas Krishtit, në fakt u pat shkruar atyre jo një, por pesë librat e parë të Dhiatës së Vjetër, dhe qëllimi i i tyre final ishte që të drejtonin tërë njerëzimin tek Jezus Krishti si Shpëtimtari i popullit të Tij, si apostulli dhe kryeprifti i madh i rrëfimit tonë, ndërtuesi i vërtetë i shtëpisë së Perëndisë.

Kush Eshte Shtëpia e Perëndisë

Por kush bën pjesë në shtëpinë e Perëndisë? Si duhet ta kuptojmë këtë shprehje? Vetë teksti i jep përgjigje kësaj pyetje: “Krishti si bir, mbi shtëpinë e tij, shtëpia e të cilit jemi ne” (vargu 6). Shtëpia që Jezusi po ndërton, në të cilin Moisiu ishte shërbëtor, është populli i Perëndisë.

Kjo është e rëndësishme pasi thekson vazhdimësinë ndërmjet Izraelit të Dhiatës së Vjetër dhe Kishës së Dhiatës së Re. Kuptohet që ka edhe ndryshim. Besëlidhja e Vjetër shikon përpara tek Krishti me kombin e Izraelit si shtëpi, ndërsa Besëlidhja e Re shikon pas tek Krishti me një popull ndërkombëtar, Kishën. Por pavarësisht ndryshimeve ndërmjet tyre për shkak të kontekstit të historisë së shpëtimit ku ndodhen ato, Izraeli dhe Kisha janë një. shtëpia e Perëndisë, populli i tij. Ky varg kështu, adreson gabimin teologjik të dispencionalizmit. Dispencionalizmi është një rrymë teologjike që thotë se Izraeli dhe Kisha janë dy gjëra të ndryshme në ekonominë e Perëndisë, se ato janë dy entitete të ndryshme, dhe se mënyra e shpëtimit të tyre janë të ndryshme. Në të vërtetë, shtëpia në të cilën Moisiu shërbeu, është shtëpia në të cilën Krishti është Zot, sepse janë e njëjta gjë. Dhiata e Re na jep përmbushjen e asaj që ishte premtuar dhe shpresuar në të vjetrën. Për shembull, përmbushja e tipologjisë së Tabernakullit dhe Tempullit është Kisha, që është shtëpia e Perëndisë, dhe që ndërtohet jo nga njeriu dhe mënyrat e njeriut por nga Krishti dhe fuqia e Ungjillit të Tij (Efesianëve 2:19-22; 1 Pjetrit 2:9-10). Pra, Izraeli i Besëlidhjes së Vjetër është gonxhja, dhe që më pas hapet e lulëzon në Kishën e Besëlidhjes së Re në Dhiatën e Re.

Nëse Kisha, pra bashkësia e besimtarëve, është populli i ri i Perëndisë dhe shtëpia e Tij, atëherë arsyeja që Perëndia po e ndërton këtë shtëpi është jo vetëm që ti japë lavdi emrit të Tij, por mbi të gjitha që të jetojë në të. Çfarë e vërtetë madhështore, Perëndia na ka shpenguar që ne të bëhemi banesa e tij (shiko Zbulesa 21:3).

Kjo është e vërtetë në dy nivele. Nëse ti o lexues ke ardhur tek Perëndia Ati përmes Birit, atëherë Ai jeton në ty dhe vepron në ty që të dëshirojë e të bëjë çdo gjë sipas vullnetit dhe qëllimit të tij të mirë, dhe këtë e bën me anë të Frymës së Shenjtë. Jezusi tha për frymën që do të dërgonte pa ngritjes: “qëndron me ju dhe to të jetë në ju,” (Gjoni 14:17). Kjo është jeta e Perëndisë në shpirtin e njeriut.

Por së dyti, ky realitet është akoma dhe më i vërtetë në bashkësinë e besimtarëve. Në fakt, përshkrimi në këtë pasazh thekson këtë dimension. Ne së bashku përbëjmë shtëpinë e Perëndisë; ai banon në mes nesh dhe në ne. Tek 2 Korintasve 6:16 Pali thotë “Dhe çfarë marrëveshje ka tempulli i Perëndisë me idhujt? Sepse ju jeni tempulli i Perëndisë së gjallë, sikurse tha Perëndia: ‘Unë do të banoj në mes tyre, dhe do të ec ndër ta; do të jem Perëndia i tyre dhe ata do të jenë populli im’.” Po kështu edhe Pjetri shkroi “edhe ju, si gurë të gjallë, ndërtohuni për të qenë një shtëpi frymërore, një priftëri e shenjtë, për të ofruar flijime frymërore, që i pëlqejnë Perëndisë me anë të Jezu Krishtit” (1 Pje. 2:5). Kisha është tempulli i shenjtë ku Perëndia i shenjtë banon në frymë, dhe ku adhurohet dhe shërbehet.

Shumë besimtarë dhe kisha lokale sot, nuk e marrin shumë seriozisht kishën, bashkësinë e shenjtorëve dhe adhurimin dhe shërbimin e përbashkët dhe publik të Perëndisë kur theksojnë përtej precedentit biblik një frymë të pashenjtë independence dhe individualizmi. Kisha nuk është një institucion njerëzor por trupi që vetë Perëndia ndërton dhe organizon, dhe ai vetë po ngre dhe në të cilën ai banon. Të jesh pjesë e kishës do të thotë që ti kesh rrënjët historike në popullin e Perëndisë dhe një lidhje shpirtërore me besimtarët e të gjithë kohërave dhe kontinenteve, në të kaluarën, në të tashmen, dhe në të ardhmen.

Dhiata e Vjetër na tregon gjeografinë e shpëtimit-ai person që donte të njihte dhe të njihej prej Perëndisë, që dëshironte ta përjetonte atë në mënyrë shpëtuese dhe adhuruese duhej që të bëhej pjesë e popullit të Perëndisë dhe të banonte me popullin e Perëndisë në prezencën e Perëndisë. Sigurisht që Perëndia është kudo, por mënyra e vetme për ta takuar atë në mënyrë shpëtuese ishte në mes të popullit të tij në Izrael, dhe më veçanërisht në Tempullin e tij. Sot, nëse do të takosh, njohësh e përjetosh Perëndinë duhet që të jesh përsëri pjesë e popullit të tij, e shtëpisë që ai ndërton, aty ky Fjala e tij predikohet dhe ku Emri i tij i Shenjtë adhurohet në frymë dhe në të vërtetë.

Kjo është arsyeja përse është e domosdoshme që një besimtar të jetë anëtar i një kishe lokale dhe besnike. Rritja Kristiane dhe dishepullimi ndodh në kontekstin e kishës, dhe është një ndërmarrje e përbashkët dhe jo një ekskursion i vetmuar dhe i pavarur.

Adhurimi i vërtetë i Perëndisë ndodh në një mënyrë të veçante në bashkësinë e shenjtorëve, në të cilën Perëndia premton që të na takojë dhe bekojë (Mateu 18:20). Prandaj dhe autori i letrës, disa kapituj më pas, na inkurajon që të mos heqim dorë nga të mbledhurit (Heb. 10:25), sepse grumbullimi i shenjtorëve për adhurim është banimi i Perëndisë në shtëpinë e Tij.

Prandaj nuk ka privilegj më të madh se sa të qenit një anëtar i kishës universale dhe i kishës lokale të Krishtit. Nuk ka as edhe një thirrje më të lartë se sa thirrja për të ofruar dhuntitë e talentet tona, kohën, energjinë dhe paratë për të ndërtuar shtëpinë që vetë Zoti ndërton.

Vështroni Krishtin

Le të vëmë re së fundi, nga ky pasazh, edhe thirrjen që autori apostolik, si rrjedhim i gjithckaje që u tha më lart, u lëshon lexuesve të tij dhe ne sot, dhe thirrja, me dy fjalë është thjesht kjo: Vështroni Krishtin.

Libri i Hebrenjve është një predikim inkurajimi dhe nxitjeje, dhe përfshin në të edhe shumë urdhra e madje fjali kushtëzore. Tek vargu gjashtë gjejmë një prej tyre: “por Krishti, si bir, është mbi shtëpinë e tij dhe shtëpia e vet jemi ne, në qoftë se e mbajmë deri në fund guximin dhe mburrjen e shpresës.”

Të Krishterët ungjillorë shpesh herë nervozohen nga deklarata të tilla që duket sikur mohojnë sigurinë e shpëtimit të besimtarëve të vërtetë, shpesh herë për shkak të teologjisë legaliste që është e mbushur me deklaratë kushtëzore të tipit “nëse bën këtë apo atë gjë, do të shpëtohesh.” Por këto urdhra dhe kushte vijnë nga Perëndia, dhe si rrjedhim janë jo vetëm të përshtatshme për ne por madje të domosdoshme. Qëllimi i këtyre deklaratave është që të inkurajojë besimin në kontekstin e vështirësive. Kështu, autori thotë: “Shtëpia e të cilit jemi ne, në u mbafshim fort, deri në fund, guximin dhe mburrjen e shpresës.”

Le të vëmë re së pari, thirrjen për të ngulmuar deri në fund. Nuk ka konflikt ndërmjet mësimit biblik se të gjithë besimtarët e vërtetë janë të sigurtë në dorën e Perëndisë, dhe mësimit po aq biblikk që thekson dhe urdhëron që të krishterët të ngulmojnë në besimin e tyre. I Krishteri i vërtetë do të vazhdojë të ngulmojë në besim deri sa të grumbullohen në qiell nga Perëndia. Por po kështu, i Krishteri i vërtetë provohet që është i tillë nga qëndrueshmëria që ai apo ajo ka në kalimin e sfidave të jetës dhe besimit. Ne jemi të shpëtuar vetëm me anë të besimit, kjo është e vërtetë, por testi i besimit tonë vjen përmes dëshirës dhe gatishmërisë për të ngulmuar dhe guxuar deri në fund, kur ndodhemi nën vështirësi apo madje edhe persekutim. Ata që nuk qëndrojnë e ngulmojnë deri në fund, siç bëri Juda apo Dema (2 Tim. 4:10), dëshmojnë përmes veprimeve të tyre që nuk kanë qenë kurrë të shpëtuar dhe as nuk kanë pasur ndonjë herë besimin shpëtues.

Pasazhi na thërret që të tregojmë guxim. Nga vjen guximi? Bibla thotë se guximi në vjen nga Perëndia, nga njohja e personit dhe e shpëtimit të tij, si dhe nga Fryma e Shenjtë, që Ai ia dërgon fëmijëve të tij të vërtetë.

Pra, e thënë ndryshe, kurajoja dhe guximi vjen nga shikimi. Ushtarët, në fushën e betejës shikojnë komandantin e tyre, që i udhëheq nga përpara, shikojnë flamurin tyre që u valëvitet në krah, shikojnë vëllezërit e armëve që u rrinë besnike, dhe marrin zemër. Kjo është çfarë ungjilli bën për të Krishterin. Ajo mbart dhe u tregon premtimin e Perëndisë se (Rom. 8:38-39). Njohja që vepra shpëtuese e Perëndisë është e sigurt, dhe që shpirti dhe trashëgimia jonë është i sigurt me të, na jep guximin për tu përballur me sfidat që i bien në short të Krishterit kudo nëpër botë.

Të gjithë komandantët e famshëm të historisë kanë pasur aftësinë që të impononin besim dhe guxim në ushtarët e tyre, thjesht përmes prezencës së tyre. Aleksandri i Madh, Cezari, Napoloni kishin një lloj aureole që i rrethonte dhe që i bënte t dukeshin të pamposhtur. Madje për Napoloni Bonapartin, ndoshta pushtuesi më i madh i historisë ushtarake, tregojnë se para betejës, i fuste gjeneralët në çadrën e tij të fushimit, që ta shikonin në sy përpara se të dilnin dhe të udhëhiqnin trupat e tij në fushën e betejës. Kuptohet që Napoleoni ashtu siç edhe të gjithë pushtuesit dhe gjeneralët e famshëm të njerëzimit humbën beteja dhe vdiqën. Madje edhe Aleksandri i Madh që nuk humbi asnjë betejë u mund nga vdekja. Por Krishti ngadhnjoi mbi të gjithë armiqtë e tij, e madje edhe mbi vdekjen. Besimi ynë është që ti mbajnë sytë tonë të fiksuara në kapitenin e shpëtimit tonë, le të shikojmë fytyrën e Krishtit, që ndërsa një herë u zbukurua më një kurorë ferrash, sot mban kurorën e lavdisë në atë të Perëndisë. Heb 2:9 na kujton se “por shohim Jezusin të kurorëzuar me lavdi dhe me nder për vdekjen që pësoi; ai u bë për pak kohë më i vogël se engjëjt, që me hirin e Perëndisë të provonte vdekjen për të gjithë njerëzit”. Kjo ishte çfarë Stefani, martiri i parë i kishës pa kur po e vrisnin. Veprat e Apostujve 7:55-56 na tregon, se ndërsa vrasësit e tij ishin mbledhur rreth tij që ta vrisnin me gurë, “Por ai, mbushur me Frymë të Shenjtë, i nguli sytë nga qielli, pa lavdinë e Perëndisë dhe Jezusin që rrinte në këmbë në të djathtën e Perëndisë, dhe tha: ‘Ja, unë po shoh qiejt e hapur dhe Birin e njeriut që rri në këmbë në të djathtën e Perëndisë’.” Me këtë pamje para syve ai mbajti fort deri në fund guximin e tij dhe mburrjes e shpresës që kishte në Zotin e tij, aq sa ai gjeti madje edhe hir në zemrën e tij për të kërkuar për faljen e vrasësve të tij, njëri prej të cilëve ishte edhe vetë Pali.

Le të jetë Jezus Krishti flamuri yt, burimi i guximit tënd. Fiksoi sytë e tu tek Jezusi, medito mbi plotësinë e veprës së tij për ty, e dashurisë së tij që e bëri të mbarte mëkatet e tua në kryqin e Golgotës. Nëse ndërgjegjja, bota apo satani të akuzon dhe të thotë, “Ja sa i madh është mëkati yt,” ti thuaji “Ja sa më i madh është Shpëtimtari im.”

Kuptimi i Ngjalljes së Krishtit

Qoftë bekuar Perëndia edhe Ati i Zotit tonë Jezu Krisht, i cili me anë të mëshirës së tij të madhe na rilindi për një shpresë të gjallë me anë të ringjalljes së Jezu Krishtit prej së vdekurish. 1 Pjetrit 1:3

Jetojmë në një botë depresionuese, që përdhos atë që është e shenjtë dhe e shtrenjtë, që inverton vlerat, një botë në të cilën ligësia duket se fiton në çdo raund të ndeshjes, dhe që të shtyn të mos kesh shpresë. Në fakt, shumica e shqiptarëve sot vuajnë nga mungesa e shpresës dhe madje edhe e arsyes për ekzistencë. Dhe nuk ka se si të jetë ndryshe. Ngado që hedhim sytë shikojmë prova të pafund të mëkatit njerëzor dhe të mallkimit që i ka rënë njeriut për shkak të mëkatit dhe rebelimit tonë kundra Perëndisë. “Mbarë bota e krijuar rënkon dhe është nën mundim,” (Romakëve 8:18-22).

Për shumë metoda e shpëtimit është mendimi pozitiv, arsimimi, punësimi. Shumë të tjerë e shikojnë politikën dhe shtetin si zgjidhja e problemeve të njerëzimit. Por 6,000 vjet histori njerëzore provon të kundërtën. Njerëzimit duhet që ta shikojë realitetin e tij në sy, ta quajë mëkatin “Mëkat!”, dhe të kthehet tek Perëndia, dhe ta kërkojë shpëtimin e ndryshimin, rilindjen dhe jetën e re tek Ai.

Në fakt, Perëndia që na ka krijuar e na do nuk ka ndenjur duar-kryq. Ai ka siguruar rrugën e shpëtimit dhe të ndryshimit. Ky është Ungjilli, Lajmi i Mirë që ne si të Krishterë festojmë sot në këtë ditë Pashke. Ne si të Krishterë besojmë dhe shpallim sot, se ka një lajmë jashtëzakonisht të mirë për këtë njerëzim të zhytur në depresion, ligësi, vuajtje e mungesë shprese. Ky lajm i mirë nuk është se ne duhet të bëjmë diçka për vetën tonë, por se Perëndia ka bërë për ne atë që ne nuk mund ta realizojmë për vetën tonë. Ky nuk është një mendim pozitiv apo ndryshim perspektive, por një realitet i ri i siguruar nga Krishti në hirin dhe fuqinë e Perëndisë.

Apostulli Pjetër, i shkruan tërë të Krishterëve këto fjalë: “Qoftë bekuar Perëndia dhe Ati i Zotit tonë Jezus Krisht, i cili me anë të mëshirës së tij të madhe, na rilindi për një shpresë të gjallë, me anë të ringjalljes së Jezus Krishtit prej së vdekurish,” (1 Pjetrit 1:3). Një shpresë e gjallë me anë të ringjalljes së Krishtit. Kjo është në fakt jo vetëm çfarë Perëndia ka bërë, por edhe oferta e tij për ne sot. Sepse kjo shpresë, ky lajm i mirë është në fakt mesazhi më i nevojshëm e më i mirë që bota mund të dëgjojë, që ka nevojë të dëgjojë sot. Përse është ngjallja e Jezus Krishtit lajmi më i mirë që bota mund të shpresojë e dëgjojë sot? Arsyet janë të shumta: Sepse është një lajmë i vërtetë i një ngjallje të vërtetë. Sepse vjen pas një mundimi e vuajtje të gjatë të racës njerëzore. Por edhe për shkak se çfarë ajo provon dhe siguron për njeriun. Dhe ky është fokusi i këtij mesazhi.

Çfarë provon dhe siguron ngjallja e Krishtit nga të vdekurit?

Ekzistenca e Perëndisë së Vërtetë

Së pari, ngjallja e Krishtit nga të vdekurit provon që ka një Perëndi dhe që ai është Perëndia i Biblës. Çdo pasojë e ka një shkak. I vetmi shkak i mjaftueshëm që të mund të shpjegojë ngjalljen e Krishtit nga të vdekurit është Perëndia i Biblës. Për ata që e kanë lexuar historinë e Krishtit që gjenden në Ungjijtë, e dinë që kur ai ishte dhe shërbeu këtu në tokë, ai foli shumë për Perëndinë e vërtetë dhe rrugën e shpëtimit. Perëndinë ai e quante “Perëndia i Abrahamit, Isakut dhe Jakobit,” me fjalë të tjera, Perëndia i Biblës dhe dashuria e Tij për njerëzimin, së bashku me zgjidhjen që ky Perëndi i jepte problemit njerëzor, ishte për çfarë predikoi Krishti.

Por Krishti gjithashtu tha edhe se njerëzimi do ta kryqëzonte dhe do ta vriste. Ai dha edhe shumë e shumë detaje se si do të ndodhte kjo gjë. Por ai gjithashtu tha edhe se pas tri ditësh i vdekur, Perëndia i Biblës, Perëndia i Abrahamit, i Isakut dhe i Jakobit do ta ngjallte Krishtin nga të vdekurit. Kjo ishte një deklaratë e jashtëzakonshme dhe e pamundur për tu plotësuar në çfarëdolloj mënyre. Për shekuj e mijëvjeçarë, njerëzit kanë ardhur në këtë botë përmes lindjes dhe kanë dalë prej saj përmes vdekjes për të mos u rikthyer më kurrë. Por ky njeri, Ky Jezus i titulluar Krisht, nuk heziton që të deklarojë se historia e tij do të jetë absolutisht tjetër dhe e kundërt nga jeta e çdo njeriu tjetër të zakonshëm që ka jetuar para apo pas tij.

Ky në vetvete ishte testi i madh për Perëndinë që Krishti predikonte, për ekzistencën e tij, për fuqinë e tij, për dashurinë e tij për njerëzimin. Dhe Perëndia i Krishtit, Perëndia i Biblës e provoi veten e tij të ishte Perëndia i vërtetë, i dashurisë, i shpëtimit, në fakt Perëndia i jetës dhe jo i vdekjes. Perëndia i Biblës bëri për Krishtin pikërisht të gjitha ato gjëra që Krishti pat thënë se ai do të bënte. Ngjallja e Krishtit nga vdekja, pas tri ditësh në varr, është prova e patjetërsueshme që Perëndia që i bëri këto gjëra vërtetë ekziston dhe se është Perëndia i vërtetë.

Hyjnia e Jezus Krishtit

Së dyti, ngjallja e Krishtit nga të vdekurit provon edhe identitetin hyjnor të Jezus Krishtit. Kur Jezus ishte në tokë, ai deklaroi se ishte një dhe i barabartë me Perëndinë, dhe që Perëndia i Biblës do ta ngjalltë atë pres së vdekurish, tre ditë pas ekzekutimit me kryqëzim nga autoritetet Romake. Nëse nuk do të ndodhte kështu, atëherë Jezusi i Nazarett isht ose një lunatik, një i çmendur i shkallës së parë, ose një mashtrues par-exellent, ose një blasfemues pa pikën e respektit për të shenjtën dhe Perëndinë. Nëse fjalët e tij do të dilnin të vërteta, atëherë ai ishte me të vërtetë Biri i Perëndisë, në fakt vetë Perëndia i mishërizuar në trup njeriu e i zbritur në tokë për bekimin e shpëtimin tonë.

Por fakti i ngjalljes së Krishtit nga të vdekurit, me të vërtetë provoi se ai jo vetëm se thoshte të vërtetën, për sa i përket shpëtimin të njerëzimit nga mëkatit, por mbi të gjitha, se ai ishte vërtetë Perëndi. Ngjallja e Krishtit nga të vdekurit ishte vula e Perëndisë që certifikonte deklaratën e Krishtit se ai ishte Perëndi. Apostulli Pal, disa vite më vonë do të shkruante për rëndësinë e ngjalljes këto fjalë: “Jezus Krishti…lindur nga fara e Davidit sipas mishit…deklaruar Bir i Perëndisë në fuqi, sipas Frymës së shenjtërisë nëpërmjet ringjalljes prej së vdekurit,” (Romakëve 1:2-4). Ky është lajm i mirë. Nëse Krishti ishte Perëndia i mishëruar, nëse Jezusi është Perëndi, atëherë Perëndia është si Jezusi. Pra, Perëndia i vërtetë, ai i Biblës, nuk është një Perëndi distant dhe i painteresuar për ne, as arbitrar, por një Perëndi i mirë, një Perëndi i dashurisë, një Perëndia që na deshi ne aq shumë sa që erdhi në mesin tonë, mbarti mbi veten e tij hallet, mëkatet, fajet e mallkimet tona dhe e dha veten e tij si shpagim për të na çliruar ne. Perëndia erdhi tek njeriu, dhe vdiq në vend të njeriut, për të paguar për borxhin e njeriut ndaj Perëndisë. Që vetë Perëndia i ka bërë këto gjëra për ne në personin dhe veprën e Jezus Krishtit u vërteta nga ngjallja e tij prej së vdekurish.

Shfajësimi nga Perëndia

Së treti, ngjallja e Krishtit nga të vdekurit provon edhe shfajësimin tonë nga Perëndia. Të gjithë ata që i besojnë Jezus Krishtit, që kapen pas këtij Perëndie të mishëruar përmes krahëve të besimit, janë të shfajësuar nga Perëndia në tribunalin e Perëndisë. Bibla thotë se Jezus Krishti “u dha për shkak të fyerjeve tona, dhe u ringjall për justifikimin tonë (shfajësimin)” (Romakëve 4:25).

Si funksionon kjo gjë? Jezusi pat deklaruar se vdekja e tij to të shlyente fajin dhe borxhin që njeriu i ka Perëndisë. Ai tha se “Biri i njeriut erdhi…për të shërbyer dhe për të dhënë jetën e tij si çmim për shpengimin e shumë vetëve,” (Mateu 20:28). Dhe ai vdiq edhe siç tha se do të vdiste. Lexojmë në Bibël gjithashtu edhe se “Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne…në fakt, ndërsa ishim armiq, u pajtuam me Perëndinë nëpërmjet vdekjes së Birit të tij, por akoma dhe më shumë tani, që jemi pajtuar, do të shpëtohemi nëpërmjet jetës së tij,” (Romakëve 5:8-10). Pra, vdekja e Jezusi shlyen mëkatin e njeriut, sipas Jezusit dhe Biblës. A është kjo e vërtetë? Cila është prova që kemi?

Apo e thënë ndryshe, çfarë sigurie kemi që Perëndia e pranoi sakrificën që Krishti bëri për ne si të plotë dhe të mjaftueshme? Po sikur Krishti të ketë mëkatuar ndërsa ai ishte në tonë? Kjo do ta bënte sakrificën e Krishtit të vlefshme vetëm për vetën e tij, për shlyerjen e vetvetes dhe “nuk do të ngelte gjë për ne të tjerët,” nga sakrifica e tij! A mëkatoi Krishti? Apo e ruajti ai shenjtërinë tij për ne? A ishte e mjaftueshme sakrifica e tij për ne? A u pranua sakrifica e tij për ne nga Perëndia Ati?

Kalojnë tre ditë dhe Krishti ngjallet nga të vdekurit. Ngjallja e tij vërtetoi deklaratat e Krishti. Ngjallja e tij provoi se ai ishte i pamëkatë deri në fund, i shenjtë e i pranuar nga Perëndia. Ngjallja e tij gjithashtu provon edhe se sakrifica e tij ishte e shenjtë, e plotë, e mjaftueshme dhe e pranuar nga Perëndia si e tillë. Vdekja e tij në kryq ishte pagesa për mëkatet tona. Ngjallja e tij ishte prova se jemi të shfajësuar, të shpaguar, të justifikuar në tribunalin e Perëndisë. Ngjallja është si të thuash mandati i arkëtimit. Pagesa është ofruar dhe pranuar. Ne jemi të lirë nga faji, dënimi dhe mallkimi i mëkateve tona. Prandaj dhe Apostulli Pal thotë: “Kush është ai që do të padisë të zgjedhurit e Perëndisë? Perëndia është ai që i shfajëson! Kush është ai që do ti dënojë? Krishti është ai që vdiq, por për më tepër u ringjall; Ai është në të djathtë të Perëndisë dhe ndërmjetëson për ne!” (Romakëve 8:33-34).

Fuqi për një Jetë të Re

Së katërti, ngjallja e Krishtit nga të vdekurit provon se besimtari, në fuqinë e Krishtit, ka një fitore të mbinatyrshme mbi mëkatin në jetën e tij, sepse Jezusi i siguroi atij përmes kësaj ngjallje fuqi të mbinatyrshme për këtë gjë. Ose pak më shkurt: Ngjallja e Krishtit na fuqizon ne për një jetë të re. Ngjallja e Krishtit është burimi i shpresës së gjallë që ne kemi për të fituar luftën tonë kundra mëkatit që vazhdon e militon në qenien tonë. Kur ne i besojmë Krishtit, që është vepër e Frymës së Shenjtë, ne në fakt i bashkohemi Krishtit, futemi në një union me atë, dhe kështu çdo ditë e më shumë, ne vdesim me atë për sa i përket mëkatit dhe jetojmë me të një jetë të re. Bibla deklaron se “Në [Krishtin] që vdiq, vdiq për mëkatin një herë e për gjithmonë; por në atë që rron, rron për Perëndinë. Kështu edhe ju, konsideroheni veten të vdekur për mëkatin, por të gjallë për Perëndinë, në Jezus Krishtin, Zotin tonë,” (Romakëve 6:10-11). Në mënyrë të ngjashme lexojmë edhe disa vargje më poshtë që “Në qoftë se Fryma e Atij që e ngjalli Krishtin prej së vdekurish banon në ju, ai që e ngjalli Krishtin prej së vdekurish do t’ju japë jetë edhe trupave tuaj vdekatarë me atë të frymës së tij që banon në ju,” (Romakëve 8:11, krahasoje me Efesianëve 2:4-6; Kolosianëve 3:1-4; 2 Korintasve 5:17).

Mesazhi i Pashkës, lajmi i mirë i ungjillit është që kushdo që i është bashkuar Krishtit me anë të besimit, ka pjesën e tij në fitoren e Krishtit mbi mëkatin dhe vdekjen. Kjo pjesë që besimtarët kanë në fitoren e Krishtit, nuk është thjesht një status përpara Perëndisë, por një gjendje e re bindje. Ata që ia kanë bashkuar vetën Krishtit të kryqëzuar e të ringjallur nuk janë më nën dominimin e mëkatit, nuk janë më skllevër të mëkatit, por janë bërë “skllevër” të drejtësisë së Perëndisë (Romakëve 6:18).

Kjo është hipokrizia e të gjithë atyre që e quajnë veten besimtarë Ungjillorë, Katolikë apo Ortodoksë, por që e nxjerrin besimin e tyre nga sirtari vetëm për Pashkë e për Krishtlindje, i pastrojnë pluhurin, dhe mendojnë apo shpresojnë se kanë ndonjë pjesë me Krishtin. Këta veprojnë sikur mund të deklarojnë se “Krishti u Ngjall!” gjatë pashkës por pa e deklaruar atë me vepra gjatë vitit, se mund të rrëfejnë Krishtin një herë në vit por pa pasur pjese në jetën e re të Krishtit. Bibla insiston se “nëse dikush është në Krishtin, ai është një krijesë e re; gjërat e vjetra kanë shkuar, dhe gjërat u bënë të reja,” (2 Korintasve 5:17).

Ngjallja e Besimtarëve nga Vdekja

Së pesti, ngjallja e Jezusit nga vdekja provon edhe jetën tonë të përjetshme me Jezusin, në lavdinë përtej varrit. Ngjallja e Jezusit premton dhe garanton edhe ngjalljen tonë të lavdishme nga të vdekurit, dhe jetën tonë të përjetshme me Perëndinë. Vini re premtimin e Krishtit. Pak para se sa Krishti të kryqëzohej ai premtoi kështu: “Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndinë, besoni dhe në mua! Në shtëpinë e Atit tim ka shumë banesa, unë po shkoj t’ju përgatis një vend. Dhe kur të shkoj e t’ju përgatit vendin, do të kthehem dhe do t’ju marr pranë meje, që aty ku jam unë, të jeni edhe ju,” (Gjoni 14:1-3). A po përgatit Krishti një vend për ne tek Ati? A mund ti besojmë fjalës së tij? Ngjallja e tij deklaron se premtimi i tij është i vërtetë dhe se ai u ngjall që të përgatisë atë vend të përjetshëm për ne.

Ngjallja e Krishtit është edhe garancia e jetës tonë të përjetshme, e ngjalljes tonë. Ky është argumenti i gjatë dhe i detajuar i Apostullit Pal tel kapitulli i pesëmbëdhjetë i Letrës së Parë Drejtuar Korintasve. Thelbi i argumentit të tij atje është se nëse nuk ka ngjallje për besimtarët nuk ka as për Krishtin, sepse ngjallja e Krishtit është e lidhur pazgjithmërisht me ngjalljen e të gjithë atyre që i besojnë atij:

“Por tani Krishti u ngjall prej së vdekurish, dhe është fryti i parë i atyre që kanë fjetur. Sepse, ashtu si erdhi vdekja me anë të një njeriu, kështu erdhi edhe ringjallja e të vdekurve me anë të një njeriu. Sepse, ashtu sikur të gjithë vdesin në Adamin, kështu të gjithë do të ngjallen në Krishtin, por secili sipas radhës së vet: Krishti, fryti i parë, pastaj edhe ata që janë të Krishtit, në ardhjen e tij.” (1 Korintasve 15:20-23)

Ngjallja e Krishtit është ngjallja jote, jeta e përjetësomë e Krishtit është jeta jonë, se jeta jonë është e fshehur në atë të Krishtit, kur i kemi besuar atij.

Një Shpresë e Gjallë

Në mes të kësaj bote që jetojmë, ngjallja e Jezus Krishtit është gjithnjë për besimtarët themeli i një shprese të madhe, i një shprese të gjallë. Prandaj dhe Apostulli Pjetër, dhe ne me të sot, plot gëzim themi “Qoftë bekuar Perëndia dhe Ati i Zotit tonë Jezus Krisht, i cili me anë të mëshirës së tij të madhe, na rilindi për një shpresë të gjallë, me anë të ringjalljes së Jezus Krishtit prej së vdekurish,” (1 Pjetrit 1:3). Ne kemi një shpresë të vërtetë, të bazuar mbi një peron të vërtetë, të gjallë, hyjnor, i cili fitoi për ne mbi mëkatin, mbi vdekjen, e madje edhe mbi këtë botë. Shpresa që kemi nuk bazohet në fuqinë apo meritat tona, as në politikën a shtetin, as në fuqinë e arsimimit apo të menduarit pozitiv. Shpresa jonë është në fakt një person. Prandaj është e gjallë. Shpresa jonë është vetë personi i gjallë i Jezus Krishtit.

Ngjallja e tij është pika e kthimit në historinë e shpëtimit mbarëbotëror. Sot, ne jetojmë në pritshmërinë fryteve që pasojnë ngjalljen e Zotit tonë. Jetojmë me pritjen e Ardhjes së Dytë, kur forca e plotfuqishme e Perëndisë në Krishtin, ajo forcë që mundi mëkatin, shkatërroi vdekjen, dhe mundi djallin, do të na shpaloset plotësisht.

Ngjallja e Krishtit nga vdekja është një lajm i mirë edhe sepse kërkon me detyrim prej nesh reagimin tonë. Ka disa lajmë që nga natyra e tyre janë të kufizuara. Kur një parti fiton zgjedhjet, për shembull, ky është një lajm i mirë për ndjekësit e saj, por jo për ndjekësit e palës tjetër. Gati çdo lajm i mirë njerëzor e ka këtë natyrë të kufizuar, nuk është një lajm i mirë për të gjithë. Por nuk është kështu me Ungjillin e Perëndisë. Ngjallja e Krishtit nga të vdekurit është një lajm i mirë për tërë njerëzimin, sepse përfitimet e Kryqit dhe të ngjalljes së Krishtit mund ti aplikohen kujtdo që kthehet tek Perëndia përmes besimit tek Krishti. Ky është lajmi dhe oferta e mirë e Krishterimit. Kjo është zemra e Krishterimit. Krishterimi i vërtetë është Krishti, i kryqëzuar për ty, i ngjallur për ty.

5 Prill, E Diela e Pashkës 2015

Gjak dhe Ujë

Duke qenë se ishte dita e Përgatitjes, me qëllim që trupat të mos qëndronin në kryq të shtunën, sepse ajo e shtunë ishte një ditë me rëndësi të veçantë, Judenjtë i kërkuan Pilatit që atyre t’u thyheshin kërcinjtë dhe të hiqeshin që andej. ³² Ushtarët, pra, erdhën dhe ia thyen kërcinjtë të parit dhe pastaj edhe tjetrit që ishte kryqëzuar me të; ³³ por, kur erdhën te Jezusi, dhe si panë se ai tashmë kishte vdekur, nuk ia thyen kërcinjtë, ³⁴ por njëri nga ushtarët ia tejshpoi brinjën me një heshtë, dhe menjëherë i doli gjak e ujë. ³⁵ Dhe ai që ka parë, ka dëshmuar për këtë, dhe dëshmia e tij është e vërtetë; dhe ai e di se thotë të vërtetën, që ju të besoni. ³⁶ Këto gjëra në fakt ndodhën që të përmbushet Shkrimi: “Nuk do t’i thyhet asnjë eshtër”. ³⁷ Dhe akoma një Shkrim tjetër thotë: “Do të vështrojnë atë që e kanë tejshpuar”.Gjoni 19:31-37

Interesante dhe e vërtetë është një shprehje e pastorit të famshëm Baptist Anglez, Princit të Predikuesve, Çarls Spurgeon, i cili shkroi se, “Zakonisht skrupujt religjiozë parazitojnë në një ndërgjegje të vdekur.” Në ngjarjet që na renditen në këtë pasazh, gjejmë në funksionim pikërisht këtë parim. Drejtuesit religjiozë të Izraelit që nuk kishin skrupuj për sa i përket vrasjes së Mesisë, kanë skrupuj për sa i përket trupit të tij që varet në kryq. Ata që në mënyrë të kundra ligjshme kanë arrestuar me tradhti, që e kanë akuzuar pa siguruar dy dëshmitarë, dhe që madje as nuk kanë marrë dëshminë e vetë të akuzuarit, ata që po vrasin një të pafajshëm, janë po ata që kanë skrupuj për sa ai përket thyerjes së sabatit. Tek Ungjijtë lexojmë se ata refuzuan që të hynin në pretoriumin Romak që të mos bëheshin të papastër, por të mund të hanin pashkën (Gjoni 18:29), nuk kanë frikë nga papastërtia e derdhjes së gjakut të pashkës së vërtetë, Jezus Krishtit, vetë Birit të Perëndisë dhe Mesisë së tyre. Ky është konteksti historik dhe arsyeja e tejshpimit me heshtë në brinjë të Jezusit, prej nga e cila rrodhi gjak dhe ujë.

Derdhja e Gjakut dhe e Ujit

Zakoni i Romakëve, si edhe i Kartagjenasve apo i Persëve përpara tyre, ishte që ti linin të varur në kryq trupat pa jetë të të dënuarve të tyre, deri sa të kalbeshin atje apo ti kishin ngrënë shpendët grabitqarë. Por në Palestinë gjërat funksionon pak ndryshe. Shumë aspekte të jetës së kombit qeveriseshin jo prej Ligjit Romak por prej Ligjin të Moisiut. Si për shembull, viktimat e kryqëzuara lejoheshin që të varroseshin. Ligji i Moisiut shkruante, “Në rast se dikush ka kryer një krim që meriton vdekjen dhe ka pësuar vdekjen, dhe ti e ke varur në një dru, ²³ kufoma e tij nuk do të rrijë tërë natën mbi pemën, por do ta varrosësh po atë ditë; sepse ai që rri varur është i mallkuar nga Perëndia, dhe ti nuk do ta ndotësh tokën që Zoti, Perëndia yt, të jep si trashëgimi” (Ligji i Ripërtërirë 21:22-23). Ligji kërkonte gjithashtu që ekzekutimet të mos bëheshin në ditën e festave fetare, siç edhe ishte rasti i Pashkës. Në respekt ndaj këtyre ligjeve, (edhe pse këta kishin treguar aspak  respekt ndaj Ligjdhënësit), drejtuesit fetarë shkuan tek Pilati duke i kërkuar që të përshpejtonte vdekjen e tre të kryqëzuarve duke u thyer këmbët. Ishte një fenomen i njohur që një person i gozhduar në mund të rezistonte madje edhe disa ditë i varur atje. Por nëse do ti thyheshin këmbët, e tërë pesha e trupit do të binte mbi diafragmën dhe i kryqëzuari do të vdiste shumë shpejt nga asfiksimi.

Sigurisht që Pilati nuk e pati problem se çfarë do të ndodhte me trupat apo se sa shpejt do të vdisnin të kryqëzuarit. Dhe kështu ua plotësoi dëshirën Judenjve, dhe u dha urdhër ushtarëve “që t’u thyheshin kërcinjtë dhe që të hiqeshin që andej.” Kështu, ata thyen kërcinjtë e dy kriminelëve të kryqëzuar në të majtë e të djathtë të Krishtit, por kur i erdhi radha Krishtit, ata panë se ai tashmë kishte dhënë shpirt, dhe nuk ia thyen kërcinjtë. “Por njëri nga ushtarët ia tejshpoi brinjën me një heshtë, dhe menjëherë i doli gjak e ujë.” (v. 34). Vargjet 35-37 tregojnë se si Apostulli Gjon si dëshmitari i tërë këtyre ngjarjeve, kuptoi nën shtyrjen e frymës së Shenjtë, se të gjitha këto ngjarje kishin ndodhur në këtë mënyrë me qëllim që të plotësoheshin Shkrimet e Shenjta që kishin profetizuar mbi mënyrën e vdekjes së Mesisë. Madje, Gjoni thekson veçanërisht rrjedhjen e gjakut dhe të ujit nga brinja e shpuar me heshtë e Krishtit, duke thënë, “Dhe ai që ka parë, ka dëshmuar për këtë, dhe dëshmia e tij është e vërtetë; dhe ai e di se thotë të vërtetën, që ju të besoni” (v. 35).

Përse Gjoni thekson veçanërisht derdhjen e gjakut dhe të ujit? Vdekja e Krishtit, që është fokusi dhe pika kulmore e Ungjillit, tregohet në një varg të vetëm, dhe pa ndonjë komentin nga ana e Gjonit. Por tani, fakti i mos-thyerjes së kërcinjve të Krishtit, shpimi me heshtë dhe derdhja e gjakut dhe e ujit marrim një vëmendje të veçantë? Gjoni, i shtyrë nga Fryma e Shenjtë, ka arsye që e bën këtë gjë, dhe është me leverdi për ne nëse i ekzaminojmë me kujdes këto arsye.

Prova e Gjakut dhe e Ujit

Por le të vëmë re së fundi, arsyet e shumta që Gjoni kishte për të theksuar derdhjen e gjakut dhe të ujit, si dhe mos thyerjen e kërcinjve të Krishtit.

Së pari, e tërë mënyra se si rrodhën ngjarjet është dëshmi që Jezusi vdiq vërtetë. Qëllimi i thyerjes së kërcinjve ishte shpejtimi i vdekjes së të kryqëzuarve. E vetmja arsye përse Krishtit nuk iu thyen kërcinjtë është se ai ishte me të vërtetë i vdekur. Por, për të hequr çdo dyshim, ushtarët e shpuan me heshtë në brinjë. Kjo nuk u bë që të siguroheshin ushtarët Romakë, të cilët ishin specialistë të vdekjes, por për leverdi të publikut që rrinte e këqyrte, si provë ligjore që gjithçka ishte kryer sipas rregullores. Ky është një element shumë i rëndësishëm për ne sot sepse ka pasur studiues që kanë spekuluar se ndoshta Jezusi nuk vdiq vërtet në kryq, se pësoi një zalisje apo thjesht i ra të fikët, por që u përmend më vonë në freskinë e guvës në të cilën e kishin varrosur. Dhe sipas kësaj teorie, ai më vonë iu shfaq dishepujve të tij si i ringjallur. Nëse ai nuk vdiq vërtetë, ai edhe nuk u ringjall vërtetë, dhe ne jemi ende të humbur në mëkatet tona. Por nëse ai vdiq vërtetë, ai edhe u ringjall vërtetë, dhe kështu shpresa jonë bazohet jo mbi dëshirën por mbi faktin. Të gjitha deklaratat dhe premtimet e Krishtit janë të deklaruar “Po! dhe Amen!,” dhe ne jemi me të vërtetë të shpëtuar e të shfajësuar nga mëkatet tona. Krishti vdiq vërtetë. Si rrjedhim ai edhe u ngjall vërtetë. Prova e këtyre fakteve është gjaku dhe uji që rrodhi prej brinjës së shpuar të tij.

Së dyti, këto detaje të vdekjes së Krishtit ishin shumë të rëndësishme edhe për lexuesit e Ungjillit në shekullin e parë. Një herezi që që njihet me emrin Gnosticism, pat filluar të infiltronte Kishën, që në kohën kur Gjoni po shkruante këtë Ungjill. Gnosticizmi mohonte që Krishti ishte plotësisht njeri dhe që kishte një trup të vërtetë. Derdhja e gjakut dhe e ujit nga brinja provonte gabimin e Gnosticizmit dhe vërtetonte se Jezusi me të vërtetë e provoi vdekjen fizike në kryq për ne, siç edhe e thonë Kredot e shumta të Krishterimit.

Një prej këtyre kredove më të hershme të Krishterimit gjendet tek 1 Korintasve dhe thotë: “Sepse unë ju kam transmetuar para së gjithash ato që edhe unë vetë i kam marrë, se Krishti vdiq për mëkatet tona sipas Shkrimeve, ⁴ se u varros dhe u ringjall të tretën ditë, sipas Shkrimeve,” (1 Kor. 15:3-4). Kështu, edhe Kredoja e Apostujve  afirmon se Jezusi “vuajti nën Pontin Pilat, u kryqëzua, vdiq dhe u varros.” Ungjilli insiston dhe provon se Jezusi vdiq vërtetë në trup, se përjetoi një vdekje të vërtetë dhe të plotë për mëkatet tona, dhe se edhe u ngjall vërtetë në trup për shfajësimin tonë.

Së treti, ngjarjet që rendit Gjoni vënë në dukje ato ishin edhe përmbushja e profecive te Shkrimit të Shenjtë. Në fakt përmbushja ishte e jashtëzakonshme për vetë faktin se profecitë ishin të komplikuara dhe të pamundura për tu përmbushur në mënyrë natyrore.

Komplikimi ka të bëjë me përmbushjen e dy profecive të kombinuara së bashku, Psalmi 34:20 de Zakaria 12:10. Tek Psalmi 34:20 thuhet, “Ai i ruan tërë kockat e tij, dhe asnjë prej tyre nuk copëtohet.” Ndërsa tek Zakaria 12:10 lexojmë, “Do të derdh mbi shtëpinë e Davidit dhe mbi banorët e Jerusalemit Frymën e hirit dhe të përgjërimit; dhe ata do të vështrojnë drejt meje, drejt atij që kanë therur; do të pikëllohen për të, ashtu si pikëllohesh për një bir të vetëm, dhe do të hidhërohen shumë për të, ashtu si hidhërohesh fort për një të parëlindur.” Njëra profeci thoshte se asnjë nga kockat e Mesisë nuk do të thyheshin, ndërsa profecia tjetër parashikonte se brinja e tij do të shpohej.

E pamundura ka të bëjë edhe me faktin që ushtarët Romake u nisën të urdhëruar për të bërë pikërisht të kundërtën. Ata nuk u nisën që ti shpojnë brinjën dhe u dërguan që ti thyejnë kërcinjtë. E megjithatë, ata përfundua që të përmbushnin profecitë. Si shpjegohet që këta njerëz brutalë u penguan që të kryenin një akt tjetër dhune për të cilin kishin marrë një urdhër specifik, por bënë një veprim tjetër për të cilin nuk ishin urdhëruar ta bënin? Përgjigja gjendet në sovranitetin e Perëndisë. Duke sunduar në mënyrë sovrane mbi tërë njerëzit dhe veprimet e tyre, Perëndia i cili frymëzoi profetët siguroi përmbushjen e fjalëve të tij.

I Krishterë, besoi Fjalës së Perëndisë! A nuk bën të njëjtën gjë Perëndia me të gjitha profecitë, e madje edhe me ato profeci e premtime ë kanë të bëjnë me ne, për të cilët Krishti vdiq? Spurgeon shkroi:

Nuk kishte të ngjarë që kockat e Zotit tonë të mos përfundonin të thyera nga tërë ai abuzim që pësoi ai gjatë tërë asaj dite, dhe po aq e pamundur ishte edhe që ai të përfundonte në fund të ditës me brinjë të shpuar: por ndodhi pikërisht kështu. Sa herë që të përballesh me një premtim që nuk ka asnjë shans që të plotësohet, besoji fort atij premtimi. Sa herë që të shikosh se gjerat po shkojnë kundra të vërtetës së Perëndisë, besoji Perëndisë, dhe mos i beso asgjëje tjetër. Le të dalë Perëndia i vërtetë dhe çdo njeri gënjeshtar. Edhe pse njerëzit dhe djajtë do të përpiqen që ta nxjerrin Perëndinë gënjeshtar, mbahu pas asaj që Perëndia ka thënë e ka shkruar, sepse qielli dhe toka do të kalojnë por asnjë pikë a presje e fjalës së tij nuk do të bie në tokë.

Së katërti, fakti që kockat e tij nuk u thyen, vë në dukje se Krishti është Qengji ynë i Pashkës që u sakrifikua për mëkatet e popullit të tij. Psalmi 34:20 thotë, “Ai i ruan tërë kockat e tij, dhe asnjë prej tyre nuk copëtohet.” Ky është vargu që i referohet Gjoni, dhe nuk ka varg tjetër të tillë në tërë Dhiatën e Vjetër. Madje edhe ky varg nuk flet direkt për Krishtin, por Davidi po i këndon njeriut të drejtë sipas standardit të Perëndisë. Ndërsa Gjoni i referohet këtij Psalmi ai e shikon atë në një kontekst më të gjerë, në atë të Pashkës. Askush nuk është i drejtë para Perëndisë veç Biri i Tij, Qengji i Përsosur i Perëndisë. Perëndia pat urdhëruar, që në festimet e pashkës, kockat e qengjit të pashkës nuk duheshin thyer. Tek Eksodi 12:46 deklarohet, “Qengji do të hahet vetëm në një shtëpi; asnjë pjesë të mishit të tij nuk do ta nxirrni jashtë shtëpisë dhe nuk do të thyeni asnjë kockë të tij.” Po kështu, Numrat 9:12 thotë, “Nuk do të lënë asnjë tepricë deri në mëngjes dhe nuk do të thyejnë asnjë kockë. Do ta kremtojnë sipas të gjitha statuteve të Pashkës.” Ky detaj në dukje i parëndësishëm në përgatitjen qengjit dhe festimin e Pashkës, dhe ky detaj në dukje i parëndësishëm në vdekjen e Jezusit, në provaninë e Perëndisë, kombinojnë për të identifikuar Jezusin si Qengji i vërtetë i Pashkës, përmes së cilit ne kemi shpengimin dhe çlirimin shpirtëror.

Madje nga mënyra se si Gjoni i përshkruan detajet e kryqëzimit, dimë se momenti i kryqëzimit dhe i vdekjes së Krishti përkonte me momentin kur thereshin qengjat e Pashkës në atë ditë të fundit të përgatitjes. Madje, që në fillim të këtij pasazhi, Gjoni thekson se këto gjëra ndodhën gjatë kohës së përgatitjes për Pashkën.

Çdo Jude e dinte mirë kuptimin e Pashkës. Ajo përkujtonte ngjarjen në të cilën Perëndia pat /liruar popullin e tij nga skllavëria e Egjiptit. Ai u pat thënë Izraelitëve se do të sillte dhjetë dënime mbi kombin e Egjiptit, dhe e fundit do të ishte vdekja e të gjithë meshkujve të parëlindur e çdo shtëpie. Perëndia do të dërgonte engjëllin e tij për të therur të parëlindurit në të gjithë vendin. Por shtëpitë e popullit të Perëndisë mund të shpëtoheshin vetëm nëse ata do të merrnin një qengj, i cili duhej mbajtur në atë shtëpi për tre ditë, dhe që duhej të ishte pa asnjë të metë. Pasi ta thernin në ditën e përgatitjes, Izraelitët duhej që me gjakun e qengjit të lyenin arkitraun dhe shtalkat e dyerve të jashtme të shtëpisë. Kur engjëlli i vdekjes do të vinte, aty ku ai do të shikonte gjak, ai do të kalonte mbi atë shtëpi dhe do ta linte të paprekur. Ky është kuptimi i termit “Pashkë,” “kalim mbi.” Në këtë mënyrë engjëlli i vdekjes nuk do të futej në atë shtëpi për të vrarë, dhe kështu do të shpëtoheshin. Kështu, Pashka ishte ngjarja më e madhe kombëtare dhe fetare e vitit, dhe pikërisht këtë festim po përgatitnin Judenjtë, atë ditë që u kryqëzua Krishti. Perëndia thotë përmes penës së Gjonit se Jezus Krishti është përmbushja e përsosur e qëllimit, e shëmbëlltyrës, e këtij ilustrimi të Dhiatës së Vjetër. Ne të gjithë jemi mëkatarë. Të gjithë meritojmë të vdesim. Engjëlli i gjykimit të Perëndisë po vjen. Por Jezusi ka vdekur në kryq në vendin tonë. Gjaku i tij ka shlyer e pastruar mëkatin tonë. Kështu, për shkak të vdekjes së Qengjit të përsosur të Perëndisë, engjëlli i gjykimit do të kalojë e nuk do ti prekë të gjithë ata që i besojnë Krishtit.

Së pesti, derdhja e gjakut dhe e ujit janë shlyerje për mëkatet dhe pastrim nga njollosja e tyre.  Derdhja e gjakut dhe e ujit ishin përmbushja e profecisë tek Zakaria 12:10. Në fakt çfarë Gjoni ka ndërmend është i tërë pasazhi nga Zakaria që flet për këtë gjë dhe që është Zakaria 12:10-13:1. Në fakt vargu i fundit ndihmon në kuptimin e vargut të parë: “Do të derdh mbi shtëpinë e Davidit dhe mbi banorët e Jerusalemit Frymën e hirit dhe të përgjërimit; dhe ata do të vështrojnë drejt meje, drejt atij që kanë therur; do të pikëllohen për të, ashtu si pikëllohesh për një bir të vetëm, dhe do të hidhërohen shumë për të, ashtu si hidhërohesh fort për një të parëlindur…Atë ditë do të hapet një burim për shtëpinë e Davidit dhe për banorët e Jerusalemit, për mëkatin dhe për papastërtinë.” Vargu i fundit veçanërisht flet për hapjen e një burimi. Sigurisht që Gjoni e njihte këtë varg. Mbi të gjitha ai e dinte se sa rëndësi ka gjaku në Dhiatën e Vjetër për pastrimin nga mëkati. Për shembull, Levetiku 17:11 thotë, “Jeta e mishit është në gjak. Prandaj ju kam urdhëruar ta vini mbi altar për të bërë shlyerjen për jetën tuaj, sepse është gjaku që bën shlyerjen e fajit për jetën.” Po kaq e rëndësishme është edhe uji për pastrimin nga papastërtitë. Kështu, kur Gjoni pa gjak dhe ujë të burojnë nga brinja e shpuar e Krishtit, gjëja e parë që atij i shkoi ndërmend janë këto profeci, këto imazhe të Dhiatës së Vjetër, dhe kuptoi se ai po shikonte me sytë e tij të ndodhte në trupin e Krishtit si Qengji i Pashkës, shlyerja për mëkatet dhe pastrimi nga njollosja e tyre.

Marrja e Gjakut dhe e Ujit

Por jo vetëm Apostulli Gjon kuptoi këto lidhje të shumta ndërmjet rrjedhjes së gjakut dhe ujit nga brinja e shpuar e Krishtit dhe profecive të Dhiatës së Vjetër, dhe mbi të gjitha nuk ishte vetëm ai që kuptoi dhe përqafoi këtë mesazh, këto përfitime e bekime të Kryqit, por edhe shumë e shumë të tjerë që përqafuan Krishtin, që qëndruan për pastrim poshtë Kryqit të tij përmes besimit. Një prej tyre ishte edhe Uilliam Couper, poeti Anglez i cili shkroi tekstin e himnit të njohur “Me gjak plot është një burim,” që thotë:

Me gjak plot është një burim

nga ij’ e Krishtit vejn

Çdo mëkatar në at’vërshim

pastrim nga faji gjen

O Qengj që vdes, që kur buroi

fuqin’ s’e humb ky gjak

Sa gjith’ata që Ai shpengoi,

T’mos bëjnë më mëkat

Që kur e pash atë vërshim

të rrjedh nga plagët burim

Ësht’ kënga ime ky shpengim

dhe s’do t’mbarojë kurr’

Kur gjuha që po belbëzoj,

Të prehet qet’ në varr

Një këng’ më t’ëmbël do këndoj,

Për gjakun që shpengon

Gjoni, autori i këtyre vargjeve, dhe me qindra mijëra në këto dy mijë vitet e fundit kanë zbuluar fuqinë pastruese të kësaj sakrifice, të këtij gjaku e uji pastrues e shlyes. Të gjithë këta kanë gjetur ngushëllim të thellë, gëzim të plotë në këto të vërteta, edhe pse mund të mos i kenë kuptuar thellësisht të gjitha detajet e shumta e të imta të Ungjijve. A je edhe ti një prej tyre? A e ke lyer edhe ti arkitraun dhe shtalkat e dyerve të jetës dhe zemrës tënde me gjakun e Pashkës së përsosur, që është Biri, Jezus Krishti, Qengji i Përsosur i Perëndisë? Nëse ende jo, heshta që shpoi brinjën e Krishtit të sëmboftë në zemër. Le të thyhet e të zbutet zemra jote ndërsa ti i fikson sytë tek ai në këtë sezon Pashke. Ky është edhe qëllimi që Gjoni e shkroi këtë Ungjill, që ju të fiksoni sytë tuaj tek Krishti, që ti besoni atij dhe të shpëtoheni. Shko tek Kryqi, shiko Jezusin e sakrifikuar për ty, besoji atij tërë jetën tende dhe do të shpëtohesh.

E Premtja e Mirë, 2015

Paqe e mendjes në një botë të paqëndrueshme

Gjetja e paqes së brendshme: Në kohë të pasigurta, si mund të kesh paqe të mendjes në vend të shqetësimit dhe ankthit

Pavarësisht se çfarë ndodh në botë apo në jetën tonë individuale, a ka ndonjë vend ku mund të shkosh për stabilitet? A mund ta shikojmë të ardhmen me shpresë, pavarësisht nga rrethanat? Në këto kohë studentët po e shohin vlerën e Perëndisë si konstanten e tyre. Bota rreth nesh ndryshon vazhdimisht, por Perëndia nuk ndryshon. Ai është i qëndrueshëm, i besueshëm. Ai thotë, “A ka vallë ndonjë Perëndi përveç meje? Jo, nuk ka asnjë shkëmb tjetër; nuk njoh të tillë. Sepse unë, Zoti, nuk ndryshoj.”¹ Perëndia është gjithmonë atje. Ai është besnik. Ai është “i njëjti dje, sot, dhe përjetë.”² Dhe Perëndia mund ta bëjë veten e Tij të njohur, duke na dhënë paqe në mendje dhe në zemër nëpërmjet pranisë së Tij.

Është e mundur paqja e brendshme?

Heather, një studente e sapodiplomuar e Stanford-it u shpreh kështu: “Të jesh në një marrëdhënie të vërtetë me Perëndinë është një realitet i bukur dhe emocionues i përditshëm. Është një ‘shoqëri kozmike’ që nuk do ta ndërroja me gjithë botën. Unë njihem në një mënyrë të thellë dhe duhem në një mënyrë që vetëm mund të shpresoj ta komunikoj në mënyrë të mjaftueshme.”

Studenti Stiv Sojer, një hemofilik, zbuloi se kishte marrë HIV nga një transfuzion gjaku. Në fillim ai u dëshpërua shumë dhe fajësoi Perëndinë. Pastaj Stivi e kërkoi Perëndinë. Rezultati: vitet e fundit të jetës së tij, Stiv udhëtoi në shumë qendra studentore (duke duruar shumë dhimbje) vetëm për t’iu treguar moshatarëve të tij se si mund ta njihnin Perëndinë dhe të përjetonin paqen që ai kishte përjetuar duke e njohur Atë. Jezusi tha, “Unë po ju lë paqen, po ju jap paqen time; unë po jua jap, po jo si e jep bota. Zemra juaj mo u trondittë dhe mos u frikësoftë. Në botë do të keni mundime, por merrni zemër; unë e munda botën.”³

Edhe studentë të tjerë kanë mësuar ashtu si Stivi, se çfarëdo që të ndodhë në këtë jetë, nuk është “fundi i botës”–sepse kjo botë nuk është fundi.

Perëndia i llogoreve

Të gjithë e dimë se shumë njerëz presin derisa vijnë vështirësi vërtet të mëdha për t’u kthyer te Perëndia. Një kapelan ushtarak nga Lufta e Dytë Botërore tha “Nuk ka ateistë në llogore.” Kur jeta shkon vaj njerëzit mendojnë se s’kanë nevojë për Perëndinë. Por ky qëndrim ndryshon kur gjërat ngatërrohen, kur e kuptojmë se jemi në llogore.

Kerina, një studente në Virxhinia, tregon për rrugën e saj për tek Perëndia: “Mendoja se isha e krishterë sepse shkoja në kishë çdo të diel, por s’kisha asnjë ide se si ishte Perëndia. Viti i fundit në shkollë të mesme ishte pak a shumë si tre të tjerët. Pjesën më të madhe të kohës isha e dehur, në qejf ose duke kërkuar dikë që të më donte. Po vdisja përbrenda dhe s’kisha fare kontroll mbi jetën time. Kur kuptova se sa shumë doja që jeta ime të merrte fund, kuptova që kur të shkoja në universitet duhej të gjeja një shpresë. Në atë kohë i kërkova Perëndisë të vinte në jetën time. Ai më ka treguar dashuri, siguri, falje, mbështetje, ngushëllim, pranim dhe një qëllim për të jetuar. Ai është forca ime, dhe po të mos ishte për Të nuk do të isha sot këtu.”

Kush e di çfarë do të ndodhë në mijëvjeçarin e ri? Shumë studentë mund të ndihen si në një llogore. Jeta mund të jetë luftë. Paqja jonë e mendjes mund të tronditet shumë. Në ato momente kur vështirësitë janë të mëdha, ne shpesh kujtohemi për Perëndinë. S’ka problem, sepse Perëndia, i pandryshueshmi, është atje dhe dëshiron të përfshihet në jetën tonë. Ai thotë, “Unë, po unë, jam Zoti; dhe nuk ka asnjë shpëtimtar tjetër. Kthehuni tek unë dhe shpëtohuni…sepse unë jam Perëndia, dhe nuk ka asnjë tjetër.”⁴

Po, Perëndia mund të mendohet si “patericë,” por ka të ngjarë që Ai të jetë e vetmja “patericë” e vërtetë.

Llogoret e padukshme

Disa njerëz, megjithatë, kthehen tek Perëndia edhe kur gjërat duken se po shkojnë mirë. Xhoni, një student në Teksas, tha: “Nga viti i fundit kisha arritur çdo gjë për të cilën njerëzit më thoshin se do të më bënte të ndihesha i plotësuar -role udhëheqëse në organizatat e qendrës studentore, mbrëmje argëtuese, nota të mira, shoqëri me vajza tërheqëse. Çdo gjë që doja të bëja dhe të arrija gjatë kohës së universitetit ndodhi-dhe prapë nuk ndihesha i plotësuar. Diçka ende mungonte dhe nuk kisha ku të shkoja tjetër. Patjetër që askush nuk e dinte si po ndihesha–nga jashtë nuk e tregoja.”

Edhe kur gjërat duket se shkojnë mirë, jeta prapë mund të nxjerrë një llogore–një llogore të brendshme që është e padukshme për syrin, por ndihet në zemër. Beki, një studente në Illinois, e përshkroi kështu këtë fenomen: “Sa herë ke menduar se po ta kishe atë veshje, ose atë të dashur, ose po të shkoje në filan vend, atëherë jeta jote do të ishte e lumtur dhe e plotë? Dhe sa herë e ke blerë atë veshje, ose ke dalë me atë djalë, ose ke vizituar atë vend dhe je larguar që andej duke u ndjerë më bosh sesa në fillim?”

Ne nuk kemi nevojë për dështime apo tragjedi për t’i ndjerë llogoret. Shumicën e rasteve mungesa e paqes vjen nga mungesa e Perëndisë në jetën tonë. Beki tregon për atë që ndodhi pasi e njohu Perëndinë, “Që atëherë kam pasur shumë luftëra dhe ndryshime në jetë, por çdo gjë që bëj merr një perspektivë të re kur e di se kam një Perëndi të dashur dhe të përjetshëm përkrah. Unë besoj se s’ka asgjë që unë dhe Perëndia s’mund ta përballojmë së bashku –dhe sa për përmbushjen që e kam kërkuar aq shumë, më në fund e kam gjetur.”

Me përfshirjen e Perëndisë në jetët tona ne mund të rrimë të qetë. Duke e njohur Perëndinë dhe duke dëgjuar atë që Ai thotë në Bibël, do të kemi paqe të brendshme në jetën tonë. Ne e shohim jetën nga këndvështrimi i Tij, të vetëdijshëm për besnikërinë dhe aftësinë e Tij për t’u kujdesur për ne. Prandaj, pavarësisht se çfarë sjell mijëvjeçari i ri, ne mund ta vendosim shpresën në Perëndinë si të pandryshueshmin tonë. Ai po pret ta tregojë Veten në jetën tonë nëse ne do të kthehemi tek Ai dhe do ta kërkojmë.

Paqja e vërtetë e brendshme – Ndërtimi në Shkëmb

A po ndërtoni mbi diçka në jetën tuaj? E besoni apo jo, çdo person po ndërton mbi diçka. Secili prej nesh e ka një themel, diçka në të cilën ka vendosur shpresën dhe besimin. Ndoshta është vetvetja–“Unë e di që mund ta bëj jetën time të suksesshme nëse punoj sa duhet.” Ose një mënyrë jetese–“Nëse mund të fitoj mjaft para, jeta do të jetë e mrekullueshme.” Ose madje edhe një periudhë kohe–“Mijëvjeçari i ri do t’i ndryshojë gjërat.”

Perëndia ka një këndvështrim tjetër. Ai thotë se vetja jonë është themel i dobët për të vendosur shpresën dhe besimin dhe po ashtu edhe njerëzit e tjerë, ose çdo gjë tjetër që kjo botë ofron. Ai do që ne t’i besojmë Atij. Ai thotë, ” Prandaj, ai që i dëgjon këto fjalë të mia dhe i vë në praktikë, mund të krahasohet prej meje me një njeri të zgjuar, që e ka ndërtuar shtëpinë e tij mbi shkëmb. Ra shiu, erdhi përmbytja, frynë erërat dhe u përplasën mbi atë shtëpi; por ajo nuk u shemb, sepse ishte themeluar mbi shkëmb. Përkundrazi ai që i dëgjon këto fjalë dhe nuk i vë në praktikë, do të krahasohet me një njeri budalla, që e ka ndërtuar shtëpinë e tij mbi rërë. Më pas ra shiu, erdhi përmbytja, frynë erërat dhe u përplasën mbi atë shtëpi; ajo u shemb dhe rrënimi i saj qe i madh.”⁵

Është gjë e mençur ta përfshish Perëndinë në jetë për ato kohë kur vijnë katastrofat. Por qëllimi i Perëndisë është që ne të kemi një jetë me bollëk pavarësisht nga rrethanat. Ai dëshiron të ketë një ndikim pozitiv në çdo fushë të jetës sonë. Kur mbështetemi mbi Të dhe Fjalën e Tij, ne ndërtojmë mbi Shkëmb.

Paqja përfundimtare e mendjes

Disa njerëz do të ndiheshin të sigurt po të ishin bijtë e një multi-milioneri, ose po ta dinin që mund të merrnin me lehtësi nota të mira. Në një marrëdhënie me Perëndinë ka siguri edhe më të madhe.

Perëndia është i fuqishëm. Ndryshe nga ne, Perëndia e di çfarë do të ndodhë nesër, javën tjetër, vitin tjetër, dekadën tjetër. Ai thotë, “Unë jam Perëndia, dhe s’ka asnjë si unë, që e shpall fundin që në fillim.”⁶ Ai e di çfarë do të ndodhë në mijëvjeçarin e ri. Më e rëndësishmja, Ai e di çfarë do të ndodhë në jetën tënde dhe do të jetë atje kur ajo të ndodhë, nëse ti ke zgjedhur ta përfshish Atë në jetën tënde. Ai na thotë se Ai mund të jetë “një strehë dhe një forcë, një ndihmë gjithnjë e gatshme në fatkeqësi.”⁷ Por ne duhet të bëjmë përpjekje të sinqerta për ta kërkuar Atë. Ai thotë, “Ju do të më kërkoni dhe do të më gjeni, kur të më kërkoni me të gjithë zemrën tuaj.”⁸

Kjo nuk do të thotë se ata që e njohin Perëndinë nuk do të kalojnë kohë të vështira. Por ka një paqe dhe një forcë që e jep prania e Perëndisë. Një ndjekës i Jezu Krishtit e shprehu kështu këtë: “Ne jemi të shtrënguar në çdo mënyrë, por jo të ngushtuar deri në fund; jemi ndërdyshas, po jo të dëshpëruar; jemi të përndjekur, por jo të braktisur; të rrëzuar, por jo të shkatërruar.”⁹ Realiteti na thotë që ne do të ndeshim probleme. Megjithatë, nëse i kalojmë ato në një marrëdhënie me Perëndinë, ne mund të reagojmë ndaj tyre me një këndvështrim të ndryshëm dhe me një forcë që nuk është e jona. Asnjë problem nuk është i pakapërcyeshëm për Perëndinë. Ai është më i madh se gjithë problemet që mund të na godasin ne, dhe ne nuk jemi lënë vetëm për t’u marrë me to.

Perëndia merakoset për ne. Fuqia e madhe e Perëndisë, e cila mund të shfaqet në jetën tonë, shoqërohet me dashurinë e Tij të thellë. Mijëvjeçari i ri mund të jetë një kohë paqeje botërore që kurrë nuk është parë më parë, ose ndoshta do të ketë më shumë urrejtje dhe dhunë etnike, më shumë divorce, etj. Në secilin rast, askush nuk do të na dojë më shumë se sa Perëndia. Askush nuk do të merakoset për ne sa ç’mund të merakoset Perëndia. Fjala e Tij na thotë, “Zoti është i mirë, është një fortesë në kohën e fatkeqësisë. Ai i njeh ata që kërkojnë strehë tek Ai.”¹⁰ “Dhe gjithë merakun tuaj hidheni mbi Të sepse Ai merakoset për ju.”¹¹ Dhe, “Zoti është i mirë me të gjithë dhe plot dhembshuri për të gjitha veprat e Tij. Zoti është pranë të gjithë atyre që e kërkojnë, pranë gjithë atyre që e kërkojnë në të vërtetë. Ai kënaq dëshirën e atyre që kanë frikë prej Tij; dëgjon britmën dhe i shpëton.”¹²

Jezu Krishti iu tha ndjekësve të tij këto fjalë ngushëlluese: “A nuk shiten vallë dy harabela për një aspër? Dhe, megjithatë asnjëri prej tyre nuk bie në tokë pa dashjen e Atit tuaj. Sa për ju, madje edhe të gjitha fijet e flokëve të kokës suaj janë të numëruara. Mos kini frikë, pra; ju vleni më tepër se shumë harabela.”¹³ Nëse ktheheni tek Perëndia, ai do të kujdeset për ju si askush tjetër, dhe në një mënyrë që askush tjetër nuk mund ta bëjë.

Paqe e mendjes nëpërmjet Perëndisë

Ne nuk kemi asnjë ide se çfarë do të sjellë mijëvjeçari i ri. Nëse sjell kohë të vështira, Perëndia do të jetë atje për ne. Nëse sjell kohë të mira, ne përsëri do të kemi nevojë për Perëndinë që të mbushë atë boshllëkun e brendshëm që kemi dhe t’iu japë jetëve tona kuptim.

Në fund të fundit, çfarë ka më shumë rëndësi? Ajo që ka më shumë rëndësi është që ne të mos jemi të ndarë nga Perëndia. A e njohim ne Perëndinë? A na njeh Ai ne? A e kemi nxjerrë jashtë nga jetët tona? Apo e kemi ftuar në to? Nëpërmjet njohjes së Tij, Ai prodhon në ne një këndvështrim të ndryshuar dhe na jep shpresë. Nëpërmjet marrëdhënies me Të ne mund të kemi paqe në mes të çdo rrethane.

Pse duhet që Perëndia të jetë në qendër të jetës sonë? Sepse nuk ka paqe ose shpresë të vërtetë pa njohjen e Tij. Ai është Perëndia dhe ne nuk jemi. Ai nuk mbështetet mbi ne, por ne duhet të mbështetemi tek Ai. Ai na krijoi për të pasur nevojë për praninë e Tij në jetën tonë. Ne mund të përpiqemi ta bëjmë jetën të funksionojë pa Të, por do të jetë e kotë.

Perëndia dëshiron që ne ta kërkojmë Atë. Ai dëshiron që ne ta njohim dhe ta përfshijmë në jetët tona. Por ka një problem: ne të gjithë e kemi nxjerrë jashtë Atë. Bibla e përshkruan këtë kështu: “Ne të gjithë endeshim si dele; secili prej nesh ndiqte rrugën e vet.”¹⁴ Ne të gjithë jemi përpjekur të jetojmë pa Perëndinë. Kjo është ajo që Bibla e quan “mëkat.”

Heather, që u citua edhe më parë, thotë në lidhje me mëkatin: “Kur hyra në Stanford, nuk isha e krishterë. Bota shtrihej te këmbët e mia, duke pritur të revolucionarizohej. Merrja pjesë në takime politike, ndiqja leksione mbi racizmin dhe drejtësinë sociale, dhe e zhyta veten në qendrën e shërbimit të komunitetit. Besoja në fuqinë brenda meje për të sjellë një ndryshim të dukshëm në botë. Ndihmoja fëmijët pa të drejta të shkollës fillore; drejtoja kampin ditor në një shtëpi për të pastrehët; mblidhja ushqimet që mbeteshin për të ushqyer të uriturit. Megjithatë, sa më shumë përpiqesha të ndryshoja botën, aq më shumë dekurajohesha. Ndesha burokraci, apati, dhe…mëkat. Fillova të mendoj se ndoshta natyra njerëzore kishte nevojë për një remont kapital (rregullim të plotë).”

Paqja e vërtetë = Paqe me Perëndinë

Kohët që ndryshojnë dhe teknologjia e përmirësuar nuk kanë edhe aq rëndësi në tablonë e madhe të gjërave. Pse? Sepse problemi ynë kryesor si njerëz është që ne e kemi larguar veten nga Perëndia. Problemet tona më të mëdha nuk janë fizike, por shpirtërore. Perëndia e di këtë, prandaj siguroi një zgjidhje për ndarjen tonë prej Tij. Ai krijoi një rrugë që ne të kthehemi tek Ai…nëpërmjet Jezu Krishtit.

Bibla thotë që, “Perëndia aq shumë e deshi botën, saqë e dha Birin e Tij të vetëmlindurin, që kushdo që beson në Të të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme.”¹⁵ Jezu Krishti u kryqëzua (një formë e lashtë ekzekutimi) për mëkatet tona, në vendin tonë. Ai vdiq, u varros dhe u ringjall nga të vdekurit. Për shkak të vdekjes së Tij flijuese, ne mund të vijmë në një marrëdhënie me Perëndinë–“Atyre që e pranuan, Ai u dha pushtetin të bëhen fëmijë të Perëndisë, atyre që besojnë në emrin e Tij.”¹⁶

Është kaq e thjeshtë: Perëndia dëshiron të jetë në një marrëdhënie të përsosur me ne–prandaj Ai e bëri atë marrëdhënie të mundur nëpërmjet Jezusit. Pra, tani mbetet në dorën tonë të kërkojmë Perëndinë dhe ta ftojmë Atë në jetën tonë. Shumica e njerëzve e bëjnë këtë nëpërmjet lutjes. Lutje do të thotë të flasësh hapur me Perëndinë. Që tani mund t’i drejtohesh Perëndisë duke i thënë Atij diçka të tillë me sinqeritet: “Perëndi, unë dua të të njoh. Deri tani nuk të kam lejuar në jetën time, por dua që kjo të ndryshojë. Dua të përfitoj nga zgjidhja Jote për ndarjen time nga Ti. Unë mbështetem në vdekjen e Jezusit në vendin tim që unë të jem i falur dhe i pajtuar me Ty. Dua që Ti të përfshihesh në jetën time që nga kjo ditë e tutje.”

A e ke ftuar me sinqeritet Perëndinë në jetën tënde? Vetëm ti dhe Ai mund ta dini me siguri këtë. Nëse po, ti mund të presësh shumë gjëra të mira. Perëndia premton ta bëjë jetën tënde të tashme një jetë me bollëk për shkak të marrëdhënies tënde me Të.¹⁷ Ai premton të banojë në ty.¹⁸ Dhe Ai të jep jetën e përjetshme.¹⁹

Melisa, një studente në New England, thotë në lidhje me Perëndinë: “Nëna u nda nga babai kur unë isha shumë e vogël dhe nuk e kuptoja ç’po ndodhte. Dija vetëm që babai nuk vinte më në shtëpi. Një ditë shkova për vizitë nga gjyshja dhe i thashë asaj që nuk e kuptoja pse babai duhej të më lëndonte dhe pastaj të largohej. Ajo më përqafoi dhe më tha që ishte dikush që nuk do të më braktiste kurrë, dhe ai dikush ishte Jezusi. Ajo citoi Hebrenjtë 13:5 dhe Psalmin 68:5 që thonë ‘Kurrë nuk do të të lë, kurrë nuk do të të braktis’ dhe ‘Ai do të jetë një baba për jetimin.’ Unë u gëzova shumë që Perëndia donte të ishte babai im.”

Çfarëdo që të ndodhë në botën rreth teje, mund të kesh paqe në mendje duke ditur që Perëndia mund të jetë atje për ty. Çfarëdo që mijëvjeçari i ri të sjellë, ti mund të kesh Perëndinë si të pandryshueshmin tënd.

Për t’u rritur në njohjen e Perëndisë dhe të dashurisë së Tij për ty, lexo ungjillin sipas Gjonit në Bibël. Nëse ke pyetje për ndonjë nga çështjet e ngritura në këtë artikull, të lutem na kontakto.

(1) Isaia 44:8 dhe Malakia 3:6 në Bibël
(2) Hebrenjve 13:8
(3) Gjoni 14:27 dhe 16:33
(4) Isaia 43:11 dhe Isaia 45:22
(5) Mateu 7:24-27
(6) Isaia 46:9-10
(7) Psalmi 46:1
(8) Jeremia 29:13
(9) 2 Korintasve 4:8-9
(10) Nahumi 1:7
(11) 1 Pjetrit 5:7
(12) Psalmi 145:17-19
(13) Mateu 10:29-31
(14) Isaia 53:6a
(15) Gjoni 3:16
(16) Gjoni 1:12
(17) Gjoni 10:10
(18) Gjoni 14:23
(19) 1 Gjoni 5:11-13

Copyright 1999 Instituti Jeta e Re

Kërkova Gëzim! Gjeta Krishtin!

Blejz Paskal ishte një matematicien gjeni Francez që vdiq në vitin 1662. Pasi i ishte larguar Perëndisë deri në moshën 31 vjeçare, në 23 Nëntor 1654 në orën 22:30, Paskali takoi Perëndinë dhe u kthye në besim tek Krishti në mënyrë të thellë dhe të palëkundshme. Ai e shkroi përjetimin e tij në një copë pergamene dhe e qepi në xhaketën e tij ku u gjend pas vdekjes së tij tetë vjet më vonë. Ja se çfarë thuhej,

“Viti i hirit 1654, e Hënë 23 Nëntor, festa e Shën Klemendit. Nga ora dhjetë e gjysmë e mbrëmjes deri gjysmë ore pas mesnate, ZJARR, Perëndia i Abrahamit, Perëndia i Isakut, Perëndia i Jakobit, jo perëndia i filozofëve dhe studiuesve. Siguri, gëzim zemre, paqe. Perëndia i Jezu Krishtit, Perëndia i Jezu Krishtit. “Perëndia im dhe Perëndia juaj.” Gëzim, gëzim, gëzim, lot gëzimi… Jezu Krishti. Jezu Krishti. Mos u ndafsha kurrë prej Tij.”

Në vitin 1968 Paskali, C. S. Ljuis, Xhonatan Eduards, Dan Fuller dhe Bibla u bashkuan për ta ndryshuar jetën time përgjithmonë me këto fjalë, “Gëzim, gëzim, gëzim, lot gëzimi.” Kjo librushkë e vogël e titulluar Kërkimi i Gëzimit, të cilën e keni në buletinin tuaj të adhurimit lindi gjatë atyre ditëve. Nuk u shkrua për 15 vjet. Por ky ishte momenti kur lindi. Shihni brenda kapakut. Ja ku janë fjalët e vrullshme të Paskalit kundër frikës sime të lumturisë.

“Të gjithë njerëzit kërkojnë lumturi. Nuk ka asnjë përjashtim. Çfarëdo mjetesh që të përdorin, që të gjithë këtë gjë synojnë. Shkaku pse disa shkojnë në luftë dhe të tjerë e mënjanojnë atë, është e njëjta dëshirë tek të dy por që plotësohet në mënyra të ndryshme. Ky është motivi i çdo veprimi tek çdo njeri, madje edhe i atyre që varin veten.”

Dyshoja që kjo ishte e vërtetë. Por gjithmonë kisha frikë që motivimi ishte mëkati. E mendoja dëshirën për të qenë i lumtur si një defekt moral. Mendoja që vetëmohimi do të thoshte të hiqje dorë prej gëzimit, dhe jo thjesht mohimi i gëzimeve më të vogla për gëzime më të mëdha. Por pastaj Perëndia komplotoi përmes këtyre dy shkrimtarëve për të më detyruar ta lexoja sërish Biblën. Ti jepja një mundësi që ajo të thoshte fjalën e saj të vërtetë. Ajo që zbulova në Bibël në lidhje me gëzimin më ndryshoi përgjithmonë. Qysh atëherë jam përpjekur ta kuptoj, ta jetoj dhe t’jua mësoj të tjerëve. Nuk është gjë e re. Ka qenë në Bibël për mijëra vjet.

Çfarë thotë Bibla rreth gëzimit?

Më lejoni t’ju jap një shije të asaj që Bibla thotë rreth gëzimit.

• Synimi i Jezusit në gjithë sa mësoi ishte gëzimi i popullit të tij.

Këto gjëra jua kam thënë që gëzimi im të qëndrojë në ju dhe gëzimi juaj të jetë i plotë. Gjoni 15:11

• Perëndia na mbush me gëzim kur i besojmë Krishtit.

Dhe Perëndia i shpresës le t’ju mbushë me çfarëdo gëzimi dhe paqe me anë të besimit! Romakëve 15:13

• Mbretëria e Perëndisë është gëzim.

Sepse mbretëria e Perëndisë nuk është të ngrënët dhe të pirët, por drejtësia, paqja dhe gëzimi në Frymën e Shenjtë. Romakëve 14:17

• Gëzimi është fryti i Frymës së Perëndisë brenda nesh.

Por fryti i Frymës është: dashuria, gëzimi, paqja… Galatasve 5:22

• Gëzimi ishte synimi i gjithçkaje që apostujt bënë dhe shkruajtën.

Jo se kemi pushtet mbi besimin tuaj, por jemi bashkëpunëtorët e gëzimit tuaj, sepse për shkak të besimit ju qëndroni të patundur. 2 Korintasve 1:24

• Të bëhesh i Krishterë do të thotë të gjesh gëzim i cili të bën të gatshëm të harrosh gjithçka tjetër.

Përsëri, mbretëria e qiejve i ngjan një thesari të fshehur në një arë, që një njeri që e ka gjetur e fsheh; dhe, nga gëzimi që ka, shkon, shet gjithçka që ka dhe e blen atë arë. Mateu 13:44

• Gëzimi ushqehet dhe ruhet prej fjalës së Perëndisë në Bibël.

Porositë e Zotit janë të drejta dhe e gëzojnë zemrën; urdhërimet e Zotit janë te pastra dhe ndriçojnë sytë. Psalmi 19:8

• Gëzimi do t’ia kalojë çdo trishtimi për ata që i besojnë Krishtit.

Ata që mbjellin me lot, do të korrin me këngë gëzimi. Psalmi 126:5

Të qarat mund të vazhdojnë një natë, por në mëngjes shpërthen një britmë gëzimi. Psalmi 30:5b

• Vetë Perëndia është gëzimi ynë.

Atëherë un do të vij tek altari i Perëndisë, te Perëndia, që është gëzimi im dhe kënaqësia ime. Psalmi 43:4

Ti do të më tregosh shtegun e jetës; ka shumë gëzim në praninë tënde; në të djathtën tënde ka kënaqësi në përjetësi. Psalmi 16:11

• Gëzimi në Perëndinë ia tejkalon çdo gëzimi tokësor.

Ti më ke shtënë në zemër më tepër gëzim nga sa ndjejnë ata, kur kanë grurë dhe musht me shumicë. Psalmi 4:7

• Nëse gëzimi juaj është në Perëndinë, atëherë askush s’mund t’jua marrë këtë gëzim.

Kështu edhe ju tani jeni në dhembje, por unë do t’ju shoh përsëri dhe zemra juaj do të gëzohet, dhe askush nuk do t’ua heqë gëzimin tuaj. Gjoni 16:22

• Perëndia u bën thirrje të gjitha kombeve dhe popujve të marrin pjesë në gëzimin që Ai u ofron të gjithë atyre që besojnë. Pa racizëm. Pa etnocentrizëm.

Kombet do të gëzohen dhe do të ngazëllojnë. Psalmi 67:4

Lëshoni klithma gëzimi Perëndisë, ju të gjithë banorë të tokës. Psalmi 66:1

• I gjithë mesazhi i Krishterë nga fillimi në fund është një lajm i mirë për një gëzim të madh.

Por engjëlli u tha atyre: ”Mos druani, sepse unë po ju lajmëroj një gëzim të madh për të gjithë popullin…” Luka 2:10

Kështu të shpenguarit nga Zoti do të kthehen, do të vijnë në Sion me klithma gëzimi dhe një hare e përjetshme do të kurorëzojë kokën e tyre; do të marrin gëzim dhe hare, e dhembja dhe rënkimi do të zhduken. Isaia 51:11

• Kur ta takojmë Krishtin në ardhjen e tij të dytë do të hyjmë në gëzimin e tij të pashkatërrueshëm.

Dhe zoti i tij i tha: “Të lumtë, shërbëtor i mirë dhe besnik; ti u tregove besnik në gjëra të vogla; unë do të të vë mbi shumë gjëra; hyr në gëzimin e zotit tënd”. Mateu 25:23

Ndoshta vëzhgimi më tronditës për mua në vitin 1968 ishte ai vëzhgim i thjeshtë dhe i dukshëm që ky gëzim në Perëndinë është diçka që na është urdhëruar. Këtë e shihni në faqen e dytë të librushkës:

Gjej kënaqësinë tënde në Zotin dhe ai do të plotësojë dëshirat e zemrës sate. Psalmi 37:4

Ngazëlloni, o njerëz të drejtë, tek Zoti; lëvdimi u shkon për shtat njerëzve të drejtë. Psalmi 33:1

Gëzohuni tek Zoti dhe ngazëlloni, o njerëz të drejtë; lëshoni britma gëzimi, ju të gjithë, o njerëz me zemër të drejtë. Psalmi 32:11

Ky është një urdhërim për shkak se ajo që rrezikohet nuk është thjesht gëzimi ynë por lavdia e Perëndisë, nderi dhe reputacioni i Perëndisë. Nëse nuk gëzohemi në Perëndinë – nëse Perëndia nuk është thesari ynë, ëndja jonë dhe kënaqësia jonë atëherë Ai çnderohet. Lavdia e Tij nëpërkëmbet. Reputacioni i tij njolloset. Prandaj, Perëndia urdhëron të gëzohemi si për të mirën tonë ashtu dhe për lavdinë e tij.

Ky zbulim më ndihmoi të kuptoja mesazhin qendror të Krishterimit, ungjillin – lajmin e mirë – të Jezu Krishtit. Dhe për këtë gjë bën fjalë kjo librushkë e vogël e titulluar Kërkimi i Gëzimit. Ky është qëllimi i saj, të na japë një përmbledhje të Ungjillit të Krishterë, si ai i shpëton mëkatarët dhe iu jep gëzim të përjetshëm.

Është e rrezikshme të përpiqesh ta përmbledhësh oqeanin në një pikë shiu – të përpiqesh ta vendosësh drejtësinë dhe dashurinë e Perëndisë në një librushkë. Por mendoj që nuk është vetëm e rrezikshme, është diçka e dashur dhe e nevojshme. Këtë gjë bëri Perëndia dikur! Ai e vendosi veten e tij të pafundme në një qenie të vetme njerëzore, në Jezu Krishtin (Kolosianëve 2:9). Kjo ishte shumë herë më e mahnitshme sesa vendosja e oqeanit në një pikë shiu. Kjo ishte dashuri! Për shkak se ai ishte njeri dhe Perëndi, mund të vdiste për mëkatet tona. Por shumë njerëz nuk e dalluan Perëndinë tek ai. Edhe unë ndërmarr rrezikun që shumë njerëz të mos e shohin ungjillin në këtë librushkë. Rreziku im është i madh për shkak se nuk jam Perëndi dhe nuk jam i pagabueshëm. Por unë ju dua dhe dëshiroj të shihni çfarë ka bërë Perëndia për t’iu shpëtuar ju.

Prandaj le ta shohim së bashku këtë librushkë. Nëse nuk je ende besimtar në Jezusin, thjesht përpiqu të jesh i hapur për atë që Perëndia mund të dojë të të tregojë për veten e tij dhe për ty, kërkoji Atij të të konfirmojë atë që është e vërtetë dhe të të mbrojë nga ajo që nuk është e tillë. Nëse je besimtar, rifreskoju për atë mbi të cilën ke ndërtuar jetën tënde, dhe bëhu gati ta ndash lajmin më të madh në botë përmes kësaj librushke të vogël nëse Perëndia të udhëheq ta përdorësh. U nderoftë Krishti i ringjallur këtë mëngjes Pashke!

Konsiderojini së bashku dy të vërtetat e para biblike.

E vërteta biblike #1: Perëndia na krijoi për lavdinë e tij.

“Bëj që të vijnë bijtë e mi nga larg dhe bijat e mia nga skajet e tokës, tërë ata që quhen me emrin tim, që kam krijuar për lavdinë time.” (Isaia 43:6-7)

E vërteta biblike #2: Çdo njeri duhet të jetojë për lavdinë e Perëndisë.

“Prandaj nëse hani, nëse pini apo nëse bëni ndonjë gjë tjetër, të gjitha këto t’i bëni për lavdinë e Perëndisë.” (1 Korintasve 10:31)

Këto të dyja janë pothuaj të njëjta, apo jo? Ku qëndron ndryshimi? Pse ka rëndësi të kemi dy faqe në vend që t’i bashkojmë në një? Ndryshimi është që E vërteta #1 flet për planin e Perëndisë dhe E vërteta #2 flet për detyrën tonë. Duke i mbajtur të veçuara dhe në këtë rend po themi diçka shumë kritike për realitetin. Nëse nuk e dëgjojmë këtë gjë ka të ngjarë të mos e shohim ungjillin si lajmin e çmuar që ai është. Vdekja e tmerrshme e Krishtit ka të ngjarë të na duket si një reagim i tepruar. Pika kritike është që Perëndia është origjina e gjithçkaje, standardi për të gjitha, dhe synimi i çdo gjëje. Universi ka në qendër Perëndinë.

Vajza ime shtatë vjeçare Talitha dhe unë shkuam dje në takimin tonë të së dielës për një drekë në restorant. Ndërsa morëm kthesën pamë një furgon blu përpara nesh dhe i thashë Talithës, “Nuk më pëlqen ajo stampë.” Ajo nuk mund ta shihte nga vendi ku ishte ulur prandaj ia lexova unë: “Gjithçka ka të bëjë me Mua.” Me “M” të madhe. Kjo është arsyeja pse ungjilli i Jezusit është shumë i vështirë që kuptohet prej shumë njerëzve. Ai është mbështetur mbi një vizion krejt tjetër për realitetin. Nuk ka të bëjë gjithçka me ne. Gjithçka ka të bëjë me Perëndinë.

Perëndia na formoi që të jetonim për lavdinë e Tij. Këtë e shohim gjithandej në Bibël. Si rrjedhim, thirrja dhe detyra e jetës tonë është të jetojmë për lavdinë e Tij. Vendoseni veten në provë: A do të thotë dashuria e Perëndisë për ju që Ai iu vendos ju në qendër apo do të thotë që Ai iu jep gëzim të përjetshëm, duke paguar vetë një kosto shumë të lartë, dhe kështu e vendos veten e Tij në qendër? Për këtë gjë u krijuat. Ky do të ishte gëzimi juaj dhe lavdia e Tij.

Pastaj konsideroni dy të Vërtetat e tjera biblike së bashku.

E vërteta biblike #3: Të gjithë ne kemi dështuar për ta lavdëruar Perëndinë si duhet.

“Të gjithë kanë mëkatuar dhe janë privuar nga lavdia e Perëndisë.” (Romakëve 3:23)

E vërteta biblike #4: Të gjithë ne gjendemi nën dënimin e drejtë të Perëndisë.

“Paga e mëkatit është vdekja…” (Romakëve 6:23

Edhe këto të dyja mund të kombinohen në një faqe të vetme ashtu si dy të parat. Mund të themi që “për shkak se të gjithë ne jemi mëkatarë meritojmë dënimin e Perëndisë – ne meritojmë ndëshkim.” Por nëse e themi kështu do të humbisnim diçka tepër të rëndësishme. Ajo që do të humbiste është theksi i së Vërtetës #3 që mëkati nuk është kryesisht mënyra si i kemi trajtuar njerëzit por mënyra si e kemi trajtuar Perëndinë.

Stampa e ngjitur tek ai furgoni blu do të ishte e gabuar edhe nëse do të kishte kuptimin, “Mëkati im ka të bëjë vetëm me Mua.” Perëndia është qendra e planit të tij në krijim. Perëndia është qendra e detyrës tonë si krijesa. Perëndia është qendra e asaj se çfarë do të thotë të jemi mëkatarë: ashtu si thotë dhe Romakëve 3:23, nuk e arrijmë lavdinë e Perëndisë, kjo do të thotë që preferojmë dhe gëzohemi me një madhështi tjetër nga ajo e Perëndisë. Më së pari dhe më së shumti mëkati ka të bëjë me mënyrën sesi e trajtojmë Perëndinë dhe jo njerëzit e tjerë.

Nuk do ta kuptojmë kurrë tmerrin e ferrit apo kryqin e përgjakur të Krishtit nëse nuk e ndjejmë peshën e mëkatit si poshtërim i Perëndisë. Mëkati nuk është thjesht abuzimi i njerëzve nga njerëz të tjerë. Mëkati ka të bëjë kryesisht me abuzimin e Perëndisë. Njeriu që mohon Perëndinë. Njeriu që injoron Perëndinë. Njeriu që preferon gjëra të tjera më tepër se Perëndinë. Kështu njeriu e nëpërkëmb Perëndinë. Kjo është nëpërkëmbja përfundimtare në univers. Këtë gjë duhet ta ndjejmë që ndëshkimi i tmerrshëm i së Vërtetës #4 të mos na duket i padrejtë.

Ne të gjithë e kemi trajtuar Perëndinë me përbuzje, dhe për këtë arsye zemërimi i Tij po vjen mbi ne. Ky është problemi ynë më i madh. Ky është problem më i madh se ekonomia. Problem më i madh se marrëdhëniet ndërkombëtare me Irakun dhe Korenë e Veriut. Më i madh se vështirësitë e martesës apo dhimbjet e kancerit. Kjo është ajo që Ungjilli i Krishterë ka për qëllim ta trajtojë më së pari. Si mund të shpëtohemi prej gjykimit të drejtë të Perëndisë? Ungjilli ka dhe shumë efekte të tjera të mrekullueshme! Por kjo është kritike dhe të tjerat janë bazuar mbi këtë.

Tani flasim për ungjillin. Le t’i konsiderojmë së bashku dy të Vërtetat e fundit biblike.

E vërteta biblike #5: Perëndia dërgoi birin e tij të vetëm Jezusin për të siguruar jetë dhe gëzim të përjetshëm.

“Kjo fjalë është e sigurt e denjë për t’u pranuar plotësisht, që Krishti Jezus erdhi në botë për të shpëtuar mëkatarët,…” (1 Timoteu 1:15)

E vërteta biblike #6: Përfitimet e blera përmes vdekjes së Krishtit u përkasin atyre që pendohen dhe i besojnë atij

“Pendohuni, pra, dhe kthehuni, që të shlyhen mëkatet tuaja” (Veprat 3:19).

”Beso në Zotin Jezu Krisht dhe do të shpëtohesh” (Veprat 16:31).

Sërish, edhe këto të dyja mund t’i kombinojmë. Mund të themi: Cila është zgjidhja për mëkatin, fajin dhe dënimin? Përgjigja, “Beso në Zotin Jezu Krisht dhe do të shpëtohesh.” Por kjo do të ishte në thelb një përgjigje e paplotë! Nëse jeni duke u mbytur, zgjidhja nuk është që thjesht të kërkoni ndihmë; zgjidhja janë rojet e bregdetit dhe litari i shpëtimit (dhe nëse është e nevojshme) edhe frymëmarrja artificiale. Thirrja për ndihmë thjesht ju lidh me veprën shpëtuese. Nëse po kaloni një infarkt lajmërimi i urgjencës nuk është zgjidhja juaj kryesore. Zgjidhja janë ambulanca, ndihma e parë, infermieret, kirurgët dhe mjekimi. Lajmërimi i urgjencës është thjesht lidhja me veprën shpëtuese.

Kështu është edhe me pendimin për mëkatin tuaj dhe besimin tek Jezusi (E vërteta #6). Kjo është lidhja juaj me veprën shpëtuese të Perëndisë në Krishtin. Para 2000 vjetësh Krishti bëri diçka për të na shpëtuar ne. Ai erdhi, jetoi një jetë të përsosur si Biri i Perëndisë. Ai vdiq si zëvendës në vend të të gjithë atyre që do t’i besojnë atij. 1 Pjetri 3:18, “sepse edhe Krishti ka vuajtur një herë për mëkatet, i drejti për të padrejtët, për të na çuar te Perëndia.” Besimi ynë nuk është baza e shpëtimit tonë. Besimi na lidh me bazën e shpëtimit. Baza e shpëtimit tonë është Krishti.

Vdekja e tij dhe ndëshkimi i tij në vendin tonë; drejtësia e tij e përsosur në vend të mëkatit dhe pa-përsosmërive tona. Ringjallja e tij e vërteton dhe siguron shpëtimin dhe gëzimin tonë përjetë e mot. Bibla thotë, “por në qoftë se Krishti nuk është ringjallur, i kotë është besimi juaj; ju jeni ende në mëkatet tuaja… Por tashti Krishti u ringjall prej së vdekurish, dhe është fryti i parë i atyre që kanë fjetur.” (1 Korintasve 15:17, 20). Për shkak se ai vdiq për ne dhe u ringjall sërish, të gjithë ata që i besojnë atij kanë jetë të përjetshme dhe një gëzim gjithnjë e në rritje.

Besoji atij me jetën tënde. Besoji atij me martesën apo beqarinë tënde. Besoji atij me punën dhe situatën tënde financiare. Besoji atij me shëndetin tënd. Dhe poshtë të gjitha këtyre besoji atij me mëkatin, fajin dhe frikën tënde. Ai tashmë ka vepruar për të të shpëtuar. Është kryer. Ai ka vdekur dhe është ringjallur. Shpëtimi i tij mund të bëhet juaji përmes besimit në të. Dhe kur të ndodhë kjo gjë atëherë do të plotësohet qëllimi për të cilin u krijuat: lavdia e Perëndisë që reflektohet në gëzimin tuaj përjetë.

© Desiring God

Leje: Ju lejoheni dhe inkurajoheni ta riprodhoni apo shpërndani këtë material në çdo formë të mundshme me kusht që të mos ndryshoni fjalët në asnjë mënyrë dhe të mos merrni asnjë pagesë përveç kostos së riprodhimit. Për postimet në internet, preferohet të bëhet një link i këtij dokumenti në faqen tonë të internetit. Çdo përjashtim nga leja e mësipërme duhet të aprovohet prej shërbesës Desiring God. By John Piper. © Desiring God. Website: desiringGod.org

Çfarë do të thotë të “besosh” në Jezusin?

Përgjigjia jonë: Pikë së pari, të besosh në Krishtin do të thotë se nuk varesh më në veten, por në Krishtin për të shkuar në parajsë. Ne nuk mund të shkojmë në parajsë duke bërë vepra të mira, vepra që mendojmë se do të na bëjnë të pranueshëm nga Perëndia. Përkundrazi kemi nevojë që të na falen mëkatet, duke kuptuar se Jezusi vdiq për mëkatet tona. Dhe se ajo që Ai bëri në kryq është e vetmja mënyrë se si mund të na falen mëkatet. Bibla thotë…

• “Për Të bëjnë dëshmi të gjithë profetët (e Dhiatës së Vjetër), që kushdo që beson në Të merr faljen e mëkateve me anë të emrit të Tij..” (Veprat e Apostujve 10:43)
• “Në të Cilin kemi shpengimin me anë të gjakut të Tij, faljen e mëkateve sipas pasurive të hirit të Tij.” (Efesianëve 1:7)

Pasi dikush beson në Krishtin për faljen e mëkateve të veta, një jetë e re fillon–“Prandaj nëse dikush është në Krishtin, ai është një krijesë e re; gjërat e vjetra kanë shkuar; ja, të gjitha gjërat u bënë të reja!” (2 Korintasve 5:17). Personi bëhet një ndjekës i Krishtit. Si një ndjekës i Krishtit, personi varet në Jezusin edhe në fusha të tjera të jetës, jo vetëm në faljen e mëkateve.

Për shembull, Jezusi tha se Ai është Mësuesi (Gjoni 13: 13-14). Ai u tha dishepujve të Vet se do t’u dërgonte Frymën e Shenjtë dhe se Fryma e Shenjtë do t’u mësonte atyre të gjitha gjërat (Gjoni 14:26) dhe do t’i udhëhiqte ata në gjithë të vërtetën (Gjoni 16:13). Perëndia i mëson personit rrugët e Tija dhe të vërtetën e Tij. Për sa u përket vlerave dhe sjelljes tonë, Ai pastron gjëra nga të menduarit tonë që nuk janë të drejta dhe na tregon çfarë është e drejtë nga perspektiva e Tij. Kjo është një mënyrë tjetër në të cilën Perëndia na do.

Ai është i Vetmi që di gjithçka dhe Ai do që ne t’i ndërtojmë jetët tona mbi të vërtetën e Tij. Jezusi tha…

• “Prandaj, ai që i dëgjon këto fjalë të Mia dhe i vë në praktikë, mund të krahasohet prej Meje me një njeri të zgjuar, që e ka ndërtuar shtëpinë e tij mbi shkëmb. Ra shiu, erdhi përmbytja, frynë erërat dhe u përplasën mbi atë shtëpi; por ajo nuk u shemb, sepse ishte themeluar mbi shkëmb.” (Mateu 7:24-25)
• “Nëse do të qëndroni në fjalën Time, jeni me të vërtetë dishepujt e Mi; do ta njihni të vërtetën dhe e vërteta do t’ju bëjë të lirë.” (Gjoni 8:31-32)
• “Ejani tek Unë, o ju të gjithë të munduar dhe të rënduar, dhe Unë do t’ju jap çlodhje. Merrni mbi vete zgjedhën Time dhe mësoni nga Unë, sepse Unë jam zemërbutë dhe i përulur nga zemra; dhe ju do të gjeni prehje për shpirtrat tuaj.”(Mateu 11:28-29)

Pjesa më e rëndësishme e të ndjekurit të Krishtit është të mësojmë prej Tij. Duke u varur në Krishtin si Mësuesin tonë, Ai na udhëheq në të jetuarit e një jete që është në përputhje me vullnetitn e Tij dhe është në përputhje me të vërtetën. Ai na tregon se si të jetojmë dhe madje do të na udhëheqë në mënyrën si të lutemi. Kur mësojmë çfarë do Ai prej nesh, atëherë ne varemi në fuqinë dhe forcën e Tij (Fryma e Shenjtë) për t’i bërë ato gjëra.

Të ndjekësh Jezusin ka të bëjë e tëra me varësinë në Të. Ai u tha dishepujve të Tij,“Unë jam hardhia, ju jeni shermendet; kush qëndron në Mua dhe Unë në të, jep shumë fryt, sepse pa Mua nuk mund të bëni asgjë .” (Gjoni 15:5).

Vuajti Nën Pontin Pilat

Nga djepi në varr, kaq shpejt e kalon Kredoja e Apostujve jetën e Jezusit. Ajo kapërcen shërbesën publike të tij, mrekullitë, predikimet, udhëtimet e marrëdhëniet e tij me dishepujt, dhe shkon nga lindja tek vdekja e Krishtit. Formuluesit e Kredos nuk e bënë këtë gjë për të denigruar mësimet apo mrekullitë e Krishtit, por sepse duke ecur në hapat e Pjetrit, Gjonit dhe Palit, ata kuptonin se gjëja më e rëndësishme në jetën e Jezusit ishte vdekja e Tij. E megjithatë, Kredoja gjen vend për të përmendur Pilatin. Përse kjo gjë? Le të studiojmë se përse Kredoja thekson vuajtjen e Krishtit dhe Pilatin e këtyre vuajtjeve.

Vuajtjet e Krishtit

Gjëja më e rëndësishme në jetën e Krishtit janë vuajtjet dhe vdekja e Tij. Një prej mënyrave të shumta, se si Ungjijtë na e theksojnë këtë gjë, është edhe boja që ato harxhojnë për të folur për këtë gjë. Një e treta e Ungjillit sipas Mateut, Markut dhe Lukës përshkruajnë vetëm javën e fundit të Jezusit në Jerusalem, ndërsa Gjoni i dedikon gjysmën e Ungjillit të tij, ngjarjeve të kësaj jave. Nuk ekziston asnjë biografi e ndonjë njeriu të shquar, në të cilin autori merr gati gjysmën e hapësirës së librit, për të përshkruar javën e fundit të heroit të librit. Por për Jezusin, fundi i jetës së Tij është historia e Tij.

Fundi i jetës së Krishtit, me të gjitha vuajtjet e rënda që ai përjetoi, ishte vetëm një intensifikim i të tërë jetës që ai jetoi në tokë. Edhe pse ne nuk na pëlqen që të dëgjojë lajmë traumatike e plot gjak, ne nuk duhet ta kthejmë kokën nga ana tjetër, e as nuk duhet të harrojmë se adhurojmë një Shpëtimtar, jeta e të cilit u damkos nga vuajtje të thella. Ja shtatë mënyra se si vuajti ai: (1) Ai dorëzoi vullnetarisht gëzimin dhe lumturinë e qiellit, prezencën e mrekullueshme Atit dhe të Frymës, për të shërbyer për ne në tokë. (2) Ai përjetoi dobësitë e natyrës tonë njerëzore (urinë, etjen, sëmundjet, lodhjen, trishtimin dhe brengat. (3) Ai njohu deprivimet e varfërisë. (4) Ai duroi fyerjet, tradhtinë, shpifjen e përgojimin, blasfemimin, refuzimin dhe përbuzjen. (5) Ai përjetoi tundimet nga Djalli si asnjë prej nesh. (6) Ai pati një vdekje të turpshme dhe të tmerrshme. (7) Ai përjetoi dhimbjen dhe ankthin e hidhur në shpirtin e tij si një i akuzuar dhe i mohuar e i braktisur nga Ati i Tij qiellor. Kjo e fundit është veçanërisht e rëndësishme, sepse Ai nuk ishte thjesht një hero i cili vdiq në mënyrë tragjike, dënimi i padrejtë i të cilit duhet të na shkaktojë keqardhje.

Filmi Pasionet e Krishtit nga Mel Gibson është një prodhim shumë tërheqës, por i paaftë për të përshkruar atë që synon të bëjë, vuajtjet e Krishtit. Fjala pasion vjen nga Greqishtja biblike e Dhiatës së Re, πάσχειν, që më pas u përkthye nga Latinët si passio dhe që në shqip do të thotë “të vuash.” Problemi me filmin qëndron në mungesën e interpretimit teologjik të vuajtjeve të Krishtit. Filmi përshkruan dhe të shtyn fuqishëm që të të vijë keq për torturimin e një njeriu të mirë i cili vuajti dhe vdiq në një mënyrë të tmerrshme e të dhunshme. Por vurratat e kamxhikëve dhe gozhdëve në trupin e gjymtyrët e aktorit, as nuk fillojnë të përshkruajnë atë që Krishti përjetoi në trupin dhe në shpirtin e Tij, urrejtjen e pafund dhe inatin e vrullshëm të Perëndisë kundra tërë mëkatit të tërë racës njerëzore. Në gjashtë orë, Krishti vuajti të tërë masën e pafundme të zemërimit të drejtë të një Perëndie pafund.

Një prej pyetjeve që bëhet është se kush e vrau Krishtin? Pilati, Perëndia apo njerëzit? Në fakt është gabim që t’ia lësh fajin ndonjë personi të vetëm. Pilati, në kredon e Apostujve përfaqëson tradhtimin, refuzimin dhe mohim e Krishtit nga e gjithë bota. Rembrandti i famshëm, në tablonë e tij të njohur, Ngritja e Kryqit (1633), pikturoi edhe vetën e tij në të e madje në qendër të saj, për të simbolizuar që ai ishte shpirtërisht prezent në kryqëzimin e Jezusit, dhe që në fakt ai ishte një prej kryqëzuesëve të Jezusit.

Në fakt, ishin mëkatet i tërë njerëzve dhe dashuria e Perëndisë ato që vranë Krishtin. Të gjithë njerëzit, pavarësisht se ku janë e kush janë, janë mëkatarë dhe kanë nevojë për faljen nga Perëndia dhe pajtimin me të. Ky mëkat, kjo paaftësi njerëzore për të shkuar tek e për tu pranuar nga Perëndia bënë vuajtjet dhe kryqëzimin e Krishtit, e Perëndisë-Njeri një domosdoshmëri. Kaq të thella i ka rrënjët mëkati në qenien njerëzore sa që ne nuk jemi në gjendje që të thyejmë vargonjtë skllavërues të saj. Njeriu është skllav i mëkatit. Ungjilli na deklaron se Perëndia veproi për të thyer dominimin e mëkatit mbi ne. Përmes vuajtjeve dhe vdekjes së Jezus Krishtit, Perëndia ndryshon situatën tonë. Faji i mëkatit falet, fuqia e tij thyhet, njolla e saj pastrohet.

Por ky shpengim pati një kosto të lartë. Falja e mëkateve ka një kosto të sajën, që kërkonte vuajtjen dhe vdekjen e Birit të Perëndisë. Për lidhjen ndërmjet vuajtjes dhe shpengimit lexojmë tek Isaia 52:13-53:12, një pasazh prekës që përshkruan vuajtjet e mistershme të Shërbëtorit të Perëndisë. Ai ishte i pafajshëm, ai vuajti në vend të njeriut për shkak të mëkatit të njeriut.

I përçmuar dhe i hedhur poshtë nga njerëzit,

            njeri i dhembjeve, njohës i vuajtjes…

Megjithatë ai mbante sëmundjet tona

            dhe kishte marrë përsipër dhembjet tona

por ne e konsideronim të goditur, të rrahur nga Perëndia

            dhe të përulur.

Por ai u tejshpua për shkak të shkeljeve tona,

            u shtyp për paudhësitë tona;

ndëshkimi për të cilin kemi paqen është mbi të,

            dhe për shkak të vurratave të tij ne jemi shëruar.

Ne të gjithë endeshim si dele;

            secili prej nesh ndiqte rrugën e vet,

dhe Zoti bëri që të bjerë mbi të

            paudhësia e ne të gjithëve.

ai ka mbajtur mëkatin e shumë vetave

            dhe ka ndërhyrë në favor të shkelësve.

(Isaia 53:3-6, 12)

Dhiata e Re e shikon këtë pasazh të përmbushur në vuajtjet e Krishtit Jezus, si Shërbëtori i vërtetë i Përvuajtur i Perëndisë (1 Pjetrit 2:21-25). Vuajtjet e Krishtit nuk ishin as të pakuptimta dhe as aksidente të historisë, por mënyra e mrekullueshme dhe e mistershme e Perëndisë me atë të së cilës Ai siguroi shpëtimin për gjithë botën.

Por vuajtjet e Krishti janë të rëndësishme edhe për të adresuar vuajtjet tona sot. Shekulli i 20 ka qenë shekulli më i përgjakshëm në historinë e njerëzimit. Tmerret e kota dhe të pashpjegueshme të Luftës së Parë Botërore, kampet e asgjësimit të Hitlerit, gjenocidi Komunist kudo ku u vendos, miliona fëmijë të abortuar çdo vit-fryt i ateizmit tolerant, dhe së fundmi, terrori dhe vuajtjet e të Krishterëve kudo nëpër botë por veçanërisht në botën Arabe nën terrorin e “Regjionit të Paqes”, të shtyjnë të mendosh për lidhjen ndërmjet vuajtjeve të Krishtit dhe të vuajtjeve tona. Një lëvizje politike e njohur si Protest Atheism, doli si reagim ndaj këtyre gjërave. Kredoja e tyre thotë: “Ne nuk mund të besojmë në një Perëndi i cili qëndron i sigurt atje lart në qiell, ndërsa e gjithë kjo vuajtje vazhdon në tokë. Nëse ai nuk e njeh vuajtjen atëherë ai nuk na njeh ne.” Por e vërteta e Ungjillit është se Perëndia nuk qëndroi i paprekur nga vuajtjet atje lart në qiell, në fakt ai e përjetoi vuajtjen tonë po aq, dhe në fakt më shumë se sa ne. Prandaj dhe doktrina e trupëzimit të Perëndisë në njeri është kaq e rëndësishme. Prandaj dhe kredoja thekson vuajtjet e Krishtit. Tek Heb 2:14-18 lexojmë: “Sepse, duke qenë se bijtë kanë marrë pjesë prej mishi dhe gjaku, po ashtu edhe ai u bë pjesëtar në po ato gjëra, që të shkatërronte, me anë të vdekjes, atë që ka pushtetin e vdekjes, domethënë djallin, edhe të çlironte të gjithë ata që nga frika e vdekjes i ishin nënshtruar robërisë për tërë jetën…Prandaj ai duhej t’u ngjante në çdo gjë vëllezërve, që të mund të ishte i mëshirshëm e kryeprift besnik në ato që i përkasin Perëndisë, për t’u bërë pajtim për mëkatet e popullit. Sepse, duke qenë se ai vetë hoqi kur u tundua, mund t’u vijë në ndihmë atyre që tundohen.”

Por le të kemi kujdes, që kur flasim për vuajtjet e njerëzimit dhe ato të Krishtit të mos i barazojmë ato me njëra-tjetrën. Vuajtjet e Zotit tonë Jezus Krisht janë unike. Kjo jo vetëm për shkak të personin të tij unik si Biri i përjetshëm i Perëndisë i cili u bë njeri përmes trupëzimit, por unik në atë që Ai vuajti zemërimin dhe urrejtjen e Perëndisë për ne dhe mëkatin tonë. Pali thotë se Perëndia “e bëri të jetë mëkat, për ne, ai që nuk njihte mëkat, që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të” (2 Kor. 5:21). Në vuajtjet e Krishtit ne dëshmojmë realitetin e pakrahasueshëm dhe mahnitës të Perëndisë në personin e Krishtit, i cili për shkak të dashurisë që kishte për ne, mbajti mbi veten e Tij dënimin që mëkati ynë meritonte. Krishti “mbajti në trupin dhe në shpirtin e tij zemërimin e Perëndisë kundër mëkatit të të gjithë racës njerëzore,  në mënyrë që përmes vuajtjes të Tij si e vetmja sakrificë shlyese,  Ai të mund të çlironte trupin dhe shpirtin tonë nga dënimi i përjetshëm dhe të fitonte për ne favorin e Perëndisë, jetën e drejtë dhe të përjetshme” (Katekizmi i Heidelbergut, 37). Vuajtjet dhe kryqi i Krishtit janë jo vetëm demonstrimi i shenjtërisë së Perëndisë, i gjëmës së mëkatit tonë, dhe i urrejtjes së Perëndisë ndaj mëkatit tonë, por edhe demonstrimi i dashurisë së Perëndisë për krijesat e tija. Në vuajtjet zëvendësuese të Zotit Krisht, ne shikojmë harmoninë e përsosur ndërmjet dashurisë së Perëndisë dhe drejtësisë së tij, sepse Ati e dha Birin e tij “për të treguar drejtësinë e tij në kohën e tanishme, me qëllim që ai të jetë i drejtë dhe shfajësues i atij që ka besimin e Jezusit” (Rom. 3:25-26).

Gjykimi i Pilatit

Dihet që Krishti vuajti dhe u kryqëzua nën urdhrat e Pontit Pilat. Por përse duhet, që kredoja të përmendë Pilatin, kur nuk përmend shumë nga jeta e Krishtit e aq më pak nga ndonjë prej Apostujve të Tij? Për disa të Krishterë kjo është e çuditshme, për disa të tjerë kjo ka qenë ofenduese. Sido që të jetë, Guvernatori (apo Prokuratori) i Judesë nga viti 26 deri 36, ka mbetur pjesë e Kredos, Në fakt është shumë e rëndësishme që Kredoja e Apostujve e përmend atë. Do të rendisim disa arsye.

Së pari, përmendja e Pilatit e rrënjos Kredon në histori. Rufinusi i Aquilesë, një teolog dhe historian i shekullit të pestë (340-410 AD) shkroi: “Ata që na dhanë Kredon treguan shumë urtësi kur theksuan datën  se kur ndodhën këto gjëra, me qëllim që të mos lejojnë asnjë lloj pasaktësie apo paqartësie të mos trazojë qëndrueshmërinë e traditës.” Përmendja e Pilatit e lidh Kredon me historinë. Ajo afirmon se kemi të bëjmë me një ngjarje, dhe që kryqëzimi i Krishtit në fakt ka ndodhur vërtetë në histori. Ungjilli nuk është një gojëdhënë apo një mit, por një ngjarje e rëndësishme dhe madje qendrore për historinë e njerëzimit, që ndodhi në një vend të caktuar në një kohë të caktuar (Luka 3:1-3).

Kjo është e rëndësishme sepse ne të gjithë jetojmë në histori, jemi pjesë e saj. Ungjilli na afirmon se Perëndia vetë hyri në këtë telajon e historisë, u bë pjesë e kohës dhe e hapësirës që Ai vet pat krijuar, në mënyrë që të takohet me ne dhe të na shpengojë ne. Perëndia zbriti në tokë me qëllim që të na takonte aty ku jemi, në kohë dhe në hapësirë. Doktrina e Trupëzimit na tregon se Perëndia zbriti poshtë tek ne që të na ngrinte ne lart tek Ai. Ky është realizmi i besimit të Krishterë. Ungjilli nuk ka të bëjë vetëm me idetë, por me faktin se Perëndia veproi dhe vazhdon të veprojë në histori.

Së dyti, përmendja e Pilatit rrëfen realitetin e vuajtjeve të Krishtit. Çfarë ne lexojmë në Ungjill e rrëfejmë përmes kësaj kredoje nuk është një alegori apo simbol i vuajtjeve universale të racës njerëzore në përgjithësi, por vuajtjet e një personi specifik, e Krishtit Jezus, Birit të trupëzuar të Perëndisë, i lindur në mënyrë të virgjër prej Marisë, që u rrit në Nazaret të Galilesë, që u tradhtua e u braktis nga gjithkush që ai njihte e donte, që vuajti dhe madje edhe u kryqëzua nën urdhrat e Pontit Pilat.

Së treti, përmendja e Pilatit vë në dukje karakterin publik të gjykimit, vuajtjeve dhe kryqëzimit të Krishtit. Pilati përfaqëson dëshminë e botës në vuajtjen dhe vdekjen e Shpëtimtarit që ajo mohon. Ditët e fundit të shërbesës publike të Jezusit u bënë përpara vështrimit të të gjithë kombit që ndodhej në atë kohë në Jerusalem për të festuar Pashkën. Procesi gjyqësor u bë në prezencën e dëshmitarëve, rrahja e kamxhikomi ndodhi në prezencën e armiqve e akuzuesve të tij, kryqëzimi u bë në shesh të hapur e përpara syve të të gjithëve. Ishte pamundur që ndokush të mohonte se këto gjëra ndodhën ashtu siç ndodhën.

Së katërti, përmendja e Pilatit deklaron pafajësinë e Krishtit. Përmes Pontit Pilat, si përfaqësues dhe garantues i ligjit dhe të drejtës Romake, autoriteti i të cilit vinte nga Perëndia, deklarohet dhe autentikohet pafajësia e Krishtit. “Pilati-thotë Mateu-mori ujë dhe i lau duart para turmës, duke thënë: ‘Unë jam i pafaj për gjakun e këtij të drejti’ (Mateu 27:24).” Ligji Romak e gjeti Krishtin plotësisht të pafajshëm. Dhe kështu kjo na kujton se nuk ishte për mëkatet e tij, por për tonat që ai vuajti e vdiq. “Krishti ka vuajtur një herë për mëkatet, i drejti për të padrejtët, për të na çuar te Perëndia” (1 Pje. 3:18).

Së pesti, Pilati përmendet në Kredon e Apostujve edhe si përfaqësuesi i tërë botës në mohimin e Krishti. Mohimi i Krishtit nga të tijtë dhe në fakt nga e gjithë bota është një prej temave kryesore të Dhiatës së Re. Shëmbëlltyra e Vreshtarëve të Këqij tek Marku 12:1-11 flet për këtë. Ai u mohua nga ata që kishte njohur që prej rinisë së Tij në Nazaret (Luka 4:16-30), vëllezërit e Tij deshën që ta lidhnin (Marku 3:21), drejtuesit fetar të vendit e blasfemuan  dhe e gjykuan (Mateu 26:59-66), ndërsa Pilati  e gjykoi dhe e dënoi si një kërcënim politik i stabilitetit të pax Romana në rajon. Prandaj edhe Gjoni deklaroi se “Drita erdhi në botë dhe njerëzit deshën errësirën më tepër se dritën, sepse veprat e tyre ishin të mbrapshta” (Gjo. 3:19).

Në të gjitha këto arsye, le të mos harrojmë kryesoren, se sipas Apostullit Pal, “nuk ka pushtet veçse prej Perëndisë; dhe pushtetet që janë, janë caktuar nga Perëndia” (Rom. 13:1). Këtë i tha edhe Krishti Pilatit, “Ti nuk do të kishe asnjë pushtet përmbi mua, po të mos të qe dhënë prej së larti” (Gjo. 19:11). Ponti Pilat ishte Prokonsuli që kryqëzoi Krishtin në përputhje më dekretin sovran të Perëndisë. Nuk ishte aksident që Perandoria e madhe Romake ishte në zotërim të Izraelit dhe që Biri i Perëndisë u lind nën atë qeverisje. Nuk ishte aspak një aksident historik që gjykimi i Jezusit u bë para një gjykatësi civil, i cili në fillim tha “Unë nuk gjej asnjë faj tek ky njeri” (Luka 23:4), por që më pas ia dorëzoi Krishtin, kryqit të Golgotës. Në të tëra këto ishte Perëndia i plotfuqishëm, i cili kontrollon gjithçka, dhe bën që të gjitha gjërat të funksionojnë së bashku për të përmbushur planin e Tij. Plani i tij ishte që Biri të vuante në vendin tonë, dhe që ne të kishim provat e patjetërsueshme të drejtësisë, të vlerës së pafundme të vuajtjeve të Tij shpaguese për mëkatin tonë, që besimi ynë të themelohej në të vërtetën, të kemi jetën e përjetëshme përmes Tij. “Ai bëri të jetë mëkat për ne ai që nuk njihte mëkat, që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të” (2 Kor. 5:21).

06-I Aftë Për Të Ndihmuar

Sepse, duke qenë se bijtë kanë marrë pjesë prej mishi dhe gjaku, po ashtu edhe ai u bë pjestar në po ato gjëra, që të shkatërronte, me anë të vdekjes, atë që ka pushtetin e vdekjes, domethënë djallin, 15 edhe të çlironte të gjithë ata që nga frika e vdekjes i ishin nënshtruar robërisë për tërë jetën. 16 Sepse ai nuk kujdeset për engjëjt, por ndihmon pasardhjen e Abrahamit. 17 Prandaj ai duhej t’u ngjante në çdo gjë vëllezërve, që të mund të ishte i mëshirshëm e kryeprift besnik në ato që i përkasin Perëndisë, për për t’u bërë pajtim për mëkatet e popullit. 18 sepse, duke qenë se ai vetë hoqi kur u tundua, mund t’u vijë në ndihmë atyre që tundohen. Hebrenjve 2:14-18

Shumica e herezive që goditën Kishën e Hershme kishin të bënin me doktrinat e personit të Krishtit. Nga njëra anë ishin ata që mohonin hyjninë e plotë të Krishtit, si Ariusi, një predikues nga Aleksandria e Egjiptit, teoria e tij, që sot njihet me termin Arianism, u përqafua më vonë nga Muhameti, dhe në kohët e sotme nga të ashtuquajturit Dëshmitarët e Jehovait. Nga ana tjetër e herezive qëndronin Docetistët, të cilët mohonin natyrën njerëzore të Krishtit. Termi dokeo në Greqishten e Vjetër Koine përkthehet “dukje” apo “pamje.” Docetistët besonin në hyjninë e plotë të Krishtit por mohonin natyrën e plotë njerëzore të tij. Ata mësonin se Krishti dukej si njeri, se kishte pamjen apo paraqitjen e jashtme njerëzore, por nuk ishte në të vërtetë apo plotësisht njeri. Për ata, ishte çnderuese që Perëndia, një Shpirt i pastër e i përsosur, të merrte mbi veten e Tij një natyrë të përulur njerëzore. Aq më pak e përshtatshme, insistonin ata, është për këtë Perëndi që të vdesë i dobët e i turpëruar në kryq.

Koncili i parë i Kishës së Hershme, që u mblodh në Nikea në vitin 325, i adresoi këto dy herezi, duke e përshkruar Zotin Jezus Krisht si “Perëndi prej Perëndie, Dritë prej Drite, Perëndi i vërtetë prej Perëndie të Vërtetë, i vetëm lindur por jo i krijuar, i të njëjtës substancë me Atin…dhe që u bë njeri.”

Ky koncil, dhe tërë Krishterimi në të gjitha kohërat, ka qenë i detyruar që të insistojë në këtë rrëfim për shkak të dëshmisë Biblike. Letra drejtuar Hebrenjve, këto dy kapituj të parë të saj, adresojnë këto çështje, dhe në fakt na ofrojnë arsyet se përse besojmë në hyjninë dhe në njerëzinë e Krishtit. Hyjnia e plotë e Krishtit theksohet në kapitullin e parë, i cili citon Dhiatën e Vjetër dhe thotë “Froni yt o Perëndi është përgjithnjë.” Kapitulli i dytë flet o aq qartë për njerëzinë (natyrën njerëzore) e Krishtit. Heb 2:10-13 flet për identifikimin e plotë të Krishtit me racën njerëzore, duke e bërë veten të së njëjtës racë me ata që erdhi ti shpëtojë , madje edhe duke e përgatitur veten e Tij për këtë detyrë përmes vuajtjeve që Ai përjetoi.

Për më tej, Heb. 2:14-18 rendit arsyet dhe provat shkatërruese kundër të gjitha objeksioneve të atyre që mohojnë njerëzinë e Krishtit. Kjo pra është tema madhështore edhe e këtij kapitulli: Njerëzimi i plotë i Jezus Krishtit në veprën e tij si Shpëtimtari hyjnor. Autori i letrën thekson në këtë pasazh, tre aspekte madhështore të veprës shpëtuese të Krishtit: (a) Ai theu fuqinë robëruese të Djallit dhe çliroi njeriun; (b) ai qetësoi urrejtjen e shenjtë të Perëndisë ndaj mëkatit tonë; (c) ai u bë një shërbyes i mëshirshëm e besnik i cili është në gjendje që të ndihmojë të gjithë ata që vuajnë nën persekutimin e tundimit.

Ai Shkatërroi Punët e Djallit

Pasazhi fillon kështu: “Sepse, duke qenë se bijtë kanë marrë pjesë prej mishi dhe gjaku, po ashtu edhe ai u bë pjesëtar në po ato gjëra, që të shkatërronte, me anë të vdekjes, atë që ka pushtetin e vdekjes, domethënë djallin, ¹⁵ edhe të çlironte të gjithë ata që nga frika e vdekjes i ishin nënshtruar robërisë për tërë jetën. ¹⁶ Sepse ai nuk kujdeset për engjëjt, por ndihmon pasardhjen e Abrahamit.” Krishti erdhi të shkatërrojë e çlirojë me anë të vdekjes. Kjo është arsyeja përse Biri i Perëndisë hyri në këtë botë si një njeri. Foljet kryesore të këtij pasazhi janë të shkatërronte, të çlironte dhe të ndihmonte. Jezusi erdhi që të shkatërronte fuqinë e tiranit që mbante botën në skllavëri, Djallit. Folja e dytë, të çlironte, ka si paralele historinë e Moisiut dhe eksodin. Jezusi erdhi që të çlironte popullin e tij. Ky ishte qëllimi i trupëzimit. Po kështu edhe folja e parë, të shkatërronte. Apostulli Gjon shkroi, “prandaj është shfaqur Biri i Perëndisë: për të shkatërruar veprat e djallit” (1 Gjo. 3:8). Si një doktor që shpëton jetën e një pacienti duke i prerë këmbën e gangrenizuar, Krishti na shpëton përmes shkatërrimit. Kjo është deklarata më e shkurtër e plotë e misionit për të cilin Krishti erdhi në botë: Ai erdhi për të vdekur, me qëllim që të përmbyste e shkatërronte mbretërimin e dominimin e Satanit, dhe të çlironte njeriun e robëruar nga frika dhe pushteti i vdekjes.

Këto vargje sigurisht që edhe na kujtojnë gjendjen e vërtetë të racës njerëzore nën realitetin e mëkatit. Njerëzit, “nga frika e vdekjes i ishin nënshtruar robërisë për tërë jetën” (v. 15). Ai përmend edhe shtypësin e vërtetë të njerëzimit, djallin, dhe thotë se “që ka pushtetin e vdekjes.” Që në momentin e parë të tërheqjes së prindërve tanë të parë në mëkat, Djalli e ka torturuar e manipuluar e dominuar racën njerëzore përmes frikës së vdekjes.

Nga frika e vdekjes burojnë ankthet, paniku e frikërat e tjera të kësaj bote. Njeriu e mbush ditën e tij me zhurmat e punës, e argëtimit, e kafeneve, e sportit dhe televizorit, në përpjekje për ti shpëtuar idesë, dhe për të mos parë hijen që vdekja hedh mbi tërë jetët tona. Në fakt, edhe qëllimi i sistemit arsimor sekular, qoftë ai publik apo privat, është që të ndihmojë e instruktojë njeriun se si të mos mendojë për Perëndinë, për mëkatin, për vdekjen, dhe si rrjedhim të jetë i lirë. Sigurisht, që kjo është një përpjekje si ajo e strucit. Njeriu nuk mund ti shpëtojë as dorës së Perëndisë dhe as realitetit të vdekjes. Por vdekja nuk është thjesht një ngjarje që pritet të na ndodhë të gjithëve, dhe që pret për ne në vijën e finishit, por mbi të gjitha një fuqi që sundon mbi ne, majaja që tharton të gjitha arritjet tona të kësaj jete, dhe që i mohon shpirtrave tanë paqen.

Ky pra, është problemi që Zoti Krisht erdhi të zgjidhë. Ai nuk erdhi që thjesht të na shpëtojë nga mungesa e lumturisë, nga varfëria fizike, nga sëmundjet apo vështirësitë e kësaj bote. Ai erdhi që të adresojë problemin e vërtetë të racës njerëzore, sundimin e vdekjes për shkak të mëkatit, një sundim që na mban të skllavëruar përmes frikës, dhe që në fund, pasi na ka torturuar tërë jetën, na jep edhe përjetimin e vdekjes, e më pas madje edhe daljen përpara gjyqit të tmerrshëm të Perëndisë.

Dhe kështu, mbi vdekjen, Krishti erdhi të triumfojë përmes veprës së tij shpëtuese. Ai thyen fuqinë e djallit dhe na shpengon përmes vdekjes së vet në kryq. Duke marrë mëkatet tona mbi veten e tij, Jezusi pësoi urrejtjen e Perëndisë që ne meritonim. Në kryq, ai “e prishi vdekjen dhe nxori në dritë jetën dhe pavdekësinë” (2 Tim. 1:10).

Lexues i Krishterë e besimtar, mos jeto i robëruar nga realiteti i vdekjes që të afrohet çdo ditë. Edhe pse një ditë do të takohesh me vdekjen, nëse je në Krisht, ti je i lirë nga zinxhirët e frikës që ajo shkakton, sepse ti beson se vdekja jote është porta e jetës së përjetshme në lavdi. Nëse i beson Krishtit, dhe nëse ia ke besuar veten tënde, trup dhe shpirt Atij, ti je i çliruar nga “gjemba e vdekjes që është mëkati, dhe fuqia e mëkatit që është ligji” (1 Kor. 15:56). Kjo është çfarë Jezusi bëri në Kryq-Ai të dha ty lirinë nga frika e vdekjes. Dhe kështu, përmes besimit në Krishtin, ti mund të ngazëllehesh në fitoren e Tij, me fjalët e Palit: “O vdekje, ku është gjëmba jote? O ferr, ku është fitorja jote?” (1 Kor. 15:55).

Ai Qetësoi Urrejtjen e Perëndisë

Vdekja e Krishtit në kryq i drejtohej dy palëve të ndryshme- Perëndisë së shenjtë dhe njerëzve mëkatarë. Prandaj Pali shkroi, “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është Ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus njeri” (1 Tim. 2:5). Ekzistenca e një ndërmjetësi do të flet për nevojën për të pajtuar dy palë që janë në armiqësi me njëra-tjetrën. Në këtë kontekst bëhet fjalë për qetësimin e Perëndinë dhe pajtimin e Tij me njeriun. Ati Perëndi, në shenjtërinë e Tij nuk mund të pranojë njerëzit të cilët kanë njollosur veten me mëkatin e tyre, dhe gjenden përpara Tij si një racë e plotë ashtu edhe si individë, të korruptuar e nga mëkati, fajtor dhe të urryeshëm për sytë e tij të shenjtë. Vargu 17 flet për këtë aspekt të veprës së Krishtit që i drejtohet Atit:

“Prandaj ai duhej t’u ngjante në çdo gjë vëllezërve, që të mund të ishte i mëshirshëm e kryeprift besnik në ato që i përkasin Perëndisë, për për t’u bërë pajtim për mëkatet e popullit.”

Ky varg shpjegon se përse Ndërmjetësi, Krishti duhej të ishte jo vetëm plotësisht Perëndi, por edhe plotësisht njeri. Ai duhej të ishte njeri që ti ofronte një shërbim priftëror Perëndisë në emër të njeriut, pra që të qetësonte zemërimin e Perëndisë, dhe të largonte prej nesh urrejtjen dhe zemërimin e drejtë të Perëndisë kundra mëkatit tonë.

Teologu i Mesjetës, Anselmi i Kanterburit (1033-1109), në veprën e tij madhështore Cur Deus Homo, që do të thotë “Përse Perëndia u bë Njeri,” flet për pagesën që duhej bërë për mëkatet tona. Anselmi, duke folur për shpëtimin shkroi: “Nuk do të kishte qenë e mundur nëse njeriu nuk do të paguante atë çfarë i detyrohej Perëndisë për mëkatin tonë. Por ky borxh ishte kaq i madh, saqë, edhe pse borxhli ishte njeriu, vetëm Perëndia mund ta paguante. Si rrjedhim, ndërmjetësi duhej të ishte njëkohësisht njeri dhe Perëndi. Pra, ishte e domosdoshme që Perëndia të merrte në unitetin e personit të Tij, natyrën tonë njerëzore, me qëllim që, ai i cili në natyrën e tij duhej të paguante por nuk mundej, të bëhej personi që mund të paguante.”[1] “Prandaj ai duhej t’u ngjante në çdo gjë vëllezërve, që të mund të ishte i mëshirshëm e kryeprift besnik në ato që i përkasin Perëndisë, për për t’u bërë pajtim për mëkatet e popullit” (vargu 17).

Priftërinjtë e Dhiatës së Vjetër përfaqësonin Perëndinë tek njeriu. Për këtë arsye, ata ishin të veshur me lavdi e nder (Eks. 28:2), dhe madje veshja e tyre priftërore ishte menduar e tillë, që të pasqyronte drejtësinë dhe shenjtërinë e Perëndisë tek njerëzit. Por mbi të gjitha, priftërinjtë përfaqësonin njeriun përpara Perëndisë. Kjo ishte arsyeja përse kryeprifti vishte një epod prej ari (Eks. 28:6-12), mbi të cilin qëndronin dymbëdhjetë gurë të çmuar, që mbanin emrat e dymbëdhjetë fiseve të Izraelit.

Në të njëjtën mënyrë, Krishti u bë njeri që të që të mbante emrat tanë mbi supet e tija. Ai është Kryeprifti i vërtetë, pasi vetëm ai është i veshur me një lavdi e nder të vërtetë, si dhe me shenjtërinë e përsosur të atij vetë, të cilin Ai ia ofron Atit në emrin tonë. Si shërbëtori dhe përfaqësuesi ynë, Ai ofroi gjakun e tij të çmuar, jetën e tij hyjnore dhe me një vlerë të pafundme, që të paguante borxhin e mëkatit tonë, pasi vetëm gjaku e jeta e tij, kishin atë vlerë të mjaftueshme për të barazuar dhe kaluar vlerën e borxhit tonë ndaj Perëndisë. Vepra e tij ishte vepra e qetësimit dhe pajtimit të Perëndisë, dhe e largimit prej nesh të urrejtjes së tij për shkak të mëkatit tonë.

Ai Siguroi Ndihmën për Njeriun

Arsyeja e tretë që Perëndia u bë njeri, na jepet në vargun 18: “sepse, duke qenë se ai vetë hoqi kur u tundua, mund t’u vijë në ndihmë atyre që tundohen.” Së pari, në këtë varg, kundra Docetistëve, kemi një provë të natyrës së vërtetë njerëzore të Krishtit, “duke qenë se ai vetë hoqi kur u tundua.” Për këtë arsye, Krishti është në mënyrë ideale, i përshtatshëm për të na ndihmuar në luftën tonë me tundimin për të mëkatuar. Si në shkretëtirë (Mateu 4:1-11), ashtu edhe në Kopshtin e Gjetsemanisë (Marku 14:32-42), gjatë tërë jetës së tij, por mbi të gjitha gjatë përjetimit të kryqit, Krishti përjetoi të tërë gamën, shtrirjen dhe hapësirën e tundimeve për të mëkatuar në të tërë qenien e çdo aspekt të natyrës së tij njerëzore. Për shkak të këtyre tundimeve, Jezusi i njeh e kupton plotësisht gjithçka që ne mendojmë, ndjejmë e përjetojmë.

Në fakt, ai është akoma dhe më i aftë për tu simpatizuar me vështirësitë tona, dhe akoma edhe më i aftë për të na ndihmuar për shkak se ai nuk mëkatoi kurrë. Disa skeptikë thonë se meqë Krishti nuk është mëkatar, ai nuk është në gjendje që të njohë e kuptojë plotësisht përjetimet njerëzore. Ata thonë se pa përjetimin e korruptimit të mëkatit, Krishti nuk mund të simpatizohet vërtetë me situatën tonë njerëzore. Në fakt e kundërta është e vërtetë, dhe ja se si:

Le të themi se tre persona të ndryshëm bien në të njëjtën situatë dhe fillojnë të përjetojnë të njëjtin tundim apo sfidë në jetë. Person i parë duron tundimin vetëm për pesë minutat e para të saj dhe dorëzohet. Personi i dytë duron të njëjtin tundim vetëm pesëmbëdhjetë minutat e para të saj dhe dorëzohet. Se fundi person i tretë, duron të njëjtin tundim deri në fund të saj (për hir të shembullit, le të themi se zgjat një muaj), dhe nuk dorëzohet por triumfon. Cili prej tyre e ka përjetuar tundimin plotësisht? Ai që e provoi vetëm pesë minuta dhe u tërhoq apo ai që e përjetoi për një muaj të tërë dhe fitoi mbi të? Si mund të thuhet se për shkak të Krishti nuk mëkatoi kurrë, ai nuk është në gjendje që të simpatizohet me situatën tonë. Përkundrazi, sepse ai, ndryshe nga çdo njeri, përjetoi gjithçka deri në fund, sepse ai e piu deri në fund kupën e hidhërimit e të vuajtjes e të tundimit, Ai është i vetmi që mund të simpatizohet vërtetë me situatat tona. Simpatia, keqardhja dhe mirëkuptimi i Krishtit më vuajtjet dhe sfidat e mëkatarëve nuk varet dhe as ka të bëjë aspak me përjetimin apo jo të mëkatit, por me durimin deri në fund të fuqisë dërrmuese të tundimit për të mëkatuar, dhe këtë vetëm ai që ka rezistuar deri në fund e ka përjetuar plotësisht, dhe jo ai që dorëzohet që herët.[2]

Jezusi njohu realisht dhe plotësisht vuajtjen, talljen, përndjekjen, varfërinë e urinë, pagjumësinë e sëmundjen, lotët e kamxhikun, tradhtinë e kryqëzimin. Si rrjedhim, ai ka një njohje dhe keqardhje të vërtetë për të gjitha ata që e gjejnë vetën në këto situata. Prandaj dhe Bibla insiston se Ai është në gjendje që të na ndihmojë. Lexues, Krishti i kupton dhe njeh ato që ti po kalon në këto momente apo segmente të jetës tënde. Ai e dëgjon shumë qartë lëngimin e zemrës tënde. Kthehu tek Ai në lutje sepse zemra e tij qëndron e kthyer dhe e aftë drejt teje.

Por mbi të gjitha, Krishti është në gjendje që të çlirojë ty. Ti mund t’ia besosh veten tënde Atij. Në fakt ti duhet t’ia besosh veten tënde Atij. Vdekja madje, nuk do të cenoj apo lëndojë por do të sjellë ty tek Krishti, tek krahët atërorë të Perëndisë. Ti mund t’ia besosh vetën tënde atij, sot dhe për problemet dhe vështirësitë e sotme. Ai është në gjendje të na ndihmojë, sepse ai lutet pa pushim për ne tek froni i Atit Perëndi në qiell, dhe na ndihmon duke na dërguar në zemrat dhe jetët tona Frymën e Shenjtë, për të na dhënë po atë fuqi që ishte në të. Prandaj edhe Apostulli Pal thotë: “Unë u kryqëzova bashkë me Krishtin dhe nuk rroj më unë, po Krishti rron në mua; dhe ajo jetë që tani jetoj në mish, e jetoj në besimin e Birit të Perëndisë, që më deshi dhe dha veten për mua” (Gal. 2:20). Pavarësisht vështirësive dhe tundimeve të papara më parë për të, për shkak të njohjes së kësaj fuqie të Krishtit në jetën e tij, Pali mund të thoshte: “Unë mund të bëj gjithçka me anë të Krishtit që më forcon” (Filipianëve 4:13).

[1] Anselm of Canterbury, Why God Became Man, in Eugene R. Fairweather, A Scholastic Miscellany: Anselm to Ockham (Philadelphia: Westminster Press, 1961), 176.

[2] B.F. Westcott, The Epistle to the Hebrews: the Greek text, with notes and essays, (London: Macmillan, 1889), 59.

Mesazhi i Krishtlindjes! Një Festë dhe një Ftesë

Gëzuar Krishtlindjen! Ky është urimi i zakonshëm çdo vit në këtë sezon, për të gjithë ata që e quajnë veten të Krishterë, që i besojnë Fjalës së Perëndisë, që i besojnë Lajmit të Mirë-Ungjillit, që lajmëron trupëzimin e Perëndisë, hyrjen e Tij në këtë botë, në këtë telajon e kohës dhe të hapësirës, që Ai vetë e pat krijuar më parë, e hyrjes pra përmes Mishërimit të Personit të Dytë të Perëndisë Triune. Kjo përshëndetje nuk është fryt i mendjes njerëzore. Të Krishterët thjesht ndjekin modelin e dhënë më parë nga vetë engjëjt e Perëndisë, në atë natë të parë Krishtlindje, të cilët shpallën lajmin që Shpëtimtari i njerëzimit u lind. Një lajm të cilit ata e festuan me një doksologji adhurimi për Perëndinë Triune. Ata thanë:

Lavdi Perëndisë në vendet më të larta, dhe paqe mbi tokë njerëzve mbi të cilët qëndron pëlqimi i Tij! Ungjilli Sipas Lukës 2:14

Kjo përshëndetje është shpallja e një ngjarje unike në historinë e njerëzimit. Në këtë ngjarje të vetme për nga lloji, gjejmë përgjigjen dhe përmbushjen e të gjitha aspiratave dhe shpresave, e pyetjeve dhe nevojave njerëzore. Njeriu mund të pajtohet me Perëndinë. Kjo ngjarje, kjo hyrje e Perëndisë në historinë e njeriut, është një dhuratë e hirit të Tij, që buron nga dashuria e pamerituar dhe e pameritueshme e Perëndisë për ne, e Perëndisë Atit, Birit dhe Frymës së Shenjtë-një Perëndi Triune e lavdisë. Personi i Dytë i Trinisë, hyri në telajon e kohës dhe hapësirës së kësaj bote që pat Krijuar, zbriti në mesin tonë, dhe morri mbi veten e tij një trup dhe shpirt të vërtetë njerëzor, për një qëllim të caktuar dhe madhështor: që të shpëtoj popullin e tij nga mëkatet, për lavdi të Perëndisë Atë, dhe në fuqinë e Frymës së Shenjtë. Prandaj the Engjëlli e instruktoi Jozefin, dhe përmes tij edhe na urdhëron ne sot, që ta quajmë këtë person, këtë Perëndi të mishëruar, Jezus, që do të thotë Jehova (Zoti) Shpëton.

 Gëzuar Krishtlindjen! Perëndia ka hapur një rrugë aty ku nuk kishte rrugë për të shpëtuar mëkatarët, të tërë njerëzit që me të drejtë gjenden nën gjykimin e Tij të përjetshëm dhe të Shenjtë, dhe që janë të paaftë për të shpëtuar vetveten. Njerëzit përpiqen që të shpëtojnë vetveten duke rendur prej Perëndisë. Instinkti njerëzor dhe sistemi arsimor dhe social sekular ka për qëllim pikërisht këtë gjë, të na mësojë se si të rendim prej Perëndisë që të shpëtojmë nga dora e tij. Por Poeti Biblik thotë “E ku do të mund të shkoja larg Frymës sate, ose ku do të mund të ikja larg pranisë sate?” (Psalmi 139:7). Shumë të tjerë mundohen të paqtojnë Perëndinë përmes ritualeve e sakrificave të kafshëve apo të njerëzve, përmes mirësive të religjioneve, apo meritave personale-të gjitha këto të paafta dhe të papranueshme nga Perëndia. Shpëtimi mund të sigurohet vetëm në përputhje me termat e Perëndisë, me mënyrën apo rrugën që Ai ka zgjedhur që ne si njerëz ti afrohemi Atij. Rrugë që ai ka zgjedhur quhet Krishti Jezus. Ai deklaroi se “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje” (Gjoni 14:6). Kësaj të vërtetë dhe këtij kushti, Perëndia i shton edhe një premtim Biblik: Të gjithë ata që do të shkojnë tek Perëndia, përmes besimit tek Krishti do të shpëtohen nga mëkatet, do të jenë të pajtuar me Perëndinë për gjithë përjetësinë. Pse?

Gëzuar Krishtlindjen! Sepse në Krisht, ne na është dhënë, nga hiri dhe dashuria e Perëndisë për ne, i vetmi i cilësuar e i aftë që mund të shpëtoj mëkatarë. Biri i Perëndisë, një titull për Personin e Dytë të Trinisë, dukë qenë plotësisht e përjetësisht Perëndi, e përuli veten e Tij për tu bërë Biri i Njeriut, plotësisht njeri. Në këtë person, i vetmi ndërmjetës ndërmjet nesh dhe Perëndisë, në këtë Perëndi-Njeri, vjen shpëtimi, vjen afrimi dhe pajtimi me Perëndinë. Perëndia erdhi tek ne sepse ne nuk mund të shkonim tek Perëndia. Perëndia bëri për ne atë që ne nuk mund të bënim për veten tonë. Ky është mesazhi i Krishtlindjes. Kjo është arsyeja e gëzimit të Krisht-lindjes.

Me fjalë të tjera, Krishti, Ai që gjithnjë ka qenë (Biri i Perëndisë), u bë çfarë nuk kishte qenë kurrë (Bir Njeriu) me qëllim që të shpëtojë mëkatarët për lavdinë e Perëndisë, dhe tani është (plotësisht njeri-plotësisht Perëndi) për tërë përjetësinë. Kjo do të thotë se të gjithë ata që i besojnë Atij dhe vetëm Atij për shpëtim e tyre, si Shpëtimtarin dhe Zotin e tyre, marrin paqtimin me perëndinë, bekimin dhe përkujdesjen e Tij personale për jetën e tyre, jetën e përjetshme që nga momenti i parë i besimit, dhe madje do të jenë në gjendje që një ditë ta shikojnë e shijojnë Atë nga përjetësia në përjetësi.

Gëzuar Krishtlindjen! Pse? Sepse Ai i cili u dërgua që të na shpëtojë, edhe e ka bërë këtë gjë. Krishti i cili lindi që të vdiste për ne, e ka fituar shpëtimin tonë me vdekjen e Tij në Kryqin e Kalvarit. Vdekja e Tij nuk ishte vdekja e një martiri të mirë në një kryq dosido, por vetë-ofrimi i Perëndisë-Njeri në Kryqin e Golgotës. Në mënyrë të qëllimshme dhe të pandalshme, ky person, udhëtoi gjatë tërë jetës së Tij për drejt Kryqit, me qëllim që goditja shtrydhëse e Perëndisë At të mos binte mbi ne por mbi të. Ky shpengim i lavdishëm nga mëkatet nuk na u dha sepse e dëshiruam, apo e merituam, apo e menduam ne si zgjidhje, por për shkak të dashurisë së madhe të tij ndaj nesh. Bibla thotë, se Krishti i deshi të tijtë…deri në fund, (Gjoni 13:1).  Ungjijtë janë jo vetëm biografitë që na shpalosin këtë udhëtim të Tij drejt Kryqit për shpengimin tonë, por edhe mënyrën se si Ai u fut në botën tonë për ne. Mesazhi i mrekullueshëm i lindjes së Krishtit nuk ka kuptim pa mesazhin e mrekullueshëm të vdekjes dhe ngjalljes së Tij. Pra, Grazhdi i Betlehemit shpjegohet me Kryqin e Golgotës. Dhe po kështu, Kryqi i Golgotës është i pakuptimtë pa Grazhdin e Betlehemit. Emri i Krishtit është “Emanuel. Perëndia me ne.” Si rrjedhim…

Gëzuar Krishtlindjen! Historia e lindjes së Perëndisë përmes Marisë, dhe deklarimi nga lart i mesazhit dhe i kuptimit të kësaj lindje, gjithashtu përfshin edhe përgjigjen apo reagimin që vjen nga poshtë drejt Qiellit. Reagimi i parë është ai i lavdërimit. ky është urdhri dhe ftesa për festim i Engjëjve kur thanë “Lavdi Perëndisë në vendet më të larta.”

Ne jemi përgjithësisht një komb mosmirënjohës, një komb që e ka të vështirë që të thotë faleminderit edhe për gjërat më mondane të jetës. Por mbi të gjitha ne jemi një komb që nuk falënderojmë dhe adhurojmë Perëndinë. Madje edhe shumica e atyre që e quajnë veten të Krishterë nuk besojnë, nuk luten, nuk e adhurojnë Perëndinë, as në mënyrë të rregullt çdo javë duke marrë pjesë në shërbesat e Adhurimit, dhe as përmes tërë jetës së tyre. Ne jemi një komb që kur meditojmë nuk meditojmë mbi Perëndinë, që kur kërkojmë nuk kërkojmë prej Perëndisë, që kur japim nuk i japim Perëndisë, që kur lavdërojmë nuk lavdërojmë Perëndinë por njeriun. Kjo sepse harrojmë apo nuk dimë, apo më keq, refuzojmë që të pranojmë se Perëndia na ka krijuar për veten e Tij, për kënaqësitë e Tij, për të pasur një marrëdhënie të vërtetë, personale e të përditshme me të.

Së dyti, urimi dhe ftesa e Engjëjve është edhe ajo e paqes: “paqe mbi tokë njerëzve mbi të cilët qëndron pëlqimi i tij!” Paqja e Perëndisë qenka selektive, sipas engjëjve. Nuk është për të gjithë. Paqja e Tij është vetëm për ata mbi të cilët qëndron pëlqimi i Tij. Kush janë këta njerëz? Bibla thotë se “pa besim është e pamundur t’i pëlqesh Atij” (Heb. 11:6), dhe se ai njeri që “beson në atë që shfajëson mëkatarët-pra Krishtin- besimi i tij i numërohet për drejtësi” nga Perëndia (Rom. 4:5). Madje Bibla na siguron se “po të rrëfesh me gojën tënde Zotin Jezus, dhe po të besosh në zemrën tënde se Perëndia e ngjalli prej së vdekurish, do të shpëtohesh” (Rom. 10:9), pra do të ketë paqe ndemjet Perëndisë dhe atij njeriu që i beson Atij përmes besimit në Krishtin. Kjo është ftesa e engjëjve për të gjithë ne që sot urojmë njërit-tjetrin Gëzuar Krishtlindjen!

 Gëzuar Krishtlindjen! Shpëtimtari u lind. Në këtë kemi mesazhin e një shprese të sigurt. Jo kotësinë e një idhujtarie absurde, e ritualeve përtëritëse, e arrogancës dhe vetëbesimit njerëzor. në këtë përshëndetje kemi një shpresë të lavdishme. Perëndia zbriti në tokë, u lind në një grazhd, plotësisht njeri dhe plotësisht Perëndi, për tu kryqëzuar për ne e për tu ngjallur e Mbretëruar përjetësisht, dhe madje do të kthehet si Zoti dhe Shpëtimtari i të gjithë atyre që e hedhin veten e tyre, trup edhe shpirt në krahët e Krishtit përmes pendimit e besimit. Gëzohu o i Krishterë. Zoti ka ardhur. Ai na ka çlirua nga mëkati dhe frika. Gëzohu botë! Kjo është arsyeja që ne që besojmë e përshëndesim njëri-tjetrin me një përshëndetje që është njëkohësisht edhe një festim edhe një ftesë. Gëzuar Krishtlindjen!

Një Bir Unik

Gjoni dëshmoi për të dhe thirri duke thënë: “Ky është ai, për të cilin thashë: ‘Ai që vjen pas meje më ka paraprirë, sepse ishte përpara meje’”. 16 Dhe ne të gjithë morëm, prej mbushullisë së tij, hir mbi hir. 17 Sepse Ligji u dha nëpërmjet Moisiut, por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit. 18 Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur. (Gjoni 1:15-18)

Kuptimi i Krishtlindjes është në fakt thelbi i Krishterimit historik. çfarë kombet festojnë kudo nëpër botë është deklarimi i faktit që Perëndia trupëzoi vetveten për t’iu afruar njeriut për shpëtimin e tij. Kjo njihet si Doktrina e Trupëzimit: Perëndia u bë njeri në Jezusin nga Nazareti. Ky është fakti dhe doktrina që e veçoi Krishterimin nga të gjitha fetë e tjera. E veçanta apo unikja e Krishterimit është se Perëndia ka marrë iniciativën dukë i veshur vetës mishin njerëzor për ta shpëtuar njerëzimin. Biri i Perëndisë u bë njeri që njerëzit të bëheshin bij të Perëndisë. Kjo është çfarë e bën Krishterimin unik. Një nga emrat e Krishtit është Emanuel që do të thotë “Perëndia në mesin tonë.” Dhe ky person ishte vetë Jezus Krishti, personi i Dytë i Trinisë i veshur me mish njeriu. Dhe për këtë arsye, ai është personi më unik në këtë botë. E përdor termin unik apo i veçantë pasi vetë Apostulli Gjon e përdor këtë term kur i referohet Krishtit. Gjoni e quan Krishtin “i vetëmlinduri Bir.” Fjala që ai përdor në Greqishten e vjetër në fakt do të thotë “i vetëm për nga lloji,” apo unik. Krishti ishte Biri unik i Perëndisë. Dhe ky është kuptimi i Krishtlindjes: Perëndia i vetëm i kësaj bote, një person unik, ofroi Birin, të vetmin person të dytë të trinisë së Shenjtë për tu trupëzuar, një mënyrë unike kjo për të shpëtuar njeriun, dhe si rrjedhim, çfarë na është dhuruar për Krishtlindje është një person unik, një Shpëtimtar unik.

Unik në Personin e Tij

Krishti është së pari unik në personin e Tij. Është e vështirë të gjesh një lider shpirtëror më mbresëlënës se sa Gjon Pagëzori. Një engjëll lajmëroi lindjen e tij duke thënë “Sepse ai do të jetë i madh përpara Zotit… dhe do të jetë i përplot me Frymën e Shenjtë që në barkun e s’ëmës” (Luka 1:15). Gjoni pati një mesazh dhe shërbesë frymëzuese për këdo që inspiron të bëhet një lider. Ai thirri Izraelin në pendim dhe bindje ndaj Perëndisë. Mbi të gjitha ai kishte guxim, karakter dhe integritet. Ai konfrontoi drejtuesit hipokritë dhe madje edhe vetë Mbretin Herod.

Por sipas vetë Gjon pagëzorit, ai nuk ishte shpëtimtari që ne duhej të dëshironim dhe ndiqnim. Vargu 15 thotë “Gjoni dëshmoi për të dhe thirri duke thënë: “Ky është ai, për të cilin thashë: Ai që vjen pas meje më ka paraprirë, sepse ishte përpara meje”” (Gjoni 1:15). Gjoni thotë që edhe pse ai lindi përpara Krishtit dhe e filloi shërbesën e tij përpara Krishtit, Krishti është një lider shpirtëror i një niveli më të lartë pasi ai është unik në personin e Tij. Me fjalët “sepse ishte përpara meje” Gjoni thekson pri-ekzistencën e përjetshme të Krishtit. Krishti është vetë Perëndia i përjetshëm dhe për këtë arsye Ai qëndron unik mbi çdo qenie tjetër njerëzore. Krishti është unik edhe në krahasim me liderët e feve të tjera. Krishti është i vetmi person që u ngrit nga të vdekurit dhe jeton përgjithmonë për të qenë Shpëtimtari ynë tek i cili ne mund të mbështetemi plotësisht.

Krishti është ai shpëtimtari për të gjithë ju që dëshironi një drejtues të vërtetë. Ne jetojmë në shekull gurush dhe vipash, dhe kjo edhe në aspektin shpirtëror. Ne ndjejmë nevojën për të pasur drejtues. Ne kemi nevojë për dikë që mund ti besohet, që mund të ndiqet, që mund ti bindemi dhe që mund të na drejtojë për në drejtimin e duhur. Tek Ungjilli i Mateut 9 lexojmë këto fjalë:

Dhe Jezusi kalonte nëpër të gjitha qytetet dhe fshatrat, duke i mësuar në sinagogat e tyre, duke predikuar ungjillin e mbretërisë dhe duke shëruar çdo sëmundje e çdo lëngatë në popull. E duke parë turmat, pati dhembshuri për to, sepse ishin të abuzuar, dhe të shpërndarë si delet pa bari.

Këtë Krishtlindje ky popull gjendet me më pak shpresë për të ardhmen se sa vjet; gjendem më i abuzuar, më i hallakatur e më i varfër. Krishti ka dhembshuri për këtë popull. Por Krishti ka gjithashtu edhe zgjidhjen unike për ne. Rrënja e çdo problemi social, civil apo kombëtar është në fakt shpirtëror. Pa u adresuar më parë problemi shpirtëror nuk do të zgjidhen problemet e tjera. Predikimi dhe besimi i ungjillit dhe i personit Unik të Krishtit është zgjidhja e vetme që mund të adresojë nevojat e këtij vendi. Të gjitha bekimet apo përfitimet e tjera shoqërore apo sociale burojnë nga marrëdhënia që një komb apo një person ka me Krishtin. Krishti është unik jo vetëm në personin e tij, por Krishti është unik edhe në resurset e tij.

Unik në Resurset e Tij

Vargu 16 thotë: “Dhe ne të gjithë morëm, prej plotësisë së tij, hir përmbi hir.” Krishti ka plotësinë e të gjitha bekimeve shpirtërore dhe fizike për të cilat ne kemi aq shumë nevojë. Asnjë nevojë e jona nuk është më e madhe se sa mundësia e Krishtit për ti adresuar ato. Kur vera mbaroi në Kanë, Krishti ktheu ujin në verë. Krishti rigjeneroi shpirtin e prostitutës së rënduar nga barra e mëkatit dhe e turpit. Atë që kishte qenë i çalë për 38 vjet Krishti e shëroi. Kur turmat e ndiqnin të uritura, Krishti i ushqeu. Atij që ishte i lindur i verbër, Krishti i dha shikimin. Kur Llazari dergjej i ftohtë në varrin e tij prej tre ditësh, Krishti i dha jetën. Të gjitha këto mrekulli të rreshtuara në ungjillin sipas Gjonit janë shembuj të plotësisë së natyrës së Tij hyjnore. Krishti mund të na bekojë në të gjitha nevojat tona nga plotësia e tij e pafund, nga hyjnia e Tij e plotfuqishme, dhe nga burimi i pashtershëm i dashurisë së Tij për ne. është për këtë arsye që Gjoni thotë “Dhe ne të gjithë morëm, prej plotësisë së tij, hir përmbi hir.” Hir përmbi hir nënkupton që jo vetëm Krishti na jep hir nga hiri i tij hyjnor, jo vetëm që Krishti na ka shpëtuar përmes hirit dhe na jep përsëri hir pas shpëtimit tonë, por mbi të gjitha që Krishti dërgon dallgë të vazhdueshme hiri mbi ne me qëllim që ne kurrë të mos gjendemi zbuluar, ashtu siç edhe fundi i detit nuk gjendet kurrë i zbuluar e pa ujë. Krishti është një burim unik e i pashtershëm hiri e bekimesh ndaj nesh.

Hiri i Krishtit gjendet në shumë forma të ndryshme. Situata të ndryshme kërkojnë forma të ndryshme hiri. Ne kemi nevojë për një hir kur kemi dhe një hir tjetër kur nuk kemi. Ne kemi nevojë për një hir në rini dhe një tjetër në pleqëri. Ne kemi nevojë për një hir kur jemi nën persekucion dhe një tjetër nën paqe. Kemi nevojë për një hir në gëzime dhe për një hir tjetër në hidhërime.” Boshllëku i shpirtrave tonë mund të mbushet vetëm nga plotësia e hirit të tij. Paraja, fama, pushteti e njeriu nuk do ta mbushin dot kurrë atë vakuumin e pafund që është në shpirtin e gjithkujt. Krishti tha “”Kushdo që pi nga uji i kësaj bote do të ketë përsëri etje, ¹⁴ por kush pi nga uji që do t’i jap unë nuk do të ketë më kurrë etje përjetë; por uji që unë do t’i jap do të bëhet në të një burim uji që gufon në jetë të përjetshme” (Gjoni 4:13-1).

Kuptimi dhe besimi i këtij fakti, që Krishti është unik në resurset e Tij, shkakton dy efekte në jetët tona. Se pari, na mundëson që të gjejmë prehje, ngushëllim dhe siguri në çdo situatë. Është për këtë arsye që Apostulli Pal shkroi kështu nga burgu “Unë jam mësuar të kënaqem në gjendjen që jam. ¹²Unë di të jem i përunjur dhe di të jetoj edhe në bollëk; në çdo vend dhe për çdo gjë jam mësuar të nginjem dhe të kem uri, të kem me tepri dhe të vuaj në ngushticë. ¹³ Unë mund të bëj gjithçka me anë të Krishtit që më forcon” përmes hirit të tij (Filipinëve 4:11-13).

Në këtë kontekst, një rrezik që i kanoset besimtarëve zakonisht është një lloj vendpushimi shpirtëror. Shumë prej nesh pasi kanë marrë një masë të caktuar hiri, ulen në një si plate shpirtërore dhe bëjnë pushim në vend që të synojmë për më shumë nga hiri që gjendet kaq pafundësisht në Krisht. Nëse ju keni paqe, Krishti mund tju japë edhe më shumë. Nëse ju kini njohuri shpirtërore, falje, pendim, vet-disiplinim, bindje e besnikëri, gëzim e progres, Krishti ka më shumë nga këto për ju.

Efekti i dytë që shkakton hiri i Krishtit në jetët tona është që ne fillojmë që të kemi hir për të tjerët. Në mënyrë të pa evitueshme, nëse hiri po derdhet në ne, hiri do të derdhet edhe nga ne. Kur marrim hir, gjithmonë edhe japim hir. Krishti e mbush gotën tonë me hirin e tij me qëllim që ajo të derdhet edhe për të tjerët rreth nesh. Martin Luter shkroi “Ky burim është i pashtershëm. Nuk thahet kurrë, një burim i përjetshëm. Sa më shumë të tërheqim prej saj, aq më shumë do të japë.”

Unik në Dhuratat e tij

Krishti nuk është unik vetëm në personin e tij dhe në resurset e tij. Krishti është së treti Unik edhe në Dhuratat e Tij. Vargu 17 thotë “Sepse Ligji u dha nëpërmjet Moisiut, por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit” (Gjoni 1:17). Nëse gjon Pagëzoi ishte i rendësishëm, Moisiu ishte akoma edhe më shumë. Perëndia e përdori Moisiun për të shpëtuar Israelin nga skllavëria Egjiptianase, për ta udhëhequr Israeln për në tokën e Premtuar dhe për ti dhënë atij 10 Lidhet e Perëndisë. Por Krishti është akoma edhe më unik në dhuratat e Tij shpëtuese për popullin e Tij. Moisiu dha Ligjin, por hiri dhe e vërteta erdhën nëpërmjet Jezu Krishtit.

Le të mos e nënvlerësojmë Ligjin e Perëndisë port ë kuptojmë rolin e saj në referencë më Hirin e Perëndisë. Ligji na u dha nga vetë Perëndia për të kuptuar dhe dalluar ndërmjet të mirës dhe të keqes. Pali thotë tek Rom 7:7 “Mëkatin unë nuk do ta kisha njohur, veç se me anë të ligjit; sepse unë nuk do ta kisha njohur lakminë, po të mos thoshte ligji: “Mos lakmo!” Detyra e Ligjit është të na vërë në dukje dhe të na bindë për mëkatin tonë. Kaq! Detyra e ligjit është të na bëjë shpallë nevojën tonë për hirin dhe faljen nga Perëndia. Dhe kjo është dobësia e Ligjit. Shën Augustini shkroi “Ligji të kërcënon por nuk të ndihmon, të urdhëron por nuk të shëron, të shpalos por nuk të heq mëkatin dhe dënimin e tij.” Pali thotë tek Gal 3:24 “Kështu ligji qe mësuesi ynë për te Krishti, që ne të shfajësohemi me anë të besimit.” Ligji është i mirë pasi është udhërrëfyesi unë për tek Krishti, por hiri vjen vetëm përmes Jezus Krishtit. Pastori dhe teologu Baptist Artur Pink, rendit disa aspekte se si hiri është më i mirë se sa ligji. Ai thotë: “Ligji zbulon çfarë është në njeriun – mëkat, hiri zbulon çfarë është në Perëndinë – dashuri. Ligji kërkon drejtësi nga njerëzit, hiri sjell drejtësinë e Perëndisë tek njerëzit. Ligji e dënon të gjallin me vdekje, hiri e sjell të vdekurin në jetë. Ligji flet për çfarë njeriu duhet të bëjë për Perëndinë, hir flet se çfarë Perëndia bëri për njeriun.”

Krishti, thotë vargu sjell gjithashtu edhe të vërtetën. Moisiu besnikërisht deklaroi të vërtetën e Perëndisë. Fjala e Perëndisë është e vërtetë në të tera gjeneratat, por këtu vargu kupton me fjalën “e vërteta” është që është reale në krahasim me atë që është simbolike. Moisiu i dha manës Judenjve në shkretëtirë, Krishti është buka e vërtetë e jetës që vjen nga qielli (Gjoni 6:35). Moisiu dha qengjin e sakrificës si simbol të faljes së mëkateve, ndërsa Krishti ishte qengji i vërtetë i Perëndisë i cili heq mëkatet e të gjithë atyre që besojnë në të” (Gjoni 1:29). Krishti është unik në dhuratat e tij, në resourset e tij, në personin e tij, por së fndi, Krishti është Unik edhe në Zbulesën e tij për ne.

Unik në Zbulesën e Tij

Krishti është unik si shpëtimtar pasi ai është i vetmi person që mund të na zbulojë Perëndinë. Vargu 18 thotë: “Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur atë.” Në Dhiatën e Vjetër njerëz të Perëndishëm patën dëshirë të shikonin Perëndinë por ai qëndronte i fshehur “në një re të dendur” siç tha Solomoni tek (1 Mbret 8:12). Profeti Elija mundi të dëgjonte vetëm një zë. Abrahami foli me engjëj. Moisiu qëndroi i shtangur përpara shkurres që digjej dhe nuk konsumohej por asnjëri nuk arriti ta shikonte Perëndinë. Kur Moisiu insistoi të shikonte lavdinë e Perëndisë, përgjigja që mori ishte: “Ti nuk mund të shikosh fytyrën time, sepse asnjë njeri nuk mund të më shikojë dhe të jetojë”. Lavdia e Perëndisë është shkatërruese për njeriun. Por lajmi i mirë i Krishtlindjes si edhe kuptimi i saj është ky: Perëndia më së fundi na ka zbuluar vetveten e tij duke e mbuluar atë në trupëzim. Ati Perëndi dërgoi personin e Dytë të trinisë që tu zbulojë Perëndinë njerëzve, dhe për të mos e shfarosur njerëzimin me lavdinë e shenjtërisë së Tij, Biri i Perëndisë e mbuloi lavdinë e tij duke marrë mbi vete natyrën njerëzore. Perëndia na zbulohet duke mbuluar vetveten në trupëzimin dhe lindjen e Krishtit Jezus. Dhe është për këtë arsye që Jezus Krishti është unik në zbulesën e tij, në zbulesën që ai na ofron mbi Perëndinë. Krishti erdhi që të sigurojë zbulesën e Perëndisë në një mënyrë të tillë që ne të jemi në gjendje ta marrim atë. Kjo është arsyeja që Krishti është me i lartë se Gjon Pagëzori, se Moisiu, se Buda apo se Muhamedi. Krishti ishte Perëndia i trupëzuar, Perëndi i vërtetë prej Perëndie të vërtetë, i të njëjtës esencë me Atin dhe Frymën e Shenjtë, personi i dytë i Trinisë, Perëndia i tmerrshëm, i përjetshëm, i pafund, i shenjtë.

Kjo do të thotë që Krishti është i vetmi Shpëtimtar për të gjithë ata që dëshirojnë të njohin Perëndinë dhe të njihen prej tij. Fjala na e ka bërë të njohur, në Greqishten Biblike është eksegesato, që studiuesit e përdorin si term për të simbolizuar procesin e interpretimit të Biblës. Dhe kjo është çfarë Krishti bën për ne. Ai na shpall, jep, interpreton Perëndinë, Ai na e zbulon neve atë. Nëse doni të dini se si është Perëndia dhe se cili është vullneti i Tij për ju dhe për këtë botë studioni Krishtin dhe Fjalën e tij. Kjo është arsyeja përse Apostulli joni e quan Krishtin Fjala. “Në fillim ishte Fjala dhe Fjala ishte pranë Perëndisë, dhe Fjala ishte Perëndi. Ai (fjala) ishte në fillim me Perëndinë. Të gjitha gjërat u bënë me anë të tij (fjala), dhe pa atë nuk u bë asnjë nga ato që u bënë” (Gjoni 1:1-3). Kjo është se si Krishti është Unik në Zbulesën e Tij për ne.

Krishti është Unik si Shpëtimtar. Ai është unik si lider shpirtëror për të gjithë ata që dëshirojnë një të tillë pasi ai ka dhe tek ai përmblidhet e tërë njohja e vërtetë për tek Perëndia. Krishti është Shpëtimtari Unik për të tërë ata që janë bosh dhe dëshirojnë që të mbushen, shpirtrat tanë janë krijuar nga arkitekti hyjnor në një mënyrë të tillë që ato të gjejnë përmbushje në këtë jetë vetën nëse mbushemi me Perëndinë. Krishti është Shpëtimtari për të tërë ata që dëshirojnë të jenë të lirë, pasi liria gjendet në përmbushjen e qëllimit për të cilin ne njerëzit jemi krijuar – të njohim Perëndinë dhe të shijojmë lavdinë dhe prezencën e Tij. Për të gjitha këto, Krishti është i vetmi Shpëtimtar. Krishti tha “Unë jam rruga, e vërteta dhe jeta.” Që do të thotë, e vetmja rrugë e vërtetë për tek jeta e përjetshme me Perëndinë.

Kjo është arsyeja e lindjes së Krishtit. Ky është kuptimi i Krishtlindjes. Por a është Krishti Shpëtimtari yt? Nëse beson dhe lëshon veten në krahët e Tij, Krishti do të jetë Shpëtimtari yt gjithashtu. Ai vetë tha, “Kush beson në Birin ka jetë të përjetshme, kurse kush nuk i bindet Birit nuk do të shohë jetë, por zemërimi i Perëndisë qëndron mbi të” (Gjoni 3:36). Nëse ju i keni besuar Krishtit, a jeni ju duke tërhequr hir nga burimi i pashtershëm i Tij? Nga plotësia e Tij çdo besimtar merr hir përmbi hir. Le të jetë motoja jonë fjalët e Apostullit Pjetër kur tha, “Por rrituni, në hirin dhe në njohjen e Zotit dhe të Shpëtimtarit tonë Jezus Krisht. Atij i qoftë lavdia, tani dhe përjetë. Amen” (2 Pjet. 3:18).

05-Qëllimi i Perëndisë

Sepse Perëndia nuk e vuri nën pushtet të engjëjve botën që ka për të ardhur, për të cilin po flasim, 6 por dikush dëshmoi diku duke thënë: “Ç’është njeriu, që të bie ndërmend për të? Ose i biri i njeriut që të kujdesesh për të? 7 Ti e bëre për pak kohë më të vogël nga engjëjt, ti e kurorëzove me lavdi dhe me nder dhe e vure përmbi veprat e duarve të tua; 8 Ti i vure të gjitha nën këmbët e tij”. Sepse, mbasi i vuri të gjitha nën pushtetin e tij, nuk la asgjë pa iu nënshtruar. Por tani nuk shohim ende që të gjitha janë nën pushtetin e tij, 9 por shohim Jezusin të kurorëzuar me lavdi dhe me nder për vdekjen që pësoi; ai u bë për pak kohë më i vogël se engjëjt, që me hirin e Perëndisë të provonte vdekjen për të gjithë njerëzit. Heb. 2:5-9

Çfarë ngushëllimi, këshillë, apo shpjegimi mund ti jepet të Krishterit i cili i shkurajuar e dërrmuar nga kjo botë armiqësore ndaj tij dhe besimit të tij, nuk ndjen prezencën e Perëndisë por mungesën e Tij? Nëse, siç edhe besojmë, vdekja dhe ngjallja e Krishtit është zgjidhja e vërtetë e tërë problemeve të kësaj bote, dhe nëse Krishti me të vërtetë është ngjallur nga të vdekurit, si shpjegohet që problemet ekzistojnë ende?

Pyetja ka të bëjë me marrëdhënien e veprës shpëtuese të Krishtit me boten e tanishme. Kjo ishte edhe shqetësimi që i mundonte të Krishterët të cilëve iu drejtua fillimisht kjo letër. Nëse Krishti tashmë ka fituar e ngadhënjyer mbi dominimet, pushtetet dhe principata e kësaj bote (Kol. 2:15), dhe qëndron i ulur në fronin e pushtetit e autoritet në të djathtë të Atit, si shpjegohen Neronët e kësaj bote, avancimi në dukje i Islamit, i terrorit, i imoralitetit, dhe i gjithçkaje tjetër që militon kundra Perëndisë dhe Kishës së Tij?

Autori i kësaj letre, shtjellon zgjidhjen e këtij problemi dhe thotë se zgjidhja është Krishti. Qëllimi pastoral i letrës është pra që të mos i fiksojmë sytë tek Moisiut, ritualet e Dhiatës së Vjetër, dhe madje as edhe tek engjëjt, por tek Krishti. Krishti është zgjidhja e probleme të kësaj bote dhe jo engjëjt. Krishti është shpëtimtari dhe jo engjëjt. Prej Krishtit duhet të presim, dhe tek Krishti duhet të shkojmë dhe jo engjëjt. Dhe këtë autori i Hebrenjve jep në një përgjigje që ofron një rishikim gjithëpërfshirës të tërë historisë së njerëzimit, me qendër vdekjen e ngjalljen e ngritjen, dhe së fundi edhe kthimin e dytë të Krishtit.

Qëllimi i Perëndisë

Zgjidhja e vërtetë e çdo problemi vjen vetëm pasi është artikuluar saktë natyra e vërtetë e problemit. Pra nëse bëjmë pyetjet e gabuara, do të marrim përgjigjet e gabuara.

Për disa, problemi thelbësor i njerëzimit është injoranca. Ky grup beson se njeriu në thelb është i mirë, por se problemi i tij është se nuk është i ndriçuar nga filozofia dhe kultura e duhur për të formuar një shoqëri civile të suksesshme. Si rrjedhim, përgjigja logjikë është arsimimi i popullsisë. Për disa të tjerë, origjina e problemeve të kësaj bote qëndron në përjetimet e fëmijërisë dhe kontekstin familjar në të cilin fëmija rritet. Një familje problematike do të prodhojë një fëmijë problematik. Si rrjedhim, zgjidhja është rikonstruktimi social i shoqërisë. Për disa të tjerë, varfëria është problemi thelbësor i njerëzimit, dhe si rrjedhim individi nuk arrin të zhvillohet dhe të bëhet ai qytetari model. Zgjidhja logjike është për ta rishpërndarja e pasurisë dhe instalimi i një sistemi socialist apo komunist.

Por Bibla na e artikulon ndryshe natyrën dhe origjinën e problemit njerëzor. Problemi është mëkati. Ne jemi këtu ku gjendemi sot për shkak se njerëzimi ka braktisur qëllimin e parë dhe fillestar që Perëndia pat për njeriun kur e krijoi atë. Autori i Hebrenjve citon Psalmin 8, një meditim i Davidit mbi qëllimin e Perëndisë për njeriun, të cilin Ai e krijoi në imazhin e Tij, si dhe nderin, fuqinë e autoritetin me të cilin Ai e veshi njeriun. Davidi thotë:

“Ç’është njeriu, që të bie ndërmend për të?

Ose i biri i njeriut që të kujdesesh për të?

Ti e bëre për pak kohë më të vogël nga engjëjt,

ti e kurorëzove me lavdi dhe me nder

dhe e vure përmbi veprat e duarve të tua.

Ti i vure të gjitha nën këmbët e tij”

(Heb. 2:6b-8a).

Ky përshkrim përputhet me qëllimin hyjnor për familjen njerëzore siç e gjejmë të shkruar tek Zanafilla 1:26-28. Perëndia tha, “Le ta bëjmë njeriun sipas shëmbëlltyrës sonë dhe në ngjasim me ne, dhe të ushtrojë sundimin e tij mbi…” gjith­çka. Dhe pasi Perëndia e krijoi njeriun sipas shëmbëlltyrës së vet, mashkullin dhe femrën, Perëndia i bekoi dhe u tha atyre: “Të jeni të frytshëm dhe shumëzojuni, mbushni tokën e nënshtrojeni, e sundoni mbi peshqit e detit, mbi zogjtë e qiellit dhe mbi çdo qenie që lëviz mbi tokë.”

Perëndia e krijoi njeriun në imazhin e Tij. Pra iu dha njeriut natyra dhe mandati për të sunduar dhe administruar tërë botën dhe të gjitha krijesat e tjera në të, ashtu siç bën Perëndia me gjithçka që Ai ka krijuar. Njeriu u ftua që të ishte një mbret nën Krye-mbretin. Njeriu u ftua që ta qeveriste këtë botë nën ndrojtjen dhe dashurinë e Perëndisë si mëkëmbës të Perëndisë në këtë botë. Kështu, burrit dhe gruas iu dha statusi i krijesës-mbret apo krijesës-mbretëreshë, me përgjegjësinë e thirrjen për të qeverisur krijesën e Tij, për lavdinë dhe nën Zotërimin e Perëndisë, Krijuesit-mbret.

Kjo është mirësia e Perëndisë ndaj njeriut. Këtë mirësi njeriu nuk e meritoi, sepse si mund të meritohet mirësia dhe dashuria e Perëndisë, madje edhe para futjes së mëkatit në botë. Perëndia nuk kishte se përse të krijonte njeriun. Perëndia Triune, Ati, Biri dhe Fryma e Shenjtë tashmë e kishin një marrëdhënie të bekuar, të mrekullueshme, e përjetësisht e pafundësisht përmbushëshe me njëri-tjetrin. Perëndia nuk i ka asnjë borxh njeriut. Prandaj dhe Davidi thotë “Ç’është njeriu, që të bie ndërmend për të? Ose i biri i njeriut që të kujdesesh për të?” Krijimi i njeriut ishte nga hiri. Mandatimi dhe kurorëzimi i tij ishte po ashtu nga hiri. Por diçka ndodhi.

Dështimi i Njeriut

Njeriu braktisi planin dhe qëllimin që Perëndia kishte për të. Zanafilla 3 na tregon se si kjo ndodhi. Adami, si përfaqësuesi i racës njerëzore pat qenë urdhëruar që të mos prekte Pemën e Njohjes së të mirës dhe të keqes. Njeriu nuk duhej të synonte pavarësinë nga Perëndia. Edhe pse zotëria e Kopshtit të Edenit, njeriu duhej të funksiononte nën zotërimin e Perëndisë, Krijuesit të tij. Përndryshe, “ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri,” i pat thënë Perëndia (Zan. 2:17).

Por Satani dhe gënjeshtrat e tij u futën në dominimin e njeriut i cili pranoi pa i bërë asnjë rezistence nga ana e Adamit. Ai i tha gruas se Perëndia nuk ua lejon Pemën e Njohjes për ti mbajtur larg qëllimit dhe potencialit të tyre të vërtetë. A nuk është kjo, edhe sot e kësaj dite, gënjeshtra që projektohet në çdo cep të rruzullit tokësor? “Perëndia nuk ia do të mirën racës njerëzore! Perëndia dhe besimi në Perëndinë është pengesë për avancimin e njeriut, për lumturinë e tij, për arritjen e potencialit të plotë të njeriut!” Dhe këto gënjeshtra avancohen kudo, jo vetëm pa përkufizuar se cili është potenciali i vërtetë i njeriut, apo se cili qenka destinacioni i vërtetë i tij, por edhe në kundërshtim me evidencat e bollshme të mirëdashjes dhe bujarisë së mrekullueshme të Perëndisë ndaj njeriut. “Ç’është njeriu, që të bie ndërmend për të? Ose i biri i njeriut që të kujdesesh për të?”

“Por tani nuk shohim ende që të gjitha janë nën pushtetin e tij,” shton autori. Në këtë deklaratë përmblidhet problemi i vërtetë i racës njerëzore. Njeriu humbi nderimin, lavdinë, dhe dominimin mbi krijesën që e rrethon dhe madje edhe mbi vetveten. Nëse do të fillonim të bënim një listë të detajuar të ­çdo gjëje që njeriu nuk arrin të administrojë e dominojë siç duhet, gjëra që janë përgjithësisht apo plotësisht jashtë kontrollit të njeriut, kjo listë do të ishte shumë e gjatë. Njeriu është nën mëshirën e motin për burimet ushqimore. Njerëzimi ngado është i uritur, i sëmurë, i gjakosur, i përlotur e i përvuajtur në çdo anë të globit që të shikosh. Njeriu mund të ketë një farë influence mbi natyrën dhe botën e kafshëve, por në thelb ai nuk është në gjendje që të sundojë dhe administrojë siç duhet as vetveten e botën e tij të brendshme. Ai nuk kontrollon dot as pasionet e mendimet  e tij. Një këqyrje e shkurtër e çdo gazetë apo kanali televiziv është i mjaftueshëm për të parë provat e mjaftueshme të krizave ndërkombëtare, lokale apo personale, qofshin ato politike apo ekonomike, sociale apo arsimore, ideologjike apo fetare. Pasi njeriu hëngri nga pema e njohjes së mirës dhe të keqes, ai me të vërtetë arriti këtë njohuri. Ai kuptoi të mirën që humbi dhe njohu të keqen  që fitoi përmes rebelimit dhe mosbesimit të tij ndaj Perëndisë. Adami nuk u bë si Perëndia, siç i pat premtuar Satani, por si i ligu fjalën e të cilit ai besoi. Me të vërtetë, “tani nuk shohim ende që të gjitha të jenë nën pushtetin” e njeriut.

Përmbushja e Krishtit

“Por shohim Jezusin,” vjen përgjigja e dilemës njerëzore. Një Jezus “të kurorëzuar me lavdi dhe me nder për vdekjen që pësoi; ai u bë për pak kohë më i vogël se engjëjt, që me hirin e Perëndisë të provonte vdekjen për të gjithë njerëzit.” Nga njëra anë kemi njeriun që u kurorëzua me një lavdi e nder të pamerituar në momentin e krijimit, nga ana tjetër qëndron Krishti i kurorëzuar me një lavdi e nder të merituar për shkak të kryqëzimit. Kjo është arsyeja që Perëndia dërgoi Birin e Tij në këtë botë dhe në atë Kryq, që të rifitojë atë që u humb. Krishti është përgjigja që Perëndia i jep problemit të njeriut dhe problemit të historisë. Krishti është shpresa e madhe, e vetme dhe e fundit e njerëzimit, sepse vetëm Krishti është përmbushja e qëllimit dhe destinacionit të premtuar të njeriut, dhe e planit për të cilin flet Psalmi 8. Krishti është Adami i ri i një krijimi të ri. Çfarë Adami humbi, Krishti rifitoi. Dhe kështu, kushdo që gjendet në Krisht, përmes besimit, bëhet pjesëmarrës  i lavdisë, nderimit dhe dominimit të rifituar të njerëzimit nga Krishti. “Por shohim Jezusin.” Ky është qëllimi i këtij libri, dhe në fakt i tërë Biblës. Të shpalosë Krishtin si Përgjigja, ai i cili rifiton atë për të cilën njeriu u krijua, por e humbi për shkak të mëkatit.

Si e bën Krishti këtë? Historia e shpëtimit është një dramë me tre akte. Së pari, ndodhi përulja e Krishtit, e cila na përmblidhet në fjalët “ai u bë për pak kohë më i vogël se engjëjt,” (v. 9b). Personi i Dytë i Trinisë, Biri i përjetshëm Perëndi, me një ekzistencë të përsosur lavdie deri përpara trupëzimit, mori mbi vete natyrën e vdekshme mishore të njeriut, duke e përulur veten madje edhe nën engjëjt e Tij, për të shpenguar njeriun, dhe për ta restauruar atë në qëllimin dhe planin fillestar të Perëndisë. Por nadiri i përuljes së Tij ishte kryqi. Atje Ai vdiq atë vdekje që ishte e turpshme për standardin njerëzor, dhe atë vdekje që ishte e mallkueshme për standardin hyjnor. Dhe ndërsa ai mbarte mbi shpirtin e Tij të tërë fajin e mëkatit njerëzor, i tërë zemërimi i Perëndisë ra vrullshëm mbi të. “Sepse ai bëri të jetë mëkat për ne ai që nuk njihte mëkat, që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të” (2 Kor. 5:21).

Vargu 9 thotë edhe se Ai “provoi vdekjen për të gjithë njerëzit.” Autori nuk thotë se ai thjesht vdiq. Shprehja provoi apo shijoi vdekjen  është një përshkrim shumë grafik i  realitetit të rëndë dhe të dhimbshëm që ai përjetoi në kryq. Ai nuk pati një vdekje të shpejtë e pa dhimbje. Ai u torturua dhe vuajti deri sa i doli shpirti.

Jezusi përjetoi vdekjen në masën më të madhe të hidhësisë dhe hidhërimit. Ai nuk vdiq siç vdesin martirët, shpesh herë plot gëzim për shkak të kauzës për të cilin po japin jetën. Ai vdiq si një Shpëtimtar i pamëkatë, i mohuar e i tallur nga të gjithë ata që e rrethonin, por mbi të gjitha i mohuar e i braktisur edhe nga vetë Ati me të cilin ai kish kaluar tërë përjetësinë dhe prej të cilit buronte ekzistenca e tij. Në kryq ai thirri “Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur?” (Mat. 27:46).

Akti i dytë i historisë së shpëtimit ndodhi kur Perëndia e ngriti Birin nga vdekja dhe e lartësoi në të djathtë të Tij. Vargu 9 thotë “por shohim Jezusin të kurorëzuar me lavdi dhe me nder për vdekjen që pësoi.” Me ngjalljen e Krishtit nga vdekja, Perëndia Ati nderoi bindjen e përsosur të Birit, mbrojti dhe vërtetoi kauzën e tij, pranoi sakrificën e Jezusit si të përsosur për shpëtimin e mëkatarëve, dhe themeloi sundimin e Krishtit mbi njerëzimin e ri si Zoti dhe pararendësi i saj, fryti i parë i të korrave të Perëndisë.

Kështu vdekja nuk u bë fitimtari mbi Krishtin Jezus por viktima e tij. Dhe kështu Zoti Jezus vazhdon që të mbretërojë në këtë fazë të dytë të planit të shpëtimit, duke i dhuruar jetën e përjetshme përmes ungjillit, të gjithë atyre që vijnë tek Ai dhe i nënshtrohen Atij përmes pendimit, besimit dhe bindjes së re. Kështu Pali shkroi tek 2 Tim. 1:10 se Jezusi, “prishi vdekjen dhe nxori në dritë jetën dhe pavdekësinë me anë të ungjillit.”

Konsumimi i Qëllimit

Gjithçka që kemi thënë deri tani, i ka dhënë përgjigje pyetjes se cila është në të vërtetë natyra e problemit njerëzor, dhe se cila është zgjidhja që Perëndia jep. Shumë bukur deri këtu. Por çështja është se, edhe pse Krishti vdiq e u ngjall, e madje u morr lart tek Atit prej nga mbretëron e sundon, ne si njerëz e besimtarë të lënë këtu në tokë, shikojmë dhe përjetojmë çdo ditë se praktikisht gjërat ende nuk duken të jenë në pushtetin e Tij. Nëse Krishti tashmë ka fituar e ngadhënjyer mbi dominimet, pushtetet dhe principata e kësaj bote (Kol. 2:15), dhe qëndron i ulur në fronin e pushtetit e autoritet në të djathtë të Atit, si shpjegohen Neronët e kësaj bote, avancimi në dukje i Islamit, i terrorit, i imoralitetit, dhe i gjithçkaje tjetër që militon kundra Perëndisë dhe Kishës së Tij?

Përgjigja është se ende nuk jemi futur në aktin e tretë të historisë së shpëtimit. Ne jetojmë në atë periudhë të historisë që teologët e njohim me frazën “tashmë/por ende jo.” Ky është një koncept i rëndësishëm teologjik dhe që të Krishterët e vërtetë bëjnë mirë që ta kuptojnë pasi është çelësi i interpretimit të shumë pasazheve biblike. Vargu 9 thotë që Jezusi tashmë është i kurorëzuar, por ende jo gjithçka i është nënshtruar Atij.

Një ilustrim nga Lufta e Dytë Botërore. Zbarkimi i Anglo-Amerikanëve në Normandi, më 6 Qershor të 1944, në atë ditë që njihet si D-Day, ishte vendimtare për fatin e njerëzimit. Ajo ishte dita e fitimit të Luftës. Hyrja e Aleatëve në luftë siguroi fitoren mbi Nazi-Fashizmin. Por, edhe pse lufta faktikisht ishte e fituar që nga ai moment, betejat nuk mbaruan deri me 9 Maj të 1945, në atë ditë që njihet në histori si V-Day apo Victory Day, dhe është dita e kapitullimit të Gjermanisë, dhe efektivisht edhe i mbarimit të luftës ne Kontinentin Evropian. Por nga D-Day në V-Day do të kalonin 11 muaj e tre ditë. Fitorja ishte tashmë e siguruar por endo jo e konsumuar. Ngadhënjimi i Aletave ishte i siguruar e i vulosur e real, por ende jo një realitet i plotë. Ishte ende e rrezikshme që të jetoje në Evropë ndërmjet D-Day dhe V-Day.

Kur Krishti ishte në tokë ai deklaroi se me ardhjen e Tij në botë, kishte ardhur edhe Mbretëria e Perëndisë (Luka 17:20-21). Ai tashmë sundon në zemrat dhe jetët e besimtarëve. Por ai gjithashtu edhe i tha Pilatit se mbretëria e Tij nuk ishte e kësaj bote (Gjoni 18:36).

Historia e Tij dhe e jona me të nuk ka arritur në plotësinë e planifikuar nga Perëndia. Prandaj dhe autori i Hebrenjve shkroi “Sepse Perëndia nuk e vuri nën pushtet të engjëjve botën që ka për të ardhur, për të cilin po flasim,” (v. 5).

A sundon Krishti në këto momente që shkruajmë e lexojmë? Po, por jo në mënyrë të dukshme. Jo çdo gju është në tokë përpara Tij, jo çdo gjuhë e rrëfen atë si Zotin e gjithçkaje. E megjithatë Krishti mbretëron shpirtërisht mbi këtë botë. Ai avancon në çdo moment kundra armiqve të tij përmes shpatës së Ungjillit. Ai udhëheq të tijtë që të dalin nga kjo botë e ligë, dhe të veçohen për të, të gjithë ata që nuk i përkasin kësaj bote por asaj që vjen.

Ose e thënë ndryshe: Krishti si përgjigja ka ardhur dhe ka siguruar shpëtimin. Por ai do të vijë përsëri për të sjellë konsumimin apo implementimin e plotë e final të saj, instalimin e plotë dhe final të mbretërimit të Tij në tokën e re dhe qiellin e ri. Prandaj dhe Ai na instruktoi që të lutemi “Ardhtë mbretëria jote dhe u bëftë vullneti yt në tokë si në qiell” (Mat. 6:10). Krishti do të kthehet përsëri që të konsumojë fazën apo aktin e tretë të historisë së shpëtimit, dhe ai do të vijë me një lavdi për të konsumuar plotësisht mbretërimin e tij, për të triumfuar përfundimisht mbi të gjithë armiqtë e tij dhe të njerëzimit – mëkatin e vdekjen, të Ligun dhe këtë botë të ligë, dhe të gjitha këto do të bien nën këmbët e tij të shkatërruara, duke i hapur rrugën krijimit të ri, botës së re dhe qiellit të ri.

Bota që ka për të ardhur është përmbushja finale e veprës së Krishtit, dhe rikrijimi e riprurja e njerëzimin në pikën e fillimit, në parajsën e re, në të cilin njeriu, i rikurorëzuar me lavdi dhe nder, rimandatohet që ti shërbejë përjetësisht Perëndisë, siç edhe duhet ta kishte bërë që në fillim.

Triumfi i ardhshëm i Krishtit tashmë shikohet në jetët e atyre që i përkasin atij. Shikohen në atë se si ata i kthejnë krahët mëkatit dhe të ligut, në jetën e Kishës se si shndërrohet në atë pemën e madhe të jetës në të gjitha kontinentet e tokës, dhe se si edhe në mes të një civilizimi shekullar dhe armiqësor ndaj Perëndisë dhe popullit të tij, Kisha jeton si kripa dhe drita për të shtrirë sundimin e Krishtit mbi gjithçka.

Që do të thotë, se pyetja e vërtetë është kjo: Kujt bote i përket ti o lexues? Në cilën botë i ke vendosur shpresat dhe ëndrrat e tua? Në këtë botë që është tashmë e gjykuar dhe e dënuar, apo në atë që po vjen përmes besimit në Krishtin që vjen? Për ne që i përkasim Krishtit, le të mos shikojmë prapa, si­ç bëri gruaja e Lotit, që ndërsa Perëndia po e shpëtonte dhe po e nxirrte nga bota e ndryrë e imorale e Sodomit dhe Gomorës, ajo i mbante sytë prapa dhe kështu humbi (Zan. 19:26). Le të mos shikojmë prapa në këtë botë me mall e nostalgji, por vetëm tek Kryqi me mirënjohje, në atë Kryq tek i cili Krishti përjetoi torturën e vdekjen  për ne, duke ia thyer krahun të ligut dhe kësaj bote të rënë. Por mbi të gjitha le të shikojmë përpara plot besim për ditën e triumfit, në të cilën Krishti do të kthehet në lavdi, për të sunduar në drejtësi, paqe e gëzim përgjithmonë. “Ai që dëshmon për këto gjëra, thotë: ‘Po, unë vij shpejt. Amen’. Po, eja, Zoti Jezus.” Maranatha (Zbu. 22:20; 1 Kor. 16:22). AMEN.

04-Kujdes nga Shkarja

Prandaj ne duhet t’u përmbahemi më shumë atyre që dëgjuam, se mos shkasim ndonjë herë nga ruga. 2 Sepse, në qoftë se fjala që u fol nga engjëjt është e patundur dhe çdo shkelje e mosbindje mori një shpagim të drejtë, 3 si do të shpëtojmë ne, nëqoftëse e lëmë pas dore një shpëtim kaq të madh? Ky shpëtim, si u shpall në fillim prej Perëndisë, u vërtetua ndër ne nga ata që e dëgjuan, 4 ndërsa Perëndia dëshmonte për të me anë shenjash e mrekullish, me vepra të ndryshme të fuqishme dhe me dhurata të Shpirtit të Shenjtë, sipas vullnetit të tij. Heb. 2:1-4

Dy nga simbolet më të vjetra të Kishës së Hershme janë anija dhe spiranca. Anija simbolizonte Kishën ndërsa spiranca simbolizonte Krishtin. Simbolika buronte kryesisht nga Ungjijtë, ku lexojmë historinë se si dishepujt e gjetën veten në mes të një stuhie, dhe ndërsa rrezikonin të mbyteshin, Krishti erdhi drejt tyre, duke ecur mbi ujë, dhe qetësoi stuhinë (Mat. 14:22-33; Gjo. 6:16-21).

Ky është realiteti i Kishës edhe sot, që lundron kundra rrymave dhe stuhive të kësaj bote. Në fakt, është një simbol i përshtatshëm edhe për bashkësinë e krishterë në Romë, të cilës iu dërgua kjo letër. Ata gjendeshin në mes të stuhisë nga komuniteti Judaik i Romës që i persekutonte ata si tradhtarë të Judaizmit, dhe shumë shpejt do ta gjenin veten edhe në mes të stuhisë të Neronit. Kështu, kjo kishë e vogël rrezikonte që të devijonte nga kursi i të vërtetës së Krishtit për në “Detin e Vdekur të Judaizmit.”

Në përpjekje për ti mbajtur në kursin e duhur, autori i kësaj letre, shpalos supremacinë e Krishtit: supremacinë e tij profetike si fjala finale e Perëndisë (v. 1-2), supremacinë e tij kozmike si Krijuesi dhe Mbajtësi i gjithçkaje (v. 2-3), supremacinë e Tij si kryeprifti i përsosur dhe i fundit, i ulur në Qiell me Atin (v. 3), dhe supremacinë e Tij mbi engjëjt, në emër, nderim, thirrje, dhe sundim (v. 4-14). Kjo doktrina e Krishtit, duhet të ishte për ta pra, spiranca që do ti mbante ata të sigurt në gjirin e Krishtit. Në fakt, kjo e vërtetë është për të gjithë të Krishterët spiranca universale për të gjitha kohërat dhe situatat. E vërteta Biblike dhe doktrinat e saj nuk janë çështje të tolerancës, siç pretendon bota dhe fatkeqësisht bashkë me ta edhe shumica e ungjillorëve sot, por çështje të jetës dhe vdekjes. Si rrjedhim, rreziku i shmangies apo i shkarjes nga e vërteta nuk merret lehtë nga letërshkruesi apostolik.

Rreziku: Shmangia nga e Vërteta

“Prandaj ne duhet t’u përmbahemi më shumë atyre që dëgjuam, se mos shkasim ndonjë herë nga rruga.” Në Greqisht, autori përdor termin pararreo, por që ne e kemi të përkthyer si shkasim, e që në fakt është një term lundrimi, dhe që përshkruan një anije e cila ka devijuar nga kursi i lundrimit, apo i një anije në liman të cilës i është këputur spiranca. Në këtë kontekst, përdoret për të përshkruar diçka që mund të na dalë nga mendja. Ideja është që shmangia nga e vërteta nuk është diçka që bëhet qëllimisht, dhe as diçka e dukshme për momentin, dhe se vetëm shumë kohë më vonë vihet re rreziku në të cilin na ka sjellë.

Kjo më kujton rastin e vetëm ndoshta që jam trembur vërtetë prej detit. Ishte fundi i verës, dhe isha me disa shokë në plazhin e Durrësit, në zonën që njihet si “Stacioni Hekurudha.” Ishte ndoshta për mua fillimi i adoleshencës, dhe e ndjeja veten të fuqishëm dhe të sigurt në ujë. Kështu që vendosa që të shkoja pak më thellë me not. Ishte pasdite. Dhe ajo që nuk dija ishte se shpesh herë, pasditeve në fund të verës, gjiri i Durrësit ka rryma nën sipërfaqe që nuk dallohen nga bregu. Një rrymë e tillë me morri dhe më nxori gati afër me murin e Portit Detar, tre stacione autobusi më poshtë.

Të shumta janë rrymat e liga të kohës tonë që na tërheqin fuqishëm nga limani i sigurt i shpëtimit në Krisht. Nuk është e nevojshme që ta mohojmë Krishtin në mënyrë aktive. Kjo bëhet thjesht duke mos e pasur mendjen, duke qenë të preokupuar me pamjet dhe tingujt e kësaj bote. Realiteti është se, gjendja jonë shpirtërore, sado e mirë të jetë apo të ketë qenë, ka tendencën që të shkojë drejt prishjes. Ligji i dytë i termodinamikës, është i vlefshëm edhe për realitetet shpirtërore. Ligji i entropisë thotë se gjërat shkojnë nga rregulli drejt kaosit, apo nga energjia drejt ftohjes. Për shkak të mëkatit dhe të influencave që na rrethojnë ne të gjithë përjetojmë në mënyrë konstante një entropi shpirtërore. Në mënyrë të natyrshme, për shkak të natyrës së rënë të kësaj bote dhe të zemrave tona, ne mund të ftohemi e mpihemi shpirtërisht, duke i besuar gënjeshtrave të kësaj bote të ligë. Nëse nuk kapemi në mënyrë aktive pas Perëndisë, përmes mjeteve të hirit, që janë leximi dhe predikimi i Fjalës, lutja e agjërimi, adhurimi e shërbesa në bashkësinë e shenjtorëve, , për shkak të njeriut të vjetër në ne, zemrat tona kthehen instinktivisht tek mosbesimi, krenaria, lakmia, sensualiteti, mëria dhe ligësia-cilësi të cilat përkufizojnë gjendjen tonë normale në mëkat dhe që na çojnë në shkatërrim. Bibla madje na jep si shembull Demën. Apostulli Pal e përmend Demën, në fund të letrave drejtuar Kolosianëve dhe Filenmonit, si një bashkëpunëtor të tijin të ngushtë. Por tek 2 Timoteut, ai shkruan, “Dema më la, sepse deshi këtë botë.” Nëse bashkëpunëtori apostolik pëson këtë rënie, po kështu mund të biem edhe ne. Prandaj Pjetri na instrukton “vëllezër, përpiquni gjithnjë e më shumë ta përforconi thirrjen dhe zgjedhjen tuaj, sepse, duke bërë këto gjëra, nuk do të pengoheni kurrë” (2 Pje. 1:10). Apo Pali që shkruan “Analizoni veten tuaj a jeni në besim; kontrolloni veten tuaj” (2 Kor. 13:5).

Urdhëresa: Mbahuni tek Mesazhi i Shpëtimit

Urdhri që na jep autori i Hebrenjve, pra është që të kapemi “më fort pas atyre që dëgjuam.” Fraza “pas atyre që dëgjuam” i referohet mesazhit të shpëtimit në Birin e Perëndisë. Fjala greke prosecho, është një tjetër term me përdorime detare. I referohet aktit të mbajtjes së kursit detar apo të kapjes pas spirancës. Mbaj timonin, siguro spirancën është urdhri apostolik. Ndërsa shmangja mund të ndodhë pa mendje dhe pa mundim, e kundërta kërkon prej nesh shumë mund dhe diligjencë, dhe që të jemi të qëllimshëm.

Besimi duhet ushqyer. Duhet të kujtojmë vazhdimisht se çfarë besojmë dhe se kujt i besojmë. Duhet të dëgjojmë vazhdimisht ungjillin. Duhet ti predikojmë vetes dhe njërit-tjetrit vazhdimisht Ungjillin dhe të vërtetat e tjera të Krishtit. Pali u shkroi Korintasve, “Tani, o vëllezër, po ju deklaroj ungjillin që ju kam shpallur dhe që ju e keni marrë dhe mbi të cilin ju qëndroni” (1 Kor. 15:1). Vini re, këta tashmë e kanë marrë dhe besuar Ungjillin, dhe Pali thotë se edhe vazhdojnë të jetojnë, “qëndrojnë” në të njëjtin Ungjill. Ungjilli nuk është vetëm për shpëtimin tonë por edhe për shenjtërimin tonë. Prandaj shton Pali, po atë Ungjill që e dëgjuat e që ju shpëtoi, në të cilin tashmë po qëndroni dhe që po ju shenjtëron, po jua deklaroj përsëri. Po në të njëjtën mënyrë u pat shkruar edhe Galatasve: “Ajo jetë që tani jetoj në mish, e jetoj në besimin e Birit të Perëndisë, që më deshi dhe dha veten për mua” (2:20). Pjesa e dytë e këtij vargu është thelbi i Ungjillit. Edhe pse këto fjalë, Pali i shkroi në kontekstin e doktrinës së shfajësimit, ai flet në kohën e tashme, “Ajo jetë që tani jetoj,” e jetoj në Ungjill. Dhe i referohet indirekt, edhe shenjtërimit, si një proces i cili ndërtohet mbi aktin e shfajësimit, dhe që ne e marrim dhe e përjetojmë përmes mesazhit të ungjillit. Ungjilli nuk është vetëm për jo-besimtarët, por edhe për besimtarët, gjatë gjithë jetës këtu në tokë.

Kur flasim për shfajësimin, ky është një akt i Perëndisë, i bërë një herë e përgjithmonë, dhe që ne e marrim në mënyrë pasive përmes besimit. Nuk ka vend për veprat tona. Besimi ynë [për shpëtimin tonë është pasiv. Ne nuk veprojmë por prehemi mbi Krishtin dhe veprën që Ai bëri për ne. Por kur vijnë tek e tashmja, tek shenjtërimi, ky është një proces progresiv, dhe si i tillë është plotësisht aktiv, dhe duhet të jetë i qëllimtë, me plan, i menduar e plot zell e diligjencë. Për sa i përket shenjtërimit, nuk ka arritje pa përpjekje.

Dy Arsye për tu Kapur pas Ungjillit

Vargjet 2-4 na japin arsyet se përse kjo urdhëresë duhet marrë seriozisht. Arsyet janë dy. Së pari, autori përdor argumentin tipik hebraik nga më e vogla tek më e madhja. Pra, nëse diçka është e vërtetë në një kontekst më pak të rëndësishëm, aq më tepër është e vërtetë në një kontekst më të rëndësishëm: “Sepse, në qoftë se fjala që u fol nga engjëjt është e patundur dhe çdo shkelje e mosbindje mori një shpagim të drejtë, ³ si do të shpëtojmë ne, në qoftë se e lëmë pas dore një shpëtim kaq të madh?” (2-3a). Pra, nëse Besëlidhja e Vjetër e bërë me Moisiun ishte aq e rëndësishme dhe duhej marrë seriozisht, sepse ajo u përçua përmes ndërmjetësimit të engjëjve, aq më tepër, Besëlidhja e Re në Krishtin duhet marrë seriozisht, dhe nuk duhet neglizhuar apo lënë të na shkasë nga dora.

Besëlidhja e vjetër ishte e vlefshme,që e lidhte njeriun tek Perëndia, dhe që si rrjedhim sillte dënimin mbi këto që e shkelte atë. Dhiata e Vjetër është e mbushur me shembuj se si ata që shkel;ën këtë besëlidhje morrin dënimin. Korah, Dathani e Abirami që i përpiu toka (Lip. 11:6). Bijtë e Aaronit, Nadabi dhe Abihu që u konsumuan nga zjarri (Lev. 10:2). E tërë gjenerata e Izraelitëve që u torturuan për dyzetë vjet dhe vdiqën nëpër shkretëtirë vetëm sepse refuzuan të besonin dhe bindeshin. Nëse kjo ishte kështu në Besëlidhjen e Vjetër, aq më tepër është kështu në Besëlidhjen e Re, që është në Krishtin. “Si do të shpëtojmë ne, në qoftë se e lëmë pas dore një shpëtim kaq të madh?”

Shumë Ungjillorë mendojnë gabimisht se Perëndia e ka dorën më të lehtë në Dhiatën e Re nga sa e kishte në Dhiatën e Vjetër. Perëndia ishte po aq dashuri në Dhiatën e Vjetër sa edhe në të Renë. Dhe Ai është po aq i rreptë në të Renë saç edhe ishte në të Vjetrën. Kjo është arsyeja që shumë ishin të dobët, të sëmurë, e shumë e madje vdiqën në Kishën e Korintit (1 Kor. 11:30). Pse? Sepse hëngrën dhe pinë padenjësisht, dhe kështu pinë dënimin e tyre. Për shkak të parregullsive në administrimin e Darkës së Zotit, ata tërhoqën mbi veten e tyre pakënaqësinë dhe dënimin e Perëndisë. E të mendosh, se si e administrojnë shumë kisha Ungjillore sot në Shqipëri Darkën e Zotit. Për çështje parash, gënjeshtrash dhe lavdie personale, Fryma e Shenjtë vrau Ananian dhe Safiran (Vep. 5:1-10). Jezusi dha këtë deklaratë mallkuese për Farisenjtë dhe krahinën e Kapernaumit, ku pat bërë shumë prej mrekullive të Tij: “Dhe ti, o Kapernaum, që u ngrite deri në qiell, do të fundosesh deri në ferr, sepse në se do të ishin kryer në Sodomë veprat të fuqishme që janë kryer në ty, ajo do të ishte edhe sot e kësaj dite. ²⁴ Prandaj unë po ju them se ditën e gjyqit, fati i vendit të Sodomës do të jetë më i lehtë se yti” (Mat. 11:2324). Në predikimet e Tij, kur interpreton Ligjin dhe Besëlidhjen e Dhiatës së Re, Krishti thoshte, “Ju keni dëgjuar se u qe thënë të lashtëve: “Mos vrisni”; dhe: “Kushdo që vret do t’i nënshtrohet gjyqit”; ²² por unë po ju them: “Kushdo që zemërohet pa shkak kundër vëllait të tij, do t’i nënshtrohet gjyqit; dhe kush i thotë vëllait të vet: “Rraka”, do t’i nënshtrohet sinedrit; dhe kush do t’i thotë: “Budalla”, do t’i nënshtrohet zjarrit të Gehenës.” (Mat. 5:21-22). Jo vetëm që Krishti nuk e zbuti dorën, përkundrazi ai i bëri më të vështira dhe më të pamundura aplikimet e Dhiatës së Vjetër në Dhiatën e Re.

Le të marrim për shembull dashurinë. Marrim këtë si shembull pasi Krishti tha “Po ju jap një urdhërim të ri: ta doni njëri-tjetrin; sikurse unë ju kam dashur, ashtu edhe ju ta doni njëri-tjetrin” (Gjo. 12:44), dhe se dëgjojmë nëpër ungjillorë se urdhri për dashuri në Dhiatën e Re është më i butë e më i thjeshtë se sa kërkesat e Dhiatës së Vjetër. Por çfarë është më e thjeshtë, të lash duart e enët sipas ritualeve të Dhiatës së Vjetër, apo të lash zemrën nga inati, urrejtja, interesi personal, kurnacëria, mëria, mosmirënjohja, mosfalja e lakmia? Cila nga këto dy larje është më e thjeshtë? Larja e duarve apo larja e zemrave? Cila nga këto dy larje ka një standard më të lartë? Cila nga këto dy larje është më e pamundur? Pra, nëse çdo shkelje e rebelim ndaj Besëlidhjes së Vjetër, që iu transmetua Moisiut e Judenjve përmes engjëjve, morri pa përjashtim dhe në çdo një shpagim të drejtë, “si do të shpëtojmë ne, në qoftë se e lëmë pas dore një shpëtim kaq të madh?”

Arsyeja e dytë që kemi për tu kapur pas Ungjillit të Krishtit është: “Ky shpëtim, si u shpall në fillim prej Perëndisë, u vërtetua ndër ne nga ata që e dëgjuan, ⁴ ndërsa Perëndia dëshmonte për të me anë shenjash e mrekullish, me vepra të ndryshme të fuqishme dhe me dhurata të Shpirtit të Shenjtë, sipas vullnetit të tij.” Kjo është një arsye me disa pjesë:

Le të vëmë re së pari, se Ungjilli na u dha nga vetë Zoti. Biri i Perëndisë, erdhi vetë nga Qielli në tokë që të bëhej Shpëtimtari ynë. “Perëndia, mbasi u foli së lashti shumë herë dhe në shumë mënyra etërve me anë të profetëve, ² së fundi, këto ditë na ka folur me anë të Birit” (v.1:1-2). Arsyeja e dytë që ne duhet që të mos lejojmë devijim, por në mënyrë aktive të kapemi pas Ungjillit, është se na u dha nga vetë Zoti ynë. Ky mesazh na deklaron një shpëtim  që na është dhënë si një dhuratë, falas të gjithë ne që na besojmë. Vini re ndryshim e Krishtërimit biblik me shtrembërimet e saj si dhe me religjionet e tjera të kësaj bote. Religjionet e tjera ushqejnë perënditë të cilave u shërbejnë, qofshin ato edhe idhuj të përditshëm si karriera, statusi, seksualiteti, afluenca dhe influenca. Por Krishti Jezus thotë “Unë jam buka e jetës; kush vjen tek unë nuk do të ketë më kurrë uri dhe kush beson në mua, nuk do të ketë më kurrë etje” (Gjo. 6:35). Ne religjionet e tjera, njeriu mban mbi shpatullat e tij barrën e mëkateve dhe të fajit, madje edhe dënimin, dhe perënditë e rreme të kësaj bote i bëhen një barrë ekstra mbi kurriz. Por Krishti thotë: “Unë ju kam bërë dhe unë do t’ju përkrah; po, do t’ju mbaj dhe do t’ju shpëtoj” (Isa. 46:4).

Le të vëmë re së dyti, dhe në vazhdim, se këtë mesazh nuk e kemi marrë “derr në thes” siç është një shprehje e popullit tonë (këtë reference të cilin në fakt nuk e kam kuptuar kurrë plotësisht, ndoshta sepse jam djalë qyteti, por që e pranoj siç thotë edhe vetë shprehja), por na është dhënë me prova.

Një nga provat dhe mrekullitë më të rëndësishme që shoqëruan predikimin apostolik ishte vetë jeta dhe dëshmia e Apostujve. Vetëm ata kanë parë varrin bosh dhe të hapur. Vetëm ata kanë parë Krishtin e ngjallur, me shenjat e kryqëzimit ende në trup. Vetëm ata e dinë me siguri nëse Krishti vdiq dhe u ringjall vërtet. E megjithatë ata të gjithë predikuan mesazhin e vdekjes dhe të ngjalljes së Krishtit. Çfarë fituan ata nga predikimi i këtij mesazhi? Te gjithë ata jetuan jetë të vështira, në varfëri, të persekutuar, të burgosur, të privuar nga çdo e drejtë dhe rehati, dhe që të gjithë vdiqën të martirizuar (me përjashtim të Apostullit të dashurisë, Gjonit që vdiq në moshë të vjetër në ishullin e Patmosit). Tek Veprat 5 lexojmë, se pasi i kishin arrestuar e rrahur, dhe pasi i patën urdhëruar që të mos predikonin më Krishtin, Pjetri dhe Gjoni, “duke u gëzuar sepse qenë çmuar të denjë të fyhen për emrin e Jezusit” (Vep. 5:41), iu kthyen përsëri predikimit të ungjillit aty ku e kishin lënë.

Mrekullia e jetëve dhe besimit të dishepujve të parë është prova definitive apo kategorike e origjinës hyjnore ë mesazhit të ungjillit. Sigurisht që Zoti u dha atyre edhe shumë lloje të ndryshme provash, si për shembull gjuhët e panjohura (Vep. 2), shërime (Vep. 3:1-10, etj), tërmete (Vep. 16:26), ngjallje nga të vdekurit (Vep. 20:9-12). Libri i Veprave të Apostujve është e mbushur me shenja e mrekulli, “me vepra të ndryshme të fuqishme dhe me dhurata të Shpirtit të Shenjtë.” Të gjitha këto kishin si qëllim që të atestonin, të provonin, të konfirmonin origjinën dhe natyrën hyjnore të predikimit apostolik. Ungjilli i apostujve është një mesazh si asnjë tjetër, i dhënë nga Zoti Krisht, dhe i provuar nga Fryma e Shenjtë.

Për shak të tërë këtyre provave dhe konfirmimeve të dhëna tashmë në periudhën apostolike, ne sot nuk kemi nevojë për shenja të tilla. Autori i kësaj letre flet në kohën e kryer për këto konfirmime, dhe jo në kohën e tashme: “Perëndia dëshmonte” (në fakt në saktë në origjinal është Perëndia dëshmoi). Perëndia tashmë ka dëshmuar përmes këtyre shenjave dhe mrekullive. Tashmë ne na janë dhënë të tëra provat që na duhen për ti besuar ungjillit; pra na u dha nga vetë Zoti, dhe u konfirmua nga Fryma në shërbesën e Apostujve.

Mrekullia e Shenjtërimit

Por le të kthehemi përsëri tek qëllimi i kapitullit të parë dhe i këtyre katër vargjeve të para të këtij kapitulli të dytë. Qëllimi është që ne të mos shkasim e neglizhojmë, por të kapemi e veprojmë. Duhet ta njohim rrezikun dhe mundësinë reale të shkëputjes nga spiranca e shpëtimit tonë dhe nga Fjala e Perëndisë. Duhet ta njohim rrezikun dhe mundësinë reale që të lëmë dorën e dikujt tjetër që të drejtojnë timonin e anijes tonë, dhe jo dorën e Kapitenit të Shpëtimit tonë (Heb. 2:10b), Krishtit i cili na flet përmes Biblës. Të largohesh nga kursi i mesazhit të shpëtimit në Krisht është të tërheqësh mbi vete gjykimin e Perëndisë.

Në periudhën apostolike, Perëndia konfirmoi ungjillin përmes shenjave e mrekullive. Sot, mrekullia që Perëndia përdor janë jetët e shenjtëruara të besimtarëve, të Kishës së Tij. Nuk kemi më nevojë për shërime e mrekulli, apo për gjuhë të panjohura. Ajo çfarë Kisha sot ka nevojë, ajo çfarë kjo botë ka nevojë, nuk është më shumë spektakël por më shumë shenjtëri. Shenjtëria jonë është mrekullia e vërtetë që Perëndia vazhdon ti japë kësaj bote edhe sot e kësaj dite. Mrekullia e një jetë të ndryshuar, e njëmendje të ndryshuar, e një zemre të ndryshuar, e një qëndrimi e sjellje të ndryshuar-të ndryshuar në përputhje me imazhin e Birit të Perëndisë, Jezus Krishtit. Kjo është prova që Perëndia përdor sot për tia rekomanduar e aprovuar Fjalën e Tij kësaj botë-jetët e të Krishterëve, të ndriçuar në të vërtetën, të pastruar në shenjtëri, të rehatuar në paqe, të fuqizuar në dashuri. Kjo është jeta e përjetshme që fillon edhe sot ne jetën e kujtdo që beson në personin dhe veprën e Birit të Tij, Krishtit Jezus, Zotit tonë të cilit i qoftë lavdia, sot dhe përjetë. AMEN.

02-Profeti, Prifti dhe Mbreti Suprem

Perëndia, mbasi u foli së lashti shumë herë dhe në shumë mënyra etërve me anë të profetëve, 2 së fundi, këto ditë na ka folur me anë të Birit, të cilin e bëri trashëgimtar të të gjitha gjërave, me anë të të cilit e krijoi dhe gjithësinë. 3 Ai, duke qenë shkëlqimi i lavdisë së tij dhe vula e qenies së tij dhe duke i mbajtur të gjitha me fjalën e fuqisë së tij, mbasi e bëri vetë pastrimin nga mëkatet tona, u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta, 4 edhe u bë aq më i lartë nga engjëjt, sa më të madhërueshëm se ata është emri që ai e trashëgoi.

Mbreti Suprem

Trashëgimtar i Gjithçkaje

Si Biri i Perëndisë, Jezus Krishti është edhe trashëgimtari i gjithçkaje. Teksti rrjedh natyrshëm nga birësimi tek trashëgimi: “me anë të Birit të cilin e bëri trashëgimtar të të gjitha gjërave.” Të gjithë komentuesit duke filluar me Etërit e Kishës, e shikojnë këtë frazë si perifrazim dhe aplikim të Psalmit 2:8, ku lexojmë Atin që ti thotë Birit “Më kërko dhe unë do të jap kombet si trashëgimi për ty dhe mbarë dheun si zotërim tëndin.” Arsyeja për këtë interpretim është solid. Heb. 1:5 citon Psa. 2:7, duke e lexuar atë në mënyre Kristologjike. Pra autori i Hebrenjve, po predikon në këto vargje ta para të letrës nga Psalmi 2, dhe duke e interpretuar atë në mënyrë Kristologjike, ai thotë se Krishti është përmbushja e këtij pasazhi nga Dhiata e Vjetër.

Të drejtën si trashëgimtar të gjithçkaje, Krishti e ka si Krijues i saj dhe si Shpengues i saj. Pali thotë tek Kol. 1:15 se të gjitha gjërat u krijuan për Birin. “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra” (Rom. 11:36). Çdo gjë në univers është prej Tij, për atë vetë, dhe do të gjejë përmbushjen përfundimtare po në Birin, në qiellin e ri dhe token e re. Si Shpengues i krijesës që u bë për të, Biri ka akoma dhe më tepër të drejtën e trashëgimisë mbi gjithçka. Si Shpëtimtar, Biri ka fituar për veten e Tij, një trashëgimi të madhe shpirtrash, përmes veprës së Tij shpenguese të pajtimit në Kryq. Titulli dhe përfitimet e trashëgimtarit i jane dhënë Birit të trupëzuar të Perëndisë, me qëllim që Ai të na riktheje ne atë që humbëm përmes mëkatit të parë. Por mbi të gjitha që të na riktheje në atë që humbëm, përmes mëkatit të parë. Ai na rikthen jo vetëm paqen me dhe prezencën e Atit, por edhe statusin e humbur në sytë e Perëndisë. “Kur u mbush koha, Perëndia dërgoi Birin e tij, të lindur prej gruaje, të nënshtruar ligjit, ⁵ që të shpengonte ata që ishin nën ligj, që ne të fitojmë birërinë” (Gal. 4:4-5). Pali thotë se përmes besimit ne bëhemi bij të Perëndisë. Si rrjedhim, “nëse jemi bij, jemi dhe trashëgimtarë, trashëgimtarë të Perëndisë dhe bashkëtrashëgimtarë të Krishtit,” (Rom. 1:18).

Ne jemi trashëgimia e tij. Ne i përkasim atij. Të Krishterët në përgjithësi kanë një ide të turbullt të kësaj trashëgimie dhe të bekimeve praktike që rrjedhim prej saj. Prandaj dhe Pali u lut që “Ati i lavdisë, t’ju japë juve Frymën e diturisë dhe të zbulesës, në njohurinë e tij, ¹⁸ dhe t’u ndriçojë sytë e mendjes suaj, që të dini cila është shpresa e thirrjes së tij dhe cilat janë pasuritë e lavdisë së trashëgimisë së tij në shenjtorët,” (Efe. 1:17-18).

Krijues i Gjithçkaje

Jezus Krishti dhe zbulesa e Tij është supreme, përfundimtare dhe e përsosur edhe sepse ai është Krijuesi i gjithçkaje, – “me anë të të cilit e krijoi dhe gjithësinë.” Termi që autori përdor për gjithësinë në Kreqisht është aionas (aivë/naj), një term elastik e dinamik që i referohet sa hapësirës aq edhe kohës. Biri është Krijuesi Suprem i hapësirës dhe i kohës dhe i gjithçkaje që përfshihet në të. Si rrjedhim biri është edhe Zoti i tyre. “Të gjitha gjërat u bënë me anë të tij, dhe pa atë nuk u bë asnjë nga ato që u bënë” (Gjo. 1:3). Apo siç thotë Pali tek Rom. 11:36 “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë! Amen!” Këto deklarata insistojnë se  Jezus Krishti është plotësisht dhe përjetësisht Perëndi, një me Atit përpara fillimit të kohës dhe hapësirës.

Athanasi, një prej etërve të Kishës së Hershme, që debatoi me Arianët (paraardhësit e Dëshmitarëve të Jehovait), tha se kur Shkrimtarët e Shenjtë, nën frymëzimin e Frymës së Shenjtë, shkruan se Jezusi krijoi botën, “deklaruan edhe ekzistencën e përjetëshme të Birit dhe e treguan atë të ishte Perëndi.” Dëshmitarët e Jehovait sot, kapen pak Kol 1:15, ku Pali thotë se Jezus është “i parëlinduri i çdo krijese.” Shikoni, thonë ata, Jezusi ishte i krijuar dhe jo i përjetshëm. Por nuk lexojnë më tej shpjegim që vjen në vargun 16, që jep arsyen se përse ai quhet i parëlinduri i Perëndisë: “Sepse në të u krijuan të gjitha gjërat, ato që janë në qiejt dhe ato mbi dhe, gjërat që duken dhe ato që nuk duken: frone, zotërime, principata dhe pushtete; të gjitha gjërat janë krijuar me anë të tij dhe në lidhje me të.” Termi i parëlindur nuk është një term kronologjik por ligjor, nuk përcakton kohë por status. Ai i referohet të drejtës legale të autoritetit dhe trashëgimisë. Fakti që Ati krijoi gjithçka përmes Birit, tregon që Biri është Perëndia i Plotfuqishëm, dhe Zotërues i gjithçkaje.

Mbajtës i Gjithçkaje

Biri është Mbreti Suprem edhe sepse Ai, si Zoti i Providencës, është gjithashtu edhe mbajtësi i gjithçkaje që ka krijuar e shpenguar, – “duke i mbajtur të gjitha me fjalën e fuqisë së tij.” Jezus Krishti, ndryshe nga Atlasi i mitologjisë Greke i cili në mënyrë pasive mbante Uranin mbi supet e tija si dënim për rebelimin e tij kundra Zeusit, në mënyrë aktive, mban në funksionim dhe e drejton e qeveris tërë botën në përputhje me planin e Tij. Autori i hebrenjve nuk përdor termin logos që i referohet zbulesës, por termin rehma, fjala e thënë, me ana të së cilës ai krijoi. Ashtu siç universi u thirr në ekzistence përmes fjalës së fuqisë së tij, ashtu edhe ajo vazhdon të qëndrojë në ekzistencë, e mbajtur nga fjala  e Birit. Nëse Biri do të pushonte së qëni Guvernatori i kësaj bote, ajo do të shkonte drejt disintegrimit. Pali thotë të njëjtën të vërtetë të pakuptueshme për ne kur thotë, “Ai është përpara çdo gjëje dhe të gjitha gjërat qëndrojnë në të” (Kol. 1:17).

Kjo e vërtetë shkon kundra mentaliteti Deist të Shqiptarëve, që e deklarojnë se Perëndia ekziston dhe është krijuesi i gjithçkaje, por që në një farë mënyre i ka hequr duar nga timoni dhe e ka lënë çdo gjë që të ndjekë fatin e vet.  Shkrimi insiston se nuk ka asnjë atom apo neutron në univers që vepron jashtë qeverisjes së providencës së Perëndisë. Çdo pikë shiu, flokë bore, stufi a vetëtimë i bindet urdhrit të Perëndisë (Psa. 148:8). Ai drejton gjithçka, që nga shorti që hidhet (Fja. 16:33) e deri tek ngritja dhe rënia e kombeve (Jobi 12:33). Ai përcakton në avance numrin e ditëve që gjithsecili prej nesh do të jetojmë (Psa. 139:16).

Kisha sot duhet ti përqafojë e kuptojë këto të vërteta. Jezusi është mbreti i tërë universit. Aq më tepër Jezusi është Mbreti i Popullit të Tij. Ne ngatërrohemi nga përgjigja që Krishti i dha Pilatit. Pilati e pyeti atë, “A je ti mbreti i Judenjve? Përgjigja e Jezusit ishte “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote” (Gjo. 18:36). Interpretimi ynë praktik është, se ne duhet ti bindemi e respektojmë drejtuesit e sunduesit e kësaj bote, por mund të injorojmë mbretërinë dhe qeverisjen e Krishtit me qenë se është vetëm shpirtërore. E vërteta është se, mbretëria dhe mbretërimi i Krishtit është më i lartë, më i rëndësishëm, më gjithëpërfshirës, me pretendime territoriale shumë më të gjëra se sa mbretëritë e kësaj bote. Injorimi i mbretërimit dhe i pretendimeve të Krishtit mbi ne, është e rrezikshme jo vetëm për mirëqenien tonë të përgjithshme, por mbi të gjitha të rrezikimit të shpirtrave tanë të përjetshëm. Është e vërtetë, që për momentin, ne “nuk shohim ende që të gjitha janë nën pushtetin e tij” (Heb. 2:8), dhe ky është burimi i pasigurisë, frikës dhe mosbesimit tonë. Por kjo është një e vërtetë që duhet parë përmes syve të Shkrimit dhe besimit. Le ti besojmë Krishtit, Mbretit tonë. Le ti bindemi atij përmes besimit. Le të ngushëllohemi në mes të sprovave të kësaj jete, me anë të dijes se një ditë dhe në fakt shumë shpejt, Ai do të vijë për të bërë të dukshme mbretërimin e tij mbi tërë krijesën, duke shkatërruar armiqtë e tij (Psa. 2:9), duke ftuar shërbëtorët e tij besnik në gëzimin e mbretërisë së tij (Mat. 25:21). Por sot, përmes besimit, le të dimë se tashmë ai është i kurorëzuar me lavdi dhe nder, dhe se një ditë “në emër të Jezusit do të përkulet çdo gju i krijesave qiellore, tokësore dhe nëntokësore, dhe çdo gjuhë të rrëfejë se Jezu Krishti është Zot, për lavdi të Perëndisë Atë” (Filipianëve 2:10-11).

Profeti Suprem

Chkëlqimi i lavdisë së tij

Krishti është profeti suprem, zbulesa e fundit dhe e vërtetë e personit të Perëndisë. Si e bën ai këtë? në dy mënyra: “Duke qenë shkëlqimi i lavdisë së tij;dhe vula e qenies së tij,” (v. 3a).  Hyjnia e Krishtit, e njëjtë me atë të Atit Perëndi është teologjia e kësaj pjese të vargut. Etërit e Kishës së Hershme, e përdornin këtë varg për të debatuar heretikët, si Arianët, paraardhësit e Dëshmitarëve të Jehovait të sot, dhe për të provuar faktin që Krishti është jo vetëm plotësisht njeri, por edhe plotësisht Perëndi. Kjo deklaratë reflekton jo vetëm njësimin e Birit me Atit, por edhe të ndryshimit të tyre. Biri nuk është thjesht një mënyrë tjetër se si na shpaloset Perëndia. Kjo është herezia e Modalistëve, që thonin në shekujt e parë të Krishterimit, se Perëndia përbëhet vetëm nga një person, por që herë na shpaloset në funksionin e Atit, herë në atë të Birit, dhe herë në funksionet e Frymës së Shenjtë. Koncepti i modalitetit në funksionimin e Perëndisë mohohet plotësisht në këtë varg, sepse jo vetëm që thekson që Jezus Krishti është “Dritë prej Drite, Perëndi e vërtetë prej Perëndie të vërtetë,” siç thotë edhe Kredoja e Nikeas, por edhe se Biri dhe Ati janë dy persona të ndryshëm të së njëjtës Hyjni. Biri është “shkëlqimi i lavdisë së tij;dhe vula e qenies së tij.”

Fraza “duke qenë shkëlqimi i lavdisë së tij,” është dhe një ilustrim i marrë nga krijesa. I nxehtë dhe tepër i shkëlqyeshëm është në vetvete Dielli, ylli i sistemit tonë solar. Temperatura në sipërfaqe të saj është 5505 °C. Densiteti i fluksit të shkëlqimit diellor është 1.3 kË/m². Temperatura e Diellit mund të jetë i lartë, por do të ishte i papërjetueshëm për ne, po të mos ishte për fluksin e rrezeve diellore që arrijnë deri në tokë. Ashtu siç ne nuk mund të shijojmë e përjetojmë ngrohtësinë bekuese të Diellit pa shkëlqimin e rrezeve të tij që zbresin deri në tokë, ashtu edhe njerëzimi nuk mund të përjetojë në mënyrë bekuese Perëndinë, pa shkëlqimin e Tij në personin e Birit. Pa Birin, ne ngelemi në errësirë, për sa i përket personit dhe lavdisë së Perëndisë. Por me Birin, ne kemi vetëzbulimin e përsosur të Perëndisë. I njëjti Perëndia që tha, “Le të ndriçojë drita në errësirë,” dha edhe Birin, “për t’na ndriçuar në njohurinë e lavdisë së Perëndisë, në fytyrën e Jezus Krishtit” (2 Kor. 4:6).

Zbulesa e Birit ndryshon nga ajo e profetëve të Tij. Profetët, si shërbëtorë të Perëndisë flisnin për Perëndinë si shërbëtorë. Por një shërbëtor, edhe pse mund të flasë pa gabime e plot të vërteta për zotërinë e tij, nuk mund ta përfaqësojë e pasqyrojë siç duhet atë. Biri, nga ana tjetër, është manifestimi i atit, jo vetëm përmes fjalëve, por edhe qenies së tij, duke dalë nga qenia e Atit të tij. Kur Zoti Krisht ishte në tokë, na e zbuloi Atit, e përfaqësoi dhe e manifestoi emrin e Perëndisë në një mënyrë ta pakrahasueshme me shërbëtorët e Atit të Tij. “Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur” (Gjo. 1:18).

Duhet vënë re, se Biri nuk është thjesht reflektimi, por shkëlqimi i personit dhe i lavdisë hyjnore të Atit. Hëna reflekton dritën e Diellit, por në vetvete nuk është yll, nuk ka as nxehtësi dhe as dritë të sajën. Dielli nga ana tjetër, shkëlqen dritën e tij sepse është burimi i saj. Krishti nuk është thjesht reflektimi i lavdisë së Atit, por pjesë e lavdisë së Tij. Kjo u pa në Malin e Transfigurimit, kur “rrobat e tij u bënë të shndritshme dhe krejt të bardha, si bora, më të bardha nga sa nuk mund t’i zbardhojë” ndonjë njeri (Marku 9:3). Shkëlqimi i tij nuk ishte vetëm i Atit, por edhe si pasojë e lavdisë së Tij si Bir. Kjo ishte çfarë verboi Pali në rrugën për në Damask (Vep. 9:3; 22:6). Prandaj dhe Kredoja e Nikeas e cilëson “Dritë prej Drite, Perëndi e vërtetë prej Perëndie të vërtetë.”

Vula e qenies së tij

Por Biri është edhe “vula e qenies së tij,” (v. 3a).  Ai është profeti i përsosur e suprem, kur plotësisht na shpalos lavdinë e Perëndisë, jo vetëm sepse Ai është i ngjashëm me Atin, por sepse Ai është vula e qenies së tij. Krishti është imazhi i vërtetë i esencës së Perëndisë. Teksti në Greqisht përdor fjalën carakth.r – vulë, paraqitje, ngjashmëri. Imazhi që përdor letërshkruesi është ai i stampimit apo gdhendjes që lihet, për shembull, në faqen e monedhës apo të vulës. Ashtu siç shqiponja e gdhendur në monedhat tona, është replikimi i vërtetë e i përsosur i shqiponjës së flamurit tonë kombëtar, ashtu edhe Biri është imazhi apo shëmbëllimi apo replikimi i vërtetë e i përsosur i Perëndisë. Pali thotë “Ai është shëmbëllesa e Perëndisë së padukshëm,” (Kol. 1:15). Theksi është tek besueshmëria me të cilën Krishti na zbulon dhe është zbulesa e Perëndisë ndaj njeriut. Ka një përputhje të plotë dhe të besueshme ndërmjet asaj çfarë shikojmë tek Krishti, dhe asaj çfarë është e vërtetë për Perëndinë. Krishti tha “Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjoni 14:9). Jezus Krishti është pra, profeti dhe zbulesa supreme, më e lartë, dhe përfundimtare e Perëndisë sepse ai është shëmbëlltyra ekzakte e natyrës dhe e esencës së Perëndisë. Që do të thotë, se për të njohur Perëndinë, ne duhet medoemos ta njohim Atë ashtu siç na është zbuluar në personin, fjalët dhe veprat e Birit. Krishti tha “Gjithçka më është dhënë në dorë nga Ati im; dhe askush nuk e di kush është Biri, përveç Atit, dhe kush është Ati, përveç Birit, dhe atij që Biri do t’ia zbulojë” (Luka 10:22).  Askush nuk mund ta njohë apo kuptojë Perëndinë, i cili “ka pavdekësinë dhe rri në dritë të paafrueshme, të cilën asnjë njeri nuk e ka parë kurrë dhe as mund ta shohë” (1 Tim. 6:16), veç të zbuluar në personin e Krishtit.

Ky mesazh ishte i rëndësishëm për lexuesit e parë që ishin nën presionin për tu kthyer në format e vjetra të besimit dhe të zbulesës. Arsyeja përse këta të Krishterë me origjinë hebraike nuk duhej të ktheheshin tek Judaizmi i etërve të tyre, nuk ishte sepse Dhiata e Vjetër ishte e gabim. Në të, Perëndia u pat dhënë atyre shpresën dhe premtimin e Shpëtimtarit që do të vinte. Arsyeja ishte se premtimi ishte përmbushur. Dhe mënyra e vetme për të qenë një Izraelit i vërtetë, ishte për të ndjekur atë që pat përmbushur zbulesën e profetëve të vjetër.

Prifti Suprem

Krishti është jo vetëm Profeti që na zbulon vullnetin dhe personin e Perëndisë, jo vetëm Mbreti që drejton e qeverish në fakt gjithçka, por edhe Prifti i përsosur që na bën të pranuar tek Ati dhe na fut në prezencën e Tij, “mbasi e bëri vetë pastrimin nga mëkatet tona, u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta.” Tema e priftërimit të Krishtit është një nga temat kryesorë në këtë letër, dhe ne duhet ta besojmë e kuptojmë mirë atë nëse duam të shpëtohemi. Në mënyrë të përmbledhur, doktrina e ofiqit priftëror të Krishtit përmban disa elemente.

Së pari, Jezus Krishti është Kryeprifti suprem, që ofroi një herë dhe përgjithmonë, përmes një sakrifice të vetme, sakrificën e vërtetë që shlyen mëkatin tonë. Vini re kohën e kryer të veprimit që përdor autori, por edhe shpjegimin plotësues se Biri “u ul” pasi ofroi sakrificën si kryeprifti ynë. Kjo është e rëndësishme sepse, në Dhiatën e Vjetër, Levitët nuk uleshin kurrë gjatë dhe pas shërbesës, dhe as nuk kishin se ku të uleshin sepse Perëndia nuk pat lejuar ndenjësë në arkitekturën e tabernakullit dhe të tempullit. Kjo ishte e qëllimshme sepse asnjë sakrificë nuk ishte përfundimtare, vepra e shlyerjes nuk mbaronte kurrë, problemi i mëkatit nuk do të gjente zgjidhjen përfundimtare deri me ardhjen e Birit. “Ndërsa çdo prift rri përdita në këmbë duke shërbyer dhe duke mblatuar shpesh herë të njëjtat flijime, që nuk mund të heqin kurrë mëkatet, Ai, përkundrazi, pasi dha për gjithnjë një flijim të vetëm për mëkatet, u vu të rrijë në të djathtën e Perëndisë,” (Heb. 10:11-12). Kur Biri i Perëndisë erdhi, prifti i vërtetë, simbole të të cilit ishin priftërinjtë e Dhiatës së Vjetër, dhe derdhi gjakun e Tij për ne, sakrificë që simbolizohej nga sakrificat e kafshëve në Dhiatën e Vjetër, pagesa u shlye plotësisht, dhe kështu nga Kryqi Ai thirri “Ka përfunduar,” (Gjo. 19:30). Prandaj edhe perdja e Tempullit u nda më dysh, nga lart poshtë. Hyrja e njeriut për tek Perëndia ishte siguruar.

Së dyti, dhe si pasojë e sakrificës, Krishti “u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta,” në fronin e Tij hyjnor, jo vetëm si Mbreti ynë, por edhe si Kryeprifti ynë. Kjo ishte në përmbushje të Psalmi 110:1 – “Zoti i thotë Zotërisë time: Ulu në të djathtën time deri sa t’i bëj armiqtë e tu stol të këmbëve të tua.” Kur ishte në tokë, Krishti is aplikoi Psalmin vetes kur tha: “Por tash e tutje Biri i njeriut do të ulet në të djathtën e fuqisë së Perëndisë” (Luka 22:69). E djathta e fuqisë së Perëndisë nuk është një vend fizik, por një përshkrim i nderimit dhe adhurimit që Biri merr në prezencës e Atit dhe Frymës për shkak të veprës së Tij. “Prandaj edhe Perëndia e lartësoi madhërisht dhe i dha një emër që është përmbi çdo emër, që në emër të Jezusit të përkulet çdo gju i krijesave (ose gjërave) qiellore, tokësore dhe nëntokësore,” (Fil. 2:9-10).

Së treti, për shkak të dy pikave të mësipërme, Krishti si Kryeprifti ynë i përsosur dhe i ngritur në prezencën e Atit, vazhdon të ndërhyjë për ne në lutje. Dy ishin detyrat kryesore të Kryepriftit të Dhiatës së Vjetër, të ofronte sakrifica vazhdimit për popullin e Perëndisë, dhe të lutej vazhdimisht për ta. Ndërsa atë pjesë të parë Krishti e ka përfunduar, Ai vazhdon të lutet për ne në prezencën e Atit. Pali tha “Kush është ai që do t’i dënojë? Krishti është ai që vdiq, po për më tepër ai u ringjall; ai është në të djathtë të Perëndisë dhe ai ndërmjetëson për ne” (Rom. 8:34).

Në mbyllje, le të kuptojmë, se qëllimi i këtij pasazhi nuk është thjesht që të kuptojmë teologjinë e personit dhe veprës së Krishtit. Qëllimi është që ne ti besojmë Atij. Ashtu si edhe me lexuesit e parë, bota na tall, na tundon, na sulmon. Rreziku është që humbasim për shkak të besimit tonë, mundësi punësimi, respekti, statusi social. Mund të humbasim nën persekutim edhe jetën tonë apo të dashurve tanë. Por Krishti tha “kush do ta shpëtojë jetën e vet, do ta humbasë; por kush do ta humbasë jetën e vet për shkakun tim, do ta shpëtojë. E pra, ç’dobi ka njeriu po të fitojë tërë botën, dhe pastaj të shkatërrojë veten dhe të shkojë në humbje?” (Luka 9:24-25). Pasazhi na thërret, që jo vetëm të kapemi pas Krishtit përmes besimit, por edhe ti afrohemi atij dhe Atit përmes besimit. Kjo bëhet kur kuptojmë e vlerësojmë tre ofiqet që Krishti mban për bekimin tonë. Jezusi është mbreti ynë. Ai na qeveris, na mbron dhe na drejton. Le të valëvisim flamujt e Tij në portat e zemrave tona. Le të braktisim mbretëritë e sundimtarët e kësaj bote, dhe ti nënshtrohemi Atij si Zoti ynë i Kurorëzuar. Jezusi është Profeti ynë. Ne kemi nevojë për të vërtetën, Ai është e vërteta. Le të vijmë tek Fjala e Tij e të kërkojmë dritën, dhe të lëmë mënjanë profetët e rremë të kësaj botë, profetët e Akademisë sekulare, e masmedias, e mirëqenies ekonomike apo e statusit social. Jezusi është gjithashtu edhe Prifti ynë. Le të vijmë tek Ai çdo ditë për pastrim, për falje, për rrëfim, për të përfituar prej ndërmjetësimit të Tij, si dhe për pajtimin përfundimtar dhe plot dashuri me Perëndinë Atin. Le të rrëfejmë nevojën tonë të madhe për gjakun e Tij dhe për ndërmjetësimin e tij të qiell. Le të kapemi vetëm pas Kryqit të Tij, dhe le të mohojmë të gjitha meritat tona. Në këto tre mënyra, përmes tre ofiqeve të Tij, le t’ia përkushtojmë veten tonë vetëm Krishtit, i cili “mund të shpëtojë plotësisht ata që me anë të tij i afrohen Perëndisë, sepse gjithmonë rron që të ndërmjetësojë për ta” (Heb.7:25). AMEN.

Unë Besoj në…Birin e Tij të Parëlindur

Përse Kredoja e Apostujve përdor shprehjen “Birin e tij të vetëmlindur?” A nuk gjejmë në Bibël të thuhet se engjëjt janë bij të Perëndisë (shiko Jobin 1:6 se bashku me 2:1)? Mbi të gjitha, a nuk quhen besimtarët gjithashtu bij të Perëndisë (Gal. 4:6; Fil. 2:15; 1 Gjo. 3:2)? Po. Kjo është e vërtetë. Por kur rrëfejmë me kredon se besojmë në “Birin e tij të vetëlindur,” duhet të kuptojmë se vetëm Krishti është Biri i natyrshëm dhe i përjetshëm i Perëndisë. Ne nga ana tjetër, jemi bij të birësuar të Perëndisë, që nuk vijmë nga përjetësia po jemi të krijuar në kohë dhe hapësirë, dhe se jemi të adoptuar nga hiri përmes vetë Krishtit. Pra, përgjigja fshihet pas dallimit ndërmjet birit të natyrshëm dhe bijve të adoptuar. Le të shikojmë më në detaj ndryshimin. së pari natyrën hyjnore të Krishtit si Biri i trupëzuar, si Perëndia-Njeri; dhe së dyti, marrëdhënien që ka ky Bir me Atin Perëndi në ndryshim nga njerëzit.

Biri i Perëndisë

Krishti është Biri i Atit Perëndi, i cili u bë njeri me qëllim që të bëhej Shpëtimtari ynë dhe për të përmbushur detyrën për të cilët Ati i Tij e pat shuguruar e mandatuar, dhe për të cilën Fryma e pat fuqizuar e vajosur. Krishti është i vetmi Bir i vërtetë dhe i përjetshëm si dhe Perëndi i vërtetë e i përjetshëm, së bashku me Atin dhe Frymën. Dhiata e Re insiston në këtë gjë, kur përdor termin monogenes – i vetëmlinduri. “Fjala u bë mish dhe banoi ndër ne; dhe ne soditëm lavdinë e tij, si lavdia e të vetëmlindurit prej Atit, plot hir e të vërtetë… Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur.” (Gjo. 1:14, 18). Termi ka për qëllim që të theksojë të veçantën, uniken, të papërsëristshmen. Marrëdhënia që Biri ka me Atin si dhe natyra që Biri ka në vetvete, është plotësisht unike dhe tjetër në krahasim me krijesën. Termi ka për qëllim që të theksojë natyrën hyjnore që Biri ka në vetvete si plotësisht Perëndi, dhe marrëdhënien hyjnore me Atit, si një “Perëndi prej Perëndie” siç thotë Kredoja e Nikeas. Por çfarë provash kemi për hyjninë e Biri si Perëndi prej Perëndie?

Së pari, kjo vjen domosdoshmërish nga vetën natyra e Perëndisë. Perëndia është i përjetshëm, i pafund dhe i pandryshueshëm. Nëse kjo është e vërtetë, atëherë Ati Perëndi ka qenë përjetësisht një At, pafundësisht një At, dhe pandryshueshmërish një Atë. Por si mund të ketë qenë Perëndia një Atë, përjetësisht, nëse Ai nuk ka pasur një Bir për nga përjetësia, pra një Bir të përjetshëm? Perëndia është i pandryshueshëm. Është e pamundur që Ai të mos ketë qenë dikur një At, por ndryshoi në natyrën e Tij dhe u bë më vonë i tillë.

Në këtë kuptim, themi se ne besimtarët nuk mund të jenë kurrë bij si Biri. Ne jemi bij të Perëndisë sepse Ai pati mëshirë për ne dhe na zgjodhi e na adoptoi në familjen e tij. Por për Zoti Jezus Krisht nga ana tjetër, kjo ishte një çështje e drejtë që ai e mbarte për shkak të qenies së tij si ajo e drejta e birit ë parëlindur, i takon atij natyrshëm. Ne kemi një fillim, Biri vjen nga përjetësia, dhe buron përjetësisht prej esencës hyjnore të Atit. Dhe këtë burim të përjetshëm, Bibla na e përshkruan si vetëmlindje.

Natyra hyjnore e Birit gjenerohet apo buron përjetësisht nga Ati. “Sepse, sikurse Ati ka jetë në vetvete, kështu ia ka dhënë dhe Birit të ketë jetë në vetvete” (Gjo. 5:26). Ati Perëndi është, dhe këtë Ai e ka nga vetvetja. Por po kështu i ka dhënë birit të njëjtën gjë. Pra nga njëra anë Biri e ka qenien e Tij prej Atit, por nga ana tjetër ekziston si një Perëndi. Pra, kur flasim për Krishtin si Biri i Perëndisë dhe si i vetëmlindur, nuk i referohemi ngjizjes dhe lindjes përmes Marisë, pasi këtë Kredoja e thekson në pikën pasardhëse, por gjenerimit nga Ati apo burimit të përjetshëm prej Atit. Pra, edhe pse themi i vetëmlinduri, si një akt i kryer në të kaluarën, është më e saktë që ta shikojmë atë si një akt që vazhdon të ndodhë. Natyra hyjnore e Birit, përjetësisht buron prej asaj të Atit. Kjo është një vetëmlindje e përjetëshme.

Si mund ta ilustrojmë këtë gjë. Në fakt është e pamundur që të gjejmë një analogji të përsosur nga krijesa. Gjëja më a ngjashme që mund të gjejmë është nga analogjia e diellit dhe dritës, por që nuk është e plotë. Dimë se për aq kohë sa dielli ka ekzistuar, ai ka prodhuar dritë. Është e paimagjinueshme për ne një diell pa dritë. Kështu është me Perëndinë. Për aq kohë (nëse mund ta përdorim këtë koncept për Perëndinë) sa Perëndia Ati ka ekzistuar, ai ka edhe gjeneruar apo buruar nga atyra e Tij hyjnore, Birin. Dhe sepse Ati ka ekzistuar gjithnjë, Biri gjithashtu ka buruar gjithnjë nga Ati, përjetësisht i vetëmlindur.

Së dyti, në Bibël shikojmë se Krishti kishte atributet e Perëndisë. Ai kishte atributin e omnipotencës – i gjithëpushtetshëm. Ai deklaroi “Mua më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë” (Mat. 28:18). Dhe Ai e provoi se ishte kështu. Ai demonstroi fuqinë e Tij mbi natyrën. Ai qortoi erën dhe i foli detit “Pusho, fashitu” (Marku 4:39). Dhe ato iu bindën. Dishepujt pyetën “Vallë, kush është ky, që po i binden edhe era edhe deti?” (4:41), dhe përgjigja është sigurisht, Ai është Biri Perëndi. Biri eci mbi ujë drejt dishepujve të tij të rrezikur në det, dhe furtuna pushoi (Marku 6:48-51).

Ai demonstroi fuqinë e tij mbi demonë (Marku 1:25; 9:14-27), madje mbi një legjion të tërë demonësh (Marku 5:9-13). Ai demonstroi fuqinë e Tij edhe mbi engjëjt besnik të Perëndisë, duke iu referuar atyre shpesh herë si engjëjt e mi (Mar. 8:38; Mat. 26:53).

Ai demonstroi fuqinë e tij mbi jetën dhe sëmundjet. Ai shëroi lebrozë (Mat. 8:1-4); të paralizuar (Luka 5:17-26); dorëthatë (Marku 3:1-12); të verbër (Marku 8:22-26; 10:46-52); epileptikë (Luka 9:37-45); shurdhmemecë (Marku 7:31-37), sa që njerëzit thanë për të: “Ai çdo gjë e ka bërë mirë: Ai i bën që të shurdhët të dëgjojnë dhe memecët të flasin!” (Marku 7:37).

Ai madje demonstroi se kishte autoritet e fuqi madje edhe mbi vdekjen. Pasi pat ngjallur Llazarin nga vdekja (Gjoni 11:35-45); ai u ngrit edhe vetë nga vdekja, për të dhënë provën më absolute se Biri është i gjithëpushtetshmi Perëndi.

Në Bibël shikojmë se ai kishte edhe atributin e gjithënjohjes – omniscience. Krishti tha “Çdo gjë më është dhënë në dorë nga Ati im, dhe asnjëri nuk e njeh Birin, përveç Atit; dhe asnjëri nuk e njeh Atin, përveç Birit dhe atij të cilit Biri don t’ia zbulojë” (Mat. 11:27). Pra Biri deklaron se njohja e tij është e njëjtë më njohjen e Atit. Por sepse Ati e njeh përjetësisht Birit, atëhere edhe Biri e njeh Përjetësisht Atin, aq më tepër që personi i Atit është i pafudmë, atëhere edhe njohja që Biri ka për Atin është e tillë. Është e pamundur për një krijesë të thjeshëtë të njohë Perëndinë e pakuptueshëm. Është e pamundur për një qenie të fundme të përmbajë një qenie të pafundme. Kështu, Ati dh Biri ndajnë së bashku, të njëjtën atribut hyjnor, pra edhe të njëjtën natyrë hyjnore.

Në Bibël shikojme së Ai kishte edhe atributin e omniprezencës – të kudogjendjes.  Fjala e fundit në Ungjillin sipas Mateut, pasi ka dhënë Porosinë e Madhe: “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt” (Mat. 28:18), ishte, “Dhe ja, unë jam me ju gjithë ditët, deri në mbarim të botës” (v. 20). Dhe kështu dishepujt u nisën. Në fillim ata ishin vetëm dymbëdhjetë. Më pas disa dhjetëra, më pas disa qindra e sot disa mijëra e qindra mijëra. Ata kanë shkuar në çdo kontinent të botës, në çdo komb e fis, dukë dhënë lajmin e mirë të Krishtit në qindra gjuhë të ndryshme të botës. Ata kanë kaluar male e oqeane, dhe gjithnjë Krishti Jezus, Biri i Perëndisë ishte me ta, siç është edhe sot me ne, sepse Ai është Perëndia omniprezent, i kudogjendur dhe i gjithëdijshëm.

Së treti, në Bibël shikojmë se Biri bënte veprat e Perëndisë. Akti më absolut i Hyjit është akti i krijimit. Bibla thotë se Ai është Krijuesi. “Të gjitha gjërat u bënë me anë të tij (fjala), dhe pa atë nuk u bë asnjë nga ato që u bënë” (Gjo. 1:3). Ai është Krijuesi i galaksive. Kjo vërteton se Ai ishte plotësisht Perëndi, përndryshe ndryshimi Krijues-krijesë zhduket dhe kumbet çdo kuptim. Disa heretikë (si për shembull sekti i Ariani apo Dëshmitarët e Jehovait) kanë thënë se Perëndia në fillim krijoi Birin, dhe më pas i dha atij fuqinë dhe autoritetin për të krijuar. Kjo është çmenduri ta pohosh, sepse Biri është ose Krijues ose krijesë. Ideja që një krijese mund ti delegohet autoriteti dhe fuqia për të krijuar  do të thotë që kësaj krijese të parë i është dhënë gjithashtu edhe atributi për të qenë i gjithëdijshëm, i plotfuqishëm, dhe i pafundmë e i kudogjendur, atribute që mund ti këtë vetë Perëndia. Që Biri të jetë Krijues i gjithçkaje duhet pa tjetër që të mos jetë vetë një krijesë e parë e kësaj gjithçkaje. Në fakt “në të u krijuan të gjitha gjërat, ato që janë në qiejt dhe ato mbi dhe, gjërat që duken dhe ato që nuk duken: frone, zotërime, principata dhe pushtete; të gjitha gjërat janë krijuar me anë të tij dhe në lidhje me të” (Kol. 1:16-17).

Pjesë e akteve të Perëndisë është edhe akti i gjykimit. Por Ati ka vendosur që të mos gjykojë vetë asnjë, “por gjithë gjyqin ia dha Birit, që të gjithë ta nderojnë Birin ashtu siç nderojnë Atin; kush nuk e nderon Birin, nuk nderon Atin që e ka dërguar” (Gjo. 5:22-23). Në fakt të gjithë një ditë “do të japin llogari para atij që është gati të gjykojë të gjallë e të vdekur” (1 Pje. 4:5). Apostulli Pal na thotë gjithashtu se është Zoti Jezus Krisht Ai “që ka për të gjykuar të gjallë e të vdekur, në dukjen e tij dhe në mbretërinë e tij” (2 Tim. 4:1).

Së katërti, shikojmë në Bibël, se Biri pranonte dhe urdhëronte adhurimin e Tij si një Perëndi. Lexojmë se “Dhe ja, një lebroz erdhi dhe e adhuroi…” (Mat. 8:2). Se në një rast “iu afrua një nga krerët e sinagogës, ra përmbys para tij, dhe duke e adhuruar i tha…” (Mat. 9:18). i vërberi që shëroi Ai i tha, “Unë besoj, o Zot”; dhe e adhuroi” (Gjo. 9:38). Kudo nga shkoi Judenjtë që dinin të dallonin ndërmjet Perëndisë dhe njeriut, dhe që dinin se adhurimi i njeriut ishte blasfemia më e madhe dhe që dënohesh me vdekje, adhuruan Krishtin, sepse ishin të detyruar që të pranonin e rrëfenin hyjninë e Tij.

Kur Farisenjtë i thanë Jezusit që ti qortonte dishepujt e Tij sepse ata adhuronin dhe lavdëronin emrin e Tij, Ai iu përgjigj: “Unë po ju them se në se këta do të heshtnin, gurët do të bërtisnin” (Luka 19:40). Kur Thomai e adhuroi me fjalët “Zoti im dhe Perëndia im!”, Jezusi e bekoi (Gjo. 20:28). Por kur Apostullit Gjon iu shfaq një engjëll i Tij, dhe Gjoni ra në gjumë para engjëllit, ky i fundit e qortoi: “Ruaju se e bën! Sepse unë jam bashkëshërbëtori yt…Adhuro Perëndinë!” (Gjoni 22:9). Adhurimi i diçkaje tjetër veç Perëndisë është idhujtari. Dhe nëse Jezusi nuk do të ishte Perëndia i trupëzuar në mesin tonë, ai do të ishte fajtor për pranimin e idhujtarisë tonë.

Së pesti, shikojmë se biri ka shenjtërinë si të një Perëndie. Krishti tha që të gjithë njerëzit janë mëkatarë, dhe se zemra jonë është gënjeshtare. “Sepse nga brenda, domethënë nga zemra e njeriut, dalin mendimet e mbrapshta” (Mar. 7:21). Por Ai tha gjithashtu “Cili nga ju më bind për mëkat?” (Gjo. 8:46). Shikojmë Pjetrin që thotë “Zot, largohu prej meje, sepse jam njeri mëkatar” (Lu. 5:8). Dhe Palin që deklaron veten të jetë kryemëkatari (1 Tim. 1:15), por asnjëherë nuk kemi as pranim mëkati nga Krishti, përkundrazi deklarim shenjtërie. Unë “bëj vazhdimisht gjërat që i pëlqejnë” Atit (Gjo. 8:29). Në Kryq ai fali armiqtë e Tij por nuk kërkoi flaje për veten e Tij. Madje, edhe krimineli i kryqëzuar me të tha “Në realitet, ne me të drejtë jemi dënuar, sepse po marrim ndëshkimin e merituar për ato që kemi kryer, ndërsa ky nuk ka bërë asnjë të keqe” (Lu. 23:41).

Jezusi nuk ishte një njeri i mirë. Ai nuk ia lejoi njerëzve këtë opsion që ta thonin. Kur dikush iu drejtua Atij me fjalët “Mësues i mirë,” ai e ndaloi dhe e pyeti: “Përse më quan të mirë? Askush nuk është i mirë, përveç një të vetmi, domethënë Perëndisë” (Luka 18:19). Kjo është e rëndësishme për ta thënë, pasi të gjitha sektet, e mbi të gjitha Islami e quajnë Jezusin një mësues të mirë. Por nuk e kuptojnë se duke thënë këtë kanë rrëfyer kundra qëllimit ë tyre hyjninë e Tij. Si? Nëse nuk ka njerëz të mirë sipas standardit të Perëndisë, dhe nëse vetëm Perëndia është i mirë, atëhere, Krishti ose është Perëndi, ose nuk është i mirë. Ai është ose Perëndia i mirë ose një njeri mëkatar. Dhe kështu, Kurani dhe sektet e tjera, ose duhet të deklarojnë Krishtin mëkatar si të gjithë të tjetërt, ose ta deklarojnë atë Perëndinë siç ka bërë Krishterimi për këto dymijë vite. Krishti nuk ia opsionin njerëzve për ta pranuar si një njeri të mirë por jo si Perëndi. Nuk është e pranueshme që të themi “Oh Jezusi, ai ishte një njeri i mrekullueshëm e i pamëkatë.” Jo, Ai ishte dhe është Perëndia i trupëzuar, Krijuesi i qiellit dhe i tokës; Shpenguesi Hyjnor; Ai i cili mund të thotë “Përpara se sa Abrahami të ishte, Unë jam” (Gjo. 8:58). Dukë thënë këto fjalë, Ai morri mbi veten e tij emrin Jehovah, “Unë Jam.”

Së gjashti shikojmë se Biri ka autoritetin si një Perëndi. Ai predikoi si një person që ka tërë autoritetin e Perëndisë në vetvete. Fjala e Tij sihte fjala e fundit dhe autoriteti final në çdo gjë. Për Dhiatën e Re dhe profetet e saj Ai tha: “Moisiu ka thënë…por unë po ju them,” “Ju keni dëgjuar se ju është thënë…por unë ju them.” Apo, “Me të vërtetë, me të vërtetë po ju them se…” Sa herë që Ai fliste kështu, Ai thoshte fjalën e findit dhe finale. Ai ishte standardi i të vërtetës dhe e vërteta absolute. Kur Ai dha Predikimin në Mal (Mat. 5-7), Ai foli si qëmoti në Malin Sinai ku Ai i dha Ligjin Moisiut, dhe përfshiu gjithçka nën zotërimin e Tij. Krishti është ligjvënësi mbi Sion. Ai madje tha se motivi më i lartë që mund të ketë njeri është që të bëjë diçka për shkakun e Tij, apo për hir të Tij: “Lum ju kur do t’ju shajnë dhe do t’ju përndjekin dhe, duke gënjyer, do të thonë të gjitha të zezat kundër jush, për shkakun tim.” (Mat. 5:11). Ai ose ishte një ego-maniak, ose ishte Perëndia i mishëruar.

Po kështu vëmë re ndryshim ndërmjet tij dhe predikuesve të Tij. Pali tha se “ne nuk predikojmë veten tonë” (2 Kor. 4:5), por Krishti predikonte veten e Tij. Edhe pse nga njëra anë ai thoshte se ishte “zemërbutë dhe i përulur nga zemra” (Mat. 11:19), nga ana tjetër tema qendrore e predikimit të tij ishte vetvetja.

• Unë jam rruga, e vërteta, dhe jeta…
• Unë jam dera e deleve. Të gjithë ata që erdhën para meje janë vjedhës e kusarë…
• Unë jam bariu i mirë; bariu i mirë jep jetën për delet e tija.
• Unë jam hardhia… pa mua nuk mund të bëni asgjë.
• Unë jam dera; nëse dikush hyn nëpërmjet meje, do të shpëtohet…
• Gjoni 14:6; 10:7, 8, 11; 15:5; 10:9

 Dhe kështu vazhdoi gjatë gjithë shërbesës së Tij këtu në tokë. Jezus Krishti predikoi vetveten. Me të vërtetë ai do të ishte egomaniaku më i madh në historinë e njerëzimit, nëse nuk do të ishte me të vërtetë, Perëndi prej Perëndie, Biri i trupëzuar i Atit.

Vargjet e pasazhet e mësipërme nuk janë disa rreshta të shkëputura e të izoluara nga njëra-tjetra. Shkrimet na japin historinë e Zotit Jezus Krisht si historia e Perëndisë, si historia e Birit të përjetshëm, që hyri në racën njerëzore dhe në telajon e kohës me qëllim që të na shpengonte ne.

Bijtë e Perëndisë

Mësimi i mësipërm është i domosdoshëm që të kuptojmë birësimin tonë. Për shkak të Adamit, ne jemi natyrshëm bij të zemërimit dhe të mosbindjes (Efe. 2:2-3). Njerëzit nuk linden bij dhe bija të Perëndisë, sikur të ishte e drejta jonë si qenie njerëzore. Ne lindemi bij të mëkatit. Por ne duhet të bëhemi bij e bija të Perëndisë përmes adoptimit apo birësimit. “Por, kur u mbush koha, Perëndia dërgoi Birin e tij, të lindur prej gruaje, të nënshtruar ligjit, që të shpengonte ata që ishin nën ligj, që ne të fitojmë birërinë” (Gal. 4:4-5). Ungjilli mund të përkufizohet shkurt në këto tre fjalë: Birësim përmes shlyerjes. Zemërata e Perëndisë ndaj nesh është fashitur për shkak të vdekjes së Krishtit me qëllim që ne të pajtohemi me Perëndinë dhe të birësohemi në familjen e Tij.

Pra, qenia Bir, i Krishtit Jezus, apo birërimi (një fjalë e re që nuk gjendet në asnjë fjalor) është ndryshe nga qenia jonë bij e bija të Perëndisë. Ne na bënë bij e bija të Perëndisë, Krishti ka qenë gjithnjë Bir i Perëndisë. Jezusi nuk u bë Bir i Perëndisë në momentin e mishërizimit e lindjes përmes Maries, sikur ti ishte dhënë ndonjë titull apo identitet i ri. Biri i Perëndisë ka qenë gjithnjë Biri i Atit që përpara krijimit (Heb. 1:2). Birërimi për të është i përjetshëm. Birërimi për ne ka një moment fillimi. Nga natyra Ai është Biri i Perëndisë. Nga natyra ne nuk jemi bij të Perëndisë. Ati ndan esencën Tij be Birin, dhe jetën që ka në vetvete (Gjo. 5:26). Por ne nuk ndajmë me perëndinë Triune esencën hyjnore të Perëndisë. Ne quhemi bij dhe bija të Perëndisë sepse na është dhënë një jetë e re dhe hirshëm jemi mirëpritur në familjen e Atit tonë qiellor. “Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme…Ai që beson në të nuk dënohet, por ai që nuk beson tashmë është dënuar, sepse nuk ka besuar në emrin e Birit të vetëmlindur të Perëndisë” (Gjo. 3:1618). Sepse Ndërmjetësi ynë për tek Perëndia nuk ishte vetëm plotësisht njeri, por edhe plotësisht Perëndi, bëhet e mundur adoptimi ynë. Sepse Krishti ishte Bir i Perëndisë, ne mund të bëhemi bij dhe bija të Perëndisë. Birërimi i Krishtit bën të mundur birësimin tonë.

Si pastor, mund të dëshmoj me shembuj se si problemet kryesore të besimtarëve burojnë nga që të Krishterët nuk dinë, nuk kuptojnë ose nuk besojnë doktrinën e birësimit. Birësimi është një akt i hirit të pamerituar të Perëndisë, në dhe përmes Birit të Tij, me anë të së cilës të gjithë ata që Ati i ka shfajësuar e falur, numërohen si bij e bija të Perëndisë (Efe. 1:5; Gal. 4:4-6). Perëndia na jep emrin e Tij (Zbu. 3:12), vendos në ne Frymën e Shenjtë të birësimit (Rom. 8:15), na jep lirinë për tu futur në prezencën e Tij (Efe. 3:12; Rom. 5:2), që të thërrasin Abba Atë (Gal. 4:6). Dhe që nga ai moment, ne jemi nën kujdesin e Tij atëror, marrin të gjitha liritë dhe privilegjet e të qenit anëtarë të familjes së Perëndisë (Rom. 8:17; Gjo. 1:12), marrin mëshirën e keqardhjen e Tij (Psa. 103:13); mbrojtjen e Tij (Fja. 14:26); përkujdesjen e Tij për nevojat e përditshme (Mat. 6:30-32; 1 Pje. 5:7); madje edhe disiplinimin e Tij (Heb. 12:6). Ne jemi trashëgimtarë të të gjitha premtimeve (Heb. 6:12), dhe bashke-trashëgimtarë me Krishtin në lavdi (1Pje. 1:-4; Heb. 1:14); të vulosur për ditën e shpengimit (Efe. 4:12).

Përqafimi me anë të zemrave tona të kësaj të vërtetë të lavdishme është një mënyrë e fuqishme drejt një zemre më të shenjtëruar, e një jetë personale, familjare dhe publike me nderuese për Perëndinë, dhe e një bashkësie lokale e mbushur me hir. Lutja vjen më spontane dhe natyrshëm, dhe na fut më shpejt dhe pa ndrojtje në realitetin e fronit të hirit, ku ne mund t’ia hapim pa frikë zemrat tona dhe të fshehtat tona Perëndisë që tashmë di çdo gjë.

Besimi i këtij realiteti të ri shpirtëror, nga njëra anë na bënë që të ecim plot siguri dhe pa frikë në këtë botë, dhe madje edhe pa e vrarë fort mendjen se çfarë mendon bota për ne. Ne duhet të ecim si bijtë e pronarit të madh të kësaj bote, që një ditë do të trashëgojmë gjithçka. Kjo është bota e Atit tonë, dhe për pasojë edhe e jona.

Por nga ana tjetër duhet të na bën edhe më të përulur dhe zemër butë. Në fakt na rrit mundësinë që të duam më fort dhe më shumë, të falim më shpejt dhe më plotësisht, dhe në mënyrë vetëflijuese edhe ata që na e bëjnë akoma edhe më të vështirë për ti falur dhe dashur.

Birërimi i Krishtit është baza e birësimit tonë. Kjo është arsyeja që rrëfimi i hyjnisë së Krishtit si i vetëlinduri i Atit është zemra e rrëfimit për besimtarin e Krishterë. i gjithë rrëfimi ynë, themeli i shpresës tonë, si për jetën ashtu edhe ne vdekje, është pikërisht kjo. Dhe po kjo është çfarë i prodhon në zemrën e të Krishterit atë ngazëllim “nga një hare e patregueshme dhe e lavdishme” (1 Pje. 1:8), për shkak se “Perëndia e ka pajtuar botën me veten në Krishtin” (2 Kor. 5:19), Apo siç lexojmë tek Rom 8:31-32, “Çfarë të themi, pra, për këto gjëra? Në qoftë se Perëndia është me ne, kush mund të jetë kundër nesh? ³² Sepse ai që nuk e kurseu Birin e vet, por e dha për të gjithë ne, qysh nuk do të na dhurojë të gjitha gjëra bashkë me të?” AMEN.

Unë Besoj në…Krishtin

Dhe Simon Pjetri duke u përgjigjur tha: “Ti je Krishti, Biri i Perëndisë të gjallë”. Mateu 16:16

Shumë njerëz, gabimisht, mendojnë se fjala Krisht është mbiemri i Jezusit të Nazaretit, a thua se ai të ishte djali i Jozef dhe Marie Krishtit. Në fakt, ky term është një titull, që i referohet një detyre e ofiqi. Më saktë, i referohet detyrës që mund ta mbante në mënyrë ekskluzive vetëm një person në tërë historinë e njerëzimit. Prandaj dhe nuk flasim për krishtëra, siç flasim për presidentë apo kryeministra, pasi edhe pse ata janë të rëndësishëm, ata janë të shumtë dhe vijnë e shkojnë, por themi Krishti. Po kështu, është më biblike (si edhe për të shmangur keqkuptimin e mësipërm) që të mos themi Jezus Krishti, por Krishti Jezus. Në fakt po kështu e përdorim në jetën e përditshme formulën “Ofiq + Emër,” si për shembull “Kryeministri X” apo “Doktor Y.” Shumë nga ata që dëgjojnë apo edhe përdorin fjalën Krisht në lidhje me Jezusin nuk e kanë të qartë rëndësinë, kuptimin dhe historikun e këtij titulli. Për Judenjtë e shekullit të parë, ky term ishte i ngjeshur me kuptim dhe tepër i rëndësishëm për jetën e kombit. “Krishti,” është përkthimi në Greqisht, nga Hebraishtja i termit “Mesiah,” që do të thotë “i Vajosuri.”

Krishti është Ungjilli

Kjo është arsyeja se përse diskutohet kaq shumë për Krishtin përgjithësisht në tërë Dhiatën e Re, por në mënyrë më të theksuar në Ungjijtë. Diskutimi ka të bëjë me identitetin dhe veprën e tij. Si do të ishte Krishti? Çfarë do të bënte ai? A përkonte personi dhe vepra e Jezusit me ato që ishin profetizuar mbi personin dhe veprën e Krishtit që pritej të vinte? Qëllimi i ungjijve dhe i tërë Dhiatës së Re është që të vërtetonte, se të tëra ato mbi 300 profeci të Dhiatës së Vjetër që kanë të bëjnë me Krishtin, u plotësuar në personin dhe veprën e Jezusit të Nazaretit. Marku e fillon librin e tij kështu: “Fillimi i Ungjillit të Jezu Krishtit, Birit të Perëndisë. Ashtu si është shkruar tek profetët…,” dhe vazhdon rrëfimi i jetës dhe veprës së Krishtit. Pra, Marku, që në fjalinë e parë të Ungjillit që shkroi ai, rrëfen qëllimin e këtij libri: Krishti erdhi në përputhje me të tëra profecitë e bëra për të! Ky është lajmi i mirë i Ungjijve. Momenti kulmor në Ungjillin sipas Mateut, moment që shërben edhe si qëllimi kryesor i strukturës së librit, është pikërisht deklarata se Jezusi është Krishti. Tek Mateu 16:16, Pjetri rrëfen në emër të të gjithë Kishës se Jezusi është me të vërtetë Krishti që duhej të vinte, dhe këtë ai e bëri mbi bazën e asaj që ai pa. Ky rrëfim, ndan Ungjillin sipas Mateut në dy pjesë. Menjëherë pas këtij rrëfimi, Krishti parathotë për ngjarjet që do ti ndodhnin Atij në Jerusalem, dhe fillon rrugëtimin e Tij për atje që të kryqëzohej. Kjo është për çfarë Jezusin e arrestuan dhe e pyetën me insistim në hetuesi. “Unë po të përbej për Perëndinë e gjallë-i tha kryeprifti-të na thuash në se ti je Krishti, Biri i Perëndisë” (Mateu 26:63). Për këtë madje edhe e tallën: “O Krisht, profetizo! Kush të ra?” (Mateu 26:68); apo “Krishti, mbreti i Izraelit, le të zbresë tani nga kryqi që ta shohim dhe ta besojmë” (Marku 15:32). Pilati i pyeti Judenjtë se çfarë të bënte me Krishtin, dhe tërë populli votoi që të kryqëzohej. Gjoni, gjithashtu, jep qëllimin e tij për shkrimin e Ungjillit që mban emrin e tij: “Por këto gjëra janë shkruar që ju të besoni se Jezusi është Krishti, Biri i Perëndisë dhe që, duke besuar, ta keni jetën në emër të tij” (Gjoni 20:31). Ky ishte edhe qëllimi i predikimit apostolik. Pjetri tha “Ta dijë, pra, me siguri, gjithë shtëpia e Izraelit se atë Jezus që ju e keni kryqëzuar, Perëndia e ka bërë Zot e Krisht” (Vep. 2:36).

Krishti është Ndërmjetësi Ynë

Por le të kthehemi tek rrëfimi i Pjetrit. Kjo deklaratë ishte kaq monumentale sepse Pjetri deklaroi atë që nuk as nuk e kishin kuptuar të tjerët, dhe që as nuk do ta besonin shumë; pra që ky mrekulli-bërës, ky bir marangozi nga Galilea, ky mësues që ulej të darkonte me mëkatarë, që predikonte si asnjë tjetër, dhe që deklaronte gjëra të çuditshme, ishte Mesia i shumë pritur, ai që sillte një mbretëri të re, dhe që do të çlironte popullin e Perëndisë, ai ishte Shpëtimtari i botës dhe Mediatori ndërmjet njeriut dhe Perëndisë. Jezusi ishte Krishti, profeti, prifti, dhe mbreti që duhej të vinte.

Bibla flet gjatë tërë kohës për profetë, priftërinj e mbretër, të dhënë nga Perëndia mbi popullin e Tij. Por përse e bën Perëndia këtë gjë? Që Perëndia të na zbulonte qëllimin për të cilin ne u krijuam. Ne u krijuam në imazhin e Perëndisë, dhe si të tillë të mendonim mendimet e Perëndisë në mënyrë analoge. Por njeriu u krijua edhe që të sundonte, drejtonte e kujdesej për këtë botë si shërbëtor i Perëndisë, dhe në këtë mënyrë, t’ia dedikonte gjithçka lavdisë së Perëndisë.

Por të mendosh mendimet e Perëndisë është të funksionosh si profet, i cili flet fjalët që Perëndia i ka dhënë atij për ti shpallur. Të administrosh si shërbëtor i Perëndisë është të funksionosh si një mbret. T’ia dedikosh gjithçka Perëndisë është të funksionosh si një prift. Njeriu në gjendjen e fillesës, u krijua që të funksiononte si një profet, prift dhe mbret. Ndoshta, nëse njerëzimi nuk do të kishte rënë në Adamin, nuk do të kishte qenë nevoja për ti klasifikuar ato, apo ndoshta nuk do të ishin emëruar si tre ofiqe të dallueshme nga njëra-tjetra. Por njeriu ra në mëkat, dhe Perëndia i institucionalizoi këto tre ofiqe për të na mësuar dy gjëra: Së pari, mëkatshmërinë dhe rënien e plotë të njerëzimit dhe pamundësinë e natyrës së rënë njerëzore; dhe së dyti, se për çfarë lloj Shpëtimtari kemi nevojë. Kurdoherë që Perëndia ngrinte profetë, priftërinj dhe mbretë në Dhiatën e Vjetër, ai po theksonte se një ditë, që Ai do të jepte një ndërmjetës që do ti përfshinte të tëra këto ofiqe në veten e tij në mënyrë të përsosur. Kurdoherë që dilte në skenë një profet, prift apo mbret i pabese apo i pandershëm, Perëndia po theksonte se asnjë njeri mëkatar nuk mund të përmbushte kërkesat e Tij për një shenjtëri të përsosur. Çdo rënie në Dhiatën e Vjetër, ishte në një farë mënyre një thirrje për të dërguar Mesinë.

Nuk është e çuditshme pra, që kur Krishti më së fundi erdhi, ai e pa veten e tij si personi që do të përmbushte standardin e përsosur të Perëndisë për profetët, priftërinjtë dhe mbretërit. Si rrjedhim, Krishti si Ndërmjetësuesi i përsosur Perëndi-Njeri, është Profeti final, Prifti final, dhe Mbreti i përjetshëm. Kur ne themi se Zoti Jezus është Krishti, ne rrëfejmë se ai u shugurua nga Ati dhe u vajos nga Fryma e Shenjtë për të përmbushur një detyrë apo thirrje të veçantë. Kjo ndodhi në pagëzimin e Jezusit nga Gjon Pagëzori. Tel Marku 1:9-11 për shembull, lexojmë: “Dhe ndodhi në ato ditë që Jezusi erdhi nga Nazareti i Galilesë dhe u pagëzua nga Gjoni në lumin Jordan. Dhe menjëherë, kur po dilte nga uji, pa se qiejtë po hapeshin dhe Fryma po zbriste mbi të si një pëllumb. Dhe një zë erdhi nga qielli: “Ti je Biri im i dashur në të cilin jam kënaqur” (shiko edhe Mat. 3:16; Luka 3:21-22). Deklarata e Atit ishte mandatimi i Krishtit për të qenë Krishti, ndërsa rënia e Frymës mbi të, ishte vajosja që jo vetëm e bëri Jezusin e Nazaretit, Mesinë-të Vajosurin e Perëndisë, por edhe e fuqizoi atë që të shërbente me fuqinë e Frymës.

Sepse ai përmbushi Dhiatën e Vjetër, ne sot nuk kemi nevojë për priftërinj. Po kështu, në kishën e Krishterë ne nuk kemi as një dinasti mbretërish, sepse Krishti është biri i fundit dhe final i Davidit, i cili i vendos që të mbretërojë përgjithnjë. Le ti shikojmë këto ofiqe më ne detaj.

Krishti është Kryeprofeti Ynë

“Ai u shugurua nga Ati Perëndi dhe u vajos me Frymën e Shenjtë që të jetë profeti dhe mësuesi ynë kryesor i cili na zbulon përsosmërish këshillën dhe vullnetin e fshehtë të Perëndisë për shpëtimin tonë.” Ai i shugurua e u vajos që të predikonte lajmin e mirë të ardhjes së Mbretërisë së Perëndisë (Marku 1:14), duke thënë “U mbush koha dhe mbretëria e Perëndisë është afër. Pendohuni dhe besoni ungjillin” (15). Ai është “Fjala” i bërë mish (Gjoni 1), fjalët e të cilit janë jeta dhe e vërteta sepse ato janë fjalët që Ati ia dha atij për ti deklaruar (Gjoni 8). Ai është profeti që duhej të vinte. “Vetë Moisiu – predikoi Pjetri – në fakt, u tha etërve: ‘Zoti, Perëndia juaj do të ngjallë për ju një profet si unë nga mesi i vëllezërve tuaj; dëgjojeni në të gjitha gjërat që ai do t’ju thotë!” (Vep. 3:22, citim i LiR. 18:15, krahasoje me Heb 1). Prandaj dhe kur Ai ishte në tokë, “Ai i mësonte, si një që ka autoritet dhe jo si skribët” (Mat. 7:29; Mark 1:22). Madje, edhe armiqtë e tij, në një rast kur erdhëm për ta arrestuar, nuk e bënë dot këtë gjë pasi “Asnjeri nuk ka folur kurrë si ai njeri” (Gjo. 7:46).

Le të theksojmë se Krishti është profeti final dhe suprem. Kjo është e rëndësishme pasi kjo është çfarë e bën Krishterimin të Krishterë. Islami e lëvdon Jezusin si një profet të madh, por jo so profeti i fundit dhe më i madhi, siç pretendojnë të jetë Muhamedi. Mormonët adhurojnë Jezusin si Krishtin dhe Birin e Perëndisë (duke i kuptuar ndryshe nga të krishterët këto terma), por ata ndjekin edhe Jozef Smithin si profetin e ditëve të fundit. Madje edhe shumë Çifutë e pranojnë Jezusin si një mësues të dërguar prej Perëndisë, por jo më të madh se Moisiu, and aq më pak përmbushja e profecisë së Moisiut tek LiR 18:15, apo përmbushja finale e shërbesës së Moisiut dhe të Elias, si pararendësit e Krishtit.

Për të Krishterin, Krishti Jezus është profeti final dhe zbulesa superiore e Perëndisë. “Perëndia, mbasi u foli së lashti shumë herë dhe në shumë mënyra etërve me anë të profetëve, së fundi, këto ditë na ka folur me anë të Birit” (Heb. 1:1-2). Krishti është i vetmi që na e bën të njohur Atin (Gjo. 1:18), që na zbulon natyrën ekzakte të Perëndisë sepse vetëm Ai është “shkëlqimi i lavdisë së Tij dhe vula e qenies së Tij”  (Heb. 1:3). Si profet, Jezusi erdhi të na tregoi rrugën për tek Perëndia, dhe të na deklarojë vullnetin e Perëndisë. Por si Mesia, Kryeprofeti ynë, Ai erdhi jo vetëm që të na zbulojë vullnetin e Perëndisë, por edhe ta përmbushë atë për ne. Ai la jetën e Tij, jo si një shembull që duhet ndjekur i rrugës së Perëndisë, por si e vetmja rrugë për tek Perëndia.

Ai vazhdon të jetë edhe sot Kryeprofeti ynë. Para se të largohej, ai premtoi se do të dërgonte  një tjetër mësues ngushëllues, i cili do të qëndronte përgjithnjë me kishën e Tij, që do ta drejtonte gjithnjë drejt të vërtetës. Kjo është Fryma e Shenjtë. Sot Krishti si Profeti i flet Kishës përmes Fjalës dhe Frymës. Ai dha Shkrimet e Dhiatës së re, përmes agjencisë së Apostujve, të kontrolluar e udhëhequr nga Fryma e Shenjtë (Gjo. 14:26; 16:12-14; Efe. 2:20; 4:11; 1 Sel. 2:13). Kur ne lexojmë Biblën, ose kur ajo na predikohet nga njerëzit e zgjedhur të Krishtit, ne dëgjojmë zërin e Kryeprofeti tonë i cili pastron popullin e Tij përmes instrumentit të Fjalës (Gjo. 10:1-5).

Krishti është Kryeprifti Ynë

Krishti erdhi i mandatuar nga Ati dhe i vajosur me Frymën, “që të jetë kryeprifti i vetëm për ne i cili na ka shpenguar përmes një sakrifice të vetme të trupit të Tij, dhe që vazhdimisht të ndërmjetësojë për ne tek Ati.” Dy ishin detyrat e priftërinjve në Bibël: të ofronin sakrifica për larjen e mëkateve; dhe të ndërmjetësonin në lutje, brenda Shenjtërores, pasi ishte ofruar sakrifica e gjakshme. Krishti është Kryeprifti i përsosur që na bën të pranuar tek Ati dhe na fut në prezencën e Tij, “mbasi e bëri vetë pastrimin nga mëkatet tona, u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta.” (Heb. 1:3). Në Dhiatën e Vjetër, Levitët nuk uleshin kurrë gjatë dhe pas shërbesës, dhe as nuk kishin se ku të uleshin sepse Perëndia nuk pat lejuar ndenjëse në arkitekturën e tabernakullit dhe të tempullit. Kjo ishte e qëllimshme sepse asnjë sakrificë nuk ishte përfundimtare, vepra e shlyerjes nuk mbaronte kurrë, problemi i mëkatit nuk do të gjente zgjidhjen përfundimtare deri me ardhjen e Birit. “Ndërsa çdo prift rri përdita në këmbë duke shërbyer dhe duke mblatuar shpesh herë të njëjtat flijime, që nuk mund të heqin kurrë mëkatet, Ai, përkundrazi, pasi dha për gjithnjë një flijim të vetëm për mëkatet, u vu të rrijë në të djathtën e Perëndisë,” (Heb. 10:11-12). Kur Biri i Perëndisë erdhi, prifti i vërtetë, simbole të të cilit ishin priftërinjtë e Dhiatës së Vjetër, dhe derdhi gjakun e Tij për ne, sakrificë që simbolizohej nga sakrificat e kafshëve në Dhiatën e Vjetër, pagesa u shlye plotësisht, dhe kështu nga Kryqi Ai thirri “Ka përfunduar,” (Gjo. 19:30). Prandaj edhe perdja e Tempullit u nda më dysh, nga lart poshtë. Hyrja e njeriut për tek Perëndia ishte siguruar. Sipas Hebrenjve, sakrificat e gjasshme të Dhiatës së Vjetër kanë përfunduar. Ne nuk kemi më nevojë për priftërinj sepse nuk kemi më nevojë për sakrifica (Heb. 7:27; 9:12, 25-26; 10:10-18). i vetmi prift që kemi nevojë është Krishti Jezus sepse sakrifica e fundit e tij ishte fundi dhe përmbushja e sistemit të sakrificave të Dhiatës së Vjetër.

Si pasojë e sakrificës së Tij, Krishti “u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta,” në fronin e Tij hyjnor si Kryeprifti ynë. Kjo ishte në përmbushje të Psalmi 110:1 – “Zoti i thotë Zotërisë time: Ulu në të djathtën time deri sa t’i bëj armiqtë e tu stol të këmbëve të tua.” Krishti si Kryeprifti ynë i përsosur dhe i ngritur në prezencën e Atit, me qëllim që të ndërhyjë vazhdimisht për ne në lutje, “prandaj edhe mund të shpëtojë plotësisht ata që me anë të tij i afrohen Perëndisë, sepse gjithmonë rron që të ndërmjetësojë për ta” (Heb. 7:25). Dy ishin detyrat kryesore të Kryepriftit të Dhiatës së Vjetër, të ofronte sakrifica vazhdimit për popullin e Perëndisë, dhe të lutej vazhdimisht për ta. Në Dhiatën e Vjetër, Kryeprifti, mbante mbi gjoks një tabletë me dymbëdhjetë gurë, që simbolizonin dymbëdhjetë fiset e Izraelit, për të cilët Kryeprifti lutej kur futej në prezencën e Perëndisë.  Ndërsa atë pjesë të parë Krishti e ka përfunduar, Ai vazhdon të lutet për ne në prezencën e Atit. Prandaj Pali tha “Kush është ai që do t’i dënojë? Krishti është ai që vdiq, po për më tepër ai u ringjall; ai është në të djathtë të Perëndisë dhe ai ndërmjetëson për ne” (Rom. 8:34).

Krishti është Mbreti Ynë

Krishti erdhi i mandatar nga Ati dhe i vajosur me Frymën edhe “që të jetë mbreti ynë i përjetshëm i cili na qeveris përmes Fjalës dhe Frymës së Tij, dhe që na ruan e mban në lirinë që Ai ka fituar për ne.” Krishti është Mbreti ynë i përjetshëm (Mateu 21:5; Zak. 9:9). Ai nuk erdhi vetëm që të deklarojë lajmin e mirë të ardhjes së mbretërisë së Perëndisë, por edhe ta sjellë atë duke e ngritur përmes Fjalës dhe Frymës, mbi themelin e Apostujve e të Profetëve, ku Ai vetë është guri i qoshes së themelit (Efe. 2:20). I ngritur në të djathtë të Atit, atij i është dhënë i tërë autoriteti dhe fuqia për ti marrë kombet si trashëgimia e tij (Mat. 28:18). Ai ka thyer fuqinë e mëkatit dhe të vdekjes, ka mundur të ligun dhe ushtrinë e tij, dhe do t’ia nënshtrojë të gjithë e gjithçka vetes, e së fundi edhe Atit (1 Kor. 15:24-28).

Tek Psalmi 2:6 Ati thotë: “E vendosa mbretin tim mbi Sion, malin tim të shenjtë.” Jezusi u lind nga mbret. Ai ishte prej dinastisë së Davidit, të cilit Perëndia i pat dhënë përgjithnjë autoritetin mbretëror. Për të Birin, Ati thotë “Froni yt, o Perëndi është në shekuj të shekujve; skeptri i mbretërisë sate është skeptër drejtësie” (Heb 1:8). Kur Pilati e pyeti, nëse ai ishte vërtetë mbret, Krishti nuk e mohoi, përkundrazi e pohoi duke thënë “për këtë unë kam lindur dhe për këtë kam ardhur në botë; që të dëshmoj për të vërtetën” (Gjo. 18:37). Pas ngjallje, Ai i deklaroi dishepujve “Mua më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë” (Mat. 28:18). Po kështu lexojmë se pasi “shkoi në qiell dhe është në të djathtën e Perëndisë ku i janë nënshtruar engjëj, pushtete dhe fuqie,” (1 Pje. 3:22). Ai është bërë “krye përmbi çdo gjë kishës” (Efe. 1:22; Kol. 1:18). Prandaj dhe ai quhet “i vetmi sundimtar, Mbreti i mbretërve dhe Zot i zotërve,” (1 Tim. 6:16; Zbu. 19:16). “Sepse duhet që ai të mbretërojë, derisa t’i vërë të gjithë armiqtë e tij nën këmbët e veta” (1 Kor. 15:25).

Si Mbreti i përjetshëm, Krishti na mban të lirë. Ai nuk erdhi që të na sigurojë pasuri nga të kësaj botë, shëndet të përsosur fizik, izolim nga vuajtjet, streset, sprovat dhe persekutimet e kësaj bote, apo për të na shpëtuar nga përjetimi i vdekjes. Ai kurrë nuk ia premtoi këto gjëra Kishës së Tij. “Kujtoni fjalën që ju thashë”- i paralajmëroi Krishti të vetët-“Shërbëtori nuk është më i madh se i zoti. Nëse më kanë përndjekur mua, do t’ju përndjekin edhe ju” (Gjo. 15:20). Krishti erdhi që të mbrojë lirinë që Ai fitoi për ne. Ai erdhi që të na mbrojë nga i Ligu dhe nga rënia, dhe të mos na lejojë që t’ia ofrojmë veten tonë sërish skllavërisë së kësaj bote. Ai na do ne si dhe lirinë që ai siguroi për ne.

Krishti është Vajosja Jonë

Tre ofiqet që mban e ekzekuton Krishti si ndërmjetësuesi ynë me Perëndinë, janë jetikë për shpëtimin tonë nga faji, fuqia dhe dënimi i mëkatit. Por ato janë jetike është për shenjtërimin tonë, dhe mënyrën se si ne e jetojmë jetën e Krishterë. Le të mos harrojmë se ne mbajmë emrin e Tij. Ne quhemi të Krishterë, sepse përmes besimit, ne jemi anëtarët të Krishtit, pjesë të trupit ë Tij, dhe kështu marrim pjesë në vajosjen e Tij. “Po secilit nga ne iu dha hiri sipas masës së dhuntisë së Krishtit” (Efe. 4:7). Sigurisht që ka ndryshime në masë ndërmjet vajosjes tonë dhe asaj të Krishtit, ashtu siç edhe ndryshon masa e hirit nga besimtari në besimtar. Por gjëja e mrekullueshme është kjo, që ndryshe nga besimtarët e Besëlidhjes së Vjetër, ne jemi pjesëmarrës në vajosjen e Mesisë dhe kështu në një farë mënyrë ndajmë me të ofiqet e Tij. “Në të vërtetë po ju them: ndër ata që janë lindur prej gruas nuk ka dalë kurrë ndonjë më i madh se Gjon Pagëzori; por më i vogli në mbretërinë e qiejve është më i madh se ai” (Mat. 11:11).

Kjo nuk do të thotë që ne jemi më besnik, më të perëndishëm apo më të zellshëm se sa Gjon Pagëzori. Çfarë Krishti kuptonte me këto fjalë, ishte fakti që do të vinte një ditë në historinë e shpëtimit, dhe që tashmë ka ardhur, kur ne do të bëheshim pjesëtarë të ofiqeve të Shpëtimtarit tonë. Gjon pagëzori nuk mund ta bënte dot kurrë këtë gjë. Për shembull, ishte një mëkat i madh për një mbret që të ndërhynte në funksionet e priftit (1 Sa. 13:1-14). Por kjo është e mundur për besimtarët nën Besëlidhjen e Re.

Kështu, së pari, ne marrim nga vajosja e Tij që të rrëfejmë emrin e Tij. Ne kemi fjalën e plotë të Perëndisë, pra shumë herë më shumë se sa patën besimtarët e Dhiatës së Vjetër. Së dyti, ne marrim nga vajosja e Tij që të ofrojmë veten tonë si një sakrifica e gjallë falënderimi. Pra ne kemi privilegjin “me guxim fronit të hirit,” prezencës së Atit tonë qiellor (Heb. 4:16). Kryeprifti i Dhiatës së Vjetër nuk mund ta bënte këtë gjë. Ne mund të vijmë tek Ati, sa herë dhe kurdo që të duam, për aq kohë sa vijmë me meritat dhe ndërmjetësinë e Krishtit. Së treti, marrim nga vajosja e Tij që të luftojmë me ndërgjegje të pastër kundra mëkatit dhe djallit në këtë jetë. Si bij të Mbretit të përjetshëm dhe vëllezër me Krishtin, ne jemi thirrur që të administrojmë botën për lavdi dhe nderim të Atit (Mat. 28:18-20; Rom. 16:20; 1 Kor. 15:25-28). Nuk është çudi, që Pjetri thotë se në jemi një “fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar, që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme” (1 Pet. 2:9). E gjitha kjo sepse jemi pjesëmarrës në vajosjen e Krishtit. Prandaj Krishti dhe vetëm Krishti është Koka dhe sunduesi sovran i Kishës së Tij dhe i ndërgjegjes së besimtarit. Ne mohojmë ne priftërimin si të Kishës Katolike apo Ortodokse, dhe insistojmë në doktrinën biblike ungjillore të priftërimit të të gjithë besimtarëve. Ne të gjithë kemi privilegjin e lartë të ndërhyjmë për njëri-tjetrin përmes ndërmjetësimit të Krishtit si i vetmi Prift i yni. Së fundi, ne marrim nga vajosja e Tij edhe që më pas të mbretërojmë me Krishtin mbi tërë krijesën për gjatë tërë përjetësisë. Kjo do të thotë se ky është vetëm fillimi. Ne do të jemi përgjithnjë profetë, priftërinj e mbretër, si imazh mbajtës të Perëndisë, siç ishim në fillim para rënies, në union me dhe në bindje ndaj Mesisë, Zotit tonë. Është e mrekullueshme që të jesh jo vetëm imazh-mbajtës i Perëndisë, por emër-mbajtës i Krishtit Jezus, Zotit tonë.  AMEN

Çfarë Është Një i Krishterë?

Bibla ka shumë mënyra se si e përshkruan apo e përkufizon se çfarë është një i Krishterë. i Krishteri është një mëkatar i falur, një krijesë e re në Krisht, një fëmijë i adoptuar i Perëndisë, një udhëtar në këtë botë me destinacion qiellin. Një nga përshkrimet më dramatike që gjejmë në Bibël gjendet tek Letra e Palit drejtuar Romakëve 6:13, ku çdo i Krishterë përshkruhet si dikush që është sjellë i “gjallë prej së vdekurish.” Kjo është një deklaratë kategorike e Palit. Ai nuk nënkupton mundësinë por deklaron një fakt, të kryer, një herë dhe përgjithmonë, një fakt i papërsëritshëm dhe i pamohueshëm. Nëse je i Krishterë, Perëndia të ka sjellë nga vdekja në jetë. Mund të mos ndjehesh si i tillë, por nëse je i Krishterë, ky është realiteti.

Së pari, cila është vdekja prej së të cilës ka shpëtuar i Krishteri? Në Bibël, vdekja është në thelb një realitet e status shpirtëror. Perëndia i tha Adamit, “mos ha nga pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri” (Zan. 2:17). Por Adami hëngri prej pemës së ndaluar (Perëndia po testonte bindjen e Adamit), dhe vdiq. Fizikisht, procesi i vdekjes filloi të kontrollonte dhe të shkaktonte ndryshimet në trupin dhe shëndetin e Adamit dhe Evës. Por shpirtërisht, ata tashmë kishin vdekur në momentin e asaj mosbindje të parë. Në thelb të konceptit dhe realitetit të vdekjes është ndarja. Ndarja po divorci martesor është vdekja e asaj martese. Vdekja fizike është ndarja e trupit nga shpirti. Vdekja shpirtërore është ndarja e njeriut nga Perëndia, mënyra e të jetuarit në rebelim ndaj Zotërimit dhe drejtimit sovran të Perëndisë. Mbi të gjitha, vdekja është dominimi apo skllavërimi nën një mbretëri të re që sundohet nga Satani (Vep. 26:18). Krishti tha “Kush bën mëkatin është skllav i mëkatit” (Gjoni 8:34). Kjo është mbretëria të cilit i përkisnim të gjithë (Efesianëve 2:2) për shkak të pasardhjes nga Adami dhe njësimit me të si kreu ynë (1 Kor. 15:22). Kur ai iu rebelua Perëndisë, ne iu rebeluam Perëndisë në të. Ai ishte kreu dhe përfaqësuesi i tërë njerëzimit, dhe kur ai ra, ne të gjithë ramë ne të; “të gjithë vdesin në Adamin” (1 Kor. 15:22).

Së dyti, çfarë është kjo jetë në të cilën i Krishteri është sjellë i “gjallë prej së vdekurish”? Ashtu siç jeta është e kundërta e vdekjes, ashtu edhe kjo “jetë” e re është e kundërta e ndarjes prej Perëndisë dhe e rebelimit nga Zotërimit të Tij. “Jeta” është sfera e ekzistencës së njeriut në të cilën ndarja nga Perëndia është zëvendësuar nga miqësia me Perëndinë. Jeta, është sfera e re ekzistencës së njeriut në të cilën ai apo ajo ka dashuri për Perëndinë, dhe ku Krishti Jezus rrëfehet e duhet si Zot e Shpëtimtar, dhe në të cilën asgjë nuk do të na ndajë ndonjë herë nga dashuria e Perëndisë (Rom. 8:37-39).

Së treti, le të vëmë re se si kaluam nga vdekja në jetë. Vini re se fraza “të gjallë prej së vdekurish,” në origjinal, pavarësisht përkthimit në Shqip, është në pasive. Perëndia është ai që e ka realizuar këtë gjë, dhe jo njeriu. Përmes veprës së tij të hirshme dhe sovrane, Perëndia na kaloi nga vdekja në jetë. Kur dhe ku e bëri Ai këtë? Në Kryqin e Golgotës, kur Biri i Perëndisë pagoi haraçin, shpërblimin për mëkatin tonë (Marku 10:45). Në Adamin, të gjithë në vdiqëm, por në Krisht, Kreu ynë i përsosur e i pamëkatë, të gjithë u ngritëm në një jetë të re. Në Krisht, Perëndia arriti shpëtimin tonë nga mbretëria e vdekjes dhe e errësirës (Kol. 1:13). Por ne nuk vijmë në pronësi të këtij shpëtimi deri në momentin që ne besojmë në Zotin Jezus Krisht duke e përqafuar atë si Shpëtimtarin dhe Zotin tonë.

Së fundi, një i Krishterë është dikush që jeton si një person që ka kaluar nga vdekja në jetë. Apostulli i Krishtit na urdhëron “tregoni veten tuaj te Perëndia, si të gjallë prej së vdekurish, dhe gjymtyrët tuaja si mjete drejtësie për Perëndinë” (Rom. 6:23). Cili është mesazhi që ju përçoni përmes jetës tuaj? A demonstroni dhe provoni ju përmes jetës tuaj se jeni “të gjallë prej së vdekurish?” A i sugjeron jeta juaj botës që na vëzhgon, se ju keni përjetuar ngjalljen e rilindjen shpirtërore? Ngjallja nga të vdekurit është diçka dramatike. Çdo i Krishterë është një person i ngjallur nga vdekja. Ne jemi bërë pjesëmarrës të jetës së ngjallur të Krishtit, jeta jonë është fshehur me Krishtin në Perëndinë (Kol. 3:3). Jeta e botës që vjen, tashmë ka ardhur dhe pushtuar jetët tona. Si duhet të jetë kjo jetë? Lexo Galatasve 5:22-23 dhe Kolosianët 3:12-17. Më pas, ulu dhe mendohu. Reflekto, medito, pendohu, ngazëllohu në Krishtin dhe për Krishtin. Përmes hirit dhe fuqisë së Frymës së Shenjtë, jeto praktikisht në përputhje me atë që je në sytë e Perëndisë, një person i ngjallur nga vdekja në jetë.

Unë Besoj në…Jezus

“Unë besoj në Perëndinë, Atin…dhe në Jezus Krishtin, Birin e Tij.” Kjo është deklarata e besimit tonë. Kur Kredoja e Apostujve e deklaron Perëndinë “Krijuesin e qiellit dhe të tokës,” ajo thotë se Krishterimi është ndryshe nga Hinduizmi apo paganizmi; por kur ajo deklaron se ne besojmë në Jezusin, që është Krishti dhe Biri i Perëndisë ajo distancohet plotësisht nga Judaizmi dhe Islami, dhe qëndron stoikisht plotësisht e vetme dhe hyjnore. Kjo deklaratë është si guri i themelit të Krishterimit, ashtu edhe elementi kryesor që e bën atë kaq të veçantë. E gjithë Dhiata e Re u shkrua që të bënte këtë deklaratë, të shpjegonte kuptimin e saj, dhe ta vërtetonte atë.

Krishti është Qendra

Doktrina e Krishtit është themeli dhe qendra e Krishterimit biblik. Kjo reflektohet edhe në strukturën e vetë Kredos. Nga 112 fjalë, 71 fjalë shkojnë për të artikuluar doktrinën e Krishtit. Kredoja flet më shumë për Krishtin se sa për të tëra pikat e tjera të besimit të marra së bashku. Ky bllok Kristologjik qëndron në qendër të kredos e rrethuar nga doktrina e Atit dhe e Frymës. Kjo në vetvete ose është ose blasfemia më e madhe, ose pasqyron të vërtetën më e mrekullueshme. Jezusi qëndron ndërmjet Atit dhe Frymës si diamanti i Kurorës Hyjnore. Arsyeja është sa e qartë aq edhe marramendëse, Jezusi është Krishti, vetë Perëndia i mishëruar në mesin tonë, Emanuel (Mat. 1:23). Është e pamundur që njeriu të njohë Perëndinë, Trininë, shpëtimin, ngjalljen dhe jetën e përjetshme pa Jezus Krishtin. Jezusi tha “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje…Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjo. 14:6, 9). Dhe në fakt, në origjinën e saj, kjo kredo është një zgjerim i deklaratës së thjeshtë dhe të hershme, “Jezusi është Zot” (1 Kor. 12:3; Fil. 2:11).

Por në qendër të kësaj deklaratë dhe të këtij besimi qëndron një person i vërtetë, dhe jo thjesht një paketë idesh dhe besimesh abstrakte e filozofike. Duhet ti rezistojmë tundimit që ta trajtojmë Krishterimin sikur të ishte një “izëm” tjetër, si Budizmi, Frojdianizmi, Marksizmi, Darvinizmi, Islami, etj. Tërë këto janë sisteme abstrakte që qëndrojnë dhe funksionojnë të shkëputura nga themeluesi i tyre, dhe të reduktuara në sisteme doktrinash dhe idesh. Marksi origjinoi disa ide që sot operojnë të pavarura prej tij. Marrëdhënia ndërmjet Jezusit dhe Krishterimit është krejt tjetër. Sa për fillim, Buda, Muhameti, Marksi e Frojdi janë të tërë të vdekur, ndërsa koka e Krishterimit është jo vetëm ende i gjallë, por mbi të gjitha i ngritur nga vdekja. “Perëndia e ka ringjallur, pasi e zgjidhi nga ankthet e vdekjes, sepse nuk ishte e mundur që vdekja ta mbante atë” (Vep. 2:24).

Emri Jezus

Emri i Personit të Dytë të Trinisë, i mishëruar si njeri është Jezus. Ky është një emer që iu dha atij, nga një engjëll (Luka 2:21). Lexojmë tek kapitulli i parë i Ungjillit sipas Mateut, se një engjëll i Zotit iu shfaq Jozefit, burrit të ardhshëm të Maries, dhe i thotë: “Jozef, bir i Davidit, mos ki frikë ta marrësh me vete Marinë si gruan tënde, sepse ç’është ngjizur në të është vepër e Frymës së Shenjtë. Dhe ajo do të lindë një djalë dhe ti do t’i vësh emrin Jezus, sepse ai do të shpëtojë popullin e tij nga mëkatet e tyre” (Mateu 1:20-21). Engjëlli, jo vetëm që i jep emrin Jezus, Perëndisë që do të zbriste mbi tokë përmes veprës së trupëzimit, por edhe jep arsyen se përse duhej të quhej kështu. Ai do të ishte Shpëtimtari.

Engjëlli i Zotit bën diçka që ka qenë traditë dhe thesar i civilizimeve të vjetra, dhe që dëshmon për kujdesin dhe rëndësinë që i kushtonin të vjetrit emrin që i jepej njeriut. Në ato kohë, emri që i jepej një njeriu kishte për qëllim që të komunikonte një mesazh, të dëshmonte për diçka që kishte ndodhur, apo që do të ndodhte në lidhje apo përmes këtij personi, apo të identifikonte karakterin dhe veprën e personit. Emrat kishin për qëllim që të tregonin historinë e personit. Shembujt janë të shumtë. Perëndia ia ndërroi emrin Abramit, në Abraham, që do të thotë “Ati i shumë kombeve” (Zan. 17:5).

Është një fakt interesant, që vënia e emrit të një fëmije, në vetvete, është një akt religjioz, është një shpallje besimi. Sistemi i kaluar komunist e kuptonte shumë mirë këtë gjë. Si rrjedhim, me ligj, në Shqipëri u ndaluan emrat e huaj, emrat religjioz, si dhe emrat me kuptime që mund të dëshmonin për kundra regjimit komunist. Më pas, sistemi, duke kuptuar vakuumin që krijohej, gjeti një zgjidhje po aq religjioze. Ai miratoi një indeks emrash, prej nga të cilit prindërit duhej të zgjidhnin emrat për fëmijët e tyre. Emrat në këtë indeks u grumbulluan kryesisht nga varret pellazge dhe ilire, disa nga mitologjia vendase dhe ajo greko-romane, si dhe nga personazhet historike të pranuar e lavdëruar nga sistemi. Kuptohet që këto emra ishin me prejardhje pagane, që edhe pse u kishte humbur kuptimi etimologjik, ngeleshin përsëri të tilla. Ky ishte në vetvete, përsëri një akt religjioz, një shpallje besimi apo mosbesimi.

 Kështu, emrat në Bibël tregonin qëllimin që Perëndia do të kishte për atë person. Kjo është mbi të gjitha e vërtetë për sa i përket Jezusit. Jezus është emri i Tij i vërtetë.  Ky është ekuivalenti në Greqishten e Dhiatës së Re, të emrit Jozue apo në disa përkthime gjendet si Joshua. Ky gjendet në Dhiatën e Vjetër që në Hebraisht do të thotë “Jehova (apo Jahveh) është ai që të shpëton,” apo thjesht “Shpëtimtar.” Kaq i uritur ishte Izraeli në shekullin e Parë për një shpëtimtar, për vetë Mesinë e Perëndisë, dhe kaq i nxitur ishte instinkti popullor, që ndjente se po afrohej koha e Mesisë, sa që emri Jezus-Jehova është ai që të shpëton, ishte një prej 10 emrat më të përdorshëm për meshkujt e asaj kohe. Për shembull, një prej bashkëpunëtorëve të Palit, quhej gjithashtu Jezus i quajtur gjithashtu Just (Kol. 4:11). Por vetëm Jezusi nga Nazareti, predikuesi i varfër Galileas, biri i Maries, që provoi përmes mrekullive dhe mesazhit të tij, përmes plotësimit deri në një të mbi 300 profecive të bëra për të në Dhiatën e Vjetër, e mbi të gjitha përmes vdekjes e ngjalljes së tij ditën e tretë, vetëm ky Jezus është me të vërtetë Mesia, Shpëtimtari i vërtetë, në fakt vetë Jehova që erdhi të shpëtojë. Engjëlli i tha Jozefit, “ti do t’i vësh emrin Jezus, sepse ai do të shpëtojë popullin e tij nga mëkatet e tyre” (Mateu 1:21). Vetëm Jezusi është Jehova që të Shpëton.

Çfarë historie e mrekullueshme shpëtimi na zbulohet në emrin e Zotit tonë. Përmes emrit të Tij, një emër që u caktua nga Perëndia për të, ne na tregohet se Ai është në personin dhe veprën e Tij mishërimi i plotësisë së shpëtimit. Përmes Tij ne na është dhënë shpëtimi nga fuqia, dominomi dhe pasojat e mëkatit. Kur ne rrëfejmë emrin e Tij, ne deklarojmë se vetëm Ai është Shpëtimtari i përsosur e përfundimtar. Se vepra e Tij ka përfunduar gjith­çka që ishte e nevojshme për shpëtimin tonë. Ne rrëfejmë ne fjalët e Palit se, “…kjo fjalë është e sigurt e denjë për t’u pranuar plotësisht, që Krishti Jezus erdhi në botë për të shpëtuar mëkatarët, ndër të cilët unë jam i pari” (1 Tim. 1:15).

Plotësisht Njeri

Emri Jezus e identifikon atë gjithashtu edhe si plotësisht njeri. Po! Ai është Jehova. Personi i dytë i Perëndisë Triune-At, Bir dhe Frymë e Shenjtë. Mesia duhej të ishte plotësisht njeri dhe plotësisht Perëndi. Shpëtimtari ka dy natyra, atë njerëzore dhe atë hyjnore. Këto natyra ai i pati si kur ishte këtu në tonë, në atë që njihet si gjendja e përulur e Tij, ashtu i mban edhe sot në qiell, në gjendjen e lartësuar të Tij. Deri në përjetësi Jezusi do të jetë gjithnjë Theanthropos, Perëndia-njeri. Këto dy natyra ai i mban njëkohësisht, pa i përzier ato me njëra-tjetrën, si pretendonte Eutikianizmi, një prej herezive të Kishës së hershëm, pa i shkrirë si pretendonte Monofizitizmi, dhe as duke i ndarë ato aq shumë nga njëra-tjetra, sa i largon ato përtej pikës së kontaktit, siç pretendonte Nestorianizmi. Ne i mbahemi doktrinës historike të Unionit Hipostatik të dy natyrave në personin e Jezusit, dy natyra të pandashme por edhe të papërziera e të pashkrira me njëra-tjetrën. Ai ka një natyrë të plotë njerëzore, dhe në të njëjtën kohë një natyrë të plotë hyjnore. Ai është pra plotësisht njeri dhe plotësisht Perëndi, “sepse tek ai banon trupërisht gjithë plotësia e Hyjnisë” (Kol. 2:9).

Por le të fokusohemi për një moment në natyrën e tij njerëzore. Jo shumë njerëz e mohojnë sot natyrën njerëzore të Jezusit. Në fakt ekzistenca e tij historike nuk dyshohet më nga akademia. Në shekujt e parë të Kishës, ekzistonte një sekt, Docetistët që thonin se Jezusi kishte vetëm paraqitjen e një njeriu, se ai ishte më tepër një fantazmë dhe jo një njeri i vërtetë e i plotë. Sot kjo nuk dyshohet më. Ajo që dyshohet sot është hyjnia e tij.

Por Jezusi ishte njeri në çdo drejtim. Prejardhja e tij ishte njerëzore: Ai u lind nga Maria, vinte nga fisi i Davidit, prejardhje e Adamit. Ungjijtë përshkruan në detaj këtë pemë të familjes së tij njerëzore (Luka 3:23-38; Mateu 1:1-16). Ai pati vëllezër dhe motra (Mark 6:3).

Ai gjithashtu kishte edhe një paraqitje njerëzore të zakonshme. Profeti Isaia pat profetizuar për të: “Nuk kishte figurë as bukuri për të tërhequr shikimin tonë, as paraqitje që ne ta dëshironim” (Isa. 53:2). Manteli njerëzor që Biri veshi mbi hyjninë e tij, mbuloi shumë më shumë shenjtëri e lavdi hyjnore se sa ne njerëzit mund të duronim, apo të shikonim e të mos konsumoheshim. Dishepuj e armiq e njohën atë si një njeri të plotë. “A s’është ky zdrukthëtar i biri Marisë?’’-habiteshin armiqtë e Tij,-“dhe skandalizoheshin për shkak të tij” (Marku 6:3). Pas ngjalljes nga vdekja, ai ishte po aq njeri sa edhe më parë. Maria e ngatërroi për kopshtarin e varrezave. Dy dishepujt në rrugën për në Emaus e morën për një qytetar të zakonshëm. Ai u paraqit si njeri. Ai e provoi veten të ishte njeri, me një origjinë që shkonte deri tek njeriu i parë.

Ai gjithashtu kishe jo vetëm një trup njeriu por edhe frymë njeriu. Ai përjetoi gjithçka që ne si njerëz përjetojmë në këtë jetë. Ai pati uri dhe etje (Marku 1:13). Ai qau (Luka 19:41). Ai përjetoi tronditjen e vdekjes së të dashurve të tij (Gjo. 11:33). Ai fjeti dhe përjetoi lodhjen si edhe ne (Marku 4:38). Ai vuajti, dhe së fundi edhe vdiq si edhe ne. Ai ishte vërtet dhe plotësisht njeri.

Por ai ishte gjithashtu vërtetë dhe plotësisht i pamëkatë. Shumë kanë dëgjuar apo thënë shprehjen “Të mëkatosh është njerëzore, të falësh është hyjnore.” Ne shpesh herë shfajësojmë vetveten apo njëri-tjetrin duke thënë: “Po jemi njerëz në fund të fundit, edhe bëjmë gabime.” Me këto fjalë kuptojmë se natyra njerëzore dhe të mëkatuarit janë domosdoshmërish të pandashme. Kjo nuk është e vërtetë. Kur njeriu u krijua, ai u krijua pa mëkat. Do të vijë gjithashtu edhe koha kur njerëzimi i ngjallur me një trup të ri në një botë e qiell të ri do të jetë gjithashtu pa mëkat edhe pse plotësisht njeri. Jezusi ishte njeriu i përsosur dhe në të qëndronte njerëzimi i përsosur. Ai nuk mëkatoi kurrë. Prandaj, me autorin e Letrës drejtuar Hebrenjve mund të themi “Sepse ne nuk kemi kryeprift që nuk mund t’i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar. Le t’i afrohemi, pra, me guxim fronit të hirit, që të marrim mëshirë e të gjejmë hir, për të pasur ndihmë në kohë nevoje” (Heb. 4:15-16).

Solo Christo

Fakti që Jezusi i Nazaretit është vetë ‘Jehova që të Shpëton,’ ka implikime shumë të rëndësishme për atë që e njeh veten për mëkatar dhe e kupton se ka nevojë që të shpëtohet prej fuqisë, fajit dhe dënimit të mëkatit. Dhe implikimi është pikërisht ky: Duke qenë se vetëm Jezusi është Jehova i trupëzuar e i ardhur për shpëtimin tonë, dhe se para se të vdiste ai deklaroi “U krye” (Gjo. 19:30), dhe fakti se ai u ngjall nga të vdekurit për të vërtetuar të gjitha deklaratat që Ai bëri mbi personin dhe veprën e Tij në tokë (Rom. 1:4), do të thotë se shpëtimi qëndron vetëm në të dhe përmes tij. Ai tha “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje” (Gjo. 14:6). “Ai që ka Birin, ka jetën; ai që nuk ka Birin e Perëndisë, nuk ka jetën” (1 Gjo. 5:12). Ky është ekskluziviteti i Krishtit. Apostulli Pjetër predikoi “Në asnjë tjetër nuk ka shpëtim, sepse nuk ka asnjë emër tjetër nën qiell që u është dhënë njerëzve dhe me anë të të cilit duhet të shpëtohemi” (Vep. 4:12). Vetëm në Emrin e Jezusit. Çfarë ka në këtë Emër? Përgjigja jonë është: “Gjithçka!”

Kjo është arsyeja, përse Reformacioni Protestant i shekullit të XVI-të insistoi në thirrjen luftarake të Reformacionit, Solus Christus-Vetëm Krishti. Sistemi mesjetar, që është ende dogma e Kishës Katolike dhe Ortodokse, mësonte se shpëtimi është nëpërmjet kombinimit të veprës së Marisë si Bashkë-shpëtimtare me Jezusin, plus përmes meritave dhe veprave të shenjtorëve, si dhe përmes veprave dhe meritave personale të besimtarit plus edhe Jezusin. E vërteta është se, edhe pse ky lloj Krishterimi flet për Krishtin dhe i beson e lutet Atij, ky lloj Krishterimi në efekt e mohon Krishtin sepse nuk i lutet vetëm Atij dhe nuk i beson vetëm dhe vetëm Atij.

Por le të mos gënjehet besimtari ungjillor. Edhe pse nuk i puthim dorën Papës, nuk i përulemi shenjtorëve, nuk adhurojmë ikonat, dhe nuk besojmë tek efekti shpëtues i pagëzimit regjenerues, ne besojmë po aq shumë në meritat tona, ne besojmë po aq shumë tek formula e vjetër dhe e mallkuar Krishti + diçka tjetër = shpëtimin. Në kohën kur Jezusi predikonte nëpër Galile e Jude, kishte shumë “që pretendonin se ishin të drejtë dhe i përbuznin të tjerët” (Luka 18:9). Sot shumë e imagjinojnë veten e tyre të Krishterë sepse kanë bërë dikur diku “lutjen e shpëtimit.” Po ajo është e njëjta gjë me “pagëzimin e rigjenerimit” të Katolikëve dhe Ortodoksëve. Njëri thotë unë u luta dhe u shpëtova, tjetri thotë unë u pagëzova dhe u shpëtova. Ty dyja palët e bazojnë shpëtimin e tyre në një instrument të Kishës, por që njeriu e përdor për të realizuar shpëtimin.

Për shumë të tjerë, Krishti është vetëm një shembull madhështor i jetës shpirtërore, dhe se Perëndia i ka pranuar ata, sepse ata, ashtu si edhe Jezusi, jetojnë sipas Rregullit të Artë. Por Bibla thotë se “asnjë mish nuk do të shfajësohet para tij përmes veprave të ligjit” (Rom. 3:20). Pali thotë se “atij që vepron, shpërblimi nuk i konsiderohet si hir por si borxh; ndërsa atij që nuk vepron, por beson në atë që shfajëson të paudhin, besimi i tij i numërohet për drejtësi” (Rom. 4:4-5).

Ka nga ata ungjillorë që besojnë se kanë prova që janë në rregull me Perëndinë. Ata kanë bërë ungjillëzim, kanë prurë mjaft të tjerë në Kishë, kanë predikuar, janë të përfshirë në shërbesat e Kishës, janë dhjakë, pleq apo pastorë, dhe kanë bërë shumë vepra të tjera si këto për Perëndinë. Por këta harrojnë dy gjëra. Së pari, Perëndia nuk ka nevojë për ta dhe për punën e tyre. Së dyti, se shumë prej tyre, Jezusi do tu thotë në fund- “Jo çdo njeri që më thotë: “Zot, Zot” do të hyjë në mbretërinë e qiejve; por do të hyjë ai që kryen vullnetin e Atit tim që është në qiej. Shumë do të më thonë atë ditë: “O Zot, o Zot, a nuk profetizuam ne në emrin tënd, a nuk i dëbuam demonët në emrin tënd, a nuk kemi bërë shumë vepra të fuqishme në emrin tënd?”. Dhe atëherë unë do t’u sqaroj atyre: “Unë s’ju kam njohur kurrë; largohuni nga unë, ju të gjithë, që keni bërë paudhësi”.” (Mateu 7:21-23). Vini re se të gjithë këta kanë përdorur emrin e Jezusit. Të gjithë këta në një farë mënyrë kanë një historik personal se si janë kapur pas këtij emri. Por vini re gjithashtu, se nëse shumë që predikojnë e profetizojnë, që kanë fuqinë për të kontrolluar e dëbuar demonë, e që mund të bëjnë vepra të fuqishme, nuk do të pranohen apo njihen nga Jezusi në fund, aq më pak ne të tjerët që nuk kemi bërë dhe as nuk mund të bëjmë asnjë nga këto gjëra, nuk duhet ta vendosim besimin dhe sigurinë tonë në meritat dhe besnikëritë tona ndaj Tij. Nuk është besnikëria jonë ndaj Krishtit që na shpëton, por besnikëria e Tij ndaj nesh. Nuk është ç’farë ne bëjmë për Atë dhe për vetën tonë, ajo që na shpëton; por është çfarë Ai bëri për ne në Kryq, dhe vazhdon të bëjë, që na shpëton.

Disa ungjillorë të tjerë e bazojnë shpëtimin e tyre në faktin se kanë pasur përjetime të veçanta të Frymës, se flasin në gjuhë të panjohura, apo se kanë pasur zbulesa a vizione nga Fryma e Shenjtë. Por Letra drejtuar Hebrenjve (6:4-6) na zbulon se ka nga “..ata që janë ndriçuar një herë, e shijuan dhuntinë qiellore dhe u bënë pjesëtarë të Frymës së Shenjtë, dhe shijuan fjalën e mirë të Perëndisë dhe mrekullitë e jetës së ardhshme,” dhe se disa nga po ky grupim bëjnë apostazi, bëjnë prapakthehu. Si? “Ata…e kryqëzojnë përsëri Birin e Perëndisë dhe e poshtërojnë.” Si e kryqëzojnë përsëri dhe e poshtërojnë Birin e Perëndisë? Duke e deklaruar Jezusin më pak se sa Shpëtimtarin e vetëm, duke e deklaruar veprën e kryqit më pak se sa plotësisht të mjaftueshëm, gjë që është në fakt tallje e përbuzje ndaj Krishtit dhe veprës së Tij. Ky ishte thelbi i veprimit që bënë Judenjtë ndërsa Krishti qëndronte i varur në Kryq (Marku 15:29-32). “Ku je ti që shpëtuake të tjerët? Ku je ti që shkatërron tempullin dhe e rindërton në tre ditë? Ku është fuqia jote? Ti nuk je Shpëtimtari përfundimtar, vepra jote nuk mjafton. Unë duhet ti shtoj atë që ngelet veprës tënde të papërfunduar.” Në thelb, ata ungjillorë që ja të fiksuar pas përjetimeve të reja, për inkurajim, për shenjtërim, për nxitje, deklarojnë se Krishti nuk është mjaft për ta. Dhe kjo është një gjë e mjerueshme.

“Shpëtimi i përket Zotit” (Jona 2:9). Ky është jo vetëm besimi Apostolik, jo vetëm deklarata e besimi i Kishës Militante këtu në tokë, por edhe por edhe refreni i Kishës Triumfante në qiell. Lexojmë tek Zbulesa, se “një turmë e madhe, të cilën askush nuk mund ta numëronte, prej të gjitha kombeve, fiseve, popujve dhe gjuhëve; qëndronte në këmbë përpara fronit dhe përpara Qengjit, të veshur me rroba të bardha dhe me palma në duart e tyre, dhe thërrisnin me zë të madh, duke thënë: “Shpëtimi është i Perëndisë tonë që është ulur mbi fron dhe i Qengjit”.” (Zbu. 7:9-11).

Kur deklarojmë me Kredon e Apostujve se “Unë besoj në Perëndinë, Atin…dhe Jezus Krishtin,” ne deklarojmë se nuk ka asnjë vend tjetër ku ne shikojmë apo duhet të shikojmë për shpëtimin tonë. I dashur lexues, ti nuk mund të thuash se i beson Jezusit nëse nuk i beson vetëm Jezusit. Pavarësisht se sa me sa pasion krenohesh për Jezusin, apo se sa shumë flet për Jezusin e për dashurinë tënde për të, apo se sa shumë e sa mirë i shërben Atij, nëse i shton ndonjë gjë Jezusit, i tërë pasioni yt, e tërë dashuria jote, e tërë sakrifica jote është e kotë. Ose Jezusi është i vetmi Shpëtimtar, i përsosuri Shpëtimtar, i mjaftueshmi Shpëtimtar, i vetmi ngushëllim për ty si në jetë ashtu edhe në vdekje, ose Jezusi nuk është për ty aspak një Shpëtimtar.

01-Një Hyrje në Letrën e Hebrenjve

Letra drejtuar Hebrenjve konsiderohet nga shumë studiues, teologë e pastorë si një nga dy librat më të rëndësishëm të Dhiatës së Re (libri tjetër është Letra e Palit drejtuar Romakëve). E megjithatë, kjo është letra më e neglizhuar e Dhiatës së Re. Arsyet mund të jenë të shumta. Përmes kësaj letre ne futemi në botën e çuditshme dhe të pastudiuar nga shumë prej nesh të Melkizedekut, të Aronit, Moisiut, engjëjve, sakrificave të Dhiatës së Vjetër dhe sistemit priftëror të saj. Tingëllon kaq Dhiatë e Vjetër, kaq e ndërlikuar dhe hutese, madje një labirint në të cilin kemi frikë të futemi. Ajo në fakt mbështetet dhe citon shumë nga Dhiata e Vjetër, dhe këtë e bën me intensitet që në kapitullin e parë të saj. Kjo mund të stepë atë që nuk e njeh Dhiatën e Vjetër, dhe veçanërisht Librin e Levetikut, një tjetër libër që të Krishterët kanë frikë ti afrohen e studiojnë. Për disa të tjerë, gjatësia e kësaj letre është faktori stepës. Për disa të tjerë është fakti që nuk dihet me siguri se kush është në të vërtetë autori i kësaj letre, kujt ia drejtoi dhe se cila ishte situata e letër-marrësve. Me pak fjalë, ne mund të mos e shikojmë menjëherë aplikueshmërinë dhe vlerën e këtij libri për kontekstin tonë modern Shqiptar.

Pse Duhet Studiuar Kjo Letër

Por përse duhet studiuar kjo letër? Faktit që na është dhënë nga Perëndia, dhe që është një argument i mjaftueshëm në vetvete, duhet të na kujtojë se është dhënë për bekimin dhe inkurajimin tonë. Perëndia na e dha këtë letër që të jetë “i dobishëm për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë” (2 Tim. 3:16-17). Në fakt arsyen e shkrimit dhe rrjedhimisht edhe të studimit të Hebrenjve e gjejmë të thënë qartë: Me qëllim që ne “…të mbajmë të patundur rrëfimin e shpresës sonë, sepse besnik është ai që premtoi. Dhe…[që] të kujdesemi për njeri tjetrin, për t’u nxitur për dashuri dhe vepra të mira,” (Heb. 10:23-24).

Por le të vëmë re edhe disa arsye të letrës që duhet ta bëjnë atë të mrekullueshme në sytë tanë. Në fakt Hebrenjve është një thesar i vërtetë nga i cili do të veçoj këto pesë diamante kryesore:

Së pari, ky libër është plot me Krishtin dhe na shpalos në mënyrë të mrekullueshme bukurinë dhe madhështinë e Tij. Mesazhi i letrës është supremacia e personit të Krishtit, dhe mjaftueshmëria e plotë dhe përfundimtare e veprës së Tij, si dhe domosdoshmëria e të besuarit në Krishtin për shpëtimin tonë. Ndërsa e studiojmë, zbulojmë se, si kjo letër ashtu edhe tërë Dhiata e Vjetër nuk ka në fokus të saj as Moisiun, as engjëjt, as Melkizedekun dhe as sistemin priftëror të Dhiatës së Vjetër, por vetë Krishtin. Krishti është mesazhi i Dhiatës së Vjetër, çelësi i kuptimit dhe i interpretimit, si dhe përmbushja e plotë e saj. Ditën e Ngjalljes nga të vdekurit, Krishti ua zbërtheu po në të njëjtën mënyrë, atyre dy dishepujve që iu shfaq rrugës për në Emaus, se e gjithë Bibla flet për Krishtin. “Dhe, duke zënë fill nga Moisiu dhe nga gjithë profetët, ai u shpjegoi atyre në të gjitha Shkrimet gjërat që i takonin atij” (Luka 24:27). Disa ditë më vonë u tha përsëri atyre “‘Këto janë fjalët që unë ju thoja kur isha ende me ju: se duhet të përmbushen të gjitha gjërat që janë shkruar lidhur me mua në ligjin e Moisiut, në profetët dhe në psalmet.’ Atëherë ua hapi mendjen, që të kuptonin Shkrimet,” (Luka 24:44-45). E vërteta është se Ati e planifikoi kursin e historisë së shpengimit në një mënyrë të tillë që mesazhi, fokusi, thelbi dhe përmbushja e gjithçkaje të ishte Krishti.  Kështu, çdo kapitull na shpalos lavdinë e Krishtit (1:3; 2:9; 3:3; 4:14; 5:9; 6:20; 7:22; 8:1; 9:15; 10:12; 11:40-12-2; 13:8). “Krishti është i njëjtë dje, sot e përjetë.” Ai na u zbulua në mënyrë të koduar e fragmentarizuar paraprakisht në besëlidhjen e vjetër, por na është zbuluar plotësisht në besëlidhjen e re. Veçanërisht në përshkrimin e detajuar të Tij si kryeprifti ynë i përsosur-prezantimi më i spikatur i këtij ofiqi në tërë biblën-ne mësojmë se përse “mund të shpëtojë plotësisht ata që me anë të tij i afrohen Perëndisë” (Heb. 7:25).

Së dyti, dhe e lidhur ngushtë me pikën e parë, Letra drejtuar Hebrenjve na zbulon lidhjen ndërmjet besëlidhjes së vjetër dhe asaj të re, nga njëra anë unitetin dhe vijueshmërinë me njëra-tjetrën, dhe nga ana tjetër, pikat e ndryshimit dhe të pavazhdimësisë.

Krishti është çelësi i interpretimit të Dhiatës së Vjetër (Luka 24:27, 44-45). Si rrjedhim, studenti i Letrës drejtuar Hebrenjve, do të fitojë një njohje të detajuar të Izraelit të Dhiatës së Vjetër, dhe një depërtim të ri biblik në qëllimet e Perëndisë në besëlidhjen e vjetër. Në këtë libër do të gjejmë të na shpaloset teologjia e besëlidhjes siç është në të vërtetë, e fokusuar në Krishtin dhe veprën e Tij. Hebrenjve luan rolin e një ciceroni, që duke na shëtitur përmes korridoreve të historisë antike të popullit të Perëndisë, na shpjegon se si elementet e ndryshme të saj, ndërthuren me njëra-tjetrën për të na sjellë tek Krishti-e tërë historia e saj, liturgjia e Tabernakullit dhe e Tempullit, tipologjia e profecia e saj, ndërthuren në një portretizim harmonik të kuptimit dhe rëndësisë së shërbesës së Krishti. Marrëdhënia e dy Dhiatave dhe e dy besëlidhjeve na shpaloset që në dy vargjet e para të saj. “Perëndia, mbasi u foli së lashti shumë herë dhe në shumë mënyra etërve me anë të profetëve, së fundi, këto ditë na ka folur me anë të Birit, të cilin e bëri trashëgimtar të të gjitha gjërave, me anë të të cilit e krijoi dhe gjithësinë” (Heb. 1:1-2). Me fjalë të tjera, zbulesa e Dhiatës së Vjetër është e pjesshme dhe e shumëfishtë, por Jezusi është i plotë dhe përfundimtar. Ai na e zbulon Perëndinë përsosmërish sepse Ai është “shkëlqimi i lavdisë së tij dhe vula e qenies së tij” (1:3). Ndërsa Dhiata e Vjetër është kopja dhe hija e gjërave që do të vinin, ndërsa vetë Krishti është realiteti dhe origjinali që këto shembuj parathanë (9:23; 10:1).

Së treti, Letra drejtuar Hebrenjve na përshkruan në mënyrë prekëse realitetin e natyrës njerëzore të Krishtit. Biri i Perëndisë bëhet si ne, tundohet, vuan, dhe madje edhe vdes si tërë njerëzimi (2:10, 11, 14, 18). Ai u bë vëllai ynë (2:17), dhe për këtë arsye ai është në gjendje që ti ndihmojë të tunduarit (18).

Biri i Perëndisë gjithashtu ndau me ne edhe dobësitë tona, dhe madje ka marrë me vete në qiell natyrën tonë njerëzore në të cilën ai përjetoi ato. Përmes Tij ne mund të vijmë plot siguri tek froni i Perëndisë, duke e ditur se atje mund do të gjejmë mëshirë për dobësinë tonë, dhe hir për mëkatin tonë (4:14-15).

Biri i Perëndisë u bë gjithashtu edhe njeri i lutjeve dhe i lotëve. Ai qëndroi në bindje ndërsa vuante. Si rrjedhim, ne mund ti besojmë Atij si burimi i shpëtimit tonë (5:7-9).

Kjo është rëndësia praktike e doktrinës së natyrës njerëzore të Krishtit. Siguria e shpëtimit, paqja me Perëndinë, futja në fronin e Perëndisë, njohja që Ai është Ati ynë, forca për të fituar mbi tundimin, të gjitha këto bazohen në këtë: Biri i Perëndisë u bë njeri si ne, mbajti mëkatet tona në një mënyrë të tillë që çdo sakrificë e mëtejshme është jo vetëm e panevojshme, por edhe paimagjinueshme. Ai vdiq vdekjen tonë, vazhdon të veshë natyrën tonë përgjithmonë, dhe në të jeton për ne në prezencën e Perëndisë At.

Së katërti, Letra drejtuar Hebrenjve, nuk na shpalos vetëm se përse duhet të qëndrojmë në Krisht, por edhe se në se si duhet bëhet kjo, përmes besimit në Krishti, si­ç bënë edhe pararendësit tanë. Letra na paralajmëron për grackat që na rrethojnë dhe që kanë për qëllim rrënimin e shpirtrave tona, por edhe na rendit burimet e pasuritë që kemi në Perëndinë në rrugëtimin tonë të besimit në këtë jetë. Në fakt kjo nuk është një letër si ato të Palit apo të Pjetrit, se sa është një predikim i shkruar nga një pastor apostolik, nën frymëzimin e Frymës për bekimin tonë. Autori ë cilëson atë të jetë “një fjalë këshillimi” (13:22) që ishte termi teknik i asaj kohe për aktin e predikimit. Por Hebrenjve është jo vetëm modeli apostolik i ndjeshmërisë, i inkurajimit dhe i këshillimit biblik për tërë drejtuesit e kishave lokale sot, por ajo është edhe shpjegimi i natyrës së besimit në Krishtin. Marrësit e këtij predikimi të shkruar ishin në një presion të madh për tu dorëzuar dhe për tu kthyer në format e mëparshme të religjionit të Dhiatës së Vjetër. Pastori apostolik nga ana tjetër u kujton se pavarësisht tundimeve dhe rënieve momentale, shpëtimi ishte i tyre sepse Perëndia u pat dhënë atyre atë lloj besimi që do ti çonte deri në fund (Heb. 6:11). Në këtë gjë, ata ishin të barabartë me heronjtë e tyre, nga Abeli e deri tek profetët e mëvonshëm, të cilët, në përputhje me masën e zbulesës që patën marrë nga Perëndia, shikonin përpara për plotësimin e premtimeve që patën marrë për Krishtin. Fiksoni vështrimin tuaj tek Krishti-na urdhëron pastori apostolik-tek Apostulli dhe Kryeprifti i rrëfimit tonë (3:1), Themeluesi dhe Plotësonjësi i besimit tonë (12;2). Shiko çdo gjë nën dritën e se kush Jezusi është, dhe se çfarë Ai ka bërë dhe vazhdon të bëjë për ne.

Cili Është Sfondi Historik i Letrës

Autorësia: Nuk dihet me siguri se cili është autori njerëzor i këtij libri. Vetë letra nuk na e thotë, dhe as nuk përmban ndonjë përshëndetje hapëse apo shënime mbyllëse që mund të na ndihmojnë në identifikimin e autorit, si­ç është rasti me të gjitha letrat e Palit apo me ato të Pjetrit. E megjithatë, kandidatët nuk kanë qenë të pakët.

Një nga kandidatët më të hershëm për autorësinë e kësaj letre, që Kisha ka nominuar që në fillimet e saj ka qenë vetë Apostulli Pal. Kjo sepse, së pari, një pjesë e përmbajtjes së letrës tingëllon Pauliniane. Heb 13:23 përmend Timoteun që dihet që ishte protozheu e Palit, dhe tema e gëzimit në mes të vështirësive, që gjendet në kapitullin 10, të kujton qëndrimin praktik dhe instruktimet e Palit. Arseja e dytë për një autorësi Pauliniane ka të bëjë me kanonicitetin e saj. Përfshirja e kësaj letre në Dhiatën e Re nuk u bë pa debate, dhe njësimi i saj me Palin ishte një arsye më tepër për kanonizimin e saj.

Por ka edhe shumë arsye që e bëjnë gati të sigurt që Pali nuk është autori i kësaj letre. Së pari, Pali gjithnjë e identifikon veten e tij si autori i shkrimeve të tij. Ai gjithnjë e në mënyrë gati të zhurmshme, mbron dhe shpall autoritetin e tij apostolik, me qëllim që më vonë, ti apelohet atij për të argumentuar apo insistuar në gjërat që do ai. Së dyti, stili letrar i greqishtes që përdoret në këtë letër nuk është ai i Palit. Në fakt është e një klasi tepër të lartë dhe jo e asaj greqishtes së përditshme për përdorte Pali në letrat e tij. Së treti, struktura letrare e letrës, me nxitjet dhe aplikimet e shpërndara e të ndërthurura përgjatë tërë letrës, është tepër e ndryshme nga stili i Palit i cili i ruante aplikimet e doktrinës që ai përçonte për në fund. Por mbi të gjitha, autori deklaron se ai nuk e pat dëgjuar ungjillin direkt nga Krishti, por i përkiste gjeneratës së dytë të besimtarëve dhe e pat marrë ungjillin nga ata që e patën dëgjuar nga vetë Krishti. Kjo është shumë e rëndësishme, pasi jo vetëm që nuk përkon me historinë e Palit, por është edhe madje edhe pika e grindjes që Pali kishte me kundërshtarët e tij. Në mbrojtje të akuzave që i bëheshin, Pali insistoi tek Gal. 1:12, se ai e pat marrë zbulesën e tij direkt nga vetë Krishti dhe jo prej apostujve të tjerë.

Kandidatë të tjerë për autorësi janë Luka, Baraba dhe Apollo. Heb. 13:22 e përshkruan letrën si një fjalë inkurajimi, dhe Baraba njihej si “biri i inkurajimit.” Baraba ishte jo vetëm një bashkëpunëtor i ngushtë i Palit, por edhe si një Levit, ai duhet të kishte një njohje të mirë liturgjisë dhe sistemit priftëror të Dhiatës së Vjetër. Por sugjerimi më intrigues vjen nga Martin Luteri, në favor të Apollos i cili ishte gjithashtu një bashkëpunëtor i Palit. Vep. 18:24 e identifikon atë si një jude “i lindur në Aleksandri, njeri orator dhe njohës i Shkrimit.” Të trija këto cilësi e kualifikojnë atë që të jetë autori i këtij predikimi të jashtëzakonshëm. Apollo vinte nga Aleksandria. Hebrenjve tregon një interes për temat teologjike që debatoheshin me mjaft interes në Aleksandri. Citimet nga Dhiata e Vjetër autori i bën nga Septuiganishtja (LXX), që ishte përkthimi në greqisht i Dhiatës së Vjetar nga Hebraishtja dhe që u bë pikërisht në Aleksandri. Stili letrar është i oratorisë dhe letërshkrimit Aleksandrian. Apollo e mori mesazhin nga Akuila dhe Priskila (Vep. 18:26).

Kështu, kush e shkroi këtë vepër? Jemi të detyruar, që deri në ardhjen e dytë të Krishtit, të mjaftohemi me thënien e studiuesit antik dhe një prej etërve të Kishës së Hershme, Origenit (A.D. 182-254) se “Kush ishte personi që e shkroi këtë letër dihet vetëm nga Perëndia). Çfarë dimë me siguri është se vjen nga pena e një figure apostolike (me këtë kuptojmë jo vetëm apostujt, por edhe bashkëpunëtorët e tyre më të afërm që punuan e shkruan nën autoritetin dhe drejtimin e tyre, siç është rasti i Markut, që shkruan ungjillin që mban emrin e tij, por që e bën këtë nën hijen e Pjetrit, dhe në fakt duke na transmetuar rrëfimin e Pjetrit për Krishtin).

Marrësit: Titulli “drejtuar Hebrenjve” nuk gjendet në manuskriptet më të hershme të saj. Por përmbajtja e letrës na tregon me siguri se marrësit e saj të parë ishin të Krishterë me origjinë judaike, të cilët ishin në presionin për të braktisur besimin e tyre në Krisht dhe për tu kthyer në Judaizëm.

Sa për lokalitetin e tyre, opsioni më i mundshëm, sipas konsensusit të studiuesve, është bashkësia e të Krishterëve me origjinë judaike në Romë. Marrësit e kësaj letre e kanë dëgjuar mesazhin e ungjillit nga të tjerë (2:3). Persekutimi që ata patën përjetuar pak më parë nuk ishte i shoqëruar me gjakderdhje si në Jerusalem (12:4), por vetëm me konfiskime pronash, tallje publike dhe humbje të statuseve sociale. Klementi i Romës që shkroi rreth vitit A.D. 95, dhe që reflekton qartë në shkrimet e tij se ka në zotërim të tij një kopje të Letrës drejtuar Hebrenjve, tregon për një kishë të madhe të besimtarëve me origjinë judaike në qutetine Romës. Atje, ata u persekutuan në vitin A.D. 49 nga Perandori Klaudius, dhe përsëri në vitet A.D. 60 e prapa nga Neroni. Ajo që dihet për persekutimin e parë përkon shumë mirë me 10:32-34 dhe 12:4. Gjatë persekutimin nën Klaudius, të Krishterët në Romë humbën pronat, përfunduan në burg dhe humbën statuset social, por nuk pati gjakderdhje. Dhe pritshmëria se në një persekutim të dytë do të ketë edhe humbje jete nga ana e tyre përkon me persekutimin e mëvonshëm nën Neronin. Së fundi kemi edhe deklaratën tek 13:24, “Ju përshëndesin ata të Italisë.” Për shkak të persekutimit të parë, shumë prej besimtarë u larguan nga Roma dhe u vendosën në rajone të tjera në jug të Romës apo edhe në rajone të tjera në Mesdhe. Një lexim normal i letrës, të bën të mendosh se letra i drejtohej komuniteti të të Krishterëve me origjinë judaike në Romë, dhe ata që kishin emigruar prej këtij komuniteti i dërgonin gjithashtu përshëndetjet e tyre bashkë-besimtarëve të tyre që kishin ngelur në Romë.

Data. Si rrjedhim, kjo letër është shkruar përpara vitit 70, vit në të cilin Romakët shkatërruar Jeruzalemin dhe Tempullin. Jo vetëm që kjo letër e përshkruan liturgjinë e tempullit si një realitet që ndodh ­çdo ditë në Jeruzalem në kohën që shkruhej letra, por edhe nëse shkatërrimi do të kishte ndodhur tashmë, autori i letrës do ta kishte përdor shkatërrimin e Tempullit dhe ndalimin një herë e përgjithmonë të liturgjisë së besëlidhjes së vjetër, si një argument dhe provë të skadimit e të kalimit një herë dhe përgjithmonë të ceremonive dhe religjionit të besëlidhjes së vjetër. Dhe nëse Roma ishte adresa e kësaj letre, atëherë ajo është shkruar përpara vitit 64, vit në të cilin Neroni persekutoi Kishën e Krishtit në Romë.

Mesazhi Kryesor i Letrës

Thirrja që autori i bën lexuesve të tij është që të mos dorëzohen, të mos tërhiqen nga besimi në Krishtin për shkak të sprovave dhe vështirësive që vijnë për shkak të identifikimit tonë me të, por të vazhdojnë drejt pjekurisë Kristiane. Letra nuk është një traktat teologjik por një predikim praktik, një fjalë nxitjeje (13:22). Por ndryshe nga mendësia bashkëkohore se teologjia u bën keq besimtarëve dhe perëndishmërisë së kishës lokale, autori apostolik e ndërton nxitjen për qëndresë mbi doktrinën e personin dhe të veprës së Krishti. Ai e di se një besimtar i paushqyer me doktrinën e Krishtit është një kandidat i sigurt për apostazi dhe mëkat.  Kështu, ai shpalos supremacinë e Krishtit mbi gjithçka. Jo, Krishti është më i mirë se sa format e vjetra të religjionit që ju latë pas. Në fakt, një prj termave që përsëritet është “më i mirë.” Personi dhe vepra e Krishtit janë jo vetëm superiore e finale, por edhe më të mira se gjithçka që kemi lënë pas.

Sot, një i Krishterë ka forma të ngjashme tundimesh. Ne e kemi të vështirë që të lemë pas mënyrat e vjetra të mendimit. Jemi të tundura nga mendësia dhe filozofia praktike e botës. Zemra jonë tërhiqet drejt dëshirave të kësaj botë. Tundimet dhe atraksionet e kësaj bote frenojnë rritjen tonë, na vjedhin gëzimin e shpëtimit dhe kënaqësinë e shenjtërisë dhe të sigurisë dhe të bekimit në Jetën Kristiane. Letra drejtuar Hebrenjve është e domosdoshme dhe e aplikueshme edhe për ne sot. Krishti është superior mbi të gjitha këto, dhe është më i mirë se të tëra ftesat, tundimet dhe atraksionet e kësaj bote.

Nëse ndjen se besimi yt është i dobët, se me vështirësi dhe pa gëzim ulesh (nëse arrin ta bësh këtë gjë) që të lexosh Biblën dhe të lutesh, nëse nuk ndjen kënaqësi në adhurimin privat, dhe se je i zhgënjyer me mënyrën se si e përjeton adhurimin publik të Perëndisë, nëse po e kërkon përgjigjen, sadisfaksionin dhe përmbushjen diku tjetër veç jo tek Krishti, nëse ecën pa shpresë në këtë botë, Letra drejtuar Hebrenjve është për ty. Mesazhi dhe ilaçi që ajo të ofron është së Krishti është më i mirë se gjith­çka që kjo botë mund të të premtojë por nuk mund të ta sigurojë. Krishti është një Shpëtimtar më i mirë, një Kryeprift më i mirë, një sakrificë më i mirë, një besëlidhje më e mirë për një mënyrë jetë më të mirë. Nëse ke mangësi e boshllëk, nuk është se Krishti është i pamjaftueshëm apo i panevojshëm, por se ti nuk ke mjaftueshëm nga Krishti në jetën tënde.

Kjo është arsyeja që frazë “më i mirë” përsëritet me dhjetëra herë në këtë letër. Pastori apostolik e njeh mirë natyrën njerëzore. Ai e di se tundimi ynë është të mendojmë se kjo botë është dhe ofron gjëra më të mira se Krishti. Dhe kështu ai shkruan për një shpëtim më të mirë (6:9); një shpresë më të mirë (7:19); besëlidhje më të mirë (7:22); premtime më të mira (8:6); një sakrificë më të mirë (9:23); një trashëgimi më të mirë (10:34); një atdhe dhe qytet më të mirë (11:16); një jetë më të mirë (11:35); një fjalë apo zbulesë më të mirë (12:24). Perëndia ka planifikuar dhe dhënë në personin dhe veprën e Krishtit “diçka më të mirë për ne” (11:40).

Prandaj, “le të mbajmë të patundur rrëfimin e shpresës sonë, sepse besnik është ai që premtoi. Dhe le të kujdesemi për njeri tjetrin, për t’u nxitur për dashuri dhe vepra të mira, pa hequr dorë nga të mbledhurit bashkë tonin, sikurse kanë zakon disa, por të nxisim njeri tjetrin, aq më tepër se e shihni ditën që po afrohet” (10:23-25).

Kisha dhe Izraeli

Në fillim, Perëndia krijoi Adamin dhe Evën për të qenë një komunitet adhuruesish, për të qenë Kisha e Perëndisë. Ai do të ishte Perëndia i tyre dhe i fëmijëve të tyre, dhe ata do të ishin populli i Tij. Por rënia e tyre shkatërroi marrëdhënien e tyre me njëri-tjetrin si edhe me Perëndinë. Përçarja u bë edhe më e madhe me gjeneratën e dytë të njerëzve kur Kaini vrau vëllanë e tij. Trajektorja e filluar nga Adami dhe e thelluar nga Kaini u vulos e u ratifikua nga pasardhja e tij kur ata themeluan një komunitet për adhurimin…e vetes së tyre në Kullën e Babelit (Zan. 11). Njëkohësisht me këtë zhvillim, shikojmë edhe linjën e adhuruesve të vërtetë të Perëndisë që vjen nga Sethi tek Abrahami. Perëndia i premtoi Abrahamit se prej tij do të dilte një komb i madh dhe se përmes tij, Perëndia do të bekonte tërë kombet e botës (Zan. 12:1-3).

Perëndia i premtoi më vonë Jakobit, nipit të Abrahamit se nga dymbëdhjetë bijtë e tij, Ai do të sillte një “kuvend popujsh” (Zan. 28:12) që do të adhuronin Perëndinë, dhe që si Jakobi vetë, ashtu edhe pasardhja e tij do të njiheshin me një emër të ri, Izrael. Termi kuvend në hebraisht ishte qahal, që në Greqisht u përkthye ekklesia, “kisha.”  Momenti i parë i arritjes së këtij qëllimi, i një komuniteti që adhuronte Perëndinë e vërtetë, u arrit menjëherë pas Eksodit të Izraelitëve nga skllavëria e Egjiptit, nën drejtimin e Moisiut në Malin Sinai. Aty, Perëndia i deklaroi Izraelit se ata ishin për të një thesar i veçantë, një mbretëri priftërore, një komb i shenjtë (Eks. 19:5-6). Perëndia u premtoi se do të banonte në mes të tyre si Perëndia i tyre (Eks. 29:45). Por populli, pa kaluar shumë kohë nga bërja e kësaj besëlidhje me Perëndinë, e harruan atë dhe iu dhanë idhujtarisë. Ndërsa Moisiu ishte në mal, për të marrë instruktimet nga Perëndia, populli në këmbë të malit po farkëtonte statuja idhujsh të rremë. Ishte e qartë, që në fillim të jetës të këtij “kombi të shenjtë”, se ata nuk e kishin forcën e duhur për ti qëndruar besnikë thirrjes së tyre.

Profetët na shpalosin pjesën tjetër të historisë së Izraelit në Dhiatën e Vjetër: Pavarësisht besnikërisë së Perëndisë ndaj tyre, ata ishin fëmijë të korruptuar e të rebelimit (Isa. 1:2), dhe një bashkëshorte kurorëshkelëse (Osea 1-3). Kjo lloj trashëgimie ishte njësoj si e fiseve apo e mbretërisë së Veriut, ashtu dhe ajo e jugut. Kështu, Izraeli dhe Judah, dy “motrat binjake” nga e njëjta familje (Eze. 16:23) morën dënimin e shkatërrimit dhe të mërgimit (Eze. 4:4-6). Perëndia nuk mund të jetonte në mes të një populli të tillë jo të shenjtë. Ai e braktisi vendin e tij të shenjtë që pat zgjedhur në Jerusalem, duke e lënë popullin e Tij në mëshirë të pushtuesit Babilonas (Eze. 8-11).

Por shkatërrimi i Izraelit në mërgim nuk mund të ishte fundi i historisë. Zoti pat lidhur Emrin e tij me atë të Izraelit, dhe si rrjedhim kombi do të rikthehej e restaurohej përsëri në tokën e premtuar me qëllim që Emri i Tij të mos përdhosej nëpër kombe (Eze. 20:14). Premtimet që u bënë në Malin Sinai duhet të përmbusheshin (Jer. 33:20-21). Kështu Izraeli dhe Juda do të ribashkoheshin në një trup të vetëm (Jer. 31:1) dhe nën një mbret të vetëm(Eze. 37:16-22). Premtimi më i rëndësishëm ishte transformimi shpirtëror i Izraelit në një komb të ri. Zemra e vjetër që nuk reagonte ndaj premtimeve dhe besëlidhjes me Perëndinë do të zëvendësohej nga një zemër e re nën një besëlidhje të re (Jer. 31:31-33), përmes derdhjes mbi ta të Frymës së Perëndisë (Eze. 36:22-28). Izraeli i ri do të bëhej më së fundi shërbëtori i Perëndisë, një dritë për të kombet e tjera, duke sjellë shërim ndaj tyre kudo (Isa. 42:6, 10).  Por Izraeli i ri, sipas Isaisë 40-48 do të vazhdonte që të ishte një popull i dobët dhe që do të kërkonte vazhdimisht nxitje për të vazhduar në bindje dhe në besimin e dashurisë besnikë të Perëndisë. Për të përmbushur premtimet e Perëndisë, një Izrael tjetër, më i mirë duhej që të vinte në ekzistencë. Ky do të ishte një tjetër shërbëtor, që do të zinte vendin e Izraelit, do të bënte atë që Izraeli nuk e realizonte dot, do të përmbushte thirrjen për ti sjellë tërë kombeve dritën e Perëndisë (Isa. 49:6).

Ky shërbëtor, Ky Izrael i ri, mori trajtë njeriu në Personin e Jezus Krishtit. Që nga momenti i lindjes së Tij, Ai bëri rolin e historisë së Izraelit, duke shkuar në Egjipt me qëllim “që të mund të përmbushej profecia e që të përmbushet ç’ishte thënë nga Zoti me anë të profetit: ‘E thirra birin tim nga Egjipti’. (Mat. 2:15 dhe Osesë 11:1).” Ashtu si/ Izraeli kaloi përmes Detit të Kuq, Ai kaloi përmes ujërave të Pagëzimit (Mat. 3), u dërgua në shkretëtirë që të ballafaqohej me të tëra vështirësitë e Izraelit të vjetër, dhe të fitonte aty ku Izraeli pat dështuar (Mat. 4). Që në fillim të shërbesës së Tij, Jezusi lexoi me zë të lartë në Isainë 61:1-2, dhe deklaroi se ky Shkrim përmbushej në personin dhe veprën e Tij (Luka 4:18-10). Ai vetë ishte Shërbëtori i premtuar mbi të cilin do të qëndronte Fryma e Perëndisë. Si Izraeli I ri dhe I vërtetë, Ai përmbushi plotësisht dhe përsosmërish të tëra kërkesat e Ligjit. Besëlidhja e Re që ai do të themelonte më vonë do të  ngrihej mbi gjakun e Tij (Luka 22:20).  Jezusi përmbushi planin fillestar të Perëndisë për shenjtërinë njerëzore, duke qenë mishërimi i Izraelit të ri që patën parathënë profetët.

Sepse Krishti është Izraeli I ri, kushdo që I bashkohet Krishtit, përmes besimit, bëhet pjesë e trupit të Krishtit, pra përfshihet në kombin e Izraelit të Perëndisë (Gal. 6:16). Ai është hardhia e vërtetë, që është imazhi klasik i Dhiatës së Vjetër për Izraelin, dhe ne jemi degët e Tij (Gjo. 15). Sepse Krishti është guri i qoshes së themelit të shtëpisë së Perëndisë, ata që i bashkohen Atij, bëhen gjithashtu gurë të gjallë në atë shtëpi (1 Pje. 2:4-5). Prandaj edhe Dhiata e Re përdor për ta të njëjtën terminologji si edhe për Izraelin e Dhiatës së Vjetër. Në Krisht, ne jemi një “racë e zgjedhur, një priftëri mbretërore, një komb I shenjtë” (1 Pje. 2:9-10).

Si rrjedhim, pasardhësit e vërtetë të Abrahamit nuk janë ata sipas mishit, por ata që kanë të njëjtin pendim dhe besim si të Abrahamit (Luka 3:8).  Ky popull i ri i Perëndisë përmban në të si Hebrenj sipas mishit, ashtu edhe Johebrenj (Gal. 3:28).  Të dyja këto grupe Perëndia i ka shartuar së bashku në një trung të ri Ulliri (Rom. 11:17-24). Kjo nuk do të thotë se Perëndia i ka harruar premtimet e bëra ndaj popullin e vjetër, atyre që fizikisht vijnë prej Abrahamit (Rom. 11:1). Por jo kushto që fizikisht vjen prej Abrahamit është pjesë e Izraelit të vërtetë dhe të Ri shpirtëror (Rom. 9:6). Restaurimi i Izraelit, I premtuar nga profetët, përmbushet ndërsa ungjilli predikohet, ashtu siç u predikua në fillim në Jerusalem, pastaj në Jude (Mbretëria e Jugut), në Samari (mbretëria e Veriut) dhe deri në skajet më të largëta të tokës, duke sjellë kështu më së fundi dritën e Perëndisë  tek Johebrenjtë (Vep. 1:8).

Tek libri i Zbulesës lexojmë se Gjoni shikon një grup prej 144,000 shpirtrash, i përbërë nga dymbëdhjetë fiset e Izraelit (Zbu. 7:4-8). Por kur pa përsëri, ky grup ishte bërë i panumërueshëm dhe përfshinte njerëz nga çdo fis dhe komb I botës (Zbu. 7:9-12). Nusja e Zotit, imazhi që përdoret për Izraelin në Dhiatën e Vjetër, është Kisha e Dhiatës së Re që një ditë, a pa përdhosur nga mëkati i saj, do ti paraqitet Zotit e zbukuruar në mënyrë të mrekullueshme (Zbu. 21:2).    Në atë ditë, qëllimi fillestar I Perëndisë dhe plani I Tij për Izraelin, të bashkuara në një, do të jetë një popull I shenjtë që I përket vetëm Atij dhe që adhuron vetëm Atë. Kjo do të përmbushet në ditën e martesës dhe në festën e madhe të bashkimit të Krishtit me Kishën e Tij.

Sovraniteti i Perëndisë

Kjo thjesht i referohet faktit që të gjitha gjërat janë nën sundimin dhe kontrollin e tij, dhe se asgjë nuk ndodh në këtë Univers pa drejtimin dhe lejen e tij. Ai është një Perëndi që kryen, jo vetëm disa gjëra, por të gjitha gjërat sipas këshillës së vullnetit të tij (shiko Efesianët 1:11). Qëllimi i Perëndisë është gjithë-përfshirës dhe kurrë nuk pengohet (shiko Isaia 46:11). Asgjë nuk është një e papritur për të.

“Nuk është vetëm që Perëndia ka fuqinë dhe të drejtën për të qeverisur të gjitha gjërat por që Ai e bën këtë gjithmonë dhe pa përjashtim.” – John Piper (Xhon Pajpër)

Perëndia është sovran mbi të gjithë universin: Psalmi 103:19; Romakët 8:28; Efesianët 1:11

Perëndia është sovran mbi të gjithë natyrën: Psalmi 135:6-7; Mateu 5:45; 6:25-30

Perëndia është sovran mbi ëngjëjt & Satanin: Psalmi 103:20-21; Jobi 1:12

Perëndia është sovran mbi kombet: Psalmi 47:7-9; Danjeli 2:20-21; 4:34-35

Perëndia është sovran mbi qëniet njerëzore: 1 Samueli 2:6-7; Galatasit 1:15-16

Perëndia është sovran mbi kafshët: Psalmi 104:21-30; 1 Mbretërit 17:4-6

Perëndia është sovran mbi “aksidentet”: Fjalët e Urta 16:33; Jona 1:7; Mateu 10:29

Perëndia është sovran mbi veprimet e lira të njeriut: Eksodi 3:21; 12:25-36; Ezekieli 7:27

Perëndia është sovran mbi veprimet mëkatare të njeriut dhe Satanit: 2 Samueli 24:1; 1 Kronikat 21:1; Zanafilla 45:5; 50.

Unë Besoj në Perëndinë…Atin

Besimi i Krishterë mbi Perëndinë mund të përmblidhet vërtetësish në këtë frazë të Kredos: ‘Unë besoj në Perëndinë, Atin!’ Kjo frazë shpreh marrëdhënien që ka Perëndia At me gjithçka që e rrethon atë. Në këtë kapitull do të shikojmë vetëm disa prej tyre, edhe pse duhet thënë që në fillim, se titulli At, ka të bëjë në radhë të parë me marrëdhënien që Personi i Parë i Trinisë ka me Personin e Dytë, Birin.

Ati i Botës

Jezusi nuk ishte i pari ai që e quajti Perëndinë, At, edhe pse kuptimi e përmbajtja që ai i dha këtij termi është krejt tjetër nga sa do të përshkruajmë në këtë pikë të parë të kapitullit. Perëndia është ati i tërë botës dhe i çdo krijese sepse Ai është Krijuesi i gjithësisë. Pali shkroi “për ne s’ka veçse një Perëndi, Ati nga i cili janë të gjitha gjërat dhe ne në të” (1 Kor. 8:6), dhe “nga i cili merr emër çdo familje në qiejt dhe mbi tokë” (Efe. 3:14-15). Kjo ishte një njohje instiktive në ndërgjegjen e çdo njeriu, e mbjellë atje nga vetë Perëndia. Autori i Hebrenjve e quan atë me të drejtë “Ati i shpirtrave’ (Heb. 12:9). Teologu e Reformatori Xhon Kalvin e quajti këtë informacion “fara hyjnore e besimit (në ekzistencën e Hyjit) e mbjellur në shpirtin e njeriut.” Kjo shpjegon se përse çdo komb, tribu a civilizim reflekton në një mënyrë apo në një tjetër, madje edhe kundra dëshirës së njerëzimit, ekzistencën e Perëndisë si Ati Krijues i gjithë botës. “Çdo gjë e mirë që na jepet dhe çdo dhuratë e përsosur vjen prej së larti dhe zbret nga Ati i dritave, pranë së cilit nuk ka ndërrim dhe as hije ndryshimi” (Jak. 1:17). Sigurisht që për ata që nuk e kanë apo nuk e pranojnë zbulesën e veçantë të Perëndisë në Personin e Krishtit dhe Biblën, ky informacion mbetet jo vetëm i pamjaftueshëm për një njohje shpëtuese të por edhe i shtrembëruar. Për këtë arsye Grekët e lashtë e quanin Zeusin si Atin e perëndive të tjera të panteonit Greko-Romak.

Ky kuptim i Atësisë së Perëndisë u kthye në pikë debati nga shumë teologë e antropologë në shekullin e tetëmbëdhjetë dhe përsëri në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë. Unitarianizmi ishte një rrymë ne shekullin e tetëmbëdhjetë që pati si qëllim që ta poziciononte veten si një alternativë e Krishterimit Biblik. Kredoja e kësaj lëvizjeje ishte: Atësia universale e Perëndisë dhe vëllazëria universale e njeriut. Kjo kredo prej dy pikash ishte edhe fokusi i studimeve antropologjike të fundit të shekullit të nëntëmbëdhjetë përgjatë zhvillimit të “shkencës së religjioneve të krahasuara.” Qëllimi i kësaj lëvizjeje ishte distilimi i një besimi universal nga të gjitha religjionet e botës dhe gjetja e një doktrine të përbashkët që do të ishte në gjendje që të unifikonte tërë religjionet e botës, të paktën në mënyrë konceptuale. Nëse do të tregohej se Perëndia ishte ati i tërë njerëzimit, atëherë tërë njerëzit ishin në një lidhje vëllazërimi universal dhe kështu askush nuk mund të deklarone njohjen ekskluzive të Perëndisë apo të së vërtetës.

Atësia universale e Perëndisë dhe vëllazëria universale e njeriut ishte edhe një prej komponentëve kryesorë të lëvizjeve kulturore në Botën Perëndimorë të viteve 60-70 siç edhe u artikulua në tekstin e këngës së John Lennon- Imagine (1971). Problemi me këtë lloj uniteti dhe universalizmi është se nuk i korrespondon realitetit të shenjtërisë së Perëndisë dhe është plotësisht e shkëputur nga realiteti njerëzor.

Është e vërtetë që Perëndia është Ati i tërë botës si krijuesi i saj. Pali deklaroi tek predikimi në Areopag: “Ai ka bërë nga një gjak i vetëm të gjitha racat e njerëzve, që të banojnë në mbarë faqen e dheut, dhe caktoi kohërat me radhë dhe caqet e banimit të tyre, që të kërkojnë Zotin, mbase mund ta gjejnë duke prekur, ndonëse ai nuk është larg nga secili prej nesh. Sepse në të ne jetojmë, lëvizim dhe jemi, sikurse kanë thënë edhe disa nga poetët tuaj: ‘Sepse jemi edhe ne pasardhës të tij’,” (Vep. 17:26-28). Për këtë arsye, Perëndia është i mirë dhe atëror ndaj të gjithëve. “Ai bën të lindë diellin e tij mbi të mirët dhe mbi të këqijtë, dhe bën të bjerë shi mbi të drejtët dhe të padrejtët” (Mateu 5:45).

Por Bibla gjithashtu na deklaron se diçka më shumë i duhet njeriut për të pasur një marrëdhënie të vërtetë At e bir me Perëndinë. Ajo çfarë i mungon njerëzimit është një marrëdhënie personalë që nuk mund të pretendohet jashtë një marrëdhënie personale me birin e vërtetë të Atit, Krishtin.

Ky ishte në thelb gabimi i Judenjve dhe vazhdon të jetë. Në Dhiatën e Vjetër termi At u përdor edhe në marrëdhënien që Perëndia vendosi me popullin e zgjedhur të Izraelit. Unë “jam një Atë për Izraelin, dhe Efraimi është i parëlinduri im,” (Jer. 31:9) pat deklaruar Perëndia. “Sepse ti je ati ynë, megjithëse Abrahami nuk na njihte dhe Izraeli nuk e di se ekzistojmë. Ti, o Zot, je ati ynë, Çliruesi ynë, emri yt vazhdon ngaherë” (Isa. 62:16). Perëndia ishte Ati i Izraelit, por edhe i mbretërve të tij. Perëndia i tha Davidit për Solomonin, “Unë do të jem për të një baba dhe ai një djalë për mua” (2 Sam. 7:14). Por në Dhiatën e Vjetër atësia e Perëndisë nuk ishte asnjë herë e individualizuar. Kjo marrëdhënie i përkiste një individi për aq kohë sa individi i përkiste kombit të Izraelit. Njeriu mund të ketë një marrëdhënie personale At-bir me Perëndinë vetëm në Krisht.

Kjo ishte thelbi i përplasjes ndërmjet Krishtit dhe Judenjve të kohës së tij siç lexojmë edhe tek Gjoni 8:39-44. Për ti shpëtuar padisë që Jezusi i bëri skllavërisë së tyre ndaj mëkatit, Judenjtë iu apeluan marrëdhënies që ata kishin me patriarkët. Perëndia i pat dhënë Abrahamit premtimet e besëlidhjes, dhe kështu ata thirrën “Abrahami është ati ynë.” Por Jezusi iu përgjigj:

“Po të ishit bij të Abrahamit, do të bënit veprat e Abrahamit, por ju tani kërkoni të më vrisni mua, që ju kam folur të vërtetën që kam dëgjuar nga Perëndia; Abrahami këtë nuk e bëri. Ju bëni veprat e atit tuaj’’.

Prandaj ata i thanë: “Ne nuk lindëm nga kurvërimi; ne kemi një Atë të vetëm: Perëndinë’’.

Atëherë Jezusi u tha atyre: “Po të ishte Perëndia Ati juaj, ju do të më donit, sepse kam dalë dhe kam ardhur nga Perëndia; nuk kam ardhur, pra, nga vetja ime, por ai më ka dërguar. Përse nuk e kuptoni thënien time? Sepse nuk mund të dëgjoni fjalën time.”

Jezusi, së pari, mohon atësinë universale të Perëndisë. Të qenit një bir apo bijë e Perëndisë është e lidhur me bindjen ndaj Tij. Ne në fakt, jemi bij të asaj që duam dhe i shërbejmë më shumë. Të nderosh Atin do të thotë të nderosh Birin. Të deklarosh se ke Perëndinë për At dhe të mos i besosh Birit është të mos kuptosh thelbin e atësisë së vërtetë të Perëndisë. Jezusi tha “kush nuk e nderon Birin, nuk nderon Atin që e ka dërguar” (Gjo. 5:23). Kjo doktrinë ekskluzive e atësisë së Perëndisë ishte gur pengese për Judenjtë e asaj kohe, si dhe e Judenjve, Myslimanëve dhe këdo tjetër edhe sot. Bibla bën dallimin ndërmjet “bijve të dritës” dhe “bijve të errësirës.” Ne nuk lindemi bij të Perëndisë. Gabini i Judenjve ishte se supozonin gabim një marrëdhënie automatike familjare me Atin mbi bazën e gjenealogjisë. “Ne ishim,” tha Pali, “nga natyra fëmijë të zemërimit” (Efe. 2:3). Birësimi i vërtetë vjen vetëm përmes besimit në Birin e vërtetë të Perëndisë. Por për këtë duhet kuptuar më parë kjo marrëdhënie ndërmjet Atit dhe Birit.

Ati i Birit

Kur Kredoja flet për Perëndinë si At, në radhë të parë dhe mbi të gjitha kupton “Perëndia edhe Ati i Zotit tonë Jezu Krisht” (1 Pje. 1:3). Shkrimi insiston qartë se emri “Ati” përshkruan marrëdhënien që Personi i Parë i Trinisë ka me Personin e Dytë të Trinisë. Kjo është në thelb atësia e Perëndisë. Ati është për dhe do së pari dhe mbi të gjitha Birin e tij. (Gjo. 5:19; 10:17). “Sepse ti më ke dashur para themelimit të botës” tha Jezusi kur u lut për Kishën e Tij (Gjo. 17:24). Ky fakt është i rëndësishëm. Perëndia nuk u bë At pasi krijoi botën. Ai nuk u bë Ati i Birit pasi u mishërua e u lind Krishti. Dhe aq më pak nuk u bë Ati i Birit pasi pa bindjen e tij deri në Kryq.

Personi i Parë i Trinisë ishte Ati, përpara se sa të krijohej koha e hapësira. Ai ishte At që prej përjetësisë. Ai ishte At ndaj Birit që nga përjetësia. “Në fillim ishte Fjala dhe Fjala ishte pranë Perëndisë, dhe Fjala ishte Perëndi. Ai (fjala) ishte në fillim me Perëndinë…Fjala u bë mish dhe banoi ndër ne; dhe ne soditëm lavdinë e tij, si lavdia e të vetëmlindurit prej Atit, plot hir e të vërtetë,” (Gjo. 1:1,2,14). Ati i kishte këtë marrëdhënie me Birin që nga Përjetësia. Ai ka qenë Ati i Birit gjithnjë dhe do të jetë.

Kur vargu 14 përdor termin “i vetëlinduri,” nuk i referohet mishërimit të Personit të Dytë të Trinisë përmes lindjes nga Maria, por faktit se qenia e Birit buron përjetësisht prej qenies së Atit. Kjo është një doktrinë e pakuptueshme e madje misterioze për për ne. Në doktrinën e Trinitetit njihen dy terma. Triniteti ontologjik dhe Triniteti ekonomik. Triniteti ontologjik është se si është Perëndia në të vërtetë dhe që ne nuk mund ta dinë. Triniteti ekonomik si Perëndia na është zbuluar në Shkrimin e Shenjtë, dhe se si ne duhet ta kuptojmë e besojmë.

Kështu sipas Shkrimit, qenia e Birit buron nga qenia e Atit prej përjetësisë. Për të përshkruar këtë marrëdhënie, Perëndia përdor emrat At dhe Bir. Ata ndajnë të njëjtën esencë hyjnore, të njëjtën lavdi, të njëjtat atribute. Prandaj Krishti u lut “Tani, pra, më përlëvdo, o Atë, pranë teje, me lavdinë që unë e kisha pranë teje para se të bëhej bota,” (Gjo. 17:5). Ndërsa në marrëdhëniet njerëzore, etërit tokësorë ekzistojnë përpara bijve të tyre. Në marrëdhënien hyjnore Ati dhe Biri kanë bashkekzistuar në të njëjtën kohë dhe përjetësisht. Askush prej tyre nuk ka prioritet në kohë. Ndërsa në marrëdhëniet tokësore, etërit sjellin në jetë bijtë dhe vazhdojnë dy ekzistenca të ndryshme dhe janë dy njësi të ndryshme, në këtë marrëdhënie hyjnore dhe trinitariane, edhe pse ata janë dy persona të ndryshëm, ata kanë të njëjtin ekzistencë dhe përbëjnë të njëjtin Perëndi. Kështu mund të themi se ekzistenca e Birit e bën Personin e Parë të Trinisë At. “Unë dhe Ati im jemi një” dëshmoi Krishti. Ati, përjetësisht ‘vetëmlind” Birin, por jo duke e nxjerrë jashtë qenies së Perëndisë por në qenien e Perëndisë. Po kështu, Shkrimi insiston edhe që në këtë vetëmlindje të përjetshme dhe të vazhdueshme, Ati i komunikon tërë qenien apo esencën e Tij hyjnore Birit, dhe jo një pjesë të Tij siç bëjnë etërit tokësorë. Pali na instrukton se “Atit i pëlqeu që në të të banojë e gjithë plotësia” (Kol. 1:19), dhe se tek Biri “banon trupërisht gjithë plotësia e Hyjnisë” (Kol. 2:9). Ati përjetësisht dhe pafundësisht i komunikon Birit tërë qenien e Tij. Kjo doktrinë është një prej mistereve të besimit se si e tillë mbetet përtej kuptimit tonë të plotë njerëzor. Pranimi i kësaj doktrinë është çelësi i kuptimit të shumë pasazheve Biblike të keqkuptuara dhe të keqinterpretuara nga shumë. Por çfarë ka shumë rëndësi për njeriun është marrëdhënia që ne mund të përfitojmë me Perëndinë për shkak të marrëdhënies që Biri ka me Atin.

Ati i Besimtarëve

Sepse Perëndia është një At ndaj Birit, Ai mund të jetë At edhe ndaj nesh. Kjo është gjëra e tretë që deklarojmë kur themi “Unë Besoj në Perëndinë, Atin.” Ne besojmë në zemrën atërore shpëtuese të Perëndisë. Ne besojmë se Perëndia është Ati ynë personal, dhe se të birësuar prej tij, prej hirit, ne jemi në një marrëdhënie të re me të.

Por çfarë e bën Perëndinë atin tonë? Përgjigja e shkurtër është:-Besimi! Ateistët e besimtarët e feve të tjera e shikojnë Perëndinë si Krijues dhe si rrjedhim edhe si Gjykatës, por jo një Atë. Vëtëm i Krishteri e njeh atë si një At. Vetëm përmes besimit në Birin, ne mund të kemi union shpirtëror me Krishtin, Birin e Perëndisë, gjë që na bën ne bij dhe bija të Perëndisë Atit. Kjo është rruga biblike e shpëtimit, birësimit dhe bekimit. Kjo shpjegon trullosjen e Nikodemit.

Nikodemi ishte një drejtues shpirtëror i kombit të Judenjve. Nën mbulesën e errësirës ai shkoi tek Krishti për të kuptuar të veën e Krishtit dhe të mesazhit të Tij. Ai shikonte qarte te Krishti një dimension tjetër të njohjes së Perëndisë që ai dhe drejtuesit e tjerë nuk e kishin. Ai kuptonte se kishte një lidhje të veçantë ndërmjet Krishtit dhe Perëndisë At. Ai kuptonte se mesazhi i Krishtit ishte radikal dhe përfshinte edhe mënyrën e birësimit të njeriut me Atin. Por se si ndodhte kjo, dhe se përse Krishti ishte i tillë, ishte ende një mister për të. Kështu që Jezusi i tha:

“Në të vërtetë, në të vërtete po të them që nëse një nuk ka rilindur, nuk mund ta shohë mbretërinë e Perëndisë.”

“Po si mund të lindë njeriu kur është plak?-e pyeti Nikodemi-A mund të hyjë ai për së dyti në barkun e nënës së vet dhe të lindë?”

Jezusi u përgjigj: “Në të vërtetë, në të vërtetë po të them se kush nuk ka lindur nga uji dhe nga Fryma, nuk mund të hyjë në mbretërinë e Perëndisë. Ç’ka lindur nga mishi është mish; por ç’ka lindur nga Fryma është frymë.” (Gjo. 3:3-6)

Krishti e lidh birësimin e besimtarëve me një lindje radikale dhe po aq të mrekullueshme sa edhe të lindjes së një fëmije. Birësimi nuk është diçka automatike por është vepër e Frymës së Shenjtë. “Të gjithë atyre që e pranuan, Ai u dha pushtetin të bëhen bij të Perëndisë, atyre që besojnë në emrin e Tij, të cilët nuk janë lindur nga gjaku, as nga vullneti i mishit, as nga vullneti i burrit, por janë lindur nga Perëndia” (Gjo. 1:12-13). Kjo rilindje shpirtërore nuk mund të realizohet nga përpjekja njerëzore, as trashëgimore dhe as e merituar. Është përmes fuqisë së Frymës së Shenjtë që ne bëhemi fëmijë të Perëndisë. Pali na instrukton më tej tek Romakëve 8:14-17:

Sepse të gjithë ata që udhëhiqen nga Fryma e Perëndisë janë bij të Perëndisë. Sepse ju nuk keni marrë një frymë robërie, që të keni përsëri frikë, po keni marrë frymën e birërisë, me anë të së cilës ne thërrasim: “Aba, o Atë!”. Vetë Fryma i dëshmon frymës sonë se ne jemi bij të Perëndisë. Dhe nëse jemi bij, jemi dhe trashëgimtarë, trashëgimtarë të Perëndisë dhe bashkëtrashëgimtarë të Krishtit, nëse vuajmë më të dhe lavdohemi me të.

Besimi tek Biri i Atit është instrumenti që na bën ne bij e bija të Atit. “Të gjithë ju jeni bij të Perëndisë me anë të besimit te Jezu Krishti” (Gal. 3:26). Dhe kjo vjen me shume bekime e përfitime për fëmijët e Atit. Sepse Perëndia është Ati ynë, ai do të na instruktojë e nuk do të na lërë në errësirën dhe injorancën e mendjeve dhe zemrave tona (LRip. 4:10; Isa. 48:17).  Sepse Perëndia është Ati ynë, ai do të jetë gjithnjë dhe vetëm dashuri ndaj nesh. Prandaj Pali e quan “Ati i të mëshirave dhe Perëndia e çdo ngushëllimi” (2Kor. 1:3), dhe lutet që Kishat dhe të Krishterët të njohin “dashurinë e Krishtit që tejkalon çdo njohuri, që të mbusheni me tërë plotësinë e Perëndisë” (Efe. 3:19). Sepse Perëndia është Ati ynë, të gjitha premtimet e Biblës na përkasin ne. “Do t’i pastroj nga çdo paudhësi e tyre me të cilën kanë mëkatuar kundër meje dhe do t’ua fal të gjitha paudhësitë e tyre me të cilat kanë mëkatuar dhe me të cilat kanë ngritur krye kundër meje,” (Jer. 33:8). Sepse Perëndia është ati ynë, ai edhe do të na korrigjojë e qortojë e disiplinojë për të mirën tonë, (Heb. 12:7-11). Sepse Perëndia është Ati ynë, Ai edhe na jep privilegjin e lutjes. Ne mund dhe duhet të shkojmë plot siguri e gëzim tek Ai me të gjitha peticionet, kërkesat e nevojat tona. Kur Krishti na urdhëroi “Lypni dhe do t’ju jepet; kërkoni dhe do të gjeni; trokitni dhe do t’ju çelet” (Mat. 7:7),  ai e bëri këtë të shoqëruar me sigurinë se “në qoftë se ju, që jeni të këqij, dini t’u jepni dhurata të mira bijve tuaj, aq më tepër Ati juaj, që është në qiej, do t’u japë gjëra të mira atyre që ia kërkojnë,” (Mat. 7:11). Prandaj dhe na instruktoi që të lutemi duke thënë “Ati ynë që je në qiell.” Autori i Hebrenjve na shpjegon se “duke pasur, pra, o vëllezër, liri të plotë për të hyrë në shenjtërore me anë të gjakut të Jezusit, me anë të një udhe të re dhe të gjallë që ai përuroi për ne me anë të velit, domethënë të mishit të tij, edhe duke pasur një kryeprift mbi shtëpinë e Perëndisë, le t’i afrohemi me zemër të vërtetë, me siguri të plotë besimi, duke i pasur zemrat tona të lara prej ndërgjegjes së ligë dhe trupin të larë me ujë të kulluar,” Heb. 10:19-22).

I dashur lexues, ky është lajmi më i mirë që mund ti vijë njerëzimit nga Perëndia. Ai që na krijoi dhe na gjykon, edhe na shpëton. Ai i cili më shumë të drejtë duhet të na kërkojë llogari dhe dërgojë në dënimin e përjetshëm për shkak të mëkateve tona të shumta si të qëllimshme ashtu edhe të paqëllimshme, si të mendjes, ashtu edhe të gojës dhe të veprave, për shkak se është i hirshëm, na ka birësuar në familjen e tij, përmes Jezus Krishtit, përmes besimit në të. Përmes Krishtit, Ati, Krijuesi dhe Gjyqtari është bërë Ati ynë, Shpenguesi, Adoptuesi, dhe ky është lajmi më i mirë që mund të ekzistojë për njerëzimin.

Kuptohet që kushti është besimi në Birin e Perëndisë. Vetëm “të gjithë atyre që e pranuan, ai u dha pushtetin të bëhen bij të Perëndisë, atyre që besojnë në emrin e tij,” (Gjo. 1:12). o ë gjithë janë automatikisht të shpëtuar. Vetëm ata që pranojnë Krishtin e që e hedhin veten e tyre trup dhe shpirt në krahët e Krishtit. Nëse ia ke besuar vetën në këtë mënyrë Krishtit, dashuria që Ati ka për Birin do të jetë e njëjtë edhe për ty. Ati do të të dojë po aq sa do edhe Birin, me to të njëjtën forcë e dashuri që e deshi Atë që nga Përjetësia.

Unë Besoj në Perëndinë (iv)

(Artikulli ne PDF)

“Bëhuni imitues të Perëndisë!” Ç’thirrje e jashtëzakonshme. Shembulli i çdo të Krishteri duhet të jetë vetë Perëndia i Gjallë e Triune. Imitoni Atin, bëni siç bëri Krishti, mos trishtoni Frymën e Shenjtë. Duhet të jetojmë siç jeton Ai. Në fakt, kjo nxitje nuk është e vetmja në Bibël. Tek Predikimi në Mal, Krishti na urdhëron “Jini, pra, të përkryer, ashtu siç është i përsosur Ati juaj, që është në qiej” (Mat. 5:48). Apo nxitja e Gjonit, “Shumë të dashur, në qoftë se Perëndia na ka dashur në këtë mënyrë; edhe ne duhet ta duam njeri-tjetrin” (1 Gjo. 4:11). Po kështu na vjen edhe thirrja e Pjetrit “por ashtu si është i shenjtë ai që ju thirri, të jini edhe ju të shenjtë në gjithë sjelljen tuaj, sepse është shkruar: ‘Jini të shenjtë, sepse unë jam i shenjtë’,” (1 Pje. 1:15-16). Vargu 9 flet gjithashtu edhe për frytet e mirësisë, drejtësisë, të vërtetës. A është e mundur që dikush ti ketë tërë këto cilësi? A është e mundur që njeriu të jetë i shenjtë, i mirë, i dashur, i drejtë dhe i vërtetë në tërë rrugët e tij? Përgjigja është po dhe jo!

Imitues të Atributeve të Perëndisë

Së Pari, është e mundur që njeriu ti ketë këto cilësi, apo atribute sepse Perëndia i ka këto atribute, dhe sepse këto atribute grupohen si atributet e komunikueshme të Perëndisë. Në tre kapitujt e kaluar kemi studiuar atribute si pandryshueshmëria, përjetësia, pafundësia, gjithëdija, kudogjendja, pavarësia, vetë-ekzistenca dhe vetëmjaftueshmëria e Perëndisë. Këto njihen ndrysh edhe si atributet e pakomunikueshme të Perëndisë sepse këto cilësi Ai nuk i ndan me krijesat e Tij. Apo e thënë ndryshe, nuk mund të gjejmë analogji të këtyre cilësive të Perëndisë ndër anëtarët e racës njerëzore. Këto cilësi janë ekskluzivisht vetëm të Perëndisë dhe përbëjnë qenien absolute të Perëndisë dhe që theksojnë madhështinë dhe transcendencën së Tij.

Por Perëndia ka edhe disa cilësi të tjera të cilat njihen si atributet e komunikueshme të Perëndisë. Këto janë ato cilësi që gjenden gjithashtu edhe tek njeriu, për shkak se Perëndia e ka krijuar atë në imazhin e Tij. “Perëndia krijoi njeriun sipas shëmbëlltyrës së vet, sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë; Ai krijoi mashkullin e femrën,” (Zan. 1:27). Ndryshe nga gurët e drurët, njeriu u krijua për një marrëdhënie personale me Perëndinë. Si rrjedhim, Perëndia e krijoi njeriun që të jetë një qenie sociale dhe morale ashtu si edhe vetë Perëndia. Ashtu siç Adami nuk gjeti një shoqëruese të përshtatshme për veten e tij në botën e kafshëve, dhe Perëndisë iu desh që ti krijonte Evën nga trupi i Adamit dhe me cilësi të përbashkëta me Adamin, ashtu edhe Perëndia e krijoi njeriun për veten e tij, sipas shëmbëlltyrës së vet. Duke folur për supremacinë e Krishtit mbi gjithçka, Pali shkroi “sepse në të u krijuan të gjitha gjërat…të gjitha gjërat janë krijuar me anë të tij dhe për të” (Kol. 1:16). Perëndia na krijoi pra për veten e Tij, dhe të aftë për të pasur një marrëdhënie me të. Për këtë arsye, Perëndia e krijoi njeriun me karakteristika të përbashkëta sa ishte e nevojshme dhe e mjaftueshme që kjo marrëdhënie të ishte e mundur, e vërtetë, e lirë, dhe e bukur për të dyja palët. Kështu, nxitja e Palit për të imituar Perëndinë, në radhë të parë bazohet mbi faktin se jemi krijuar për të qenë të ngjashëm me Perëndinë, me kapacitetin për të qenë imitues të tij atributeve te tij morale, imazhmbajtës të Tij.

Atributet e Komunikueshme të Perëndisë

Por le të trajtojmë shkurtimisht atributet e komunikueshme të Perëndisë. Thamë që Perëndia është një Fryme, dhe si e tillë një qenie personale dhe morale, dhe janë pikërisht atributet e komunikueshme ato që e bëjnë atë të tillë. Atributet morale të Perëndisë konsiderohen përgjithësisht si cilësitë më të lavdishme të Perëndisë, sepse pa këto, njohja e atributeve të pakomunikueshme të Perëndisë nuk do të ishin aspak ngushëlluese dhe inkurajuese për ne. Kuptohet që tërë atributet e Perëndisë janë njësoj të lavdishme dhe të përsosura, por për sa i përket njeriut, dhe e thënë kjo në një kuptim relativist, atributet morale të Perëndisë marrin një shkëlqim të veçantë për shkak të Krishtit dhe veprës së Shpëtimit ndaj besimtarëve. Gjithashtu nuk duhet të harrojmë edhe pse i janë cilësuar si atribute të komunikueshme, këto karakteristika të Perëndisë në një farë kuptimi janë gjithashtu të pakomunikueshme sepse nga natyra, ato janë të pafundme, të përjetshme, të përsosura dhe të pandryshueshme. Për shembull dashuria që ne si krijesa mund të kemi për një krijesë tjetër nuk mund të barazohet me atë që Perëndia ka për ne. Por ne si të krishterë kemi kapacitetin për të dashur Perëndinë dhe të afërmin tonë në mënyrë të ngjashme me Perëndinë, edhe pse jo të njëjtë, dhe kjo është arsyeja që ne i quajmë këto cilësi atributet e komunikueshme të Perëndisë. Përgjithësisht këto atribute grupohen nën tre kategori kryesore: (1) shenjtëria e Perëndisë; (2) drejtësia e Perëndisë, (3) mirësia e Perëndisë.

Shenjtëria e Perëndisë

Pa shenjtërinë Perëndia nuk do të ishte objekt adhurimi. “Përlëvdoni Zotin, Perëndinë tonë, dhe bini përmbys përpara stolit të këmbëve të tij. Ai është i shenjtë” (Psa. 99:5). “Megjithatë ti je i Shenjti, që banon në lëvdimet e Izraelit” (Psa. 22:3). “I mrekullueshëm në shenjtëri” (Eks. 15:11).  Shenjtëria është në një farë mënyre përmbledhja e tërë perfeksioneve morale të Perëndisë. Kur engjëjt adhurojnë Perëndinë, ky është atributi që ata theksojnë më shumë dhe të parin. “I Shenjtë, i shenjtë, i shenjtë është Zoti i ushtrive. Tërë toka është plot me lavdinë e tij” (Isa. 6:3). Ato katër qeniet qiellore që pa Gjoni përpara fronit të Shumë të Lartit nuk pushojnë kurrë, as ditë as natë, duke thënë: “I shenjtë, i shenjtë, i shenjtë është Zoti Perëndi, i Plotfuqishmi, që ishte, që është dhe që do të vijë!” (Zbu. 4:8). Shenjtëria është emri me anë të cilës Perëndia na bëhet i njohur. “I shenjtë dhe i tmerrshëm është emri i tij” (Psa. 111:9).

Shenjtëria e Perëndisë përfshin disa koncepte. Së pari, të jesh i shenjtë do të thotë të jesh plotësisht ndryshe dhe i veçantë nga krijesa. Kështu për shembull, kur Pjetri thotë se “asnjë profeci nuk ka ardhur nga vullneti i njeriut, por njerëzit e shenjtë të Perëndisë kanë folur, të shtyrë nga Fryma e Shenjtë,” duhet të kuptojmë se edhe pse profetët dhe patriarkët jetonin në një perëndishmëri relative, ata u quajtën të shenjtë sepse Perëndia i pat veçuar ata për veten e tij edhe për një qëllim të Tij. Në këtë kuptim kemi vende të shenjta. Jo se ato kanë një cilësi morale pozitive por se janë të veçuara për tu përdorur për lavdinë e Perëndisë. Kjo është arsyeja përse Perëndia i tha Moisiut “Mos u afro këtu: hiq sandalet nga këmbët, sepse vendi në të cilin ndodhesh është vend i shenjtë” (Eks. 3:5). Po kështu Perëndia flet për mënyrën e adhurimit brenda tabernakullit dhe madje edhe vendit më të shenjtë (Eks. 26:33). Po kështu kemi kohë të shenjtë si Sabatti apo dita e Zotit, Fjala e Tij është e shenjtë, adhurimi i Tij është i shenjtë, engjëjt e tij, profetët e Tij janë të shenjtë sepse janë të Tijtë dhe të veçuar nga ai për veten e Tij. Po kështu kemi edhe një komb të shenjtë. “Por ju jeni fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar, që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme” (1 Pje. 2:9). Kisha është një komb i shenjtë sepse u zgjodhën që ti shpallë mrekullitë e Atij që e thirri në shpëtim. Pra, së pari, kur themi se Perëndia është i shenjtë, kemi thënë se Ai është tërësisht ndryshe, i veçantë dhe i veçuar nga krijesa e Tij.

Së dyti, themi se Perëndia është i shenjtë pasi ai është moralisht i pastër dhe i përsosur si në veten e Tij ashtu edhe në veprim e tij. “Perëndia nuk mund të tundohet nga e keqja, dhe ai vet nuk tundon asnjeri” (Jak. 1:13). Habakuku tha “Ti i ke sytë tepër të pastër për të parë të keqen dhe nuk e shikon dot paudhësinë,” (Hab. 1:13). Prandaj dhe në prezencën e tij, njeriu ndjen menjëherë barrën e mëkatit dhe papastërtisë së Tij. Isaia tha “I mjeri unë! Unë jam i humbur, sepse jam një njeri me buzë të papastra dhe banoj në mes të një populli me buzë të papastra; megjithatë sytë e mi kanë parë Mbretin, Zotin e ushtrive” (Isa. 6:5).

Drejtësia e Perëndisë

Perëndia është gjithashtu edhe i drejtë, dhe kjo ka lidhje të drejtpërdrejtë me shenjtërinë e Tij. Drejtësia është ajo cilësi e Perëndisë me anë të së cilës ai reagon kundra çdo dhunimi apo ofendimi që mund të bëhen shenjtërisë dhe ligjit së Tij. Drejtësia është thelbësore për Perëndinë si gjykatës dhe qeverisës i botës. Kur Abrahami iu lut Perëndisë për Sodomën dhe Lotin ai tha “Gjykatësi i tërë tokës a nuk ka për të bërë drejtësi?” (Zan. 18:25). Davidi deklaroi “Drejtësia dhe e drejta përbëjnë bazën e fronit tënd” (Psa. 89:14). “Zoti është i drejtë në të gjitha rrugët e tij dhe dashamirës në të gjitha veprat e tij” (Psa. 145:17). Në malin Sinai, Jehova i deklaroi Moisiut se Ai “nuk e lë të pandëshkuar fajtorin” (Eks. 34:7). Dhe po i tillë ngelet Ai edhe në Dhiatën e Re. Tek Zbulesa lexojmë engjëllin të thotë: “Ti je i drejtë, o Zot, që je që ishe dhe që do të vish, i Shenjti që gjykoi këto gjëra…Po, o Zot, Perëndi i plotfuqishëm, gjykimet e tua janë të vërteta dhe të drejta” (Zbu. 16:5,7).

Mirësia dhe Dashuria e Perëndisë

Mirësia dhe dashuria e Perëndisë janë ato cilësi të Tij që e shtyjnë atë që të jetë bujar, i durueshëm e dashamirës ndaj krijesave të Tij, madje edhe Shpëtimtar të tyre. Shenjtëria e bën Perëndinë të adhurueshëm. Drejtësia e bën atë të drejtë dhe të frikshëm, por edhe armikun e njerëzimit. Pa atributet e mirësisë dhe dashurisë, përfundimi i tërë atributeve të tjera për ne është dënimi i përjetshëm, i pandryshueshëm dhe i tejskajshëm. Mirësia dhe dashuria e Perëndisë ndaj njerëzimit bëjnë të mundur që Ai të ribëhet miku yn, dhe që ne të mund të reflektojmë përsëri imazhin e Tij.

Mirësia e Perëndisë. Perëndia është i mirë. “O Perëndi, sa e çmuar është mirësia jote! Prandaj bijtë e njerëzve gjejnë strehë nën hijen e krahëve të tu,” (Psa. 36:7). “Zoti është i dhembshur dhe mëshirëplotë, i ngadalshëm në zemërim dhe i madh në mirësi. Zoti është i mirë me të gjithë dhe plot dhembshuri për të gjitha veprat e tij. Ti e hap dorën tënde dhe plotëson dëshirën e çdo qenieje të gjallë,” (Psa. 145:8,9,16). Madje Perëndia vazhdon të jetë i dashur edhe ndaj atyre që nuk i besojnë Atij, apo edhe që hapur e kundërshtojnë atë. Krishti tha: “Ai bën të lindë diellin e tij mbi të mirët dhe mbi të këqijtë, dhe bën të bjerë shi mbi të drejtët dhe të padrejtët,” (Mat. 5:45). “Vini re zogjtë e qiellit: ata nuk mbjellin, nuk korrin dhe nuk mbledhin në hambare; megjithatë Ati juaj qiellor i ushqen. A nuk vleni ju shumë më tepër se sa ata?” (Mat. 6:26).

Dashuria e Perëndisë. Perëndia është gjithashtu edhe dashuri. Apostulli i dashurisë, Gjoni thotë për Perëndinë: “Ai që nuk ka dashuri nuk e ka njohur Perëndinë, sepse Perëndia është dashuri,” (1 Gjo. 4:8). Vini re aspektin e komunikueshëm të këtij atributi. Sepse Perëndia është dashuri, ne mund të kemi dashuri. “Shumë të dashur, le ta duam njeri tjetrin, sepse dashuria është nga Perëndia dhe kushdo që do, ka lindur nga Perëndia dhe e njeh Perëndinë,” (4:7). Por, kushti është që njeriu duhet të jetë i rilindur pa të ketë këtë lloj dashurie. Vetëm pasi të kemi përjetuar personalisht personin dhe dashurinë e Perëndisë, ne mund ta duam atë dhe njëri-tjetrin. Ghithashtu dashuria e Perëndisë nuk është vetëm me fjalë, por mbi të fjitha me vepra. Në vargun në vazhdim ne lexojmë: “Në këtë është shfaqur dashuria e Perëndisë ndaj nesh, se Perëndia dërgoi Birin e tij të vetëmlindurin në botë që ne të rrojmë nëpërmjet tij, Në këtë është dashuria: jo se ne e kemi dashur Perëndinë, por që ai na ka dashur ne dhe dërgoi Birin e tij për shlyerjen e mëkateve tona.” (1 Gjo. 4:9-10). Dashuria e Perëndisë mund të shikohet në disa atribute të tjera që e shoqërojnë atë si:

Hiri i Perëndisë. Sipas gjuhës specifike të Shkrimeve, hiri është dashuria e pamerituar e Perëndisë ndaj njeriut që e kanë humbur atë për shkak të mëkatit dhe që janë si pasojë nën dënimin e gjykimit të drejtë të Perëndisë. Hiri i Tij është burimi i të tëra bekimeve drymorë që u dhurohen mëkatarëve të padenjë për asnjë prej mirësive e bekimeve të Perëndisë. Apostulli Pal thotë se i pëlqeu Perëndisë që të zgjidhte shumë për ti shpëtuar e birësuar “në veten e tij me anë të Jezu Krishtit…për lëvdim të lavdisë së hirit të tij.” Dhe është pikërisht për shkak të hirit dhe me anë të hirit, vazhdon Pali të thotë, që Ai “na bëri të pëlqyer në të dashurin Birin e tij, në të cilin kemi shpengimin me anë të gjakut të tij, faljen e mëkateve sipas pasurivë së hirit të tij” (Efe. 1:5-7). Një nga pasazhet më të rëndësishme që tregojnë lidhjen ndërmejt qëllimit të shpëtimit tonë, mënyrës së shpëtimit, dhe përkufizimit të hirit është gjendet po tek Letra e Palit drejtuar Efesianëve: “…për të treguar në epokat që do të vijnë pasurinë e pamasë të hirit të tij, me anë të mirësisë ndaj nesh në Krishtin Jezus. Ju në fakt, jeni të shpëtuar me anë të hirit, nëpërmjet besimit, dhe kjo nuk vjen nga ju, po është dhurata e Perëndisë, jo nga vepra, që të mos mburret askush,” (Eph 2:7-9).

Mëshira e Perëndisë. Një atribut dhe aspekt tjetër i dashurisë së Perëndisë është edhe mëshira e Tij. “Por Perëndia, që është i pasur në mëshirë, për shkak të dashurisë së tij të madhe me të cilën na deshi,” (Eph 2:4). Kështu, mëshira është dashuria e Perëndisë ndaj atyre që janë nën mjerim, fatkeqësi, pikëllim apo rrezik. Perëndia shikon gjendjen e njeriut dhe ka një keqardhje aktive e plot vepra për të. Këtë mëshirë Perëndia na e jep në përputhje me drejtësinë e Perëndisë, dhe në kontekstin e meritave të Krishtit për mëkatarët. Zakaria, ati i Gjon Pagëzorit, kur profetizoi për rolin e Gjonit si përgatitësi i udhës së Jezus Krishtit, tha për këtë të fundit, se njohnja e shpëtimit dhe falja e mëkateve po i vinte njerëzimit “për hir të thellësisë së mëshirës së Perëndisë sonë, për të cilën agimi nga lart na ka vizituar,” (Lk 1:78).

Durimi i Perëndisë. Davidi thotë: “Por ti, o Zot, je një Perëndi i mëshirshëm dhe i dhembshur që zemërohet ngadalë dhe që ka shumë mirësi dhe të vërtetë,” (Ps 86:15). Rruga e shpëtimit është e qartë: “Ai që beson dhe është pagëzuar, do të jetë i shpëtuar; por ai që nuk ka besuar, do të jetë i dënuar,” (Marku 16:16). Ftesa e Krishtit është e sinqertë dhe efikase: “Ja, unë qëndroj te dera dhe trokas; nëse dikush dëgjon zërin tim dhe të hapë derën, unë do të hyj tek ai dhe do të ha darkë me të dhe ai me mua,” (Zbu. 3:20). Por jo gjithmonë njeriu reagon menjëherë në pendim e besim. Shpesh herë predikimi i ungjillit dhe ftesa e Krishtit e bën njeriun akoma edhe më shumë kundërshtar të Perëndisë dhe rrezistues të Ungjillit. Por Perëndia nuk reagon menjëherë me një indinjatë të shenjtë. Ai Pret. Ai duron. Ai e shtyn ditën e gjykimit tonë, vetëm e vetëm që të na japë mundësi pas mundësie që të pendohemi dhe besojmë. “Zoti nuk vonon plotësimin e premtimit të tij, siç disa besojnë që ai bën; por është i durueshëm ndaj nesh, sepse nuk do që ndokush të humbasë, por që të gjithë të vijnë në pendim,” (2 Pe 3:9, shiko edhe Rom. 2:4). Po në të njëjtën mënyrë, Ai ka durim edhe ndaj nesh që besojmë. Edhe pse të shpëtuar dhe në Krisht, për një farë kohe apo shpesh here e trishtojmë Frymën e Shenjtë dhe zemrën Atërore të Perëndisë me anë të rebelimit e mëkatit të tonë të përkohshëm. Por “…kini parasysh-thotë Pjetri-se durimi i Zotit tonë është në shërbim të shpëtimit,” tonë (2 Pe 3:15).

Ky pra është Perëndia jonë që ne i besojmë e shërbejmë. Madhështor në cilësitë e tij që nuk i ndan me askënd, akoma edhe më madhështor në cilësitë e tij, që na i ka dhënë edhe neve për të patur një marrëdhënie me të dhe me njeri-tjetrin.

Imitues të Transformuar të Perëndisë

Për shkak të natyrës tonë të rënë në mëkat, ne nuk jemi të aftë që të reflektojmë siç duhet atributet e komunikueshme të Perëndisë. Perëndia na krijoi në imazhin e Tij për veten dhe kënaqësitë e Tij, të shenjtëruar për vullnetin e Tij. Por mëkati hyri në këtë botë, dhe deformoi çdo gjë. Mënyrën e si ne e konceptojmë Perëndinë, qëndrimin që mbajmë ndaj tij, mënyra se si reagojmë ndaj njëri-tjetrit, mënyra se si i perceptojmë dhe përjetojmë elementet dhe çdo moment apo person të jetës tonë. Mëkatit të Adamit ne i shtojmë çdo ditë mëkatin tonë. Por Perëndia, në dashurinë, hirin dhe mëshirën e Tij siguroi mënyrën e shpëtimit tonë, një mënyrë që nuk kundërshton asnjë prej atributeve të Tij, një mënyrë që nuk e vë atë në kundërshti me vetveten. “Mirësia dhe e vërteta u takuan; drejtësia dhe paqja janë puthur njëra me tjetrën” (Psa. 85:10). Perëndia gjeti mënyrën që të jetë në të njëjtën kohë edhe i shenjtë dhe i drejtë ndaj rebelimit tonë dhe ta dënojë atë, por edhe i mirë dhe i dashur e plot hir e mëshirë për ne. Në fakt, në veprën e kryqit ne shikojmë si drejtësinë gjykuese të Perëndisë ashtu edhe hirin e tij shpëtues. Personi i Dytë i Trinisë, morrin mbi veten e Tij, dënimin që duhet të pësonim ne, një akt dashurie e tejskajshme. Në mëshirën e Tij, ai na vdiq për ne edhe pse nuk e meritonim një gjë të tillë. Në drejtësinë e Tij, ai e shpagoi fajin dhe borxhin tonë deri në fund. Në Krishtin Jezus, “Mirësia dhe e vërteta u takuan; drejtësia dhe paqja janë puthur njëra me tjetrën.”

Duke u kthyer tek Efesianëve 5:1-10, le të vëmë re themelin e ri të imitimit të Perëndisë. Perëndia na shpëtoi dhe rikrijoi në imazhin e Krishtit, (Rom. 8:29; Kol 3:10). Thirrja jonë buron dhe kapaciteti ynë u sigurua nga Krishti. Sepse Krishti na deshi dhe dha veten e Tij si një flijim erëmirë për Perëndinë ne mund ta duam Perëndinë. Sepse Ati na bëri bij të dashur edhe ne mund të ecim në dashuri dhe të jemi imazhmbajtës të vërtetë të cilësive të Perëndisë. Sepse Krishti na çliroi, dhe sepse Fryma na rikrijoi, ne mund të bëhemi pra imitues të Perëndisë, dhe mund të kemi se fundi miqësi me të.

Unë Besoj në Perëndinë (iii)…

(Artikulli ne PDF)

J.B. Phillips, një studiues dhe teolog i Universitetit të Kembrixhit, botoi një libër në 1952, me titullin Your God is Too Small (Perëndia yt është tepër i vogël). Libri është tepër i aplikueshëm edhe për ne sot, sepse shpjegon se problemi me të cilin ballafaqohemi të gjithë sot është se nuk kemi gjetur një Perëndi aq të madh e të aftë për tu përballur me nevojat dhe vështirësitë tona moderne. Në një botë në të cilën jeta jonë shtriqet në gjithfarë drejtimesh, në të cilën horizonti ynë mendor shtrihet përtej kufijve të habisë për shkak të zbulimeve dhe avancimeve shkencore, idetë tona mbi Perëndinë janë jo vetëm statike por tepër të vogla për t’ia përshtatur apo shoqëruar atyre. Kisha moderne ka një teologji xhuxhe dhe i beson një Perëndie xhuxh e të paaftë për të adresuar botën moderne dhe për ti dhënë përgjigje problemeve të botës moderne. Antidot e këtij problemi është njohja dhe përjetimi personal i Perëndisë së Biblës. Për shembull, Psalmi 139 është një kurë e mirë për ato mendime të ulëta që mund të kemi për Perëndinë madhështor të këtij universi.

Njohja e Perëndisë

Atributi i parë i Perëndisë që Davidi veçon në këtë Psalm është njohja e përsosur dhe e pafundme që Perëndia ka për vetën e Tij dhe për gjithësinë që ai ka krijuar:

Ti më ke hetuar, o Zot, dhe më njeh. Ti e di kur ulem dhe kur ngrihem, ti e kupton nga larg mendimin tim. Ti e shqyrton me kujdes ecjen time dhe pushimin tim dhe i njeh thellë të gjitha rrugët e mia. Sepse, edhe para se të jetë fjala mbi gojën time ti, o Zot, e di atë plotësisht. Ti më rrethon nga pas dhe përpara dhe vë dorën tënde mbi mua. Njohja jote është shumë e mrekullueshme për mua, aq e lartë sa unë nuk mund ta arrij” (vargjet 1-6).

Termi teologjik që përkufizon këtë atribut të Perëndisë është omniscience-gjithëdija. Omni (të kesh të gjithë) science (njohjen). Njohja e njeriut rritet dhe shtrihet nga dita në ditë, por ajo është një njohje e fituar përmes një procesi, dhe që sado që të shtrihet, do të ngelet gjithnjë e kufizuar dhe e varur. Njohja e Perëndisë nga ana tjetër është ndryshe nga ajo e njeriut jo vetëm për nga sasia por edhe nga cilësia, si edhe nga burimi i saj. Perëndia nuk e arrin njohjen që ai ka përmes observimit dhe arsyetimit. Ai e ka atë njohje nga vetvetja në çdo moment të qenies së tij (Jobi 37:16). Për sa i përket përmbajtjes, njohja e tij është e përsosur dhe pagabueshme. Për sa i përket mënyrës, njohja e Tij është intuitive dhe imediate. Ai nuk e fiton këtë njohuri. Perëndia e njeh fundin nga fillimi përmes një akti të vetëm reflektimi:

Kujtoni gjërat e kaluara të kohëve shumë të vjetra, sepse unë jam Perëndia dhe nuk ka asnjë tjetër; jam Perëndia dhe askush nuk më ngjet mua, 10 që shpall fundin që në fillim, dhe shumë kohë më parë gjërat që ende nuk janë bërë, duke thënë: “Plani im do të realizohet dhe do të bëj gjithçka më pëlqen,” 11 duke thirrur nga lindja një zog grabitqar dhe nga një tokë e largët njeriun që do të zbatojë planin tim. Po, kam folur dhe do të bëj që të ndodhë; kam bërë planin dhe do ta realizoj. (Isaia 46:9-11)

Me qindra janë pasazhet biblike që flasim për gjithë-njohjen e Perëndisë. “Dhe do t’i godas me vdekje bijtë e saj; dhe të gjitha kishat do të njohin se unë jam ai që heton mendjet dhe zemrat; dhe do t’i jap gjithsecilit nga ju sipas veprave të veta” thotë Krishti tek Zbu. 2:23. “Dhe nuk ka asnjë krijesë që të jetë e fshehur para tij, por të gjitha janë lakuriq dhe të zbuluara para syve të Atij, të cilit ne do t’i japim llogari” (Heb. 4:13). Të gjitha veprimet e krijesave të Tij janë të njohura për të, madje edhe tradhëtimi e mëkati njerëzve, sepse është Ai që i ka paraparë dhe parathënë ato, si në rastin e tradhëtimit të Judës, e mohimit të trefishte që Pjetri i bëri Krishtit, e arrestimit, torturimit, kryqëzimit dhe ngjalljes së Tij prej të vdekurve. Profecia bazohet mbi faktin që Perëndia ka gjithë-njohjen: “Ja, gjërat e mëparshme kanë ndodhur, dhe tani po ju njoftoj gjëra të reja; unë jua bëj të njohura para se të mbijnë” (Isa. 42:9).

E gjitha kjo duhet të mbushë zëmrën e të Krishterit me lavdërim, pasi sipas Psalmit 139, jo vetëm Perëndia njeh gjithçka dhe përsosmërish, por edhe sepse Perëndia na njeh ne personalisht. “Sepse, edhe para se të jetë fjala mbi gojën time ti, o Zot, e di atë plotësisht. Ti më rrethon nga pas dhe përpara dhe vë dorën tënde mbi mua.” Për ata që i fiksojnë sytë, mendjet dhe zemrat në adhurimin privat dhe publik të Perëndisë, në kishë apo gjatë devocionit personal apo familjar, Perëndia thotë “Zoti i dëgjoi me vëmendje dhe një libër kujtimi u shkrua përpara tij për ata që kanë frikë nga Zoti dhe që e nderojnë emrin e tij” (Mal. 3:16). Ti o i Krishterë që i parashtron Perëndisë Atit dëshira e peticione që nuk guxon tua tregosh të tjerëve, ki sigurinë se ai të dëgjon çdo psherëtimë: “O Zot, çdo dëshirë që kam është para teje dhe psherëtimat e mia nuk të janë fshehur” (Psa. 38:9). Njohja e Perëndisë është ngushëllim për të Krishterin që dyshon në njohjen e vetvetes. Nëse ti o lexues, ndërsa kapesh pas Krishtit përmes besimit, dyshon në shpëtimin tënd kur shikon mëkatin në zemrën dhe jetën tënde, mos harro se Perëndia shikon farën e besimit dhe hirin e shpëtimit atje ku ti nuk e shikon dot, sepse është Ai që e ka vendosur dhe e ruan atë atje. Kur Abijahu, biri i Jeroboamit (që ishte mbreti më i lig i Israelit), u sëmur dhe vdiq, Perëndia tha se ai foshnje ishte i vetmi “tek i cili u gjet diçka e mirë dhe që i pëlqen Zotit, Perëndisë të Izraelit.” Perëndia pa hir në mes të një dinastie të ligjsh e ligësish.

Por mbi të gjitha Perëndia njohu nevojën tënde për një zëvendësues si në rastin e Abrahamit dhe Isakut. Ndërsa Abrahami ngriti dorën për të sakrifikuar birin e tij të vetëm Isakun në Malin Moria (Zan. 22), Perëndia e ndaloi. “Abrahami ngriti sytë dhe shikoi; dhe ja prapa tij një dash i zënë për brirësh në një kaçube. Kështu Abrahami shkoi, mori dashin e tij dhe e ofroi si sakrificë në vend të të birit.Dhe Abrahami e quajti këtë vend Jehovah Jireh” (Zan. 22:13-14). Jehovah Jireh do të thotë Jehova shikon dhe siguron. Dhe këtë bëri ai me nevojën tonë për një Shpëtimtar, për një zëvendësues, për një qengj të shenjtë që të vdesë në kryq për mëkatet tona dhe në vendin tonë. Në fakt, Jezus Krishti është Jehovah Jireh, Perëndia besnik i besëlidhjes që njohu nevojën tonë më thelbësorë dhe më të rëndësishme dhe siguroi gjithçka për të, vendosi veten e Tij në kryq për ne.

Prezenca e Perëndisë

Atributi i dytë që Davidi veçon në këtë psalm është edhe prezenca e pafundme dhe personale e Perëndisë.

7 Ku do të mund të shkoja larg Frymës sate, ose ku do të mund të ikja larg pranisë sate? 8 Në rast se ngjitem në qiell, ti je atje; në rast se shtrij shtratin tim në Sheol, ti je edhe aty. 9 Në rast se marr krahët e agimit dhe shkoj të banoj në skajin e detit, 10 edhe aty dora jote do të më udhëheqë dhe dora jote e djathtë do të më kapë. 11 Po të them: “Me siguri terri do të më fshehë”, madje edhe nata do të bëhet dritë rreth meje: 12 terri vetë nuk mund të të fshehë asgjë, madje nata shkëlqen si dita; terri dhe drita janë të barabarta për ty.

Perëndia është kudo. Teologët e njohin këtë atribut me termat pafundësia (imensiteti) dhe  gjithëprania (omniprezenca) e Perëndiaë. Pafundësia si koncept teologjik i referohet nuk kufozohet apo limitohet prej krijesës për sa i përket shtrirjes së prezencës së Tij. Gjithëprania i referohet marrëdhënies që Perëndia ka me tërë qenien e tij kundrejt krijesës. Perëndia është kudo prezent në gjithësi dhe këtë botë me tërë qënien e tij. Pra nuk duhet të kuptojmë se një pjesë qenies së Perëndisë është në kontinentin Afrikan, ndërsa një pjesë tjetër e Perëndisë është në kontinentin Evropian, dhe kështu në mënyrë “respektive” Perëndia është kudo. Jo, me këtë atribut duhet të kuptojmë se e tërë qenia e Perëndisë është kudo, e plotë në çdo cep të krijesës së Tij. Pra Perëndia është i plotë e i përsosur në qenien e tij si në Afrikë ashtu edhe në Evropë, ashtu edhe në skajet e gjithësisë në të njëjtën kohë. “A jam unë vetëm një Perëndi nga afër”, thotë Zoti, “apo dhe një Perëndi nga larg? A mundet dikush të fshihet në vende të fshehta në mënyrë që unë të mos e shoh?”, thotë Zoti. “A nuk e mbush unë qiellin dhe tokën?”, thotë Zoti,” (Jer. 23:23-24). “Po a është e vërtetë që Perëndia banon mbi tokë? Ja, qiejt dhe qiejt e qiejve nuk mund të të nxënë dhe aq më pak ky tempull që kam ndërtuar!” (1 Mbr. 8:27). “Kështu thotë Zoti tek Isa. 66:1: “Qielli është froni im dhe toka është mbështetësja e këmbëve të mia. Ku është, pra, shtëpia që mund të më ndërtoni dhe ku është vendi i çlodhjes sime?”

E megjithatë ky atribut i Perëndisë bëhet problematik për ne, pasi në vend që ne të rendim drejt Tij plot pendim e besim, ne rendim prej tij, dhe në budallallëkun e zemrave tona mendojmë se mund të shpëtojmë prej tij. Nga ana kronologjike, ky ishte veprimi i parë që njeriu beri pas rënies. Adami dhe Eva “dëgjuan zërin e Zotit Perëndi që shëtiste në kopsht në flladin e ditës; dhe burri e gruaja e tij u fshehën nga prania e Zotit Perëndi midis pemëve të kopshtit” (Zan. 3:8). Dhe njerëzimi vazhdon të përpiqet të rendë prej Perëndisë. Por “ku do të mund të shkoja larg Frymës sate, ose ku do të mund të ikja larg pranisë sate? 8 Në rast se ngjitem në qiell, ti je atje; në rast se shtrij shtratin tim në Sheol, ti je edhe aty” thotë Davidi.

Është interesante që Davidi përmend Sheolin. Sheoli në konceptim e teologjisë së Dhiatës së Vjetër është vendi i të vdekurve, varri. Por pas kësaj fjale fshihet lavdia e ungjillit, dhe në fakt mendoj se edhe vetë Davidi nuk e kuptonte thellësinë e kuptimit të këtyre vargjeve që ai po shkruante nën frymëzimin e Frymës së Shenjtë. Ne adhurojmë dhe i shërbejmë një Perëndie të cilit mund ti bëjmë pyetjen: Si është vdekja? Si është varri? Mund t’ia bëjmë këtë pyetje pasi Krishti ishte ai që e përjetoi vdekjen përpara nesh.  Dhe madje ai vetë e përjetoi varrin për tre ditë, përpara nesh. Ne adhurojmë një Perëndi të pavdekshëm e të padukshëm, të gjithëdijshëm e të kudogjendshëm, por që e njeh vdekjen personalisht. Kjo është arsyeja pse bashkimi jonë me Krishtin nuk prishet nga vdekja, dhe se trupat tonë thjesht prehen në varr apo “flenë” në Krisht. Pali thotë “tashmë, vëllezër, nuk duam që të jeni në mosdije për sa u përket atyre që flenë, që të mos trishtoheni si të tjerët që nuk kanë shpresë. Sepse, po të besojmë se Jezusi vdiq dhe u ringjall, besojmë gjithashtu që Perëndia do të sjellë me të, me anë të Jezusit, ata që kanë fjetur” (1 Sel. 4:14-15). Nuk ka asnjë vend ku ti o i Krishterë do të jesh pa praninë e Zotit tënd. Nuk ka asnjë vend ku ti o i Krishterë mund të shkosh, dhe ku Zoti yt nuk pret atje për ty.

Fuqia e Perëndisë

Atributi i Tretë që Davidi cilëson në këtë psalm të tij është edhe gjithëfuqishmëria e Perëndisë. Perëndia jo vetëm njeh të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen e gjithë krijesës së tij, dhe më personalisht tonën, por gjithashtu është Ai që në fakt kontrollon në mënyrë sovrane të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen tonë dhe të gjithçkaje tjetër. Davidi thotë:

Po, ti ke formuar të përbrendshmet e mia, ti më ke endur në barkun e nënës sime. 14 Unë do të të kremtoj, sepse jam krijuar në mënyrë të mrekulluar; veprat e tua janë të mrekullueshme, dhe unë e di shumë mirë këtë gjë. 15 Kockat e mia nuk ishin një e fshehtë për ty kur u formova në fshehtësi duke u endur në thellësitë e tokës. 16 Dhe sytë e tu panë masën pa trajtë të trupit tim, dhe në librin tënd ishin shkruar ditët që ishin caktuar për mua, megjithëse asnjë prej tyre nuk ekzistonte ende. 17 Oh, sa të çmuara janë për mua mendimet e tua, o Perëndi! Sa i madh është gjithë numri i tyre! 18 Po të doja t`i numëroja, do të ishin më të shumtë se rëra; kur zgjohem jam ende me ty.

 Në këto vargje ai flet për krijim e tij, një akt sovran e i mrekullueshëm i Perëndisë. Ai flet gjithashtu edhe për providencën e Perëndisë ne jetën e tij kur thotë “dhe në librin tënd ishin shkruar ditët që ishin caktuar për mua, megjithëse asnjë prej tyre nuk ekzistonte ende.” Perëndia është i Gjithëpushtetshmi, dhe kjo shihet në veprat e krijesës dhe providencës. Providenca e Perëndisë është qeverisja që ai i bën krijesës së tij materiale, imateriale dhe frymore. Ne nuk mund të kemi një konceptim të drejtë të Perëndisë, nëse nuk e shohim atë si të plotfuqishëm, ashtu si edhe të gjithë-ditur. Ai që nuk mund të bëjë atë që do dhe të kryejë gjithçka që dëshiron, nuk mund të jetë Perëndi. Ashtu si Perëndia ka një vullnet për të vendosur atë që e gjykon të mirë, ashtu ka dhe fuqinë për të zbatuar vullnetin e tij.

Fuqia e Perëndisë është aftësia dhe forca me anë të së cilës ai mund të përmbushë çfarëdo që dëshiron, çfarëdo që vendos urtësia e tij e pafund dhe çfarëdo që mund të vendosë pastërtia e pafund e vullnetit të tij…Ashtu si shenjtëria është bukuria e tërë atributeve të Perëndisë, po ashtu kjo është ajo që u jep jetë dhe veprim tërë përsosmërive të natyrës hyjnore. Sa të kota do të ishin këshillat hyjnore nëse fuqia nuk do të ndërhynte për t’i zbatuar ato. Pa fuqi, mëshira e Tij do të ishte thjesht një besim i brishtë, premtimet e tij një tingull i zbrazët dhe kërcënimet e tij nuk do të ishin veçse një dordolec. Fuqia e Perëndisë është si Vetja: e pafund, e përjetshme dhe e pakuptueshme, as nuk mund të kontrollohet, kufizohet e as të cënohet nga krijesa. Stivën Çarnok

“Sepse kush mund të krahasohet në qiell me Zotin? Dhe kush është i njëllojtë me Zotin midis bijve të të Fuqishmit?” (Ps. 89:6). “Tërë banorët e dheut përpara tij konsiderohen si asgjë; ai vepron si të dojë me ushtrinë e qiellit dhe me banorët e dheut. Askush nuk mund t’ia ndalë dorën ose t’i thotë: “Çfarë po bën?” (Dan. 4:35). Kjo u zbulua haptazi kur Perëndia u mishërua dhe banoi ndër njerëzit. Lebrozit i tha: “Po, unë dua, shërohu”. Dhe në atë çast u shërua nga lebra e tij” (Mat. 8:3). Atij që kishte katër ditë që dergjej në varr, i tha: “Llazar, dil” dhe i vdekuri doli. Era e stuhishme dhe dallgët e tërbuara u qetësuan vetëm nga një fjalë e tij. Një legjion demonësh nuk mund ta kundërshtonte urdhrin e tij autoritar. Artur Pink thotë këtë tre aplikime nga gjithëfuqia sovrane të Perëndisë. Se pari, ne duhet të kemi një ndrojtje të shëndetshme e Biblike ndaj Tij:

Të gjithë duhet të dridhen para një Perëndie të tillë! Të trajtosh paturpësisht atë që mund të na shtypë më lehtë sesa shtypim një flutur nate është vetëvrasje. Ta kundërshtosh haptazi atë që është veshur me plotfuqishmëri e që mund të na bëjë copa-copa ose mund të na hedhë në ferr, kur të dojë, është çmenduri e vërtetë. Është urtësi që t’i vëmë veshin urdhërimit të tij “Nënshtrohuni Birit, që të mos zemërohet dhe të mos vdisni rrugës, sepse zemërimi i tij mund të ndizet në një çast” (Ps. 2:12).

Së dyti ne duhet ta adhurojmë atë:

     Shpirtrat e ndriçuar ta adhurojnë një Perëndi të tillë! Përsosmëritë e mrekullueshme dhe të pafund të një Qenie të tillë kërkojnë një adhurim të zjarrtë. Nëse njerëzit e famshëm dhe me pushtet kërkojnë admirimin e botës, sa më shumë duhet të na mbushë fuqia e të Plotfuqishmit me nderim dhe mahnitje. “Kush barazohet me ty midis perëndive, o Zot? Kush barazohet me ty, i mrekullueshëm në shenjtëri, i madhërishëm në lëvdata, o çudibërës?” (Eksodi 15:11).

Së treti, ne duhet ta hedhim veten tonë trup dhe shpirt në krahët e tij përmes besimit:

     Shenjtorët duhet t’i besojnë një Perëndie të tillë! Ai është i denjë për një besim të patundur. Asgjë nuk është e vështirë për të. Nëse Perëndia do ta kishte të kufizuar fuqinë ne do të binim në dëshpërim, por kur shohim se është i veshur me plotfuqishmëri, asnjë lutje nuk është e vështirë që ai të përgjigjet, asnjë nevojë nuk është shumë e madhe që të mos ta plotësojë, asnjë pasion aq i fuqishëm që të mos frenohet prej tij; asnjë tundim aq i fuqishëm prej nga i cili të mos të të çlirojë e asnjë mjerim aq i madh prej nga i cili të të ngushëllojë. “Zoti është drita ime dhe shpëtimi im; nga kush do të kem frikë?” (Ps.27:1).

Prandaj “tani atij që, sipas fuqisë që vepron në ne, mund të bëjë jashtë mase më tepër nga sa kërkojmë ose mendojmë, atij i qoftë lavdia në kishën në Krishtin Jezus për të gjitha brezat, në jetë të jetëve. Amen” (Efes.3:20-21). AMEN.

Une Besoj Ne Perendine…(ii)

(Artikulli ne PDF)

Edhe pse disa prej cilësive të tij, Perëndia tashmë na i ka bërë të njohura përmes veprës së krijimit (Rom. 1:20), cilësi si “fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij,” njohja e Perëndisë përmes krijesës ngelet e kufizuar për shkak të natyrës së kufizuar të krijesës për të shpjeguar apo shpalosur saktë natyrën e Perëndisë; si dhe për shkak të mëkatit që prek mendjen e njeriut si instrumenti interpretues i tërë këtij informacioni. Si rrjedhim, për shkak të mëshirës dhe dashurisë së Tij të madhe ndaj njeriut, Perëndia këlon hendekun, vjen tek njeriu, dhe na është vetë-zbuluar përmes Fjalës dhe Birit (Heb. 1:1). Tek historia e çlirimit të Popullit të Perëndisë përmes ndërmjetësimit të Moisiut, lexojmë për një prej momenteve më të jashtëzakonshme të këtij vetë-zbulimi. Pasi ka urdhëruar Moisin që të shkojë si i dërguari i Perëndisë, Moisiu rrëfen pyetjen thelbësore që ka munduar njerëzimin prej shekujsh, “Si është Perëndia?”:

-Ja, kur të shkoj te bijtë e Izraelit dhe t’u them: “Perëndia i etërve tuaj më ka dërguar te ju.” – po të jetë se ata më thonë: “Cili është emri i tij?” – ç’përgjigje duhet t’u jap?

-Perëndia i tha Moisiut: “UNÉ JAM AI QÉ JAM.” Pastaj tha: “Do t’u thuash kështu bijve të Izraelit: UNÉ JAM-i më ka dërguar tek ju.” Perëndia i tha akoma Moisiut: “Do t’u thuash kështu bijve të Izraelit: Zoti, Perëndia i etërve tuaj, Perëndia i Abrahamit, Perëndia i Isakut dhe Perëndia i Jakobit më ka dërguar tek ju. Ky është emri im përjetë. Ky ka për të qenë gjithnjë emri im me të cilin do të kujtohem nga të gjitha breznitë.”

Termi që Perëndia përdori për të na u zbuluar ka katër shkronja YHVH –  יְהֹוָה. Ky është emri i Perëndisë së Besëlidhjes, emri që ai ka për vetveten, termi përmes së cilës Ai na zbulon se kush ky Perëndi është në thelb. Dukë na thënë se emri i Tij është Jehovah (transliterimi në Shqip) – “UNÉ JAM AI QÉ JAM,” ai na ka zbuluar një numër cilësish, apo siç njihen teknikisht nga teologët dhe studiuesit e Biblës, një numër atributesh.

Vetë-Ekzistues dhe i Vetë-Mjaftueshwm

Së pari, Ai është Vetë-Ekzistues dhe i Vetë-Mjaftueshëm. Ndryshe nga njeriu, Ai nuk është i krijuar nga asgjë. Ai ekziston nga domosdoshmëria e qënies së Tij. Ai nuk ka fillim, dhe as nuk është shkaktuar nga ndonjë gjë jashtë Tij. Perëndia është në dhe nga vetja e Tij. Tomas Akuinas tha, “Ai është Shkaku i Parë, vetë i pashkaktuar nga asgjë.” Ai është יְהֹוָה – Jehovah, “Ai që Gjithmonë është.” Kjo do të thotë që Ai është jovetëm e vetmja qenie e pavarur nga gjithçka tjetër jashtë Tij, por Ai është gjithashtu i pavarur edhe në të tëra veprimet, virtytet, planet e qëllimet, dhe madje Ai bën që e tëra krijesa të varet prej tij plotësisht. Pali tha “Perëndia që bëri botën dhe të gjitha gjërat që janë në të, duke qenë Zot i qiellit dhe i tokës, nuk banon në tempuj të bërë nga duart e njeriut, dhe as shërbehet nga duart e njerëzve, sikur të kishte nevojë për ndonjë gjë, sepse ai u jep të gjithëve jetë, hukatje dhe çdo gjë” (Vep. 17:24-25).

Jehovah është Emri i Tij i Besëlidhjes. Ai është një Perëndi që i qënbdron besnik Besëlidhjes që Ai bëri me popullin e Tij. Dhe fakti që Ai është Vetë-Ekzistues dhe i Vetë-Mjaftueshëm, besëlidhja që Ai bën me të zgjedhurit e Tij qëndron përjetë pasi Ai vetë është garanti i saj, dhe Ai që e konsumon plotësisht këtë Besëlidhje për ne. Prandaj, edhe “kur Perëndia i dha premtimin Abrahamit, duke qenë se s’kishte ndonjë më të madh që të përbetohej, bëri be me veten e tij,” (Heb. 6:13).

Jesuzi tha “Sepse, sikurse Ati ka jetë në vetvete, kështu ia ka dhënë dhe Birit të ketë jetë në vetvete,” (Gjo. 5:26). Ati është Ai që është nga vetja e Tij. Sepse Ai është Vetë-Ekzistues dhe i Vetë-Mjaftueshëm, vetëm Ai është dhënësi i jetës. “Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër; jashtë meje nuk ka Perëndi. Të kam rrethuar, ndonëse ti nuk më njihje, me qëllim që nga lindja në perëndim të pranohet që nuk ka asnjë Perëndi përveç meje. Unë jam Zoti dhe nuk ka asnjë tjetër. Unë formoj dritën dhe krijoj terrin, sjell mirëqënien dhe krijoj fatkeqësinë. Unë, Zoti, i bëj të gjitha këto gjëra” (Isa. 45:5-7). “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë!” (Rom 11:36).

“Unë jam Jehovah, ky është emri im; nuk do t’i jap lavdinë time asnjë tjetri, as lavdërimet e mia shëmbëlltyrave të gdhendura,” deklaron Ai xhelozine e Tij për lavdinë e Tij (Isa. 42:4). Dhe sepse Ai është Jehovah, Ai është gjithashtu edhe Shpëtimtari ynë (Isa. 43:11).

Kjo është arsyeja përse Farisenjtë u skandalizuan aq shumë nga retorika e Krishtit dhe donin ta vrisnin me gurë.  Sepse “Jezusi u tha atyre: Në të vërtetë, në të vërtetë unë po ju them: para se të kishte lindur Abrahami, UNë JAM,” (Gjoni 8:58). Krishti u deklaroi, Unë Jam Ai që Jam – Jehovah. Krishti u deklaroi se Ai ishte vetë Perëndia që u ishte zbuluar atyre në forma të ndryshme në Dhiatën e Vjetër, dhe se ishte mishëruar për t’iu zbuluar më mirë dhe më afër. “Tek ai banon trupërisht gjithë plotësia e Hyjnisë,” (Kol. 2:9).

I Përjetshëm dhe i Pafund

Sepse Ai është Jehovah – Unë Jam Ai Që Jam, Perëndia është gjithashtu i pakufuzuar edhe në marrëdhënie me kohën dhe hapësirën. Në marrëdhëni me kohën ai është i perjetshëm, ndërsa në marrëdhënie me hapësirën Ai është i pafund. Në fakt Perëndia jo vetëm mbush tërë kohën dhe hapësirën, Ai shtrihet përtej tyre dhe nuk kufizohet prej tyre. Në fakt, është Ai që ka krijuar kohën dhe hapësirën kur krijoi gjithësinë, dhe si i tillë Ai na vjen përtej tyre dhe shtrihet përtej tyre. “Përjetësia është ai atribut i Perëndisë me anë të së cilës Ai mgrihet mbi tërë kufinjtë kohorë dhe mbart të tërë ekzistencën e Tij në një të tashme të pandashme.” Prandaj edhe Pjetri thotë se “për Zotin një ditë është si një mijë vjet, dhe një mijë vjet si një ditë,” (2 Pjet. 3:8). Kjo është se si Perëndia e përjeton ekzistencën e tij. “Sepse një mijë vjet në sytë e tu janë si dita e djeshme që ka kaluar, ose sikur të gdhish një natë,” (Psa. 90:4). “Nga përjettësia në përjetësi, Ti je Perëndi,” (Psa. 90:2). Në Hebraisht fjala përjetësi përkthehet olam. Dhe kështu Ai na zbulohet tek Zan. 21:33 dhe Isa. 40:28 si El-olam, Perëndia i Përjetësisë. “Nuk e di ti, vallë, nuk e ke dëgjuar? Perëndia i përjetësisë, Zoti, krijuesi i kufijve të tokës, nuk mundohet dhe nuk lodhet, zgjuarësia e tij është e panjohshme.”

Po kështu, sepse Ai është Perëndia i Perjetësisë, edhe jeta që Ai na jep përmes Birit të Tij është e përjetëshme. “Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme…Kush beson në Birin ka jetë të përjetshme, kurse kush nuk i bindet Birit nuk do të shohë jetë, por zemërimi i Perëndisë qëndron mbi të” (Gjoni 3:16, 36).

I Pandryshueshëm

Sepse Ai është Jehovah – Unë Jam Ai Që Jam, Perëndia është edhe i pandryshueshëm. Kjo është një nga atributet e Krijuesit që e dallon atë nga krijesat e tij. Perëndia është përjetësisht i njëjtë: nuk pëson asnjë ndryshim në qenien, atributet, ose vendimet e tij. Prandaj Perëndia krahasohet me një shkëmb (Ligji i Përtërirë 32:4, etj), që nuk lëviz fare kur dallgët e detit janë në valëzim të vazhdueshëm. Megjithëse të gjitha krijesat i nënshtrohen ndryshimit, Perëndia është i pandryshueshëm. Meqenëse Perëndia nuk ka fillim dhe fund, ai nuk e njeh ndryshimin. Ai është përjetësisht “Ati i dritave, pranë së cilit nuk ka ndërrim dhe as hije ndryshimi” (Jakobi 1:17). Por si është Perëndia i pandryshueshëm? Pastori dhe teologu i njhour Baptist, Artur Pink veçon këto aspekte:

Së pari, Perëndia është i pandryshueshëm në esencën e tij. Nuk ka patur asnjë kohë kur ai nuk ka ekzistuar dhe as nuk do të ketë ndonjë kohë në të ardhmen kur ai nuk do të ekzistojë më. Perëndia as nuk ka evoluar, nuk është rritur e as nuk është përmirësuar. Ai është sot, ashtu si ka qenë gjithnjë dhe përjetësisht do të jetë. Pohimi i tij i qartë është: “Unë jam Zoti, nuk ndryshoj” (Malakia 3:6). Ai nuk mund të ndryshojë e të bëhet më i mirë, sepse është tashmë i përsosur dhe duke qenë i përsosur, nuk mund të bëhet më i keq. Ai është përjetësisht i njëjtë. Vetëm Ai mund të thotë “UNЁ JAM AI QЁ JAM” (Eksodi 3:14). Ai nuk ndikohet aspak nga kalimi i kohës. Nuk ka asnjë rrudhë në ballin e përjetësisë. Prandaj fuqia e tij nuk mund të pakësohet e as lavdia e tij nuk mund të zbehet kurrë.

Së dyti, Perëndia është i pandryshueshëm në atributet e tij. Cilado të kenë qenë atributet e Perëndisë para se të krijohej universi, ato janë pikërisht ashtu si janë tani dhe ashtu do të mbeten përjetë. Kështu duhet të jetë sepse Perëndia është vetë atributet e Tij. Fuqia e Tij është e pacënueshme, urtësia e tij e papakësueshme dhe shenjtëria e tij e panjollë. Atributet e Perëndisë nuk mund të ndryshojnë më, ashtu si Hyjnia e tij mund të mos vazhdojë të ekzistojë. Vërtetësia e tij është e pandryshueshme, sepse Fjala e tij është e përjetshme: “Gjithnjë, o Zot, fjala jote është e qëndrueshme në qiejtë” (Ps. 119:89). Dashuria e Tij është e përjetshme: “të kam dashur me një dashuri të përjetshme” (Jeremia 31:3), dhe “duke i dashur të vetët që ishin në botë, i deshi deri në fund” (Gjoni 13:1). Mëshira e tij nuk mbaron, sepse është e “përjetshme” (Ps. 100:5).

Së treti, Perëndia është i pandryshueshëm në vullnetin e tij. Por si shpjegohen vargje si “Dhe Zoti u pendua që kishte krijuar njeriun mbi tokë dhe u brengos për këtë në zemër të vet” (Zan. 6:6). Së pari Bibla nuk ka kontradikta. “Perëndia nuk është një njeri, që mund të gënjejë, as edhe bir njeriu që mund të pendohet” (Num. 23:19). Tek 1 Samuel 15: 29 lexojmë se “…lavdia e Izraelit nuk do të gënjejë, dhe nuk do të pendohet, sepse ai nuk është njeri që pendohet”. Kur flet për veten, Perëndia e përshtat gjuhën e tij ndaj aftësive tona të kufizuara, Ai përdor antropomorfizma. Ai e përshkruan veten të veshur me gjymtyrë truporë, me sy, veshë, duar, etj. Kështu, kur ai vendos për një ndryshim në marrëdhëniet e tij me njërëzit, ai përshkruan sjelljen e tij si “pendim”.

Po, Perëndia është i pandryshueshëm në këshillën e tij. “sepse dhuntitë dhe thirrja e Perëndisë janë të pakthyeshme” (Rom. 11:29). Dy gjëra bëjnë që një njeri të ndërrojë mendje dhe të ndryshojë planet, mungesa e njohurisë për t’i parashikuar gjërat, ose mungesa e pushtetit për t’i zbatuar ato. Por Perëndia është si i gjithdijshëm, ashtu edhe i plotfuqishëm, ai nuk ka pse t’i rishikojë dekretet e tij dhe as të pendohet apo ndryshjë planin e Tij. “Plani i Zotit mbetet përjetë dhe qëllimet e zemrës së tij për çdo brez” (Ps. 33:11). Prandaj lexojmë për “palëkundshmërinë e vendimit të tij” (Heb. 6:17).

Tre aplikime apo inkurajime mund të veçojmë nga pandryshueshmëria e Perëndisë. Së pari, pandryshueshmëria e Perëndisë është një e vërtetë mjaft ngushëlluese. Sado i paqëndrueshëm mund të jem unë e sado të ndryshueshëm të rezultojnë njerëzit që na rrethojnë, Perëndia nuk ndryshon. Ndryshe si mund ti besohej Atij. Por, lavdi i qoftë emrit të tij të lavdishëm,Jehovah-Ai është gjithnjë i njëjtë. Qëllimi i tij është i fiksuar, vullneti i tij i qëndrueshëm dhe fjala e tij është e sigurtë. Ne kemi një shkëmb ku mund të vendosim këmbët, ndërsa rrëketë e vrullshme marrin me vete gjithçka që na rrethon. “Edhe sikur malet të zhvendoseshin dhe kodrat të luanin nga vendi, dashuria ime nuk do të largohet prej teje as besëlidhja e paqes nuk do të hiqet, thotë Zoti, që ka dhëmbshuri për ty” (Isa. 54:10).

Së dyti, në këtë atribut gjejmë inkurajim për lutje. Çfarë sigurie do të kishim po t’i luteshim një perëndie tekanjoz? Kush do t’i paraqiste peticionin e tij një princi tokësor që do të ishte aq i ndryshueshëm, sa një ditë do ta plotësonte peticionin, kurse një ditë tjetër do ta refuzonte? Po ç’dobi ka lutja drejtuar dikujt që e ka tashmë vullnetin e tij të fiksuar? Kjo është çfarë Perëndia kërkon, kjo është çfarë ne bëjmë. Perëndia na i ka premtuar bekimet e Tij, por me kusht që ne ti kërkojmë ato në lutje. “Nëse kërkojmë diçka sipas vullnetit të tij, ai na e plotëson” (1 Gjoni 5:14) dhe ai ka dëshiruar gjithçka të mirë për fëmijët e tij.

Së treti, në këtë atribut dhejmë edhe paralajmërimë për ata që i rebelohen Perëndisë. Ata që e sfidojnë Atë, që shkelin ligjet e tij, që nuk u interesohen lavdia e Tij, e që jetojnë sikur të mos ekzistonte Perëndia, nuk duhet të shpresojnë se kur t’i thërrasin atij për mëshirë, ditën e fundit, se ai do të ndryshojë vullnetin e tij, do të tërheqë fjalën e vet dhe do të anullojë kërcënimet e tij të tmerrshme. Ai ka shpallur: “Prandaj edhe unë do të veproj me tërbim; syri im nuk do të ketë asnjë dhembshuri dhe nuk do të kem mëshirë fare. Edhe sikur të çojnë britma të larta veshëve të mi, unë nuk do t’i dëgjoj” (Ezekiel 8:18). Perëndia nuk mund ta mohojë veten, duke kënaqur lakmitë e tyre. Perëndia është i shenjtë, e nuk mund të ndryshojë kurrë në shenjtërinë e tij. Prandaj, Perëndia e urren përjetësisht mëkatin. Kjo tregon qartë përjetësinë e ndëshkimit për të gjithë ata që vdesin në mëkatet e tyre.

Atributet dhe Ungjilli

E gjitha kjo na sjell tek Ungjilli dhe ftesa që Perëndia bën përmes saj. Sepse Perëndia është i pandryshueshëm në shenjtërinë e Tij, ai nuk mund ta kthejë kokën nga ana tjetër ndaj mëkatit tonë. Kur Jehova kaloi para Moisiut në malin Sinai, thirri “Zoti, Perëndia i përjetshëm, i mëshirshëm dhe i dhembshur, i ngadalshëm në zemërim, i pasur në mirësi dhe në besnikëri, që përdor mëshirën për mijëra njerëz, që fal padrejtësinë, shkeljet dhe mëkatin por nuk e lë të pandëshkuar fajtorin,” (Eks. 34:6-7). Si është e mundur që nga njëra anë ai është i shjenjtë dhe nga ana tjetër Ai është Shpëtimtari? “Jehovah është i ngadalshëm në zemërim dhe pushtetmadh, por nuk e lë pa e ndëshkuar aspak të ligun” (Nahum 1:3). Si është e mundur që tek Jehovah “…mirësia dhe e vërteta u takuan; drejtësia dhe paqja janë puthur njera me tjetrën” (Psa. 85:10)? Drejtësi dhe paqja?

Jehovah mori mbi veten e tij natyrën tonë, u bë njeri. Si i tillë, Krishti jetoi përmes besimit dhe fuqisë së Frymës, dhe vdiq në Kryq në vëndin tonë. Ndërsa nga njëra anë, Ati na dënonte në Birin ne dhe mëkatin tonë, duke përmbushur kështu kërkesën e shenjtërisë së Tij, drejtësinë dhe dënimin e mëkatarit, po më kryq Perëndia absorvoi mbi veten e Tij dënimin që na takonte ne. Dhe kështu, “tani, pra, nuk ka asnjë dënim për ata që janë në Krishtin Jezu” (Rom. 8:1). “Sepse ai bëri të jetë mëkat për ne ai që nuk njihte mëkat, që ne të bëhemi drejtësia e Perëndisë në të,” (2 Kor. 5:21). Drejtësia e Shenjtërisë së Perëndisë u përmbush mbi trupin e Krishtit, dhe kështu ne mund të kemi paqe me Perëndinë përmes Tij. “drejtësia dhe paqja janë puthur njera me tjetrën” në trupin e Krishtit, Perëndisë-Njeri. Prandaj dhe ftesa e Ungjillit për ne është kjo: “Kush ta ketë thirrur emrin e Zotit, do të shpëtohet” (Vep. 2:21). “Kthehuni nga unë dhe do të shpëtoni, ju mbarë skaje të tokës. Sepse unë jam Perëndia dhe nuk ka asnjë tjetër. Jam betuar në veten time, nga goja ime ka dalë një fjalë drejtësie dhe nuk do ta tërheq; çdo gju do të përkulet para meje dhe çdo gjuhë do të betohet për mua.” (Isa. 45:22-23). Krishti premtoi “ai që beson dhe është pagëzuar, do të jetë i shpëtuar; por ai që nuk ka besuar, do të jetë i dënuar” (Marku 16:16). “Sepse Perëndia nuk e dërgoi Birin e vet në botë që ta dënojë botën, por që bota të shpëtohet prej tij” (Gjo. 3:17). “Beso në Zotin Jezu Krisht dhe do të shpëtohesh ti dhe shtëpia jote” (Vep. 16:31). “Po të rrëfesh me gojën tënde Zotin Jezus, dhe po të besosh në zemrën tënde se Perëndia e ngjalli prej së vdekurish, do të shpëtohesh. Sepse me zemër, njeriu beson në drejtësi dhe me gojë bëhet rrëfim për shpëtim,” sepse Shkrimi thotë “Kushdo që beson në të, nuk do të turpërohet…kushdo që do ta thërrasë emrin e Zotit do të shpëtohet” (Rom. 10:9-13).

Unë Besoj në Perëndinë…(i)

(Artikulli ne PDF)

Çfarë duhet të kuptojmë kur, së bashku me Kishën e të gjithë kohërave, deklarojmë “Unë besoj në Perëndinë…”? A mos është kjo thjesht një aleancë që ne deklarojmë me Judenjtë, Muslimanët, Hinduistët apo teistë të tjerë si ne, kundra ateistëve të kësaj bote? Apo mos ndoshta po deklarojmë se besojmë në dicka më shumë se sa kaq? Sigurisht që është kjo e fundit. Përmes Kredos ne rrëfejmë besimin tonë në Perëndinë e Biblës, në Perëndinë Triune të kësaj Kredoje në përputhje me doktrinën e Krishtit dhe Apostujve. Ne në fakt rrëfejmë besimin tonë në Perëndinë Krijues dhe Shpëtues të kësaj bote, që na u bë i njohur përmes Birit dhe Frymës, dhe që emrin i tij është At, Bir dhe Frymë e Shenjtë. Nëse nuk është ky Perëndia që ne rrëfejmë, atëherë po recitojmë kredon e gabuar. Nëse nuk është ky Perëndia që ne besojmë, atëherë ne thjesht kemi deklaruar se i besojmë një lloj idhulli, aspak ndryshe nga paganët e kësaj bote.

Perëndia dhe Idhujtaria

Një është Perëndia,” është një nga deklaratat më të vërteta dhe në të njëjtën kohë më ngatërruese që gjendet në gojën e shqiptarit që pretendon se nuk është ateist dhe se beson në Perëndi. Po, është e vërtetë që ka vetëm një Perëndi në këtë botë. Por dy janë problemet që përmban kjo deklaratë. Së pari, kjo buron nga doktrina anti-trinitariane e Islamit. Islami gabimisht mendon se të Krishterët besojnë në tre Perëndi, pra se jemi triteistë, dhe si rrjedhim e deklaron veten monoteiste duke thënë se Perëndia është një. Në fakt Krishterimi i të gjitha kohërave dhe ngjyrimeve ka qenë dhe do të mbetet gjithashtu monoteistë. Ne besojmë në një Perëndi në tre persona, dhe jo në tre Perëndi. Për më gjatë, doktrinën e Trinisë do ta shqyrtojmë në detaj në kapitullin e radhës.

Së dyti, edhe pse ka vetëm një Perëndi të vërtetë, ajo çfarë njerëzit kanë në mendje, mund të mos jetë Perëndia i vërtetë, por një karikaturë e tij, pra një idhull. Urdhëresat “Nuk do të kesh perëndi të tjerë para meje. Nuk do të bësh skulpturë ose shëmbëlltyrë të asnjë gjëje që ndodhet aty në qiejt ose këtu poshtë në tokë ose në ujërat nën tokë” (Eks. 20:3-4), nuk ndalojnë vetëm ateizmin por edhe idhujtarinë. Në fakt është idhujtari që të kesh ide, përkufizime apo doktrina të gabuara mbi Perëndinë. Është idhujtari të kesh “keqinterpretime, opinione të gabuara, dhe mendime të liga apo thjesht të padenja” për Perëndinë.[1]

Për shembull, civilizimi antik Greko-Roman kishte bërë pikërisht këtë gjë. Ata të gjithë besonin në ekzistencën e të mbinatyrshmes. Aristoteli madje, në mënyrë të saktë e përkufizoi atë me frazën “ὃ οὐ κινούμενον κινεῖ,”-i Palëvizshmi që Lëviz Gjithçka.[2] Ata gjithashtu besonin se njeriu ishte i krijuar në një farë mënyre i ngjashëm me Perëndinë. Problemi i tyre ishte se formuluan një ide mbi Perëndinë duke u nisur nga imazhi i njeriut. Pali i referohet kësaj kur shkruan:

Ajo që mund të njihet prej Perëndisë është bërë e dukshme në ta, sepse Perëndia ua ka shfaqur atyre. Në fakt cilësitë e tij të padukshme, fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij, duke qenë të dukshme nëpërmjet veprave të tij që nga krijimi i botës, shihen qartë, me qëllim që ata të jenë të pafalshëm. Sepse, megjithëse e njohën Perëndinë, nuk e përlëvduan as e falënderuan si Perëndi, përkundrazi u bënë të pamend në arsyetimet e tyre dhe zemra e tyre pa gjykim u errësua. Duke e deklaruar veten të urtë, u bënë të marrë, dhe e shndërruan lavdinë e Perëndisë së pakalbshëm në një shëmbëllim të ngjashëm me atë të një njeriu të kalbshëm, të shpendëve, të kafshëve katërkëmbëshe dhe të rrëshqanorëve, (Rom. 1:19-23).

Pra Pali thotë se ata që i besonin Perëndisë në kohën e tij, e kishin përkufizuar Krijuesin në shëmbëllimin e krijesës, veçanërisht të frymorëve, në vend që ta ngrinin përkufizimin e tyre mbi Zbulesën e vetë Perëndisë për vetveten. Pra, thirrja jonë është që të mos jemi inoçentë dhe të mos biem në idhujtari ndërsa besojmë në Perëndi dhe e rrëfejmë atë përmes Kredos së Apostujve. Sipas Perëndisë, nuk është e mjaftueshme për ne që të kemi një besim të sinqertë kundrejt tij, por edhe një besim të saktë, pasi është e mundur që një person ta ketë sinqerisht…dhe…gabim besimin e tij mbi Perëndinë. “Njihu, pra, me Perëndinë dhe do të kesh siguri; kështu do të kesh mirëqenie,” (Jobi 22:21) ishte këshilla e mençur që Elifazi i dha Jobit në dëshpërimin e tij. “Kështu thotë Zoti: “I dituri të mos lavdërohet me diturinë e tij, njeriu i fortë të mos lavdërohet me forcën e tij, i pasuri të mos lavdërohet me pasurinë e tij. Por kush lavdërohet të lavdërohet me këtë: të ketë gjykim dhe të më njohë mua, që jam Zoti, që bëj mirësinë, ushtroj të drejtën dhe drejtësinë mbi tokë; sepse kënaqem me këto gjëra”, thotë Zoti,” (Jer. 9:23-24). Pra, njohja e Perëndisë-teologjia-është thellësisht praktike. Në fatkeqësi, vuajtje a varfëri…njih Perëndinë. Në pasuri, dituri e pushtet…njih Perëndinë. Si në të mirë ashtu edhe në të keqe njih personin, cilësitë dhe rrugët e Perëndisë. Kjo është pra thirrja jonë. Por le të ti afrohemi kuptimit të drejtë të Personit dhe Veprës së Perëndisë.

Perëndia është Frymë

Përkufizimin më të shkurtër të Perëndisë na e jep vetë Krishti e gjendet tek Gjoni 4:24, “Perëndia është Frymë, dhe ata që e adhurojnë duhet t`a adhurojnë në frymë dhe në të vërtetën.” Perëndia është frymë. Në fakt vargu duhet përkthyer ‘Perëndia është një frymë’ edhe për arsye gramatikore të tekstit në origjinal, por edhe pasi Ai nuk është i vetmi frymë. Bibla thotë se engjëjt janë “frymëra shërbenjës, që dërgohen për të shërbyer për të mirën e atyre që kanë për të trashëguar shpëtimin” (Heb. 1:14). Nëse themi se Perëndia është frymë, atëherë nuk do të dallonim ndërmjet Perëndisë dhe qënieve të tjera që janë gjithashtu frymëra si engjëjt, dhe do të binim kështu në gabimin e panteistëve, pra në idhujtari. Panteizmi është besimi se çdo frymë është një manifestim apo pjesë e vetë Perëndisë. Perëndia dhe krijesat e tij frymërore janë një. Por kur ne themi se Perëndia është një frymë, ne e deklarojmë Atë të ndryshëm nga qeniet e tjera. Krijuesi është i dallueshëm, i ndryshëm e i veçantë nga krijesa e Tij.

Kur themi se Perëndia është një frymë, ne mohojmë se Perëndia përbëhet nga ndonjë substancë materiale. Perëndia nuk ka një trup njerëzor. Perëndia është i padukshëm. “Askush s`e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t`Et, është ai që e ka bërë të njohur” (Gjo. 1:18; shiko edhe 1 Gjo. 4:12). Prandaj dhe është mëkat kundër urdhëresës së dytë bërja e ndonjë paraqitje vizuale të Perëndisë përmes imazheve apo statujave (Eks. 20:4). Prandaj dhe profeti Isaia, që në fakt pat parë lavdinë e Perëndisë, bën pyetjen retorike “Kujt dëshironi t`i përngjajë Perëndia dhe çfarë figure do t`i vinit përballë?” (Isa. 40:18). Me kë doni që ta ngjasoni në idhujtarinë tuaj, është pyetja që Perëndia i dërgon popullit të Tij idhujtar. Kur Krishti tha se “Perëndia është një frymë,” ai na instruktoi se si është Ati-hyjnor, i pakufizuar e i pa kushtëzuar nga realiteti fizik. Ky ishte predikimi Apostolik i Palit në Areopag: “Perëndia që bëri botën dhe të gjitha gjërat që janë në të, duke qenë Zot i qiellit dhe i tokës, nuk banon në tempuj të bërë nga duart e njeriut, dhe as shërbehet nga duart e njerëzve, sikur të kishte nevojë për ndonjë gjë, sepse ai u jep të gjithëve jetë, hukatje dhe çdo gjë” (Vep. 17:24-25). Njerëzit përcaktohet nga hapësira dhe koha, sepse jetojmë brenda kësaj kornize fizike dhe kohore. Ne na përkufizon vendndodhja jonë. Ne gjendemi gjithnjë vetëm në një vend të caktuar në një kohë të caktuar. Ndryshe nga ne, Perëndia është kudo në çdo kohë. Sepse njeriu është trup dhe frymë, fryma jonë është gjithnjë aty ku është edhe trupi, për aq kohë sa jemi gjallë. Perëndia nga ana tjetër nuk mund të lokalizohet në këtë mënyrë. Kur themi se ai është frymë, ne kemi thënë edhe se Ai është jo vetëm i padukshëm e i paprekshëm, por edhe se pse ai mbush tërë gjithësinë, Ai nuk mund të përmbahet prej saj. Përkundrazi, tërë gjithësia përmbahet në të dhe varet prej tij.

Por nëse Perëndia është një frymë, përse bibla shpesh herë flet për të sikur të kishte gjymtyrë? Kështu për shembull lexojmë për “Krahun e Zotit” (Jozueu 4:24), “sytë e Zotit” (1 Mbre. 15:5), etj. Po kështu lexojmë madje që Moisiu dhe drejtuesit e Izraelit me të “panë Perëndinë e Izraelit. Nën këmbët e tij ishte si një dysheme e punuar me safir, e qartë si qielli vetë. Por ai nuk e shtriu dorën kundër krerëve të bijve të Izraelit” (Eks. 24:10). Këto quhen antropomorfizma apo personifikim. Bibla shpesh herë shpreh në terma njerëzore veprime apo aspekte të Perëndisë që nuk ka se si të përshkruhen ndryshe dhe të kuptohen nga njeriu. Gjithashtu në Bibël ne gjejmë edhe ato që njihen si epifani. Manifestime të engjëjve në forma njerëzore, ashtu siç bëri edhe vetë Krishti gjatë periudhës së Dhiatës së Vjetër. Ishte Krishti ai me të cilin Jakobi bëri mundje tek Zan. 12:24. Ishte Krishti ai që iu shfaq shpatëzhveshur, në një epifani, Jozuesut, si Kreu i Ushtrisë së Zotit (Joz. 4:13-14). Ishte Krishti personi i katërt që qëndronte brenda në furrnaltë me Danielin dhe miqtë e tij (Dan. 3:25). Të gjitha këto sigurisht që ishin prelude të manifestimit të tij të ardhshëm, në një mishërim të vërtetë si Jezusi nga Nazareti, biri i Maries, Mesia, Biri i Perëndisë i mishërizuar. Prandaj Gjoni shkroi “Askush s`e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t`Et, është ai që e ka bërë të njohur” (Gjo. 1:18), dhe Krishti tha askush “s`e ka parë ndonjëherë Atin, përveç atij që është nga Perëndia; ky e ka parë Atin. Në të vërtetë, në të vërtetë po ju them: Kush beson në mua ka jetë të përjetshme” (Gjo. 6:46-47). Ne mund ta njohim Perëndinë vetëm përmes Krishtit. Vetëm ai është “rruga, e vërteta, dhe jeta,” (Gjo. 14:6).  Për shkak të kësaj deklarate Filipi tha “Zot, na e trego Atin, dhe na mjafton.” Krishti iu përgjigj: “Ka kaq kohë që unë jam me ju dhe ti nuk më ke njohur akoma, o Filip? Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjo. 14:9). Çdo përpjekje për të njohur Perëndinë jashtë Krishtit është spekulim dhe përfundon gjithmonë dhe vetëm në idhujtari.

Perëndia është Personal

Fakti që Perëndia është një frymë do të thotë që Perëndia është personal. Fryma është një qenie morale, intelektuale dhe me vullnetin për të marrë vendime. Kur ne i atribuojmë një personalitet Perëndisë, ne deklarojmë se ai është një qenie i aftë për mendim, ndjenjë dhe vetëvendosje. Mund të duket e pakuptimtë për lexuesin e Krishterë insistimi në këtë pikë, por është e domosdoshme. Sot, shumë filozofë e teologë preferojnë që ta përshkruajnë Perëndinë si një “forcë” e pandërgjegjshme krijuese e gjithësisë, apo thjesht si një qenie jo-personale, pa dimensionin mendor, emocional dhe volitional. Por Bibla na e përshkruan Perëndinë të ketë tërë aspektet e spektrin e të qenit personal. Perëndia është një qenie racionale, morale, emocionale. Bibla na e përshkruan atë me personalitet, me të cilin bashkëbisedohet, që inicion i pari marrëdhënie apo besëlidhje me njeriun, që reagon ndaj zgjedhjeve morale të njeriut, që bëhet pjesë e përjetimeve të racës njerëzore, që i mbështet e mbart ata gjatë vështirësive të tyre, dhe që ua mbush zemrën me hir, gëzim e fitore. Aq më tepër, që zbulesa me a lartë e Perëndisë është ajo përmes mishërizimit të Personit të Dytë të Trinisë si Jezusi i Nazaretit. Kush më ka parë mua, ka parë Atin” (Gjo. 14:9).

Perëndia është i Përsosur

Perëndia është një frymë e pastër e përsosmërive të pafundme. Përsosmëritë për të cilat flasim janë ato cilësi apo karakteristika të Perëndisë që janë jo vetëm të pafundme e të përjetshme por edhe plotësisht të përsosura. Në këngën e tij, Moisiu me rastin e kalimit të Detit të Kuq tha “Kush barazohet me ty midis perëndive, o Zot? Kush barazohet me ty, i mrekullueshëm në shenjtëri, i madhërishëm në lëvdata, o çudibërës?” (Eks. 15:11). Perëndia është i pafundmë. Solomoni tha në dedikimin e Tempullit “Po a është e vërtetë që Perëndia banon mbi tokë? Ja, qiejt dhe qiejt e qiejve nuk mund të nxënë dhe aq më pak ky tempull që kam ndërtuar!” (1 Mbr. 8:27). “Shpallni lavdinë e tij midis kombeve dhe mrekullitë e tij midis tërë popujve. Sepse Zoti është i madh dhe i denjë për lëvdimin më të lartë; nga ai duhet të kemi frikë përmbi gjithë perënditë e tjera. Sepse gjithë perënditë e kombeve janë idhuj, por Zoti ka bërë qiejt. Shkëlqimi dhe madhështia janë para tij, forca dhe bukuria janë në shenjtëroren e tij,” (Psa. 96:3-6). “A mundet dikush të fshihet në vende të fshehta në mënyrë që unë të mos e shoh?”, thotë Zoti. “A nuk e mbush unë qiellin dhe tokën?”, thotë Zoti” (Jer. 23:24).

[1] Katekizmi i Zgjeruar i Uestminsterit, 105.

[2] Aristotle, Metafizika, XII, 1072a.

Unë Besoj (II)…

(Artikulli ne PDF)

Besimi i vërtetë nuk është vetëm një njohuri e sigurt, me të cilën unë e mbaj si të vërtetë gjithçka që Perëndia na ka zbuluar neve në fjalën e Tij, por gjithashtu një siguri e patundur për të cilën Shpirti i Shenjtë punon në zemrën time me anë të Ungjillit, që jo vetëm tek të tjerët, por edhe tek unë gjithashtu, është dhënë lirisht nga Perëndia, thjesht nga hiri, vetëm për hatër të meritave të Krishtit, faljen e mëkateve, drejtësinë dhe shpëtimin e përjetshëm. Katekizmi i Heidelbergut

5 Arsye Per Sherbesen e Darkes

1. Shërbesa e Darkës mbyll Ditën e Zotit më adhurim dhe si rrjedhim nga ndihmon dhe nxit që ta mbajmë atë të tërën të shenjtë. Dita e Zotit është dhënë që të jetë një bekim për Kishën dhe jo një barrë. Sabati na u dha që e tërë dita të përdorej për tu kënaqur me Perëndinë Triune dhe për të festuar veprat e Tij të Krijimit dhe Shpëtimit. Në kohën e sotme, tundimi është i madh për ta përdhosur atë, dhe në vend që të kemi një Ditë të Shenjtë, ne përfundojmë me një Orë të Shenjtë të Dielën në mëngjes. Kjo nuk mund të vazhdojë kështu.

Une Besoj…(i)

(Artikulli ne PDF)

Kur flasim për Krishterimin e vërtetë apo Biblik, ne me të drejtë e quajmë atë besimi i Krishterë dhe jo religjioni i Krishterë. Kjo jo pa qëllim apo arsye. Koncepti dhe praktika e besimit është në themel të Krishterimit të vërtetë sepse besimi është në qendër të kuptimit biblik të shpëtimit dhe shpengimit të njeriut nga mëkati, faji dhe pasojat e tij. Pa besim nuk ka shpëtim. Pa besim askush nuk mund ti pëlqejë Perëndisë dhe të ketë një marrëdhënie me të. Prandaj Krishti na urdhëron “Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua!” (Gjo. 14:1). Kjo është arsyeja që Perëndia na dha edhe Biblën. Apostulli Gjon thotë “Jua shkrova këto gjëra juve që besoni në emrin e Birit të Perëndisë, që të dini se keni jetën e përjetshme dhe që të besoni në emrin e Birit të Perëndisë,” (1 Gjo. 5:13). Si në Dhiatën e Vjetër, ashtu edhe në Dhiatën e Re Perëndia na instrukton se i drejti do të jetojë për shkak apo me anë të besimit (Hab. 2:4 dhe Rom 1:17). Prandaj dhe Kredoja fillon me fjalët “Unë besoj”. Kjo kredo është shprehja e një besimi personal, sepse personalisht do të japim llogari një ditë para Perëndisë, dhe personalisht ne duhet të rrëfejmë e besojmë për shpëtimin tonë, si edhe sepse “pa besim është e pamundur t’i pëlqesh Atij, sepse ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është, dhe se është shpërblenjësi i atyre që e kërkojnë atë,” (Heb. 11:6).

Por çdo të thotë të besosh? Besimi është një koncept me shume dimensione, aq sa shumë njerëz mendojnë se besojnë, ndërsa ata që besojnë vërtetë kanë dyshime për besimin e tyre. Në këtë kapitull, ne do të eksplorojmë ndryshimin ndërmjet besimit të vërtetë dhe atij që nuk është.

Besimi Sipas Botës

Për persona të ndryshëm dhe në kontekste të ndryshme besimi ka kuptime të ndryshme. Disa e përdorin fjalën besim për të shprehur mosbesim apo pasiguri. Një udhëtar mund të pyesë një tjetër: A do të arrijmë në destinacion në kohë? Përgjigja e bashkudhëtarit të tij “Besoj se po” shpreh pasigurinë e tij dhe nuk reflekton gjithnjë realitetin apo se ­çfarë ai mendon me të vërtetë. Në këtë rast fjala besoj qëndron si sinonim i fjalës shpresoj, i një shprese ta pasigurt dhe të bazuar në asgjë. Për disa të tjerë shprehja “Unë besoj” përdoret për të shprehur një opinion personal, të cilin jemi të gatshëm që ta debatojmë me një tjetër por që për të cilin nuk jemi absolutisht të sigurt, një opinion të cilin jemi madje edhe të gatshëm për ta ndryshuar nëse na jepen argumente të forta. Në këtë rast fjala besoj qëndron si sinonim i fjalës mendoj.

Në disa raste të tjera, ne themi besoj për gjëra që janë vërtetët të rëndësishme për ne, për vërtetësinë e të cilave jemi të bindur e madje insistojmë me ngulm madje edhe duke rrezikuar veten. Në këtë rast fjala besim qëndron sinonim me fjalën bindje apo siguri.

Po në të njëjtën mënyrë, shumë persona kanë një dimension besimi në jetën e tyre edhe për sa i përket Perëndisë, një besim që nuk ndërtohet mbi të vërtetën absolute. Shumë kanë besime fetarë për shkak të familjes në të cilin janë lindur e rritur-kështu ata kanë një besim tradicional. Shumë të tjerë i besojnë Perëndisë në përgjithësi sepse i përshtatet më mirë përjetimeve që ka pasur personi në jetë-besim subjektiv. Dikush tjetër kë një lloj besimi tek ekzistenca e Perëndisë sepse për atë vetë kjo është diçka e vërtetë, pavarësisht se si është e vërteta absolute-besim relativist apo postmodern.

Për disa të tjerë, në këtë jetë, të besosh funksionon më mirë se sa të mos besosh-një besim pragmatik. Për dikë tjetër, të besuarit e diçkaje hyjnore ka efekte pozitive emocionale-një besim psikologjik. Për disa, të besuarit i jep një kuptim dhe qëllim më të mirë ekzistencës së tyre-një besim filozofik.

Të gjitha këto nivele besimi dhe arsye për të besuar nuk ngrihen mbi të vërtetën absolute por mbi probabilitetin.

Nga ana tjetër, ka shumë nga ata që e shikojnë vetën si të Krishterë, që besojnë se janë në rregull me Perëndinë e Biblës sepse i kanë besuar atij, Birit, Frymës, dhe madje edhe Kishës së Tij, dhe madje edhe të tjerët i konsiderojnë të tillë. Por sipas Biblës, besimi i tyre kategorizohet ose si besim i përkohshëm ose si besim historik.

Besimi Historik është pranimi apo pohimi që dikush i bën të vërtetave të Biblës por pa një reagim të brendshëm shpirtëror e transformues. Dikush mund të besojë se Jezus Krishti ishte një person historik, ashtu siç se edhe Skënderbeu e Ali Pashë Tepelena. Personi që ka një besim historik beson tek detajet e jetës së Krishtit siç na renditet ato në Bibël, ai madje edhe mund të besojë se ai i ngjall vërtetë nga vdekja dhe u ngjit në të djathtë të Atit në Qiell. Por për atë, të tëra këto janë vetëm fakte historike. Ai nuk i beson Krishtit për shpëtimin e tij. Këto të vërteta të Shkrimit nuk kanë kurrfarë influence apo efekti transformues dhe asnjë rëndësi praktike për të.

Problemi është se besimi historik nuk është besim shpëtues. Jakobi 2:19 na instrukton se “edhe demonët besojnë [se ka vetëm një Perëndi] dhe dridhen.” Engjëjt e rënë kanë parë dhe përjetuar Perëndinë personalisht, ishin prezent kur ai krijoi tokën, njeriun e gjithçka tjetër. Ata ishin prezent dhe madje u përballën me Krishtin kur ishte në tonë. Por kjo njohje e tyre nuk është për shpëtim. Besimi që ata kanë tek ekzistenca e Perëndisë që i krijoi ata nuk është një besim shpëtues.

Krishti në shëmbëlltyrën e atij njeriut që e kishte ndërtuar shtëpinë e tij mbi rërë dhe jo mbi shkëmb thotë: “Përkundrazi ai që i dëgjon këto fjalë dhe nuk i vë në praktikë, do të krahasohet me një njeri budalla, që e ka ndërtuar shtëpinë e tij mbi rërë,” (Mat. 7:26). Në debatin që Apostulli Pal pati me Mbretin Agripa lexojmë për besimin historik që ky i fundit kishte ndaj Fjalës së Perëndisë. “O mbret Agripa, a u beson profetëve? Unë e di se ti beson”. Atëherë Agripa i tha Palit: “Për pak dhe po ma mbush mendjen të bëhem i krishterë”,” (Vep. 26:27-27). Besimi i Agripës në Shkrimet e Shenjta dhe Profetët nuk ishte një besim shpëtues.

Po kështu, për Simon Magjistarin shkruhet se, “besoi edhe Simoni dhe, mbasi u pagëzua, rrinte vazhdimisht me Filipin; dhe, duke parë veprat e fuqishme dhe shenjat që ishin bërë, mbeti i mahnitur,” (Vep. 8:13). Filipi e mendoi Simonin për të Krishterë duke i dhënë atij edhe privilegjet e anëtarësimit në Kishë dhe të sakramenteve. Simoni gjithashtu nuk dyshonte tek vetja e tij. Por më pas, Apostulli Pjetër i deklaron atij, “Ti nuk ke as pjesë as short në këtë gjë, sepse zemra jote nuk është e drejtë përpara Perëndisë…sepse unë të shoh se je në vrerin e hidhësisë dhe në prangat e paudhësisë,” (Vep. 8:21,23).

Besimi i përkohshëm nga ana tjetër, është besimi ndaj të vërtetave të Perëndisë siç na renditen në Bibël, një besim që shoqërohet me një nxitje të ndërgjegjes dhe afeksioneve të personit, por që nuk janë të rrënjosura në një zemër të rilindur. Termin e merr nga Mateu 13:20, 21. Ai quhet një besim i përkohshëm, sepse nuk ka një karakter të qëndrueshëm dhe nuk arrin që të mbahet fort tek perëndia në momentet e sprovave të jetës. Ky nuk është një besim hipokrit, sepse ata që e kanë atë, vërtetë mendojnë se besojnë, por një besim imagjinar pasi edhe pse duket i vërtetë ai është kalimtar e jetëshkurtër dhe në përgjithësi ngrihet mbi emocionin dhe synon shijimin e jetës dhe jo lavdinë e Perëndisë. Tek Luka 8:4-15 lexojmë për shëmbëlltyrën e mbjellësit:

Një mbjellës doli të mbjellë farën e vet; dhe, ndërsa po mbillte, një pjesë ra gjatë rrugës, u shkel dhe zogjtë e qiellit e hëngrën. Një pjesë tjetër ra në gurishte dhe, sapo mbiu, u tha për mungesë vlage. Një pjesë tjetër ra ndër ferra; ferrat u rritën bashkë me të dhe ia zunë frymën….Fara është fjala e Perëndisë. Ata përgjatë rrugës janë ata që e dëgjojnë fjalën; por pastaj vjen djalli dhe ua merr fjalën nga zemra e tyre, që ata të mos besojnë dhe të mos shpëtojnë. Ata mbi gurishte janë ata që, kur dëgjojnë, e presin fjalën me gëzim; por ata nuk kanë rrënjë, besojnë për njëfarë kohe, por në momentin e sprovës tërhiqen. Pjesa që ka rënë ndër ferra janë ata që e dëgjuan fjalën; por, gjatë rrugës, ua zënë frymën shqetësimet, pasuritë dhe kënaqësitë e kësaj jete, dhe nuk arrijnë të piqen.

Bibla flet gjithashtu edhe për persona që kanë një besim madje të prodhuar nga vetë puna e Frymës së Shenjtë në zemrat e tyre dhe që bazohet mbi deklaratat Biblike, mrekullitë, profecitë, predikimi i Fjalës së Perëndisë, dhe besimi që kanë ndaj vetë Personit të Perëndisë për shkak të mirësisë dhe bekimeve të Perëndisë në jetën e tyre. Heb. 6:4 flet për këtë kategori “besimtarësh” kur thotë “sepse ata që janë ndriçuar një herë, e shijuan dhuntinë qiellore dhe u bënë pjesëtarë të Frymës së Shenjtë.” E megjithatë ata nuk ishin të rilindur apo të rrethprerë në zemër (Lip. 30:6, Kol. 2:11). Kjo është historia e Izraelit në Dhiatën e Vjetër. Rasti i popullit të Perëndisë në Dhiatën e Vjetër, është një rast solemn dhe që kërkon ekzaminimin e zemrave tona. Për ta Perëndia tha “sepse ashtu si brezi përputhet me ijët e njeriut, kështu unë kisha bërë që të përputhej me mua tërë shtëpia e Izraelit dhe tërë shtëpia e Judës”, thotë Zoti, me qëllim që të ishin populli im për famën, lavdinë dhe zulmin tim” (Jer. 13:11). Kjo kapje pas Perëndisë, si ajo e mishit pas kockës, është e njëjtë më aktin e besimit tek Perëndia dhe e lëshimit në duart e Tij për bekimin e mbrojtjen tonë (2 Mbre. 18:5-6). E megjithatë, për ta Perëndia deklaroi “Ky popull i keq, që nuk pranon të dëgjojë fjalët e mia, që ecën kryelartë sipas zemrës së tij dhe u shkon pas perëndive të tjera për tu shërbyer dhe për të rënë përmbys para tyre, do të bëhet si ky brez që nuk vlen më për asgjë,” (Jer. 13:10).

Besimi Sipas Biblës

Bibla nuk na jep një përkufizim të plotë teologjik e sistematik mbi besimin e vërtetë. Ai përkufizim duhet deduktuar nga e tërë Bibla. Deklarata më e afërt me një përkufizim teologjik të plotë gjendet tek Hebrenjve 11:1 që thotë se besimi është “siguria e gjërave që shpresohen, tregim i gjërave që nuk shihen.”

Por vini re së pari, dallimin që autori i Hebrenjve bën ndërmjet besimit dhe shpresës. Këto janë dy ide në lidhje të ngushtë me njëra tjetrën, por që megjithatë ngelen të ndryshme nga njëra-tjetra. Pali gjithashtu vë në dukje dallimin ndërmjet besimit dhe shpresës, tek 1 Kor. 13, ku flet për triadën e virtyteve Kristiane: besimin, shpresën, dhe dashurinë. Por përpara se sa të eksplorojmë lidhjen ndërmjet këtyre dy koncepteve, le të shikojmë konceptim biblik të shpresës, sepse ajo është e ndryshme nga mënyra se si e përdorim në jetën e përditshme.

Zakonisht, ne e përdorim fjalën shpresë për t’ju referuar një gjendje emocionale të dëshirës në zemrat tona, për diçka që ne do të dëshironim të ndodhte në të ardhmen, por për të cilën ne nuk jemi të sigurt se do të ndodhë. Të gjithë ne do të dëshironim dhe sigurisht që shpresojmë se një ditë Ekipi Kombëtar i Futbollit do të kualifikohet për në Kampionatin Evropian apo atë Botëror. Kjo është një dëshirë që ne kemi, një shpresë ndoshta e kotë sepse asgjë nuk është e sigurt me mënyrën se si luajnë futbollistët Shqiptar në ndeshjet ndërkombëtarë për Shqipërinë.

Por ka një shpresë qe nuk të turpëron (Rom. 5:5), dhe shpresa për të cilën flet Bibla i referohet një dëshire për një përfundim që është absolutisht i sigurt. Kjo bazohet në premtimet e dhe personin e Perëndisë. Kur Perëndia i jep një premtim popullit të tij për të ardhmen, dhe Kisha kapet pas saj, kjo shpresë bëhet spirancë e sigurt e shpirtit. Heb 6:19 thotë “Kjo shpresë që ne kemi është si një spirancë e sigurt dhe e patundur, dhe që hyn deri në brendësinë e velit.” Premtimet e Perëndisë për të ardhmen tonë janë spiranca e besimtarit për sot.

Kur Bibla e përkufizon besimin si “siguria (substanca) e gjërave që shpresohen,” ajo kupton se besimi komunikon e transmeton thelbin e shpresës. Shpresa gjithnjë shikon përpara. Nëse shpresa bazohet në diçka që Perëndia ka bërë apo premtuar se do të ndodhë në të ardhmen, atëherë kjo shpresë e gjen substancën e saj në besimin e sigurinë në atë që ka bërë premtimin. Kështu, unë kam shpresë sepse kam besim tek Perëndia që gjithnjë i qëndron besnik fjalëve e premtimeve të tija. Për shkak se i besoj premtimeve të Perëndisë për të nesërmen, shpresa ime nuk është një fantazi apo dëshirë që projekton në murin e mendjes ëndrra që shihen me syhapur. Shpresa ime ka përmbajtje, dhe bazohet në të.

Përkufizimi i besimit vazhdon me shprehjen “tregim (evidenca) i gjërave që nuk shihen.” Autori i këtij përkufizimi përmend një prej shqisave të trupit të njeriut përmes së cilës ne grumbullojmë informacion dhe fitojmë njohuri, shqisën e të shikuarit. Kur dikush sfidon një tjetër duke i thënë: “Hë pra, ma provo,” ai i referohet parimit se të shikosh është të besosh. Kjo është mjaft Biblike, pasi Shkrimi i Shenjtë nuk na thërret që ti besojmë Perëndisë përmes një besimi të verbër dhe irracional përmes së cilës ne bëjmë një kërcim në errësirë. Thirrja për ti besuar Ungjillit bazohet në dëshmitë e shumta të dëshmitarëve okularë që regjistruan në Shkrimet e Shenjta atë që panë dhe dëgjuan më sytë e veshët e tyre. Pjetri insiston, “Sepse nuk jua bëmë të njohur fuqinë dhe ardhjen e Zotit tonë Jezu Krisht, duke shkuar pas përralla të sajuara me mjeshtri, por sepse jemi dëshmitarë okular të madhështisë së tij,” (2 Pje. 1:16). Po kështu edhe historiani Luka, e fillon Ungjillin që mban emrin e tij me fjalët “Mbasi shumë vetë ndërmorën të renditin tregimin e ngjarjeve që ndodhën në mesin tonë, ashtu si na i përcollën ata që ishin bërë nga fillimi dëshmitarë okularë dhe shërbyes të fjalës, m`u duk e mirë edhe mua, pasi i hetova të gjitha gjërat me kujdes që nga fillimi, të t`i shkruaj sipas radhës…që ti të njohësh vërtetësinë e gjërave që të kanë mësuar,” (Luka 1:1-4). Këtu Luka flet për gjëra që ai i ka provuar e evidentuar mbi bazën e dëshmive të dëshmitarëve okularë. Po më të njëjtën mënyrë e besim tek ngjallja fizike e Krishtit, flet edhe Pali kur i apelohet dëshmitarëve okularë të kësaj ngjarjeje historike: “u ringjall të tretën ditë, sipas Shkrimeve, edhe se iu shfaq Kefës dhe pastaj të dymbëdhjetëve. Më pas iu shfaq një herë të vetme më shumë se pesëqind vëllezërve, prej të cilëve më të shumtët rrojnë edhe sot, kurse disa kanë rënë në gjumë. Më pas iu shfaq Jakobit dhe pastaj të gjithë apostujve. Më së fundi m`u shfaq edhe mua, si në dështimit,” (1 Kor. 15:4-8). Pali thotë, unë besoj se Krishti u ngjall nga të vdekurit sepse mbi 500 dëshmitarë okularë e kanë parë atë me sytë e tyre, dhe madje Atë e pashë edhe unë vetë. Pra, ne kemi besuar sepse kemi parë.

Pra, ka një lidhje në Dhiatën e Re ndërmjet besimit dhe shikimit, e megjithatë, autori i Letrës së Hebrenjve e përshkruan besimin si siguria dhe bindja e patjetërsueshme e gjërave ende të papara. Ateistët nga njëra anë, dhe shumë besimtarë nga ana tjetër, gabimisht e ngatërrojnë besimin ndaj gjërave ende të papara si besim i verbër. Ata thonë se vetëm i verbëri nuk shikon, dhe se rrjedhimisht besimi tek gjërat e papara është besim i verbër, dhe se kjo është diçka e virtytshme. Ata ndajnë besimin nga arsyeja si dy gjëra vet-përjashtuese. Kjo është tepër larg asaj që thotë Heb. 11:1-2. Besimi është evidenca apo prova e gjërave që nuk i shikojmë ende. Evidenca është diçka e prekshme, e qartë. Evidenca është diçka që ne mund ta njohim përmes shqisave tona. Me fjalë të tjera ai thotë, se edhe pse ne nuk mund ta dimë se çfarë na sjell e nesërmja, Perëndia është ai që e di këtë gjë. Kështu, nëse Perëndia njeh e kontrollon të nesërmen, dhe nëse unë i besoj Perëndisë, premtimeve, fuqisë e mirësisë së tij ndaj meje për të ardhmen time, unë kam besim në diçka që nuk e kam parë ende. Ky besim më shërben si provë, si evidencë sepse objekti i saj është Perëndia. Ne e njohim Perëndinë dhe e dimë se ai nuk gënjen kurrë, nuk ndryshon kurrë, është i pagabueshëm dhe i pa-rezistueshëm në ato gjëra që bën, e mbi të gjitha i përsosur në gjithçka. Dhe kështu, besimi që unë i jap atij nuk është diçka e paarsyeshme. Përkundrazi, do të ishte e paarsyeshme që unë të mos i besoja një personi të tillë.

Kështu, kur ne deklarojmë “Unë Besoj…”, kur recitojmë Kredon e Apostujve, ne shpallim se qëndrojmë, prehemi e pushojmë të sigurt në vullnetin e pandryshueshëm të Perëndisë, pra që ai, për shkak të hirit e dashurisë së Tij për ne, do të na japë dhe madje na ka dhënë shpëtimin e premtuar e predikuar përmes profetëve dhe apostujve, në personin dhe veprën e Krishtit që ka ardhur, është kryqëzuar, ringjallur e që kthehet përsëri për bekimin tonë. Kur deklarojmë “unë besoj…”, ne rrëfejmë se prehemi e qëndrojmë në të vërtetat e Ungjillit dhe premtimet e Perëndisë që na janë bërë në Krisht. Siç thotë edhe Katekizmi i Shkurtër, “Besimi në Jezus Krisht është një hir shpëtues, përmes së cilit e marrim dhe mbështetemi vetëm në Atë për shpëtim, siç na është ofruar në ungjill.

Kredoja e Kredove

(Kredoja e Kredove ne pdf)

Unë besoj

në Perëndinë

Atin e Gjithëpushtetshëm
krijuesin e qiellit dhe të tokës;

në Jezus Krishtin,

Birin e tij të vetëm,
i cili u mbars nga Fryma e Shenjtë,
u lind nga Virgjëresha Mari,
i cili vuajti nën Pontin Pilat,
u kryqëzua,
vdiq e u varros;
ai zbriti në ferr;
ditën e tretë ai u çua prej së vdekurish,
u ngjit në parajsë
dhe ulet në krahun e djathtë të Perëndisë, Atit të Gjithëpushtetshëm,
prej nga do të vijë të gjykojë të gjallët dhe të vdekurit.

në Frymën e Shenjtë,

Kishën e shenjtë të përgjithshme,
bashkësinë e shenjtorëve,
faljen e mëkateve,
ngjalljen e trupit dhe
jetën e përjetshme.

AMEN

Ndër tërë kredot e shkruara nga Krishterimi në këto dymijë vjet, Kredoja e Apostujve është më e njohura. Pastori i famshëm Baptist F.B. Meyer shkroi një komentar mbi Kredon e Apostujve dhe e titulloi atë qëllimisht Kredoja e Kredove (The Creed of Creeds).[1]

Origjina Historike

Por çfarë të drejtë ka kjo kredo që të mbajë emrin e Apostujve në titullin e saj? Tradita e Katolike insiston se kjo kredo u shkrua nga vetë Apostujt, ditën e Rrëshajave kur Fryma ra mbi ta, dhe se secili prej Apostujve kontribuoi nga një frazë të kësaj kredoje. Kjo traditë vjen nga pena e Rufinusit të Aquileisë (340-410 Pas Krishtit), një prej etërve e shkrimtarëve të hershëm të Krishterimit, dhe teksti i plotë i saj gjendet në librin e tij Një Komentar mbi Kredon e Apostujve,[2] i shkruar rreth vitit 400. Për këtë arsye, Kisha Katolike e konsideron këtë kredo të Frymëzuar nga lart, e të barabartë me Biblën.

E vërteta është së rrëfimi i Rufinusit ka të tëra elementet letrare dhe historike të një legjende, dhe në fakt është larg të së vërtetës. Ndër Kishat në lindje të Adriatikut, kjo kredo nuk u pranua kurrë të kishte origjinën dhe autoritetin që Kisha në perëndim të Adriatikut i atribuonte asaj, dhe për këtë arsye, ndryshe nga Kredot e Nikeas dhe të Kalcedonit, nuk mund të thuhet se Kredoja e Apostujve është një kredo ekumenike. Delegatët e Kishave të Lindjes madje e sfiduan autorësinë e saj “apostolike” në Koncilin e Firences më 1438-1445. Në këtë pikë të Mesjetës, mosdashja e Kishës Ortodokse në njohjen e origjinës “apostolike” të Kredos kishte të bënte edhe me marrëdhëniet e këqija që kjo kishë kishte me Kishën Katolike pas skizmës së madhe të vitit 1054 A.D. Por mbi të gjitha ajo kishte të bënte me parimin se nëse një dokument do të ishte apostolik dhe i frymëzuar nga Perëndia ditën e Rrëshajave, ajo pa tjetër do të gjendej në atë formë në ndonjë nga faqet e Dhiatës së Re. Marcus Eugenicus, Metropolitani i Efesit dhe një prej delegatëve të lindjes në këtë Koncil, deklaroi se “Nëse do të ishte e tillë, Libri i Veprave të Apostujve do të bënte fjalë për të në përshkrimin që i bën koncilit të parë apostolik në Jerusalem.”[3] Ky është një argument i parë pse nuk kjo Kredo nuk mund të merret si e shkruar nga Apostujt.

Së dyti, nëse kjo kredo do të ishte në qarkullim që nga koha e Apostujve dhe e shkruar prej tyre, atëherë Etërit e Kishës së Hershme, që erdhën shumë dekada më vonë, do ti ishin apeluar kësaj kredoje në debatet e tyre me heretikët që dolën nga mesi tyre. Fakti që në asnjë rast nuk i apelohen zyrtarisht kësaj kredoje, provon se ajo ose nuk ishte ende në ekzistence, ose ishte në segmentet e para të evoluimit të saj.

Së treti, Etërit e Kishës së Hershme nuk do të kishin prodhuar kaq shumë kredo në 400 vitet e para të jetës së Kishës, nëse tashmë do të kishin një kredo që mbante vulën dhe autoritetin Apostolik, dhe tek e cila mund të apeloheshin për çdo debat teologjik.

Për këto arsye dhe shumë të tjera, edhe Reformatorët Protestantë me në krye John Calvin e Martin Luther, dhe si rrjedhim Kisha ungjillore kudo nëpër botë pas tyre, nuk e pranoi Kredon e Apostujve si të shkruar prej tyre, dhe as e frymëzuar prej Frymës së Shenjtë.[4]

Por përse duhet të marrin nën studim dhe përdorim këtë kredo?

Arsyeja që ne kemi për ta quajtur atë “Kredoja e Apostujve,” ka të bëjë me doktrinën dhe qëllimin që ajo përmbush. Ajo përmban doktrinën apostolike dhe pikat kryesore të predikimit apostolik. Për këtë arsye mund të themi se kjo kredo është si ajo e besimit dhe e predikimit të Apostujve. Si një përmbledhje e tyre, dhe për aq kohë sa i qëndron besnike mësimit apostolik, ne mund të themi se kjo është Kredoja e Apostujve. John Calvin shkroi:

Unë e quaj atë Kredoja e Apostujve pa u merakosur shumë për autorësinë e saj sepse edhe etërit e hershëm e konsideruan atë gjithnjë që të ishte një përmbledhje e mësimit të tyre (apostujve)…e kështu e gjykojmë atë të jetë e padebatueshme, dhe e vemja gjë që ka rëndësi për ne, është fakti që e tërë historia e besimit tonë përmblidhet në të, në një mënyrë të saktë dhe në renditjen e duhur, dhe se kjo kredo nuk përmban asgjë që nuk garantohet e mësohet nga vetë Shkrimi i Shenjtë.[5]

Për këtë arsye pra ajo mund të quhet kredoja e apostujve dhe konsiderot sot nga të gjithë një kredo ekumenike përreth së cilës të Krishterët të çdo lloj denominacioni mund të mbillen në unitet.

Në fakt kredoja është zgjerimi i Mateut 28:19: “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë.” Etërit e Kishës së Hershme besuan se Mateu 28:19 ishte kredoja që Jezusi i pat dhënë Kishës.

Është pikërisht besimi i Kishës mbi Atin, Birin dhe Frymën e Shenjtë që kjo kredo përkufizon, dhe ka shumë mundësi që kjo kredo u konstruktua kështu për të rrëfyer besimin e Kishës mbi këto doktrina madhështore e themeltare, të cilat kishin qenë që nga fillimet e saj thelbi i predikimit apostolik e misionar.[6]

Athanasi i Aleksandrisë (296-373 A.D) shkroi: “Përmbledhja e tërë besimit tonë gjendet në fjalët e pagëzimit të Krishterë, ‘Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë.’”[7] Po kështu Augustini shkroi, “Zoti ynë Jezus Krisht, pas ngjalljes së tij të lavdishme prej të vdekurit, dhe pak para ngjitjes tek Ati, i besoi si trashëgimi dishepujve të tij këto mistere të besimit duke u thënë, ‘Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë’”[8]

Ati i famshëm i Kishës së Hershme, Ambrozi i Milanit është i pari që e përmend Kredon e Apostujve në një letër të tij në vitin 389 A.D.[9] Më pas, nxënësi i tij, Augustini i Hippos gjithashtu ndërton një metodë instruktimi për të krishterët mbi këtë kredo.[10] Por kemi evidenca historike që kjo kredo ishte rrëfimi i kishës edhe shumë kohë para këtyre etërve. Tertulliani (160-225 A.D) na ka lënë një formë të hershme të saj që në vitin 220, dhe madje edhe para tij, Ireneasi (130-202) kryepastori i Lionit dokumenton ekzistencën e kësaj kredoje tashmë në formim e sipër. Historiani Philip Schaff ka dokumentar evolucionin e kësaj kredoje nga shkrimet e Etërve të Kishës së Hershme,[11] ndërsa studiues të tjerë kanë argumentuar bindshëm se që nga vitet 180 A.D. kemi një kredo të shkruar dhe në përdorim, edhe pse jo në këtë formë siç e kemi sot.[12]

Përdorimi i Kredos

Siç u tha më lart, kredoja është zgjerimi i Mateut 28:19 dhe ka një strukturë të trefishtë, për të reflektuar kështu Trininë. Në format e hershme të saj, ajo kishte një strukture pyetësori dhe ishte rrëfimi publik i besimit që bëhej nga besimtari i ri përpara dhe gjatë momentit të pagëzimit.

Besimtarit të ri i bëhej tre herë pyetja; Çfarë beson? Dhe ndërsa ai deklaronte-“Unë besoj në Perëndinë Atin e Gjithëpushtetshëm, krijuesin e qiellit dhe të tokës,” drejtuesi i kishës derdhte ujë mbi kokë duke thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Atit.”

Më pas pyetja bëhej përsëri, dhe përgjigja që vinte prej besimtarit ishte-“Unë besoj në Jezu Krishtin, Birin e tij të vetëm, i cili u mbars nga Fryma e Shenjtë, u lind nga Virgjëresha Mary, i cili vuajti nën Pontius Pilate, u kryqëzua, vdiq e u varros; ai  zbriti në ferr; ditën e tretë ai u çua prej së vdekurish, u ngjit në parajsë dhe ulet në krahun e djathtë të Perëndisë, Atit të Gjithëpushtetshëm, prej nga do të vijë të gjykojë të gjallët dhe të vdekurit,” drejtuesi i kishës derdhte përsëri ujë mbi kokën e tij duke i thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Birit.”

Herën e tretë besimtari rrëfente-“Unë besoj në Frymën e Shenjtë, Kishën e shenjtë të përgjithshme, bashkësinë e shenjtorëve, faljen e mëkateve, ngjalljen e trupit dhe jetën e përjetshme,” dhe përsëri drejtuesi i kishës derdhte ujë mbi kokën e tij duke i thënë-“Unë të pagëzoj në Emër të Frymës së Shenjtë, Amen.”

Kështu, që nga fillimet e saj, kredoja përdorej gjatë shërbesës së adhurimit. Ajo ishte një shprehje personale e besimit, por që bëhej publikisht nga një njeri që mund të mos e njihte Biblën dhe doktrinën Kristiane në tërësi dhe thellësi të saj, por kishte instruktimin e njohjen e mjaftueshme e shpëtuese për tu bërë trup i Krishtit. Besimtarët e rinj e mësonin këtë kredo dhe kuptimin e saj pas një kohe të konsiderueshme instruktimi, që do të thotë se që nga fillesat e saj, kredoja ishte jo vetëm një element i shërbesës publike të adhurimit të Perëndisë ditën e Diel, por ishte gjithashtu edhe plani mësimor për instruktimin e dishepullimin e besimtarëve të rinj, që është edhe qëllimi i këtij libri.

Që në fillesat e saj Kisha Ungjillore apo Protestante siç njihej në ato kohë, përqafoi si përdorimin e Kredos së Apostujve për qëllime liturgjike, pra ajo recitohej njëzëri nga bashkësia diku nga fillimi i shërbesës, por edhe për instruktim. Martin Luter shkroi një komentar të shkurtër mbi këtë kredo për instruktimin e fëmijëve të vegjël.[13] Institute of Christian Religion, vepra madhështore teologjike e Reformatorit John Calvin është e strukturuar përreth Kredos së Apostujve dhe është në fakt një shtjellim i saj.[14] Calvin e shkroi këtë vepër për ti provuar drejtuesve fetarë dhe politikë Evropianë, se besimi i ri protestant / ungjillor nuk ishte një besim i ri, por i vjetër sa edhe vetë Kisha, se i përmbahej mësimit biblik dhe se përqafonte doktrinat apostolike si ato që gjendeshin në Kredon e kredove. Ndërsa reformatori Holandez Herman Witsius shkroi një komentar voluminoz prej katër volumesh mbi Kredon e Apostujve.[15] Që nga kjo kohë, pastorë e teologë të çdo gjeneratë e denominacioni nuk kanë reshtur të shkruari tekste instruktimi mbi këtë kredo.

Struktura e Kredos

Së pari, kjo kredo është Trinitariane. Siç u tha më lart, kredoja ka një strukturë të trefishtë, pasi na instrukton mbi personin dhe veprën e gjithsecilit prej tre personave të Trinisë. Ajo fillon me Atin, atributet dhe veprën e tij, vazhdon me personin dhe veprën e Birit, dhe përfundon me personin dhe veprën e Frymës që aplikon veprën e Kryqit në jetën e Kishës dhe të besimtarit deri në përjetësi.

Së dyti, kjo kredo është historike. Bukuria e kësaj kredoje qëndron edhe në faktin se ajo tregon një histori, historinë e shpëtimit tonë në renditje kronologjike. Perëndia është në fillim, Ai krijon; më pas Ai dërgoi Birin, të ngjizur e lindur në mënyrë të mrekullueshme prej një virgjëreshe, i cili lindi, vuan, vdes e ngrihet, e që sot mbretëron si Perëndi fitimtar duke drejtuar historinë për drejt konsumimin përfundimtar që përfundon me ringjalljen e madhe dhe gjykimin e tërë botës. Dhe më pas, i dërguar, Fryma agon mbi Kishën, bashkësinë e shenjtorëve për ti dhënë jetë asaj, faljen e mëkateve, e madje edhe ngjalljen e trupit për në jetën e përjetshme. Bibla na tregon këtë histori shpëtimi, dhe po kështu bën edhe kredoja jonë, sepse edhe vetë jetët tona janë historia e aplikimit të shpëtimit në ne.

Së treti kjo kredo është faktuale. Ajo nuk është një liste ligjesh, teorish a spekulimesh. Ajo është një listë faktesh që kanë ndodhur në kohë dhe në hapësirë. Njeriut modern mund të mos i pëlqejnë shumë gjëra, dhe mund të ketë shumë opinione të ndryshme mbi Biblen, Krishterimin edhe Perëndinë. Çdo njeri mund të ketë opinionet e tij, por jo faktet e tij. Faktet janë ato që janë. Njeriu mund të injorojmë Perëndinë dhe të insistojë që ai nuk ekziston, por kjo nuk e ndryshon faktin që Ai është Ati i gjithëpushtetshëm, Krijues i qiellit e i Tokës.

Së katërti, kredoja gjithashtu mban edhe balancën e duhur për sa i përket prioriteteve. Historia e shpëtimit tonë buron sipas Kredos nga Perëndia drejt nesh dhe jo anasjelltas. Historia nuk fillon me ne por kur Perëndia e fillon atë (Jobi 38:4). Sa ndryshe është ky rrëfim nga dëshmia që buron nga fjalët dhe jeta e shumë besimtarëve që e vënë veten e tyre në qendër të ekzistencës së Perëndisë dhe të shpëtimit të siguruar prej Krishtit. Aq më tepër që nëse ne e njohim Perëndinë, kjo nuk është sepse ne ishim shpirtërorë apo të zgjuar. “Njeriu natyror nuk i rrok gjërat që janë të Frymës së Shenjtë; sepse për të janë marrëzi dhe nuk mund t’i njohë; sepse ato gjykohen frymërisht” (1 Kor. 2:14). Kjo është sepse Biri është ai që na e ka bërë të njohur Atin (Gjo. 14:9). Krishti tha “Askush s’e pa Perëndinë kurrë; i vetëmlinduri Bir, që është në gjirin e t’Et, është ai që e ka bërë të njohur,” (Gjo. 1:18). Ati është ai që na deshi ne i pari (1 Gjo. 4:19), dhe që na u vet-zbulua (Heb. 1:1-2), duke na zbuluar kështu mëshirshëm zemrën e tij ndaj nesh përmes historisë së shpëtimit në Bibël.

Së pesti, kjo kredo është Kristo-Centrik. Ajo ka në qendër të saj jetën dhe veprën e Krishtit. Nga 109 fjalë, 73 prej tyre kanë të bëjnë me Krishtin. Në mënyrën e saj, Kredoja mburret me dhe prezanton ungjillin. Cili është qëllimi i ungjillit? Të flasë për lumturinë tënde? Të flasë për shpëtimin nga flakët e ferrit? Të flasë për profecitë e gjuhët e panjohura apo pagëzimin me Frymën e Shenjtë? Të flasë për fundin e botës? Të flasë për pendimin, besimin, rilindjen, apo dishepullimin? Jo! Ungjilli flet vetëm për Krishtin. Apostulli Pal tha:

Tani, o vëllezër, po ju deklaroj ungjillin që ju kam shpallur dhe që ju e keni marrë dhe mbi të cilin ju qëndroni, dhe me anë të të cilit ju jeni shpëtuar, nëse do ta mbani fjalën që ju kanë predikuar, veç nëse besuat kot. Sepse unë ju kam transmetuar para së gjithash ato që edhe unë vetë i kam marrë, se Krishti vdiq për mëkatet tona sipas Shkrimeve, se u varros dhe u ringjall të tretën ditë, sipas Shkrimeve, edhe se iu shfaq Kefës dhe pastaj të dymbëdhjetëve. Pastaj iu shfaq një herë të vetme më shumë se pesëqind vëllezërve, prej të cilëve më të shumtët rrojnë edhe sot, kurse disa kanë rënë në gjumë. Më pas iu shfaq Jakobit dhe pastaj të gjithë apostujve. Më së fundi m’u shfaq edhe mua, si në dështimit. (1 Kor. 15:1-8)

Ky Kristocentrizëm i Kredos na tregon dy gjëra për Kishën e Hershme: Së pari, Kisha e hershme predikonte doktrinë dhe kishte në qendër të saj Krishtin, Së dyti, heretikët e asaj kohe e kishin sulmuar Ungjillin pikërisht në pikën e saj më qendrore, tek Doktrina e Jetës dhe Veprës së Krishtit.

Së fundi, kjo kredo ka një frymë pozitive dhe ndërtuese. Ndryshe nga disa kredo të tjera bashkëkohore, si ajo që njihet si Kredoja e Athanasit, që është e mbushur me kërcënime e mallkime kundra heretikëve, Kredoja e Apostujve ka një ton pozitiv, rrëfyes e ndërtues. Pa ju trembur deklarimit të së vërtetës, konstruktuesit e Kredos rrëfyen atë që besonin dhe e bënë këtë gjë me mjaft hir e përulësi.

Kufizimet e Kredos

Kredoja e Apostujve nuk është e përsosur. Sigurisht që asnjë kredo, katekizëm apo rrëfim besimi nuk mund të jetë. Vetëm Fjala e Perëndisë, sepse është e frymëzuar nga vetë Perëndia mund të jetë pa gabime. Kredot, si produkte njerëzore mund të gabojnë, dhe duhet të ngelen standarde teologjike të nënrenditura dhe të varura nga Bibla, dhe kredot duhet të pranohen si autoritete doktrinare vetëm për aq larg sa në mënyrë besnike përfaqësojnë dhe përmbledhin doktrinën biblike. Në këtë drejtim, par aq sa thotë, Kredoja e Apostujve është plotësisht e saktë. Kufizimet e Kredos kanë të bëjmë me ato që nuk thotë.

Kredoja nuk përmend doktrina themelore si ajo e Shfajësimit vetëm përmes besimit në Krishtin; e Frymëzimit të Biblës; e Sovranitetit të Perëndisë në shpëtimin e mëkatarëve; e Sakramentit të Pagëzimit dhe të Darkës së Zotit. Aq më pak Kredoja nuk përmend doktrina të dyta edhe pse po aq të rëndësishme si ajo e mënyrës së administrimit të Kishës apo e martesës. Si rrjedhim, shumë persona dhe Kisha që ne nuk do ti konsideronim që të Krishterët biblikë apo si Kisha të vërteta mund ti aderohen kësaj Kredoje. Dëshmitarët e Jehovait dhe Mormonët mund të thonë, ‘Unë besoj në Perëndinë Atin e Gjithëpushtetshëm, krijuesin e qiellit dhe të tokës.’ Kisha Katolike e Romës mund ta recitojë me ndërgjegje të pastër këtë kredo, edhe pse kjo Kishë mohon se shpëtimi është vetëm nga Hiri, vetëm përmes instrumentit të besimit që vihet vetëm në Krishtin. Madje edhe teologët liberalë mund të nënshkruajnë në fund të kredos sepse ajo nuk flet për doktrinën e frymëzimit të Biblës dhe për çështjet e seksualitetit njerëzor. Kjo është arsyeja, që kredoja duhet marrë dhe përdorur për aq sa na shërben, dhe shumë madje, por gjithmonë duhet suplementuar më rrëfime më të plota të besimit si Kredoja e Nikeas, Kredoja e Kalcedonit, dhe Rrëfimi i Uestminsterit. Në vetvete, Kredoja e Apostujve nuk është e tërë e vërteta Biblike, por për aq larg sa shkon, ajo është plotësisht e vërtetë, dhe për këtë arsye ajo ka qenë shumë e vlefshme dhe shume e dashur për Kishën e Krishtit në çdo vend e epokë ta saj.

Dhe kështu është për të ardhur keq që shumë pak të Krishterë e njohin dhe janë në gjendje që ta riprodhojnë nga memoria këtë kredo. Historikisht, memorizimi i kësaj kredoje ka qenë i detyrueshëm si për fëmijët që vinin në Kishë ashtu edhe për ata që besonin e pagëzoheshin pas asaj moshe. Kjo Kredo dikur recitohej njëzëri nga të Krishterët çdo të diel gjatë shërbesës së adhurimit. Humbja e këtyre praktikave është humbje për Kishën. Në një kohë kur kudo nëpër botë, të Krishterët duhet të qëndrojnë të bashkuar përreth trungut të besimit Kristian, tendenca e Kishës është defragmentarizimi doktrinal, insistimi i pa mend që doktrina është përçarëse, dhe refuzimi për të pranuar se uniteti të cilin kërkon Apostulli Pal kur thotë “ruani unitetin e Frymës në lidhjen e paqes”(Efe. 4:3) sigurohet vetëm kur kemi unitet përreth doktrinave Apostolike të “besimit dhe të njohjes së Birit të Perëndisë” (Efe. 4:13). Ne duhet të zbulojmë e vlerësojmë urtësinë e të vjetërve në konstruktimin e Kredos së Apostujve. Ndërsa fryma e kohës moderne është arrogante, nihiliste dhe zhvlerësuese për urtësinë e të vjetërve, Perëndia thotë “Ndaluni nëpër rrugë dhe shikoni, pyesni për shtigjet e vjetra, ku është rruga e mirë, dhe ecni nëpër të; kështu do të gjeni prehje për shpirtrat tuaj” (Jeremia 6:16).

 

 

 

 

[1] F. B. Meyer, The Creed of Creeds: A Series of Short Expositions of the Apostles’ Creed (New York: Revell, 1906).

[2] Kelly, J. N. D., Rufinus, Rufinus: A Commentary on the Apostles’ Creed (Westminster, Maryland: The Newman Press, 1955).

[3] J N D Kelly, Early Christian Creeds (Hoboken: Taylor and Francis, 2014), 4.

[4] Kisha Katolike e ka ndryshuar qëndrimin e saj ndaj kredos. Ne Katekizmin e Kishës Katolike, botim i vitit 1994 thuhet: “Kredoja e Apostujve quhet kështu sepse me të drejtë është një përmbledhje besnike e besimit apostolik.” (Catholic Church, Catechism of the Catholic Church (Vatican City : Chicago, IL: Libreria Editrice Vaticana ; [distributed by] Loyola University Press, 1994), faqe 53, par. 194).

[5] Jean Calvin and Ford Lewis Battles, Calvin: Institutes of the Christian Religion (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 2001), II.xvi.18.

[6] William Barclay, The Apostles’ Creed (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 1998), 3.

[7] Herman,  Fraser, Donald,, Witsius, Sacred Dissertations : On What Is Commonly Called the Apostles’ Creed (Escondido, CA; Phillipsburg, NJ: The den Dulk Christian Foundation ; Dist. by Presbyterian and Reformed Pub. Co., 1993), 12.

[8] Ibid., 12.

[9] Ambrose, The Letters of S. Ambrose, Bishop of Milan (Oxford: J. Parker, 1881), 284.

[10] Augustine, The Augustine Catechism : The Enchiridion on Faith, Hope, and Charity (Hyde Park, N.Y.: New City Press, 2008), 35.

[11] Philip., Schaff, David S., Schaff, The Creeds of Christendom: with a History and Critical Notes (Grand Rapids, Mich.: Baker Book House, 1983), 52-56.

[12] F. L. Cross and Elizabeth A. Livingstone, eds., The Oxford Dictionary of the Christian Church, 3rd ed. rev. (Oxford ; New York: Oxford University Press, 2005), 90. Henry Scowcroft Bettenson ,, Documents of the Christian Church (London; New York: Oxford University Press, 1963), 23. Joseph H. Lynch, The Medieval Church : A Brief History (London; New York: Longman, 1992), 7.

[13] Martin, Luther, Lee Wolf, Bertram, Reformation Writings of Martin Luther (Cambridge: James Clarke, 2002).

[14] Jean Calvin and Ford Lewis Battles, Calvin: Institutes of the Christian Religion (Louisville, Ky.: Westminster John Knox Press, 2001).

[15] Herman, , Fraser, Donald,, Witsius, Sacred Dissertations : On What Is Commonly Called the Apostles’ Creed (Escondido, CA; Phillipsburg, NJ: The den Dulk Christian Foundation ; Dist. by Presbyterian and Reformed Pub. Co., 1993).

Krishti u Ngjall! U Ngjall Vërtetë!

Si kaloi e shtuna, Maria Magdalena dhe Maria, nëna e Jakobit, dhe Salomeja blenë aroma për të shkuar të vajosin Jezusin. 2 Në mëngjesin e ditës së parë të javës, shumë herët, ato erdhën te varri, kur po lindte dielli. 3 Dhe thonin në mes tyre: “Kush do të na rrokullisë gurin nga hyrja e varrit?”. 4 Por, kur ngritën sytë, panë se guri ishte rrokullisur, megjithëse ishte shumë i madh. 5 Hynë, pra, në varr dhe panë një djalosh që ishte ulur në të djathtë, të veshur me të bardha, dhe mbetën të trembura. 6 Dhe ai u tha atyre: “Mos u trembni! Ju kërkoni Jezusin Nazareas që ka qenë kryqëzuar; ai u ringjall, nuk është këtu; ja vendi ku e kishin vënë. 7 Por shkoni dhe u thoni dishepujve të tij dhe Pjetrit se ai po ju pararend në Galile; atje do ta shihni, ashtu siç ju pati thënë”. 8 Dhe ato dolën shpejt dhe ikën nga va-rri, sepse i zuri tmerri dhe habia; dhe nuk i thanë asgjë kurrkujt, sepse kishin frikë. (Marku 16:1-8)

Popull i Perëndisë, ngjallja e Krishtit është një ngjarje madhështore pa të cilën asnjë ngjarje tjetër nuk ka kuptim. Pa ngjalljen e Krishtit çdo jetë njeriu shpenzohet pa një shpresë të logjikshme, pa një gëzim të vërtetë, pa një arsye për të jetuar, një jetë që përfundon vetëm në vdekje. Por Krishti u ngjall nga të vdekurit, dhe kjo ndryshon gjithçka. Krishterimi qëndron mbi doktrinën e Ngjalljes, dhe pa të Kryqi i Krishtit nuk ka kuptim. Pa të, kryqi është një akt ekstravagant nga një Jude i shekullit të parë i cili u përpoq që të bënte diçka për të tjerët. Pa të, ai që beson është ende i pa-falur e i pa-shpaguar në mëkatet e veta. Pa të ne nuk mund të shpresojmë që të futemi në prezencën e Perëndisë së Shenjtë. Pa të nuk kemi shfajësim, paqe me Perëndinë, bazën për jetën e përtejshme, për ringjalljen tonë nga të vdekurit. Tre gjëra kryesore duhet të vëmë re nga rrëfimi i Markut 16:1-8 që sapo lexuam:

Mosbesimi i Njerëzve

Tre gra u nisën për tek varri i Krishtit jo për ta përshëndetur atë për ngjalljen, por sepse besonin se ishte ende i vdekur e se do të vazhdonte të qëndronte i tillë përgjithnjë, dhe se ato duhej që t’ia mbaronin ritet e varrosjes atë ditë. Ato shkuan tek varri nga devocioni ndaj tij, edhe pse nje devocion pa besim, nga dashuria që kishin për Krishtin, për ti shërbyer atij edhe një herë të fundit. Por sepse Ai ishte ngjallur, ato nuk do të pushonin kurrë së shërbyeri atij. Në fakt urdhri që ato morën nga engjëlli kishte natyrë misionare. Ato duhej që të shkonin tek dishepujt dhe të ungjillëzonin ata, tu jepnin atyre lajmin e mirë të Ngjalljes së Zotit. Marku na jep një detaj të bukur që tregon gjendjen e tyre mendore dhe emocionale. Ato janë nisur për tek varri dhe gjatë rrugës kujtohen: Kush do të na e rrokullisë gurin? Ato mund të kishin marrë Pjetrin me shokë, por ose ata janë të tërë të shpërndarë si delja pa bari, sepse nuk besojnë ende të ringjallja, ose trishtimi i grave është aq i madh sa nuk i kanë menduar aq gjatë të tëra detajet. Në një farë mënyre këtë gjendje duket se sugjeron Marku kur thotë tek vargu katër “por ngritën sytë dhe panë…se varri ishte i hapur.” Ato erdhën atje me sytë poshtë, pa shpresë, zemërvrara, e të hidhëruara. Ato nuk po prisnin ngjalljen, vetëm ditën e parë të javës, të nesërmen e shabatit të Judenjve, ditën e diele për të larë trupin e brutalizuar nga fshikullimet e ushtarëve, vrimat e gozhdëve ndër gjymtyrë, ijen e shpuar me heshtë, kokën e çjerrë nga një kurorë plot gjemba. Kështu, çfarë u ndodhi këtyre grave atë të diel të parë ishte një surprizë. Dimë nga ungjijtë e tjerë se Maria Magdalena nuk u fut në varr, por u nis menjëherë për tek dishepujt e tjerë, dhe rrugës asaj i doli përpara Zoti i Ngjallur. Dy gratë e tjera futen në varr dhe çfarë shikojnë? Një i ri, i veshur me të bardha, i ulur në të djathtë të varrit. Ky në vetvete është një fant interesant apologjetik që flet  për vërtetësinë e mesazhit të ungjijve. Të parat që morën lajmin e mirë dhe u ngarkuan me përcjelljen e saj ishin gra. Judaizmi nuk e pranonte dëshminë e grave në gjyq. Kështu, nëse Kisha e Hershme do të ishte përgjegjësja e shpikjes së mesazhit të ringjalljes, siç pretendojnë filozofët ateistë, atëherë Kisha do të kishte shpikur dëshmitarë më të besueshëm se sa tre gra të rëndua nga hidhërimi i vdekjes së Jezusit nga Nazareti. Po këtë bën edhe detaji tjetër, ato kishin harruar të planifikonin se kush do të rrokulliste gurin. Rrëfimi i Ngjalljes nuk është historia e njerëzve të përsosur që gjejnë Zotin e Ngjallur, por e disa grave të thjeshta, harraqe, e të natyrshme në hidhërimin e mosbesimin e tyre. Dhe kështu, fakti që mesazhin e parë e morën këto gratë, jo vetëm i ngre ato shumë më lart se ç’bënte  judaizmi apo bën sot emancipimi modernist, por provon origjinën e mesazhit, që nuk është Kisha, por Perëndia.

Mesazhi i Engjëllit

Kjo për më tepër provohet, së dyti, edhe nga prezenca e një personi që qëndron i ulur në të djathtë të varrit dhe që shkakton tmerr tek këto gra. Kush është ky i ri i veshur me të bardha, dhe cili është qëllimi i tij? Së pari, reagimi i grave dhe ungjijtë e tjerë na tregojnë se ai ishte një engjëll i Perëndisë. Dimë nga Bibla se engjëjt nuk kanë gjini, por kur ata marrin forma njerëzore, ata marrin forma dhe emra meshkujsh. Një engjëll, siç dëshmon edhe termi në origjinal, është një mesazher i Perëndisë, një shërbëtor i tij i caktuar për ti ndihmuar njerëzit e Perëndisë, dhe madje edhe vetë Krishtin. Dimë se një shërbesë e tyre e veçantë është sjellja e inkurajimit dhe mbrojtjes veçanërisht kundrejt të vegjëlve dhe atyre në shtratin e vdekjes.  Engjëjt janë gjithmonë prezent në momentet kyçe të historisë së shpëtimit, si në Kopshtin e Edenit, si me patriarkët kur u dha ligji i besëlidhjes në Sinai, në lindjen e Krishtit, në tundimit e Krishtit në shkretëtirë, në Gjetsemani. Ata janë gjithashtu edhe përmbaruesit e Perëndisë. Tek 2 Mbret. 19 mësojmë se si një engjëll i vetëm shkatërroi 185.000 Asirianë brenda një nate. Dhe kështu është e kuptueshme pse gratë janë të frikësuara përtej çdo imagjinate. Perëndia po komunikon përmes prezencës së këtij engjëlli se ky është një moment kyç në historinë e shpëtimit. Ky është një moment që për nga rëndësia është i njëjtë me lindjen e Krishtit, me vdekjen e Tij, me ngritjen në të djathtë të Atit, dhe me Ardhjen e Dytë të Krishtit i cili do të jetë i shoqëruar nga një ushtri qiellore. Prezenca e tij provon identitetin e vërtetë të Jezusit, provon deklaratat e tij mbi identitetin dhe misionin e Tij; provon që ishte që nga pre-ekzistenca me Perëndinë dhe Perëndi, anëtar i Trinisë, Zoti i Lavdisë, i përfshirë në një betejë shpirtërore të përmasave të mbinatyrshme.

Një qëllim i engjëllit ishte rrokullisja e gurit. Por jo që Krishti i ngjallur të dilte jashtë, por që njerëzit mosbesues të futeshin brenda. Ky është qëllimi i engjëjve, të ç’bëjnë mosbesimin dhe ndihmojnë besimin tonë. Gratë kishin ardhur aty për të kërkuar një të vdekur, por engjëlli i përgjigjet “Ju kërkoni Jezusin Nazareas që ka qenë kryqëzuar; ai u ringjall, nuk është këtu; ja vendi ku e kishin vënë,” (v.6). Ai nuk është këtu! Ai është ngjallur. Dhe me të drejtë Kisha Ortodokse përdor në liturgjinë e saj këtë të Diel përshëndetjen e Pashkës. Krishti i Ngjall. U Ngjall me të Vërtetë! Ky ishte qëllimi dhe mesazhi i engjëllit. Sa kundra është ky mesazh nga ai i mosbesuesve modernë që thonë se gratë shkuan në varrin e gabuar. Nëse kjo është e vërtetë, çfarë po bënte engjëlli atje? Nëse ato ishin në varrin e gabuar, dishepujt, Nikodemi dhe Josefi nga Arimatea, Sinedri i Judenjve dhe Romaket do ta kishin vënë në dukje menjëherë këtë gjë. Po kaq e pamundur është versioni i një farë Hugh Schonfield i cili sugjeron se mos ndoshta Jezusi nuk kishte vdekur në kryq, dhe se iu përtërinë fuqitë në freskinë e varrit. Kjo teori ka disa probleme: Romakët dinin se si të vrisnin dhe se si të siguroheshin se dikush kishte vdekur vërtetë. Prandaj edhe e shpuan në ije, prandaj edhe ungjijtë insistojnë se nga brinja e tij rrodhi ujë e gjak. Çfarë ka ndodhur këtu është një akt i mbinatyrshëm i të Plotfuqishmit Perëndi. Perëndia ka përdorur fuqinë e tij, ka ngjallur Birin e Tij sipas besëlidhjes që kishte më të në Paktin e Paqes. Ky është një akt që shkatërron dhe çmend paragjykimet post-iluministe dhe thotë trupat mund të ngjallen përsëri nga fuqia sovrane e një Perëndie të  plotfuqishëm. Ky është një akt i mbinatyrshëm, mesazhi i Ngjalljes së Krishtit ka karakter të mbinatyrshëm, dhe ka si origjinë Perëndinë.

Mbretëria e Perëndisë

Kjo shpjegon rrjedhimisht, së treti, suksesin e Mbretërisë së Perëndisë, mbijetesën e mesazhit të Ngjalljes, dhe me të edhe të Kishës. Engjëlli u tha të mos kishin frikë, ndërsa gratë qëndrojnë të tmerruara para tij. Engjëlli i urdhëroi që të shkonin tek dishepujt, tu jepnin lajmin e mirë, dhe tu thonin atyre se Krishti po i priste në Galile, siç u pati thënë. Çfarë bëjnë gratë? Nuk i thanë asgjë, askujt nga frika. Po të ishte për këto gra, po të ishte për Pjetrin, për Thoma dyshuesin dhe dishepujt e tjerë, mesazhi i Ngjalljes nuk do të ishte dëgjuar kurrë. Marku përdor të njëjtin term për gratë, që përdori për dishepujt kur u larguan me vrap nga Krishti në Gjetsemani. Nëse Krishterimi dhe mesazhi i Pashkës do të vinte nga njeriu, nuk do të kishte mbijetuar.  Rabi Gamalieli, që nderohet ende sot nga judenjtë, foli me vërtetësi e urtësi kur tha: “Unë po ju them t’u rrini larg këtyre njerëzve (Apostujve e burgosur për predikimin e ungjillit) dhe t’i lironi, sepse në qoftë se ky plan ose kjo vepër është prej njerëzve, ajo do të prishet, por nëse është prej Perëndisë, ju nuk mund ta prishni, sepse do të gjendeshit në luftë kundër vetë Perëndisë!” (Vep. 5:38-39). Ky është realiteti dhe shpjegimi i Krishterimit. Kisha nuk filloi nga vullneti, dëshira e fuqia njerëzore, por nga vullneti dhe fuqia e  të Plotfuqishmit Perëndi. Prandaj Kisha do të jetë gjithmonë. Ne mund të mos jemi gjithmonë, kjo kishë lokale, trupat tanë, por Kisha mbarëbotërore do të jetë gjithmonë. Marku nuk do që ne të fokusohemi në besimin e grave dhe apostujve që nuk e kishim, ashtu siç edhe ne nuk duhet të fokusohemi në besimin tonë që nuk e kemi nga vetja, por është dhuratë nga hiri i Perëndisë (Efes. 2:8-9). Marku do që ne të fokusohemi vetëm në fuqinë e Perëndisë që na manifestohet në atë varr bosh. Ngjallja e Krishtit provoi vërtetësinë e deklaratave të Krishtit mbi identitetin e tij, mbi qëllimin e tij, dhe mbi përfitimet e kryqit.  Pjetri në predikimin e tij të parë tha se Krishti u vërtetua përmes veprave të fuqishme nga Perëndia (Vep. 2:22) dhe këtu përfshihet mbi të gjitha Ngjallja e Tij nga Perëndia. Ngjallja e tij na provon faljen tonë të mëkateve vetëm përmes besimit vetëm në Jezus Krishtin; na siguron për ngjalljen tonë nga të vdekurit. Kjo është siguria jonë, jo se e tha Kisha në Bibël, jo se e besuan disa gra e apostuj, por se e tha dhe e vërtetoi Perëndia përmes veprave të Tij.

Por nuk është e mjaftueshme të besojmë se Ai është ngritur nga të vdekurit. Urdhri i Engjëllit përsëritet nga Krishti pasi edhe në fakt vinte prej tij, në Urdhërimin e madh që është “Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj,” (Mateu 28:19). Fuqia dhe lavdia e Ngjalljes shënon pikën e kthesës në historinë e njerëzimit. Jezusi sot lavdërohet e ngrihet lart në të tëra skajet e botës. Kisha universale sot dhe çdo të Diel feston Zotin e Ngjallur. Portat e Ferrit nuk do të qëndrojnë kundra Kishës sepse Krishti i Ngjall. Ai u ngjall vërtetë! Në vdekje apo vuajtje, në situata vështirësish ekonomike apo fizike, premtimet e Perëndinë janë Po dhe Amen në Krishtin e ringjallur. Ngjallja e tij është shpresa e sigurt për ne, që edhe ne një ditë do të to të ngrihemi me Atë, se vdekja e humbi hidhësinë dhe është sot vetëm porta për tek përjetësia e Perëndia. Përmes Ngjalljes, Krishti që mundi vdekjen na jep jetë. Krishti u Ngjall! Ai u Ngjall Vërtetë!

Vuajti Nën Pontin Pilat

Dhe herët në mëngjes krerët e priftërinjve me pleqtë, skribët dhe gjithë sinedrit bënin këshill, e lidhën Jezusin e çuan jashtë e ia dorëzuan Pilatit. 2 Dhe Pilati e pyeti: “A je ti mbreti i Judenjve?”. Dhe ai, duke u përgjigjur, i tha: “Ti e thua!”. 3 Dhe krerët e priftërinjve e akuzonin për shumë gjëra; por ai nuk përgjigjej aspak. 4 Pilati e pyeti përsëri, duke thënë: “Nuk po përgjigjesh fare? Shih për sa gjëra të akuzojnë!”. 5 Por Jezusi nuk u përgjigj më asgjë, aq sa Pilati mbeti i çuditur. (Mark 15:1-5)

Pika kulmore e historisë që përcjellin ungjijtë është kryqëzimi i Mesisë, Birit të Perëndisë për mëkatet e njerëzimit. Në një farë mënyre, historia e kryqit fillon me mëkatin e parë në Kopshtin e Edenit, pasi duke filluar që nga ai moment, sakrifica zëvendësuese nga një shpëtimtar bëhet e domosdoshme dhe e vetmja mënyrë shpëtimi për njerëzimin. Kuptohet që konsumimi apo plotësimi i premtimeve të Dhiatës së Vjetër për këtë shpëtimtar dhe këtë sakrificë fillon dhe plotësohet që me ngjizjen dhe lindjen e Krishtit në Betlehem, dhe kështu mund të themi se e tërë Dhiata e Vjetër udhëton për tek Krishti dhe Kryqi i tij në Golgota, ashtu siç vetë jeta dhe shërbesa e Krishtit ishte një udhëtim drejt Golgotës. Nga Luka 9:51 mësojmë se “kur po plotësohej koha që Jezusi duhet të ngrihej në qiell, ai vendosi prerazi të shkojë në Jerusalem” gjë që shkaktoi konflikte me dishepujt dhe njerëzit që i vinin për ti kërkuar ndihmë pasi “ai ecte me fytyrë të drejtuar nga Jerusalemi,” (v. 53). Darka e Fundit ishte inicimi i Besëlidhjes së Re, agonia në Gjetsemani ishte përgatitja për kryqëzim, ndërsa arrestimi dhe qëndrimi përpara akuzuesve të tij, dhe veçanërisht përpara Pontit Pilat ishte shkallarja e fundit për në destinacion.

Heshtja e Krishtit

Krishti qëndroi i heshtur para akuzuesve të tij, me një heshtje që çudiste Pilatin, që tërbonte judenjtë, që përmbushte Shkrimet e Shenjta, që lavdëronte Perëndinë dhe që vazhdon të intrigojë mendjen moderne. Sanhedrini, apo ekuivalenti i parlamentit të Judenjve të asaj kohe, e kishte akuzuar Krishtin për blasfemi, pasi ai e pat deklaruar veten e tij të ishte jo vetëm Mesia, që në vetvete nuk ishte një krim pasi Izraelitët po e prisnin daljen në skenë të Mesisë, por Krishti e pat deklaruar veten e tij të ishte vetë Perëndia i mishëruar në njeri, dhe kjo ishte akuza për blasfemi. Por Sanhedrini nuk kishte juridiksion mbi dënimin ne vdekje, dhe kështu Roma e përfaqësuar nga zyra e Pontit Pilat, si prefekti Romak mbi Judenjtë ishte hallka e duhur për ekzekutimin e Krishtit. Fillimisht, Pilati refuzoi që të merrej me këtë gjë, pasi e konsideroi si një gjë religjioze që nuk kishte të bënte me Romën, por Sanhedrini me dinakëri e përktheu Mesianizmin e Jezusit në terma politike. “Ky është Mbreti i Judenjve.” Në këtë moment, Krishti bëhet çështje e Romës. Dhe kjo është një nga hipokrizitë e judenjve. Ata dëshironin që Mesia të ishte një drejtues politik, një ngadhënjimtar ushtarak, një revolucionar çlirimtar, një Mbret i Judenjve e shpëtimtar nga pushtimi Romak. Por Jezusi refuzoi të ishte Mesia sipas përkufizimit të tyre, dhe për këtë arsye Judenjtë e sollën para Pilatit. E akuzuan të ishte kërcënim për Romën sepse ai refuzonte të merrej me Romën. Roma nuk arrestonte e kryqëzonte viktima nëse nuk i konsideronte kërcënime politike. Idetë kanë pasoja, ky është ligj i natyrës. Mesazhi i Krishtit nuk është pa pasoja sociale, ekonomike dhe politike. Por Krishti nuk ishte një zelot revolucionar. Krishti tha “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote” (Gjoni 18:36). Përgjigja e Krishtit ndaj pyetjes së Pilatit “A je ti mbreti i Judenjve?” nuk duhet kuptuar si një mohim, por si një pohim indirek mesazhi i të cilës ishte: Do të bëje mirë ta kuptoje pyetjen tënde!

Heshtjen e Krishtit para Pilatit nuk duhet ta ngatërrojmë me mosfoljen. Kur e pyetën për identitetin e tij ai foli e tha: jam Mbret, jam Perëndia, jam Mesia. Por kur e akuzuan për mëkate, atëherë Krishti heshti. Pse? Së pari, sepse nuk kishte kuptim që ti përgjigjej akuzave që nuk i besonin as vetë akuzuesit e tij. Nuk kishte se kë të binte për pafajësinë e tij. Vendimi ishte marrë, ai duhej të vritej. Të gjithë ishin të ndërgjegjshëm se çfarë po ndodhte, dhe kështu nuk ia vlente që këto akuza e këta akuzues të nderoheshim me dinjitetin e përgjigjes. Së dyti,  Krishti po përmbushte profecitë e Dhiatës së Vjetër. “I keqtrajtuar dhe i përulur, nuk e hapi gojën. Si një qengj që e çojnë në thertore, si një dele e heshtur përpara atyre që i qethin nuk e hapi gojën,” (Isaia 53:7). Le të mos harrojmë, se të ligjtë pa dashur dhe pa e kuptuar bëhen instrumente në përmbushjen e fjalëve të Perëndisë.  Së treti, heshtja e tij ishte heshtja përpara një providence që kontrollon e siguron gjithçka. Krishti po qëndron e pushon i qetë  teksa sjell ndër mend Atin e tij në qiell, dhe se me Atit nuk ndodhin gabime, se çdo gjë po ndodh sipas planit e qëllimit të tij. Ai po mendon për besëlidhjen e paqes që ai bëri me Atin. Sipas kësaj Besëlidhje, Ati i ka zgjedhur një shumicë shpirtrash Birit, Biri vjen dhe vdes për ta, Ati kujdeset për ringjalljen e Birit dhe lavdërimin e tij më pas, dhe se të dy bashkë do të dërgojnë Frymën për aplikimin e përfitimeve të kryqit mbi të zgjedhurit e Perëndisë. Ky ishte pakti që ata kishin bërë përpara themelimit të botës. Pilati mund të ishte i plotfuqishmi politik e ushtarak mbi Judenjtë, por fuqia e autoriteti final qëndronte në duar e Atit të tij në qiell. Nga ky meditim buron përgjigja e Krishtit ndaj Pilatit. Pilati i tha: ““S’po më flet? A nuk e di që unë kam pushtet të të kryqëzoj dhe pushtet të të liroj?”. Jezusi u përgjigj: “Ti nuk do të kishe asnjë pushtet përmbi mua, po të mos të qe dhënë prej së larti”, Gjoni 19:10-11). Sa mirë do të bënin politikanët shqiptarë që ti vinin veshin këtyre fjalëve të Krishti. Së katërti, dhe me kryesorja, Krishti po hesht pasi mëkati nuk mund të flasë. Krishti është bërë mëkat për ne, i drejti për të padrejtët. Ai ka marrë mbi veten e tij mëkatin tonë dhe përgjegjësitë e mëkatit tonë. Mëkati nuk mund të ngrejë zërin, nuk mund të kundërshtojë, nuk mund të kërkojë drejtësi. Mëkati vetëm mund të heshtë dhe të marrë gjykim. Krishti po qëndronte në fakt, jo para gjykimit të Pilatit por të Perëndisë, dhe para Tij, asnjë mish nuk mund të flasë dhe të shfajësohet. Dhe kështu Krishti heshti.

I madh është kontrasti ndërmjet Adamit të parë dhe Adamit të Dytë. Paraardhësi ynë, Adami i parë ishte fajtor dhe u mundua që të shfajësonte veten. Adami i Dytë edhe pse i pafajshëm nuk u mundua që të mbronte veten. Le të marrim një mësim praktik nga shembulli i Shpëtimtarit tonë. Le të mësojmë që të vuajmë e të mbajmë plot durim dhe pa ankesa çdo sprovë që Perëndia e ka parë të mirë që të na japë. “Do të kujdesem për sjelljen time që të mos kryej mëkate me gjuhën time; do t’i vë një fre gojës sime, sa kohë që i pabesi rri para meje,” (Psa. 39:1). Asgjë në karakterin e të Krisherit nuk e përlëvdon më mirë Peëndinë se sa durimi nën vuajtje. “Sepse çfarë lavdie do të ishte po të duronit në qoftë se ju rrahin sepse keni bërë faje? Ndërsa, po të bëni të mirë dhe të duroni vuajtje, kjo është hir para Perëndisë. ²¹ Sepse për këtë ju u thirrët, sepse edhe Krishti e vuajti për ne, duke ju lënë një shembull, që të ecni pas gjurmës së tij,” (1 Pje. 2:20-21).

Dënimi i Krishtit

Pilati ishte i plotësisht i ndërgjegjshëm për pafajësinë e Krishtit. “Sepse e dinte që krerët e priftërinjve ia kishin dorëzuar nga smira,” (v. 10).  Dhe kështu shikojmë Pilatin që bën një përpjekje të pafuqishme për të siguruar faljen dhe lirimin e Zotit tonë për të paqtuar ndërgjegjen e tij. Në fund ai dorëzohet insistimit të Judenjve, votimit demokratik për të mos patur Zotin si mbretin e tyre por pikërisht atë që i kishte robëruar, Çezarin. Tek Ungjilli sipas Gjonit lexojmë: “Pilati u tha atyre-A ta kryqëzoj mbretin tuaj?” Krerët e priftërinjve u përgjigjën: “Ne s’kemi mbret tjetër përveç Cezarit!” (Gjo. 19:15). Ja, njerëzimi që vret Perëndinë që e çliron për t’iu nënshtruar Çezarëve të kësaj bote që i robëron dhe në fund edhe i shkatërron siç edhe u ndodhi atyre kur Roma shkatërroi Jerusalemin në vitin 70 Pas Krishtit. Kështu Pilati e dërgon Krishtin që të kryqëzohet, për turpin e tij të përjetshëm dhe shkatërrimin e shpirtit të tij, pavarësisht se sa dhe se si i lau duart.

Pilati, politikani, pushtetari, apo nënpunësi pa parime është qenia më e vajtueshme në këtë botë. Ai është si një anije e madhe që endet nëpër det pa busull e kompas. Madhështia, fuqia, statusi, liritë dhe pasuria bëhen për atë tundimi, kurthi dhe në fund edhe kofini e dënimi i tij. Prandaj dhe Pali na urdhëron që të lutemi për pushtetarët e qeveritarët tanë. (1 Tim. 2:1)  Ata kanë nevojë për shumë hir që të mbahen larg nga i ligu. Princi i kësaj botë (Efe. 2:2) nuk vërtitet në rezidencat e njerëzve të thjeshtë por nëpër korridoret e institucioneve qeveritare e ligjbërëse të kësaj bote. Kundërshtari i Perëndinsë, i Ligu ishte forca që operonte prapa një populli që votonte dhe një Pilati që kryqëzonte. Vendet e larta janë vende të rrëshqitshme. Le të mos i kemi zili të mëdhenjtë e të fuqishmit e kësaj bote “sepse është më lehtë që një deve të kalojë nëpër vrimën e gjilpërës, sesa i pasuri [apo i pushtetëshmi] të hyjë në mbretërinë e Perëndisë,” (Luka 18:25).

Zëvendësimi i Krishtit

Le të vëmë re së fundi se si lirimi i Barabës është simboli i planit të shpëtimit. Fajtori lirohet ndërsa i pafajshmi lidhet në vend të tij. Mëkatari shpëtohet ndërsa i Drejti dënohet. Baraba falet, Krishti kryqëzohet.

Në këtë shkëmbim vendesh ne kemi simbolin e mënyrës se si Perëndia fal dhe shfajëson njeriun. Ai e bën këtë sepse Krishti ka vuajtur në vendin tonë, i drejti për të padrejtët. Ne meritojmë dënimin e mallkimit që sjell mëkati ynë kundër Perëndisë dhe krijesave të tij. Por një Zëvendësues ka vuajtur në vendin tonë. Ne meritonim vdekjen e Përjetshme, por Krishti, Garanti i Besëlidhjes së Hirit me Perëndinë vdiq për ne. Ne të gjithë nga natyra, përmes Adamit të pare dhe për shkak të mëkatit tonë personal jemi në pozicionin e Barabës. Ne jemi fajtorë, të ligj, të denjë për dënim. Por kur ne ishim të pashpresë dhe pa Perëndinë (Efe. 2:2) në këtë botë, Krishti i pafajshmi vdiq për ne. Dhe kështu, Perëndia Ati, për shkak të Krishtit mund të jetë si i shenjtë ndaj nesh ashtu edhe shenjtëruesi i atyre që besojnë në Krishtin (Rom. 3:26).

Le të bekojmë Perëndinë sepse “e madhe është lavdia e Tij për shpëtimin tënd,” (Psa. 21:5) dhe se madhështore është shpëtimi që na është vënë përpara nesh sot. Le të mos i ngremë lutjet, adhurimin apo jetët tona mbi meritat e pafajësinë tonë, por mbi meritat e Krishtit dhe gjakun r tij të derdhur për ne. Le të bëjmë çmos që një shpëtim kaq të madh ta përdorim siç duhet për shpirtrat tanë. Mos pushofshim kurrë deri sa të themi me besim “Krishti është i imi. Krishti vdiq për mua dhe duke besuar në të unë kam paqe me Perëndinë.”

Tradhtimi dhe Arrestimi i Krishtit

Dhe në atë çast, ndërsa ai ende po fliste, erdhi Juda, një nga të dymbëdhjetët, dhe me të një turmë e madhe me shpata e shkopinj, e dërguar nga krerët e priftërinjve, nga skribët dhe nga pleqtë. 44 Dhe ai që po e tradhtonte u kishte dhënë atyre një shenjë: “Kë do të puth, ai është. Kapeni dhe çojeni me shoqërim të sigurt”. 45 Dhe si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht! 46 Atëherë ata vunë dorë mbi të dhe e arrestuan. 47 Dhe një nga të pranishmit nxori shpatën, i ra shërbëtorit të kryepriftit dhe ia preu veshin. 48 Atëherë Jezusi, duke iu përgjigjur, i tha: “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? 49 E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët; por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet!”. 50 Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. 51 Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. 52 Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre. (Ungjilli i Markut 14:43-52)

Më në fund pat ardhur momenti i parathënë nga profetët e i paralajmëruar nga Krishti. Ai i ka përgatitur dishepujt për këtë moment (aq sa mund të përgatiteshin ata), dhe pat përgatitur veten në lutje në Kopshtin e Gjetsemanesë. Tani një grup i armatosur burrash, të dërguar për ta arrestuar e shoqëruar tek godina e kryepriftit futet në skenë, ndërsa Jezusi u del përpara për ti takuar. Jezusi sapo u pat thënë tre dishepujve letargjik “Çohuni, të shkojmë; ja, ai që po më tradhton është afër!” (Marku 14:42). Në krye të këtij grupi ecën Juda Iskarioti, tradhtari. Kjo është një pamje absurde. Njerëz me shpata shtyhen përpara për të arrestuar Birin e Perëndisë. Të tjerët me pishtarë në duar (Gjoni 18:3) vinë për të arrestuar nën petkun e errësirës atë që është i vetmi burim i dritës së vërtetë.

Juda dhe Krishti

          Hera e fundit që pamë Judën ai ishte në dhomën e sipërme me Krishtin e dishepujt, ku Krishti e identifikoi atë si tradhtari. Tani Juda është në qendër të rrëfimit dhe duket sikur Marku po e vendos atë në kontrast me Krishtin. Krishti që ecën drejt Judës për tu tradhtuar dhe Juda që ecën drejt Krishtit për ta tradhtuar. Krishti i shenjtë, Juda një mëkatar. Krishti Perëndia i mishëruar për shpëtimin e njeriut, Juda njeriu që insiston në mallkimin e vet. Perëndia Krijuesi që arrestohet e dërgohet për gjykim nga njeriu krijesa. C.S. Leëis shkroi në librin e tij God in the Dock (Perëndia në bankën e të akuzuarit) se “Njerëzit e antikitetit i afroheshin Perëndisë (apo perëndive) siç i afrohet i akuzuari gjyqtarit. Por njeriu modern i ka shkëmbyer në mendjen e tij këto role. Ai është gjykuesi dhe Perëndia është ai që qëndron në bankën e të akuzuarve.” Dhe kjo është ekzaktësisht çfarë do të ndodhë nga ky moment e prapa me Krishtin. Mrekulli-bërësi duhet vrarë.

Interesante është përshkrimi që Marku i bën aktit të tradhtimit. Juda “si arriti, u afrua menjëherë tek ai dhe tha: “Rabbi, Rabbi!”; dhe e puthi përzemërsisht!” Është e vërtetë që në atë kohë dhe kulturë, puthje homazhi apo respekti shkëmbeheshin në Izrael, por puthja që Juda i jep Krishtit ishte ndryshe. Ai nuk e puth me modesti apo rezervim por me tepri madje në mënyrë pasionante (në Greqisht përdoret termi kataphilein). Një akt dashurie ekzekutohet për një mision urrejtjeje. Cilado qoftë arsyeja e tradhtimit të Jezusit me një puthje dhe jo me një akt tjetër si një shtrëngim dore apo përqafim (studiuesit kanë spekuluar shumë mbi këtë gjë), gjesti i puthjes dhe madje edhe adresimi me titullin nderues Rabbi kishin për qëllim talljen e Krishtit. Dhe kështu mënyra e tradhtimit bëhet momenti i parë i talljes dhe përqeshjes  që do ti bëhet Krishtit dhe që është një prej motiveve qendrore të rrëfimit të kryqëzimit tek kapitulli që pason. Në teologji ne kemi atë që njihet si doktrina e gjendjeve të Krishtit. Ai si Shpenguesi ynë i përmbushi dhe i përmbush përjetësisht ofiqet e Priftit, Profetit dhe Mbretit tonë si në gjendjen e përulësisë ashtu edhe atë të lavdisë. Tek Katekizmi i Uesminsterit, pyetja 27 që është “Ku konsistoi përulësia e Krishtit?” ka këtë përgjigje: “Përulësia e Krishti konsistoi në faktin që u lind, e kjo në një ambient të rëndomtë; nën pushtetin e ligjit; vuajti mjerimet e kësaj jete, zemëratën e Perëndisë, e mallkimin e vdekjes në kryq; në varrosjen dhe qëndrimin nën pushtetin e vdekjes për një farë kohe.” Gjithçka që Biri i Perëndisë përjetoi në tokë ishte një përulje për të, dhe gjithçka që realizoi për njerëzimin e bëri në këtë gjendjen e përuljes, dhe pjesë e kësaj përulje është edhe marrja e talljes nga krijesat e tij.

Për ne sot historia e Judës është moment meditimi e reflektimi. Juda ishte një Apostull i zgjedhur nga vetë Krishti, një dëshmitar i të tëra mrekullive të Tij, një dëgjues i predikimeve të Tij, pjesëmarrës i Darkës së Zotit, një bashkëpunëtor me të njëmbëdhjetët e tjerë, një rrëfyes i besimit, një ndjekës i Krishtit dhe i thirrjes së Tij. Madje ai ishte edhe shijuesi i dhuntisë qiellore dhe pjesëtar i Frymës së Shenjtë (Heb. 6:4), e megjithatë ai u bë biri i humbjes (Gjoni 17:12). Askush nuk e dyshonte atë, e gjashtë muaj para aktit të tradhtisë edhe ai vetë nuk e mendonte se do të vinte një ditë dhe do ta tradhtonte Krishtin, e megjithatë ai nuk ishte mik i Krishtit. Ai ishte i humbur dhe tani në ferr. Çfarë mësojmë nga Juda është se ne duhet ti vëmë vesh fjalëve të Pjetrit: “Prandaj, vëllezër, përpiquni gjithnjë e më shumë ta përforconi thirrjen dhe zgjedhjen tuaj, sepse, duke bërë këto gjëra, nuk do të pengoheni kurrë,” (2 Pjetrit 1:10).

Një Lloj Tjetër Mbretërie

Por çfarë mësojmë tjetër nga Juda, Pjetri dhe Krishti është edhe karakteri shpirtëror i Mbretërisë së Perëndisë. Armiqtë e Zotit nuk e kuptonin karakterin e vërtetë të mbretërisë së tij. Kjo është arsyeja përse “një turmë e madhe me shpata e shkopinj” (v.43) shkoi për ta arrestuar. Të tëra mesazhet e Krishtit që mbretëria e Perëndisë kishte ardhur në personin e Krishtit ishin kuptuar sikur kjo Mbretëri të ishte fizike dhe jo shpirtërore, dhe mbretërimi i Krishtit mbi atë të ishte mbretërim fizik, politik dhe ushtarak si ai i mbretërve e gjenëralëve të kësaj bote. Si rrjellim, duke menduar se mbretërimi i Krishtit është mbretërim fizik e i kësaj bote, ata shkuan me mendimid se edhe do të gjenin një rrezistencë fizike si të kësaj bote. Por Mbretëria e Perëndisë është një realitet shpirtëror. Ajo është në thelb mbretërimi i Krishtit në zemrat e popullit të Tij përmes punës së Frymës së Shenjtë. Ky është përkufizimi biblik i Mbretërisë së Perëndisë. Dhe si rrjedhim, arrestimi dhe kryqëzimi i Krishtit jo vetëm që nuk i jep fund kësaj mbretërie, por e themelon atë në sakrificën e Krishtit që është vepra e Perëndisë. Si rrjedhim agresioni ndaj Krishtit ishte agresion ndaj Atit që e kishte dërguar. Kjo e bën të madh fajin e atyre që e tradhtuan, dënuan e kryqëzuan.

Nga ana tjetër, interpretimi i gabuar i tyre nuk i  çliron nga faji Judenjtë dhe krerët e tyre por i bën edhe më shumë fajtor për vrasjen e Krishtit. Injoranca nuk është shfajësim. Pse? Pas ngjalljes së Llazarit drejtuesit e Izraelit logjikuan “Po ta lëmë të vazhdojë kështu, të gjithë do të besojnë në të, do të vijnë Romakët dhe do të shkatërrojnë vendin dhe kombin tonë,” dhe kështu Kajafa, kryeprifti për atë vit çohet dhe thotë “është e leverdishme për ne që të vdesë vetëm një njeri për popullin, dhe të mos humbasë gjithë kombi,” (Gjo. 11:48-50). kjo është arsyeja pse ata erdhën për ta arrestuar madje edhe të shoqëruar nga ushtarë Romakë. Këta besojnë se Jezusi është i dërguari për të ndërtuar Mbretërinë e Perëndisë, dhe këtë e vërteton rezoluta për ta vrarë atë. Nëse Mbretëria e Perëndisë do të ishte fizike dhe si e kësaj bote, vrasja e Mbretit të saj për hir të mosprishjes me Romakët, ishte të ngrije dorë kundër veprës së Perëndisë dhe agresion ndaj vetë Perëndisë. Injoranca e tyre mbi natyrën e vërtetë të Mbretërisë dhe mbretërimit të Krishtit nuk i shfajëson por i rëndon më shumë.

Kjo është arsyeja përse Pjetri nxori shpatën dhe në përpjekje për të mbrojtur Krishtin i preu veshin shërbëtorit të kryepriftit. Ai po ofronte shpatën e tij për kauzën e Krishtit. Fatkeqësisht Kisha ka bërë të njëjtin gabim në çdo shekull dhe kontinent të ekzistencës së saj. Terma si Inkuizicion, Kryqëzatë, djegie në turrën e druve, luftë religjioze apo edhe Xhihad dëshmojnë se jo vetëm armiqtë e Krishtit nuk e kuptojnë natyrën e Mbretërisë së Perëndisë por edhe vetë Kisha e ka të vështirë për të mos e harruar. Krishti i tha Pilatit “Mbretëria ime nuk është e kësaj bote,” (Gjo. 18:36), dhe ai nuk pret prej nesh që ta shtrijmë atë përmes violencës apo mjeteve të mishit. Pali tha “armët e luftës sonë nuk janë prej mishi,” (2 Kor. 10:4). Mbretëria e Perëndisë qëndron nga fuqia e Frymës së Perëndisë, e rritet prej saj në zemrat dhe ndërgjegjen e njerëzve. Ky është një revolucion i paqmë e i qetë por që jep një transformim të sigurt, radikal dhe të pandalshëm.

Që Të Përmbushen Shkrimet

Po kështu duhet vënë re interpretimi që i jep Krishti gjithçkaje që po i ndodh atij dhe rreth tij. Ai tha “Paskeni ardhur me shpata e me shkopinj që të më kapni sikurse të isha një cub? E pra, përditë isha midis jush në tempull duke i mësuar njerëzit dhe ju nuk më kapët. Por kjo po ndodh që të përmbushen Shkrimet.” Të gjitha hapat që Krishti bëri nga Gjetsemaneja në Golgotë ishin të gjitha të përcaktuara me qindra vite para ardhjes së tij. Isaia 53, Psalmi 22 e pasazhe të tjera Mesianike si këto u përmbushën plotësisht në atë javë të shenjtë në personin dhe në çdo gjë që i ndodhi Krishtit. Zemërimi i armiqve të tij, tradhtia, braktisja, trajtimi si një kriminel, gjykimi nga një asambletë ligjsh-çdo gjë ishte parathënë në Dhiatën e Vjetër. Gjithçka që ndodhi ishte pjesë e planit të Perëndisë për të siguruar shpëtimtarin e nevojshëm dhe të duhur, qengjin e Perëndisë për mëkatet e botës. Kështu madje edhe kjo bandë e armatosur së bashku me tradhtarin ishin të gjithë si Nebukadnezzari apo Kiri, instrumente të pavetëdijshme të qëllimeve të Perëndisë.

Si rrjedhim, le të gjejnë prehje e siguri mendjet dhe zemrat tona në faktin se çdo gjë që na ndodh ne apo rreth nesh rregullohet e kontrollohet nga njohja dhe urtësia e një Perëndie të plotfuqishëm e të qëllimshëm në çdo gjë që bën ai. Ne mund të mos preferojmë e pëlqejmë situatat në të cilat e gjejmë veten. Të ligjtë dhe kjo botë mund të na shkaktojnë vuajtje e hidhërime. Por nuk duhet të harrojmë që mbi ne ka një dorë që lëviz makinën e gjerë të këtij universi dukë bërë që çdo gjë të funksionojë për bekimin e Kishës dhe lavdinë e Tij. Vërtetë “mbretërit e dheut mblidhen dhe princat këshillohen bashkë kundër Zotit dhe të vajosurit të tij” (Psa. 2:2), por mëngjesi i ditës së ngjalljes do të provojë se edhe në momentin më të zymtë, çdo gjë po shkon sipas planit të Perëndisë.

I Braktisur Nga Të Gjithë

Pjesë e planit dhe një prej shkrimeve që u përmbushën në atë natë ishte edhe Zak. 13:7 “Godite bariun dhe delet do të shpërndahen.” Këtë shkrim citoi Krishti kur dishepujt insistonin dhe përbetoheshin se do të qëndronin deri në fund me të. Tre vargjet e fundit të këtij pasazhi përshkruajnë përmbushjen e trishtueshme të kësaj profecie. “Atëherë dishepujt e lanë dhe ikën të gjithë. ⁵¹ Dhe një farë djaloshi, që ishte i mbështjellur me një çarçaf mbi trupin e zhveshur, po e ndiqte, por ata e kapën. ⁵² Por ai e lëshoi çarçafin dhe iku lakuriq nga duart e tyre.” Në këtë ne mësojmë se sa shumë mund të bie edhe besimi i dishepullit të vërtetë. Disa momente më parë ata po flinin në vend që të luteshin. Tani ata vrapojnë në vend që të qëndrojnë. Insistimi i tyre i mëparshëm se do të vdisnin përkrah mësuesit të tyre ishte harruar. Fjalët i kishte marrë era. Frika nga rreziku imediat që ata mendonin se po u kanosej atyre fshiu çdo premtim a dëshirë të mirë që ata mund të kishin pasur më parë. Ndoshta ata, si Pjetri, i qëndruan për një moment pranë Krishtit me shpresën se ai do të bënte përsëri një nga ato mrekullitë e tij të shumta dhe do të shpëtonte vetveten dhe ata. Por Krishti refuzoi që ta bënte këtë dhe guximi i tyre u shua. Është e qartë se pa dorën e Perëndisë në jetën tonë ne nuk guxojmë të qëndrojmë.

Marku nuk na e jep emrin e personit që përdori shpatën dhe të djaloshit që u la çarçafin në dorë arrestuesve dhe për turp të tij ia mbathi lakuriq në mes të natës. Gjoni thotë se personi i parë ishte Pjetri (Gjo. 18:10). Nga tradita historike mësojmë se djaloshi ishte vetë…Marku. Por Marku qëllimisht nuk na i jep këto emra. Jo nga turpi, por për të na mësuar diçka. Ai i ka lënë emrat e këtyre personave bosh me qëllim që ne të shkruajmë emrin tonë aty. Këta jemi ne. Nga njëra anë mburracakë e plot besim në veten tonë, e nga ana tjetër të dobët, të frikësuar, të pakurajshëm nën testim. Le të veshim përulësinë si e vetmja stoli e logjikshme për njeriun dhe nderuese për Krishtin. Le të mos mburremi në asgjë veçse në kryqin e Krishtin. “Prandaj ai që mendon se qëndron më këmbë, le të shohë se mos bjerë” (1 Kor. 10:12). Po kështu le të mësojmë që të jemi të hirshëm e të butë në gjykimin tonë ndaj të Krishterëve të tjerë. Le të mos presim tepër prej tyre dhe as të mos i ulim aq poshtë ata sikur nuk kanë hir fare kur i shohim të rënë. Le të mos harrojmë që edhe apostujt e Zotit e braktisën atë në momentin e nevojës, dhe se u ngritëm përsëri përmes pendimit dhe u bënë nga Krishti shtyllat e Kishës. Le të kujtojmë hirin me të cilin Krishti i ripranoi dhe instrumentin e pendimit me anë të cilit ata u rikthyen tek Krishti. Pendim dhe hir. Pendim kur biem vetë dhe hir kur bien të tjerët.

Në mbyllje, le të gjejmë ngushëllim në aftësinë e Zotit tonë për tu simpatizuar me popullin e tij këtu në tokë. Një nga sprovat më të hidhura është ajo e zhgënjimit apo e tradhtimit nga një person që e do. Familjarët mund të në zhgënjejnë, miqtë në kishë apo jashtë saj, pastori apo edhe vetë kisha mund të bëhet zhgënjyese për dikë një ditë. Në këto raste mbani mend që në Krishtin ne kemi Mikun e mëkatarëve (Mateu 11:19) që nuk të zhgënjen kurrë. “Sepse ne nuk kemi kryeprift që nuk mund t’i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar,” (Heb. 4:15). Krishti e di se çdo të thotë të jesh i vetmuar e i braktisur në ditën më të errët të jetës tënde dhe do të jetë Ai që gjithnjë do të ofrojë ngushëllim, inkurajim, forcë e miqësi nëse ti e hedh veten tënde në krahët e tij.

Në këtë moment duhet të kujtojmë se ai u braktis jo vetëm nga ndjekësit e tij, por edhe nga vetë Ati Perëndia. Në kryq ai thirri “Perëndia im, Perëndia im, përse më ke braktisur” (Mark 15:34). Por braktisja filloi në Kopshtin e Gjetsemanesë dhe kjo jo pa kuptim. Në një kopsht të ngjashëm mëkati hyri në skenë dhe morri fitoren e parë, në Gjetsemani Krishti filloi të çbëjë fitoren e Satanit, mëkatit, vdekjes, varrit e ferrit. Në një kopsht Adami i parë u dorëzua përpara tundimeve, në këtë kopsht Krishti, Adami i dytë fitoi mbi to. Në atë kopsht të parë Adami e hodhi botën nga jeta në vdekje, ndërsa në këtë kopsht Krishti u hodh drejt vdekjes që ti sigurojë jetën e përjetshme të gjithë atyre që e hedhin veten në krahët e Tij.

Të DUHET NJë AVOKAT

 

Ti mund të pyesësh: “Si është e mundur? Unë nuk kam bërë asnjë krim! Përse paskam nevojë për një avokat?”

Dihet që njerëzit marrin avokatë për arsye nga më të ndryshmet. Disa marrin avokat për të realizuar një shit-blerje, disa të tjerë marrin një avokat për tu mbrojtur në sallën e gjyqit. Në këtë botë të korruptuar është e mundur që të dënohesh kur je i pafajshëm dhe ti shpëtosh dënimit kur je plotësisht fajtor përpara ligjit, por vetëm nëse ke një avokat që është në gjendje të korruptojë drejtësinë e ligjit.

Por ty të duhet një avokat pasi ti je fajtor për disa veprime për të cilat asnjë gjykatë njerëzore nuk do ti shkonte ndërmend të të dënonte dhe që asnjë avokat njerëzor nuk të shpëton dot pavarësisht nga aftësia për të korruptuar drejtësinë. Asnjë avokat nuk të  mbron dhe shpëton dot me përjashtim të atij që do t’ju sugjeroj përmes kësaj letre.

Për çfarë akuzash rrezikohesh të dënohesh?  Bibla, Fjala e pagabueshme e Perëndisë të deklaron se “të gjithë mëkatuan dhe u privuan nga lavdia e Perëndisë,” (Rom. 3:23). Dhe se “të gjithë kanë devijuar, janë korruptuar; asnjeri nuk bën të mirën, as edhe një” (Psalmi 14:3). Nëse reagimi yt i parë është të mendosh se nuk ka Perëndi, dëgjo përsëri deklaratën e Biblës: “I pamendi ka thënë në zemër të tij: ‘Nuk ka Perëndi’,” (Psalmi 14:1). Në fakt, pavarësisht se çfarë deklaron me gojë dhe se çfarë dëshiron me mendje dhe me zemër, ti e di shumë mirë që Perëndia ekziston, që ai të shikon, që në sytë e tij ti je tashmë i gjykuar e fajtor, dhe se së shpejti ti do të dalësh para gjyqit të tij për të marrë dënimin e përjetshëm. Prandaj, mos u përpiq që të gënjesh vetveten, por përule zemrën tënde dhe vazhdo të lexosh. Krijesa e Perëndisë, Bota, çdo gjë që të rrethon dhe në të cilën ti jeton, madje edhe vetë ekzistenca jote të provon, madje të lë pa asnjë justifikim që Perëndia i Biblës ekziston dhe është Perëndia i gjallë e i vërtetë.  Për çdo njeri, “ajo që mund të njihet prej Perëndisë është bërë e dukshme në ta, sepse Perëndia ua ka shfaqur atyre. ²⁰ Në fakt cilësitë e tij të padukshme, fuqia e tij e përjetshme dhe hyjnia e tij, duke qenë të dukshme nëpërmjet veprave të tij që nga krijimi i botës, shihen qartë, me qëllim që ata të jenë të pafalshëm,” (Rom. 1:19-20). Në fakt ti ke tërë jetën që përpiqesh që ta ndrydhësh e harrosh këtë realitet, kjo sepse e di që ti je fajtor.

Ligji i Perëndisë, i përmbledhur në Dhjetë Urdhëresat të mëson  “Duaje Zotin, Perëndinë tënd, me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd, me gjithë mendjen tënde e me gjithë forcën tënde!” dhe “Duaje të afërmin tënd porsi vetveten,” (Marku 12:30-31). Aq më tepër, fakti që ti ke të regjistruar a brenda vetes tënde që nga lindja ndjeshmërinë ndaj së mirës dhe së keqes dëshmon se ti je krijuar nga Perëndia në ngjashmëri me imazhin e tij shpirtëror. Bibla na mëson se ndërgjegjja jote është ajo që të dënon apo të lavdëron kur ti bën të mirën apo të keqen (Rom. 2:15). Është e pamundur për ty që ti shpëtosh këtij akuzuesi apo prokurori që punon për Perëndinë brenda teje dhe kundra teje.

Ndërsa “njeriu shikon pamjen, Perëndia shikon zemrën,” (1 Sam. 16:7). Perëndia përmes Fjalës së tij që “është e gjallë dhe vepruese, më e mprehtë se çdo shpatë me dy tehe, depërton deri në ndarjen e shpirtit dhe të frymës, të nyjeve dhe të palcave, dhe është në gjendje të gjykojë mendimet dhe dëshirat e zemrës. Dhe nuk ka asnjë krijesë që të jetë e fshehur para tij, por të gjitha janë lakuriq dhe të zbuluara para syve të Atij, të cilit ne do t’i japim llogari,” (Heb. 4:12-13). Kështu, krenaria, urrejtja, epshi, egoizmi, tallja apo indiferentizmi nuk i shpëtojnë syrit të Perëndisë. Ai të njeh ty në fakt më mirë se sa ti mendon se e njeh veten tënde.

Por mos u përpiq që të fshihesh prapa meritave apo virtyteve të tua. Çfarë do që të bësh në këtë botë, ti kurrë nuk do të arrish që të shpëlash ato që ke bërë. Së pari pasi ato të mira që mund të kesh bërë nuk i ke bërë për lavdinë e Perëndisë por për lavdinë tënde. Së dyti, nuk i ke bërë nga dashuria për Perëndinë por për dashurinë që ke për veten tënde. Së treti, ato nuk i ke bërë në përputhje me standardin e Perëndisë por sipas mendjes tënde. Ligji i Perëndisë është standardi absolut i dashurisë dhe drejtësisë përmes së cilës Perëndia mat çdo gjë. Ky ligj u dha “me qëllim që çdo gojë të heshtë dhe gjithë bota t’i jetë nënshtruar gjykimit të Perëndisë,” (Rom. 3:19). Në ditën e gjykimit, “ditën në të cilën Perëndia do të gjykojë të fshehtat e njerëzve me anë të Jezu Krishtit” (Rom. 2:16), ti nuk do të kesh asnjë mënyrë shfajësimi pasi ti tashmë e dije se çfarë Perëndia priste prej teje dhe se ti ke refuzuar që ti bindesh atij.

Por, sepse Perëndia është jo vetëm i shenjtë e i drejtë, por edhe i dashur, ai nuk e ka braktisur njerëzimin në këtë situatë të dëshpëruar. “Sepse Perëndia e deshi aq botën, sa dha Birin e tij të vetëmlindurin, që, kushdo që beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme,” (Gjoni 3:16). Bibla na mëson se Perëndia ati siguroi për ne një avokat për të gjithë ata që kthehen nga mëkatet e tyre, që i rrëfejnë ato dhe kërkojnë mëshirë e falje. Apostulli Gjon shkroi “Djema të mi, ju shkruaj këto gjëra që të mos mëkatoni; dhe në qoftë se ndokush mëkatoi, kemi një avokat te Ati, Jezu Krishtin të drejtin. ² Ai është shlyesi për mëkatet tona; dhe jo vetëm për tonat, por edhe për ata të të gjithë botës,” (1 Gjon. 2:1-2).

Krishti është avokati që të duhet ty për të dalë i falur e i shpëtuar përpara Perëndisë. Por Krishti nuk është një avokat si të tjerët. Ai është avokati unik hyjnor pasi në fakt ai mori e mbajti mbi veten e tij dënimin që të takon ty për mëkatet e tua. E cili avokat njerëzor do ta bënte këtë gjë për klientët e tij? Askush. Çfarë manifestimi spektakolar i dashurisë së Krishtit për ty. Biri i Përjetshëm i Perëndisë, Personi i Dytë i Trinisë, morri mbi veten e tij natyrën e plotë njerëzore, por pa mëkat, erdhi në këtë botë për të jetuar një jetë të përsosur dashurie dhe të vërtete, dhe madje edhe vdiq në kryq në vendin tënd  o njeri dhe për ty, me qëllim që të përmbushte drejtësinë e Perëndisë. Edhe pse e vështirë për tu kuptuar plotësisht nga ty në këtë moment, kjo është e vërteta dhe bekimi që vjen nga Perëndia për të mirën tënde.

A do të bësh budëllallëkun që të mbrosh ti veten tënde përpara Perëndisë së Plotfuqishëm ditën e gjykimit, ditën e llogaridhënies? Apo do të pranosh Avokatin Hyjnor që Perëndia ka caktuar për shpëtimin tënd, për mbrojtjen tënde? Asnjë avokat tjetër nuk do të të mjaftojë në atë ditë të tmerrshme. Ti mund të marrësh për veten tënde këtë avokat sot, pa asnjë shpenzim nga ana jote, thjesht duke u kthyer nga mëkatet e tua, duke rrëfyer mëkatet e tua, dhe duke i besuar Jezus Krishti për shpëtimin dhe mbrojtjen tënde. Të besosh është ta hedhësh veten tënde trup dhe shpirt, me të tërë të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen tënde në krahët e Krishtit.

Si fillim lutu kështu: “Perëndi i Shenjtë e i dashur, Zot Jezus Krisht, Unë kam nevojë për mbrojtjen tënde, për shenjtërinë tënde, për mëshirën tënde, për dashurinë tënde, për sakrificën tënde, për avokatin tënd hyjnor. Ju lutem, falni mëkatet e mia, më ndrysho zemrën, dhe ji Zoti dhe Shpëtimtari im.”

Nëse kjo është lutja jote me besim dhe e sinqertë, atëherë ti je i falur nga Perëndia dhe je bërë ndjekës i Jezus Krishtit. Kjo do të thotë që ti duhet që menjëherë të gjesh një Kishë të vërtetë Biblike përmes së cilës Perëndia do të kujdeset për ty. Të duhet një kishë në të cilën Fjala e Perëndisë predikohet dhe praktikohet me besnikëri. Krishti të urdhëron: “merre kryqin tënd dhe më ndiq,” (Marku 10:21).

Ardhja e Mbretit: Mesazhi i Dieles se Palmave

 Me përjashtim të lindjes, vdekjes dhe ngjalljes së Jezus Krishtit, asnjë histori e jetës së Krishtit nuk njihet më mirë e se sa ajo e hyrjes së tij triumfale në Jerusalem, dhe që si rrjedhim festohet rregullisht çdo vit, në atë që njihet si Dita e Palmave. E megjithatë, pak histori nga jeta e Krishtit keqkuptohen më shumë se sa hyrja e tij në Jerusalem. Shumë studiues e kanë kuptuar dhe interpretuar hyrjen e Krishtit në Jerusalem si oferta e fundit që i bëri Krishti popullit të Jerusalemit për ta pranuar atë si Mbretin e tyre. Thuhet se deri tani Krishti pat refuzuar dëshirën e Judenjve për ta bërë të famshëm e të pranuar publikisht, por me acarimin e marrëdhënieve me drejtuesit fetarë të vendit, me afrimin e shpejtë të ditës së vdekjes, Krishti bën një përpjekje të fundit, gati të dëshpëruar, për të fituar ndjekës. Dhe se vetëm pasi e njëjta turmë shkëmben Hosanat me thirrjet për kryqëzim, Krishti braktis planin e tij dhe shkon në Kalvar.

E vërteta është se në fakt, Krishti tashmë ia ka ofruar Judenjve veten si mbretin e tyre, madje shumë herët në shërbesën e tij siç lexojmë tek Mateu 4:17 ku thuhet se “Që nga ajo kohë Jezusi filloi të predikojë dhe të thotë: “Pendohuni, sepse mbretëria e qiejve është afër!”  Judenjtë e refuzuan ofertën e Krishtit, dhe tani Krishti futet në Jerusalem me një qëllim krejt tjetër.

Erdhi për të Vdekur

Cila është arsyeja pra, e hyrjes së Krishtit në Jerusalem? Përgjigja është e shumëfishtë. Së pari, Krishti erdhi në Jerusalem për të vdekur. Ungjilli sipas Markut është më i hollësishmi pasi na tregon se si dy ditë para se sa Krishti të futej me dishepujt në Jerusalem, ai u zbulon atyre qëllimin e tij për këtë udhëtim të fundit. Tek Marku 10:32-34 lexojmë se “Ata ishin në udhëtim për t’u ngjitur në Jerusalem, dhe Jezusi i paraprinte. Dhe ata ishin të tronditur dhe e ndiqnin me ndrojtje. Dhe ai i mblodhi përsëri të dymbëdhjetët mënjanë dhe nisi t’u thotë çfarë do t’i ndodhte: ³³ “Ja, ne po ngjitemi në Jerusalem dhe Biri i njeriut do t’u dorëzohet krerëve të priftërinjve dhe skribëve; dhe ata do ta dënojnë me vdekje dhe do ta dorëzojnë në duar të paganëve, ³⁴ të cilët do ta tallin, do ta fshikullojnë, do ta pështyjnë dhe do ta vrasin, por ai, ditën e tretë, do të ringjallet”.”

Pra, Krishti nuk u fut në Jerusalem për tu fituar zemrat Judenjve (koha për këtë gjë kishte kaluar), për të shfronësuar Herodin apo Pilatin dhe për tu kurorëzuar mbret. Ai po futej në Jerusalem për shtyrë Farisenjtë, Saducenjtë dhe kryepriftërinjtë në një reaksion të dhunshëm që do të sillnit ngjarjet që ai i dinte shumë mirë.

Erdhi për të Plotësuar Shkrimet

Arsyeja e dytë pse Krishti u fut në atë mënyrë triumfale në Jerusalem ishte që të plotësonte Shkrimet. Ne kjo mund të na duket diçka e çuditshme. Krishti është në fund të fundit Perëndia, dhe si i tillë ai nuk mund të kufizohet apo kushtëzohet nga asgjë. Por Krishti e konsideronte veten të lidhur nga Shkrimi i Shenjtë si një shprehje e pagabueshme dhe e detyrueshme e vullnetit të Atit të Tij për atë. Në fakt të tëra veprimet e tjera që Krishti bëri, në përputhje të profecive të shumta të Dhiatës së Vjetër për atë, tregojnë pikërisht këtë gjë. Ai në mënyrë të qëllimte, përdorte sovranitetin e tij prej Perëndie për të përmbushur si profecitë e veta, ashtu edhe të Dhiatës së Vjetër për të (që në fund të fundit vinin prej tij si Logosi i Përjetshëm i Perëndisë).

Kështu, si Mateu ashtu edhe Gjoni i referohen profecisë së Zakarisë 9:9 në të cilën thuhet “Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jerusalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, mbi një gomar të ri.” Gjoni rrëfen se në atë kohë, apostujt as nuk e kuptonin këtë gjë dhe as nuk e kishin bërë këtë lidhje, por që e kuptuan më vonë pas ringjalljes dhe ngritjes së Krishtit.

Erdhi për të qenë Sovran i Vdekjes së Tij

Vëmë re së treti, se Krishti qëllimisht organizon një hyrje publike në Jerusalem, në krye të dishepujve e ndjekësve të tij. Ai kalëron qëllimisht në qytetin e shenjtë, i rrethuar nga një turmë e madhe që thërriste Hosana, ashtu siç u bë për Davidin kur u kthye në pallatin e tij në triumf (2 Samuelit 19:40). E gjitha kjo u bë kur një pafundësi njerëzish ishte dyndur në Jerusalem, nga të gjithë cepat e botës, për festimin e pashkës së Hebrenjve. Hyrja e Jezusit në Jerusalem ishte një hyrje triumfale, e planifikuar dhe ekzekutuar në mënyrë sovrane nga Krishti. Mesazhi i kësaj hyrje ishte ky: Ja Perëndia i zbuluar në Personin e Krishtit që vjen në shtëpinë e vet. Hiri Sovran i Perëndisë që i afrohet popullit të Perëndisë për ta bekuar atë.

Kështu, së pari vëmë re se Krishti i afrohet Jerusalemit nga ana e Malit të Ullinjve dhe jo nga rruga e zakonshme e asaj kohe, dhe dërgon dishepujt e tij për të përgatitur hyrjen e teksa ai pret në Malin e Ullinjve. Ky mal jo vetëm është më i lartë se sa kodrat mbi të cilin ndodhet Jerusalemi, por mbi të gjitha ishte një vend adhurimi, nga i cili besohej se do të vinte Mesia. Në vigjilje të rënies së Jerusalemit më 586 B.C., Ezekieli pati një vizion në të cilin lavdia e Zotit i largohet Jerusalemit dhe vendoset në Malin e Ullinjve (Eze. 11:23). Sipas Zamarias 14:4, Mali i Ullinjve do të bëhej vendndodhja e gjykimit të fundit, dhe tradita judaike e lidhte ardhjen e Mesisë me Malin e Ullinjve. Marku radhë herë përmend emra vendesh në ungjillin që mban emrin e tij, dhe ai e bën këtë në këtë rast që të lidhë kuptimin mesianik të Malit të Ullinjve me hyrjen e Krishtit në Jerusalem.

Po kështu, tek Ungjilli sipas Markut vëmë re kujdesim me të cilin Krishti organizoi detajet tjera të hyrjes së tij në Jerusalem. Aty lexojmë paranjohjen precize dhe sovrane të Krishtit mbi të gjitha ngjarjet që do të pasonin. Çdo detaj që vjen më pas ka kuptime mesianike. Kërriçi identifikohet në Dhiatën e Vjetër  si kafsha e Mesisë (Zak. 9:9l Zan. 49:11). Mobilizimi i kafshëve të punës ishte një prerogativë vetëm e mbretit në kohën e Krishtit, kjo në vetvete sugjeron rolin mbretëror të tij. Fakti që mbi këtë kafshë nuk kishte hipur askush na thotë të njëjtën gjë pasi tek Num. 19:2 dhe L.Rip. 21:3 një kafshë e pa-hipur konsiderohej e shenjtë  dhe sipas ligjit judaik askush nuk duhet ti hipë kafshës së mbretit. Madje kur Jezusi udhëzon dishepujt e tij mbi mënyrën e mobilizimit apo sekuestrimit të kafshës, ai përdor fjalën kurios, Zot, “Kjo i duhet Zotit.” Jezusi nuk futet në Jerusalem si një person i panjohur nga askush që rastësisht bëhet viktimë e intrigave politike të kryeqytetit. Jo! Ai futet me paranjohjen dhe sovranitetin  prej Perëndie me të cilën pat shërbyer dhe udhëtuar drejt Jerusalemit që ditën kur filloi shërbesën e tij.

Më tej, vëmë re se në hyrjen triumfale të Mesisë në Jerusalem, njerëzit shtronin rrobat e tyre në rrugë e të tjerë hidhnin degë pemësh. Sipas historisë, ato ishin degë palmash që shpjegon përse në kalendarin liturgjik të kishës e diela para Pashkës njihet si e diela e palmave. Ky ishte akti i mirëpritjes ceremoniale të mbretërve siç ndodhi në inaugurimin e Jehut mbret tek 2 Mbr. 9:13. Thirrja Hosana tek vargu 9 është një transliterim një fjalë në Hebraisht që përkthehet “Shpëtona, të lutemi!” Thirrja “Bekuar është ai që vjen në emër të Zotit!” është një citim nga Psa. 118:25-26. Ungjijtë e tjerë në mënyrë të qartë e identifikojnë hyrjen e Jezusit në Jerusalem me citimin mesianik nga Zakaria 9:9 që thotë “Ngazëllo me të madhe, o bijë e Sionit, lësho britma gëzimi, o bijë e Jerusalemit! Ja, mbreti yt po të vjen; ai është i drejtë dhe sjell shpëtimin, i përulur dhe i hipur mbi një gomar, mbi një gomar të ri.” Nuk ka dyshim që turmat nuk e kuptonin vërtetësinë e thellësinë e deklaratave të tyre, gjë që shpjegon shpërndarjen e tyre të mistershme pas hyrjes së Krishtit dhe votimin demokratik për vrasjen e tij disa ditë më pas. Në të tëra këto gjëra, ato po plotësonin profecitë mesianikë ndërsa Perëndia-Njeri po udhëtonte në mënyrë të qëllimshme e sovrane drejt kryqit për të vdekur atje për ne.

Erdhi për të Qenë Pashka Jonë

Por arsyeja më e rëndësishme se përse Krishti hyri në Jerusalem ashtu siç hyri, ishte që të tregonte se ai do të ishte pashka jonë. Krishti u kryqëzua në ditën e katërmbëdhjetë të Nisanit, që ishte muaji i parë i vitit sipas kalendarit Judaik. Krishti u fut në Jerusalem në ditën e dhjetë të Nisanit, në të njëjtën ditë kur, sipas kalendarit Judaik, me mijëra qengja që ishin caktuar që të flijoheshin për pashkë, duhej që të futeshin nga të zotërit e tyre në qytet dhe qëndronin në shtëpitë e tyre për tre ditë. Josephus, historiani Judeo-Romak dhe gati bashkëkohës i Krishtit, tregon që në një vit që u mbajt një regjistrim i përgjithshëm i popullsisë dhe mallrave që hynin në Jerusalem në javën e pashkës, u futën në Jerusalem mbi 265 mijë qengja për flijim. Kuptohet që duhej një ditë e tërë që një mori kaq e madhe qengjash të hynte e të shpërndahej nëpër shtëpitë e Jerusalemit. Kjo do të thotë, se kur Krishti u fut në qytet, ai u fut i rrethuar nga qindra e mijëra qengja pashkësh, ku në fakt ai vetë ishte krye-qengji, në fakt qengji i vërtetë i Perëndisë. Përmes kësaj hyrje në Jerusalem, Krishti po deklaronte, ashtu siç pat deklaruar edhe Gjon Pagëzori për të ditën e pagëzimit të tij “Ja, Qengji i Perëndisë, që heq mëkatin e botës!” (Gjoni 1:29). Katër ditë më vonë, në kohën kur qengjat thereshin, Krishti i kryqëzua e vdiq për mëkatet tona. Në këtë mënyrë ai u bë qengji i vërtetë dhe përfundimtar i pashkës. Për shkak të gjakut të tij të derdhur për ne dhe në ne në ditën kur ne besuam, engjëlli i vdekjes sonë shpirtërore kapërceu mbi ne, mbi të gjithë ata që besojnë në Krisht.

Për shkak të tij, mëkatet tona janë shpaguar, borxhi ynë është larë, në atë ne kemi shpengimin nga skllavëria e mëkatit, e fajit dhe e fuqisë së tij në jetën tonë. Por a është ai Pashka jote? A është ai Shpëtimtari yt? A je në një marrëdhënie paqeje me Perëndinë përmes gjakut të tij? A e ke rrëfyer me gojë e me vepra, e i beson me zemër? A e ke hedhur veten tënde trup edhe shpirt në krahët e Tij? A ke rrëfyer me besimtarët e tjerë kudo nëpër botë “Por ai u tejshpua për shkak të shkeljeve të mia, u shtyp për paudhësitë e mia; ndëshkimi për të cilin kam paqen është mbi të, dhe për shkak të vurratave të tij unë jam  shëruar” (Isaia 53:5). Sepse është e vërtetë, se… “ne të gjithë endeshim si dele; secili prej nesh ndiqte rrugën e vet,” (Isa. 53:6), por në përputhje më hirin e tij “Zoti bëri që të bjerë mbi të paudhësia e ne të gjithëve.”

Shfaqja e kishës protestante tek shqiptarët

Protestantizmi shqiptar fillon prej vitit 1818, kur edhe bëhen botimet e para në gjuhën shqipe nga Shoqata Biblike, me autor Dr. V. Meksin.

Shoqëria Biblike e Huaj dhe Britanike, Komiteti Protestant për Perandorinë Osmane, Aleksandër Thomsoni, misionarë amerikanë, si dhe shumë figura shqiptare janë faktorët të cilët mundësuan lindjen e kishës protestante te shqiptarët. A. Thomsoni është ai i cili më së shumti i deshi dhe i ndihmoi shqiptarët gjatë Rilindjes Kombëtare, ndërmjet viteve 1860-1896. Një lloj reformacioni, në Ballkan erdhi vetëm pas Luftës së Krimesë 1856, kur Turqia detyrohet të bëjë lëshime. Shqipëria ishte vendi i fundit në gjithë perandorinë Osmane, për nga idetë e reformacionit. Përherë të parë erdhën dy amerikanë ungjillorë në Manastir vetëm në vitin 1873. Këta u vendosën me shtëpi afër familjes Qiriazi. Deri sot botërisht dihet se dy shqiptarët e parë që u bën protestantë, më 1876, ishin Nikolla dhe Dhimitri nga Manastiri. Një vit më vonë i krishterë bëhet edhe Gjerasim Qiriazi. Ndërsa deri në vitin 1882 familja ungjillore shqiptare, rritet në 36 besimtarë. Kështu edhe u krijua kisha e parë protestante në Manastir, te shqiptarët gjatë kohës së re. Në këtë vit për herë të parë u mbajt adhurimi, predikimi dhe lutja në gjuhën shqipe, ndërsa një historian i huaj ka thënë se kjo sigurisht se kishte ndodhur ndoshta vetëm para 1000 vjetëve në tokat ilire.

Më 1890, kur edhe Gj. Qiriazi merr titullin “predikues”- ungjilltar i popullit shqiptar, nga Kolegji Amerikan i Samokovës, hapet kisha e dytë protestante te shqiptarët, në Korçë. Shërbesat e para janë zhvilluar në objektin e shkollës së parë shqipe. Dy vjet më vonë, u formua shoqëria e parë kombëtare brenda Shqipërisë, me emrin “Vëllazëria Ungjillore”. Programi dhe statuti i saj shtrihej në tetë pika. Pika e parë thoshte: “Vëllazëria Ungjillore ka për qëllim shpërndarjen e ungjillit në gjuhën shqipe, si dhe zhvillimin e letërsisë shqipe”. Në të njëjtin vit “Vëllazëria” vendosi që të botojë organin e saj “Letra e Vëllazërisë”. Kokë e këtyre punëve ungjillore ishte Gjerasim Qiriazi (1859-1894). Prandaj Gj. Qiriazi është Babai i kishës protestante shqiptare.

Lëvizja protestante te shqiptarët ka traditë 187 vjeçare, dhe sigurisht se nuk është “sektë” e këtyre ditëve. Asnjë lloj kishe, feje, religjioni apo besimi te shqiptarët nuk ishte lidhur për kombëtaren se sa kisha protestante. Gjithë komuniteti protestant në Shqipëri gjatë Rilindjes Kombëtare ishte ngritur në këmbë për të hapur shkolla shqipe, për të shkruar libra shqipe, për ta bërë shqipen gjuhë liturgjike, për ta ndihmuar atdheun, për të qenë shqiptarë. Mbi 100 dokumente gjenden sot në Britani të Madhe, Amerikë, Austri, Turqi, Shqipëri që i tregojnë këto fakte. Jo rastësisht Gj. Qiriazi zgjodhi jugun e Shqipërisë që të përhap protestantizmin, ndërsa jetoi në veri, dhe ishte i vetmi romantik shqiptar i cili edhe e vizitoi Kosovën (Prishtinën në vitin 1884) Priftërinjtë grekë dhe fanariotët e tyre në Shqipëri si dhe Patrikana greke me ngulm kërkonte nga Porta e Lartë që ta ndalonte këtë fe të re. Ata ankoheshin: prej se po predikon Qiriazi, feja jonë po shkatërrohet në Shqipëri.

Krerët protestantë: Vangjel Meksin, Grigor Gjirokastrin, Panajot Kapitarin, Naum Veqilharxhin, Koto Hoxhin, Nikollë Naçon, Gj. Qiriazi, Gjergj Qiriazi, Grigor Cilka, Petro Nini Laurasi, K. Kristoforidhi, Thanas Sina, Kristo Shuli, Sevasti Qiriazi etj.

Shumica e romantikëve shqiptarë e ndihmuan, e simpatizuan dhe e admiruan lëvizjen protestante shqiptare si: Elena Gjika, Asdreni, Konica, Noli, Naim Frashëri dhe shumë e shumë të tjerë. Naimi ishte ai i cili e ndihmoi lëvizjen protestante, dhe në takimet që kishte me Gjerasimin, ai insistoi që në librat e tyre të përdorin vetëm alfabetin latin.

Ç’farë Simbolizohet në Darkën e Zotit?

Qëllimi i sakramentit është që të simbolizojë apo të ilustrojë një apo disa të vërteta të brendshme shpirtërore përmes simboleve të jashtme, të përjetueshme përmes shqisave tona. Në rastin e Darkës së Zotit, simbolet e jashtme janë buka, vera, akti i ndarjes së bukës dhe i derdhjes së verës, përvetësimi i bukës dhe i verës përmes ngrënies dhe pirjes, e tëra kjo gjë në bashkësinë e njëri-tjetrit. Të tëra këto së bashku përbëjnë elementet e Darkës së Zotit. Por çfarë simbolizohet përmes këtyre elementeve?

Së pari, Darka e Zotit është një prezantim simbolik i vdekjes së Zotit Krisht. 1 Kor. 11:26 thotë “Sepse sa herë të hani nga kjo bukë ose të pini nga kjo kupë, ju shpallni vdekjen e Zotit, derisa ai të vijë.” Thelbi i doktrinës së Shpengimit, mesazhi qendror i Biblës, që u predikua në Dhiatën e Vjetër përmes sakrificave të shumta, që në vetvete ishin simbole profetike të Besëlidhjes së Re, është sakrifica zëvendësuese e Krishtit, vetë Zotit, për shpengimin e mëkatarëve. Fjalët e sakramentit “thyer për ju” dhe “derdhur për shumë” theksojnë faktin që vdekja e Krishtit ishte një vdekje sakrifikuese, për shpëtimin e popullit të tij, e bërë në vend të tyre.

Së dyti, Darka e Zotit simbolizon pjesëmarrjen e besimtarit në Krishtin e Kryqëzuar. Gjatë festimit të Darkës ësë Zotit, pjesëmarrësit, jo vetëm që vështrojnë simbolet, por edhe i marrin dhe ushqehen me to. Në një farë mënyrë, ata “hanë mishin e Birit të Njeriut dhe pinë gjakun e Tij” (Gjoni 6:53), pra në mënyrë simbolike, ata përvetësojnë bekimet që u janë siguruar përmes vdekjes sakrifikuese të Krishtit.

Së treti, Darka e Zotit simbolizon jo vetëm vdekjen e Krishtit si objekti i Besimit tonë, si dhe aktin e besimit i cili bashkon besimtarin me Krishtin, por edhe efektet e këtij akti që është dhënia e jetës, fuqia dhe gëzimi në shpirtin e tij. Kjo nënkuptohet në elementet e bukës dhe verës. Ashtu siç buka dhe vera ushqejnë dhe forcojnë jetën fizike të njeriut, po kështu edhe Krishti mbështet, ushqen, rifreskon dhe gjallëron jetën në shpirtin e besimtarit. Bibla gjithmonë Krishtin si burimi i jetës, fuqisë dhe lumturisë së besimtarit. Tek Kol. 3:3 Pali thotë se “jeta juaj është fshehur bashkë me Krishtin në Perëndinë.”

Së katërti, sakramenti gjithashtu simbolizon bashkimin e besimtarëve më njeri-tjetrin. Si anëtarë të trupit mistik të Krishtit, besimtarët formojnë një njësi shpirtërore. Ata hanë të njëjtën bukë dhe pinë nga e njëjta verë. Apostilli Pal tha “sepse ne jemi një bukë, një trup, sepse të gjithë marrim pjesë në të vetmen bukë” (1 Kor. 10:17), dhe shtoi “sepse të gjithë ne jemi pagëzuar në një Frymë të vetëm në të njëjtin trup,” (1 Kor. 12:13). Teksa ne marrim dhe i kalojmë njëri-tjetrit elementet e sakramentit, ne futemi në një marrëdhënie intime, lidhëse dhe inkurajuese me njëri-tjetrin.

Pra, sakramenti i Darkës së Zotit ka për qëllim që të simbolizojë sakrificën zëvendësuese të Krishtit, unifikimin tonë mistik e jetëdhënës më Krishtin si objekti i besimit tonë, efektet apo bekimet që burojnë nga ky bashkim unik me Krishtin, si dhe bashkësinë intime që besimtarët kanë me njeri-tjetrin si trupi i Krishtit.

Identiteti i Humbur Historik dhe Teologjik i Kishes Ungjillore

Gjatë historisë fjalët ndryshojnë. Disa bëhen arkaike, disa fjalëve të tjera u ndryshon kuptimi, ndërsa disa të tjera duket sikur e humbasin kuptimin që kanë pasur. Kjo e fundit duket se ka ndodhur në kohën tonë me termin “ungjillor”. “Në të kaluarën kjo fjalë shërbente si një lidhje uniteti midis të krishterëve që vinin nga një larmi e madhe traditash të krishtera. Kisha ungjillore historike ishte pohuese apo shpallëse e besimit. Në të përfshiheshin të vërtetat thelbësore të krishterimit, që ishin përcaktuar nga sinodet e shquara ekumenike të kishës. Ungjillorët kishin një trashëgimi të përbashkët me “solat” e Reformacionit protestant të shekullit të gjashtëmbëdhjetë, si origjina e tyre e përbashkët historike.

Sot, drita e Reformacionit është zbehur jashtë mase. Si pasojë, fjala “ungjillore” është bërë aq gjithëpërfshirëse sa e ka humbur kuptimin. Ne rrezikojmë që të humbim unitetin dhe identitetin që është arritur për shekuj të tërë. Për shkak të kësaj krize dhe për shkak të dashurisë sonë për Krishtin, ungjillin e kishën e tij, ne përpiqemi që të rishpallim përkushtimin tonë ndaj të vërtetave kryesore të Reformacionit dhe të kishës ungjillore historike. Këto të vërteta i pohojmë jo për shkak të rolit të tyre në traditat tona, por sepse besojmë se janë qendrore ndaj Biblës.” (Deklarata e Kembrixhit)

Qëllimi është që të marrim mbi veten tonë një thirrje e trefishtë: 1) të pendohemi nga konformizmi me botën; 2) të rifitojmë doktrinat madhështore të Biblës siç bënë Reformatorët pesëqind vite më parë; dhe 3) të jetojmë një jetë të transformuar në çdo sferë të saj nga të vërtetat thelbësore të Ungjillit.

Sola Scriptura: Themeli Ynë i Vetëm

Në kohën e Reformacionit, sola Scriptura deklaronte se Bibla ishte vetmi autoritet final për të Krishterët në të gjitha çështjet e besimit dhe të jetës. Ky ishte themeli i vetëm mbi të cilën ndiheshin të tëra doktrinat e tjera ungjillore, dha prandaj është quajtur principi zyrtar (fomal principle) – një term identifikon burimin autoritar të teologjisë së Kishës.

Në kontekstin e tyre historik, nga njëra anë, Reformatorët përballeshin me Kishën Kalotike që besonte se doktrina e saj, deklaratat e koncilëve dhe të Papëve, dhe tradita e shkrimet e etërve të Kishës ishin standardi absolut dhe final. Roma besonte se Bibla ishte një libër autoritar, i frymëzuar dhe i pagabueshëm. Por nga ana tjetër besonte që Bibla kishte nevojë për një interpretues të pagabueshëm që të fliste në mënyrë autoritare dhe përfundimtare mbi të gjitha çështjet e besimit dhe jetës. Për Romën, Bibla nuk është e mjaftueshme dhe as autoriteti final.

Nga ana tjetër Reformatorët përballeshin me Anabaptistët apo grupime të tjera të fragmentarizuar nga trupi i Kishës Katolike, që jo vetëm refuzonin çdo lloj tradite a deklarate të Kishës si autoritetin final, por që refuzonin edhe madje nevojën e vetë Biblës sepse Fryma e shenjtë u fliste atyre ose të paktën drejtuesve të tyre direkt. Në vend të një Pape, Anabaptistët prodhuan një numër ende në rritje të mesazherësh “të pagabueshëm” gjë dëgjonin direkt zërin e Perëndisë.

Sot ne përballemi më sfida të ngjashme brenda Kishës Ungjillore. Kisha beson se vërtetë Bibla është e frymëzuar nga Perëndia, se është pa gabime dhe e pa-gabimtë. Por Kisha sot nuk beson se Bibla është e mjaftueshme “për mësim, bindje, ndreqje dhe për edukim me drejtësi, që njeriu i Perëndisë të jetë i përkryer, tërësisht i pajisur për çdo vepër të mirë” (2 Tim. 3:16-17). Pavarësisht se ungjillorët nuk e thotë të me fjalë, ata e deklarojmë me vepra momentin kur ndjejmë nevojën për të suplemnetuar apo ndihmuar Biblën me mënyrat njerëzore: teknika sociologjike për të bërë ungjillëzim; psikiatrinë për të ndihmuar rritjen në dishepullizim; shenja dhe mrekullitë ekstra-biblike për inkurajim dhe për të “zbuluar” vullnetin e Perëndisë në jetën tonë; mjetet politike për të arritur progres apo reformim social. Pavarësisht deklaratave, Ungjillorizmi sot efektivisht mohon plot-mjaftueshmërinë e Fjalës së Perëndisë sepse mendon që ajo është e pamjaftueshme për të përmbushur dhe adresuar detyrat që na shtrohen nga Perëndia sot.

Plot-mjaftueshmëria e Fjalës është mesazhi i të paktën tre pasazheve në Bibël. Psalmi 19 krahason fjalën e shkruar të Perëndisë, zbulesës e veçantë me zbulesën e përgjithshme në Perëndisë në natyre dhe kozmos. Mateu 4 tregon se si Jezusi përdori Biblën për të fituar mbi tundimet, për të gjetur vullnetin e Perëndisë në jetën e tij apo me fjalë të tjera për të adresuar çështjet e tij personale ekzistenciale. 2 Timoteut e është këshilla e Apostullit Pal drejtuar një Pastori të ri, Timoteut për mënyrën se si ai duhet të përballojë kohërat e vështira që po i afroheshin atij dhe Kishës. Fjala është e mjaftueshme për ungjillizim. E vetmja mënyrë se si Fryma e Shenjtë vepron për të rilindur njeriun e vdekur në mëkat është përmes Biblës. Pjetri tha, “jeni ringjizur jo nga një farë që prishet, por që nuk prishet, me anë të fjalës së Perëndisë së gjallë dhe që mbetet përjetë.” Fjala është plotësisht e mjaftueshme për shenjtërim pa nevojën e një përjetimi të veçantë, të një “bekimi të dytë” apo të një pagëzimi të dytë të Frymës, apo diçka tjëter. Pali thotë, “konsideroheni veten të vdekur për mëkatin, por të gjallë për Perëndinë, në Jezu Krishtin, Zotin tonë,” (Rom. 6:11). Pra, njih Biblën dhe mësimin e saj se se çfarë Perëndia ka bërë për në shpëtimin tonë, zhvish njeriun e vjetër, vish njeriun e ri, dhe në këtë proces Perëndia ka vepruar përmes Fjalës për shenjtërimin tënde. Të tëra këto pasazhe theksojnë që vetëm Fjala e Perëndisë është e mjaftueshme për këto sfida.

Solus Christus: I Vetmi Ndërmjetës

Shfajësimi vetëm për shkak të veprës së përfunduar të Krishtit kupton që Jezusi ka bërë tërësisht dhe plotësisht gjithçka që është e nevojshme për shpëtimin tonë. Kështu asnjë meritë e njeriut këtu në tokë apo në purgatorin që nuk ekziston, asnjë meritë e shenjtorëve në tokë apo në qiell nuk i shton dhe as nuk e përmirëson veprën e Krishtit. Në fakt çdo lloj përpjekjeje për ti shtuar veprës së Krishtin veprën e njeriut përfundon në një perversion të ungjillit dhe si rrjedhim nuk fare ungjill (Gal. 1:6-9). Të besosh dhe të predikosh Solus Christus do të thotë të proklamosh Krishtin si i vetmi Profet, Prift dhe Mbret i mjaftueshëm për të Krishterin. Ne nuk kemi nevojë për profetë të tjerë për të na dhënë zbulesa nga Perëndia. Ne nuk kemi nevojë për priftërinj të tjerë për të na ndërmjetësuar shpëtimin dhe bekimet e Perëndisë. Ne nuk kemi nevojë për mbretër të tjerë për të kontrolluar apo legjisluar mendimin dhe jetën e besimtarëve. Jezusi është gjithçka ndaj nesh dhe për ne siç na ofrohet lirshëm në ungjill.

Në Mesjetë, prifti besohej se kishte një marrëdhënie të veçantë me Perëndinë dhe si rrjedhim i ndërmjetësonte bekimet e tij njeriut. Mendimtarët e Rilindjes si Petrarka bënin thirrje, si John Lenon në shekullin e kaluar për një unifikim të religjioneve ku dashuria ishte gjithçka që do të ishte e nevojshme. Shumë prej mendimtarëve të tjerë të Rilindjes besonin se zbulesa e Perëndisë në krijesë ishte e mjaftueshme për shpëtimin e njeriut, dhe si rrjedhim Krishti nuk kishte pse të ishte e vetmja rrugë për tek Ati. Njeriu mund ta gjejë vetë perëndinë duke studiuar natyrën dhe vetveten dhe ketë ai e ka bërë përmes të gjitha religjioneve të ndryshme si rrugë për tek Perëndia.

Reformacioni ishte një sulm frontal i besimit të njeriut në njerëzimin dhe një mbrojtje e idesë se vetëm Perëndia na e zbulon veten e Tij dhe vetëm ai na shpëton ne. Dhe se vetëm Biri na e ka bërë të njohur Atin. Jezusi tha, “Çdo gjë më është dhënë në dorë nga Ati im, dhe asnjëri nuk e njeh Birin, përveç Atit; dhe asnjëri nuk e njeh Atin, përveç Birit dhe atij të cilit Biri don t’ia zbulojë” (Mateu 11:27). Ky theks i Shkrimit ishte arsyeja e thirrjes Solus Christus: Vetëm Krishti.”

Sot ungjillorët po përjetojnë një erozion të besimit të fokusuar vetëm në Krishtin. Deklarata e Kembrixhit deklaron, “Me sekularizimin e besimit ungjillor, interesat e tij përzihen me ato të kulturës. Si pasojë kemi humbjen e vlerave absolute, individualizmin tolerant dhe zëvendësimin e shenjtërisë me tërësinë, të pendimit me restaurimin, të vërtetën me intuitën, besimin me ndjenjat, providencën me shanset dhe shpresën e qëndrueshme me kënaqësinë e çastit. Krishti e kryqi i tij nuk janë më qendra e vizionit tonë.” Predikimi i Kryqit si zemra dhe esenca e Krishterimit, si fuqia e Perëndisë për këdo që beson, si fuqia e Perëndisë madje edhe për shenjtërimin tonë Sot Ungjillorizmi rrezikon të harrojë Krishtin dhe kryqin e tij për shkak të preokupimit idhujtar me vetveten. Shumica e ungjillorëve besojnë se njeriu është në themel i mirë e i lindur i tillë dhe se ungjilli ka të bëjë kryesisht me Perëndinë që na ndihmon ne që të ndihmojmë vetveten. Kisha duhet të Kthehet tek Teologjia e Kryqit, siç e shprehu Luteri, pasi ai që kupton Kryqin, ka kuptuar Biblën, ka kuptuar Jezus Krishtin dhe ungjilli nuk predikohet “nëse nuk shpallet vepra zëvendësuese e Krishtit dhe nuk kërkohet besimi në Personin e veprën e Krishtit.”

Sola Gratia: E Vetmja Metodë

Ungjillorët, ashtu si edhe katolikët si në Mesjetë edhe sot nuk e mohojnë hirin e Perëndisë si të domosdoshëm për shpëtimin e njeriut. Ungjillorët nuk duan të jenë heretikë. Problemi është se edhe pse teorikisht e pranojmë, praktikisht e mohomë përmes neglizhimit. Kur Reformatorët thirrën Sola Gratia-Vetëm Hiri, ata po deklaronin se njeriu nuk mund të manipulojë Perëndinë për shpëtimin e vet; se Perëndia nuk i ka ndonjë borxh njeriut për shkak të ndonjë gjëje që njeriu bën, dhe i vetmi borxh që i ka njeriut është dënimi; dhe se kur Perëndia e shpëton njeriun e bën këtë vetëm për shkak të dashurisë së tij të përjetshme dhe të pavarur nga diçka jashtë Perëndisë, dhe se Perëndia shpëton vetëm për shkak të kënaqësisë së tij.

Sot Ungjillorëve besojnë se Bibla thotë se janë të vdekur në mëkat. Por kur i teston më thellë dhe më rëndë zbulon se në të vërtetë besojnë se janë vetëm një çikë të vdekur-jo tamam. Se në këtë interpretim të tyre të të qenit vetëm pak të vdekur në mëkatet e tyre, ata janë mjaftueshmërisht të gjallë sa për të zgjedhur Perëndinë të parët, sa për të marrë vendimin e zgjuar për marrë Jezusin në zemër përmes një lutjeje të vetme; që edhe pse Perëndia të shpëton prej hirit, njeriu bashkëpunon me hirin e Perëndisë për të bërë pjesën tonë në shpëtimin e vetvetes. Katolikët kanë doktrinën e Marisë si Bashkëçlironjëse e njerëzimit. Ungjillorët kanë doktrinën e humanizmit ku njeriu është bashkë-shpëtimtar me hirin e Perëndisë. Kjo është arsyeja përse ungjillorët nuk besojnë dhe as nuk kuptojnë doktrinën e mrekullueshme të zgjedhjes sovrane të njeriut nga Perëndia. Kjo është një doktrinë që nuk i duket e drejtë njeriut. Kur besohet “doktrina e drejtësisë dhe barazisë,” domosdoshmërisht pranohet një standard drejtësie përmes së cilës Perëndia duhet ti shpëtojë detyrimisht të gjithë ose të paktën tu japë të gjithëve të njëjtin shans për të shpëtuar vetveten. Ky nuk është hir!

Sot Kisha ungjillore është një kishë Pelagianiste apo të paktën gjysëm-pelagianiste. Pelagianizmi është një herezi që vjen nga shekulli i IV-rt që mohon mëkatin fillestar të Adamit, dhe nevojën absolute për hirin e Perëndisë. Ajo mëson se njeriu mund ti afrohet për shpëtim Perëndisë vete, apo maksimumi, me pak ndihmë nga Perëndia. Ashtu si edhe Kisha Katolike e ajo Ortodokse, Ungjillorët besojnë se Perëndia u jep atyre hirin e tij, dhe se njeriu duke e përdurur siç duhet vjen në shpëtim; se njeërëzimi nuk është i vdekur në mëkat dhe se mëkati dhe vdekja e Adamit nuk i transmetohet pasardhësve të tij dhe që ai është vetem një shembull i keq. Se Krishti është shembulli absolut i dashurisë dhe i shenjtërisë. Sot predikimi fokusohet në nevojën dhe teknikat e të ndjekurit të Krishtit e shembullit të tij dhe jo në personin dhe veprën e tij.

Deklarata e Kembrixhit thotë, “Ne riafirmojmë se në shpëtim, çlirohemi nga zemërimi i Perëndisë vetëm ne anë të hirit të tij. Vetëm vepra e mbinatyrshme e Frymës së Shenjtë na sjell te Krishti, duke na çliruar nga skllavëria jonë ndaj mëkatit dhe duke na ngjallur nga vdekja shpirtërore në jetë shpirtërore. Ne e mohojmë që shpëtimi është në një farë mënyre vepër e njeriut. Metodat, teknikat ose strategjitë njerëzore në vetvete nuk mund ta përmbushin këtë shndërrim. Besimi nuk prodhohet nga natyra jonë njerëzore e parilindur.”

Sola Fide: I Vetmi Instrument

Sola Fide ishte thirrja biblike e Reformatorëve që deklaronin se “Shfajësimi është vetëm me anë të hirit, vetëm nëpërmjet besimit vetëm dhe vetëm përmes Krishtit. Ky është artikulli me anë të të cilit qëndron apo bie një kishë.” Besimi është i vetmi instrument për shfajësimin tonë. Sot ky artikull shpërfillet, shtrembërohet apo edhe mohohet ndonjëherë nga drejtues, studiues e pastorë që shpallin se janë ungjillorë. Modernizmi ndezi zjarrin e pakënaqësisë me ungjillin Biblik dhe sot dikton natyrën e shërbesës dhe përmbajtjen e mesazhit. Tundimi i predikuesit të ungjillit sot është që të ndjehet i vetëm në podium përpara turmave që po u predikon. Dhe si rrjedhim kthehet tek marketingu, tek teknikat e oratorisë, tek informacioni sociologjik apo psikologjik, tek manipulimet emocionale përmes muzikës, kultit të personalitetit, dritave të skenës, dramave apo pantonimave në shërbesë apo ungjillizim, etj. “Si pasojë, bindjet teologjike janë të ndara shpesh nga shërbesa. Prirja e marketingut në shumë kisha e shpie këtë edhe më tutje, duke e fshirë dallimin midis Fjalës biblike dhe botës, duke i hequr kryqit të Krishtit skandalin e vet dhe duke e redaktuar besimin e krishterë në parime e metoda që mund tu sjellin sukses korporatave shekullare.” (Deklarata e Kembrixhit)

Çfarë duhet të bëjmë që të përfitoj ato që Krishti i vetëm ka siguruar në Kryq? Vepra të mira? vepra fetare? Vepra sociale? Jo! Çfarë ne duhet të bëjmë është që të besojmë. Pali thotë “ndërsa atij që nuk vepron, por beson në atë që shfajëson të paudhin, besimi i tij i numërohet për drejtësi” (Rom. 4:5). Ne shpëtohemi vetëm përmes besimit. Vetëm përmes besimit ne marrim Fjalën e Krishtit, shfajësimin nga Perëndia At, faljen e mëkateve, biresimin si femijë të Perëndisë dhe sigurinë e jetës së Përjetëshme.

Prandaj dhe ne “riafirmojmë se shfajësimi është vetëm me anë të hirit për shkak të Krishtit vetëm. Në shfajësim, drejtësia e Krishtit na numërohet si e vetmja përmbushje e drejtësisë së përkryer të Perëndisë. Ne e mohojmë se shfajësimi varet nga ndonjë meritë që gjendet tek ne ose në bazë të injektimit të drejtësisë së Krishtit në ne dhe mohojmë që një institucion që pretendon se është një kishë e vërtetë, por që e mohon apo e dënon sola fiden, të pranohet apo njihet si një kishë legjitime.” (Deklarata e Kembrixhit)

Soli Deo Gloria: E Vetmja Ambicie

Bota është e mbushur me njerëz ambiciozë. Por Pali thotë se “e kam bërë ambicien time që të predikoj aty ku Krishti nuk është predikuar,” (Rom. 15:20). Sepse Perëndia ka folur kaq qartë dh ka shpëtuar në mënyrë kaq sovrane dhë përfundimtare, besimtari është I lirë që të adhurojë, shërbejë, dhe të lavdërojë Perëndinë përgjithmonë. Pyetje-përgjigja e parë Katekizmit të Shkurtër të Uestminsterit, thotë: “Cili është synimi përfundimtar i njeriut? Synimi përfundimtar i njeriut është të lavdërojë Perëndinë dhe të gjejë kënaqësinë në Të.”

Reformatorët ishin njerëzit më të përulur, më të druajtuar përpara Perëndisë, dhe më ekzaltues të Emrit të Tij. Thirrja e Psalmistit “Jo neve, o Zot, jo neve, por emrit tënd jepi lavdi, për mirësinë tënde dhe për besnikërinë tënde” (Psa. 115:1) mund të thuhet se ishte motoja kryesore e Reformacionit. Soli Deo Gloria-E Gjithë Lavdia Vetëm Perëndisë ishte motoja e motove për ta teksa synonin që në gjithçka të nderohej Perëndia. Madje John Calvin instruktoi kishën në Gjenevë që ta varrosnin në një arkivol të thjeshtë dhe në varr pa gur zbukurimi e pa emër. Edhe sot e kësaj ditë varri i tij mbetëet i panjohur. Pse? Sepse ai e dinte mire se zemra e njeriut ishte fabrike idhujsh, siç shkruan tek komentari i tij mbi Psalmet, dhe sepse e njihte mire tendencë njerëzore drejt idhujtarizimit të njeriut, supersticionit dhe kultit të individit. Ai nuk dontë që asnjë ti shkëpuste sytë nga lavdërimi i Perëndisë për shkak të tij edhe pas vdekjes së tij.

Cila është ambicja e lëvizjes ungjillore sot? Pamvarësisht se çfarë deklarohet, zënkat për kryesinë e VUSH-it. konkurenca dhe shikimi vërngër ndërmjet Kishave, festivale adhurimi e tekste këngësh në të cilat flitet më shumë për njeriun dhe se çfarë dëshiron apo duhet të bëjë ai gjatë këngës, dhe kjo e përsëritur nëpër refrene deri në ekses, konfliktet ndërmjet pastorëve, pleqëve apo edhe besimtarëve me njëri-tjetrin, dëshmojnë se lavdia e njëriut dhe jo ajo eksluzive e Perëndisë është motoja dhe ambicja jonë.

“Sa herë që autoriteti biblik në kishë humbet, Krishti zhvendoset nga vendi që i takon, ungjilli shtrembërohet, besimi deformohet, kjo ndodh gjithnjë vetëm për një arsye: se interesat tona kanë zënë vendin e atyre të Perëndisë dhe ne bëjmë shërbesën e tij sipas vullnetit tonë. Humbja e përparësisë së Perëndisë në jetën e kishës në kohën e sotme është diçka e zakonshme dhe e mjerueshme. Pikërisht kjo humbje na lejon që ta shndërrojmë adhurimin tonë në dëfrim, predikimin e ungjillit në marketing, të besuarit në teknikë, të qenit të mirë në të ndjerët mirë për veten dhe besnikërinë në të qenit të suksesshëm. Si pasojë, Perëndia, Krishti dhe Bibla kanë një domethënie mjaft të vogël për ne” (Deklarata e Kembrixhit) dhe nuk janë më relevante në jetën tonë.

Ambicia jonë nuk është lavdia e kishës dhe aq më pak e emrave tanë. Doktrina jonë është për lavdi të Perëndisë. Ungjillizimi ynë është për lavdi të Perëndisë. Dishepullizimi, dhënia, shërbesat, dhjakonata, çdo gjë është për lavdinë dhe vetëm për lavdinë e Perëndisë. “Pra, nëse hani, nëse pini, nëse bëni ndonjë gjë tjetër, të gjitha t’i bëni për lavdinë e Perëndisë” (1 Kor. 10:31). Kjo është motoja dhe ambicia jonë. Ne ekzistojmë jo më për veten tonë. Krishti “ka vdekur për të gjithë, me qëllim që ata të cilët jetojnë, të mos jetojnë që sot e tutje për veten e tyre, po për atë që vdiq dhe u ringjall për ta,” (2 Kor. 5:15)

Ungjillorët sot kanë përqafuar urtësinë e botës, teologjinë e botës, programin e botës, dhe metodën e botës. Rezultati është një kishë ungjillore që ka humbur fuqinë dhe realitetin e ungjillit. A mund ta rifitojmë kisha fuqinë e humbur? Po! Por vetëm nëse mbajmë ungjillin e plotë të Reformacionit, duke mos bërë kompromis me botën dhe kulturën e saj. Si mund të realizohet? Përmes ripërtëritjes së mendjes (Rom. 12:2) përmes studimit të Fjalës së Perëndisë…të fuqizuar nga Fryma e Shenjtë me qëllim që të fillojmë të marrim nga ai shkëlqimi i lavdishëm i Zotit Jezus Krisht, duke u bërë gjithnjë e më shumë si ai. Vëllezër, nga historia dimë se ndonjëherë duhen njëmijë zemra që thërrasin si një zë i vetëm. Por ka raste si ky i yni, kur një zë i vetëm duhet të kumbojë sa për njëmijë. Prandaj, le të përmbushim thirrjen tonë dhe të gjithë ata që thonë se e njohin Perëndinë të tregojnë se në fakt e njohin atë ashtu sic Ai është-për lavdinë e Tij dhe për bekimin e të gjithëve.

Lutu me Besim

Atëherë Jezusi, duke u përgjigjur, u tha atyre: “Kini besimin e Perëndisë! ²³ Sepse ju them në të vërtetë se nëse dikush do t’i thotë këtij mali: “Luaj vendit dhe hidhu në det”, dhe nuk do të ketë dyshime në zemër të vet, por do të besojë se ajo që po thotë do të ndodhë, çdo gjë që të thotë do t’i bëhet. ²⁴ Prandaj po ju them: Të gjitha ato që ju kërkoni duke lutur, besoni se do t’i merrni dhe ju do t’i merrni. -Marku 11:22-24

 Besimi është akti i mbështetjes apo i lëshimit të vetvetes, trup dhe shpirt, në krahët e Krishtit për shpëtimin, shenjtërimin dhe bekimin tonë. Ky nuk është një akt irracional. Besimi ndërtohet mbi logjikën. Besimi ndërtohet mbi faktin se ai të cilit i ke besuar, Krishti, është në gjendje, i gatshëm e plot deshirë që të të japë ato që i kërkon apo ato që të ka premtuar. Sa për ilustrim: Kalimi mbi një urë është në vetvete një akt besimi në urën dhe në konstruktorin e saj. Kalimi mbi të zbulon se çfarë mendon apo beson dikush për urën dhe atë që e ka ndërtuar atë. Po kështu, besimi i vërtetë është vendosja e jetës tonë me tërë shqetësimet e saj në dorën e Perëndisë. A besoj unë se Perëndia di se çfarë është më mirë për mua? A reagoj me inat a mërzitje apo me mosbesim ndaj Perëndisë kur shikoj se ai nuk do ti bëj gjërat sipas mënyrës apo kohës time?

Lutja kërkon besim. Ajo kërkon qene ti besojmë Perëndisë, ta lëshojmë veten në krahët e tij, dhe ti vendosim shpresat dhe pretendimet tona në Perëndinë. “Ai që i afrohet Perëndisë duhet të besojë se Perëndia është, dhe se është shpërblenjësi i atyre që e kërkojnë atë,” (Heb. 11:6). Ne duhet ti besojmë Fjalës së Tij. Kur ne i besojmë Perëndisë, ne dëshirojmë që vullneti i tij të fitojë mbi vullnetin tonë me qëllim që tia nënshtrojë atë vullnetit të tij. Kur ne i besojmë Perëndisë, ne dëshmojmë e rrëfejmë së Perëndia është i plotfuqishëm dhe se zemrat tona dëshirojnë e përpiqen që të jenë një me vullnetin e Perëndisë.

Vargu 22 thekson se ne duhet që të kemi besim në fillim pa të lutemi. Ne duhet që të dëshirojmë Perëndinë dhe vullnetin e tij pa të lutemi në përputhje me të. Kur lutemi pa besim ne po përpiqemi që të lëvizim malet e gabuara të jetës tonë. Ka shumë lloje malesh. Male të problemeve të jashtme, dhe male të brendshme të dëshirave, planeve dhe mendimeve mëkatare. Këto male kundërshtojnë planin e Perëndisë dhe shtrirjen e Mbretërisë së tij. Jakobi shkroi se “Ju kërkoni dhe nuk merrni, sepse kërkoni keqas që të shpenzoni për kënaqësitë tuaja,” (Jakobi 4:3).

Kur lutemi siç duhet, ne jo vetëm e vendosim besimin tonë tek Perëndia, por edhe në vullnetin e tij siç na shprehet në Fjalën e Tij (Gjoni 17:17) dhe premtimet e Tij (1 Gjo. 5:14-15). “Kjo është siguria që kemi përpara tij: nëse kërkojmë diçka sipas vullnetit të tij, ai na e plotëson.”

A e përdor besimin në Krishtin kur lutesh? “Zemra juaj mos u trondittë; besoni në Perëndi dhe besoni edhe në mua!” (Gjoni 14:1) na urdhëron Krishti. A i beson personit  dhe veprën ndërmjetësuese të Krishti që të plotësojë të tëra nevojat tuaja si Profeti, Prifti dhe Mbreti  yt? A është interesi dhe shqetësimi yt kauza e Mbretërisë se Krishtit, promovimi dhe propagandimi i Emrit dhe i Fjalës së Tij, aq sa këto farkëtojnë dëshirat dhe qëllimet e tua dhe madje konsumojnë kohën dhe energjinë tuaj? Vullneti i Perëndisë bëhet parësori dhe vullneti yt bëhet dytësori kur besimi i vërtetë është aktiv në jetën tënde. Një besim i gjallë do të prodhojë dëshirën për t’iu konfirmuar vullnetit të tij. Për besimtarin e vërtetë është madje e thjeshtë për tu fokusuar në malet që na rrethojnë: malet e mosbesimit, të joshjeve të botës, të doktrinave të gabuara, të njohjes dhe aftësive tona të kufizuara. Por ne jemi të thirrur që të fokusohemi tek Perëndia në Krisht-tek ai që është më i lartë se të tërë këto male. Ne jemi të thirrur që të lutemi me besim për hir të Krishtit. Kjo është e mundur vetëm nëse lutemi në përputhje më vullnetin e Perëndisë, “ardhtë mbretëria juaj.” Vetëm atëherë këto male do të përfundojnë në detin e harresës.

A nuk është Perëndia besnik dhe i besueshëm? A nuk është kujdesur ai deri tani për familjet dhe kishat tona? A nuk na ka dhënë Ai dëshira të shumta të providencës dhe mirësisë së tij ndaj nesh si në histori ashtu edhe në Fjalën e Tij? A beson në hirin e tij sovran? A mund ti rezistojnë malet e mëkatit tënd, mosbesimit dhe ngurtësimit të zemrës, hirit të plotfuqishëm të Perëndisë? A beson se Perëndia mund të hedhë malet e mëkatit tënd në detin e faljes së Tij me anë të hirit të tij sovran? Beso dhe lutu me besim.

Kush Duhet Të Lutet?

O ju të gjithë që keni etje, ejani tek ujërat, dhe ju që nuk keni para ejani, blini dhe hani! Ejani, blini pa para dhe pa paguar verë dhe qumësht! 2 Pse shpenzoni para për atë që nuk është bukë dhe fryt i mundit tuaj, për atë që nuk të ngop? Dëgjomëni me kujdes dhe do të hani atë që është e mirë, dhe shpirti juaj do të shijojë ushqime të shijshme. 3 Vini veshin dhe ejani tek unë, dëgjoni dhe shpirti juaj do të jetojë; dhe unë do të bëj me ju një besëlidhje të përjetshme, sipas hirit të qëndrueshëm që i premtova Davidit. 4 Ja, unë ia dhashë si dëshmitar popujve, si princ dhe komandant të popujve. 5 Ja, ti do të thërrasësh një komb që nuk e njeh, dhe një komb që nuk të njeh do të vrapojë te ti, për shkak të Zotit, Perëndisë tënd, dhe të Shenjtit të Izraelit, sepse ai të ka përlëvduar”. 6 Kërkoni Zotin ndërsa mund të gjendet, e thirrni ndërsa është afër. 7 I pabesi le ta lërë rrugën e tij dhe njeriu i padrejtë mendimet e tij, dhe le të kthehet tek Zoti që të ketë dhembshuri për të, tek Perëndia ynë që fal bujarisht.  (Isaiah 55:1-7)

 Tek Isaia 55, Perëndia shfaq zemërdhembshurinë e tij e tij kur fton këdo që ka etje (vg. 1) që të përfitojë bekimet e tij që premtohen në këtë pasazh. Kjo etja e dëshirimit të thellë shpirtëror na shtyn ne tek ai për mëshirën e tij. Vargjet 6 dhe 7 theksojnë urgjencën me të cilën ne duhet ti përgjigjemi Atij. Folja kërkoni tek vargu 8 kupton përdorimin aktiv të lutjes si mjet i tërheqjes së hirit të Perëndisë drejt vetes tonë. Ai që ne kërkojmë e dëshirojmë është ZOTI: i pandryshueshmi, i hirshmi, besëlidhje-mbajtësi Jehoca. Ne nuk duhet që të vonohemi në përqafimin e ofertës së Perëndisë; ne duhet ta kërkojmë atë teksa ai mund të gjendet-tani-përpara se sa vdekja të na afrohet. Profeti thekson lutjen personale kur thotë “e thirrni”  duke na kujtuar kështu që oferta e shpëtimit është për tani, ndërsa ai na është pranë përmes Fjalës së Tij dhe bekimeve. Ne nuk duhet të refuzojmë e as vonohemi në këtë ofertë. Nëse nuk i përgjigjemi thirrjes, do të vijë dita kur ai nuk do të mund të gjendet më, oferta e tij do të jetë e revokuar, dhe ne do ta gjejmë veten tonë përgjithmonë të ndarë prej tij pa asnjë shpresë shpëtimi. Perëndia kërkon që ne më tërë qenien tonë të pendohemi për mendimet, fjalët dhe veprimet tona të mëkatshme, duke marrë përmes besimit mëshirën dhe hirin e tij falës dhe të bollshëm.

Ka që thonë se meqë njeriu nuk mund të lutet siç duhet, është më mirë që njeriu të mos lutet fare. Ata e nxjerrin këtë përfundim nga dica vargje të veçuara që flasin  se si Perëndia nuk i pranon lutjet dhe adhurimin e mëkatarëve, se ato janë një erë e qelbur për hundët e tij dhe një neveri për sytë e tij. Këta thonë se Perëndia nuk i dëgjon mëkatarët dhe se gjithçka që nuk ofrohet nga besimi është mëkat.

Pjesa e parë e argumentit-që ne nuk lutemi siç duhet-është e vërtetë, por konkluzioni që është më mirë të mos lutemi fare është i gabuar. Nëse ky konkluzion do të ishte i rregullt, atëherë, në përputhje me parimin e mësipërm, i Krishteri as duhet të lexojë biblën, as të këndojë himne, psalme e këngë frymëtore në adhurimin e Perëndisë, as nuk duhet të pagëzohet, as të marrë darkën e Zotit, as të shkojë në kishë. Ky parim do të bënte që besimtari të lutet më pak se sa jobesimtari, sepse besimtari e ndjen mëkatin e tij shumë më tepër se sa jobesimtari. Besimtari i vërtetë është i vetmi që e kupton dhe pranon pavlefshëmirë e tij apo të saj për shkak të mëkatit. Ky lloj argumenti që duket si shpirtërore në plan të para është në fakt një justifikim afetarie dhe një perversion i mesazhit të ungjillit. Është e rrezikshme që të besosh apo tu mësosh të tjerëve që ne nuk mund të lutemi e as ti afrohemi Perëndisë në lutje deri sa ne jemi shpirtërisht të përsosur. Psalmi 130:3-4 inkurajon fajtorin që nuk mund të qëndrojë para Perëndisë kur thotë “Në rast se ti do të merrje parasysh fajet, o Zot, kush mund të rezistonte, o Zot? 4 Por te ti ka falje, me qëllim që të kenë frikë prej teje.”

Ungjilli thërret të mëkatarin, atë që shpirtërisht është i varfër, i çalë e qorr, plot plagë e sëmundje shpirtërore që të vijë tek Krishti për shërim-tek ai që gjen kënaqësi në dhënien e mëshirës dhe dashurisë së Perëndisë krijesave të tij. Një thënie e Martin Luterit thotë: “”Të jesh i shpëtuar do të thotë të jesh i humbur tek këmbët e Krishtit.” Qëllimi final i Satanit është moslejimi i mëkatarëve që të shkojnë tek Krishti. Nëse ai nuk e arrin këtë qëllim si një luan që ulërin ai e realizon këtë si engjëlli i dritës. Ky është testi për të parë nëse në zemrën tënde po vepron Fryma e Shenjtë e Krishtit apo vepra mashtruese e Satanit. I pari të tërheq drejt Krishtit, i dyti përpiqet që të të izolojë ty nga Krishti.

Ne vërtetë mëkatojmë nëse nuk lutemi e adhurojmë siç duhet, por mëkatojmë dy herë nëse nuk lutemi e adhurojmë fare, nëse refuzojmë të përdorim lutjen, që është dhurata e Perëndisë ndaj nesh. Ne nuk mund të mohojmë mëkatshmërine e njeriut dhe të veprimeve të tij, por as nuk mund të mohojmë ungjillin e Perëndisë, ai kënaqet kur shpëton mëkatarin dhe i afron ata drejt vetes së tij. “Gjithçka që më jep Ati do të vijë tek unë; dhe atë që vjen tek unë, unë nuk do ta nxjerr jashtë kurrë”(Gjoni 6:37). Këto të vërteta nuk duhet të na izolojnë ne nga Jezus Krishti, ato duhet të na afrojnë drejt tij për shërimin e mëkatit tonë. Ungjilli na shtyn që të lutemi “Perëndi, ki mëshirë për mua mëkatarin. Ma hiq tërë padrejtësinë dhe më mbush me gjithçka unë kam nevojë-drejtësinë e Krishtit Jezus.”

Perëndia i foli të tërë kombit të Izraelit, të drejtë e të padrejtë kur tha “Do të jem sërish i lutur nga shtëpia e Izraelit ta kryej këtë për ta” (Ezek. 36:37). Kërkoni pra Zotin ndërsa mund të gjendet, e thirrni ndërsa është afër. Ne jemi tepër mëkatarë për të mos u lutur.

 

Çfarë është Lutja?

Lutja është akti i farkëtimit të një marrëdhënie ndërmjet dy pikave specifike: nevojave tona njerëzore dhe burimeve të Perëndisë që na ofrohen në Krisht.

Të Krishterët e vërtetë kanë zbuluar qe Perëndia, në Krisht, o ofron atyre hir, mëshirë, falje, paqe, jetë dhe dashuri. Kjo zbulohet në Ungjillin, apo në “lajmin e mirë” të Jezus Krishtit (2 Pjetrit 1:2-4). Po kështu të krishterët e vërtetë kanë përjetuar se sa shumë ata kanë nevojë për këto gjëra. Zemra jonë thërret për to në lutje. Psa. 84:2 thotë “Shpirti im dëshiron me zjarr dhe shkrihet për oborret e Zotit; zemra ime dhe mishi im i dërgojnë britma gëzimi Perëndisë të gjallë.”

Lutja identifikon dëshirat e zemrës dhe ia shpreh ato Perëndisë. Lutja mund të jetë në heshtje apo e thënë me zë të lartë. Mund të jetë po aq e thjeshtë sa edhe e tagrambledhësit mëkatar që lutej para Perëndisë duke rrahur gjoksin e duke thënë “O Perëndi, ji i mëshirshëm ndaj mua mëkatarit” (Luka 18:13) ose ajo mund të jetë e detajuar si lutja krye-priftërore e Krishtit (Gjoni 17) në të cilën ai derdhi para Perëndisë At të gjitha ato dëshira që ai kishte për ata që do të besonin në atë. Lutja madje mund të marrë edhe formën e një kënge. Psalmet janë quajtur “lutjet e Davidit” edhe pse ato ishin këngë.

Lutja Kristiane përqafon vullnetin e shpallur në Bibël të Perëndisë si norma dhe guida e lutjeve tona. Qëllimi është të kërkojmë gjëra që janë në harmoni me çfarë Perëndia dëshiron për ne. Premtimet e besëlidhjes së Perëndisë, të vulosura me gjakun e Krishtit (1 Kor. 11:25) janë themeli më i sigurtë i lutjeve tona “sepse të gjitha premtimet e Perëndisë janë në atë “po” dhe në atë “amen”” (2 Kor. 1:20). Kur vullneti njerëzor përkon me vullnetin e Perëndisë, lutjet marrin përgjigje të sigurt. “Kjo është siguria që kemi përpara tij: nëse kërkojmë diçka sipas vullnetit të tij, ai na e plotëson: Dhe nëse dimë se ai na i plotëson të gjitha ato që i kërkojmë, ne dimë se i kemi ato që i kërkuam atij,” (1 Gjo. 5:14-15).

Lutja Kristiane zhvillohet e rritet tek sa besimtarët i besojnë Krishtit gjithnjë e më shumë për gjithçka që ata kanë nevojë dhe për gjithçka ata janë të thirrur që të bëjnë. Në thelb ne nuk kemi pretendime pronësie apo sovraniteti mbi Perëndinë, dhe duhet që të mbështetemi plotësisht në meritat dhe lutjet e Krishtit dhe në ndihmën e pazëvendësueshme dhe të domosdoshme të Frymës së Shenjtë (Rom. 8:26). Kjo është arsyeja që ne Krishti na Urdhëron që të lutemi në emrin e tij (Gjo. 15:16; 16:24).

Lutja Kristiane është gjithashtu edhe pjesë e pendimit për mëkatet tona. në lutje ne rrëfejmë mëkatet tona, dhe i lutemi Perëndisë që të na falë dhe të na japë forcën që na nevojitet për ti bërë ato të vdesin në jetën tonë. Nga perspektiva e Perëndisë, një mëkat i rrëfyer vërtetësish është një mëkat i falur. “Para teje pranova mëkatin tim, nuk e fsheha paudhësinë time. Thashë: “Do t’ia rrëfej shkeljet e mia Zotit”, dhe ti e ke falur paudhësinë e mëkatit tim.” (Psa. 32:5). Po kështu, i njëjti Perëndi i cili na i fal mëkatet tona edhe na pastron nga cdo padrejtësi. Gjoni na siguron se “Po t’i rrëfejmë mëkatet tona, ai është besnik dhe i drejtë që të na falë mëkatet dhe të na pastrojë nga çdo paudhësi” (1 Gjo. 1:9).

Së fundi, lutja kristianë është një akt adhurimi. “Ty, o Perëndi, të përket lëvdimi në Sion; dhe do të kryhen zotimet para teje. 2 Te ti, që plotëson lutjen, do të vijë çdo krijesë,” (Psa. 65:1-2). Teksa ne njohim Perëndinë në Krisht, ne shtyhemi që ta lavdërojmë atë si Perëndi i Plotfuqishëm dhe si Atin tonë në qiej. Teksa ne përjetojmë veprën e Perëndisë në jetët tona të përditshme, ne mësojmë ta falënderojmë atë për të mirat e shumta dhe dhuratat e përsosura që ai na i ofron ne si hire e mëshira nga dora e tij atërore (Jakovi 1:17). Ne gjithashtu mësojmë të gëzohemi kur e gjejmë veten nën vështirësitë, sfidat, humbjet dhe hidhërimet e kësaj jete sepse e dimë që ato nuk janë produkt i një fati të verbër por në përputhje me vullnetin e Perëndisë i cili përmbush qëllimet e tij për ne dhe në ne (Rom. 8:28-29).

Ne kemi shumë për të mësuar për të pasur me të vërtetë një jetë të shëndetshme lutjeje. Lutu që hiri i Tij të të hapë zemrën ndaj Fjalës dhe Frymës së Perëndisë për të marrë instruktimin e këtyre meditimeve me një mendje të hapur dhe një ndërgjegje të modelueshme. Fillo tani duke u lutur për një zemër që kupton dhe hir për tu rritur në njohjen e Krishtit. AMEN.

01.Shenjtorët kanë bashkësi me Perëndinë

“Bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Apostulli Gjon na zbulon në Letrën e tij të Parë, se ku konsiston në përgjithësi kjo bashkësi me Perëndinë. Ai i siguron të Krishterët se miqësia e besimtarëve është me “Atin dhe me Birin e Tij Jezus Krisht.” Dhe për ta ngulitur këtë doktrinë në mendjet e lexuesve të tij ai shkroi “Atë që pamë dhe dëgjuam, ne po jua shpallim, që edhe ju të keni bashkësi me ne; dhe bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Të Krishterët në ato vite ishin të varfër, të sulmuar e të përbuzur. Drejtuesit e Kishave shikoheshin veçanërisht nga bota si llumi i botës. Kështu, ftesa që u bëhej jobesimtarëve për të ardhur në besimin tek Krishti, për tu bërë pjesë e bashkësisë se Krishterë shihej nga shumë si budallallëku më i madh.

Bota mendonte “Çfarë përfitimi do të kemi nëse i bashkohemi këtyre Kristianëve? Ftesa që vjen prej tyre është ftesa për t’iu bashkuar telasheve të tyre.  Përse duhet që ne të persekutohemi, të tallemi e të poshtërohemi nga bota, dhe në fund të provojmë çdo lloj ligësie të mundshme?

Këto objeksione kishte ndërmend Gjoni kur shkroi letrën e tij. Pavarësisht disavantazheve të shumta nën të cilat ndodhej bashkësia e Krishterë në ato kohë, e vërteta ishte se ata që i bashkoheshin popullit të Perëndisë gëzonin një status shumë më të nderuar, më të lavdishëm dhe më të dëshirueshëm. “Bashkësia jonë është me Atin dhe me Birin e tij, Jezu Krishtin,” (1 Gjo. 1:3).

Kjo bashkësi që besimtarët kanë me Perëndinë është një marrëdhënie e miqësi e shenjtë dhe shpirtërore, siç edhe do ta shikojmë më poshtë.

Për shkak të mëkatit, asnjë njeri në gjendjen e tij të natyrshme nuk ka miqësi me Perëndinë. Perëndia është dritë, ne jemi errësirë. E çfarë miqësie mund të ketë drita me errësirën? Perëndia është jetë, ne jemi të vdekur. Perëndia është dashuri, ne jemi në armiqësi me të. E çfarë miqësie mund të ketë ndërmjet Perëndisë dhe njeriut? Njerëzimi, nën këto kushte, është pa Krishtin dhe si rrjedhim edhe pa asnjë shpresë dhe madje edhe pa Perëndi në këtë botë (Efe. 2:12). Njerëzit janë “të errësuar në mendje, të shkëputur nga jeta e Perëndisë, për shkak të padijes që është në ta dhe ngurtësimit të zemrës së tyre,” (Efe. 4:18). “A mund të ecin bashkë dy veta, në rast se nuk janë në një mendje?” (Amos 3:3). Për aq kohë sa ekziston kjo distance e madhe ndërmjet Perëndisë e njeriut, nuk mund të ketë miqësi e bashkësi me Perëndinë. Marrëdhënia jonë e parë me Perëndinë u humb në mëkatin e parë pa asnjë mundësi për tu kthyer tek perëndia përmes forcave tona.

Rruga e vetme e kthimit për tek ajo miqësi e parë me Perëndinë është përmes besimit në Jezus Krishtin. Edhe pse besimtarët e Dhiatës së Vjetër patën miqësi me Perëndinë përmes besimit në Mesinë që do të vinte, ata nuk kishin guximin dhe sigurinë në atë miqësi. Rruga për tek shenjtëria nuk ishte hapur ende (Heb. 9:8). Nën administrimin e hirit në Besëlidhjen e Re në Krisht, kjo rrugë është e hapur dhe besimtarët kanë guximin dhe sigurinë për të hyrë në prezencën e Perëndisë (Efe. 3:12; Heb. 10:20; Efe. 2:13, 14, 18).  Krishti pra është themeli i miqësisë tonë me Perëndinë dhe përmes Frymës së Shenjtë, besimtarët sot marrin guximin e besimit. Sa shumë Perëndia nga ka nderuar ne.

Mendja njerëzore shikon një mospajtim kaq të madh ndërmjet Perëndisë dhe njeriut sa që konkludon se nuk mund të ketë miqësi ndërmjet tyre. Njohuria se Perëndia dhe njeriu mund të jetojnë në një marrëdhënie me njëri-tjetrin fshihet në Krisht. Kjo është tepër e mrekullueshme për natyrën e korruptuar e të mëkatshme njerëzore për ta zbuluar. Njohja njerëzore na çon vetëm deri në frikë e terror kur mendon daljen para prezencës së Perëndisë. Por në Krisht, ne kemi një shteg për të dala para Perëndisë pa frikë.

Miqësia apo bashkësia ndërmjet dy personave është ndarja e shkëmbimi i atyre gjerave të mira që i japin kënaqësi të dyja palëve në këtë miqësi. Kështu ishte me Davidin e Jonatanin. Zemrat e tyre ishin të lidhura së bashku në dashuri (1 Sam. 20:17). Por dashuria ndërmjet dy miqve të mirë nuk është asgjë në krahasim me dashurinë që ekziston ndërmjet Perëndisë dhe popullit të tij. Kjo bashkësi dashurie është shumë herë më e mrekullueshme. Ata që e shijojnë këtë miqësi janë në mënyrë të lavdishme të bashkuar e njësuar me Perëndinë përmes Krishtit, dhe ndajnë me atë të gjitha frytet e mrekullueshme e të lavdishme të një miqësie të tillë.

Kjo miqësi me Perëndinë konsiston në Perëndinë që na dhuron veten e tij ne dhe në ne që i japim Atij veten tonë dhe gjithçka tjetër që ai kërkon prej nesh. Kjo miqësi rrjedh nga ai bashkim që ne kemi në Krishtin Jezus.

Kjo miqësi e bashkim do të jetë e përsosur dhe e plotë vetëm kur ne do të futemi plotësisht në shikimin e plotë të lavdisë së Krishtit në lavdi. Vetëm atëherë ne do të mund t’ia japim veten tonë plotësisht Krishtit duke u prehur në Atë si përmbushja e plotë e të gjitha dëshirave tona.

Kjo miqësi është e pjesshme tani vetëm sepse në këtë anë të qiellit ne shijojmë vetëm frytet e para të asaj përsosmërie të ardhshme. Shpjegimi i kësaj marrëdhënie siç mund të përjetohet këtu në tokë është qëllimi i këtij libri, Dëshira ime është që të shpalos atë marrje dhe dhënie që duhet të ekzistojë ndërmjet Perëndisë dhe shenjtorëve të Tij teksa ata ecin bashkë në një paqe të shenjtë dhe shpirtërore. Kjo besëlidhje paqeje është siguruar nga gjaku i Jezusit në Kryq. Por së pari, unë lutem që Perëndia dhe Ati i Zotit tonë Jezus Krisht, i cili, përmes pasurive të hirit të tij, na ka sjellë nga gjendja e armiqësisë në këtë miqësi të lavdishme me veten e tij, t’ju japë ju një shijim të tillë të ëmbëlsisë dhe përsosmërisë së tij në këtë miqësi, sa ju të nxiteni për një mallim apo dëshirim më të madh të atij përjetimi të përjetshëm të personit të Perëndisë në lavdinë e përjetësisë. AMEN.

 

06 Bekimi i Perendise (II)

Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim dhe t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim, ²⁵ të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.

Javën e kaluar pame që ne letrën e Juda 24-25 është një doksologji dhe një bekim. Ajo teknikisht është një doksologji, pra një shpërthim adhurimi ndaj Perëndisë Triune, të përjetshme, sovrane e plot-mëshirë për të tëra bekimet që ka hedhur mbi ne me shumicë. Psalmi 22:26 thotë “Nevojtarët do të hanë dhe do të ngopen; ata që kërkojnë Zotin do ta lëvdojnë;  e zemra e tyre do të jetojë përjetë.” Psalmi 28:7 thotë “Zoti është forca ime dhe mburoja ime; zemra ime ka pasur besim tek ai dhe unë u ndihmova; prandaj zemra ime ngazëllen dhe unë do ta kremtoj këtë me këngën time.” Kjo është pikërisht çfarë Juda bën në këto dy vargje të fundit të letrës së tij, dhe e bën këtë edhe si shembull instruktues për ne. Ne, në çdo gjë, kurdo dhe kudo duhet të përmbushim qëllimin e jetës tonë, lavdërimin e Perëndisë. Jeta jonë duhet të ketë karakter doksologjik, zemra jonë duhet të jetë e mbushur me falënderime, goja jonë duhet të nxjerrë lavdërime, veprimet tona duhet të jenë këngë adhurimi sepse siç thotë Psalmi 18:3 Ai “është i denjë për t’u lëvduar.” Na fakt 1 Pjetrit 2:9 thotë që lavdërimi i Perëndisë është profesioni ynë apo thirrja jonë në këtë jetë: “Por ju jeni fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar, që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme.”

Por kjo doksologji është edhe një bekim për ne pasi edhe pse i drejtohet Perëndisë ajo na kujton deklarimin e bekimit që Perëndisë na jep në përfundim të shërbesës hyjnore të adhurimit çdo të Diele. Në fakt, Perëndia bekohet e lavdërohet në këtë doksologji për shkak të bekimeve të tij ndaj nesh. Kjo është në përputhje me Letrën e 1 Gjonit. 4:19  që thotë “Ne e duam atë, sepse ai na deshi i pari.” Ne e bekojmë Atë pasi Ai na bekoi i pari. Kjo doksologji fokusohet në Perëndinë, ajo ngre lart fuqinë dhe lavdinë e Perëndisë. E teksa e bën këtë gjë, kjo doksologji kthehet në një bekim për ne pasi na ankoron në dashurinë e Perëndisë, na siguron në fuqinë e Perëndisë dhe në shpresën e besimtarit në lavdinë e Perëndisë që po vjen.

Kjo doksologji ka pesë pjesë. Javën e kaluar pamë lavdërimin e Perëndisë që na ka ruajtur nga rrëzimi dhe së dyti lavdërimin e Perëndisë për hirin e tij përsosësh. Sot do të fokusohem në vargun 25 ku mund të vëmë re tre momente kryesore. Së pari, lavdëroni të vetmin Perëndi. Së dyti, lavdëroni Perëndinë për ndërmjetësimin shpëtues të Krishtit. Dhe së fundi, lavdëroni Perëndinë për vlerën e pafundme që Ai ka.

 

Lavdëroni të Vetmin Perëndi

Juda ne vargun 25 thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.” Vini re fjalën “të vetmit.” Ajo na kujton atë thirrjen e Reformacionit: Soli Deo Gloria – “Vetëm Perëndisë i Qoftë Lavdia,” vetëm Perëndia marrtë lavdi, vetëm Perëndia u adhuroftë në këtë botë ashtu si edhe në atë që vjen. Ky është momenti i parë doksologjik i Judës në këtë varg. Krishterimi i vërtetë është një religjion me karakter ekskluziv, përjashtues, dhe madje këtë në shumë nivele. Bibla deklaron se ka vetëm një Perëndi. Besëlidhja e Rip 6:4 thotë thirrjen më të rëndësishme për Judenjë e Dhjates Vjetër që është  “Dëgjo, Izrael, Zoti, Perëndia ynë, është një i vetëm.” Perëndia ynë nuk toleron rivalë. Tek 2 Mbretërve. 19:15 profeti Ezekia u lut para Zotit duke thënë: “O Zot, Perëndia i Izraelit, që ulesh mbi kerubinët, ti je Perëndia, i vetmi, i të tëra mbretërive të tokës. Ti ke bërë qiejt dhe tokën.” Ekzaktësisht të njëjtën fjali thotë edhe Isaiah 37:16. Tek Psalmi 86:10 lexojmë “Sepse ti je i madh dhe kryen mrekulli; vetëm ti je Perëndia.”

Perëndia ynë nuk pranon që të ketë rivale dhe këtë e shpreh në emrin që Ai vetë i a ka dhënë vetes q është Xhelozi. Tek Dalja 34:14 lexojmë që Perëndia urdhëron “nuk do t’i përulesh një perëndie tjetër, sepse Zoti, emri i të cilit është “Xhelozi”, është një Perëndi xheloz.” Bes.Rip 4:24 përsërit “Sepse Zoti, Perëndia yt, është një zjarr që të konsumon, një Zot ziliqar.” Perëndia i vërtetë, i vetmi Perëndi jo vetëm që përjashton idhujt e bërë nga njeriu, qofshin ato prej druri, ari, mermeri apo idhuj të fshehtë ne zemrën e gjithsecilit prej nesh, pasi siç ka deklaruar tek Isaia 42:8 “Unë jam Zoti, ky është emri im; nuk do t’i jap lavdinë time asnjë tjetri, as lavdërimet e mia shëmbëlltyrave të gdhendura,” – por ky Perëndi gjithashtu për të ruajtur ekskluzivitetin e tij në këtë gjithësi ai edhe kërcënon ata që përpiqen ti marrin nga lavdia e Tij. Tek Naumi 1:2 profeti thotë “Zoti është një Perëndi xheloz dhe hakmarrës; Zoti është hakmarrës dhe plot tërbim. Zoti hakmerret me kundërshtarët e tij dhe e ruan zemërimin për armiqtë e tij.”

Perëndia është ekskluziv në natyrën e tij, Ai është përjashtues, nuk pranon të dytë. Në fakt ky është përkufizimi i mëkatit dhe si rrjedhim shenjtorët  e Dhiatës Re veprojnë me kujdes në këtë drejtim. Kjo është arsyeja që Juda shkruan “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.” Për këtë arsye shkruan Pali tek Letra e 1 Timoteut. 1:17 “Dhe Mbretit të amshuar, të pavdekshmit, të padukshmit, të vetmit Perëndi të ditur, i qoftë nder e lavdi në shekuj të shekujve.” Tek Rom 11:36 Pali në tre fraza bën atë që filozofët nuk kanë mundur të bëjnë në 4.000 vjetët e fundit, Ai artikulon origjinën, arsyen dhe të ardhmen e këtij universi kur thotë “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë!”

Por a është kjo çfarë bota beson sot? Virtyti më i lart për botën sot nuk është të lavdëruarit e Perëndisë, por e të qenit tolerant. Intoleranca është mëkati më i madh për këtë botë. Si rrjedhim i krishteri sot e gjen veten nën një presion të madh dhe të vazhdueshëm për t’ju bashkangjitur kësaj bote në atë që në fakt është intolerancë ndaj Perëndisë. Ateizmi është një idhull po aq xheloz, ekskluziv dhe hakmarrës sa edhe i vetmi Perëndi. Ajo nuk mund ti lejojë hapësirë predikimit të ungjillit nëpër shkolla, artikujve të krishterë nëpër gazetat kombëtare, diskutime të hapura në kohën televizive, ligjshmëri të plotë në kushtetutë e kode. Anti-perëndishmëria është ekskluzive, përjashtuese, dhe xheloze për principatën e saj. Perëndia e Kisha janë në një përplasje frontale me këtë univers, me drejtuesit dhe princërit e kësaj bote.

Të Krishterë, në çdo gjë gjë që bëni, në çdo fjalë që thoni, në çdo hap që hidhni, në çdo mendim që keni, kudo dhe kurdoherë ju ose i sillni lavdi perëndisë ose i sillni lavdi kësaj bote. Neutraliteti është i pamundur për shkak të natyrës së realitetit kozmik në të cilin ne gjendemi. Ky është problemi juaj ekzistencialist. A adhuroni ju vetëm Perëndinë e vërtetë?…apo adhuroni punën, shkollën, familjen e arritjet tuaja në këtë jetë? A adhuroni ju shtetin e shoqërinë civile duke pasur frikë prej saj, duke i bërë qejfin herë pas here, duke ju nënshtruar kulturës, traditës e kontekstit në të cilin jetojmë? Neutraliteti është i pamundur. Ju ose i shërbeni Perëndisë ose i shërbeni dikujt a diçkaje tjetër. Ju ose adhuroni vetëm Perëndinë ose adhuroni vetëm diçka tjetër, nuk mund ti bëni dot të dyja. Krishti nuk jua pranon gjërat e përziera. Ai tha tek Mateu 6:24 “6:24 Askush nuk mund t’u shërbejë dy zotërinjve, sepse ose do të urrejë njërin dhe do ta dojë tjetrin; ose do t’i qëndrojë besnik njërit dhe do të përçmojë tjetrin; ju nuk mund t’i shërbeni Perëndisë dhe mamonit.” Çfarë duhet të bëjmë? Pali thotë tek Letra 2 Korintasve. 10:5 se ne duhet “të hedhim poshtë mendimet dhe çdo lartësi që ngrihet kundër njohjes së Perëndisë dhe t’ia nënshtrojmë çdo mendim dëgjesës së Krishtit.” Përpara çdo fjale a veprimi kontrolloni në mendjen tuaj nëse ajo gjë do ti japë lavdinë ekskluzive Krishtit ose jo? Kontrolloni mendimet tuaja, aty zhvillohet beteja? Nënshtrojani çdo mendim dëgjesës së Krishtit. Hidhni poshtë si idhujtari çdo fjalë, mendim a veprim që do të shkonte kundër njohjes nga të tjerët të Perëndisë ashtu siç Perëndia është në të vërtetë, ashtu siç Ai na është shpallur në Bibël. Kjo duhet të jetë mënyra se si ju duhet të veproni në çdo moment: Pyesni: Kush e merr lavdinë nëse përgjigjem kështu apo ashtu? Dhe pastaj veproni. Kjo është thirrja jonë.

 

Lavdëroni Shpëtimtarin Perëndi

Juda shkruan “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.”  Juda na kujton në këtë varg që Perëndia është Ai ynë, Shpëtimtari ynë pasi ai është Shpëtimtar-dhënësi ynë. Ati është burimi i shpëtimit tonë. Gjoni 3:16 thotë Se Perëndia At aq shumë e deshi botën sa dha Birin e Tij për shpëtimin tonë. Kështu fokusi i doksologjisë tonë në këtë moment është ajo çfarë Perëndia ka bërë për ne. Kjo nuk është një mënyrë egoiste për ta lavdëruar Perëndinë. Në Dhjaten Vjetër Davidi i shtyrë nga Fryma e Shenjte lavdëroi po kështu Perëndinë. Tek Psalmi 18 Davidi adhuron kështu “Zoti është kështjella ime, fortesa ime dhe çliruesi im, Perëndia im, shkëmbi im ku gjej strehë, mburoja ime, fuqia e shpëtimit tim, streha ime e i lartë… Rroftë Zoti, qoftë e bekuar Kështjella ime dhe lëvduar qoftë Perëndia i shpëtimit tim!” A e mani mend Psalmi 136? Aty psalmisti për 26 vargje rradhazi numëron veprat shpëtuese që Perëndia pat bërë për Izraelin dhe pas çdo vargu përsërit “sepse mirësia e tij vazhdon përjetë.” Juda na kujton në këtë varg që ne duhet ti ngremë sytë vetëm tek Perëndia për shpëtimin tonë. Vetëm Perëndia shpëton. Perëndia ynë dashuron më shumë mbi çdo gjë popullin e Tij, shpëtimin e Tij, dhe madje Ai gjen kënaqësi në veprën e shpëtimit.

Por ju duhet të vini re në këtë varg që Juda nuk thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë,” siç e keni të shkruar në biblat tuaja për shkak të një gabimi, por “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë.” Përmes Jezus Krishtit është fraza përcaktuese ne kete moment. Shpëtimi është vetëm përmes Jezus Krishtit. Ai është i vetmi ndërmjetës ndërmjet Perëndisë dhe njeriut. Ky është një moment tjetër ku Krishterimi është një religjion ekskluziv, përjashtues e përcaktues. Sot bota thotë: “Një është Perëndia, rëndësi ka të besosh dhe të jesh i mirë. Buda, Muhameti, Krishti, këto janë shprehje të ndryshme të të njëjtit realitet, të asaj që ne duhet të jemi të mirë dhe ti besojmë Perëndisë.” Por a është kjo çfarë thotë vetë Perëndia? Tek Isaia 7:14 lexojmë “Prandaj vet Zoti do t’ju japë një shenjë: Ja, e virgjëra do të mbetet me barrë dhe do të lindë një fëmijë të cilin do ta quajë Emanuel që do të thotë: “Zoti me ne.”Ne letrën e 1 Timoteut 2:5 thotë “Në fakt një është Perëndia, dhe një i vetëm është ndërmjetësi midis Perëndisë dhe njerëzve: Krishti Jezus.” Vetë Krishti tha: “Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati përveçse nëpërmjet meje” (Ungjilli i Gjonit 14:6). Ja ekskluziviteti i Krishtit dhe i Krishterimit. Ajo është përmbledhur nga Reformacioni në thirrjen Solus Christus – Vetëm Krishti. Vetëm Krishti ndërmjetësoi për ne në Kryq, vetëm Krishti u ringjall nga të vdekurit, vetëm Krishti është i gjallë dhe në anë të djathtë të Atit duke ndërmjetësuar për ne në lutje, vetëm Krishti na shpëton përmes drejtësisë së Tij që Ai akumuloi përmes bindjes së Tij në tokë, vetëm Krishti është rruga për tek Ati, madje edhe për ta lavdëruar atë. Prandaj edhe Juda thotë “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit.” Adhurimi ynë mund të pranohet nga Ati vetëm nëse vjen në emër të Krishtit dhe për lavdi të Krishtit. Kjo pasi  Ati lavdërohet e gjen kënaqësi vetëm në Krishtin Birin e Tij siç edhe deklaroi ditën e pagëzimit të Krishtit kur tha: “Ti je Biri im i dashur në të cilin jam kënaqur” ( Ungjilli i Markut 1:11), apo në rastin e transfigurimit tek Ungjilli Mateut 17 kur Ati Perëndi dëshmoi: “Ky është Biri im i dashur, në të jam kënaqur: dëgjojeni Atë!” Solu Christus.

Në fakt vetë Zoti ynë Jezus e përdor thirrjen Solus Christus në kontekstin e Soli Deo Gloria. Shumë njerëz thonë: Unë i besoj Perëndisë. Krishti pyet: a i beson Krishtit? Nëse po i beson Perëndisë. Tek Ungjilli Gjonit 5:43-47 lexojmë:

Unë kam ardhur në emër të Atit tim dhe ju nuk më pranoni; po të vinte ndonjë tjetër në emër të vet, ju do ta pranonit. ⁴⁴ Si mund të besoni ju, ju që ia merrni lavdinë njëri-tjetrit dhe nuk kërkoni lavdinë që vjen vetëm nga Perëndia?

Këtu Krishti thotë: Së pari ju i vidhni Perëndisë lavdinë e Tij. Këtë e bëni duke mos ia pranuar birin, që është lavdia e Tij. Tek Letra 2 Korintasve. 4:6 Pali thotë “Perëndia që tha: “Le të ndriçojë drita në errësirë”, është i njëjti që shkëlqeu në zemrat tona për t’na ndriçuar në njohurinë e lavdisë së Perëndisë, në fytyrën e Jezu Krishtit.” Vini re pra, Perëndia Krijuesi është edhe Shpëtimtari i cili e shpall lavdinë e Tij në qenien e Jezus Krishtit. Krishti është lavdia e Atit Perëndi dhe vetë Perëndia Shpëtimtari.

 Lavdëroni Perëndinë për vlerën e pafundme që Ai ka

Në fundin e vargut 25 ne përsëri shikojmë substancën e doksologjisë së Judës dhe të çdo besimtari. “të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, përmes Jezus Krishtit Zotit tonë, tani dhe përjetë. Amen.”  Juda e adhuron Perëndinë për atë çfarë Ai tashmë është. Në adhurimin tonë ne nuk i atribuojmë Perëndisë diçka që Ai nuk e ka, ne thjesht sa shpallim ato vlera që Ai i ka në të vërtetë dhe që tashmë Ai i ka shpallur e provuar si të tilla. Ne i atribuojmë atij atë lavdi që Emri i Tij meriton. Kështu Juda lavdëron Perëndinë për atributet që Ai i pa pafundësisht dhe përjetësisht si në masë ashtu edhe në jetëgjatësi. Ne nuk e lavdërojmë Perëndinë pasi Ai na jep bukën e përditshme, pasi na jep shpëtimin, familjet, shoqërinë, jetën e shërimin, por mbi të gjitha pasi lavdërimi ynë i takon për shkak të çfarë Ai vetë është në vetvete. Kjo është zemra e doksogjisë.

Në këtë varg Juda përmend vetëm katër nga cilësitë më të spikatura të Perëndisë dhe që përmenden më shumë nga çdo cilësi tjetër në Bibël. Lavdia, Madhështia, Sundimi dhe Pushteti. Për cilësinë e parë fola më lart. Madhështia është një cilësi që në mënyrë të veçantë i atribuohet Perëndisë Atë, personit të Parë të Trinisë. Ajo përmendet tre herë në Dhjaten e Re. Pali flet për uljen e Krishtit në të Djathtë të Atit tek Hebrenjte1:3 duke e quajtur Atin Madhështi: [Krishti] “mbasi e bëri vetë pastrimin nga mëkatet tona, u ul në të djathtën e Madhërisë në vendet e larta,” Po kështu e përdor termin Madhështi edhe tek Hebrenjte 8:1.

Dy cilësitë e tjera të Perëndisë, sundimi dhe pushteti janë pak a shumë e njëjta gjë. Perëndia është i vetmi i plotfuqishëm në këtë botë, si rrjedhim Ai është i vetmi Sovran e kështu i vetmi Mbret. Është ai i vetmi që drejton pasi është Ai i vetmi që zotëron. Le të mos harrojmë që sundmi i Perëndisë në këtë botë kryhet përmes Jezus Krishtit, Ai të cilin Perëndia e quan Princ i Paqes, Mbret mbi Mbretër, Alfa dhe Omega, Fillimi dhe Mbarimi. Është Krishti Mbreti i Kishës që është gjithashtu edhe mbreti i kësaj bote. Tek Mateu 28:20 Ai tha para se të ngrihej lart në të djathtë të Madhështisë: “Mua më është dhënë çdo pushtet në qiell e në tokë. ¹⁹ Shkoni, pra, dhe bëni dishepuj nga të gjithë popujt duke i pagëzuar në emër të Atit e të Birit e të Frymës së Shenjtë, ²⁰ dhe duke i mësuar të zbatojnë të gjitha gjërat që unë ju kam urdhëruar. Dhe ja, unë jam me ju gjithë ditët, deri në mbarim të botës.”

Në doksologjinë tonë, Juda na drejton jo drejt lavdisë tonë por drejt lavdisë së Perëndisë, jo drejt statusit tonë por drejt statusit të Perëndisë, jo drejt kontrollit tonë por të Perëndisë, jo drejt fuqisë sonë por drejt fuqisë së Perëndisë. Ky libër që ne lexojmë çdo ditë dhe predikojmë prej saj çdo të diele është në radhë të parë një libër përreth Perëndisë e Krishtit, është në radhë të parë rreth personit të Tij, mendimeve të Tija, ndjenjave të Tija, veprimeve të Tija, dëshirave të Tija e qëllimeve të tija për këtë univers. Apostulli Pal ne letrën drejtuar Romakeve 1:36 është e vërtetë thotë: “Sepse prej tij, me anë të tij dhe për të janë të gjitha gjëra. Lavdi atij përjetë! Amen!”

05 Bekimi i Perendise (I)

 

Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim dhe t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim, ²⁵ të vetmit Perëndi të ditur, Shpëtimtarit tonë, i qoftë lavdi, madhështi, sundim dhe pushtet, tani dhe përjetë. Amen.

 

Dy vargjet e fundit të librit të Judës përmbajnë një bekim. Siç e përjetoni çdo të Diel, shërbesa hyjnore e Perëndisë mbaron me Deklarimin e Bekimit. Ajo është një fjalë që vjen nga Perëndia drejt adhuruesve të Tij. Përmes kësaj Fjale Perëndia na deklaron dhe siguron që Ai do të jetë Perëndia ynë dhe ne do të jemi populli I Tij. Ajo është një fjalë dashurie, një fjalë hiri, një fjalë ngushëllimi, një fjalë siguruese. Një nga arsyet që shërbesa hyjnore mbyllet kështu ka të bëjë me mbylljen që Apostujt i bënin letrave të tyre. Ato në fakt janë predikime që Apostujt kanë shkruar në Frymën e Perëndisë për tu lexuar më pas nga pastorët e kishave lokale kudo nëpër botë. Në mbarim të këtyre letrave pastorale ne gjithmonë gjejmë të deklaruar bekimin e Perëndisë, të deklaruar përmes penës dhe gojës së shërbëtorëve të Perëndisë. Në të gjitha letrat e Palit ju mund të lexoni në mbyllje vargje si “Vëllezër, hiri i Zotit tonë Jezu Krisht qoftë me frymën tuaj. Amen” (Galatasve 6:18). Dhe kjo duket e natyrshme dhe madje e nevojshme kur lexon letrat e Palit. Ne letrat e tij, Apostulli Pal pasi shpall doktrinën e Krishterë, e aplikon atë duke tërhequr vëmendjen tonë për të mos mëkatuar por për të ecur në shenjtëri. Si rrjedhim, në fund të letrave të tij, ti ndjen nevojën për fuqinë dhe ngushëllimin e Perëndisë për thirrjen që të është bërë pasi e din fare mirë që nga forcat e tua është e pamundur që ti bindesh përsosmërish Perëndisë. Dhe kështu teksa dëgjon bekimin e Perëndisë nuk ke se si të mos përsërisësh me vete: Po Perëndi, më jep hirin tënd, më jep mëshirën tënde, më jep paqen tënde.

Në këtë kontekst, letra e Judës na len pak të habitur. Ashtu si edhe Pali, Juda predikon fort dhe me sfida të mëdha për ne si besimtarë të Krishterë. Ai na kërkon në këtë letër që të mos befasohemi dhe kapemi të papërgatitur ndaj sulmeve të kulteve e mësuesve të rremë. Ai na  paralajmëron për vështirësinë dhe rrezikun e të jetuarit në këtë botë të çmendur nga mëkati. Na beson doktrinën e krishterë dhe na urdhëron që ta ruajmë atë të pa-shtrembëruar për shekujt që do të vinë. Kjo vëllezër është një thirrje e vështirë. Dhe si rrjedhim, ti si lexues pret për bekimin në fund të letrës, pret për sigurinë e ndihmesës së Perëndisë në këtë jetë. Por në vend të deklarimit të besimit, ne gjejmë në këtë letër një lloj tjetër bekimi, atë që quhet doksologji. Doksologjia është një fjalë bekimi, lavdërimi apo adhurimi që vjen nga besimtari dhe që i drejtohet Perëndisë. Kjo doksologji është interesante pasi edhe pse i drejtohet Perëndisë ajo na kujton deklarimin e bekimit të Perëndisë ndaj nesh. Në fakt, Perëndia bekohet e lavdërohet në këtë doksologji për shkak të bekimeve të tij ndaj nesh. Kjo është në përputhje me 1 Gjon. 4:19  që thotë “Ne e duam atë, sepse ai na deshi i pari.” Ne e bekojmë Atë pasi Ai na bekoi i pari. Kjo doksologji fokusohet në Perëndinë, ajo ngre lart fuqinë dhe lavdinë e Perëndisë. E teksa e bën këtë gjë, kjo doksologji kthehet në një bekim për ne pasi na ankoron në dashurinë e Perëndisë, na siguron në fuqinë e Perëndisë dhe në shpresën e besimtarit në lavdinë e Perëndisë që po vjen.

Kjo doksologji ka pesë pjesë. Së pari, lavdërimi i Perëndisë që na ka ruajtur nga rrëzimi. Së dyti, lavdërimi i Perëndisë për hirin e tij përsosës. Së treti, lavdërimi i Perëndisë për hyjninë e Tij. Së katërti, lavdërimi i Perëndisë për ndërmjetësimin shpëtues të Krishtit. Dhe së fundi, lavdërimi i Perëndisë për vlerën e pafundme që ai ka

 

Lavdëroni Perëndinë që na ruan nga Rrëzimi

Vargu thotë “Dhe atij që mund t’ju ruajë nga çdo rrëzim… i qoftë lavdi… tani dhe përjetë. Amen.” Juda na kujton se Perëndia është i aftë që të na ruajë nga rënia apo rrëzimi nga besimi në Jezus Krisht. Ata që Perëndia i ka bërë të tijtë, ata që Ai i ka thirrur, i ka rigjeneruar, i ka pastruar, shfajësuar dhe birësuar në familjen e Tij, ata asnjëherë nuk do të bien plotësisht apo përfundimisht nga besimi. Këtë Juda e thotë pasi na ka paralajmëruar për ekzistencën dhe dinakërinë e mësuesve të rremë. Besimtari shtyhet të mendojë: A do ti rezistoj unë vallë këtij presioni? O Zot, unë mund të gënjehem, mund të mashtrohem, mund të bie në imoralitet. Juda na siguron përmes kësaj doksologjie që Perëndia është i aftë dhe dëshiron që të na ruajë nga rënia.

Vini re titullin që Juda i jep Perëndisë: Ai Që ka Mundësi. Në fakt në përkthimin në shqip, veprimi që bën Juda, pra dhënia e një titulli Perëndisë nuk del fare në pah. Në origjinal, Juda përdor fjalën dunameno, nga e cila ne marrim fjalën dinamit – të qenit i aftë apo i fuqishëm për të realizuar diçka. Juda thotë: Dunameo do tju ruajë nga rrëzimi. Ai që është i aftë, ai që është i fuqishëm për ta bërë një gjë të tillë, Ai vetë do tju ruaj juve nga rrëzimi. Një gjë të ngjashme bën gjithashtu edhe Apostulli Pal. Tek Romaket 16:25 ai shkruan “Dhe atij që mund t’ju forcojë juve sipas ungjillit tim dhe predikimit të Jezu Krishtit,…²⁷ Perëndisë, të vetmin të ditshëm, i qoftë lavdi në përjetësi me anë të Jezu Krishtit.” Pali përdor të njëjtin titull, Dunamai. Tek Efesianet 3:20-21 gjithashtu shkruan “Tani atij që, sipas fuqisë që vepron në ne, mund të bëjë jashtë mase më tepër nga sa kërkojmë ose mendojmë, ²¹ atij i qoftë lavdia në kishën në Krishtin Jezus për të gjitha brezat, në jetë të jetëve.” Thirrja që ne kemi është e lartë, e vështirë dhe solemne, dhe besimtari i ndërgjegjshëm për këtë thirrje duhet të dridhet nga pesha e kësaj thirrjeje, e kësaj përgjegjësie. Por besimtari gjithashtu duhet të kujtojë, se edhe përse është përgjegjësia e Tij për të ofruar bindje të përsosur, është Perëndia Sovran që realizon cdo gjë. Duhet të kujtojmë gjithmonë dinamikën: Përgjegjësia njerëzore dhe Sovraniteti Hyjnor. Është Perëndia ai që e ka nisur këtë punë të mirë në ne dhe është po ai që do ta përfundojë këtë gjë. Perëndia është shkëmbi ynë i shpëtimit. Tek Li.Rip 33:27 profeti shkruan “Perëndia i kohëve të lashta është streha jote dhe poshtë teje ndodhen krahët e tij të përjetshëm. Ai do ta dëbojë armikun para teje dhe do të thotë: “Shkatërroje!”.” Tek Libri i 2 Samuelit. 22:3 lexojmë këtë lutje që të gjithë duhet të bëjmë “Perëndia im, shkëmbi në të cilin strehohem, mburoja ime, fuqia e shpëtimit tim, strehimi im i lartë, streha ime.” Tetëmbëdhjetë herë gjendët në librat poetik të Dhiatës Vjetër koncepti i Perëndisë si streha e në të cilin ne duhet të fshihemi.

Dje pata privilegjin që të celebroja ceremoninë e parë martesore si një pastor i Krishterë. Në fund të homlisë i kujtova  çiftit të ri, se edhe në martesë ne të gjithë kemi nevojë për Perëndinë Dunameo dhe i lexova fjalët e Palit nga letra drejtuar  Filipjaneve. 1:6 “se ai që nisi një punë të mirë në ju, do ta përfundojë deri në ditën e Jezu Krishtit.” A e shikoni pra se si kjo doksologji funksionon për ne gjithashtu edhe si një deklarim bekimi? Ne bekojmë Perëndinë pasi Ai na ka bekuar ne i pari. Një pastor Puritan, Samuel Ratherford shkroi: Kurrë nuk kam ndërhyrë para fronit të Hirit për një bekim për dikë tjetër pa u larguar me një bekim për veten time. Kështu edhe ne sot, i afrohemi Perëndisë për ta bekuar atë dhe kthehemi prej tij me bekimin e Tij.

 

Lavdëroni Perëndinë për Hirin Përsosës

“Dhe Atij… t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim… i qoftë lavdi… tani dhe përjetë. Amen.” Juda thotë, se Perëndia nuk është një minimalit. Perëndia nuk bën minimumin e nevojshëm për ne. Përkundrazi, Perëndia jo vetëm që na mban në besim, por edhe na transformon e reformon sipas imazhit të pëlqyer që Ai ka për ne. Ne duhet ta bekojmë Perëndinë për transformimin që ai po shkakton në jetën tonë.

Ne duhet të mbajmë mend që Bibla flet për një lavdi që po vjen, që është pafundësisht më e madhe se sa ajo që ne kemi përjetuar në këtë jetë. Çfarë Juda bën fjalë në këtë varg është doktrina e lavdërimit të besimtarit në ditën e Gjykimit të Madh. Në atë ditë, kur ne të qëndrojmë përpara Perëndisë, do të jetë fuqia e Tij që do të na mbajë ne në këmbë përpara Tij. Jo veprat tona, meritat tona, përpjekjet tona apo besimi ynë, por fuqia e Perëndisë do të jetë dhe mund të jetë vetmja gjë që do të na mbajë të pa-konsumuar e të pa shkatërruar përpara shenjtërisë së Tij të plotfuqishme. Perëndia Dunamai do të jetë Ai që do t’ju nxjerrë para lavdisë së tij të paqortueshëm dhe me gëzim. Është Perëndia dhe mund të jetë vetëm ai që fal dhe na pastron ne nga mëkati ynë. Është Ai dhe vetëm Ai mund të jetë i aftë, dunamai për të na shenjtëruar, për të vrarë në ne natyrën tonë të vjetër dhe për të ndërtuar në ne njeriun e ri të shenjtëruar nga Perëndia. Nëse ka ndonjë në këtë sallë që mendon se do të qëndrojë ditën e fundit para Perëndisë dhe do ti tregojë Atij meritat, të mirat që ka bërë në këtë jete apo besnikërinë e tij në këtë jetë, atëherë ky person ka blerë një biletë për një shfaqje horror ku personazhi kryesor do të jetë ai vetë me pretendimet e veta ndaj Perëndisë së Shenjtë. Paqortueshmëria jonë bazohet në drejtësinë e Krishtit. Krishti si mediatori ynë është ai që ka siguruar atë masë të nevojshme meritash e drejtësie, dhe që përmes besimit që na e ka dhënë po ai vetë, ai na i transferon këto merita në llogarinë tonë, dhe kështu janë meritat e Krishtit që na i ka dhuruar ne ato që bëjnë të mundur qëndrimin tonë përpara Perëndisë. Kjo është vepra e Perëndisë, e si rrjedhim, Juda thotë, Dunamai që arriti të përjetonte kryqin dhe ta mundte mëkatin e vdekjen atje, ai ju ka bërë të paqortueshëm përpara Perëndisë, dhe si rrjedhim ju mund të keni gëzim. Besimtari i Kryqit, i Dumanait, Zotit Jezus Krisht është i vetmi person që kualifikohet për gëzim në këtë botë. Dhe në fakt ky është përkufizimi i vërtetë i gëzimit – të pasurit paqe me Perëndinë. Vëllezër, unë nuk e di se si mund të përkufizohet ndjenja që bota jobesimtare përjeton kur blen një makinë të re, por jo nuk kualifikohet të jetë gëzim. Gëzimi është ndjenja që përjetohet kur qëndrohet përpara Sovranit dhe e shikon veten të paqortueshëm, të pranuar e të shpëtuar për shkak të Krishtit.